Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அபதா³ன-அட்ட²கதா² • Apadāna-aṭṭhakathā |
39. அவடப²லவக்³கோ³
39. Avaṭaphalavaggo
9. ஸோணகோடிவீஸத்தே²ரஅபதா³னவண்ணனா
9. Soṇakoṭivīsattheraapadānavaṇṇanā
நவமாபதா³னே பன விபஸ்ஸினோ பாவசனேதிஆதி³கங் ஆயஸ்மதோ ஸோணஸ்ஸ கோடிவீஸத்தே²ரஸ்ஸ அபதா³னங். அயம்பி தே²ரோ புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ தத்த² தத்த² ப⁴வே விவட்டூபனிஸ்ஸயானி புஞ்ஞானி உபசினந்தோ விபஸ்ஸிஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே மஹாவிப⁴வே ஸெட்டி²குலே நிப்³ப³த்தோ வுத்³தி⁴ப்பத்தோ ஸெட்டி² ஹுத்வா உபாஸகேஹி ஸத்³தி⁴ங் விஹாரங் க³ந்த்வா ஸத்து² த⁴ம்மதே³ஸனங் ஸுத்வா பஸன்னமானஸோ ப⁴க³வதோ சங்கமனட்டா²னே ஸுதா⁴ய பரிகம்மங் காரெத்வா ஏகஞ்ச லேணங் காரெத்வா நானாவிராக³வத்தே²ஹி லேணபூ⁴மியா ஸந்த²ரித்வா உபரி விதானஞ்ச கத்வா சாதுத்³தி³ஸஸ்ஸ ஸங்க⁴ஸ்ஸ நிய்யாதெ³த்வா ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் த³த்வா பணிதா⁴னங் அகாஸி. ஸத்தா² அனுமோத³னங் அகாஸி. ஸோ தேன குஸலகம்மேன தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ உப⁴யஸம்பத்தியோ அனுப⁴வித்வா இமஸ்மிங் கப்பே பரினிப்³பு³தே கஸ்ஸபத³ஸப³லே அனுப்பன்னே அம்ஹாகங் ப⁴க³வதி பா³ராணஸியங் குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா விஞ்ஞுதங் பத்தோ க³ங்கா³தீரே பண்ணஸாலங் கரித்வா வஸந்தங் ஏகங் பச்சேகபு³த்³த⁴ங் தேமாஸங் சதூஹி பச்சயேஹி ஸக்கச்சங் உபட்ட²ஹி. பச்சேகபு³த்³தோ⁴ வுட்ட²வஸ்ஸோ பரிபுண்ணபரிக்கா²ரோ க³ந்த⁴மாத³னமேவ அக³மாஸி. ஸோபி குலபுத்தோ யாவஜீவங் தத்த² புஞ்ஞானி கத்வா ததோ சவித்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ அம்ஹாகங் ப⁴க³வதோ காலே சம்பானக³ரே அக்³க³ஸெட்டி²ஸ்ஸ கே³ஹே படிஸந்தி⁴ங் க³ண்ஹி. தஸ்ஸ படிஸந்தி⁴க்³க³ஹணகாலதோ பட்டா²ய ஸெட்டி²ஸ்ஸ மஹாபோ⁴க³க்க²ந்தோ⁴ அபி⁴வட்³டி⁴. தஸ்ஸ மாதுகுச்சி²தோ நிக்க²மனதி³வஸே ஸகலனக³ரே மஹாலாப⁴ஸக்காரஸம்மானோ அஹோஸி, தஸ்ஸ புப்³பே³ பச்சேகபு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸதஸஹஸ்ஸக்³க⁴னிகரத்தகம்ப³லபரிச்சாகே³ன ஸுவண்ணவண்ணோ ஸுகு²மாலதரோ ச அத்தபா⁴வோ அஹோஸி, தேனஸ்ஸ ஸோணோதி நாமங் அகங்ஸு. ஸோ மஹதா பரிவாரேன அபி⁴வட்³டி⁴. தஸ்ஸ ஹத்த²பாத³தலானி ப³ந்து⁴ஜீவகபுப்ப²வண்ணானி அஹேஸுங், தேஸங் ஸதவாரங் விஹதகப்பாஸங் விய முது³ஸம்ப²ஸ்ஸோ அஹோஸி. பாத³தலேஸு மணிகுண்ட³லாவட்டவண்ணலோமானி ஜாயிங்ஸு. வயப்பத்தஸ்ஸ தஸ்ஸ திண்ணங் உதூனங் அனுச்ச²விகே தயோ பாஸாதே³ காராபெத்வா நாடகித்தி²யோ உபட்டா²பேஸுங். ஸோ தத்த² மஹதிங் ஸம்பத்திங் அனுப⁴வந்தோ தே³வகுமாரோ விய படிவஸதி.
Navamāpadāne pana vipassino pāvacanetiādikaṃ āyasmato soṇassa koṭivīsattherassa apadānaṃ. Ayampi thero purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto vipassissa bhagavato kāle mahāvibhave seṭṭhikule nibbatto vuddhippatto seṭṭhi hutvā upāsakehi saddhiṃ vihāraṃ gantvā satthu dhammadesanaṃ sutvā pasannamānaso bhagavato caṅkamanaṭṭhāne sudhāya parikammaṃ kāretvā ekañca leṇaṃ kāretvā nānāvirāgavatthehi leṇabhūmiyā santharitvā upari vitānañca katvā cātuddisassa saṅghassa niyyādetvā sattāhaṃ mahādānaṃ datvā paṇidhānaṃ akāsi. Satthā anumodanaṃ akāsi. So tena kusalakammena devamanussesu saṃsaranto ubhayasampattiyo anubhavitvā imasmiṃ kappe parinibbute kassapadasabale anuppanne amhākaṃ bhagavati bārāṇasiyaṃ kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto gaṅgātīre paṇṇasālaṃ karitvā vasantaṃ ekaṃ paccekabuddhaṃ temāsaṃ catūhi paccayehi sakkaccaṃ upaṭṭhahi. Paccekabuddho vuṭṭhavasso paripuṇṇaparikkhāro gandhamādanameva agamāsi. Sopi kulaputto yāvajīvaṃ tattha puññāni katvā tato cavitvā devamanussesu saṃsaranto amhākaṃ bhagavato kāle campānagare aggaseṭṭhissa gehe paṭisandhiṃ gaṇhi. Tassa paṭisandhiggahaṇakālato paṭṭhāya seṭṭhissa mahābhogakkhandho abhivaḍḍhi. Tassa mātukucchito nikkhamanadivase sakalanagare mahālābhasakkārasammāno ahosi, tassa pubbe paccekabuddhassa satasahassagghanikarattakambalapariccāgena suvaṇṇavaṇṇo sukhumālataro ca attabhāvo ahosi, tenassa soṇoti nāmaṃ akaṃsu. So mahatā parivārena abhivaḍḍhi. Tassa hatthapādatalāni bandhujīvakapupphavaṇṇāni ahesuṃ, tesaṃ satavāraṃ vihatakappāsaṃ viya mudusamphasso ahosi. Pādatalesu maṇikuṇḍalāvaṭṭavaṇṇalomāni jāyiṃsu. Vayappattassa tassa tiṇṇaṃ utūnaṃ anucchavike tayo pāsāde kārāpetvā nāṭakitthiyo upaṭṭhāpesuṃ. So tattha mahatiṃ sampattiṃ anubhavanto devakumāro viya paṭivasati.
அத² அம்ஹாகங் ப⁴க³வதி ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் பத்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கே ராஜக³ஹங் உபனிஸ்ஸாய விஹரந்தே பி³ம்பி³ஸாரரஞ்ஞா பக்கோஸாபிதோ தேஹி அஸீதியா கா³மிகஸஹஸ்ஸேஹி ஸத்³தி⁴ங் ராஜக³ஹங் ஆக³தோ ஸத்து² ஸந்திகங் க³ந்த்வா த⁴ம்மங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ மாதாபிதரோ அனுஜானாபெத்வா ப⁴க³வதோ ஸந்திகே பப்³ப³ஜித்வா லத்³தூ⁴பஸம்பதோ³ ஸத்து² ஸந்திகே கம்மட்டா²னங் க³ஹெத்வா ஜனஸங்ஸக்³க³பரிஹரணத்த²ங் ஸீதவனே விஹாஸி. ஸோ தத்த² வஸந்தோ ‘‘மம ஸரீரங் ஸுகு²மாலங், ந ச ஸக்கா ஸுகே²னேவ ஸுக²ங் அதி⁴க³ந்துங், காயங் கிலமெத்வாபி ஸமணத⁴ம்மங் காதுங் வட்டதீ’’தி சிந்தெத்வா டா²னசங்கமமேவ அதி⁴ட்டா²ய பதா⁴னமனுயுஞ்ஜந்தோ பாத³தலேஸு போ²டேஸு உட்டி²தேஸுபி வேத³னங் அஜ்ஜு²பெக்கி²த்வா த³ள்ஹங் வீரியங் கரொந்தோ அச்சாரத்³த⁴வீரியதாய விஸேஸங் நிப்³ப³த்தேதுங் அஸக்கொந்தோ ‘‘ஏவங் அஹங் வாயமந்தோபி மக்³க³ப²லானி நிப்³ப³த்தேதுங் ந ஸக்கோமி, கிங் மே பப்³ப³ஜ்ஜாய, ஹீனாயாவத்தித்வா போ⁴கே³ ச பு⁴ஞ்ஜாமி, புஞ்ஞானி ச கரிஸ்ஸாமீ’’தி சிந்தேஸி. அத² ஸத்தா² தஸ்ஸ சித்தாசாரங் ஞத்வா தத்த² க³ந்த்வா வீணோபமோவாதே³ன (மஹாவ॰ 243) ஓவதி³த்வா வீரியஸமதாயோஜனவிதி⁴ங் த³ஸ்ஸெந்தோ கம்மட்டா²னங் ஸோதெ⁴த்வா கி³ஜ்ஜ²கூடங் க³தோ. ஸோணோபி கோ² ஸத்து² ஸந்திகா ஓவாத³ங் லபி⁴த்வா வீரியஸமதங் யோஜெத்வா விபஸ்ஸனங் உஸ்ஸுக்காபெத்வா அரஹத்தே பதிட்டா²ஸி.
Atha amhākaṃ bhagavati sabbaññutaṃ patvā pavattitavaradhammacakke rājagahaṃ upanissāya viharante bimbisāraraññā pakkosāpito tehi asītiyā gāmikasahassehi saddhiṃ rājagahaṃ āgato satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho mātāpitaro anujānāpetvā bhagavato santike pabbajitvā laddhūpasampado satthu santike kammaṭṭhānaṃ gahetvā janasaṃsaggapariharaṇatthaṃ sītavane vihāsi. So tattha vasanto ‘‘mama sarīraṃ sukhumālaṃ, na ca sakkā sukheneva sukhaṃ adhigantuṃ, kāyaṃ kilametvāpi samaṇadhammaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti cintetvā ṭhānacaṅkamameva adhiṭṭhāya padhānamanuyuñjanto pādatalesu phoṭesu uṭṭhitesupi vedanaṃ ajjhupekkhitvā daḷhaṃ vīriyaṃ karonto accāraddhavīriyatāya visesaṃ nibbattetuṃ asakkonto ‘‘evaṃ ahaṃ vāyamantopi maggaphalāni nibbattetuṃ na sakkomi, kiṃ me pabbajjāya, hīnāyāvattitvā bhoge ca bhuñjāmi, puññāni ca karissāmī’’ti cintesi. Atha satthā tassa cittācāraṃ ñatvā tattha gantvā vīṇopamovādena (mahāva. 243) ovaditvā vīriyasamatāyojanavidhiṃ dassento kammaṭṭhānaṃ sodhetvā gijjhakūṭaṃ gato. Soṇopi kho satthu santikā ovādaṃ labhitvā vīriyasamataṃ yojetvā vipassanaṃ ussukkāpetvā arahatte patiṭṭhāsi.
49. ஸோ அரஹா ஹுத்வா அத்தனோ புப்³ப³கம்மங் ஸரித்வா ஸோமனஸ்ஸஜாதோ புப்³ப³சரிதாபதா³னங் பகாஸெந்தோ விபஸ்ஸினோ பாவசனேதிஆதி³மாஹ. தத்த² விபஸ்ஸீதி விஸேஸேன, விவித⁴ங் வா பஸ்ஸதீதி விபஸ்ஸீ. பாவசனேதி பகாரேன வுச்சதீதி பாவசனங், பிடகத்தயங். தஸ்ஸ விபஸ்ஸினோ தஸ்மிங் பாவசனேதி அத்தோ². லேணந்தி லினந்தே நிலீயந்தே எத்தா²தி லேணங் விஹாரங். ப³ந்து⁴மாராஜதா⁴னியாதி ப³ந்த⁴ந்தி குலபரம்பராய வஸேன அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஸம்ப³ஜ்ஜ²ந்தீதி ப³ந்தூ⁴, ஞாதகா. தே எத்த² படிவஸந்தீதி ப³ந்து⁴மா, ப³ந்து⁴ அஸ்ஸ அத்தீ²தி வா ப³ந்து⁴மா. ராஜூனங் வஸனட்டா²னந்தி ராஜதா⁴னீ, ப³ந்து⁴மா ச ஸா ராஜதா⁴னீ சேதி ப³ந்து⁴மாராஜதா⁴னீ, தஸ்ஸா ப³ந்து⁴மாராஜதா⁴னியா, லேணங் மயா கதந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸேஸமெத்த² உத்தானத்த²மேவாதி.
49. So arahā hutvā attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento vipassino pāvacanetiādimāha. Tattha vipassīti visesena, vividhaṃ vā passatīti vipassī. Pāvacaneti pakārena vuccatīti pāvacanaṃ, piṭakattayaṃ. Tassa vipassino tasmiṃ pāvacaneti attho. Leṇanti linante nilīyante etthāti leṇaṃ vihāraṃ. Bandhumārājadhāniyāti bandhanti kulaparamparāya vasena aññamaññaṃ sambajjhantīti bandhū, ñātakā. Te ettha paṭivasantīti bandhumā, bandhu assa atthīti vā bandhumā. Rājūnaṃ vasanaṭṭhānanti rājadhānī, bandhumā ca sā rājadhānī ceti bandhumārājadhānī, tassā bandhumārājadhāniyā, leṇaṃ mayā katanti sambandho. Sesamettha uttānatthamevāti.
ஸோணகோடிவீஸத்தே²ரஅபதா³னவண்ணனா ஸமத்தா.
Soṇakoṭivīsattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / அபதா³னபாளி • Apadānapāḷi / 9. ஸோணகோடிவீஸத்தே²ரஅபதா³னங் • 9. Soṇakoṭivīsattheraapadānaṃ