Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / चरियापिटकपाळि • Cariyāpiṭakapāḷi

    २. सोमनस्सचरिया

    2. Somanassacariyā

    .

    7.

    ‘‘पुनापरं यदा होमि, इन्दपत्थे पुरुत्तमे।

    ‘‘Punāparaṃ yadā homi, indapatthe puruttame;

    कामितो दयितो पुत्तो, सोमनस्सोति विस्सुतो॥

    Kāmito dayito putto, somanassoti vissuto.

    .

    8.

    ‘‘सीलवा गुणसम्पन्‍नो, कल्याणपटिभानवा।

    ‘‘Sīlavā guṇasampanno, kalyāṇapaṭibhānavā;

    वुड्ढापचायी हिरीमा, सङ्गहेसु च कोविदो॥

    Vuḍḍhāpacāyī hirīmā, saṅgahesu ca kovido.

    .

    9.

    ‘‘तस्स रञ्‍ञो पतिकरो, अहोसि कुहकतापसो।

    ‘‘Tassa rañño patikaro, ahosi kuhakatāpaso;

    आरामं मालावच्छञ्‍च, रोपयित्वान जीवति॥

    Ārāmaṃ mālāvacchañca, ropayitvāna jīvati.

    १०.

    10.

    ‘‘तमहं दिस्वान कुहकं, थुसरासिंव अतण्डुलं।

    ‘‘Tamahaṃ disvāna kuhakaṃ, thusarāsiṃva ataṇḍulaṃ;

    दुमंव अन्तो सुसिरं, कदलिंव असारकं॥

    Dumaṃva anto susiraṃ, kadaliṃva asārakaṃ.

    ११.

    11.

    ‘‘नत्थिमस्स सतं धम्मो, सामञ्‍ञापगतो अयं।

    ‘‘Natthimassa sataṃ dhammo, sāmaññāpagato ayaṃ;

    हिरीसुक्‍कधम्मजहितो, जीवितवुत्तिकारणा॥

    Hirīsukkadhammajahito, jīvitavuttikāraṇā.

    १२.

    12.

    ‘‘कुपितो अहु 1 पच्‍चन्तो, अटवीहि परन्तिहि।

    ‘‘Kupito ahu 2 paccanto, aṭavīhi parantihi;

    तं निसेधेतुं गच्छन्तो, अनुसासि पिता ममं॥

    Taṃ nisedhetuṃ gacchanto, anusāsi pitā mamaṃ.

    १३.

    13.

    ‘‘‘मा पमज्‍जि तुवं तात, जटिलं उग्गतापनं।

    ‘‘‘Mā pamajji tuvaṃ tāta, jaṭilaṃ uggatāpanaṃ;

    यदिच्छकं पवत्तेहि, सब्बकामददो हि सो’॥

    Yadicchakaṃ pavattehi, sabbakāmadado hi so’.

    १४.

    14.

    ‘‘तमहं गन्त्वानुपट्ठानं, इदं वचनमब्रविं।

    ‘‘Tamahaṃ gantvānupaṭṭhānaṃ, idaṃ vacanamabraviṃ;

    ‘कच्‍चि ते गहपति कुसलं, किं वा ते आहरीयतु’॥

    ‘Kacci te gahapati kusalaṃ, kiṃ vā te āharīyatu’.

    १५.

    15.

    ‘‘तेन सो कुपितो आसि, कुहको माननिस्सितो।

    ‘‘Tena so kupito āsi, kuhako mānanissito;

    ‘घातापेमि तुवं अज्‍ज, रट्ठा पब्बाजयामि वा’॥

    ‘Ghātāpemi tuvaṃ ajja, raṭṭhā pabbājayāmi vā’.

    १६.

    16.

    ‘‘निसेधयित्वा पच्‍चन्तं, राजा कुहकमब्रवि।

    ‘‘Nisedhayitvā paccantaṃ, rājā kuhakamabravi;

    ‘कच्‍चि ते भन्ते खमनीयं, सम्मानो ते पवत्तितो’॥

    ‘Kacci te bhante khamanīyaṃ, sammāno te pavattito’.

    १७.

    17.

    ‘‘तस्स आचिक्खती पापो, कुमारो यथा नासियो।

    ‘‘Tassa ācikkhatī pāpo, kumāro yathā nāsiyo;

    तस्स तं वचनं सुत्वा, आणापेसि महीपति॥

    Tassa taṃ vacanaṃ sutvā, āṇāpesi mahīpati.

    १८.

    18.

    ‘‘‘सीसं तत्थेव छिन्दित्वा, कत्वान चतुखण्डिकं।

    ‘‘‘Sīsaṃ tattheva chinditvā, katvāna catukhaṇḍikaṃ;

    रथिया रथियं दस्सेथ, सा गति जटिलहीळिता’॥

    Rathiyā rathiyaṃ dassetha, sā gati jaṭilahīḷitā’.

    १९.

    19.

    ‘‘तत्थ कारणिका गन्त्वा, चण्डा लुद्दा अकारुणा।

    ‘‘Tattha kāraṇikā gantvā, caṇḍā luddā akāruṇā;

    मातुअङ्के निसिन्‍नस्स, आकड्ढित्वा नयन्ति मं॥

    Mātuaṅke nisinnassa, ākaḍḍhitvā nayanti maṃ.

    २०.

    20.

    ‘‘तेसाहं एवमवचं, बन्धतं गाळ्हबन्धनं।

    ‘‘Tesāhaṃ evamavacaṃ, bandhataṃ gāḷhabandhanaṃ;

    ‘रञ्‍ञो दस्सेथ मं खिप्पं, राजकिरियानि अत्थि मे’॥

    ‘Rañño dassetha maṃ khippaṃ, rājakiriyāni atthi me’.

    २१.

    21.

    ‘‘ते मं रञ्‍ञो दस्सयिंसु, पापस्स पापसेविनो।

    ‘‘Te maṃ rañño dassayiṃsu, pāpassa pāpasevino;

    दिस्वान तं सञ्‍ञापेसिं, ममञ्‍च वसमानयिं॥

    Disvāna taṃ saññāpesiṃ, mamañca vasamānayiṃ.

    २२.

    22.

    ‘‘सो मं तत्थ खमापेसि, महारज्‍जमदासि मे।

    ‘‘So maṃ tattha khamāpesi, mahārajjamadāsi me;

    सोहं तमं दालयित्वा, पब्बजिं अनगारियं॥

    Sohaṃ tamaṃ dālayitvā, pabbajiṃ anagāriyaṃ.

    २३.

    23.

    ‘‘न मे देस्सं महारज्‍जं, कामभोगो न देस्सियो।

    ‘‘Na me dessaṃ mahārajjaṃ, kāmabhogo na dessiyo;

    सब्बञ्‍ञुतं पियं मय्हं, तस्मा रज्‍जं परिच्‍चजि’’न्ति॥

    Sabbaññutaṃ piyaṃ mayhaṃ, tasmā rajjaṃ pariccaji’’nti.

    सोमनस्सचरियं दुतियं।

    Somanassacariyaṃ dutiyaṃ.







    Footnotes:
    1. अहोसि (सी॰), आसि (स्या॰)
    2. ahosi (sī.), āsi (syā.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / चरियापिटक-अट्ठकथा • Cariyāpiṭaka-aṭṭhakathā / २. सोमनस्सचरियावण्णना • 2. Somanassacariyāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact