Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi

    ൫. ചമ്മക്ഖന്ധകോ

    5. Cammakkhandhako

    ൧൪൭. സോണകോളിവിസവത്ഥു

    147. Soṇakoḷivisavatthu

    ൨൪൨. തേന സമയേന ബുദ്ധോ ഭഗവാ രാജഗഹേ വിഹരതി ഗിജ്ഝകൂടേ പബ്ബതേ. തേന ഖോ പന സമയേന രാജാ മാഗധോ സേനിയോ ബിമ്ബിസാരോ അസീതിയാ ഗാമസഹസ്സേസു ഇസ്സരിയാധിപച്ചം രജ്ജം കാരേതി. തേന ഖോ പന സമയേന ചമ്പായം സോണോ നാമ കോളിവിസോ 1 സേട്ഠിപുത്തോ സുഖുമാലോ ഹോതി. തസ്സ പാദതലേസു ലോമാനി ജാതാനി ഹോന്തി. അഥ ഖോ രാജാ മാഗധോ സേനിയോ ബിമ്ബിസാരോ താനി അസീതി ഗാമികസഹസ്സാനി സന്നിപാതാപേത്വാ കേനചിദേവ കരണീയേന സോണസ്സ കോളിവിസസ്സ സന്തികേ ദൂതം പാഹേസി – ആഗച്ഛതു സോണോ, ഇച്ഛാമി സോണസ്സ ആഗതന്തി. അഥ ഖോ സോണസ്സ കോളിവിസസ്സ മാതാപിതരോ സോണം കോളിവിസം ഏതദവോചും – ‘‘രാജാ തേ, താത സോണ, പാദേ ദക്ഖിതുകാമോ. മാ ഖോ ത്വം, താത സോണ, യേന രാജാ തേന പാദേ അഭിപ്പസാരേയ്യാസി. രഞ്ഞോ പുരതോ പല്ലങ്കേന നിസീദ. നിസിന്നസ്സ തേ രാജാ പാദേ ദക്ഖിസ്സതീ’’തി. അഥ ഖോ സോണം കോളിവിസം സിവികായ ആനേസും. അഥ ഖോ സോണോ കോളിവിസോ യേന രാജാ മാഗധോ സേനിയോ ബിമ്ബിസാരോ തേനുപസങ്കമി, ഉപസങ്കമിത്വാ രാജാനം മാഗധം സേനിയം ബിമ്ബിസാരം അഭിവാദേത്വാ രഞ്ഞോ പുരതോ പല്ലങ്കേന നിസീദി. അദ്ദസാ ഖോ രാജാ മാഗധോ സേനിയോ ബിമ്ബിസാരോ സോണസ്സ കോളിവിസസ്സ പാദതലേസു ലോമാനി ജാതാനി. അഥ ഖോ രാജാ മാഗധോ സേനിയോ ബിമ്ബിസാരോ താനി അസീതി ഗാമികസഹസ്സാനി ദിട്ഠധമ്മികേ അത്ഥേ അനുസാസിത്വാ ഉയ്യോജേസി – ‘‘തുമ്ഹേ ഖ്വത്ഥ, ഭണേ, മയാ ദിട്ഠധമ്മികേ അത്ഥേ അനുസാസിതാ; ഗച്ഛഥ, തം ഭഗവന്തം പയിരുപാസഥ; സോ നോ ഭഗവാ സമ്പരായികേ അത്ഥേ അനുസാസിസ്സതീ’’തി.

    242. Tena samayena buddho bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Tena kho pana samayena rājā māgadho seniyo bimbisāro asītiyā gāmasahassesu issariyādhipaccaṃ rajjaṃ kāreti. Tena kho pana samayena campāyaṃ soṇo nāma koḷiviso 2 seṭṭhiputto sukhumālo hoti. Tassa pādatalesu lomāni jātāni honti. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro tāni asīti gāmikasahassāni sannipātāpetvā kenacideva karaṇīyena soṇassa koḷivisassa santike dūtaṃ pāhesi – āgacchatu soṇo, icchāmi soṇassa āgatanti. Atha kho soṇassa koḷivisassa mātāpitaro soṇaṃ koḷivisaṃ etadavocuṃ – ‘‘rājā te, tāta soṇa, pāde dakkhitukāmo. Mā kho tvaṃ, tāta soṇa, yena rājā tena pāde abhippasāreyyāsi. Rañño purato pallaṅkena nisīda. Nisinnassa te rājā pāde dakkhissatī’’ti. Atha kho soṇaṃ koḷivisaṃ sivikāya ānesuṃ. Atha kho soṇo koḷiviso yena rājā māgadho seniyo bimbisāro tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā rājānaṃ māgadhaṃ seniyaṃ bimbisāraṃ abhivādetvā rañño purato pallaṅkena nisīdi. Addasā kho rājā māgadho seniyo bimbisāro soṇassa koḷivisassa pādatalesu lomāni jātāni. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro tāni asīti gāmikasahassāni diṭṭhadhammike atthe anusāsitvā uyyojesi – ‘‘tumhe khvattha, bhaṇe, mayā diṭṭhadhammike atthe anusāsitā; gacchatha, taṃ bhagavantaṃ payirupāsatha; so no bhagavā samparāyike atthe anusāsissatī’’ti.

    അഥ ഖോ താനി അസീതി ഗാമികസഹസ്സാനി യേന ഗിജ്ഝകൂടോ പബ്ബതോ തേനുപസങ്കമിംസു. തേന ഖോ പന സമയേന ആയസ്മാ സാഗതോ ഭഗവതോ ഉപട്ഠാകോ ഹോതി. അഥ ഖോ താനി അസീതി ഗാമികസഹസ്സാനി യേനായസ്മാ സാഗതോ തേനുപസങ്കമിംസു, ഉപസങ്കമിത്വാ ആയസ്മന്തം സാഗതം ഏതദവോചും – ‘‘ഇമാനി, ഭന്തേ, അസീതി ഗാമികസഹസ്സാനി ഇധൂപസങ്കന്താനി ഭഗവന്തം ദസ്സനായ; സാധു മയം, ഭന്തേ, ലഭേയ്യാമ ഭഗവന്തം ദസ്സനായാ’’തി. ‘‘തേന ഹി തുമ്ഹേ ആയസ്മന്തോ മുഹുത്തം ഇധേവ താവ ഹോഥ, യാവാഹം ഭഗവന്തം പടിവേദേമീ’’തി. അഥ ഖോ ആയസ്മാ സാഗതോ തേസം അസീതിയാ ഗാമികസഹസ്സാനം പുരതോ പേക്ഖമാനാനം പാടികായ നിമുജ്ജിത്വാ ഭഗവതോ പുരതോ ഉമ്മുജ്ജിത്വാ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘ഇമാനി, ഭന്തേ, അസീതി ഗാമികസഹസ്സാനി ഇധൂപസങ്കന്താനി ഭഗവന്തം ദസ്സനായ; യസ്സ ദാനി, ഭന്തേ, ഭഗവാ കാലം മഞ്ഞതീ’’തി. ‘‘തേന ഹി ത്വം, സാഗത, വിഹാരപച്ഛായായം ആസനം പഞ്ഞപേഹീ’’തി. ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി ഖോ ആയസ്മാ സാഗതോ ഭഗവതോ പടിസ്സുണിത്വാ പീഠം ഗഹേത്വാ ഭഗവതോ പുരതോ നിമുജ്ജിത്വാ തേസം അസീതിയാ ഗാമികസഹസ്സാനം പുരതോ പേക്ഖമാനാനം പാടികായ ഉമ്മുജ്ജിത്വാ വിഹാരപച്ഛായായം ആസനം പഞ്ഞപേതി. അഥ ഖോ ഭഗവാ വിഹാരാ നിക്ഖമിത്വാ വിഹാരപച്ഛായായം പഞ്ഞത്തേ ആസനേ നിസീദി. അഥ ഖോ താനി അസീതി ഗാമികസഹസ്സാനി യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമിംസു, ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിംസു. അഥ ഖോ താനി അസീതി ഗാമികസഹസ്സാനി ആയസ്മന്തംയേവ സാഗതം സമന്നാഹരന്തി, നോ തഥാ ഭഗവന്തം. അഥ ഖോ ഭഗവാ തേസം അസീതിയാ ഗാമികസഹസ്സാനം ചേതസാ ചേതോപരിവിതക്കമഞ്ഞായ ആയസ്മന്തം സാഗതം ആമന്തേസി – ‘‘തേന ഹി ത്വം, സാഗത, ഭിയ്യോസോമത്തായ ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഇദ്ധിപാടിഹാരിയം ദസ്സേഹീ’’തി. ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി ഖോ ആയസ്മാ സാഗതോ ഭഗവതോ പടിസ്സുണിത്വാ വേഹാസം അബ്ഭുഗ്ഗന്ത്വാ ആകാസേ അന്തലിക്ഖേ ചങ്കമതിപി, തിട്ഠതിപി, നിസീദതിപി, സേയ്യമ്പി കപ്പേതി, ധൂമായതിപി 3 പജ്ജലതിപി, അന്തരധായതിപി. അഥ ഖോ ആയസ്മാ സാഗതോ ആകാസേ അന്തലിക്ഖേ അനേകവിഹിതം ഉത്തരിമനുസ്സധമ്മം ഇദ്ധിപാടിഹാരിയം ദസ്സേത്വാ ഭഗവതോ പാദേസു സിരസാ നിപതിത്വാ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘സത്ഥാ മേ, ഭന്തേ, ഭഗവാ; സാവകോഹമസ്മി. സത്ഥാ മേ, ഭന്തേ, ഭഗവാ; സാവകോഹമസ്മീ’’തി. അഥ ഖോ താനി അസീതി ഗാമികസഹസ്സാനി ‘‘അച്ഛരിയം വത ഭോ! അബ്ഭുതം വത ഭോ! സാവകോപി നാമ ഏവം മഹിദ്ധികോ ഭവിസ്സതി, ഏവം മഹാനുഭാവോ, അഹോ നൂന സത്ഥാ’’തി ഭഗവന്തംയേവ സമന്നാഹരന്തി, നോ തഥാ ആയസ്മന്തം സാഗതം.

    Atha kho tāni asīti gāmikasahassāni yena gijjhakūṭo pabbato tenupasaṅkamiṃsu. Tena kho pana samayena āyasmā sāgato bhagavato upaṭṭhāko hoti. Atha kho tāni asīti gāmikasahassāni yenāyasmā sāgato tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ sāgataṃ etadavocuṃ – ‘‘imāni, bhante, asīti gāmikasahassāni idhūpasaṅkantāni bhagavantaṃ dassanāya; sādhu mayaṃ, bhante, labheyyāma bhagavantaṃ dassanāyā’’ti. ‘‘Tena hi tumhe āyasmanto muhuttaṃ idheva tāva hotha, yāvāhaṃ bhagavantaṃ paṭivedemī’’ti. Atha kho āyasmā sāgato tesaṃ asītiyā gāmikasahassānaṃ purato pekkhamānānaṃ pāṭikāya nimujjitvā bhagavato purato ummujjitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘imāni, bhante, asīti gāmikasahassāni idhūpasaṅkantāni bhagavantaṃ dassanāya; yassa dāni, bhante, bhagavā kālaṃ maññatī’’ti. ‘‘Tena hi tvaṃ, sāgata, vihārapacchāyāyaṃ āsanaṃ paññapehī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā sāgato bhagavato paṭissuṇitvā pīṭhaṃ gahetvā bhagavato purato nimujjitvā tesaṃ asītiyā gāmikasahassānaṃ purato pekkhamānānaṃ pāṭikāya ummujjitvā vihārapacchāyāyaṃ āsanaṃ paññapeti. Atha kho bhagavā vihārā nikkhamitvā vihārapacchāyāyaṃ paññatte āsane nisīdi. Atha kho tāni asīti gāmikasahassāni yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Atha kho tāni asīti gāmikasahassāni āyasmantaṃyeva sāgataṃ samannāharanti, no tathā bhagavantaṃ. Atha kho bhagavā tesaṃ asītiyā gāmikasahassānaṃ cetasā cetoparivitakkamaññāya āyasmantaṃ sāgataṃ āmantesi – ‘‘tena hi tvaṃ, sāgata, bhiyyosomattāya uttarimanussadhammaṃ iddhipāṭihāriyaṃ dassehī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā sāgato bhagavato paṭissuṇitvā vehāsaṃ abbhuggantvā ākāse antalikkhe caṅkamatipi, tiṭṭhatipi, nisīdatipi, seyyampi kappeti, dhūmāyatipi 4 pajjalatipi, antaradhāyatipi. Atha kho āyasmā sāgato ākāse antalikkhe anekavihitaṃ uttarimanussadhammaṃ iddhipāṭihāriyaṃ dassetvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘satthā me, bhante, bhagavā; sāvakohamasmi. Satthā me, bhante, bhagavā; sāvakohamasmī’’ti. Atha kho tāni asīti gāmikasahassāni ‘‘acchariyaṃ vata bho! Abbhutaṃ vata bho! Sāvakopi nāma evaṃ mahiddhiko bhavissati, evaṃ mahānubhāvo, aho nūna satthā’’ti bhagavantaṃyeva samannāharanti, no tathā āyasmantaṃ sāgataṃ.

    അഥ ഖോ ഭഗവാ തേസം അസീതിയാ ഗാമികസഹസ്സാനം ചേതസാ ചേതോപരിവിതക്കമഞ്ഞായ അനുപുബ്ബിം കഥം കഥേസി, സേയ്യഥിദം – ദാനകഥം സീലകഥം സഗ്ഗകഥം , കാമാനം ആദീനവം ഓകാരം സംകിലേസം, നേക്ഖമ്മേ ആനിസംസം പകാസേസി. യദാ തേ ഭഗവാ അഞ്ഞാസി കല്ലചിത്തേ, മുദുചിത്തേ, വിനീവരണചിത്തേ, ഉദഗ്ഗചിത്തേ, പസന്നചിത്തേ, അഥ യാ ബുദ്ധാനം സാമുക്കംസികാ ധമ്മദേസനാ, തം പകാസേസി – ദുക്ഖം, സമുദയം, നിരോധം, മഗ്ഗം. സേയ്യഥാപി നാമ സുദ്ധം വത്ഥം അപഗതകാളകം സമ്മദേവ രജനം പടിഗ്ഗണ്ഹേയ്യ, ഏവമേവം തേസം അസീതിയാ ഗാമികസഹസ്സാനം തസ്മിംയേവ ആസനേ വിരജം വീതമലം ധമ്മചക്ഖും ഉദപാദി – ‘‘യംകിഞ്ചി സമുദയധമ്മം, സബ്ബം തം നിരോധധമ്മ’’ന്തി. തേ ദിട്ഠധമ്മാ പത്തധമ്മാ വിദിതധമ്മാ പരിയോഗാള്ഹധമ്മാ തിണ്ണവിചികിച്ഛാ വിഗതകഥംകഥാ വേസാരജ്ജപ്പത്താ അപരപ്പച്ചയാ സത്ഥുസാസനേ ഭഗവന്തം ഏതദവോചും – ‘‘അഭിക്കന്തം, ഭന്തേ, അഭിക്കന്തം, ഭന്തേ. സേയ്യഥാപി, ഭന്തേ, നിക്കുജ്ജിതം വാ ഉക്കുജ്ജേയ്യ, പടിച്ഛന്നം വാ വിവരേയ്യ, മൂള്ഹസ്സ വാ മഗ്ഗം ആചിക്ഖേയ്യ, അന്ധകാരേ വാ തേലപജ്ജോതം ധാരേയ്യ – ‘‘ചക്ഖുമന്തോ രൂപാനി ദക്ഖന്തീ’’തി, ഏവമേവം ഭഗവതാ അനേകപരിയായേന ധമ്മോ പകാസിതോ. ഏതേ മയം, ഭന്തേ, ഭഗവന്തം സരണം ഗച്ഛാമ. ധമ്മഞ്ച, ഭിക്ഖുസങ്ഘഞ്ച. ഉപാസകേ നോ ഭഗവാ ധാരേതു അജ്ജതഗ്ഗേ പാണുപേതേ സരണം ഗതേ’’തി.

    Atha kho bhagavā tesaṃ asītiyā gāmikasahassānaṃ cetasā cetoparivitakkamaññāya anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ , kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā te bhagavā aññāsi kallacitte, muducitte, vinīvaraṇacitte, udaggacitte, pasannacitte, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā, taṃ pakāsesi – dukkhaṃ, samudayaṃ, nirodhaṃ, maggaṃ. Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya, evamevaṃ tesaṃ asītiyā gāmikasahassānaṃ tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – ‘‘yaṃkiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti. Te diṭṭhadhammā pattadhammā viditadhammā pariyogāḷhadhammā tiṇṇavicikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthusāsane bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante. Seyyathāpi, bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – ‘‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’’ti, evamevaṃ bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito. Ete mayaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāma. Dhammañca, bhikkhusaṅghañca. Upāsake no bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupete saraṇaṃ gate’’ti.

    സോണസ്സ പബ്ബജ്ജാ

    Soṇassa pabbajjā

    ൨൪൩. അഥ ഖോ സോണസ്സ കോളിവിസസ്സ ഏതദഹോസി ‘‘യഥാ യഥാ ഖോ അഹം ഭഗവതാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാമി, നയിദം സുകരം അഗാരം അജ്ഝാവസതാ ഏകന്തപരിപുണ്ണം ഏകന്തപരിസുദ്ധം സങ്ഖലിഖിതം ബ്രഹ്മചരിയം ചരിതും; യംനൂനാഹം കേസമസ്സും ഓഹാരേത്വാ കാസായാനി വത്ഥാനി അച്ഛാദേത്വാ അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജേയ്യ’’ന്തി. അഥ ഖോ താനി അസീതി ഗാമികസഹസ്സാനി ഭഗവതോ ഭാസിതം അഭിനന്ദിത്വാ അനുമോദിത്വാ ഉട്ഠായാസനാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ പദക്ഖിണം കത്വാ പക്കമിസും. അഥ ഖോ സോണോ കോളിവിസോ അചിരപക്കന്തേസു തേസു അസീതിയാ ഗാമികസഹസ്സേസു യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി, ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ സോണോ കോളിവിസോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘യഥാ യഥാഹം, ഭന്തേ, ഭഗവതാ ധമ്മം ദേസിതം ആജാനാമി, നയിദം സുകരം അഗാരം അജ്ഝാവസതാ ഏകന്തപരിപുണ്ണം ഏകന്തപരിസുദ്ധം സങ്ഖലിഖിതം ബ്രഹ്മചരിയം ചരിതും. ഇച്ഛാമഹം, ഭന്തേ, കേസമസ്സും ഓഹാരേത്വാ കാസായാനി വത്ഥാനി അച്ഛാദേത്വാ അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജിതും. പബ്ബാജേതു മം, ഭന്തേ, ഭഗവാ’’തി. അലത്ഥ ഖോ സോണോ കോളിവിസോ ഭഗവതോ സന്തികേ പബ്ബജ്ജം, അലത്ഥ ഉപസമ്പദം. അചിരുപസമ്പന്നോ ച പനായസ്മാ സോണോ സീതവനേ വിഹരതി. തസ്സ അച്ചാരദ്ധവീരിയസ്സ ചങ്കമതോ പാദാ ഭിജ്ജിംസു. ചങ്കമോ ലോഹിതേന ഫുടോ ഹോതി, സേയ്യഥാപി ഗവാഘാതനം. 5 അഥ ഖോ ആയസ്മതോ സോണസ്സ രഹോഗതസ്സ പടിസല്ലീനസ്സ ഏവം ചേതസോ പരിവിതക്കോ ഉദപാദി – ‘‘യേ ഖോ കേചി ഭഗവതോ സാവകാ ആരദ്ധവീരിയാ വിഹരന്തി, അഹം തേസം അഞ്ഞതരോ. അഥ ച പന മേ നാനുപാദായ ആസവേഹി ചിത്തം വിമുച്ചതി. സംവിജ്ജന്തി ഖോ പന മേ കുലേ ഭോഗാ; സക്കാ ഭോഗേ ച ഭുഞ്ജിതും, പുഞ്ഞാനി ച കാതും. യംനൂനാഹം ഹീനായാവത്തിത്വാ ഭോഗേ ച ഭുഞ്ജേയ്യം, പുഞ്ഞാനി ച കരേയ്യ’’ന്തി. അഥ ഖോ ഭഗവാ ആയസ്മതോ സോണസ്സ ചേതസാ ചേതോപരിവിതക്കമഞ്ഞായ – സേയ്യഥാപി നാമ ബലവാ പുരിസോ സമിഞ്ജിതം വാ ബാഹം പസാരേയ്യ, പസാരിതം വാ ബാഹം സമിഞ്ജേയ്യ ഏവമേവ – ഗിജ്ഝകൂടേ പബ്ബതേ അന്തരഹിതോ സീതവനേ പാതുരഹോസി. അഥ ഖോ ഭഗവാ സമ്ബഹുലേഹി ഭിക്ഖൂഹി സദ്ധിം സേനാസനചാരികം ആഹിണ്ഡന്തോ യേനായസ്മതോ സോണസ്സ ചങ്കമോ തേനുപസങ്കമി. അദ്ദസാ ഖോ ഭഗവാ ആയസ്മതോ സോണസ്സ ചങ്കമം ലോഹിതേന ഫുടം, ദിസ്വാന ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘കസ്സ ന്വായം, ഭിക്ഖവേ, ചങ്കമോ ലോഹിതേന ഫുടോ, സേയ്യഥാപി ഗവാഘാതന’’ന്തി? ‘‘ആയസ്മതോ, ഭന്തേ, സോണസ്സ അച്ചാരദ്ധവീരിയസ്സ ചങ്കമതോ പാദാ ഭിജ്ജിംസു. തസ്സായം ചങ്കമോ ലോഹിതേന ഫുടോ, സേയ്യഥാപി ഗവാഘാതന’’ന്തി.

    243. Atha kho soṇassa koḷivisassa etadahosi ‘‘yathā yathā kho ahaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi, nayidaṃ sukaraṃ agāraṃ ajjhāvasatā ekantaparipuṇṇaṃ ekantaparisuddhaṃ saṅkhalikhitaṃ brahmacariyaṃ carituṃ; yaṃnūnāhaṃ kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajeyya’’nti. Atha kho tāni asīti gāmikasahassāni bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkamisuṃ. Atha kho soṇo koḷiviso acirapakkantesu tesu asītiyā gāmikasahassesu yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho soṇo koḷiviso bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yathā yathāhaṃ, bhante, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmi, nayidaṃ sukaraṃ agāraṃ ajjhāvasatā ekantaparipuṇṇaṃ ekantaparisuddhaṃ saṅkhalikhitaṃ brahmacariyaṃ carituṃ. Icchāmahaṃ, bhante, kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajituṃ. Pabbājetu maṃ, bhante, bhagavā’’ti. Alattha kho soṇo koḷiviso bhagavato santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ. Acirupasampanno ca panāyasmā soṇo sītavane viharati. Tassa accāraddhavīriyassa caṅkamato pādā bhijjiṃsu. Caṅkamo lohitena phuṭo hoti, seyyathāpi gavāghātanaṃ. 6 Atha kho āyasmato soṇassa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘ye kho keci bhagavato sāvakā āraddhavīriyā viharanti, ahaṃ tesaṃ aññataro. Atha ca pana me nānupādāya āsavehi cittaṃ vimuccati. Saṃvijjanti kho pana me kule bhogā; sakkā bhoge ca bhuñjituṃ, puññāni ca kātuṃ. Yaṃnūnāhaṃ hīnāyāvattitvā bhoge ca bhuñjeyyaṃ, puññāni ca kareyya’’nti. Atha kho bhagavā āyasmato soṇassa cetasā cetoparivitakkamaññāya – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya evameva – gijjhakūṭe pabbate antarahito sītavane pāturahosi. Atha kho bhagavā sambahulehi bhikkhūhi saddhiṃ senāsanacārikaṃ āhiṇḍanto yenāyasmato soṇassa caṅkamo tenupasaṅkami. Addasā kho bhagavā āyasmato soṇassa caṅkamaṃ lohitena phuṭaṃ, disvāna bhikkhū āmantesi – ‘‘kassa nvāyaṃ, bhikkhave, caṅkamo lohitena phuṭo, seyyathāpi gavāghātana’’nti? ‘‘Āyasmato, bhante, soṇassa accāraddhavīriyassa caṅkamato pādā bhijjiṃsu. Tassāyaṃ caṅkamo lohitena phuṭo, seyyathāpi gavāghātana’’nti.

    അഥ ഖോ ഭഗവാ യേനായസ്മതോ സോണസ്സ വിഹാരോ തേനുപസങ്കമി, ഉപസങ്കമിത്വാ പഞ്ഞത്തേ ആസനേ നിസീദി. ആയസ്മാപി ഖോ സോണോ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നം ഖോ ആയസ്മന്തം സോണം ഭഗവാ ഏതദവോച – ‘‘നനു തേ, സോണ, രഹോഗതസ്സ പടിസല്ലീനസ്സ ഏവം ചേതസോ പരിവിതക്കോ ഉദപാദി – ‘യേ ഖോ കേചി ഭഗവതോ സാവകാ ആരദ്ധവീരിയാ വിഹരന്തി, അഹം തേസം അഞ്ഞതരോ. അഥ ച പന മേ നാനുപാദായ ആസവേഹി ചിത്തം വിമുച്ചതി. സംവിജ്ജന്തി ഖോ പന മേ കുലേ ഭോഗാ; സക്കാ ഭോഗേ ച ഭുഞ്ജിതും, പുഞ്ഞാനി ച കാതും. യംനൂനാഹം ഹീനായാവത്തിത്വാ ഭോഗേ ച ഭുഞ്ജേയ്യം, പുഞ്ഞാനി ച കരേയ്യ’’’ന്തി? ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി . ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, സോണ, കുസലോ ത്വം പുബ്ബേ അഗാരികഭൂതോ വീണായ തന്തിസ്സരേ’’തി? ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി. ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, സോണ, യദാ തേ വീണായ തന്തിയോ അച്ചായതാ ഹോന്തി, അപി നു തേ വീണാ തസ്മിം സമയേ സരവതീ വാ ഹോതി, കമ്മഞ്ഞാ വാ’’തി? ‘‘നോ ഹേതം, ഭന്തേ’’തി. ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, സോണ, യദാ തേ വീണായ തന്തിയോ അതിസിഥിലാ ഹോന്തി, അപി നു തേ വീണാ തസ്മിം സമയേ സരവതീ വാ ഹോതി, കമ്മഞ്ഞാ വാ’’തി? ‘‘നോ ഹേതം, ഭന്തേ’’തി. ‘‘തം കിം മഞ്ഞസി, സോണ, യദാ തേ വീണായ തന്തിയോ നേവ അച്ചായതാ ഹോന്തി നാതിസിഥിലാ, സമേ ഗുണേ പതിട്ഠിതാ, അപി നു തേ വീണാ തസ്മിം സമയേ സരവതീ വാ ഹോതി, കമ്മഞ്ഞാ വാ’’തി? ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി. ‘‘ഏവമേവ ഖോ, സോണ, അച്ചാരദ്ധവീരിയം ഉദ്ധച്ചായ സംവത്തതി , അതിലീനവീരിയം കോസജ്ജായ സംവത്തതി. തസ്മാതിഹ ത്വം, സോണ, വീരിയസമതം അധിട്ഠഹ, ഇന്ദ്രിയാനഞ്ച സമതം പടിവിജ്ഝ, തത്ഥ ച നിമിത്തം ഗണ്ഹാഹീ’’തി. ‘‘ഏവം, ഭന്തേ’’തി ഖോ ആയസ്മാ സോണോ ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസി. അഥ ഖോ ഭഗവാ ആയസ്മന്തം സോണം ഇമിനാ ഓവാദേന ഓവദിത്വാ – സേയ്യഥാപി നാമ ബലവാ പുരിസോ സമ്മിഞ്ജിതം വാ ബാഹം പസാരേയ്യ, പസാരിതം വാ ബാഹം സമിഞ്ജേയ്യ ഏവമേവ – സീതവനേ ആയസ്മതോ സോണസ്സ സമ്മുഖേ അന്തരഹിതോ ഗിജ്ഝകൂടേ പബ്ബതേ പാതുരഹോസി. അഥ ഖോ ആയസ്മാ സോണോ അപരേന സമയേന വീരിയസമതം അധിട്ഠാസി, ഇന്ദ്രിയാനഞ്ച സമതം പടിവിജ്ഝി, തത്ഥ ച നിമിത്തം അഗ്ഗഹേസി. അഥ ഖോ ആയസ്മാ സോണോ, ഏകോ വൂപകട്ഠോ അപ്പമത്തോ ആതാപീ പഹിതത്തോ വിഹരന്തോ, ന ചിരസ്സേവ – യസ്സത്ഥായ കുലപുത്താ സമ്മദേവ അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജന്തി – തദനുത്തരം ബ്രഹ്മചരിയപരിയോസാനം ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ ഉപസമ്പജ്ജ വിഹാസി. ‘ഖീണാ ജാതി, വുസിതം ബ്രഹ്മചരിയം, കതം കരണീയം, നാപരം ഇത്ഥത്തായാ’തി അഭിഞ്ഞാസി. അഞ്ഞതരോ ച പനായസ്മാ സോണോ അരഹതം അഹോസി.

    Atha kho bhagavā yenāyasmato soṇassa vihāro tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Āyasmāpi kho soṇo bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ soṇaṃ bhagavā etadavoca – ‘‘nanu te, soṇa, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘ye kho keci bhagavato sāvakā āraddhavīriyā viharanti, ahaṃ tesaṃ aññataro. Atha ca pana me nānupādāya āsavehi cittaṃ vimuccati. Saṃvijjanti kho pana me kule bhogā; sakkā bhoge ca bhuñjituṃ, puññāni ca kātuṃ. Yaṃnūnāhaṃ hīnāyāvattitvā bhoge ca bhuñjeyyaṃ, puññāni ca kareyya’’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’ti . ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, soṇa, kusalo tvaṃ pubbe agārikabhūto vīṇāya tantissare’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, soṇa, yadā te vīṇāya tantiyo accāyatā honti, api nu te vīṇā tasmiṃ samaye saravatī vā hoti, kammaññā vā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, soṇa, yadā te vīṇāya tantiyo atisithilā honti, api nu te vīṇā tasmiṃ samaye saravatī vā hoti, kammaññā vā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, soṇa, yadā te vīṇāya tantiyo neva accāyatā honti nātisithilā, same guṇe patiṭṭhitā, api nu te vīṇā tasmiṃ samaye saravatī vā hoti, kammaññā vā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’ti. ‘‘Evameva kho, soṇa, accāraddhavīriyaṃ uddhaccāya saṃvattati , atilīnavīriyaṃ kosajjāya saṃvattati. Tasmātiha tvaṃ, soṇa, vīriyasamataṃ adhiṭṭhaha, indriyānañca samataṃ paṭivijjha, tattha ca nimittaṃ gaṇhāhī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā soṇo bhagavato paccassosi. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ soṇaṃ iminā ovādena ovaditvā – seyyathāpi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya evameva – sītavane āyasmato soṇassa sammukhe antarahito gijjhakūṭe pabbate pāturahosi. Atha kho āyasmā soṇo aparena samayena vīriyasamataṃ adhiṭṭhāsi, indriyānañca samataṃ paṭivijjhi, tattha ca nimittaṃ aggahesi. Atha kho āyasmā soṇo, eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto, na cirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti – tadanuttaraṃ brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti abhiññāsi. Aññataro ca panāyasmā soṇo arahataṃ ahosi.

    ൨൪൪. അഥ ഖോ ആയസ്മതോ സോണസ്സ അരഹത്തപ്പത്തസ്സ ഏതദഹോസി – ‘‘യംനൂനാഹം ഭഗവതോ സന്തികേ അഞ്ഞം ബ്യാകരേയ്യ’’ന്തി. അഥ ഖോ ആയസ്മാ സോണോ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി, ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ ആയസ്മാ സോണോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – യോ സോ, ഭന്തേ, ഭിക്ഖു അരഹം ഖീണാസവോ വുസിതവാ കതകരണീയോ ഓഹിതഭാരോ അനുപ്പത്തസദത്ഥോ പരിക്ഖീണഭവസഞ്ഞോജനോ സമ്മദഞ്ഞാ വിമുത്തോ, സോ ഛട്ഠാനാനി അധിമുത്തോ ഹോതി – നേക്ഖമ്മാധിമുത്തോ ഹോതി, പവിവേകാധിമുത്തോ ഹോതി, അബ്യാപജ്ജാധിമുത്തോ ഹോതി, ഉപാദാനക്ഖയാധിമുത്തോ ഹോതി, തണ്ഹക്ഖയാധിമുത്തോ ഹോതി , അസമ്മോഹാധിമുത്തോ ഹോതി.

    244. Atha kho āyasmato soṇassa arahattappattassa etadahosi – ‘‘yaṃnūnāhaṃ bhagavato santike aññaṃ byākareyya’’nti. Atha kho āyasmā soṇo yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā soṇo bhagavantaṃ etadavoca – yo so, bhante, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaññojano sammadaññā vimutto, so chaṭṭhānāni adhimutto hoti – nekkhammādhimutto hoti, pavivekādhimutto hoti, abyāpajjādhimutto hoti, upādānakkhayādhimutto hoti, taṇhakkhayādhimutto hoti , asammohādhimutto hoti.

    ‘‘സിയാ ഖോ പന, ഭന്തേ, ഇധേകച്ചസ്സ ആയസ്മതോ ഏവമസ്സ – ‘കേവലം സദ്ധാമത്തകം നൂന അയമായസ്മാ നിസ്സായ നേക്ഖമ്മാധിമുത്തോ’തി, ന ഖോ പനേതം, ഭന്തേ, ഏവം ദട്ഠബ്ബം. ഖീണാസവോ, ഭന്തേ, ഭിക്ഖു, വുസിതവാ, കതകരണീയോ, കരണീയമത്താനം അസമനുപസ്സന്തോ കതസ്സ വാ പടിചയം ഖയാ രാഗസ്സ വീതരാഗത്താ നേക്ഖമ്മാധിമുത്തോ ഹോതി, ഖയാ ദോസസ്സ വീതദോസത്താ നേക്ഖമ്മാധിമുത്തോ ഹോതി, ഖയാ മോഹസ്സ വീതമോഹത്താ നേക്ഖമ്മാധിമുത്തോ ഹോതി.

    ‘‘Siyā kho pana, bhante, idhekaccassa āyasmato evamassa – ‘kevalaṃ saddhāmattakaṃ nūna ayamāyasmā nissāya nekkhammādhimutto’ti, na kho panetaṃ, bhante, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Khīṇāsavo, bhante, bhikkhu, vusitavā, katakaraṇīyo, karaṇīyamattānaṃ asamanupassanto katassa vā paṭicayaṃ khayā rāgassa vītarāgattā nekkhammādhimutto hoti, khayā dosassa vītadosattā nekkhammādhimutto hoti, khayā mohassa vītamohattā nekkhammādhimutto hoti.

    ‘‘സിയാ ഖോ പന, ഭന്തേ, ഇധേകച്ചസ്സ ആയസ്മതോ ഏവമസ്സ – ‘ലാഭസക്കാരസിലോകം നൂന അയമായസ്മാ നികാമയമാനോ പവിവേകാധിമുത്തോ’തി. ന ഖോ പനേതം, ഭന്തേ, ഏവം ദട്ഠബ്ബം. ഖീണാസവോ, ഭന്തേ, ഭിക്ഖു, വുസിതവാ, കതകരണീയോ, കരണീയമത്താനം 7 അസമനുപസ്സന്തോ കതസ്സ വാ പടിചയം, ഖയാ രാഗസ്സ വീതരാഗത്താ പവിവേകാധിമുത്തോ ഹോതി, ഖയാ ദോസസ്സ വീതദോസത്താ പവിവേകാധിമുത്തോ ഹോതി, ഖയാ മോഹസ്സ വീതമോഹത്താ പവിവേകാധിമുത്തോ ഹോതി.

    ‘‘Siyā kho pana, bhante, idhekaccassa āyasmato evamassa – ‘lābhasakkārasilokaṃ nūna ayamāyasmā nikāmayamāno pavivekādhimutto’ti. Na kho panetaṃ, bhante, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Khīṇāsavo, bhante, bhikkhu, vusitavā, katakaraṇīyo, karaṇīyamattānaṃ 8 asamanupassanto katassa vā paṭicayaṃ, khayā rāgassa vītarāgattā pavivekādhimutto hoti, khayā dosassa vītadosattā pavivekādhimutto hoti, khayā mohassa vītamohattā pavivekādhimutto hoti.

    ‘‘സിയാ ഖോ പന, ഭന്തേ, ഇധേകച്ചസ്സ ആയസ്മതോ ഏവമസ്സ – ‘സീലബ്ബതപരാമാസം നൂന അയമായസ്മാ സാരതോ പച്ചാഗച്ഛന്തോ അബ്യാപജ്ജാധിമുത്തോ’തി. ന ഖോ പനേതം, ഭന്തേ, ഏവം ദട്ഠബ്ബം. ഖീണാസവോ, ഭന്തേ, ഭിക്ഖു, വുസിതവാ, കതകരണീയോ, കരണീയമത്താനം അസമനുപസ്സന്തോ കതസ്സ വാ പടിചയം, ഖയാ രാഗസ്സ വീതരാഗത്താ അബ്യാപജ്ജാധിമുത്തോ ഹോതി, ഖയാ ദോസസ്സ വീതദോസത്താ അബ്യാപജ്ജാധിമുത്തോ ഹോതി, ഖയാ മോഹസ്സ വീതമോഹത്താ അബ്യാപജ്ജാധിമുത്തോ ഹോതി.

    ‘‘Siyā kho pana, bhante, idhekaccassa āyasmato evamassa – ‘sīlabbataparāmāsaṃ nūna ayamāyasmā sārato paccāgacchanto abyāpajjādhimutto’ti. Na kho panetaṃ, bhante, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Khīṇāsavo, bhante, bhikkhu, vusitavā, katakaraṇīyo, karaṇīyamattānaṃ asamanupassanto katassa vā paṭicayaṃ, khayā rāgassa vītarāgattā abyāpajjādhimutto hoti, khayā dosassa vītadosattā abyāpajjādhimutto hoti, khayā mohassa vītamohattā abyāpajjādhimutto hoti.

    ‘‘ഖയാ രാഗസ്സ വീതരാഗത്താ ഉപാദാനക്ഖയാധിമുത്തോ ഹോതി, ഖയാ ദോസസ്സ വീതദോസത്താ ഉപാദാനക്ഖയാധിമുത്തോ ഹോതി, ഖയാ മോഹസ്സ വീതമോഹത്താ ഉപാദാനക്ഖയാധിമുത്തോ ഹോതി.

    ‘‘Khayā rāgassa vītarāgattā upādānakkhayādhimutto hoti, khayā dosassa vītadosattā upādānakkhayādhimutto hoti, khayā mohassa vītamohattā upādānakkhayādhimutto hoti.

    ‘‘ഖയാ രാഗസ്സ വീതരാഗത്താ തണ്ഹക്ഖയാധിമുത്തോ ഹോതി, ഖയാ ദോസസ്സ വീതദോസത്താ തണ്ഹക്ഖയാധിമുത്തോ ഹോതി, ഖയാ മോഹസ്സ വീതമോഹത്താ തണ്ഹക്ഖയാധിമുത്തോ ഹോതി.

    ‘‘Khayā rāgassa vītarāgattā taṇhakkhayādhimutto hoti, khayā dosassa vītadosattā taṇhakkhayādhimutto hoti, khayā mohassa vītamohattā taṇhakkhayādhimutto hoti.

    ‘‘ഖയാ രാഗസ്സ വീതരാഗത്താ അസമ്മോഹാധിമുത്തോ ഹോതി, ഖയാ ദോസസ്സ വീതദോസത്താ അസമ്മോഹാധിമുത്തോ ഹോതി, ഖയാ മോഹസ്സ വീതമോഹത്താ അസമ്മോഹാധിമുത്തോ ഹോതി.

    ‘‘Khayā rāgassa vītarāgattā asammohādhimutto hoti, khayā dosassa vītadosattā asammohādhimutto hoti, khayā mohassa vītamohattā asammohādhimutto hoti.

    ‘‘ഏവം സമ്മാ വിമുത്തചിത്തസ്സ, ഭന്തേ, ഭിക്ഖുനോ ഭുസാ ചേപി ചക്ഖുവിഞ്ഞേയ്യാ രൂപാ ചക്ഖുസ്സ ആപാഥം ആഗച്ഛന്തി, നേവസ്സ ചിത്തം പരിയാദിയന്തി. അമിസ്സീകതമേവസ്സ ചിത്തം ഹോതി, ഠിതം, ആനേഞ്ജപ്പത്തം, വയഞ്ചസ്സാനുപസ്സതി. ഭുസാ ചേപി സോതവിഞ്ഞേയ്യാ സദ്ദാ…പേ॰… ഘാനവിഞ്ഞേയ്യാ ഗന്ധാ… ജിവ്ഹാവിഞ്ഞേയ്യാ രസാ… കായവിഞ്ഞേയ്യാ ഫോട്ഠബ്ബാ… മനോവിഞ്ഞേയ്യാ ധമ്മാ മനസ്സ ആപാഥം ആഗച്ഛന്തി, നേവസ്സ ചിത്തം പരിയാദിയന്തി; അമിസ്സീകതമേവസ്സ ചിത്തം ഹോതി, ഠിതം, ആനേഞ്ജപ്പത്തം, വയഞ്ചസ്സാനുപസ്സതി. സേയ്യഥാപി, ഭന്തേ, സേലോ പബ്ബതോ അച്ഛിദ്ദോ അസുസിരോ ഏകഗ്ഘനോ, പുരത്ഥിമായ ചേപി ദിസായ ആഗച്ഛേയ്യ ഭുസാ വാതവുട്ഠി, നേവ നം സങ്കമ്പേയ്യ ന സമ്പകമ്പേയ്യ ന സമ്പവേധേയ്യ; പച്ഛിമായ ചേപി ദിസായ ആഗച്ഛേയ്യ ഭുസാ വാതവുട്ഠി…പേ॰… ഉത്തരായ ചേപി ദിസായ…പേ॰… ദക്ഖിണായ ചേപി ദിസായ ആഗച്ഛേയ്യ ഭുസാ വാതവുട്ഠി, നേവ നം സങ്കമ്പേയ്യ ന സമ്പകമ്പേയ്യ ന സമ്പവേധേയ്യ, ഏവമേവ ഖോ, ഭന്തേ, ഏവം സമ്മാ വിമുത്തചിത്തസ്സ ഭിക്ഖുനോ ഭുസാ ചേപി ചക്ഖുവിഞ്ഞേയ്യാ രൂപാ ചക്ഖുസ്സ ആപാഥം ആഗച്ഛന്തി, നേവസ്സ ചിത്തം പരിയാദിയന്തി; അമിസ്സീകതമേവസ്സ ചിത്തം ഹോതി, ഠിതം, ആനേഞ്ജപ്പത്തം, വയഞ്ചസ്സാനുപസ്സതി. ഭുസാ ചേപി സോതവിഞ്ഞേയ്യാ സദ്ദാ…പേ॰… ഘാനവിഞ്ഞേയ്യാ ഗന്ധാ… ജിവ്ഹാവിഞ്ഞേയ്യാ രസാ… കായവിഞ്ഞേയ്യാ ഫോട്ഠബ്ബാ… മനോവിഞ്ഞേയ്യാ ധമ്മാ മനസ്സ ആപാഥം ആഗച്ഛന്തി, നേവസ്സ ചിത്തം പരിയാദിയന്തി; അമിസ്സീകതമേവസ്സ ചിത്തം ഹോതി, ഠിതം, ആനേഞ്ജപ്പത്തം, വയഞ്ചസ്സാനുപസ്സതീ’’തി.

    ‘‘Evaṃ sammā vimuttacittassa, bhante, bhikkhuno bhusā cepi cakkhuviññeyyā rūpā cakkhussa āpāthaṃ āgacchanti, nevassa cittaṃ pariyādiyanti. Amissīkatamevassa cittaṃ hoti, ṭhitaṃ, āneñjappattaṃ, vayañcassānupassati. Bhusā cepi sotaviññeyyā saddā…pe… ghānaviññeyyā gandhā… jivhāviññeyyā rasā… kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā… manoviññeyyā dhammā manassa āpāthaṃ āgacchanti, nevassa cittaṃ pariyādiyanti; amissīkatamevassa cittaṃ hoti, ṭhitaṃ, āneñjappattaṃ, vayañcassānupassati. Seyyathāpi, bhante, selo pabbato acchiddo asusiro ekagghano, puratthimāya cepi disāya āgaccheyya bhusā vātavuṭṭhi, neva naṃ saṅkampeyya na sampakampeyya na sampavedheyya; pacchimāya cepi disāya āgaccheyya bhusā vātavuṭṭhi…pe… uttarāya cepi disāya…pe… dakkhiṇāya cepi disāya āgaccheyya bhusā vātavuṭṭhi, neva naṃ saṅkampeyya na sampakampeyya na sampavedheyya, evameva kho, bhante, evaṃ sammā vimuttacittassa bhikkhuno bhusā cepi cakkhuviññeyyā rūpā cakkhussa āpāthaṃ āgacchanti, nevassa cittaṃ pariyādiyanti; amissīkatamevassa cittaṃ hoti, ṭhitaṃ, āneñjappattaṃ, vayañcassānupassati. Bhusā cepi sotaviññeyyā saddā…pe… ghānaviññeyyā gandhā… jivhāviññeyyā rasā… kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā… manoviññeyyā dhammā manassa āpāthaṃ āgacchanti, nevassa cittaṃ pariyādiyanti; amissīkatamevassa cittaṃ hoti, ṭhitaṃ, āneñjappattaṃ, vayañcassānupassatī’’ti.

    നേക്ഖമ്മം അധിമുത്തസ്സ, പവിവേകഞ്ച ചേതസോ;

    Nekkhammaṃ adhimuttassa, pavivekañca cetaso;

    അബ്യാപജ്ജാധിമുത്തസ്സ, ഉപാദാനക്ഖയസ്സ ച.

    Abyāpajjādhimuttassa, upādānakkhayassa ca.

    തണ്ഹക്ഖയാധിമുത്തസ്സ , അസമ്മോഹഞ്ച ചേതസോ;

    Taṇhakkhayādhimuttassa , asammohañca cetaso;

    ദിസ്വാ ആയതനുപ്പാദം, സമ്മാ ചിത്തം വിമുച്ചതി.

    Disvā āyatanuppādaṃ, sammā cittaṃ vimuccati.

    തസ്സ സമ്മാവിമുത്തസ്സ, സന്തചിത്തസ്സ ഭിക്ഖുനോ;

    Tassa sammāvimuttassa, santacittassa bhikkhuno;

    കതസ്സ പടിചയോ നത്ഥി, കരണീയം ന വിജ്ജതി.

    Katassa paṭicayo natthi, karaṇīyaṃ na vijjati.

    സേലോ യഥാ ഏകഗ്ഘനോ, വാതേന ന സമീരതി;

    Selo yathā ekagghano, vātena na samīrati;

    ഏവം രൂപാ രസാ സദ്ദാ, ഗന്ധാ ഫസ്സാ ച കേവലാ.

    Evaṃ rūpā rasā saddā, gandhā phassā ca kevalā.

    ഇട്ഠാ ധമ്മാ അനിട്ഠാ ച, ന പവേധേന്തി താദിനോ;

    Iṭṭhā dhammā aniṭṭhā ca, na pavedhenti tādino;

    ഠിതം ചിത്തം വിപ്പമുത്തം, വയഞ്ചസ്സാനുപസ്സതീതി.

    Ṭhitaṃ cittaṃ vippamuttaṃ, vayañcassānupassatīti.

    സോണകോളിവിസവത്ഥു നിട്ഠിതം.

    Soṇakoḷivisavatthu niṭṭhitaṃ.







    Footnotes:
    1. കോളിവീസോ (സീ॰)
    2. koḷivīso (sī.)
    3. ധൂപായതിപി (സീ॰), പധൂപായതിപി (സ്യാ॰)
    4. dhūpāyatipi (sī.), padhūpāyatipi (syā.)
    5. ഇതോ പരം യാവ ഇമസ്സ വത്ഥുസ്സ അവസാനം താവ പാഠോ അ॰ നി॰ ൬.൫൫ ആദയോ
    6. ito paraṃ yāva imassa vatthussa avasānaṃ tāva pāṭho a. ni. 6.55 ādayo
    7. കരണീയം അത്തനോ (അങ്ഗുത്തരപാളിയം)
    8. karaṇīyaṃ attano (aṅguttarapāḷiyaṃ)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā
    സോണകോളിവിസവത്ഥുകഥാ • Soṇakoḷivisavatthukathā
    സോണസ്സ പബ്ബജ്ജാകഥാ • Soṇassa pabbajjākathā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
    സോണകോളിവിസവത്ഥുകഥാവണ്ണനാ • Soṇakoḷivisavatthukathāvaṇṇanā
    സോണസ്സ പബ്ബജ്ജാകഥാവണ്ണനാ • Soṇassa pabbajjākathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā
    സോണകോളിവിസവത്ഥുകഥാവണ്ണനാ • Soṇakoḷivisavatthukathāvaṇṇanā
    സോണസ്സപബ്ബജ്ജാകഥാവണ്ണനാ • Soṇassapabbajjākathāvaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / സോണകോളിവിസകഥാദിവണ്ണനാ • Soṇakoḷivisakathādivaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧൪൭. സോണകോളിവിസവത്ഥുകഥാ • 147. Soṇakoḷivisavatthukathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact