| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पटिसम्भिदामग्गपाळि • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
२. सोळसञाणनिद्देसो
2. Soḷasañāṇaniddeso
१५३. इमेहि सोळसहि आकारेहि उदुचित्तं चित्तं समुदुचितं चित्तं एकत्ते सन्तिट्ठति, नीवरणेहि विसुज्झति। कतमे ते एकत्ता? नेक्खम्मं एकत्तं, अब्यापादो एकत्तं, आलोकसञ्ञा एकत्तं, अविक्खेपो एकत्तं, धम्मववत्थानं एकत्तं, ञाणं एकत्तं, पामोज्जं एकत्तं, सब्बेपि कुसला धम्मा एकत्ता।
153. Imehi soḷasahi ākārehi uducittaṃ cittaṃ samuducitaṃ cittaṃ ekatte santiṭṭhati, nīvaraṇehi visujjhati. Katame te ekattā? Nekkhammaṃ ekattaṃ, abyāpādo ekattaṃ, ālokasaññā ekattaṃ, avikkhepo ekattaṃ, dhammavavatthānaṃ ekattaṃ, ñāṇaṃ ekattaṃ, pāmojjaṃ ekattaṃ, sabbepi kusalā dhammā ekattā.
नीवरणाति, कतमे ते नीवरणा? कामच्छन्दो नीवरणं, ब्यापादो नीवरणं, थिनमिद्धं नीवरणं, उद्धच्चकुक्कुच्चं नीवरणं, विचिकिच्छा नीवरणं, अविज्जा नीवरणं, अरति नीवरणं, सब्बेपि अकुसला धम्मा नीवरणा।
Nīvaraṇāti, katame te nīvaraṇā? Kāmacchando nīvaraṇaṃ, byāpādo nīvaraṇaṃ, thinamiddhaṃ nīvaraṇaṃ, uddhaccakukkuccaṃ nīvaraṇaṃ, vicikicchā nīvaraṇaṃ, avijjā nīvaraṇaṃ, arati nīvaraṇaṃ, sabbepi akusalā dhammā nīvaraṇā.
नीवरणाति, केनट्ठेन नीवरणा? निय्यानावरणट्ठेन नीवरणा। कतमे ते निय्याना? नेक्खम्मं अरियानं निय्यानं। तेन च नेक्खम्मेन अरिया निय्यन्ति। कामच्छन्दो निय्यानावरणं। तेन च कामच्छन्देन निवुतत्ता नेक्खम्मं अरियानं निय्यानं नप्पजानातीति – कामच्छन्दो निय्यानावरणं। अब्यापादो अरियानं निय्यानं। तेन च अब्यापादेन अरिया निय्यन्ति। ब्यापादो निय्यानावरणं। तेन च ब्यापादेन निवुतत्ता अब्यापादं अरियानं निय्यानं नप्पजानातीति – ब्यापादो निय्यानावरणं। आलोकसञ्ञा अरियानं निय्यानं। ताय च आलोकसञ्ञाय अरिया निय्यन्ति । थिनमिद्धं निय्यानावरणं। तेन च थिनमिद्धेन निवुतत्ता आलोकसञ्ञं अरियानं निय्यानं नप्पजानातीति – थिनमिद्धं निय्यानावरणं। अविक्खेपो अरियानं निय्यानं। तेन च अविक्खेपेन अरिया निय्यन्ति। उद्धच्चं निय्यानावरणं । तेन च उद्धच्चेन निवुतत्ता अविक्खेपं अरियानं निय्यानं नप्पजानातीति – उद्धच्चं निय्यानावरणं। धम्मववत्थानं अरियानं निय्यानं। तेन च धम्मववत्थानेन अरिया निय्यन्ति। विचिकिच्छा निय्यानावरणं। ताय च विचिकिच्छाय निवुतत्ता धम्मववत्थानं अरियानं निय्यानं नप्पजानातीति – विचिकिच्छा निय्यानावरणं। ञाणं अरियानं निय्यानं। तेन च ञाणेन अरिया निय्यन्ति। अविज्जा निय्यानावरणं। ताय च अविज्जाय निवुतत्ता ञाणं अरियानं निय्यानं नप्पजानातीति – अविज्जा निय्यानावरणं। पामोज्जं अरियानं निय्यानं। तेन च पामोज्जेन अरिया निय्यन्ति। अरति निय्यानावरणं। ताय च अरतिया निवुतत्ता पामोज्जं अरियानं निय्यानं नप्पजानातीति – अरति निय्यानावरणं। सब्बेपि कुसला धम्मा अरियानं निय्यानं। तेहि च कुसलेहि धम्मेहि अरिया निय्यन्ति। सब्बेपि अकुसला धम्मा निय्यानावरणा। तेहि च अकुसलेहि धम्मेहि निवुतत्ता कुसले धम्मे अरियानं निय्यानं नप्पजानातीति – सब्बेपि अकुसला धम्मा निय्यानावरणा। इमेहि च पन नीवरणेहि विसुद्धचित्तस्स सोळसवत्थुकं आनापानस्सतिसमाधिं भावयतो खणिकसमोधाना।
Nīvaraṇāti, kenaṭṭhena nīvaraṇā? Niyyānāvaraṇaṭṭhena nīvaraṇā. Katame te niyyānā? Nekkhammaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ. Tena ca nekkhammena ariyā niyyanti. Kāmacchando niyyānāvaraṇaṃ. Tena ca kāmacchandena nivutattā nekkhammaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – kāmacchando niyyānāvaraṇaṃ. Abyāpādo ariyānaṃ niyyānaṃ. Tena ca abyāpādena ariyā niyyanti. Byāpādo niyyānāvaraṇaṃ. Tena ca byāpādena nivutattā abyāpādaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – byāpādo niyyānāvaraṇaṃ. Ālokasaññā ariyānaṃ niyyānaṃ. Tāya ca ālokasaññāya ariyā niyyanti . Thinamiddhaṃ niyyānāvaraṇaṃ. Tena ca thinamiddhena nivutattā ālokasaññaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – thinamiddhaṃ niyyānāvaraṇaṃ. Avikkhepo ariyānaṃ niyyānaṃ. Tena ca avikkhepena ariyā niyyanti. Uddhaccaṃ niyyānāvaraṇaṃ . Tena ca uddhaccena nivutattā avikkhepaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – uddhaccaṃ niyyānāvaraṇaṃ. Dhammavavatthānaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ. Tena ca dhammavavatthānena ariyā niyyanti. Vicikicchā niyyānāvaraṇaṃ. Tāya ca vicikicchāya nivutattā dhammavavatthānaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – vicikicchā niyyānāvaraṇaṃ. Ñāṇaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ. Tena ca ñāṇena ariyā niyyanti. Avijjā niyyānāvaraṇaṃ. Tāya ca avijjāya nivutattā ñāṇaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – avijjā niyyānāvaraṇaṃ. Pāmojjaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ. Tena ca pāmojjena ariyā niyyanti. Arati niyyānāvaraṇaṃ. Tāya ca aratiyā nivutattā pāmojjaṃ ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – arati niyyānāvaraṇaṃ. Sabbepi kusalā dhammā ariyānaṃ niyyānaṃ. Tehi ca kusalehi dhammehi ariyā niyyanti. Sabbepi akusalā dhammā niyyānāvaraṇā. Tehi ca akusalehi dhammehi nivutattā kusale dhamme ariyānaṃ niyyānaṃ nappajānātīti – sabbepi akusalā dhammā niyyānāvaraṇā. Imehi ca pana nīvaraṇehi visuddhacittassa soḷasavatthukaṃ ānāpānassatisamādhiṃ bhāvayato khaṇikasamodhānā.
सोळसञाणनिद्देसो दुतियो।
Soḷasañāṇaniddeso dutiyo.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / पटिसम्भिदामग्ग-अट्ठकथा • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / २. सोळसञाणनिद्देसवण्णना • 2. Soḷasañāṇaniddesavaṇṇanā
