Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
૫. ચમ્મક્ખન્ધકં
5. Cammakkhandhakaṃ
સોણકોળિવિસવત્થુકથા
Soṇakoḷivisavatthukathā
૨૪૨. ચમ્મક્ખન્ધકે – ઇસ્સરિયાધિપચ્ચન્તિ ઇસ્સરભાવેન ચ અધિપતિભાવેન ચ સમન્નાગતં. રજ્જન્તિ રાજભાવં, રઞ્ઞા કત્તબ્બકિચ્ચં વા. સોણો નામ કોળિવિસોતિ એત્થ સોણોતિ તસ્સ નામં; કોળિવિસોતિ ગોત્તં. પાદતલેસુ લોમાનીતિ રત્તેસુ પાદતલેસુ સુખુમાનિ અઞ્જનવણ્ણાનિ કમ્મચિત્તીકતાનિ લોમાનિ જાતાનિ હોન્તિ. સો કિર પુબ્બે અસીતિસહસ્સાનં પુરિસાનં જેટ્ઠપુરિસો હુત્વા તેહિ સદ્ધિં પચ્ચેકબુદ્ધસ્સ વસનટ્ઠાને પણ્ણસાલં કત્વા અત્તનો સસ્સિરિકં ઉણ્ણપાવારકં પચ્ચેકબુદ્ધસ્સ પાદેહિ અક્કમનટ્ઠાને પાદપુઞ્છનિકં કત્વા ઠપેસિ. તેમાસં પન સબ્બેવ પચ્ચેકબુદ્ધં ઉપટ્ઠહિંસુ. અયં તસ્સ ચ તેસઞ્ચ અસીતિયા ગામિકસહસ્સાનં પુબ્બયોગો.
242. Cammakkhandhake – issariyādhipaccanti issarabhāvena ca adhipatibhāvena ca samannāgataṃ. Rajjanti rājabhāvaṃ, raññā kattabbakiccaṃ vā. Soṇo nāma koḷivisoti ettha soṇoti tassa nāmaṃ; koḷivisoti gottaṃ. Pādatalesu lomānīti rattesu pādatalesu sukhumāni añjanavaṇṇāni kammacittīkatāni lomāni jātāni honti. So kira pubbe asītisahassānaṃ purisānaṃ jeṭṭhapuriso hutvā tehi saddhiṃ paccekabuddhassa vasanaṭṭhāne paṇṇasālaṃ katvā attano sassirikaṃ uṇṇapāvārakaṃ paccekabuddhassa pādehi akkamanaṭṭhāne pādapuñchanikaṃ katvā ṭhapesi. Temāsaṃ pana sabbeva paccekabuddhaṃ upaṭṭhahiṃsu. Ayaṃ tassa ca tesañca asītiyā gāmikasahassānaṃ pubbayogo.
અસીતિગામિકસહસ્સાનીતિ તેસુ ગામેસુ વસન્તાનં કુલપુત્તાનં અસીતિસહસ્સાનિ. કેનચિદેવ કરણીયેનાતિ કેનચિ કરણીયેન વિય; ન પનસ્સ કિઞ્ચિ કરણીયં અત્થિ અઞ્ઞત્ર તસ્સ દસ્સના. રાજા કિર તાનિપિ અસીતિકુલપુત્તસહસ્સાનિ સન્નિપાતાપેન્તો ‘‘એવં અપરિસઙ્કન્તો સોણો આગમિસ્સતી’’તિ સન્નિપાતાપેસિ. દિટ્ઠધમ્મિકે અત્થેતિ ‘‘કસિવણિજ્જાદીનિ ધમ્મેન કત્તબ્બાનિ, માતાપિતરો ધમ્મેન પોસિતબ્બા’’તિ એવમાદિના નયેન ઇધલોકહિતે અત્થે અનુસાસિત્વા. સો નો ભગવાતિ સો અમ્હાકં ભગવા તુમ્હે સમ્પરાયિકે અત્થે અનુસાસિસ્સતીતિ અત્થો.
Asītigāmikasahassānīti tesu gāmesu vasantānaṃ kulaputtānaṃ asītisahassāni. Kenacideva karaṇīyenāti kenaci karaṇīyena viya; na panassa kiñci karaṇīyaṃ atthi aññatra tassa dassanā. Rājā kira tānipi asītikulaputtasahassāni sannipātāpento ‘‘evaṃ aparisaṅkanto soṇo āgamissatī’’ti sannipātāpesi. Diṭṭhadhammike attheti ‘‘kasivaṇijjādīni dhammena kattabbāni, mātāpitaro dhammena positabbā’’ti evamādinā nayena idhalokahite atthe anusāsitvā. So no bhagavāti so amhākaṃ bhagavā tumhe samparāyike atthe anusāsissatīti attho.
ભગવન્તં પટિવેદેમીતિ ભગવન્તં જાનાપેમિ. પાટિકાય નિમુજ્જિત્વાતિ સોપાનસ્સ હેટ્ઠા અડ્ઢચન્દપાસાણે નિમુજ્જિત્વા. યસ્સ દાનિ ભન્તે ભગવા કાલં મઞ્ઞતીતિ યસ્સ તેસં હિતકિરિયત્થસ્સ ભગવા કાલં જાનાતિ. વિહારપચ્છાયાયન્તિ વિહારપચ્ચન્તે છાયાયં. સમન્નાહરન્તીતિ પસાદવસેન પુનપ્પુનં મનસિ કરોન્તિ. ભિય્યોસોમત્તાયાતિ ભિય્યોસોમત્તાય પુન વિસિટ્ઠતરં દસ્સેહીતિ અત્થો. અન્તરધાયતીતિ અદસ્સનં હોતિ.
Bhagavantaṃ paṭivedemīti bhagavantaṃ jānāpemi. Pāṭikāya nimujjitvāti sopānassa heṭṭhā aḍḍhacandapāsāṇe nimujjitvā. Yassa dāni bhante bhagavā kālaṃ maññatīti yassa tesaṃ hitakiriyatthassa bhagavā kālaṃ jānāti. Vihārapacchāyāyanti vihārapaccante chāyāyaṃ. Samannāharantīti pasādavasena punappunaṃ manasi karonti. Bhiyyosomattāyāti bhiyyosomattāya puna visiṭṭhataraṃ dassehīti attho. Antaradhāyatīti adassanaṃ hoti.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi / ૧૪૭. સોણકોળિવિસવત્થુ • 147. Soṇakoḷivisavatthu
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / સોણકોળિવિસવત્થુકથાવણ્ણના • Soṇakoḷivisavatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / સોણકોળિવિસવત્થુકથાવણ્ણના • Soṇakoḷivisavatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / સોણકોળિવિસકથાદિવણ્ણના • Soṇakoḷivisakathādivaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૧૪૭. સોણકોળિવિસવત્થુકથા • 147. Soṇakoḷivisavatthukathā