| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
೨. ಸೋಳಸಞಾಣನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
2. Soḷasañāṇaniddesavaṇṇanā
೧೫೩. ಸೋಳಸಹಿ ಆಕಾರೇಹೀತಿ ಉಭಯಪಕ್ಖವಸೇನ ವುತ್ತೇಹಿ ಸೋಳಸಹಿ ಞಾಣಕೋಟ್ಠಾಸೇಹಿ। ಉದುಚಿತಂ ಚಿತ್ತಂ ಸಮುದುಚಿತನ್ತಿ ಉಪಚಾರಭೂಮಿಯಂ ಚಿತ್ತಂ ಉದ್ಧಂ ಉಚಿತಂ, ಸಮ್ಮಾ ಉದ್ಧಂ ಉಚಿತಂ, ಉಪರೂಪರಿ ಕತಪರಿಚಯಂ ಸಮ್ಮಾ ಉಪರೂಪರಿ ಕತಪರಿಚಯನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಉದುಜಿತಂ ಚಿತ್ತಂ ಸಮುದುಜಿತನ್ತಿಪಿ ಪಾಠೋ। ಉಪರಿಭಾವಾಯ ಜಿತಂ, ಉಪರಿಭಾವಕರೇಹಿ ವಾ ಞಾಣೇಹಿ ಜಿತಂ ಉದುಜಿತಂ। ಸಮುದುಜಿತನ್ತಿ ಸಮಾ ಉಪರಿಭಾವಾಯ, ಉಪರಿಭಾವಕರೇಹಿ ವಾ ಞಾಣೇಹಿ ಜಿತಂ। ಸಮಾತಿ ಚೇತ್ಥ ವಿಸಮಭಾವಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ। ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪಾಠೇ ಉ, ದು-ಇತಿ ದ್ವೇ ದ್ವೇ ಉಪಸಗ್ಗಾ ಹೋನ್ತಿ। ಉರೂಜಿತಂ ಚಿತ್ತಂ ಸಮ್ಮಾರೂಜಿತನ್ತಿಪಿ ಪಾಠೋ। ಏತ್ಥಾಪಿ ಜಿತತ್ಥೋಯೇವ। ಉರೂ ಅರೂತಿ ಇದಂ ಪನ ನಿಪಾತಮತ್ತಮೇವಾತಿ ವದನ್ತಿ। ವೀಣೋಪಮಟ್ಠಕಥಾಯ ತಜ್ಜಿತಂ ಸುತಜ್ಜಿತನ್ತಿ ಚ ಅತ್ಥೋ ವುತ್ತೋ, ಸೋ ಇಧ ನ ಯುಜ್ಜತಿ। ಏಕತ್ತೇ ಸನ್ತಿಟ್ಠತೀತಿ ಉಪಚಾರಭೂಮಿಯಂ ತಾವ ನಾನಾರಮ್ಮಣವಿಕ್ಖೇಪಾಭಾವೇನ ಏಕತ್ತೇ ಪತಿಟ್ಠಾತಿ। ನಿಯ್ಯಾನಾವರಣಟ್ಠೇನ ನೀವರಣಾತಿ ಏತ್ಥ ಅರತಿಪಿ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಅಕುಸಲಾ ಆವರಣಟ್ಠೇನ ನೀವರಣಾತಿ ವುತ್ತಾ। ನಿಯ್ಯಾನಾವರಣಟ್ಠೇನಾತಿ ನಿಯ್ಯಾನಾನಂ ಆಗಮನಮಗ್ಗಪಿದಹನಟ್ಠೇನ। ನಿಯ್ಯಾನವಾರಣಟ್ಠೇನಾತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ನಿಯ್ಯಾನಾನಂ ಪಟಿಕ್ಖೇಪನಟ್ಠೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ನೇಕ್ಖಮ್ಮಂ ಅರಿಯಾನಂ ನಿಯ್ಯಾನನ್ತಿ ಮಗ್ಗಟ್ಠಾನಂ ಅರಿಯಾನಂ ನಿಯ್ಯಾನಸಙ್ಖಾತಸ್ಸ ಅರಿಯಮಗ್ಗಸ್ಸ ಹೇತುತ್ತಾ ಫಲೂಪಚಾರೇನ ಅರಿಯಾನಂ ನಿಯ್ಯಾನಂ। ತೇನ ಚ ಹೇತುಭೂತೇನ ಮಗ್ಗಕ್ಖಣೇ ಅರಿಯಾ ನಿಯ್ಯನ್ತಿ ನಿಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಕೇಚಿ ಪನ ‘‘ನಿಯ್ಯಾನನ್ತಿ ಮಗ್ಗೋ’’ತಿ ವದನ್ತಿ। ಇಧ ಉಪಚಾರಸ್ಸ ಅಧಿಪ್ಪೇತತ್ತಾ ಮಗ್ಗಕ್ಖಣೇ ಚ ಆಲೋಕಸಞ್ಞಾಯ ಸಬ್ಬಕುಸಲಧಮ್ಮಾನಞ್ಚ ಅಭಾವಾ ತಂ ನ ಯುಜ್ಜತಿ। ನಿವುತತ್ತಾತಿ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನತ್ತಾ। ನಪ್ಪಜಾನಾತೀತಿ ಪುಗ್ಗಲವಸೇನ ವುತ್ತಂ।
153.Soḷasahiākārehīti ubhayapakkhavasena vuttehi soḷasahi ñāṇakoṭṭhāsehi. Uducitaṃ cittaṃ samuducitanti upacārabhūmiyaṃ cittaṃ uddhaṃ ucitaṃ, sammā uddhaṃ ucitaṃ, uparūpari kataparicayaṃ sammā uparūpari kataparicayanti attho. Udujitaṃ cittaṃ samudujitantipi pāṭho. Uparibhāvāya jitaṃ, uparibhāvakarehi vā ñāṇehi jitaṃ udujitaṃ. Samudujitanti samā uparibhāvāya, uparibhāvakarehi vā ñāṇehi jitaṃ. Samāti cettha visamabhāvapaṭikkhepo. Imasmiṃ pāṭhe u, du-iti dve dve upasaggā honti. Urūjitaṃ cittaṃ sammārūjitantipi pāṭho. Etthāpi jitatthoyeva. Urū arūti idaṃ pana nipātamattamevāti vadanti. Vīṇopamaṭṭhakathāya tajjitaṃ sutajjitanti ca attho vutto, so idha na yujjati. Ekatte santiṭṭhatīti upacārabhūmiyaṃ tāva nānārammaṇavikkhepābhāvena ekatte patiṭṭhāti. Niyyānāvaraṇaṭṭhena nīvaraṇāti ettha aratipi sabbepi akusalā āvaraṇaṭṭhena nīvaraṇāti vuttā. Niyyānāvaraṇaṭṭhenāti niyyānānaṃ āgamanamaggapidahanaṭṭhena. Niyyānavāraṇaṭṭhenātipi pāṭho, niyyānānaṃ paṭikkhepanaṭṭhenāti attho. Nekkhammaṃ ariyānaṃ niyyānanti maggaṭṭhānaṃ ariyānaṃ niyyānasaṅkhātassa ariyamaggassa hetuttā phalūpacārena ariyānaṃ niyyānaṃ. Tena ca hetubhūtena maggakkhaṇe ariyā niyyanti nigacchanti. Keci pana ‘‘niyyānanti maggo’’ti vadanti. Idha upacārassa adhippetattā maggakkhaṇe ca ālokasaññāya sabbakusaladhammānañca abhāvā taṃ na yujjati. Nivutattāti paṭicchannattā. Nappajānātīti puggalavasena vuttaṃ.
ವಿಸುದ್ಧಚಿತ್ತಸ್ಸಾತಿ ಉಪಚಾರಭೂಮಿಯಂಯೇವ। ಖಣಿಕಸಮೋಧಾನಾತಿ ಚಿತ್ತಕ್ಖಣೇ ಚಿತ್ತಕ್ಖಣೇ ಉಪ್ಪಜ್ಜನತೋ ಖಣೋ ಏತೇಸಂ ಅತ್ಥೀತಿ ಖಣಿಕಾ, ಉಪಕ್ಕಿಲೇಸಾ, ಖಣಿಕಾನಂ ಸಮೋಧಾನೋ ಸಮಾಗಮೋ ಪಬನ್ಧೋ ಖಣಿಕಸಮೋಧಾನೋ। ತಸ್ಮಾ ಖಣಿಕಸಮೋಧಾನಾ, ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನಾ ಉಪಕ್ಕಿಲೇಸಾ ಖಣಿಕಪ್ಪಬನ್ಧವಸೇನ ಖಣಿಕಪರಮ್ಪರಾವಸೇನ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ, ನ ಏಕಚಿತ್ತಕ್ಖಣವಸೇನಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ।
Visuddhacittassāti upacārabhūmiyaṃyeva. Khaṇikasamodhānāti cittakkhaṇe cittakkhaṇe uppajjanato khaṇo etesaṃ atthīti khaṇikā, upakkilesā, khaṇikānaṃ samodhāno samāgamo pabandho khaṇikasamodhāno. Tasmā khaṇikasamodhānā, uppajjamānā upakkilesā khaṇikappabandhavasena khaṇikaparamparāvasena uppajjanti, na ekacittakkhaṇavasenāti vuttaṃ hoti.
ಸೋಳಸಞಾಣನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Soḷasañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗಪಾಳಿ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ೨. ಸೋಳಸಞಾಣನಿದ್ದೇಸೋ • 2. Soḷasañāṇaniddeso
