A World of Knowledge
    Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಜಾತಕಪಾಳಿ • Jātakapāḷi

    ೫೩೨. ಸೋಣನನ್ದಜಾತಕಂ (೨)

    532. Soṇanandajātakaṃ (2)

    ೯೨.

    92.

    ‘‘ದೇವತಾ ನುಸಿ ಗನ್ಧಬ್ಬೋ, ಅದು 1 ಸಕ್ಕೋ ಪುರಿನ್ದದೋ।

    ‘‘Devatā nusi gandhabbo, adu 2 sakko purindado;

    ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಇದ್ಧಿಮಾ, ಕಥಂ ಜಾನೇಮು ತಂ ಮಯಂ’’॥

    Manussabhūto iddhimā, kathaṃ jānemu taṃ mayaṃ’’.

    ೯೩.

    93.

    ‘‘ನಾಪಿ ದೇವೋ ನ ಗನ್ಧಬ್ಬೋ, ನಾಪಿ ಸಕ್ಕೋ ಪುರಿನ್ದದೋ।

    ‘‘Nāpi devo na gandhabbo, nāpi sakko purindado;

    ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಇದ್ಧಿಮಾ, ಏವಂ ಜಾನಾಹಿ ಭಾರಧ’’ 3

    Manussabhūto iddhimā, evaṃ jānāhi bhāradha’’ 4.

    ೯೪.

    94.

    ‘‘ಕತರೂಪಮಿದಂ ಭೋತೋ 5, ವೇಯ್ಯಾವಚ್ಚಂ ಅನಪ್ಪಕಂ।

    ‘‘Katarūpamidaṃ bhoto 6, veyyāvaccaṃ anappakaṃ;

    ದೇವಮ್ಹಿ ವಸ್ಸಮಾನಮ್ಹಿ, ಅನೋವಸ್ಸಂ ಭವಂ ಅಕಾ॥

    Devamhi vassamānamhi, anovassaṃ bhavaṃ akā.

    ೯೫.

    95.

    ‘‘ತತೋ ವಾತಾತಪೇ ಘೋರೇ, ಸೀತಚ್ಛಾಯಂ ಭವಂ ಅಕಾ।

    ‘‘Tato vātātape ghore, sītacchāyaṃ bhavaṃ akā;

    ತತೋ ಅಮಿತ್ತಮಜ್ಝೇಸು 7, ಸರತಾಣಂ ಭವಂ ಅಕಾ॥

    Tato amittamajjhesu 8, saratāṇaṃ bhavaṃ akā.

    ೯೬.

    96.

    ‘‘ತತೋ ಫೀತಾನಿ ರಟ್ಠಾನಿ, ವಸಿನೋ ತೇ ಭವಂ ಅಕಾ।

    ‘‘Tato phītāni raṭṭhāni, vasino te bhavaṃ akā;

    ತತೋ ಏಕಸತಂ ಖತ್ಯೇ, ಅನುಯನ್ತೇ 9 ಭವಂ ಅಕಾ॥

    Tato ekasataṃ khatye, anuyante 10 bhavaṃ akā.

    ೯೭.

    97.

    ‘‘ಪತೀತಾಸ್ಸು ಮಯಂ ಭೋತೋ, ವದ ತಂ 11 ಭಞ್ಜ 12 ಮಿಚ್ಛಸಿ।

    ‘‘Patītāssu mayaṃ bhoto, vada taṃ 13 bhañja 14 micchasi;

    ಹತ್ಥಿಯಾನಂ ಅಸ್ಸರಥಂ, ನಾರಿಯೋ ಚ ಅಲಙ್ಕತಾ।

    Hatthiyānaṃ assarathaṃ, nāriyo ca alaṅkatā;

    ನಿವೇಸನಾನಿ ರಮ್ಮಾನಿ, ಮಯಂ ಭೋತೋ ದದಾಮಸೇ॥

    Nivesanāni rammāni, mayaṃ bhoto dadāmase.

    ೯೮.

    98.

    ‘‘ಅಥ ವಙ್ಗೇ 15 ವಾ ಮಗಧೇ, ಮಯಂ ಭೋತೋ ದದಾಮಸೇ।

    ‘‘Atha vaṅge 16 vā magadhe, mayaṃ bhoto dadāmase;

    ಅಥ ವಾ ಅಸ್ಸಕಾವನ್ತೀ 17, ಸುಮನಾ ದಮ್ಮ ತೇ ಮಯಂ॥

    Atha vā assakāvantī 18, sumanā damma te mayaṃ.

    ೯೯.

    99.

    ‘‘ಉಪಡ್ಢಂ ವಾಪಿ ರಜ್ಜಸ್ಸ, ಮಯಂ ಭೋತೋ ದದಾಮಸೇ।

    ‘‘Upaḍḍhaṃ vāpi rajjassa, mayaṃ bhoto dadāmase;

    ಸಚೇ ತೇ ಅತ್ಥೋ ರಜ್ಜೇನ, ಅನುಸಾಸ ಯದಿಚ್ಛಸಿ’’॥

    Sace te attho rajjena, anusāsa yadicchasi’’.

    ೧೦೦.

    100.

    ‘‘ನ ಮೇ ಅತ್ಥೋಪಿ ರಜ್ಜೇನ, ನಗರೇನ ಧನೇನ ವಾ।

    ‘‘Na me atthopi rajjena, nagarena dhanena vā;

    ಅಥೋಪಿ ಜನಪದೇನ, ಅತ್ಥೋ ಮಯ್ಹಂ ನ ವಿಜ್ಜತಿ॥

    Athopi janapadena, attho mayhaṃ na vijjati.

    ೧೦೧.

    101.

    ‘‘ಭೋತೋವ ರಟ್ಠೇ ವಿಜಿತೇ, ಅರಞ್ಞೇ ಅತ್ಥಿ ಅಸ್ಸಮೋ।

    ‘‘Bhotova raṭṭhe vijite, araññe atthi assamo;

    ಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ ಜನೇತ್ತೀ ಚ, ಉಭೋ ಸಮ್ಮನ್ತಿ ಅಸ್ಸಮೇ॥

    Pitā mayhaṃ janettī ca, ubho sammanti assame.

    ೧೦೨.

    102.

    ‘‘ತೇಸಾಹಂ 19 ಪುಬ್ಬಾಚರಿಯೇಸು, ಪುಞ್ಞಂ ನ ಲಭಾಮಿ ಕಾತವೇ।

    ‘‘Tesāhaṃ 20 pubbācariyesu, puññaṃ na labhāmi kātave;

    ಭವನ್ತಂ ಅಜ್ಝಾವರಂ ಕತ್ವಾ, ಸೋಣಂ 21 ಯಾಚೇಮು ಸಂವರಂ’’॥

    Bhavantaṃ ajjhāvaraṃ katvā, soṇaṃ 22 yācemu saṃvaraṃ’’.

    ೧೦೩.

    103.

    ‘‘ಕರೋಮಿ ತೇ ತಂ ವಚನಂ, ಯಂ ಮಂ ಭಣಸಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ।

    ‘‘Karomi te taṃ vacanaṃ, yaṃ maṃ bhaṇasi brāhmaṇa;

    ಏತಞ್ಚ ಖೋ ನೋ ಅಕ್ಖಾಹಿ, ಕೀವನ್ತೋ ಹೋನ್ತು ಯಾಚಕಾ’’॥

    Etañca kho no akkhāhi, kīvanto hontu yācakā’’.

    ೧೦೪.

    104.

    ‘‘ಪರೋಸತಂ ಜಾನಪದಾ, ಮಹಾಸಾಲಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ।

    ‘‘Parosataṃ jānapadā, mahāsālā ca brāhmaṇā;

    ಇಮೇ ಚ ಖತ್ತಿಯಾ ಸಬ್ಬೇ, ಅಭಿಜಾತಾ ಯಸಸ್ಸಿನೋ।

    Ime ca khattiyā sabbe, abhijātā yasassino;

    ಭವಞ್ಚ ರಾಜಾ ಮನೋಜೋ, ಅಲಂ ಹೇಸ್ಸನ್ತಿ ಯಾಚಕಾ’’॥

    Bhavañca rājā manojo, alaṃ hessanti yācakā’’.

    ೧೦೫.

    105.

    ‘‘ಹತ್ಥೀ ಅಸ್ಸೇ ಚ ಯೋಜೇನ್ತು, ರಥಂ ಸನ್ನಯ್ಹ ಸಾರಥಿ 23

    ‘‘Hatthī asse ca yojentu, rathaṃ sannayha sārathi 24;

    ಆಬನ್ಧನಾನಿ ಗಣ್ಹಾಥ, ಪಾದಾಸುಸ್ಸಾರಯದ್ಧಜೇ 25

    Ābandhanāni gaṇhātha, pādāsussārayaddhaje 26;

    ಅಸ್ಸಮಂ ತಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮಿ, ಯತ್ಥ ಸಮ್ಮತಿ ಕೋಸಿಯೋ’’॥

    Assamaṃ taṃ gamissāmi, yattha sammati kosiyo’’.

    ೧೦೬.

    106.

    ‘‘ತತೋ ಚ ರಾಜಾ ಪಾಯಾಸಿ, ಸೇನಾಯ ಚತುರಙ್ಗಿನೀ।

    ‘‘Tato ca rājā pāyāsi, senāya caturaṅginī;

    ಅಗಮಾ ಅಸ್ಸಮಂ ರಮ್ಮಂ, ಯತ್ಥ ಸಮ್ಮತಿ ಕೋಸಿಯೋ’’॥

    Agamā assamaṃ rammaṃ, yattha sammati kosiyo’’.

    ೧೦೭.

    107.

    ‘‘ಕಸ್ಸ ಕಾದಮ್ಬಯೋ 27 ಕಾಜೋ, ವೇಹಾಸಂ ಚತುರಙ್ಗುಲಂ।

    ‘‘Kassa kādambayo 28 kājo, vehāsaṃ caturaṅgulaṃ;

    ಅಂಸಂ ಅಸಮ್ಫುಸಂ ಏತಿ, ಉದಹಾರಾಯ 29 ಗಚ್ಛತೋ’’॥

    Aṃsaṃ asamphusaṃ eti, udahārāya 30 gacchato’’.

    ೧೦೮.

    108.

    ‘‘ಅಹಂ ಸೋಣೋ ಮಹಾರಾಜ, ತಾಪಸೋ ಸಹಿತಬ್ಬತೋ 31

    ‘‘Ahaṃ soṇo mahārāja, tāpaso sahitabbato 32;

    ಭರಾಮಿ ಮಾತಾಪಿತರೋ, ರತ್ತಿನ್ದಿವಮತನ್ದಿತೋ॥

    Bharāmi mātāpitaro, rattindivamatandito.

    ೧೦೯.

    109.

    ‘‘ವನೇ ಫಲಞ್ಚ ಮೂಲಞ್ಚ, ಆಹರಿತ್ವಾ ದಿಸಮ್ಪತಿ।

    ‘‘Vane phalañca mūlañca, āharitvā disampati;

    ಪೋಸೇಮಿ ಮಾತಾಪಿತರೋ, ಪುಬ್ಬೇ ಕತಮನುಸ್ಸರಂ’’॥

    Posemi mātāpitaro, pubbe katamanussaraṃ’’.

    ೧೧೦.

    110.

    ‘‘ಇಚ್ಛಾಮ ಅಸ್ಸಮಂ ಗನ್ತುಂ, ಯತ್ಥ ಸಮ್ಮತಿ ಕೋಸಿಯೋ।

    ‘‘Icchāma assamaṃ gantuṃ, yattha sammati kosiyo;

    ಮಗ್ಗಂ ನೋ ಸೋಣ ಅಕ್ಖಾಹಿ, ಯೇನ ಗಚ್ಛೇಮು 33 ಅಸ್ಸಮಂ’’॥

    Maggaṃ no soṇa akkhāhi, yena gacchemu 34 assamaṃ’’.

    ೧೧೧.

    111.

    ‘‘ಅಯಂ ಏಕಪದೀ ರಾಜ, ಯೇನೇತಂ 35 ಮೇಘಸನ್ನಿಭಂ।

    ‘‘Ayaṃ ekapadī rāja, yenetaṃ 36 meghasannibhaṃ;

    ಕೋವಿಳಾರೇಹಿ ಸಞ್ಛನ್ನಂ, ಏತ್ಥ ಸಮ್ಮತಿ ಕೋಸಿಯೋ’’॥

    Koviḷārehi sañchannaṃ, ettha sammati kosiyo’’.

    ೧೧೨.

    112.

    ‘‘ಇದಂ ವತ್ವಾನ ಪಕ್ಕಾಮಿ, ತರಮಾನೋ ಮಹಾಇಸಿ।

    ‘‘Idaṃ vatvāna pakkāmi, taramāno mahāisi;

    ವೇಹಾಸೇ ಅನ್ತಲಿಕ್ಖಸ್ಮಿಂ, ಅನುಸಾಸಿತ್ವಾನ ಖತ್ತಿಯೇ॥

    Vehāse antalikkhasmiṃ, anusāsitvāna khattiye.

    ೧೧೩.

    113.

    ‘‘ಅಸ್ಸಮಂ ಪರಿಮಜ್ಜಿತ್ವಾ, ಪಞ್ಞಪೇತ್ವಾನ 37 ಆಸನಂ।

    ‘‘Assamaṃ parimajjitvā, paññapetvāna 38 āsanaṃ;

    ಪಣ್ಣಸಾಲಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ, ಪಿತರಂ ಪಟಿಬೋಧಯಿ॥

    Paṇṇasālaṃ pavisitvā, pitaraṃ paṭibodhayi.

    ೧೧೪.

    114.

    ‘‘ಇಮೇ ಆಯನ್ತಿ ರಾಜಾನೋ, ಅಭಿಜಾತಾ ಯಸಸ್ಸಿನೋ।

    ‘‘Ime āyanti rājāno, abhijātā yasassino;

    ಅಸ್ಸಮಾ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾನ, ನಿಸೀದ ತ್ವಂ 39 ಮಹಾಇಸೇ॥

    Assamā nikkhamitvāna, nisīda tvaṃ 40 mahāise.

    ೧೧೫.

    115.

    ‘‘ತಸ್ಸ ತಂ ವಚನಂ ಸುತ್ವಾ, ತರಮಾನೋ ಮಹಾಇಸಿ।

    ‘‘Tassa taṃ vacanaṃ sutvā, taramāno mahāisi;

    ಅಸ್ಸಮಾ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾನ, ಸದ್ವಾರಮ್ಹಿ ಉಪಾವಿಸಿ’’॥

    Assamā nikkhamitvāna, sadvāramhi upāvisi’’.

    ೧೧೬.

    116.

    ‘‘ತಞ್ಚ ದಿಸ್ವಾನ ಆಯನ್ತಂ, ಜಲನ್ತಂರಿವ ತೇಜಸಾ।

    ‘‘Tañca disvāna āyantaṃ, jalantaṃriva tejasā;

    ಖತ್ಯಸಙ್ಘಪರಿಬ್ಯೂಳ್ಹಂ, ಕೋಸಿಯೋ ಏತದಬ್ರವಿ॥

    Khatyasaṅghaparibyūḷhaṃ, kosiyo etadabravi.

    ೧೧೭.

    117.

    ‘‘ಕಸ್ಸ ಭೇರೀ ಮುದಿಙ್ಗಾ ಚ 41, ಸಙ್ಖಾ ಪಣವದಿನ್ದಿಮಾ 42

    ‘‘Kassa bherī mudiṅgā ca 43, saṅkhā paṇavadindimā 44;

    ಪುರತೋ ಪಟಿಪನ್ನಾನಿ, ಹಾಸಯನ್ತಾ ರಥೇಸಭಂ॥

    Purato paṭipannāni, hāsayantā rathesabhaṃ.

    ೧೧೮.

    118.

    ‘‘ಕಸ್ಸ ಕಞ್ಚನಪಟ್ಟೇನ, ಪುಥುನಾ ವಿಜ್ಜುವಣ್ಣಿನಾ।

    ‘‘Kassa kañcanapaṭṭena, puthunā vijjuvaṇṇinā;

    ಯುವಾ ಕಲಾಪಸನ್ನದ್ಧೋ, ಕೋ ಏತಿ ಸಿರಿಯಾ ಜಲಂ॥

    Yuvā kalāpasannaddho, ko eti siriyā jalaṃ.

    ೧೧೯.

    119.

    ‘‘ಉಕ್ಕಾಮುಖಪಹಟ್ಠಂವ, ಖದಿರಙ್ಗಾರಸನ್ನಿಭಂ।

    ‘‘Ukkāmukhapahaṭṭhaṃva, khadiraṅgārasannibhaṃ;

    ಮುಖಞ್ಚ ರುಚಿರಾ ಭಾತಿ, ಕೋ ಏತಿ ಸಿರಿಯಾ ಜಲಂ॥

    Mukhañca rucirā bhāti, ko eti siriyā jalaṃ.

    ೧೨೦.

    120.

    ‘‘ಕಸ್ಸ ಪಗ್ಗಹಿತಂ ಛತ್ತಂ, ಸಸಲಾಕಂ ಮನೋರಮಂ।

    ‘‘Kassa paggahitaṃ chattaṃ, sasalākaṃ manoramaṃ;

    ಆದಿಚ್ಚರಂಸಾವರಣಂ, ಕೋ ಏತಿ ಸಿರಿಯಾ ಜಲಂ॥

    Ādiccaraṃsāvaraṇaṃ, ko eti siriyā jalaṃ.

    ೧೨೧.

    121.

    ‘‘ಕಸ್ಸ ಅಙ್ಗಂ ಪರಿಗ್ಗಯ್ಹ, ವಾಳಬೀಜನಿಮುತ್ತಮಂ।

    ‘‘Kassa aṅgaṃ pariggayha, vāḷabījanimuttamaṃ;

    ಚರನ್ತಿ ವರಪುಞ್ಞಸ್ಸ 45, ಹತ್ಥಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಆಯತೋ॥

    Caranti varapuññassa 46, hatthikkhandhena āyato.

    ೧೨೨.

    122.

    ‘‘ಕಸ್ಸ ಸೇತಾನಿ ಛತ್ತಾನಿ, ಆಜಾನೀಯಾ ಚ ವಮ್ಮಿತಾ।

    ‘‘Kassa setāni chattāni, ājānīyā ca vammitā;

    ಸಮನ್ತಾ ಪರಿಕಿರೇನ್ತಿ 47, ಕೋ ಏತಿ ಸಿರಿಯಾ ಜಲಂ॥

    Samantā parikirenti 48, ko eti siriyā jalaṃ.

    ೧೨೩.

    123.

    ‘‘ಕಸ್ಸ ಏಕಸತಂ ಖತ್ಯಾ, ಅನುಯನ್ತಾ 49 ಯಸಸ್ಸಿನೋ।

    ‘‘Kassa ekasataṃ khatyā, anuyantā 50 yasassino;

    ಸಮನ್ತಾನುಪರಿಯನ್ತಿ, ಕೋ ಏತಿ ಸಿರಿಯಾ ಜಲಂ॥

    Samantānupariyanti, ko eti siriyā jalaṃ.

    ೧೨೪.

    124.

    ‘‘ಹತ್ಥಿ ಅಸ್ಸರಥ ಪತ್ತಿ 51, ಸೇನಾ ಚ ಚತುರಙ್ಗಿನೀ।

    ‘‘Hatthi assaratha patti 52, senā ca caturaṅginī;

    ಸಮನ್ತಾನುಪರಿಯನ್ತಿ 53, ಕೋ ಏತಿ ಸಿರಿಯಾ ಜಲಂ॥

    Samantānupariyanti 54, ko eti siriyā jalaṃ.

    ೧೨೫.

    125.

    ‘‘ಕಸ್ಸೇಸಾ ಮಹತೀ ಸೇನಾ, ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಅನುವತ್ತತಿ।

    ‘‘Kassesā mahatī senā, piṭṭhito anuvattati;

    ಅಕ್ಖೋಭಣೀ 55 ಅಪರಿಯನ್ತಾ, ಸಾಗರಸ್ಸೇವ ಊಮಿಯೋ’’॥

    Akkhobhaṇī 56 apariyantā, sāgarasseva ūmiyo’’.

    ೧೨೬.

    126.

    ‘‘ರಾಜಾಭಿರಾಜಾ 57 ಮನೋಜೋ, ಇನ್ದೋವ ಜಯತಂ ಪತಿ।

    ‘‘Rājābhirājā 58 manojo, indova jayataṃ pati;

    ನನ್ದಸ್ಸಜ್ಝಾವರಂ ಏತಿ, ಅಸ್ಸಮಂ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿನಂ॥

    Nandassajjhāvaraṃ eti, assamaṃ brahmacārinaṃ.

    ೧೨೭.

    127.

    ‘‘ತಸ್ಸೇಸಾ ಮಹತೀ ಸೇನಾ, ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಅನುವತ್ತತಿ।

    ‘‘Tassesā mahatī senā, piṭṭhito anuvattati;

    ಅಕ್ಖೋಭಣೀ ಅಪರಿಯನ್ತಾ, ಸಾಗರಸ್ಸೇವ ಊಮಿಯೋ’’॥

    Akkhobhaṇī apariyantā, sāgarasseva ūmiyo’’.

    ೧೨೮.

    128.

    ‘‘ಅನುಲಿತ್ತಾ ಚನ್ದನೇನ, ಕಾಸಿಕುತ್ತಮಧಾರಿನೋ 59

    ‘‘Anulittā candanena, kāsikuttamadhārino 60;

    ಸಬ್ಬೇ ಪಞ್ಜಲಿಕಾ ಹುತ್ವಾ, ಇಸೀನಂ ಅಜ್ಝುಪಾಗಮುಂ’’॥

    Sabbe pañjalikā hutvā, isīnaṃ ajjhupāgamuṃ’’.

    ೧೨೯.

    129.

    ‘‘ಕಚ್ಚಿ ನು ಭೋತೋ ಕುಸಲಂ, ಕಚ್ಚಿ ಭೋತೋ ಅನಾಮಯಂ।

    ‘‘Kacci nu bhoto kusalaṃ, kacci bhoto anāmayaṃ;

    ಕಚ್ಚಿ ಉಞ್ಛೇನ ಯಾಪೇಥ, ಕಚ್ಚಿ ಮೂಲಫಲಾ ಬಹೂ॥

    Kacci uñchena yāpetha, kacci mūlaphalā bahū.

    ೧೩೦.

    130.

    ‘‘ಕಚ್ಚಿ ಡಂಸಾ ಮಕಸಾ ಚ, ಅಪ್ಪಮೇವ ಸರೀಸಪಾ 61

    ‘‘Kacci ḍaṃsā makasā ca, appameva sarīsapā 62;

    ವನೇ ವಾಳಮಿಗಾಕಿಣ್ಣೇ, ಕಚ್ಚಿ ಹಿಂಸಾ ನ ವಿಜ್ಜತಿ’’॥

    Vane vāḷamigākiṇṇe, kacci hiṃsā na vijjati’’.

    ೧೩೧.

    131.

    ‘‘ಕುಸಲಞ್ಚೇವ ನೋ ರಾಜ, ಅಥೋ ರಾಜ ಅನಾಮಯಂ।

    ‘‘Kusalañceva no rāja, atho rāja anāmayaṃ;

    ಅಥೋ ಉಞ್ಛೇನ ಯಾಪೇಮ, ಅಥೋ ಮೂಲಫಲಾ ಬಹೂ॥

    Atho uñchena yāpema, atho mūlaphalā bahū.

    ೧೩೨.

    132.

    ‘‘ಅಥೋ ಡಂಸಾ ಮಕಸಾ ಚ 63, ಅಪ್ಪಮೇವ ಸರೀಸಪಾ 64

    ‘‘Atho ḍaṃsā makasā ca 65, appameva sarīsapā 66;

    ವನೇ ವಾಳಮಿಗಾಕಿಣ್ಣೇ, ಹಿಂಸಾ ಮಯ್ಹಂ 67 ನ ವಿಜ್ಜತಿ॥

    Vane vāḷamigākiṇṇe, hiṃsā mayhaṃ 68 na vijjati.

    ೧೩೩.

    133.

    ‘‘ಬಹೂನಿ ವಸ್ಸಪೂಗಾನಿ, ಅಸ್ಸಮೇ ಸಮ್ಮತಂ 69 ಇಧ।

    ‘‘Bahūni vassapūgāni, assame sammataṃ 70 idha;

    ನಾಭಿಜಾನಾಮಿ ಉಪ್ಪನ್ನಂ, ಆಬಾಧಂ ಅಮನೋರಮಂ॥

    Nābhijānāmi uppannaṃ, ābādhaṃ amanoramaṃ.

    ೧೩೪.

    134.

    ‘‘ಸ್ವಾಗತಂ ತೇ ಮಹಾರಾಜ, ಅಥೋ ತೇ ಅದುರಾಗತಂ।

    ‘‘Svāgataṃ te mahārāja, atho te adurāgataṃ;

    ಇಸ್ಸರೋಸಿ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ, ಯಂ ಇಧತ್ಥಿ ಪವೇದಯ॥

    Issarosi anuppatto, yaṃ idhatthi pavedaya.

    ೧೩೫.

    135.

    ‘‘ತಿನ್ದುಕಾನಿ ಪಿಯಾಲಾನಿ, ಮಧುಕೇ ಕಾಸುಮಾರಿಯೋ 71

    ‘‘Tindukāni piyālāni, madhuke kāsumāriyo 72;

    ಫಲಾನಿ ಖುದ್ದಕಪ್ಪಾನಿ, ಭುಞ್ಜ ರಾಜ ವರಂ ವರಂ॥

    Phalāni khuddakappāni, bhuñja rāja varaṃ varaṃ.

    ೧೩೬.

    136.

    ‘‘ಇದಮ್ಪಿ ಪಾನೀಯಂ ಸೀತಂ, ಆಭತಂ ಗಿರಿಗಬ್ಭರಾ।

    ‘‘Idampi pānīyaṃ sītaṃ, ābhataṃ girigabbharā;

    ತತೋ ಪಿವ ಮಹಾರಾಜ, ಸಚೇ ತ್ವಂ ಅಭಿಕಙ್ಖಸಿ’’॥

    Tato piva mahārāja, sace tvaṃ abhikaṅkhasi’’.

    ೧೩೭.

    137.

    ‘‘ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ಯಂ ದಿನ್ನಂ, ಸಬ್ಬಸ್ಸ ಅಗ್ಘಿಯಂ ಕತಂ।

    ‘‘Paṭiggahitaṃ yaṃ dinnaṃ, sabbassa agghiyaṃ kataṃ;

    ನನ್ದಸ್ಸಾಪಿ ನಿಸಾಮೇಥ, ವಚನಂ ಸೋ 73 ಪವಕ್ಖತಿ॥

    Nandassāpi nisāmetha, vacanaṃ so 74 pavakkhati.

    ೧೩೮.

    138.

    ‘‘ಅಜ್ಝಾವರಮ್ಹಾ ನನ್ದಸ್ಸ, ಭೋತೋ ಸನ್ತಿಕಮಾಗತಾ।

    ‘‘Ajjhāvaramhā nandassa, bhoto santikamāgatā;

    ಸುಣಾತು 75 ಭವಂ ವಚನಂ, ನನ್ದಸ್ಸ ಪರಿಸಾಯ ಚ’’॥

    Suṇātu 76 bhavaṃ vacanaṃ, nandassa parisāya ca’’.

    ೧೩೯.

    139.

    ‘‘ಪರೋಸತಂ ಜಾನಪದಾ 77, ಮಹಾಸಾಲಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ।

    ‘‘Parosataṃ jānapadā 78, mahāsālā ca brāhmaṇā;

    ಇಮೇ ಚ ಖತ್ತಿಯಾ ಸಬ್ಬೇ, ಅಭಿಜಾತಾ ಯಸಸ್ಸಿನೋ।

    Ime ca khattiyā sabbe, abhijātā yasassino;

    ಭವಞ್ಚ ರಾಜಾ ಮನೋಜೋ, ಅನುಮಞ್ಞನ್ತು ಮೇ ವಚೋ॥

    Bhavañca rājā manojo, anumaññantu me vaco.

    ೧೪೦.

    140.

    ‘‘ಯೇ ಚ ಸನ್ತಿ 79 ಸಮೀತಾರೋ, ಯಕ್ಖಾನಿ ಇಧ ಮಸ್ಸಮೇ।

    ‘‘Ye ca santi 80 samītāro, yakkhāni idha massame;

    ಅರಞ್ಞೇ ಭೂತಭಬ್ಯಾನಿ, ಸುಣನ್ತು ವಚನಂ ಮಮ॥

    Araññe bhūtabhabyāni, suṇantu vacanaṃ mama.

    ೧೪೧.

    141.

    ‘‘ನಮೋ ಕತ್ವಾನ ಭೂತಾನಂ, ಇಸಿಂ ವಕ್ಖಾಮಿ ಸುಬ್ಬತಂ।

    ‘‘Namo katvāna bhūtānaṃ, isiṃ vakkhāmi subbataṃ;

    ಸೋ ತ್ಯಾಹಂ ದಕ್ಖಿಣಾ ಬಾಹು, ತವ ಕೋಸಿಯ ಸಮ್ಮತೋ॥

    So tyāhaṃ dakkhiṇā bāhu, tava kosiya sammato.

    ೧೪೨.

    142.

    ‘‘ಪಿತರಂ ಮೇ ಜನೇತ್ತಿಞ್ಚ, ಭತ್ತುಕಾಮಸ್ಸ ಮೇ ಸತೋ।

    ‘‘Pitaraṃ me janettiñca, bhattukāmassa me sato;

    ವೀರ ಪುಞ್ಞಮಿದಂ ಠಾನಂ, ಮಾ ಮಂ ಕೋಸಿಯ ವಾರಯ॥

    Vīra puññamidaṃ ṭhānaṃ, mā maṃ kosiya vāraya.

    ೧೪೩.

    143.

    ‘‘ಸಬ್ಭಿ ಹೇತಂ ಉಪಞ್ಞಾತಂ, ಮಮೇತಂ ಉಪನಿಸ್ಸಜ।

    ‘‘Sabbhi hetaṃ upaññātaṃ, mametaṃ upanissaja;

    ಉಟ್ಠಾನಪಾರಿಚರಿಯಾಯ, ದೀಘರತ್ತಂ ತಯಾ ಕತಂ।

    Uṭṭhānapāricariyāya, dīgharattaṃ tayā kataṃ;

    ಮಾತಾಪಿತೂಸು ಪುಞ್ಞಾನಿ, ಮಮ ಲೋಕದದೋ ಭವ॥

    Mātāpitūsu puññāni, mama lokadado bhava.

    ೧೪೪.

    144.

    ‘‘ತಥೇವ ಸನ್ತಿ ಮನುಜಾ, ಧಮ್ಮೇ ಧಮ್ಮಪದಂ ವಿದೂ।

    ‘‘Tatheva santi manujā, dhamme dhammapadaṃ vidū;

    ಮಗ್ಗೋ ಸಗ್ಗಸ್ಸ ಲೋಕಸ್ಸ, ಯಥಾ ಜಾನಾಸಿ ತ್ವಂ ಇಸೇ॥

    Maggo saggassa lokassa, yathā jānāsi tvaṃ ise.

    ೧೪೫.

    145.

    ‘‘ಉಟ್ಠಾನಪಾರಿಚರಿಯಾಯ, ಮಾತಾಪಿತುಸುಖಾವಹಂ।

    ‘‘Uṭṭhānapāricariyāya, mātāpitusukhāvahaṃ;

    ತಂ ಮಂ ಪುಞ್ಞಾ ನಿವಾರೇತಿ, ಅರಿಯಮಗ್ಗಾವರೋ ನರೋ’’॥

    Taṃ maṃ puññā nivāreti, ariyamaggāvaro naro’’.

    ೧೪೬.

    146.

    ‘‘ಸುಣನ್ತು ಭೋನ್ತೋ ವಚನಂ, ಭಾತುರಜ್ಝಾವರಾ ಮಮ।

    ‘‘Suṇantu bhonto vacanaṃ, bhāturajjhāvarā mama;

    ಕುಲವಂಸಂ ಮಹಾರಾಜ, ಪೋರಾಣಂ ಪರಿಹಾಪಯಂ।

    Kulavaṃsaṃ mahārāja, porāṇaṃ parihāpayaṃ;

    ಅಧಮ್ಮಚಾರೀ ಜೇಟ್ಠೇಸು 81, ನಿರಯಂ ಸೋಪಪಜ್ಜತಿ 82

    Adhammacārī jeṭṭhesu 83, nirayaṃ sopapajjati 84.

    ೧೪೭.

    147.

    ‘‘ಯೇ ಚ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಕುಸಲಾ, ಪೋರಾಣಸ್ಸ ದಿಸಮ್ಪತಿ।

    ‘‘Ye ca dhammassa kusalā, porāṇassa disampati;

    ಚಾರಿತ್ತೇನ ಚ ಸಮ್ಪನ್ನಾ, ನ ತೇ ಗಚ್ಛನ್ತಿ ದುಗ್ಗತಿಂ॥

    Cārittena ca sampannā, na te gacchanti duggatiṃ.

    ೧೪೮.

    148.

    ‘‘ಮಾತಾಪಿತಾ ಚ ಭಾತಾ ಚ, ಭಗಿನೀ ಞಾತಿಬನ್ಧವಾ।

    ‘‘Mātāpitā ca bhātā ca, bhaginī ñātibandhavā;

    ಸಬ್ಬೇ ಜೇಟ್ಠಸ್ಸ ತೇ ಭಾರಾ, ಏವಂ ಜಾನಾಹಿ ಭಾರಧ 85

    Sabbe jeṭṭhassa te bhārā, evaṃ jānāhi bhāradha 86.

    ೧೪೯.

    149.

    ‘‘ಆದಿಯಿತ್ವಾ ಗರುಂ ಭಾರಂ, ನಾವಿಕೋ ವಿಯ ಉಸ್ಸಹೇ।

    ‘‘Ādiyitvā garuṃ bhāraṃ, nāviko viya ussahe;

    ಧಮ್ಮಞ್ಚ ನಪ್ಪಮಜ್ಜಾಮಿ, ಜೇಟ್ಠೋ ಚಸ್ಮಿ ರಥೇಸಭ’’॥

    Dhammañca nappamajjāmi, jeṭṭho casmi rathesabha’’.

    ೧೫೦.

    150.

    ‘‘ಅಧಿಗಮಾ 87 ತಮೇ ಞಾಣಂ, ಜಾಲಂವ ಜಾತವೇದತೋ।

    ‘‘Adhigamā 88 tame ñāṇaṃ, jālaṃva jātavedato;

    ಏವಮೇವ ನೋ ಭವಂ ಧಮ್ಮಂ, ಕೋಸಿಯೋ ಪವಿದಂಸಯಿ॥

    Evameva no bhavaṃ dhammaṃ, kosiyo pavidaṃsayi.

    ೧೫೧.

    151.

    ‘‘ಯಥಾ ಉದಯಮಾದಿಚ್ಚೋ, ವಾಸುದೇವೋ ಪಭಙ್ಕರೋ।

    ‘‘Yathā udayamādicco, vāsudevo pabhaṅkaro;

    ಪಾಣೀನಂ ಪವಿದಂಸೇತಿ, ರೂಪಂ ಕಲ್ಯಾಣಪಾಪಕಂ।

    Pāṇīnaṃ pavidaṃseti, rūpaṃ kalyāṇapāpakaṃ;

    ಏವಮೇವ ನೋ ಭವಂ ಧಮ್ಮಂ, ಕೋಸಿಯೋ ಪವಿದಂಸಯಿ’’॥

    Evameva no bhavaṃ dhammaṃ, kosiyo pavidaṃsayi’’.

    ೧೫೨.

    152.

    ‘‘ಏವಂ ಮೇ ಯಾಚಮಾನಸ್ಸ, ಅಞ್ಜಲಿಂ ನಾವಬುಜ್ಝಥ।

    ‘‘Evaṃ me yācamānassa, añjaliṃ nāvabujjhatha;

    ತವ ಪದ್ಧಚರೋ 89 ಹೇಸ್ಸಂ, ವುಟ್ಠಿತೋ ಪರಿಚಾರಕೋ’’॥

    Tava paddhacaro 90 hessaṃ, vuṭṭhito paricārako’’.

    ೧೫೩.

    153.

    ‘‘ಅದ್ಧಾ ನನ್ದ ವಿಜಾನಾಸಿ 91, ಸದ್ಧಮ್ಮಂ ಸಬ್ಭಿ ದೇಸಿತಂ।

    ‘‘Addhā nanda vijānāsi 92, saddhammaṃ sabbhi desitaṃ;

    ಅರಿಯೋ ಅರಿಯಸಮಾಚಾರೋ, ಬಾಳ್ಹಂ ತ್ವಂ ಮಮ ರುಚ್ಚಸಿ॥

    Ariyo ariyasamācāro, bāḷhaṃ tvaṃ mama ruccasi.

    ೧೫೪.

    154.

    ‘‘ಭವನ್ತಂ ವದಾಮಿ ಭೋತಿಞ್ಚ, ಸುಣಾಥ ವಚನಂ ಮಮ।

    ‘‘Bhavantaṃ vadāmi bhotiñca, suṇātha vacanaṃ mama;

    ನಾಯಂ ಭಾರೋ ಭಾರಮತೋ 93, ಅಹು ಮಯ್ಹಂ ಕುದಾಚನಂ॥

    Nāyaṃ bhāro bhāramato 94, ahu mayhaṃ kudācanaṃ.

    ೧೫೫.

    155.

    ‘‘ತಂ ಮಂ ಉಪಟ್ಠಿತಂ ಸನ್ತಂ, ಮಾತಾಪಿತುಸುಖಾವಹಂ।

    ‘‘Taṃ maṃ upaṭṭhitaṃ santaṃ, mātāpitusukhāvahaṃ;

    ನನ್ದೋ ಅಜ್ಝಾವರಂ ಕತ್ವಾ, ಉಪಟ್ಠಾನಾಯ ಯಾಚತಿ॥

    Nando ajjhāvaraṃ katvā, upaṭṭhānāya yācati.

    ೧೫೬.

    156.

    ‘‘ಯೋ ವೇ ಇಚ್ಛತಿ ಕಾಮೇನ, ಸನ್ತಾನಂ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿನಂ।

    ‘‘Yo ve icchati kāmena, santānaṃ brahmacārinaṃ;

    ನನ್ದಂ ವೋ ವರಥ ಏಕೋ 95, ಕಂ ನನ್ದೋ ಉಪತಿಟ್ಠತು’’॥

    Nandaṃ vo varatha eko 96, kaṃ nando upatiṭṭhatu’’.

    ೧೫೭.

    157.

    ‘‘ತಯಾ ತಾತ ಅನುಞ್ಞಾತಾ, ಸೋಣ ತಂ ನಿಸ್ಸಿತಾ ಮಯಂ।

    ‘‘Tayā tāta anuññātā, soṇa taṃ nissitā mayaṃ;

    ಉಪಘಾತುಂ 97 ಲಭೇ ನನ್ದಂ, ಮುದ್ಧನಿ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿನಂ’’॥

    Upaghātuṃ 98 labhe nandaṃ, muddhani brahmacārinaṃ’’.

    ೧೫೮.

    158.

    ‘‘ಅಸ್ಸತ್ಥಸ್ಸೇವ ತರುಣಂ, ಪವಾಳಂ ಮಾಲುತೇರಿತಂ।

    ‘‘Assatthasseva taruṇaṃ, pavāḷaṃ māluteritaṃ;

    ಚಿರಸ್ಸಂ ನನ್ದಂ ದಿಸ್ವಾನ, ಹದಯಂ ಮೇ ಪವೇಧತಿ॥

    Cirassaṃ nandaṃ disvāna, hadayaṃ me pavedhati.

    ೧೫೯.

    159.

    ‘‘ಯದಾ ಸುತ್ತಾಪಿ ಸುಪಿನೇ 99, ನನ್ದಂ ಪಸ್ಸಾಮಿ ಆಗತಂ।

    ‘‘Yadā suttāpi supine 100, nandaṃ passāmi āgataṃ;

    ಉದಗ್ಗಾ ಸುಮನಾ ಹೋಮಿ, ನನ್ದೋ ನೋ ಆಗತೋ ಅಯಂ॥

    Udaggā sumanā homi, nando no āgato ayaṃ.

    ೧೬೦.

    160.

    ‘‘ಯದಾ ಚ ಪಟಿಬುಜ್ಝಿತ್ವಾ, ನನ್ದಂ ಪಸ್ಸಾಮಿ ನಾಗತಂ।

    ‘‘Yadā ca paṭibujjhitvā, nandaṃ passāmi nāgataṃ;

    ಭಿಯ್ಯೋ ಆವಿಸತೀ ಸೋಕೋ, ದೋಮನಸ್ಸಞ್ಚನಪ್ಪಕಂ॥

    Bhiyyo āvisatī soko, domanassañcanappakaṃ.

    ೧೬೧.

    161.

    ‘‘ಸಾಹಂ ಅಜ್ಜ ಚಿರಸ್ಸಮ್ಪಿ, ನನ್ದಂ ಪಸ್ಸಾಮಿ ಆಗತಂ।

    ‘‘Sāhaṃ ajja cirassampi, nandaṃ passāmi āgataṃ;

    ಭತ್ತುಚ್ಚ 101 ಮಯ್ಹಞ್ಚ ಪಿಯೋ, ನನ್ದೋ ನೋ ಪಾವಿಸೀ ಘರಂ॥

    Bhattucca 102 mayhañca piyo, nando no pāvisī gharaṃ.

    ೧೬೨.

    162.

    ‘‘ಪಿತುಪಿ ನನ್ದೋ ಸುಪ್ಪಿಯೋ, ಯಂ ನನ್ದೋ ನಪ್ಪವಸೇ 103 ಘರಾ 104

    ‘‘Pitupi nando suppiyo, yaṃ nando nappavase 105 gharā 106;

    ಲಭತೂ ತಾತ ನನ್ದೋ ತಂ, ಮಂ ನನ್ದೋ ಉಪತಿಟ್ಠತು’’॥

    Labhatū tāta nando taṃ, maṃ nando upatiṭṭhatu’’.

    ೧೬೩.

    163.

    ‘‘ಅನುಕಮ್ಪಿಕಾ ಪತಿಟ್ಠಾ ಚ, ಪುಬ್ಬೇ ರಸದದೀ ಚ ನೋ।

    ‘‘Anukampikā patiṭṭhā ca, pubbe rasadadī ca no;

    ಮಗ್ಗೋ ಸಗ್ಗಸ್ಸ ಲೋಕಸ್ಸ, ಮಾತಾ ತಂ ವರತೇ ಇಸೇ॥

    Maggo saggassa lokassa, mātā taṃ varate ise.

    ೧೬೪.

    164.

    ‘‘ಪುಬ್ಬೇ ರಸದದೀ ಗೋತ್ತೀ, ಮಾತಾ ಪುಞ್ಞೂಪಸಂಹಿತಾ।

    ‘‘Pubbe rasadadī gottī, mātā puññūpasaṃhitā;

    ಮಗ್ಗೋ ಸಗ್ಗಸ್ಸ ಲೋಕಸ್ಸ, ಮಾತಾ ತಂ ವರತೇ ಇಸೇ’’॥

    Maggo saggassa lokassa, mātā taṃ varate ise’’.

    ೧೬೫.

    165.

    ‘‘ಆಕಙ್ಖಮಾನಾ ಪುತ್ತಫಲಂ, ದೇವತಾಯ ನಮಸ್ಸತಿ।

    ‘‘Ākaṅkhamānā puttaphalaṃ, devatāya namassati;

    ನಕ್ಖತ್ತಾನಿ ಚ ಪುಚ್ಛತಿ, ಉತುಸಂವಚ್ಛರಾನಿ ಚ॥

    Nakkhattāni ca pucchati, utusaṃvaccharāni ca.

    ೧೬೬.

    166.

    ‘‘ತಸ್ಸಾ ಉತುಮ್ಹಿ ನ್ಹಾತಾಯ 107, ಹೋತಿ ಗಬ್ಭಸ್ಸ ವೋಕ್ಕಮೋ 108

    ‘‘Tassā utumhi nhātāya 109, hoti gabbhassa vokkamo 110;

    ತೇನ ದೋಹಳಿನೀ ಹೋತಿ, ಸುಹದಾ ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ॥

    Tena dohaḷinī hoti, suhadā tena vuccati.

    ೧೬೭.

    167.

    ‘‘ಸಂವಚ್ಛರಂ ವಾ ಊನಂ ವಾ, ಪರಿಹರಿತ್ವಾ ವಿಜಾಯತಿ।

    ‘‘Saṃvaccharaṃ vā ūnaṃ vā, pariharitvā vijāyati;

    ತೇನ ಸಾ ಜನಯನ್ತೀತಿ, ಜನೇತ್ತಿ 111 ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ॥

    Tena sā janayantīti, janetti 112 tena vuccati.

    ೧೬೮.

    168.

    ‘‘ಥನಖೀರೇನ 113 ಗೀತೇನ, ಅಙ್ಗಪಾವುರಣೇನ 114 ಚ।

    ‘‘Thanakhīrena 115 gītena, aṅgapāvuraṇena 116 ca;

    ರೋದನ್ತಂ ಪುತ್ತಂ 117 ತೋಸೇತಿ, ತೋಸೇನ್ತೀ ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ॥

    Rodantaṃ puttaṃ 118 toseti, tosentī tena vuccati.

    ೧೬೯.

    169.

    ‘‘ತತೋ ವಾತಾತಪೇ ಘೋರೇ, ಮಮಂ ಕತ್ವಾ ಉದಿಕ್ಖತಿ।

    ‘‘Tato vātātape ghore, mamaṃ katvā udikkhati;

    ದಾರಕಂ ಅಪ್ಪಜಾನನ್ತಂ, ಪೋಸೇನ್ತೀ ತೇನ ವುಚ್ಚತಿ॥

    Dārakaṃ appajānantaṃ, posentī tena vuccati.

    ೧೭೦.

    170.

    ‘‘ಯಞ್ಚ ಮಾತುಧನಂ ಹೋತಿ, ಯಞ್ಚ ಹೋತಿ ಪಿತುದ್ಧನಂ।

    ‘‘Yañca mātudhanaṃ hoti, yañca hoti pituddhanaṃ;

    ಉಭಯಮ್ಪೇತಸ್ಸ ಗೋಪೇತಿ, ಅಪಿ ಪುತ್ತಸ್ಸ ನೋ ಸಿಯಾ॥

    Ubhayampetassa gopeti, api puttassa no siyā.

    ೧೭೧.

    171.

    ‘‘ಏವಂ ಪುತ್ತ ಅದುಂ ಪುತ್ತ, ಇತಿ ಮಾತಾ ವಿಹಞ್ಞತಿ।

    ‘‘Evaṃ putta aduṃ putta, iti mātā vihaññati;

    ಪಮತ್ತಂ ಪರದಾರೇಸು, ನಿಸೀಥೇ ಪತ್ತಯೋಬ್ಬನೇ।

    Pamattaṃ paradāresu, nisīthe pattayobbane;

    ಸಾಯಂ ಪುತ್ತಂ ಅನಾಯನ್ತಂ, ಇತಿ ಮಾತಾ ವಿಹಞ್ಞತಿ॥

    Sāyaṃ puttaṃ anāyantaṃ, iti mātā vihaññati.

    ೧೭೨.

    172.

    ‘‘ಏವಂ ಕಿಚ್ಛಾ ಭತೋ ಪೋಸೋ, ಮಾತು ಅಪರಿಚಾರಕೋ।

    ‘‘Evaṃ kicchā bhato poso, mātu aparicārako;

    ಮಾತರಿ ಮಿಚ್ಛಾ ಚರಿತ್ವಾನ, ನಿರಯಂ ಸೋಪಪಜ್ಜತಿ॥

    Mātari micchā caritvāna, nirayaṃ sopapajjati.

    ೧೭೩.

    173.

    ‘‘ಏವಂ ಕಿಚ್ಛಾ ಭತೋ ಪೋಸೋ, ಪಿತು ಅಪರಿಚಾರಕೋ।

    ‘‘Evaṃ kicchā bhato poso, pitu aparicārako;

    ಪಿತರಿ ಮಿಚ್ಛಾ ಚರಿತ್ವಾನ, ನಿರಯಂ ಸೋಪಪಜ್ಜತಿ॥

    Pitari micchā caritvāna, nirayaṃ sopapajjati.

    ೧೭೪.

    174.

    ‘‘ಧನಾಪಿ ಧನಕಾಮಾನಂ, ನಸ್ಸತಿ ಇತಿ ಮೇ ಸುತಂ।

    ‘‘Dhanāpi dhanakāmānaṃ, nassati iti me sutaṃ;

    ಮಾತರಂ ಅಪರಿಚರಿತ್ವಾನ, ಕಿಚ್ಛಂ ವಾ ಸೋ ನಿಗಚ್ಛತಿ॥

    Mātaraṃ aparicaritvāna, kicchaṃ vā so nigacchati.

    ೧೭೫.

    175.

    ‘‘ಧನಾಪಿ ಧನಕಾಮಾನಂ, ನಸ್ಸತಿ ಇತಿ ಮೇ ಸುತಂ।

    ‘‘Dhanāpi dhanakāmānaṃ, nassati iti me sutaṃ;

    ಪಿತರಂ ಅಪರಿಚರಿತ್ವಾನ, ಕಿಚ್ಛಂ ವಾ ಸೋ ನಿಗಚ್ಛತಿ॥

    Pitaraṃ aparicaritvāna, kicchaṃ vā so nigacchati.

    ೧೭೬.

    176.

    ‘‘ಆನನ್ದೋ ಚ ಪಮೋದೋ ಚ, ಸದಾ ಹಸಿತಕೀಳಿತಂ।

    ‘‘Ānando ca pamodo ca, sadā hasitakīḷitaṃ;

    ಮಾತರಂ ಪರಿಚರಿತ್ವಾನ, ಲಬ್ಭಮೇತಂ ವಿಜಾನತೋ॥

    Mātaraṃ paricaritvāna, labbhametaṃ vijānato.

    ೧೭೭.

    177.

    ‘‘ಆನನ್ದೋ ಚ ಪಮೋದೋ ಚ, ಸದಾ ಹಸಿತಕೀಳಿತಂ।

    ‘‘Ānando ca pamodo ca, sadā hasitakīḷitaṃ;

    ಪಿತರಂ ಪರಿಚರಿತ್ವಾನ, ಲಬ್ಭಮೇತಂ ವಿಜಾನತೋ॥

    Pitaraṃ paricaritvāna, labbhametaṃ vijānato.

    ೧೭೮.

    178.

    ‘‘ದಾನಞ್ಚ ಪೇಯ್ಯವಜ್ಜಞ್ಚ 119, ಅತ್ಥಚರಿಯಾ ಚ ಯಾ ಇಧ।

    ‘‘Dānañca peyyavajjañca 120, atthacariyā ca yā idha;

    ಸಮಾನತ್ತತಾ 121 ಚ ಧಮ್ಮೇಸು, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಯಥಾರಹಂ।

    Samānattatā 122 ca dhammesu, tattha tattha yathārahaṃ;

    ಏತೇ ಖೋ ಸಙ್ಗಹಾ ಲೋಕೇ, ರಥಸ್ಸಾಣೀವ ಯಾಯತೋ॥

    Ete kho saṅgahā loke, rathassāṇīva yāyato.

    ೧೭೯.

    179.

    ಏತೇ ಚ ಸಙ್ಗಹಾ ನಾಸ್ಸು, ನ ಮಾತಾ ಪುತ್ತಕಾರಣಾ।

    Ete ca saṅgahā nāssu, na mātā puttakāraṇā;

    ಲಭೇಥ ಮಾನಂ ಪೂಜಂ ವಾ 123, ಪಿತಾ ವಾ ಪುತ್ತಕಾರಣಾ॥

    Labhetha mānaṃ pūjaṃ vā 124, pitā vā puttakāraṇā.

    ೧೮೦.

    180.

    ‘‘ಯಸ್ಮಾ ಚ ಸಙ್ಗಹಾ 125 ಏತೇ, ಸಮ್ಮಪೇಕ್ಖನ್ತಿ 126 ಪಣ್ಡಿತಾ।

    ‘‘Yasmā ca saṅgahā 127 ete, sammapekkhanti 128 paṇḍitā;

    ತಸ್ಮಾ ಮಹತ್ತಂ ಪಪ್ಪೋನ್ತಿ, ಪಾಸಂಸಾ ಚ ಭವನ್ತಿ ತೇ॥

    Tasmā mahattaṃ papponti, pāsaṃsā ca bhavanti te.

    ೧೮೧.

    181.

    ‘‘ಬ್ರಹ್ಮಾತಿ 129 ಮಾತಾಪಿತರೋ, ಪುಬ್ಬಾಚರಿಯಾತಿ ವುಚ್ಚರೇ।

    ‘‘Brahmāti 130 mātāpitaro, pubbācariyāti vuccare;

    ಆಹುನೇಯ್ಯಾ ಚ ಪುತ್ತಾನಂ, ಪಜಾಯ ಅನುಕಮ್ಪಕಾ॥

    Āhuneyyā ca puttānaṃ, pajāya anukampakā.

    ೧೮೨.

    182.

    ‘‘ತಸ್ಮಾ ಹಿ ನೇ ನಮಸ್ಸೇಯ್ಯ, ಸಕ್ಕರೇಯ್ಯ ಚ ಪಣ್ಡಿತೋ।

    ‘‘Tasmā hi ne namasseyya, sakkareyya ca paṇḍito;

    ಅನ್ನೇನ ಅಥೋ 131 ಪಾನೇನ, ವತ್ಥೇನ ಸಯನೇನ ಚ।

    Annena atho 132 pānena, vatthena sayanena ca;

    ಉಚ್ಛಾದನೇನ ನ್ಹಾಪನೇನ 133, ಪಾದಾನಂ ಧೋವನೇನ ಚ॥

    Ucchādanena nhāpanena 134, pādānaṃ dhovanena ca.

    ೧೮೩.

    183.

    ‘‘ತಾಯ ನಂ ಪಾರಿಚರಿಯಾಯ 135, ಮಾತಾಪಿತೂಸು ಪಣ್ಡಿತಾ।

    ‘‘Tāya naṃ pāricariyāya 136, mātāpitūsu paṇḍitā;

    ಇಧೇವ ನಂ ಪಸಂಸನ್ತಿ, ಪೇಚ್ಚ ಸಗ್ಗೇ ಪಮೋದತೀ’’ತಿ॥

    Idheva naṃ pasaṃsanti, pecca sagge pamodatī’’ti.

    ಸೋಣನನ್ದಜಾತಕಂ ದುತಿಯಂ।

    Soṇanandajātakaṃ dutiyaṃ.

    ಸತ್ತತಿನಿಪಾತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।

    Sattatinipātaṃ niṭṭhitaṃ.

    ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –

    Tassuddānaṃ –

    ಅಥ ಸತ್ತತಿಮಮ್ಹಿ ನಿಪಾತವರೇ, ಸಭಾವನ್ತು ಕುಸಾವತಿರಾಜವರೋ।

    Atha sattatimamhi nipātavare, sabhāvantu kusāvatirājavaro;

    ಅಥ ಸೋಣಸುನನ್ದವರೋ ಚ ಪುನ, ಅಭಿವಾಸಿತಸತ್ತತಿಮಮ್ಹಿ ಸುತೇತಿ॥

    Atha soṇasunandavaro ca puna, abhivāsitasattatimamhi suteti.







    Footnotes:
    1. ಆದು (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)
    2. ādu (sī. syā.)
    3. ಭಾರಭ (ಕ॰)
    4. bhārabha (ka.)
    5. ಭೋತೋ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)
    6. bhoto (sī. pī.)
    7. ಅಮಿತ್ತಮಜ್ಝೇ ಚ (ಸೀ॰)
    8. amittamajjhe ca (sī.)
    9. ಅನುಯುತ್ತೇ (ಪೀ॰)
    10. anuyutte (pī.)
    11. ವರ ತಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)
    12. ಭಞ್ಞ (ಸೀ॰ ಪೀ॰), ಭುಞ್ಜ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰)
    13. vara taṃ (sī. syā. pī.)
    14. bhañña (sī. pī.), bhuñja (syā. ka.)
    15. ಅಥ ವಾ ಸಙ್ಗೇ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)
    16. atha vā saṅge (sī. pī.)
    17. ಅಸ್ಸಕಾವನ್ತಿಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)
    18. assakāvantiṃ (sī. syā. pī.)
    19. ತೇಸ್ವಹಂ (ಕ॰)
    20. tesvahaṃ (ka.)
    21. ಸೋನಂ (ಪೀ॰)
    22. sonaṃ (pī.)
    23. ನಂ ರಥಿ (ಪೀ॰)
    24. naṃ rathi (pī.)
    25. ಪಾದೇಸುಸ್ಸಾರಯಂ ಧಜೇ (ಸೀ॰), ಪಾದಾಸುಸ್ಸಾರಯಂ ಧಜೇ (ಪೀ॰)
    26. pādesussārayaṃ dhaje (sī.), pādāsussārayaṃ dhaje (pī.)
    27. ಕಸ್ಸ ಕಾದಮ್ಬಮಯೋ (ಕ॰)
    28. kassa kādambamayo (ka.)
    29. ಉದಹಾರಸ್ಸ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)
    30. udahārassa (sī. syā. pī.)
    31. ಸಹಿತಂ ವತೋ (ಪೀ॰)
    32. sahitaṃ vato (pī.)
    33. ಗಚ್ಛಾಮ (ಸೀ॰)
    34. gacchāma (sī.)
    35. ಯೇನ ತಂ (ಕ॰)
    36. yena taṃ (ka.)
    37. ಪಞ್ಞಪೇತ್ವಾನ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)
    38. paññapetvāna (sī. syā.)
    39. ನಿಸೀದಾಹಿ (ಸೀ॰)
    40. nisīdāhi (sī.)
    41. ಮುತಿಙ್ಗಾ ಚ (ಪೀ॰)
    42. ದೇಣ್ಡಿಮಾ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)
    43. mutiṅgā ca (pī.)
    44. deṇḍimā (sī. pī.)
    45. ವರಪಞ್ಞಸ್ಸ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)
    46. varapaññassa (sī. pī.)
    47. ಪರಿಕಿರನ್ತಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)
    48. parikiranti (sī. syā. pī.)
    49. ಅನುಯುತ್ತಾ (ಪೀ॰)
    50. anuyuttā (pī.)
    51. ಹತ್ಥೀ ಅಸ್ಸಾ ರಥಾ ಪತ್ತೀ (ಸೀ॰)
    52. hatthī assā rathā pattī (sī.)
    53. ಸಮನ್ತಾ ಅನುಪರಿಯಾತಿ (ಪೀ॰)
    54. samantā anupariyāti (pī.)
    55. ಅಕ್ಖಾಭನೀ (ಸೀ॰), ಅಕ್ಖೋಭಿನೀ (ಸ್ಯಾ॰)
    56. akkhābhanī (sī.), akkhobhinī (syā.)
    57. ರಾಜಾಧಿರಾಜಾ (ಕ॰)
    58. rājādhirājā (ka.)
    59. ಕಾಸಿಕವತ್ಥಧಾರಿನೋ (ಪೀ॰)
    60. kāsikavatthadhārino (pī.)
    61. ಸಿರಿಂಸಪಾ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)
    62. siriṃsapā (sī. syā. pī.)
    63. ಡಂಸಾ ಚ ಮಕಸಾ (ಸೀ॰), ಡಂಸಾ ಚ ಮಕಸಾ ಚ (ಪೀ॰)
    64. ಸಿರಿಂಸಪಾ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)
    65. ḍaṃsā ca makasā (sī.), ḍaṃsā ca makasā ca (pī.)
    66. siriṃsapā (sī. syā. pī.)
    67. ಅ ಮ್ಹಂ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)
    68. a mhaṃ (sī. pī.)
    69. ವಸತೋ (ಸೀ॰)
    70. vasato (sī.)
    71. ಕಾಸಮಾರಿಯೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)
    72. kāsamāriyo (sī. syā.)
    73. ಯಂ (ಸೀ॰), ಯಂ ಸೋ (ಪೀ॰)
    74. yaṃ (sī.), yaṃ so (pī.)
    75. ಸುಣಾತು ಮೇ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)
    76. suṇātu me (sī. syā.)
    77. ಜನಪದಾ (ಪೀ॰)
    78. janapadā (pī.)
    79. ಯೇ ವಸನ್ತಿ (ಸೀ॰), ಯೇ ಹಿ ಸನ್ತಿ (ಪೀ॰)
    80. ye vasanti (sī.), ye hi santi (pī.)
    81. ಯೋ ಜೇಟ್ಠೋ (ಸೀ॰)
    82. ಸೋ ಉಪಪಜ್ಜತಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)
    83. yo jeṭṭho (sī.)
    84. so upapajjati (sī. syā. pī.)
    85. ಭಾರಥ (ಸ್ಯಾ॰)
    86. bhāratha (syā.)
    87. ಅಧಿಗತಮ್ಹಾ (ಸೀ॰), ಅಧಿಗಮ್ಹಾ (ಸ್ಯಾ॰), ಅಧಿಗತಮ್ಹ (ಪೀ॰)
    88. adhigatamhā (sī.), adhigamhā (syā.), adhigatamha (pī.)
    89. ತವ ಪಟ್ಠಚರೋ (ಸ್ಯಾ॰), ತವ ಬದ್ಧಞ್ಚರೋ (ಪೀ॰), ತವುಪಟ್ಠಚರೋ (ಕ॰)
    90. tava paṭṭhacaro (syā.), tava baddhañcaro (pī.), tavupaṭṭhacaro (ka.)
    91. ಪಜಾನಾಸಿ (ಸೀ॰)
    92. pajānāsi (sī.)
    93. ಭಾರಮತ್ತೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)
    94. bhāramatto (sī. syā.)
    95. ನನ್ದಂ ವದಥ ಏಕೇ (ಪೀ॰)
    96. nandaṃ vadatha eke (pī.)
    97. ಉಪಘಾಯಿತುಂ (ಸೀ॰)
    98. upaghāyituṃ (sī.)
    99. ಸುಪ್ಪನ್ತೇ (ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)
    100. suppante (syā. pī.)
    101. ಭತ್ತುಞ್ಚ (ಕ॰)
    102. bhattuñca (ka.)
    103. ಪಾವಿಸೀ (ಪೀ॰)
    104. ಘರಂ (ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰ ಕ॰)
    105. pāvisī (pī.)
    106. gharaṃ (syā. pī. ka.)
    107. ಉತುಸಿನಾತಾಯ (ಪೀ॰)
    108. ಗಬ್ಭಸ್ಸ’ವಕ್ಕಮೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)
    109. utusinātāya (pī.)
    110. gabbhassa’vakkamo (sī. syā. pī.)
    111. ಜನೇತ್ತೀ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)
    112. janettī (sī. syā. pī.)
    113. ಥನಕ್ಖೀರೇನ (ಸೀ॰)
    114. ಅಙ್ಗಪಾಪುರಣೇನ (ಪೀ॰)
    115. thanakkhīrena (sī.)
    116. aṅgapāpuraṇena (pī.)
    117. ಏವ (ಪೀ॰)
    118. eva (pī.)
    119. ಪಿಯವಾಚಾ ಚ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰)
    120. piyavācā ca (sī. syā. ka.)
    121. ಸಮಾನತ್ತಾ (ಪೀ॰)
    122. samānattā (pī.)
    123. ಪೂಜಞ್ಚ (ಪೀ॰)
    124. pūjañca (pī.)
    125. ಸಙ್ಗಹೇ (ದೀ॰ ನಿ॰ ೩.೨೭೩; ಅ॰ ನಿ॰ ೪.೩೨) ತದಟ್ಠಕಥಾಯೋ ಓಲೋಕೇತಬ್ಬಾ
    126. ಸಮವೇಕ್ಖನ್ತಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰) ಅ॰ ನಿ॰ ೪.೩೨
    127. saṅgahe (dī. ni. 3.273; a. ni. 4.32) tadaṭṭhakathāyo oloketabbā
    128. samavekkhanti (sī. syā. pī.) a. ni. 4.32
    129. ಬ್ರಹ್ಮಾ ಹಿ (ಪೀ॰)
    130. brahmā hi (pī.)
    131. ಮಥೋ (ಪೀ॰), ಅಥ (ಅ॰ ನಿ॰ ೪.೬೩; ಇತಿವು॰ ೧೦೬)
    132. matho (pī.), atha (a. ni. 4.63; itivu. 106)
    133. ನಹಾಪನೇನ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)
    134. nahāpanena (sī. pī.)
    135. ಪರಿಚರಿಯಾಯ (ಪೀ॰)
    136. paricariyāya (pī.)



    Related texts:



    ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಜಾತಕ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Jātaka-aṭṭhakathā / [೫೩೨] ೨. ಸೋಣನನ್ದಜಾತಕವಣ್ಣನಾ • [532] 2. Soṇanandajātakavaṇṇanā


    © 1991-2025 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact