Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / દીઘનિકાય • Dīghanikāya

    ૪. સોણદણ્ડસુત્તં

    4. Soṇadaṇḍasuttaṃ

    ચમ્પેય્યકબ્રાહ્મણગહપતિકા

    Campeyyakabrāhmaṇagahapatikā

    ૩૦૦. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા અઙ્ગેસુ ચારિકં ચરમાનો મહતા ભિક્ખુસઙ્ઘેન સદ્ધિં પઞ્ચમત્તેહિ ભિક્ખુસતેહિ યેન ચમ્પા તદવસરિ. તત્ર સુદં ભગવા ચમ્પાયં વિહરતિ ગગ્ગરાય પોક્ખરણિયા તીરે. તેન ખો પન સમયેન સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો ચમ્પં અજ્ઝાવસતિ સત્તુસ્સદં સતિણકટ્ઠોદકં સધઞ્ઞં રાજભોગ્ગં રઞ્ઞા માગધેન સેનિયેન બિમ્બિસારેન દિન્નં રાજદાયં બ્રહ્મદેય્યં.

    300. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā aṅgesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi yena campā tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā campāyaṃ viharati gaggarāya pokkharaṇiyā tīre. Tena kho pana samayena soṇadaṇḍo brāhmaṇo campaṃ ajjhāvasati sattussadaṃ satiṇakaṭṭhodakaṃ sadhaññaṃ rājabhoggaṃ raññā māgadhena seniyena bimbisārena dinnaṃ rājadāyaṃ brahmadeyyaṃ.

    ૩૦૧. અસ્સોસું ખો ચમ્પેય્યકા બ્રાહ્મણગહપતિકા – ‘‘સમણો ખલુ ભો ગોતમો સક્યપુત્તો સક્યકુલા પબ્બજિતો અઙ્ગેસુ ચારિકં ચરમાનો મહતા ભિક્ખુસઙ્ઘેન સદ્ધિં પઞ્ચમત્તેહિ ભિક્ખુસતેહિ ચમ્પં અનુપ્પત્તો ચમ્પાયં વિહરતિ ગગ્ગરાય પોક્ખરણિયા તીરે. તં ખો પન ભવન્તં ગોતમં એવં કલ્યાણો કિત્તિસદ્દો અબ્ભુગ્ગતો – ‘ઇતિપિ સો ભગવા અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો વિજ્જાચરણસમ્પન્નો સુગતો લોકવિદૂ અનુત્તરો પુરિસદમ્મસારથિ સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવા’તિ. સો ઇમં લોકં સદેવકં સમારકં સબ્રહ્મકં સસ્સમણબ્રાહ્મણિં પજં સદેવમનુસ્સં સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા પવેદેતિ. સો ધમ્મં દેસેતિ આદિકલ્યાણં મજ્ઝેકલ્યાણં પરિયોસાનકલ્યાણં સાત્થં સબ્યઞ્જનં કેવલપરિપુણ્ણં પરિસુદ્ધં બ્રહ્મચરિયં પકાસેતિ. સાધુ ખો પન તથારૂપાનં અરહતં દસ્સનં હોતી’’તિ. અથ ખો ચમ્પેય્યકા બ્રાહ્મણગહપતિકા ચમ્પાય નિક્ખમિત્વા સઙ્ઘસઙ્ઘી 1 ગણીભૂતા યેન ગગ્ગરા પોક્ખરણી તેનુપસઙ્કમન્તિ.

    301. Assosuṃ kho campeyyakā brāhmaṇagahapatikā – ‘‘samaṇo khalu bho gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito aṅgesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi campaṃ anuppatto campāyaṃ viharati gaggarāya pokkharaṇiyā tīre. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti. So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedeti. So dhammaṃ deseti ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāseti. Sādhu kho pana tathārūpānaṃ arahataṃ dassanaṃ hotī’’ti. Atha kho campeyyakā brāhmaṇagahapatikā campāya nikkhamitvā saṅghasaṅghī 2 gaṇībhūtā yena gaggarā pokkharaṇī tenupasaṅkamanti.

    ૩૦૨. તેન ખો પન સમયેન સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો ઉપરિપાસાદે દિવાસેય્યં ઉપગતો હોતિ. અદ્દસા ખો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો ચમ્પેય્યકે બ્રાહ્મણગહપતિકે ચમ્પાય નિક્ખમિત્વા સઙ્ઘસઙ્ઘી 3 ગણીભૂતે યેન ગગ્ગરા પોક્ખરણી તેનુપસઙ્કમન્તે. દિસ્વા ખત્તં આમન્તેસિ – ‘‘કિં નુ ખો, ભો ખત્તે, ચમ્પેય્યકા બ્રાહ્મણગહપતિકા ચમ્પાય નિક્ખમિત્વા સઙ્ઘસઙ્ઘી ગણીભૂતા યેન ગગ્ગરા પોક્ખરણી તેનુપસઙ્કમન્તી’’તિ? ‘‘અત્થિ ખો, ભો, સમણો ગોતમો સક્યપુત્તો સક્યકુલા પબ્બજિતો અઙ્ગેસુ ચારિકં ચરમાનો મહતા ભિક્ખુસઙ્ઘેન સદ્ધિં પઞ્ચમત્તેહિ ભિક્ખુસતેહિ ચમ્પં અનુપ્પત્તો ચમ્પાયં વિહરતિ ગગ્ગરાય પોક્ખરણિયા તીરે. તં ખો પન ભવન્તં ગોતમં એવં કલ્યાણો કિત્તિસદ્દો અબ્ભુગ્ગતો – ‘ઇતિપિ સો ભગવા અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો વિજ્જાચરણસમ્પન્નો સુગતો લોકવિદૂ અનુત્તરો પુરિસદમ્મસારથિ સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવા’તિ. તમેતે ભવન્તં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમન્તી’’તિ. ‘‘તેન હિ, ભો ખત્તે, યેન ચમ્પેય્યકા બ્રાહ્મણગહપતિકા તેનુપસઙ્કમ, ઉપસઙ્કમિત્વા ચમ્પેય્યકે બ્રાહ્મણગહપતિકે એવં વદેહિ – ‘સોણદણ્ડો, ભો, બ્રાહ્મણો એવમાહ – આગમેન્તુ કિર ભવન્તો, સોણદણ્ડોપિ બ્રાહ્મણો સમણં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિસ્સતી’’’તિ. ‘‘એવં, ભો’’તિ ખો સો ખત્તા સોણદણ્ડસ્સ બ્રાહ્મણસ્સ પટિસ્સુત્વા યેન ચમ્પેય્યકા બ્રાહ્મણગહપતિકા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ચમ્પેય્યકે બ્રાહ્મણગહપતિકે એતદવોચ – ‘‘સોણદણ્ડો ભો બ્રાહ્મણો એવમાહ – ‘આગમેન્તુ કિર ભવન્તો, સોણદણ્ડોપિ બ્રાહ્મણો સમણં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિસ્સતી’’’તિ.

    302. Tena kho pana samayena soṇadaṇḍo brāhmaṇo uparipāsāde divāseyyaṃ upagato hoti. Addasā kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo campeyyake brāhmaṇagahapatike campāya nikkhamitvā saṅghasaṅghī 4 gaṇībhūte yena gaggarā pokkharaṇī tenupasaṅkamante. Disvā khattaṃ āmantesi – ‘‘kiṃ nu kho, bho khatte, campeyyakā brāhmaṇagahapatikā campāya nikkhamitvā saṅghasaṅghī gaṇībhūtā yena gaggarā pokkharaṇī tenupasaṅkamantī’’ti? ‘‘Atthi kho, bho, samaṇo gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito aṅgesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi campaṃ anuppatto campāyaṃ viharati gaggarāya pokkharaṇiyā tīre. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti. Tamete bhavantaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamantī’’ti. ‘‘Tena hi, bho khatte, yena campeyyakā brāhmaṇagahapatikā tenupasaṅkama, upasaṅkamitvā campeyyake brāhmaṇagahapatike evaṃ vadehi – ‘soṇadaṇḍo, bho, brāhmaṇo evamāha – āgamentu kira bhavanto, soṇadaṇḍopi brāhmaṇo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissatī’’’ti. ‘‘Evaṃ, bho’’ti kho so khattā soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa paṭissutvā yena campeyyakā brāhmaṇagahapatikā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā campeyyake brāhmaṇagahapatike etadavoca – ‘‘soṇadaṇḍo bho brāhmaṇo evamāha – ‘āgamentu kira bhavanto, soṇadaṇḍopi brāhmaṇo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissatī’’’ti.

    સોણદણ્ડગુણકથા

    Soṇadaṇḍaguṇakathā

    ૩૦૩. તેન ખો પન સમયેન નાનાવેરજ્જકાનં બ્રાહ્મણાનં પઞ્ચમત્તાનિ બ્રાહ્મણસતાનિ ચમ્પાયં પટિવસન્તિ કેનચિદેવ કરણીયેન. અસ્સોસું ખો તે બ્રાહ્મણા – ‘‘સોણદણ્ડો કિર બ્રાહ્મણો સમણં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિસ્સતી’’તિ. અથ ખો તે બ્રાહ્મણા યેન સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા સોણદણ્ડં બ્રાહ્મણં એતદવોચું – ‘‘સચ્ચં કિર ભવં સોણદણ્ડો સમણં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિસ્સતી’’તિ? ‘‘એવં ખો મે, ભો, હોતિ – ‘અહમ્પિ સમણં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિસ્સામી’’’તિ.

    303. Tena kho pana samayena nānāverajjakānaṃ brāhmaṇānaṃ pañcamattāni brāhmaṇasatāni campāyaṃ paṭivasanti kenacideva karaṇīyena. Assosuṃ kho te brāhmaṇā – ‘‘soṇadaṇḍo kira brāhmaṇo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissatī’’ti. Atha kho te brāhmaṇā yena soṇadaṇḍo brāhmaṇo tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā soṇadaṇḍaṃ brāhmaṇaṃ etadavocuṃ – ‘‘saccaṃ kira bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissatī’’ti? ‘‘Evaṃ kho me, bho, hoti – ‘ahampi samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissāmī’’’ti.

    ‘‘મા ભવં સોણદણ્ડો સમણં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિ. ન અરહતિ ભવં સોણદણ્ડો સમણં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતું. સચે ભવં સોણદણ્ડો સમણં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિસ્સતિ, ભોતો સોણદણ્ડસ્સ યસો હાયિસ્સતિ, સમણસ્સ ગોતમસ્સ યસો અભિવડ્ઢિસ્સતિ. યમ્પિ ભોતો સોણદણ્ડસ્સ યસો હાયિસ્સતિ, સમણસ્સ ગોતમસ્સ યસો અભિવડ્ઢિસ્સતિ , ઇમિનાપઙ્ગેન ન અરહતિ ભવં સોણદણ્ડો સમણં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતું; સમણોત્વેવ ગોતમો અરહતિ ભવન્તં સોણદણ્ડં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતું.

    ‘‘Mā bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkami. Na arahati bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Sace bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissati, bhoto soṇadaṇḍassa yaso hāyissati, samaṇassa gotamassa yaso abhivaḍḍhissati. Yampi bhoto soṇadaṇḍassa yaso hāyissati, samaṇassa gotamassa yaso abhivaḍḍhissati , imināpaṅgena na arahati bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ; samaṇotveva gotamo arahati bhavantaṃ soṇadaṇḍaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ.

    ‘‘ભવઞ્હિ સોણદણ્ડો ઉભતો સુજાતો માતિતો ચ પિતિતો ચ, સંસુદ્ધગહણિકો યાવ સત્તમા પિતામહયુગા અક્ખિત્તો અનુપક્કુટ્ઠો જાતિવાદેન. યમ્પિ ભવં સોણદણ્ડો ઉભતો સુજાતો માતિતો ચ પિતિતો ચ, સંસુદ્ધગહણિકો યાવ સત્તમા પિતામહયુગા અક્ખિત્તો અનુપક્કુટ્ઠો જાતિવાદેન, ઇમિનાપઙ્ગેન ન અરહતિ ભવં સોણદણ્ડો સમણં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતું; સમણોત્વેવ ગોતમો અરહતિ ભવન્તં સોણદણ્ડં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતું.

    ‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo ubhato sujāto mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena. Yampi bhavaṃ soṇadaṇḍo ubhato sujāto mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena, imināpaṅgena na arahati bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ; samaṇotveva gotamo arahati bhavantaṃ soṇadaṇḍaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ.

    ‘‘ભવઞ્હિ સોણદણ્ડો અડ્ઢો મહદ્ધનો મહાભોગો…પે॰…

    ‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo aḍḍho mahaddhano mahābhogo…pe…

    ‘‘ભવઞ્હિ સોણદણ્ડો અજ્ઝાયકો , મન્તધરો, તિણ્ણં વેદાનં પારગૂ સનિઘણ્ડુકેટુભાનં સાક્ખરપ્પભેદાનં ઇતિહાસપઞ્ચમાનં પદકો વેય્યાકરણો, લોકાયતમહાપુરિસલક્ખણેસુ અનવયો…પે॰…

    ‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo ajjhāyako , mantadharo, tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo, lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo…pe…

    ‘‘ભવઞ્હિ સોણદણ્ડો અભિરૂપો દસ્સનીયો પાસાદિકો પરમાય વણ્ણપોક્ખરતાય સમન્નાગતો બ્રહ્મવણ્ણી બ્રહ્મવચ્છસી 5 અખુદ્દાવકાસો દસ્સનાય…પે॰…

    ‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavacchasī 6 akhuddāvakāso dassanāya…pe…

    ‘‘ભવઞ્હિ સોણદણ્ડો સીલવા વુદ્ધસીલી વુદ્ધસીલેન સમન્નાગતો…પે॰…

    ‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo sīlavā vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato…pe…

    ‘‘ભવઞ્હિ સોણદણ્ડો કલ્યાણવાચો કલ્યાણવાક્કરણો પોરિયા વાચાય સમન્નાગતો વિસ્સટ્ઠાય અનેલગલાય 7 અત્થસ્સ વિઞ્ઞાપનિયા…પે॰…

    ‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo kalyāṇavāco kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya 8 atthassa viññāpaniyā…pe…

    ‘‘ભવઞ્હિ સોણદણ્ડો બહૂનં આચરિયપાચરિયો તીણિ માણવકસતાનિ મન્તે વાચેતિ. બહૂ ખો પન નાનાદિસા નાનાજનપદા માણવકા આગચ્છન્તિ ભોતો સોણદણ્ડસ્સ સન્તિકે મન્તત્થિકા મન્તે અધિયિતુકામા …પે॰…

    ‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo bahūnaṃ ācariyapācariyo tīṇi māṇavakasatāni mante vāceti. Bahū kho pana nānādisā nānājanapadā māṇavakā āgacchanti bhoto soṇadaṇḍassa santike mantatthikā mante adhiyitukāmā …pe…

    ‘‘ભવઞ્હિ સોણદણ્ડો જિણ્ણો વુદ્ધો મહલ્લકો અદ્ધગતો વયોઅનુપ્પત્તો; સમણો ગોતમો તરુણો ચેવ તરુણપબ્બજિતો ચ…પે॰…

    ‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo jiṇṇo vuddho mahallako addhagato vayoanuppatto; samaṇo gotamo taruṇo ceva taruṇapabbajito ca…pe…

    ‘‘ભવઞ્હિ સોણદણ્ડો રઞ્ઞો માગધસ્સ સેનિયસ્સ બિમ્બિસારસ્સ સક્કતો ગરુકતો માનિતો પૂજિતો અપચિતો…પે॰…

    ‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…

    ‘‘ભવઞ્હિ સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણસ્સ પોક્ખરસાતિસ્સ સક્કતો ગરુકતો માનિતો પૂજિતો અપચિતો…પે॰…

    ‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo brāhmaṇassa pokkharasātissa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…

    ‘‘ભવઞ્હિ સોણદણ્ડો ચમ્પં અજ્ઝાવસતિ સત્તુસ્સદં સતિણકટ્ઠોદકં સધઞ્ઞં રાજભોગ્ગં, રઞ્ઞા માગધેન સેનિયેન બિમ્બિસારેન દિન્નં, રાજદાયં બ્રહ્મદેય્યં. યમ્પિ ભવં સોણદણ્ડો ચમ્પં અજ્ઝાવસતિ સત્તુસ્સદં સતિણકટ્ઠોદકં સધઞ્ઞં રાજભોગ્ગં, રઞ્ઞા માગધેન સેનિયેન બિમ્બિસારેન દિન્નં, રાજદાયં બ્રહ્મદેય્યં. ઇમિનાપઙ્ગેન ન અરહતિ ભવં સોણદણ્ડો સમણં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતું; સમણોત્વેવ ગોતમો અરહતિ ભવન્તં સોણદણ્ડં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતુ’’ન્તિ.

    ‘‘Bhavañhi soṇadaṇḍo campaṃ ajjhāvasati sattussadaṃ satiṇakaṭṭhodakaṃ sadhaññaṃ rājabhoggaṃ, raññā māgadhena seniyena bimbisārena dinnaṃ, rājadāyaṃ brahmadeyyaṃ. Yampi bhavaṃ soṇadaṇḍo campaṃ ajjhāvasati sattussadaṃ satiṇakaṭṭhodakaṃ sadhaññaṃ rājabhoggaṃ, raññā māgadhena seniyena bimbisārena dinnaṃ, rājadāyaṃ brahmadeyyaṃ. Imināpaṅgena na arahati bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ; samaṇotveva gotamo arahati bhavantaṃ soṇadaṇḍaṃ dassanāya upasaṅkamitu’’nti.

    બુદ્ધગુણકથા

    Buddhaguṇakathā

    ૩૦૪. એવં વુત્તે, સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો તે બ્રાહ્મણે એતદવોચ –

    304. Evaṃ vutte, soṇadaṇḍo brāhmaṇo te brāhmaṇe etadavoca –

    ‘‘તેન હિ, ભો, મમપિ સુણાથ, યથા મયમેવ અરહામ તં ભવન્તં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતું; નત્વેવ અરહતિ સો ભવં ગોતમો અમ્હાકં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતું. સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો ઉભતો સુજાતો માતિતો ચ પિતિતો ચ, સંસુદ્ધગહણિકો યાવ સત્તમા પિતામહયુગા, અક્ખિત્તો અનુપક્કુટ્ઠો જાતિવાદેન. યમ્પિ ભો સમણો ગોતમો ઉભતો સુજાતો માતિતો ચ પિતિતો ચ સંસુદ્ધગહણિકો યાવ સત્તમા પિતામહયુગા, અક્ખિત્તો અનુપક્કુટ્ઠો જાતિવાદેન, ઇમિનાપઙ્ગેન ન અરહતિ સો ભવં ગોતમો અમ્હાકં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતું ; અથ ખો મયમેવ અરહામ તં ભવન્તં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતું.

    ‘‘Tena hi, bho, mamapi suṇātha, yathā mayameva arahāma taṃ bhavantaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ; natveva arahati so bhavaṃ gotamo amhākaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Samaṇo khalu, bho, gotamo ubhato sujāto mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā, akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena. Yampi bho samaṇo gotamo ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā, akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena, imināpaṅgena na arahati so bhavaṃ gotamo amhākaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ ; atha kho mayameva arahāma taṃ bhavantaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ.

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો મહન્તં ઞાતિસઙ્ઘં ઓહાય પબ્બજિતો…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo mahantaṃ ñātisaṅghaṃ ohāya pabbajito…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો પહૂતં હિરઞ્ઞસુવણ્ણં ઓહાય પબ્બજિતો ભૂમિગતઞ્ચ વેહાસટ્ઠં ચ…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo pahūtaṃ hiraññasuvaṇṇaṃ ohāya pabbajito bhūmigatañca vehāsaṭṭhaṃ ca…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો દહરોવ સમાનો યુવા સુસુકાળકેસો ભદ્રેન યોબ્બનેન સમન્નાગતો પઠમેન વયસા અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo daharova samāno yuvā susukāḷakeso bhadrena yobbanena samannāgato paṭhamena vayasā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો અકામકાનં માતાપિતૂનં અસ્સુમુખાનં રુદન્તાનં કેસમસ્સું ઓહારેત્વા કાસાયાનિ વત્થાનિ અચ્છાદેત્વા અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo akāmakānaṃ mātāpitūnaṃ assumukhānaṃ rudantānaṃ kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો અભિરૂપો દસ્સનીયો પાસાદિકો પરમાય વણ્ણપોક્ખરતાય સમન્નાગતો, બ્રહ્મવણ્ણી, બ્રહ્મવચ્છસી, અખુદ્દાવકાસો દસ્સનાય…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato, brahmavaṇṇī, brahmavacchasī, akhuddāvakāso dassanāya…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો સીલવા અરિયસીલી કુસલસીલી કુસલસીલેન સમન્નાગતો…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo sīlavā ariyasīlī kusalasīlī kusalasīlena samannāgato…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો કલ્યાણવાચો કલ્યાણવાક્કરણો પોરિયા વાચાય સમન્નાગતો વિસ્સટ્ઠાય અનેલગલાય અત્થસ્સ વિઞ્ઞાપનિયા…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo kalyāṇavāco kalyāṇavākkaraṇo poriyā vācāya samannāgato vissaṭṭhāya anelagalāya atthassa viññāpaniyā…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો બહૂનં આચરિયપાચરિયો…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo bahūnaṃ ācariyapācariyo…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો ખીણકામરાગો વિગતચાપલ્લો…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo khīṇakāmarāgo vigatacāpallo…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો કમ્મવાદી કિરિયવાદી અપાપપુરેક્ખારો બ્રહ્મઞ્ઞાય પજાય…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo kammavādī kiriyavādī apāpapurekkhāro brahmaññāya pajāya…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો ઉચ્ચા કુલા પબ્બજિતો અસમ્ભિન્નખત્તિયકુલા…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo uccā kulā pabbajito asambhinnakhattiyakulā…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો અડ્ઢા કુલા પબ્બજિતો મહદ્ધના મહાભોગા…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo aḍḍhā kulā pabbajito mahaddhanā mahābhogā…pe…

    ‘‘સમણં ખલુ, ભો, ગોતમં તિરોરટ્ઠા તિરોજનપદા પઞ્હં પુચ્છિતું આગચ્છન્તિ…પે॰…

    ‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ tiroraṭṭhā tirojanapadā pañhaṃ pucchituṃ āgacchanti…pe…

    ‘‘સમણં ખલુ, ભો, ગોતમં અનેકાનિ દેવતાસહસ્સાનિ પાણેહિ સરણં ગતાનિ…પે॰…

    ‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ anekāni devatāsahassāni pāṇehi saraṇaṃ gatāni…pe…

    ‘‘સમણં ખલુ, ભો, ગોતમં એવં કલ્યાણો કિત્તિસદ્દો અબ્ભુગ્ગતો – ‘ઇતિપિ સો ભગવા અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો વિજ્જાચરણસમ્પન્નો સુગતો લોકવિદૂ અનુત્તરો પુરિસદમ્મસારથિ સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવા’ તિ…પે॰…

    ‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ ti…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો દ્વત્તિંસમહાપુરિસલક્ખણેહિ સમન્નાગતો…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo dvattiṃsamahāpurisalakkhaṇehi samannāgato…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો એહિસ્વાગતવાદી સખિલો સમ્મોદકો અબ્ભાકુટિકો ઉત્તાનમુખો પુબ્બભાસી…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo ehisvāgatavādī sakhilo sammodako abbhākuṭiko uttānamukho pubbabhāsī…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો ચતુન્નં પરિસાનં સક્કતો ગરુકતો માનિતો પૂજિતો અપચિતો…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo catunnaṃ parisānaṃ sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…

    ‘‘સમણે ખલુ, ભો, ગોતમે બહૂ દેવા ચ મનુસ્સા ચ અભિપ્પસન્ના…પે॰…

    ‘‘Samaṇe khalu, bho, gotame bahū devā ca manussā ca abhippasannā…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો યસ્મિં ગામે વા નિગમે વા પટિવસતિ, ન તસ્મિં ગામે વા નિગમે વા અમનુસ્સા મનુસ્સે વિહેઠેન્તિ…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo yasmiṃ gāme vā nigame vā paṭivasati, na tasmiṃ gāme vā nigame vā amanussā manusse viheṭhenti…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો સઙ્ઘી ગણી ગણાચરિયો પુથુતિત્થકરાનં અગ્ગમક્ખાયતિ. યથા ખો પન, ભો, એતેસં સમણબ્રાહ્મણાનં યથા વા તથા વા યસો સમુદાગચ્છતિ, ન હેવં સમણસ્સ ગોતમસ્સ યસો સમુદાગતો. અથ ખો અનુત્તરાય વિજ્જાચરણસમ્પદાય સમણસ્સ ગોતમસ્સ યસો સમુદાગતો…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo saṅghī gaṇī gaṇācariyo puthutitthakarānaṃ aggamakkhāyati. Yathā kho pana, bho, etesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ yathā vā tathā vā yaso samudāgacchati, na hevaṃ samaṇassa gotamassa yaso samudāgato. Atha kho anuttarāya vijjācaraṇasampadāya samaṇassa gotamassa yaso samudāgato…pe…

    ‘‘સમણં ખલુ, ભો, ગોતમં રાજા માગધો સેનિયો બિમ્બિસારો સપુત્તો સભરિયો સપરિસો સામચ્ચો પાણેહિ સરણં ગતો…પે॰…

    ‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ rājā māgadho seniyo bimbisāro saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṃ gato…pe…

    ‘‘સમણં ખલુ, ભો, ગોતમં રાજા પસેનદિ કોસલો સપુત્તો સભરિયો સપરિસો સામચ્ચો પાણેહિ સરણં ગતો…પે॰…

    ‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ rājā pasenadi kosalo saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṃ gato…pe…

    ‘‘સમણં ખલુ, ભો, ગોતમં બ્રાહ્મણો પોક્ખરસાતિ સપુત્તો સભરિયો સપરિસો સામચ્ચો પાણેહિ સરણં ગતો…પે॰…

    ‘‘Samaṇaṃ khalu, bho, gotamaṃ brāhmaṇo pokkharasāti saputto sabhariyo sapariso sāmacco pāṇehi saraṇaṃ gato…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો રઞ્ઞો માગધસ્સ સેનિયસ્સ બિમ્બિસારસ્સ સક્કતો ગરુકતો માનિતો પૂજિતો અપચિતો…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો રઞ્ઞો પસેનદિસ્સ કોસલસ્સ સક્કતો ગરુકતો માનિતો પૂજિતો અપચિતો…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo rañño pasenadissa kosalassa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો બ્રાહ્મણસ્સ પોક્ખરસાતિસ્સ સક્કતો ગરુકતો માનિતો પૂજિતો અપચિતો…પે॰…

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo brāhmaṇassa pokkharasātissa sakkato garukato mānito pūjito apacito…pe…

    ‘‘સમણો ખલુ, ભો, ગોતમો ચમ્પં અનુપ્પત્તો, ચમ્પાયં વિહરતિ ગગ્ગરાય પોક્ખરણિયા તીરે. યે ખો પન, ભો, કેચિ સમણા વા બ્રાહ્મણા વા અમ્હાકં ગામખેત્તં આગચ્છન્તિ અતિથી નો તે હોન્તિ. અતિથી ખો પનમ્હેહિ સક્કાતબ્બા ગરુકાતબ્બા માનેતબ્બા પૂજેતબ્બા અપચેતબ્બા. યમ્પિ, ભો, સમણો ગોતમો ચમ્પં અનુપ્પત્તો ચમ્પાયં વિહરતિ ગગ્ગરાય પોક્ખરણિયા તીરે, અતિથિમ્હાકં સમણો ગોતમો; અતિથિ ખો પનમ્હેહિ સક્કાતબ્બો ગરુકાતબ્બો માનેતબ્બો પૂજેતબ્બો અપચેતબ્બો. ઇમિનાપઙ્ગેન ન અરહતિ સો ભવં ગોતમો અમ્હાકં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતું. અથ ખો મયમેવ અરહામ તં ભવન્તં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતું. એત્તકે ખો અહં, ભો, તસ્સ ભોતો ગોતમસ્સ વણ્ણે પરિયાપુણામિ, નો ચ ખો સો ભવં ગોતમો એત્તકવણ્ણો. અપરિમાણવણ્ણો હિ સો ભવં ગોતમો’’તિ.

    ‘‘Samaṇo khalu, bho, gotamo campaṃ anuppatto, campāyaṃ viharati gaggarāya pokkharaṇiyā tīre. Ye kho pana, bho, keci samaṇā vā brāhmaṇā vā amhākaṃ gāmakhettaṃ āgacchanti atithī no te honti. Atithī kho panamhehi sakkātabbā garukātabbā mānetabbā pūjetabbā apacetabbā. Yampi, bho, samaṇo gotamo campaṃ anuppatto campāyaṃ viharati gaggarāya pokkharaṇiyā tīre, atithimhākaṃ samaṇo gotamo; atithi kho panamhehi sakkātabbo garukātabbo mānetabbo pūjetabbo apacetabbo. Imināpaṅgena na arahati so bhavaṃ gotamo amhākaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Atha kho mayameva arahāma taṃ bhavantaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Ettake kho ahaṃ, bho, tassa bhoto gotamassa vaṇṇe pariyāpuṇāmi, no ca kho so bhavaṃ gotamo ettakavaṇṇo. Aparimāṇavaṇṇo hi so bhavaṃ gotamo’’ti.

    ૩૦૫. એવં વુત્તે, તે બ્રાહ્મણા સોણદણ્ડં બ્રાહ્મણં એતદવોચું – ‘‘યથા ખો ભવં સોણદણ્ડો સમણસ્સ ગોતમસ્સ વણ્ણે ભાસતિ ઇતો ચેપિ સો ભવં ગોતમો યોજનસતે વિહરતિ, અલમેવ સદ્ધેન કુલપુત્તેન દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતું અપિ પુટોસેના’’તિ. ‘‘તેન હિ, ભો, સબ્બેવ મયં સમણં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિસ્સામા’’તિ.

    305. Evaṃ vutte, te brāhmaṇā soṇadaṇḍaṃ brāhmaṇaṃ etadavocuṃ – ‘‘yathā kho bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇassa gotamassa vaṇṇe bhāsati ito cepi so bhavaṃ gotamo yojanasate viharati, alameva saddhena kulaputtena dassanāya upasaṅkamituṃ api puṭosenā’’ti. ‘‘Tena hi, bho, sabbeva mayaṃ samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamissāmā’’ti.

    સોણદણ્ડપરિવિતક્કો

    Soṇadaṇḍaparivitakko

    ૩૦૬. અથ ખો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો મહતા બ્રાહ્મણગણેન સદ્ધિં યેન ગગ્ગરા પોક્ખરણી તેનુપસઙ્કમિ. અથ ખો સોણદણ્ડસ્સ બ્રાહ્મણસ્સ તિરોવનસણ્ડગતસ્સ એવં ચેતસો પરિવિતક્કો ઉદપાદિ – ‘‘અહઞ્ચેવ ખો પન સમણં ગોતમં પઞ્હં પુચ્છેય્યં; તત્ર ચે મં સમણો ગોતમો એવં વદેય્ય – ‘ન ખો એસ, બ્રાહ્મણ, પઞ્હો એવં પુચ્છિતબ્બો, એવં નામેસ, બ્રાહ્મણ , પઞ્હો પુચ્છિતબ્બો’તિ, તેન મં અયં પરિસા પરિભવેય્ય – ‘બાલો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો અબ્યત્તો, નાસક્ખિ સમણં ગોતમં યોનિસો પઞ્હં પુચ્છિતુ’ન્તિ. યં ખો પનાયં પરિસા પરિભવેય્ય, યસોપિ તસ્સ હાયેથ. યસ્સ ખો પન યસો હાયેથ, ભોગાપિ તસ્સ હાયેય્યું. યસોલદ્ધા ખો પનમ્હાકં ભોગા. મમઞ્ચેવ ખો પન સમણો ગોતમો પઞ્હં પુચ્છેય્ય, તસ્સ ચાહં પઞ્હસ્સ વેય્યાકરણેન ચિત્તં ન આરાધેય્યં; તત્ર ચે મં સમણો ગોતમો એવં વદેય્ય – ‘ન ખો એસ, બ્રાહ્મણ, પઞ્હો એવં બ્યાકાતબ્બો, એવં નામેસ, બ્રાહ્મણ, પઞ્હો બ્યાકાતબ્બો’તિ, તેન મં અયં પરિસા પરિભવેય્ય – ‘બાલો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો અબ્યત્તો, નાસક્ખિ સમણસ્સ ગોતમસ્સ પઞ્હસ્સ વેય્યાકરણેન ચિત્તં આરાધેતુ’ન્તિ. યં ખો પનાયં પરિસા પરિભવેય્ય, યસોપિ તસ્સ હાયેથ. યસ્સ ખો પન યસો હાયેથ, ભોગાપિ તસ્સ હાયેય્યું. યસોલદ્ધા ખો પનમ્હાકં ભોગા. અહઞ્ચેવ ખો પન એવં સમીપગતો સમાનો અદિસ્વાવ સમણં ગોતમં નિવત્તેય્યં, તેન મં અયં પરિસા પરિભવેય્ય – ‘બાલો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો અબ્યત્તો માનથદ્ધો ભીતો ચ, નો વિસહતિ સમણં ગોતમં દસ્સનાય ઉપસઙ્કમિતું, કથઞ્હિ નામ એવં સમીપગતો સમાનો અદિસ્વા સમણં ગોતમં નિવત્તિસ્સતી’તિ. યં ખો પનાયં પરિસા પરિભવેય્ય, યસોપિ તસ્સ હાયેથ. યસ્સ ખો પન યસો હાયેથ, ભોગાપિ તસ્સ હાયેય્યું, યસોલદ્ધા ખો પનમ્હાકં ભોગા’’તિ.

    306. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo mahatā brāhmaṇagaṇena saddhiṃ yena gaggarā pokkharaṇī tenupasaṅkami. Atha kho soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa tirovanasaṇḍagatassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘ahañceva kho pana samaṇaṃ gotamaṃ pañhaṃ puccheyyaṃ; tatra ce maṃ samaṇo gotamo evaṃ vadeyya – ‘na kho esa, brāhmaṇa, pañho evaṃ pucchitabbo, evaṃ nāmesa, brāhmaṇa , pañho pucchitabbo’ti, tena maṃ ayaṃ parisā paribhaveyya – ‘bālo soṇadaṇḍo brāhmaṇo abyatto, nāsakkhi samaṇaṃ gotamaṃ yoniso pañhaṃ pucchitu’nti. Yaṃ kho panāyaṃ parisā paribhaveyya, yasopi tassa hāyetha. Yassa kho pana yaso hāyetha, bhogāpi tassa hāyeyyuṃ. Yasoladdhā kho panamhākaṃ bhogā. Mamañceva kho pana samaṇo gotamo pañhaṃ puccheyya, tassa cāhaṃ pañhassa veyyākaraṇena cittaṃ na ārādheyyaṃ; tatra ce maṃ samaṇo gotamo evaṃ vadeyya – ‘na kho esa, brāhmaṇa, pañho evaṃ byākātabbo, evaṃ nāmesa, brāhmaṇa, pañho byākātabbo’ti, tena maṃ ayaṃ parisā paribhaveyya – ‘bālo soṇadaṇḍo brāhmaṇo abyatto, nāsakkhi samaṇassa gotamassa pañhassa veyyākaraṇena cittaṃ ārādhetu’nti. Yaṃ kho panāyaṃ parisā paribhaveyya, yasopi tassa hāyetha. Yassa kho pana yaso hāyetha, bhogāpi tassa hāyeyyuṃ. Yasoladdhā kho panamhākaṃ bhogā. Ahañceva kho pana evaṃ samīpagato samāno adisvāva samaṇaṃ gotamaṃ nivatteyyaṃ, tena maṃ ayaṃ parisā paribhaveyya – ‘bālo soṇadaṇḍo brāhmaṇo abyatto mānathaddho bhīto ca, no visahati samaṇaṃ gotamaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ, kathañhi nāma evaṃ samīpagato samāno adisvā samaṇaṃ gotamaṃ nivattissatī’ti. Yaṃ kho panāyaṃ parisā paribhaveyya, yasopi tassa hāyetha. Yassa kho pana yaso hāyetha, bhogāpi tassa hāyeyyuṃ, yasoladdhā kho panamhākaṃ bhogā’’ti.

    ૩૦૭. અથ ખો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવતા સદ્ધિં સમ્મોદિ. સમ્મોદનીયં કથં સારણીયં વીતિસારેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. ચમ્પેય્યકાપિ ખો બ્રાહ્મણગહપતિકા અપ્પેકચ્ચે ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિંસુ; અપ્પેકચ્ચે ભગવતા સદ્ધિં સમ્મોદિંસુ; સમ્મોદનીયં કથં સારણીયં વીતિસારેત્વા એકમન્તં નિસીદિંસુ; અપ્પેકચ્ચે યેન ભગવા તેનઞ્જલિં પણામેત્વા એકમન્તં નિસીદિંસુ; અપ્પેકચ્ચે નામગોત્તં સાવેત્વા એકમન્તં નિસીદિંસુ; અપ્પેકચ્ચે તુણ્હીભૂતા એકમન્તં નિસીદિંસુ.

    307. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Campeyyakāpi kho brāhmaṇagahapatikā appekacce bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu; appekacce bhagavatā saddhiṃ sammodiṃsu; sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu; appekacce yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu; appekacce nāmagottaṃ sāvetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu; appekacce tuṇhībhūtā ekamantaṃ nisīdiṃsu.

    ૩૦૮. તત્રપિ સુદં સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો એતદેવ બહુલમનુવિતક્કેન્તો નિસિન્નો હોતિ – ‘‘અહઞ્ચેવ ખો પન સમણં ગોતમં પઞ્હં પુચ્છેય્યં; તત્ર ચે મં સમણો ગોતમો એવં વદેય્ય – ‘ન ખો એસ, બ્રાહ્મણ, પઞ્હો એવં પુચ્છિતબ્બો, એવં નામેસ, બ્રાહ્મણ, પઞ્હો પુચ્છિતબ્બો’તિ, તેન મં અયં પરિસા પરિભવેય્ય – ‘બાલો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો અબ્યત્તો, નાસક્ખિ સમણં ગોતમં યોનિસો પઞ્હં પુચ્છિતુ’ન્તિ. યં ખો પનાયં પરિસા પરિભવેય્ય, યસોપિ તસ્સ હાયેથ. યસ્સ ખો પન યસો હાયેથ, ભોગાપિ તસ્સ હાયેય્યું. યસોલદ્ધા ખો પનમ્હાકં ભોગા. મમઞ્ચેવ ખો પન સમણો ગોતમો પઞ્હં પુચ્છેય્ય, તસ્સ ચાહં પઞ્હસ્સ વેય્યાકરણેન ચિત્તં ન આરાધેય્યં; તત્ર ચે મં સમણો ગોતમો એવં વદેય્ય – ‘ન ખો એસ, બ્રાહ્મણ, પઞ્હો એવં બ્યાકાતબ્બો, એવં નામેસ, બ્રાહ્મણ, પઞ્હો બ્યાકાતબ્બો’તિ, તેન મં અયં પરિસા પરિભવેય્ય – ‘બાલો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો અબ્યત્તો, નાસક્ખિ સમણસ્સ ગોતમસ્સ પઞ્હસ્સ વેય્યાકરણેન ચિત્તં આરાધેતુ’ન્તિ. યં ખો પનાયં પરિસા પરિભવેય્ય, યસોપિ તસ્સ હાયેથ. યસ્સ ખો પન યસો હાયેથ, ભોગાપિ તસ્સ હાયેય્યું. યસોલદ્ધા ખો પનમ્હાકં ભોગા. અહો વત મં સમણો ગોતમો સકે આચરિયકે તેવિજ્જકે પઞ્હં પુચ્છેય્ય, અદ્ધા વતસ્સાહં ચિત્તં આરાધેય્યં પઞ્હસ્સ વેય્યાકરણેના’’તિ.

    308. Tatrapi sudaṃ soṇadaṇḍo brāhmaṇo etadeva bahulamanuvitakkento nisinno hoti – ‘‘ahañceva kho pana samaṇaṃ gotamaṃ pañhaṃ puccheyyaṃ; tatra ce maṃ samaṇo gotamo evaṃ vadeyya – ‘na kho esa, brāhmaṇa, pañho evaṃ pucchitabbo, evaṃ nāmesa, brāhmaṇa, pañho pucchitabbo’ti, tena maṃ ayaṃ parisā paribhaveyya – ‘bālo soṇadaṇḍo brāhmaṇo abyatto, nāsakkhi samaṇaṃ gotamaṃ yoniso pañhaṃ pucchitu’nti. Yaṃ kho panāyaṃ parisā paribhaveyya, yasopi tassa hāyetha. Yassa kho pana yaso hāyetha, bhogāpi tassa hāyeyyuṃ. Yasoladdhā kho panamhākaṃ bhogā. Mamañceva kho pana samaṇo gotamo pañhaṃ puccheyya, tassa cāhaṃ pañhassa veyyākaraṇena cittaṃ na ārādheyyaṃ; tatra ce maṃ samaṇo gotamo evaṃ vadeyya – ‘na kho esa, brāhmaṇa, pañho evaṃ byākātabbo, evaṃ nāmesa, brāhmaṇa, pañho byākātabbo’ti, tena maṃ ayaṃ parisā paribhaveyya – ‘bālo soṇadaṇḍo brāhmaṇo abyatto, nāsakkhi samaṇassa gotamassa pañhassa veyyākaraṇena cittaṃ ārādhetu’nti. Yaṃ kho panāyaṃ parisā paribhaveyya, yasopi tassa hāyetha. Yassa kho pana yaso hāyetha, bhogāpi tassa hāyeyyuṃ. Yasoladdhā kho panamhākaṃ bhogā. Aho vata maṃ samaṇo gotamo sake ācariyake tevijjake pañhaṃ puccheyya, addhā vatassāhaṃ cittaṃ ārādheyyaṃ pañhassa veyyākaraṇenā’’ti.

    બ્રાહ્મણપઞ્ઞત્તિ

    Brāhmaṇapaññatti

    ૩૦૯. અથ ખો ભગવતો સોણદણ્ડસ્સ બ્રાહ્મણસ્સ ચેતસા ચેતોપરિવિતક્કમઞ્ઞાય એતદહોસિ – ‘‘વિહઞ્ઞતિ ખો અયં સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો સકેન ચિત્તેન. યંનૂનાહં સોણદણ્ડં બ્રાહ્મણં સકે આચરિયકે તેવિજ્જકે પઞ્હં પુચ્છેય્ય’’ન્તિ. અથ ખો ભગવા સોણદણ્ડં બ્રાહ્મણં એતદવોચ – ‘‘કતિહિ પન, બ્રાહ્મણ, અઙ્ગેહિ સમન્નાગતં બ્રાહ્મણા બ્રાહ્મણં પઞ્ઞપેન્તિ; ‘બ્રાહ્મણોસ્મી’તિ ચ વદમાનો સમ્મા વદેય્ય, ન ચ પન મુસાવાદં આપજ્જેય્યા’’તિ?

    309. Atha kho bhagavato soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa cetasā cetoparivitakkamaññāya etadahosi – ‘‘vihaññati kho ayaṃ soṇadaṇḍo brāhmaṇo sakena cittena. Yaṃnūnāhaṃ soṇadaṇḍaṃ brāhmaṇaṃ sake ācariyake tevijjake pañhaṃ puccheyya’’nti. Atha kho bhagavā soṇadaṇḍaṃ brāhmaṇaṃ etadavoca – ‘‘katihi pana, brāhmaṇa, aṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapenti; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti?

    ૩૧૦. અથ ખો સોણદણ્ડસ્સ બ્રાહ્મણસ્સ એતદહોસિ – ‘‘યં વત નો અહોસિ ઇચ્છિતં, યં આકઙ્ખિતં, યં અધિપ્પેતં, યં અભિપત્થિતં – ‘અહો વત મં સમણો ગોતમો સકે આચરિયકે તેવિજ્જકે પઞ્હં પુચ્છેય્ય, અદ્ધા વતસ્સાહં ચિત્તં આરાધેય્યં પઞ્હસ્સ વેય્યાકરણેના’તિ, તત્ર મં સમણો ગોતમો સકે આચરિયકે તેવિજ્જકે પઞ્હં પુચ્છતિ. અદ્ધા વતસ્સાહં ચિત્તં આરાધેસ્સામિ પઞ્હસ્સ વેય્યાકરણેના’’તિ.

    310. Atha kho soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa etadahosi – ‘‘yaṃ vata no ahosi icchitaṃ, yaṃ ākaṅkhitaṃ, yaṃ adhippetaṃ, yaṃ abhipatthitaṃ – ‘aho vata maṃ samaṇo gotamo sake ācariyake tevijjake pañhaṃ puccheyya, addhā vatassāhaṃ cittaṃ ārādheyyaṃ pañhassa veyyākaraṇenā’ti, tatra maṃ samaṇo gotamo sake ācariyake tevijjake pañhaṃ pucchati. Addhā vatassāhaṃ cittaṃ ārādhessāmi pañhassa veyyākaraṇenā’’ti.

    ૩૧૧. અથ ખો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો અબ્ભુન્નામેત્વા કાયં અનુવિલોકેત્વા પરિસં ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘પઞ્ચહિ, ભો ગોતમ, અઙ્ગેહિ સમન્નાગતં બ્રાહ્મણા બ્રાહ્મણં પઞ્ઞપેન્તિ; ‘બ્રાહ્મણોસ્મી’તિ ચ વદમાનો સમ્મા વદેય્ય, ન ચ પન મુસાવાદં આપજ્જેય્ય. કતમેહિ પઞ્ચહિ? ઇધ, ભો ગોતમ, બ્રાહ્મણો ઉભતો સુજાતો હોતિ માતિતો ચ પિતિતો ચ, સંસુદ્ધગહણિકો યાવ સત્તમા પિતામહયુગા અક્ખિત્તો અનુપક્કુટ્ઠો જાતિવાદેન; અજ્ઝાયકો હોતિ મન્તધરો તિણ્ણં વેદાનં પારગૂ સનિઘણ્ડુકેટુભાનં સાક્ખરપ્પભેદાનં ઇતિહાસપઞ્ચમાનં પદકો વેય્યાકરણો લોકાયતમહાપુરિસલક્ખણેસુ અનવયો; અભિરૂપો હોતિ દસ્સનીયો પાસાદિકો પરમાય વણ્ણપોક્ખરતાય સમન્નાગતો બ્રહ્મવણ્ણી બ્રહ્મવચ્છસી અખુદ્દાવકાસો દસ્સનાય; સીલવા હોતિ વુદ્ધસીલી વુદ્ધસીલેન સમન્નાગતો; પણ્ડિતો ચ હોતિ મેધાવી પઠમો વા દુતિયો વા સુજં પગ્ગણ્હન્તાનં. ઇમેહિ ખો, ભો ગોતમ, પઞ્ચહિ અઙ્ગેહિ સમન્નાગતં બ્રાહ્મણા બ્રાહ્મણં પઞ્ઞપેન્તિ; ‘બ્રાહ્મણોસ્મી’તિ ચ વદમાનો સમ્મા વદેય્ય, ન ચ પન મુસાવાદં આપજ્જેય્યા’’તિ.

    311. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo abbhunnāmetvā kāyaṃ anuviloketvā parisaṃ bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘pañcahi, bho gotama, aṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapenti; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyya. Katamehi pañcahi? Idha, bho gotama, brāhmaṇo ubhato sujāto hoti mātito ca pitito ca, saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena; ajjhāyako hoti mantadharo tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo; abhirūpo hoti dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavacchasī akhuddāvakāso dassanāya; sīlavā hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato; paṇḍito ca hoti medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṃ paggaṇhantānaṃ. Imehi kho, bho gotama, pañcahi aṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapenti; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti.

    ‘‘ઇમેસં પન, બ્રાહ્મણ, પઞ્ચન્નં અઙ્ગાનં સક્કા એકં અઙ્ગં ઠપયિત્વા ચતૂહઙ્ગેહિ સમન્નાગતં બ્રાહ્મણા બ્રાહ્મણં પઞ્ઞપેતું; ‘બ્રાહ્મણોસ્મી’તિ ચ વદમાનો સમ્મા વદેય્ય, ન ચ પન મુસાવાદં આપજ્જેય્યા’’તિ? ‘‘સક્કા , ભો ગોતમ. ઇમેસઞ્હિ, ભો ગોતમ, પઞ્ચન્નં અઙ્ગાનં વણ્ણં ઠપયામ. કિઞ્હિ વણ્ણો કરિસ્સતિ? યતો ખો, ભો ગોતમ, બ્રાહ્મણો ઉભતો સુજાતો હોતિ માતિતો ચ પિતિતો ચ સંસુદ્ધગહણિકો યાવ સત્તમા પિતામહયુગા અક્ખિત્તો અનુપક્કુટ્ઠો જાતિવાદેન; અજ્ઝાયકો ચ હોતિ મન્તધરો ચ તિણ્ણં વેદાનં પારગૂ સનિઘણ્ડુકેટુભાનં સાક્ખરપ્પભેદાનં ઇતિહાસપઞ્ચમાનં પદકો વેય્યાકરણો લોકાયતમહાપુરિસલક્ખણેસુ અનવયો; સીલવા ચ હોતિ વુદ્ધસીલી વુદ્ધસીલેન સમન્નાગતો; પણ્ડિતો ચ હોતિ મેધાવી પઠમો વા દુતિયો વા સુજં પગ્ગણ્હન્તાનં. ઇમેહિ ખો ભો ગોતમ ચતૂહઙ્ગેહિ સમન્નાગતં બ્રાહ્મણા બ્રાહ્મણં પઞ્ઞપેન્તિ; ‘બ્રાહ્મણોસ્મી’તિ ચ વદમાનો સમ્મા વદેય્ય, ન ચ પન મુસાવાદં આપજ્જેય્યા’’તિ.

    ‘‘Imesaṃ pana, brāhmaṇa, pañcannaṃ aṅgānaṃ sakkā ekaṃ aṅgaṃ ṭhapayitvā catūhaṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapetuṃ; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti? ‘‘Sakkā , bho gotama. Imesañhi, bho gotama, pañcannaṃ aṅgānaṃ vaṇṇaṃ ṭhapayāma. Kiñhi vaṇṇo karissati? Yato kho, bho gotama, brāhmaṇo ubhato sujāto hoti mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena; ajjhāyako ca hoti mantadharo ca tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo; sīlavā ca hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato; paṇḍito ca hoti medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṃ paggaṇhantānaṃ. Imehi kho bho gotama catūhaṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapenti; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti.

    ૩૧૨. ‘‘ઇમેસં પન, બ્રાહ્મણ, ચતુન્નં અઙ્ગાનં સક્કા એકં અઙ્ગં ઠપયિત્વા તીહઙ્ગેહિ સમન્નાગતં બ્રાહ્મણા બ્રાહ્મણં પઞ્ઞપેતું; ‘બ્રાહ્મણોસ્મી’તિ ચ વદમાનો સમ્મા વદેય્ય, ન ચ પન મુસાવાદં આપજ્જેય્યા’’તિ? ‘‘સક્કા, ભો ગોતમ. ઇમેસઞ્હિ, ભો ગોતમ, ચતુન્નં અઙ્ગાનં મન્તે ઠપયામ. કિઞ્હિ મન્તા કરિસ્સન્તિ? યતો ખો, ભો ગોતમ, બ્રાહ્મણો ઉભતો સુજાતો હોતિ માતિતો ચ પિતિતો ચ સંસુદ્ધગહણિકો યાવ સત્તમા પિતામહયુગા અક્ખિત્તો અનુપક્કુટ્ઠો જાતિવાદેન; સીલવા ચ હોતિ વુદ્ધસીલી વુદ્ધસીલેન સમન્નાગતો; પણ્ડિતો ચ હોતિ મેધાવી પઠમો વા દુતિયો વા સુજં પગ્ગણ્હન્તાનં. ઇમેહિ ખો, ભો ગોતમ, તીહઙ્ગેહિ સમન્નાગતં બ્રાહ્મણા બ્રાહ્મણં પઞ્ઞપેન્તિ; ‘બ્રાહ્મણોસ્મી’તિ ચ વદમાનો સમ્મા વદેય્ય, ન ચ પન મુસાવાદં આપજ્જેય્યા’’તિ.

    312. ‘‘Imesaṃ pana, brāhmaṇa, catunnaṃ aṅgānaṃ sakkā ekaṃ aṅgaṃ ṭhapayitvā tīhaṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapetuṃ; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti? ‘‘Sakkā, bho gotama. Imesañhi, bho gotama, catunnaṃ aṅgānaṃ mante ṭhapayāma. Kiñhi mantā karissanti? Yato kho, bho gotama, brāhmaṇo ubhato sujāto hoti mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena; sīlavā ca hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato; paṇḍito ca hoti medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṃ paggaṇhantānaṃ. Imehi kho, bho gotama, tīhaṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapenti; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti.

    ‘‘ઇમેસં પન, બ્રાહ્મણ, તિણ્ણં અઙ્ગાનં સક્કા એકં અઙ્ગં ઠપયિત્વા દ્વીહઙ્ગેહિ સમન્નાગતં બ્રાહ્મણા બ્રાહ્મણં પઞ્ઞપેતું; ‘બ્રાહ્મણોસ્મી’તિ ચ વદમાનો સમ્મા વદેય્ય, ન ચ પન મુસાવાદં આપજ્જેય્યા’’તિ? ‘‘સક્કા, ભો ગોતમ. ઇમેસઞ્હિ, ભો ગોતમ, તિણ્ણં અઙ્ગાનં જાતિં ઠપયામ. કિઞ્હિ જાતિ કરિસ્સતિ? યતો ખો, ભો ગોતમ, બ્રાહ્મણો સીલવા હોતિ વુદ્ધસીલી વુદ્ધસીલેન સમન્નાગતો; પણ્ડિતો ચ હોતિ મેધાવી પઠમો વા દુતિયો વા સુજં પગ્ગણ્હન્તાનં. ઇમેહિ ખો, ભો ગોતમ, દ્વીહઙ્ગેહિ સમન્નાગતં બ્રાહ્મણા બ્રાહ્મણં પઞ્ઞપેન્તિ; ‘બ્રાહ્મણોસ્મી’તિ ચ વદમાનો સમ્મા વદેય્ય, ન ચ પન મુસાવાદં આપજ્જેય્યા’’તિ.

    ‘‘Imesaṃ pana, brāhmaṇa, tiṇṇaṃ aṅgānaṃ sakkā ekaṃ aṅgaṃ ṭhapayitvā dvīhaṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapetuṃ; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti? ‘‘Sakkā, bho gotama. Imesañhi, bho gotama, tiṇṇaṃ aṅgānaṃ jātiṃ ṭhapayāma. Kiñhi jāti karissati? Yato kho, bho gotama, brāhmaṇo sīlavā hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato; paṇḍito ca hoti medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṃ paggaṇhantānaṃ. Imehi kho, bho gotama, dvīhaṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapenti; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti.

    ૩૧૩. એવં વુત્તે, તે બ્રાહ્મણા સોણદણ્ડં બ્રાહ્મણં એતદવોચું – ‘‘મા ભવં સોણદણ્ડો એવં અવચ, મા ભવં સોણદણ્ડો એવં અવચ. અપવદતેવ ભવં સોણદણ્ડો વણ્ણં, અપવદતિ મન્તે, અપવદતિ જાતિં એકંસેન. ભવં સોણદણ્ડો સમણસ્સેવ ગોતમસ્સ વાદં અનુપક્ખન્દતી’’તિ.

    313. Evaṃ vutte, te brāhmaṇā soṇadaṇḍaṃ brāhmaṇaṃ etadavocuṃ – ‘‘mā bhavaṃ soṇadaṇḍo evaṃ avaca, mā bhavaṃ soṇadaṇḍo evaṃ avaca. Apavadateva bhavaṃ soṇadaṇḍo vaṇṇaṃ, apavadati mante, apavadati jātiṃ ekaṃsena. Bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇasseva gotamassa vādaṃ anupakkhandatī’’ti.

    ૩૧૪. અથ ખો ભગવા તે બ્રાહ્મણે એતદવોચ – ‘‘સચે ખો તુમ્હાકં બ્રાહ્મણાનં એવં હોતિ – ‘અપ્પસ્સુતો ચ સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો, અકલ્યાણવાક્કરણો ચ સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો, દુપ્પઞ્ઞો ચ સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો, ન ચ પહોતિ સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો સમણેન ગોતમેન સદ્ધિં અસ્મિં વચને પટિમન્તેતુ’ન્તિ, તિટ્ઠતુ સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો, તુમ્હે મયા સદ્ધિં મન્તવ્હો અસ્મિં વચને. સચે પન તુમ્હાકં બ્રાહ્મણાનં એવં હોતિ – ‘બહુસ્સુતો ચ સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો, કલ્યાણવાક્કરણો ચ સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો, પણ્ડિતો ચ સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો, પહોતિ ચ સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો સમણેન ગોતમેન સદ્ધિં અસ્મિં વચને પટિમન્તેતુ’ન્તિ, તિટ્ઠથ તુમ્હે, સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો મયા સદ્ધિં પટિમન્તેતૂ’’તિ.

    314. Atha kho bhagavā te brāhmaṇe etadavoca – ‘‘sace kho tumhākaṃ brāhmaṇānaṃ evaṃ hoti – ‘appassuto ca soṇadaṇḍo brāhmaṇo, akalyāṇavākkaraṇo ca soṇadaṇḍo brāhmaṇo, duppañño ca soṇadaṇḍo brāhmaṇo, na ca pahoti soṇadaṇḍo brāhmaṇo samaṇena gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetu’nti, tiṭṭhatu soṇadaṇḍo brāhmaṇo, tumhe mayā saddhiṃ mantavho asmiṃ vacane. Sace pana tumhākaṃ brāhmaṇānaṃ evaṃ hoti – ‘bahussuto ca soṇadaṇḍo brāhmaṇo, kalyāṇavākkaraṇo ca soṇadaṇḍo brāhmaṇo, paṇḍito ca soṇadaṇḍo brāhmaṇo, pahoti ca soṇadaṇḍo brāhmaṇo samaṇena gotamena saddhiṃ asmiṃ vacane paṭimantetu’nti, tiṭṭhatha tumhe, soṇadaṇḍo brāhmaṇo mayā saddhiṃ paṭimantetū’’ti.

    ૩૧૫. એવં વુત્તે, સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘તિટ્ઠતુ ભવં ગોતમો, તુણ્હી ભવં ગોતમો હોતુ, અહમેવ તેસં સહધમ્મેન પટિવચનં કરિસ્સામી’’તિ. અથ ખો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો તે બ્રાહ્મણે એતદવોચ – ‘‘મા ભવન્તો એવં અવચુત્થ, મા ભવન્તો એવં અવચુત્થ – ‘અપવદતેવ ભવં સોણદણ્ડો વણ્ણં, અપવદતિ મન્તે, અપવદતિ જાતિં એકંસેન. ભવં સોણદણ્ડો સમણસ્સેવ ગોતમસ્સ વાદં અનુપક્ખન્દતી’તિ. નાહં, ભો, અપવદામિ વણ્ણં વા મન્તે વા જાતિં વા’’તિ.

    315. Evaṃ vutte, soṇadaṇḍo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘tiṭṭhatu bhavaṃ gotamo, tuṇhī bhavaṃ gotamo hotu, ahameva tesaṃ sahadhammena paṭivacanaṃ karissāmī’’ti. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo te brāhmaṇe etadavoca – ‘‘mā bhavanto evaṃ avacuttha, mā bhavanto evaṃ avacuttha – ‘apavadateva bhavaṃ soṇadaṇḍo vaṇṇaṃ, apavadati mante, apavadati jātiṃ ekaṃsena. Bhavaṃ soṇadaṇḍo samaṇasseva gotamassa vādaṃ anupakkhandatī’ti. Nāhaṃ, bho, apavadāmi vaṇṇaṃ vā mante vā jātiṃ vā’’ti.

    ૩૧૬. તેન ખો પન સમયેન સોણદણ્ડસ્સ બ્રાહ્મણસ્સ ભાગિનેય્યો અઙ્ગકો નામ માણવકો તસ્સં પરિસાયં નિસિન્નો હોતિ. અથ ખો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો તે બ્રાહ્મણે એતદવોચ – ‘‘પસ્સન્તિ નો ભોન્તો ઇમં અઙ્ગકં માણવકં અમ્હાકં ભાગિનેય્ય’’ન્તિ? ‘‘એવં, ભો’’. ‘‘અઙ્ગકો ખો, ભો, માણવકો અભિરૂપો દસ્સનીયો પાસાદિકો પરમાય વણ્ણપોક્ખરતાય સમન્નાગતો બ્રહ્મવણ્ણી બ્રહ્મવચ્છસી અખુદ્દાવકાસો દસ્સનાય, નાસ્સ ઇમિસ્સં પરિસાયં સમસમો અત્થિ વણ્ણેન ઠપેત્વા સમણં ગોતમં. અઙ્ગકો ખો માણવકો અજ્ઝાયકો મન્તધરો, તિણ્ણં વેદાનં પારગૂ સનિઘણ્ડુકેટુભાનં સાક્ખરપ્પભેદાનં ઇતિહાસપઞ્ચમાનં પદકો વેય્યાકરણો લોકાયતમહાપુરિસલક્ખણેસુ અનવયો. અહમસ્સ મન્તે વાચેતા. અઙ્ગકો ખો માણવકો ઉભતો સુજાતો માતિતો ચ પિતિતો ચ સંસુદ્ધગહણિકો યાવ સત્તમા પિતામહયુગા અક્ખિત્તો અનુપક્કુટ્ઠો જાતિવાદેન. અહમસ્સ માતાપિતરો જાનામિ. અઙ્ગકો ખો માણવકો પાણમ્પિ હનેય્ય, અદિન્નમ્પિ આદિયેય્ય , પરદારમ્પિ ગચ્છેય્ય, મુસાવાદમ્પિ ભણેય્ય, મજ્જમ્પિ પિવેય્ય, એત્થ દાનિ, ભો, કિં વણ્ણો કરિસ્સતિ, કિં મન્તા, કિં જાતિ? યતો ખો, ભો, બ્રાહ્મણો સીલવા ચ હોતિ વુદ્ધસીલી વુદ્ધસીલેન સમન્નાગતો, પણ્ડિતો ચ હોતિ મેધાવી પઠમો વા દુતિયો વા સુજં પગ્ગણ્હન્તાનં. ઇમેહિ ખો, ભો, દ્વીહઙ્ગેહિ સમન્નાગતં બ્રાહ્મણા બ્રાહ્મણં પઞ્ઞપેન્તિ; ‘બ્રાહ્મણોસ્મી’તિ ચ વદમાનો સમ્મા વદેય્ય, ન ચ પન મુસાવાદં આપજ્જેય્યા’’તિ.

    316. Tena kho pana samayena soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa bhāgineyyo aṅgako nāma māṇavako tassaṃ parisāyaṃ nisinno hoti. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo te brāhmaṇe etadavoca – ‘‘passanti no bhonto imaṃ aṅgakaṃ māṇavakaṃ amhākaṃ bhāgineyya’’nti? ‘‘Evaṃ, bho’’. ‘‘Aṅgako kho, bho, māṇavako abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato brahmavaṇṇī brahmavacchasī akhuddāvakāso dassanāya, nāssa imissaṃ parisāyaṃ samasamo atthi vaṇṇena ṭhapetvā samaṇaṃ gotamaṃ. Aṅgako kho māṇavako ajjhāyako mantadharo, tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū sanighaṇḍukeṭubhānaṃ sākkharappabhedānaṃ itihāsapañcamānaṃ padako veyyākaraṇo lokāyatamahāpurisalakkhaṇesu anavayo. Ahamassa mante vācetā. Aṅgako kho māṇavako ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena. Ahamassa mātāpitaro jānāmi. Aṅgako kho māṇavako pāṇampi haneyya, adinnampi ādiyeyya , paradārampi gaccheyya, musāvādampi bhaṇeyya, majjampi piveyya, ettha dāni, bho, kiṃ vaṇṇo karissati, kiṃ mantā, kiṃ jāti? Yato kho, bho, brāhmaṇo sīlavā ca hoti vuddhasīlī vuddhasīlena samannāgato, paṇḍito ca hoti medhāvī paṭhamo vā dutiyo vā sujaṃ paggaṇhantānaṃ. Imehi kho, bho, dvīhaṅgehi samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapenti; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti.

    સીલપઞ્ઞાકથા

    Sīlapaññākathā

    ૩૧૭. ‘‘ઇમેસં પન, બ્રાહ્મણ, દ્વિન્નં અઙ્ગાનં સક્કા એકં અઙ્ગં ઠપયિત્વા એકેન અઙ્ગેન સમન્નાગતં બ્રાહ્મણા બ્રાહ્મણં પઞ્ઞપેતું; ‘બ્રાહ્મણોસ્મી’તિ ચ વદમાનો સમ્મા વદેય્ય, ન ચ પન મુસાવાદં આપજ્જેય્યા’’તિ? ‘‘નો હિદં, ભો ગોતમ. સીલપરિધોતા હિ, ભો ગોતમ, પઞ્ઞા; પઞ્ઞાપરિધોતં સીલં. યત્થ સીલં તત્થ પઞ્ઞા, યત્થ પઞ્ઞા તત્થ સીલં. સીલવતો પઞ્ઞા, પઞ્ઞવતો સીલં. સીલપઞ્ઞાણઞ્ચ પન લોકસ્મિં અગ્ગમક્ખાયતિ. સેય્યથાપિ, ભો ગોતમ, હત્થેન વા હત્થં ધોવેય્ય, પાદેન વા પાદં ધોવેય્ય; એવમેવ ખો, ભો ગોતમ, સીલપરિધોતા પઞ્ઞા, પઞ્ઞાપરિધોતં સીલં. યત્થ સીલં તત્થ પઞ્ઞા, યત્થ પઞ્ઞા તત્થ સીલં. સીલવતો પઞ્ઞા, પઞ્ઞવતો સીલં. સીલપઞ્ઞાણઞ્ચ પન લોકસ્મિં અગ્ગમક્ખાયતી’’તિ. ‘‘એવમેતં, બ્રાહ્મણ, એવમેતં, બ્રાહ્મણ, સીલપરિધોતા હિ, બ્રાહ્મણ, પઞ્ઞા, પઞ્ઞાપરિધોતં સીલં. યત્થ સીલં તત્થ પઞ્ઞા, યત્થ પઞ્ઞા તત્થ સીલં. સીલવતો પઞ્ઞા, પઞ્ઞવતો સીલં. સીલપઞ્ઞાણઞ્ચ પન લોકસ્મિં અગ્ગમક્ખાયતિ. સેય્યથાપિ, બ્રાહ્મણ, હત્થેન વા હત્થં ધોવેય્ય, પાદેન વા પાદં ધોવેય્ય; એવમેવ ખો, બ્રાહ્મણ, સીલપરિધોતા પઞ્ઞા, પઞ્ઞાપરિધોતં સીલં. યત્થ સીલં તત્થ પઞ્ઞા, યત્થ પઞ્ઞા તત્થ સીલં. સીલવતો પઞ્ઞા, પઞ્ઞવતો સીલં. સીલપઞ્ઞાણઞ્ચ પન લોકસ્મિં અગ્ગમક્ખાયતિ .

    317. ‘‘Imesaṃ pana, brāhmaṇa, dvinnaṃ aṅgānaṃ sakkā ekaṃ aṅgaṃ ṭhapayitvā ekena aṅgena samannāgataṃ brāhmaṇā brāhmaṇaṃ paññapetuṃ; ‘brāhmaṇosmī’ti ca vadamāno sammā vadeyya, na ca pana musāvādaṃ āpajjeyyā’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama. Sīlaparidhotā hi, bho gotama, paññā; paññāparidhotaṃ sīlaṃ. Yattha sīlaṃ tattha paññā, yattha paññā tattha sīlaṃ. Sīlavato paññā, paññavato sīlaṃ. Sīlapaññāṇañca pana lokasmiṃ aggamakkhāyati. Seyyathāpi, bho gotama, hatthena vā hatthaṃ dhoveyya, pādena vā pādaṃ dhoveyya; evameva kho, bho gotama, sīlaparidhotā paññā, paññāparidhotaṃ sīlaṃ. Yattha sīlaṃ tattha paññā, yattha paññā tattha sīlaṃ. Sīlavato paññā, paññavato sīlaṃ. Sīlapaññāṇañca pana lokasmiṃ aggamakkhāyatī’’ti. ‘‘Evametaṃ, brāhmaṇa, evametaṃ, brāhmaṇa, sīlaparidhotā hi, brāhmaṇa, paññā, paññāparidhotaṃ sīlaṃ. Yattha sīlaṃ tattha paññā, yattha paññā tattha sīlaṃ. Sīlavato paññā, paññavato sīlaṃ. Sīlapaññāṇañca pana lokasmiṃ aggamakkhāyati. Seyyathāpi, brāhmaṇa, hatthena vā hatthaṃ dhoveyya, pādena vā pādaṃ dhoveyya; evameva kho, brāhmaṇa, sīlaparidhotā paññā, paññāparidhotaṃ sīlaṃ. Yattha sīlaṃ tattha paññā, yattha paññā tattha sīlaṃ. Sīlavato paññā, paññavato sīlaṃ. Sīlapaññāṇañca pana lokasmiṃ aggamakkhāyati .

    ૩૧૮. ‘‘કતમં પન તં, બ્રાહ્મણ, સીલં? કતમા સા પઞ્ઞા’’તિ? ‘‘એત્તકપરમાવ મયં, ભો ગોતમ, એતસ્મિં અત્થે. સાધુ વત ભવન્તંયેવ ગોતમં પટિભાતુ એતસ્સ ભાસિતસ્સ અત્થો’’તિ. ‘‘તેન હિ, બ્રાહ્મણ, સુણોહિ; સાધુકં મનસિકરોહિ; ભાસિસ્સામી’’તિ. ‘‘એવં, ભો’’તિ ખો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો ભગવતો પચ્ચસ્સોસિ. ભગવા એતદવોચ – ‘‘ઇધ, બ્રાહ્મણ, તથાગતો લોકે ઉપ્પજ્જતિ અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો…પે॰… (યથા ૧૯૦-૨૧૨ અનુચ્છેદેસુ તથા વિત્થારેતબ્બં). એવં ખો, બ્રાહ્મણ, ભિક્ખુ સીલસમ્પન્નો હોતિ. ઇદં ખો તં, બ્રાહ્મણ, સીલં…પે॰… પઠમં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ…પે॰… દુતિયં ઝાનં…પે॰… તતિયં ઝાનં…પે॰… ચતુત્થં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ…પે॰… ઞાણદસ્સનાય ચિત્તં અભિનીહરતિ, અભિનિન્નામેતિ. ઇદમ્પિસ્સ હોતિ પઞ્ઞાય…પે॰… નાપરં ઇત્થત્તાયાતિ પજાનાતિ, ઇદમ્પિસ્સ હોતિ પઞ્ઞાય અયં ખો સા, બ્રાહ્મણ, પઞ્ઞા’’તિ.

    318. ‘‘Katamaṃ pana taṃ, brāhmaṇa, sīlaṃ? Katamā sā paññā’’ti? ‘‘Ettakaparamāva mayaṃ, bho gotama, etasmiṃ atthe. Sādhu vata bhavantaṃyeva gotamaṃ paṭibhātu etassa bhāsitassa attho’’ti. ‘‘Tena hi, brāhmaṇa, suṇohi; sādhukaṃ manasikarohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bho’’ti kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca – ‘‘idha, brāhmaṇa, tathāgato loke uppajjati arahaṃ sammāsambuddho…pe… (yathā 190-212 anucchedesu tathā vitthāretabbaṃ). Evaṃ kho, brāhmaṇa, bhikkhu sīlasampanno hoti. Idaṃ kho taṃ, brāhmaṇa, sīlaṃ…pe… paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati…pe… dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati…pe… ñāṇadassanāya cittaṃ abhinīharati, abhininnāmeti. Idampissa hoti paññāya…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānāti, idampissa hoti paññāya ayaṃ kho sā, brāhmaṇa, paññā’’ti.

    સોણદણ્ડઉપાસકત્તપટિવેદના

    Soṇadaṇḍaupāsakattapaṭivedanā

    ૩૧૯. એવં વુત્તે, સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘અભિક્કન્તં , ભો ગોતમ, અભિક્કન્તં, ભો ગોતમ . સેય્યથાપિ, ભો ગોતમ, નિક્કુજ્જિતં વા ઉક્કુજ્જેય્ય, પટિચ્છન્નં વા વિવરેય્ય, મૂળ્હસ્સ વા મગ્ગં આચિક્ખેય્ય, અન્ધકારે વા તેલપજ્જોતં ધારેય્ય, ‘ચક્ખુમન્તો રૂપાનિ દક્ખન્તી’તિ; એવમેવં ભોતા ગોતમેન અનેકપરિયાયેન ધમ્મો પકાસિતો. એસાહં ભવન્તં ગોતમં સરણં ગચ્છામિ, ધમ્મઞ્ચ, ભિક્ખુસઙ્ઘઞ્ચ. ઉપાસકં મં ભવં ગોતમો ધારેતુ અજ્જતગ્ગે પાણુપેતં સરણં ગતં . અધિવાસેતુ ચ મે ભવં ગોતમો સ્વાતનાય ભત્તં સદ્ધિં ભિક્ખુસઙ્ઘેના’’તિ. અધિવાસેસિ ભગવા તુણ્હીભાવેન.

    319. Evaṃ vutte, soṇadaṇḍo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ , bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama . Seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya, ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti; evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi, dhammañca, bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gataṃ . Adhivāsetu ca me bhavaṃ gotamo svātanāya bhattaṃ saddhiṃ bhikkhusaṅghenā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena.

    ૩૨૦. અથ ખો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો ભગવતો અધિવાસનં વિદિત્વા ઉટ્ઠાયાસના ભગવન્તં અભિવાદેત્વા પદક્ખિણં કત્વા પક્કામિ. અથ ખો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો તસ્સા રત્તિયા અચ્ચયેન સકે નિવેસને પણીતં ખાદનીયં ભોજનીયં પટિયાદાપેત્વા ભગવતો કાલં આરોચાપેસિ – ‘‘કાલો, ભો ગોતમ, નિટ્ઠિતં ભત્ત’’ન્તિ. અથ ખો ભગવા પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય સદ્ધિં ભિક્ખુસઙ્ઘેન યેન સોણદણ્ડસ્સ બ્રાહ્મણસ્સ નિવેસનં તેનુપસઙ્કમિ ; ઉપસઙ્કમિત્વા પઞ્ઞત્તે આસને નિસીદિ. અથ ખો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો બુદ્ધપ્પમુખં ભિક્ખુસઙ્ઘં પણીતેન ખાદનીયેન ભોજનીયેન સહત્થા સન્તપ્પેસિ સમ્પવારેસિ.

    320. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo tassā rattiyā accayena sake nivesane paṇītaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyādāpetvā bhagavato kālaṃ ārocāpesi – ‘‘kālo, bho gotama, niṭṭhitaṃ bhatta’’nti. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya saddhiṃ bhikkhusaṅghena yena soṇadaṇḍassa brāhmaṇassa nivesanaṃ tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo buddhappamukhaṃ bhikkhusaṅghaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappesi sampavāresi.

    ૩૨૧. અથ ખો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો ભગવન્તં ભુત્તાવિં ઓનીતપત્તપાણિં અઞ્ઞતરં નીચં આસનં ગહેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો સોણદણ્ડો બ્રાહ્મણો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘અહઞ્ચેવ ખો પન, ભો ગોતમ, પરિસગતો સમાનો આસના વુટ્ઠહિત્વા ભવન્તં ગોતમં અભિવાદેય્યં, તેન મં સા પરિસા પરિભવેય્ય. યં ખો પન સા પરિસા પરિભવેય્ય, યસોપિ તસ્સ હાયેથ. યસ્સ ખો પન યસો હાયેથ, ભોગાપિ તસ્સ હાયેય્યું. યસોલદ્ધા ખો પનમ્હાકં ભોગા. અહઞ્ચેવ ખો પન, ભો ગોતમ, પરિસગતો સમાનો અઞ્જલિં પગ્ગણ્હેય્યં, આસના મે તં ભવં ગોતમો પચ્ચુટ્ઠાનં ધારેતુ. અહઞ્ચેવ ખો પન, ભો ગોતમ, પરિસગતો સમાનો વેઠનં ઓમુઞ્ચેય્યં, સિરસા મે તં ભવં ગોતમો અભિવાદનં ધારેતુ. અહઞ્ચેવ ખો પન, ભો ગોતમ, યાનગતો સમાનો યાના પચ્ચોરોહિત્વા ભવન્તં ગોતમં અભિવાદેય્યં, તેન મં સા પરિસા પરિભવેય્ય. યં ખો પન સા પરિસા પરિભવેય્ય, યસોપિ તસ્સ હાયેથ, યસ્સ ખો પન યસો હાયેથ, ભોગાપિ તસ્સ હાયેય્યું. યસોલદ્ધા ખો પનમ્હાકં ભોગા. અહઞ્ચેવ ખો પન, ભો ગોતમ, યાનગતો સમાનો પતોદલટ્ઠિં અબ્ભુન્નામેય્યં, યાના મે તં ભવં ગોતમો પચ્ચોરોહનં ધારેતુ. અહઞ્ચેવ ખો પન, ભો ગોતમ, યાનગતો સમાનો છત્તં અપનામેય્યં, સિરસા મે તં ભવં ગોતમો અભિવાદનં ધારેતૂ’’તિ.

    321. Atha kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ aññataraṃ nīcaṃ āsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho soṇadaṇḍo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ahañceva kho pana, bho gotama, parisagato samāno āsanā vuṭṭhahitvā bhavantaṃ gotamaṃ abhivādeyyaṃ, tena maṃ sā parisā paribhaveyya. Yaṃ kho pana sā parisā paribhaveyya, yasopi tassa hāyetha. Yassa kho pana yaso hāyetha, bhogāpi tassa hāyeyyuṃ. Yasoladdhā kho panamhākaṃ bhogā. Ahañceva kho pana, bho gotama, parisagato samāno añjaliṃ paggaṇheyyaṃ, āsanā me taṃ bhavaṃ gotamo paccuṭṭhānaṃ dhāretu. Ahañceva kho pana, bho gotama, parisagato samāno veṭhanaṃ omuñceyyaṃ, sirasā me taṃ bhavaṃ gotamo abhivādanaṃ dhāretu. Ahañceva kho pana, bho gotama, yānagato samāno yānā paccorohitvā bhavantaṃ gotamaṃ abhivādeyyaṃ, tena maṃ sā parisā paribhaveyya. Yaṃ kho pana sā parisā paribhaveyya, yasopi tassa hāyetha, yassa kho pana yaso hāyetha, bhogāpi tassa hāyeyyuṃ. Yasoladdhā kho panamhākaṃ bhogā. Ahañceva kho pana, bho gotama, yānagato samāno patodalaṭṭhiṃ abbhunnāmeyyaṃ, yānā me taṃ bhavaṃ gotamo paccorohanaṃ dhāretu. Ahañceva kho pana, bho gotama, yānagato samāno chattaṃ apanāmeyyaṃ, sirasā me taṃ bhavaṃ gotamo abhivādanaṃ dhāretū’’ti.

    ૩૨૨. અથ ખો ભગવા સોણદણ્ડં બ્રાહ્મણં ધમ્મિયા કથાય સન્દસ્સેત્વા સમાદપેત્વા સમુત્તેજેત્વા સમ્પહંસેત્વા ઉટ્ઠાયાસના પક્કામીતિ.

    322. Atha kho bhagavā soṇadaṇḍaṃ brāhmaṇaṃ dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmīti.

    સોણદણ્ડસુત્તં નિટ્ઠિતં ચતુત્થં.

    Soṇadaṇḍasuttaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. સઙ્ઘા સઙ્ઘી (સી॰ સ્યા॰ પી॰)
    2. saṅghā saṅghī (sī. syā. pī.)
    3. સઙ્ઘે સઙ્ઘી (સી॰ પી॰) સઙ્ઘા સઙ્ઘી (સ્યા॰)
    4. saṅghe saṅghī (sī. pī.) saṅghā saṅghī (syā.)
    5. બ્રહ્મડ્ઢી (સી॰), બ્રહ્મવચ્ચસી (પી॰)
    6. brahmaḍḍhī (sī.), brahmavaccasī (pī.)
    7. અનેળગલાય (સી॰ પી॰), અનેલગળાય (ક)
    8. aneḷagalāya (sī. pī.), anelagaḷāya (ka)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / દીઘ નિકાય (અટ્ઠકથા) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ૪. સોણદણ્ડસુત્તવણ્ણના • 4. Soṇadaṇḍasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / દીઘનિકાય (ટીકા) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ૪. સોણદણ્ડસુત્તવણ્ણના • 4. Soṇadaṇḍasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact