Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
സോണസ്സ പബ്ബജ്ജാകഥാ
Soṇassa pabbajjākathā
൨൪൩. ലോഹിതേന ഫുടോ ഹോതീതി ലോഹിതേന മക്ഖിതോ ഹോതി. ഗവാഘാതനന്തി യത്ഥ ഗാവോ ഹഞ്ഞന്തി, താദിസോതി അത്ഥോ. കുസലോ നാമ വീണായ വാദനകുസലോ. വീണായ തന്തിസ്സരേതി വീണായ തന്തിയാ സരേ. അച്ചായതാതി അതിആയതാ ഖരമുച്ഛിതാ. സരവതീതി സരസമ്പന്നാ. കമ്മഞ്ഞാതി കമ്മക്ഖമാ. അതിസിഥിലാതി മന്ദമുച്ഛനാ. സമേ ഗുണേ പതിട്ഠിതാതി മജ്ഝിമേ സരേ ഠപേത്വാ മുച്ഛിതാ. വീരിയസമതം അധിട്ഠഹാതി വീരിയസമ്പയുത്തസമതം അധിട്ഠാഹി, വീരിയം സമഥേന യോജേഹീതി അത്ഥോ. ഇന്ദ്രിയാനഞ്ച സമതം പടിവിജ്ഝാതി സദ്ധാദീനം ഇന്ദ്രിയാനം സമതം സമഭാവം. തത്ഥ സദ്ധം പഞ്ഞായ, പഞ്ഞഞ്ച സദ്ധായ, വീരിയം സമാധിനാ, സമാധിഞ്ച വീരിയേന യോജയമാനോ ഇന്ദ്രിയാനം സമതം പടിവിജ്ഝ. തത്ഥ ച നിമിത്തം ഗണ്ഹാഹീതി തസ്മിം സമഥേ സതി, യേന ആദാസേ മുഖബിമ്ബേനേവ നിമിത്തേന ഉപ്പജ്ജിതബ്ബം , തം സമഥനിമിത്തം വിപസ്സനാനിമിത്തം മഗ്ഗനിമിത്തം ഫലനിമിത്തഞ്ച ഗണ്ഹാഹി, നിബ്ബത്തേഹീതി അത്ഥോ.
243.Lohitenaphuṭo hotīti lohitena makkhito hoti. Gavāghātananti yattha gāvo haññanti, tādisoti attho. Kusalo nāma vīṇāya vādanakusalo. Vīṇāya tantissareti vīṇāya tantiyā sare. Accāyatāti atiāyatā kharamucchitā. Saravatīti sarasampannā. Kammaññāti kammakkhamā. Atisithilāti mandamucchanā. Same guṇe patiṭṭhitāti majjhime sare ṭhapetvā mucchitā. Vīriyasamataṃ adhiṭṭhahāti vīriyasampayuttasamataṃ adhiṭṭhāhi, vīriyaṃ samathena yojehīti attho. Indriyānañca samataṃ paṭivijjhāti saddhādīnaṃ indriyānaṃ samataṃ samabhāvaṃ. Tattha saddhaṃ paññāya, paññañca saddhāya, vīriyaṃ samādhinā, samādhiñca vīriyena yojayamāno indriyānaṃ samataṃ paṭivijjha. Tattha ca nimittaṃ gaṇhāhīti tasmiṃ samathe sati, yena ādāse mukhabimbeneva nimittena uppajjitabbaṃ , taṃ samathanimittaṃ vipassanānimittaṃ magganimittaṃ phalanimittañca gaṇhāhi, nibbattehīti attho.
൨൪൪. അഞ്ഞം ബ്യാകരേയ്യന്തി അരഹാ അഹന്തി ജാനാപേയ്യം. ഛ ഠാനാനീതി ഛ കാരണാനി. അധിമുത്തോ ഹോതീതി പടിവിജ്ഝിത്വാ പച്ചക്ഖം കത്വാ ഠിതോ ഹോതി. നേക്ഖമ്മാധിമുത്തോതിആദി സബ്ബം അരഹത്തവസേന വുത്തം. അരഹത്തഞ്ഹി സബ്ബകിലേസേഹി നിക്ഖന്തത്താ നേക്ഖമ്മം, തേഹേവ പവിവിത്തത്താ പവിവേകോ, ബ്യാപജ്ജാഭാവതോ അബ്യാപജ്ജം, ഉപാദാനസ്സ ഖയന്തേ ഉപ്പന്നത്താ ഉപാദാനക്ഖയോ, തണ്ഹാക്ഖയന്തേ ഉപ്പന്നത്താ തണ്ഹക്ഖയോ, സമ്മോഹാഭാവതോ അസമ്മോഹോതി ച വുച്ചതി.
244.Aññaṃ byākareyyanti arahā ahanti jānāpeyyaṃ. Cha ṭhānānīti cha kāraṇāni. Adhimutto hotīti paṭivijjhitvā paccakkhaṃ katvā ṭhito hoti. Nekkhammādhimuttotiādi sabbaṃ arahattavasena vuttaṃ. Arahattañhi sabbakilesehi nikkhantattā nekkhammaṃ, teheva pavivittattā paviveko, byāpajjābhāvato abyāpajjaṃ, upādānassa khayante uppannattā upādānakkhayo, taṇhākkhayante uppannattā taṇhakkhayo, sammohābhāvato asammohoti ca vuccati.
കേവലം സദ്ധാമത്തകന്തി പടിവേധരഹിതം കേവലം പടിവേധപഞ്ഞായ അസമ്മിസ്സം സദ്ധാമത്തകം. പടിചയന്തി പുനപ്പുനം കരണേന വുഡ്ഢിം. വീതരാഗത്താതി മഗ്ഗപ്പടിവേധേന രാഗസ്സ വിഗതത്തായേവ നേക്ഖമ്മസങ്ഖാതം അരഹത്തം പടിവിജ്ഝിത്വാ ഠിതോ ഹോതി. ഫലസമാപത്തിവിഹാരേനേവ വിഹരതി, തന്നിന്നമാനസോയേവ ഹോതീതി അത്ഥോ. സേസപദേസുപി ഏസേവ നയോ.
Kevalaṃ saddhāmattakanti paṭivedharahitaṃ kevalaṃ paṭivedhapaññāya asammissaṃ saddhāmattakaṃ. Paṭicayanti punappunaṃ karaṇena vuḍḍhiṃ. Vītarāgattāti maggappaṭivedhena rāgassa vigatattāyeva nekkhammasaṅkhātaṃ arahattaṃ paṭivijjhitvā ṭhito hoti. Phalasamāpattivihāreneva viharati, tanninnamānasoyeva hotīti attho. Sesapadesupi eseva nayo.
ലാഭസക്കാരസിലോകന്തി ചതുപച്ചയലാഭഞ്ച തേസംയേവ സുകതഭാവഞ്ച വണ്ണഭണനഞ്ച. നികാമയമാനോതി ഇച്ഛമാനോ പത്ഥയമാനോ. പവിവേകാധിമുത്തോതി വിവേകേ അധിമുത്തോ അഹന്തി ഏവം അരഹത്തം ബ്യാകരോതീതി അത്ഥോ.
Lābhasakkārasilokanti catupaccayalābhañca tesaṃyeva sukatabhāvañca vaṇṇabhaṇanañca. Nikāmayamānoti icchamāno patthayamāno. Pavivekādhimuttoti viveke adhimutto ahanti evaṃ arahattaṃ byākarotīti attho.
സീലബ്ബതപരാമാസന്തി സീലഞ്ച വതഞ്ച പരാമസിത്വാ ഗഹിതഗഹണമത്തം. സാരതോ പച്ചാഗച്ഛന്തോതി സാരഭാവേന ജാനന്തോ. അബ്യാപജ്ജാധിമുത്തോതി അബ്യാപജ്ജം അരഹത്തം ബ്യാകരോതീതി അത്ഥോ. ഇമിനാവ നയേന സബ്ബവാരേസു അത്ഥോ വേദിതബ്ബോ.
Sīlabbataparāmāsanti sīlañca vatañca parāmasitvā gahitagahaṇamattaṃ. Sārato paccāgacchantoti sārabhāvena jānanto. Abyāpajjādhimuttoti abyāpajjaṃ arahattaṃ byākarotīti attho. Imināva nayena sabbavāresu attho veditabbo.
ഭുസാതി ബലവന്തോ. നേവസ്സ ചിത്തം പരിയാദിയന്തീതി ഏതസ്സ ഖീണാസവസ്സ ചിത്തം ഗഹേത്വാ ഠാതും ന സക്കോന്തി. അമിസ്സീകതന്തി അമിസ്സകതം. കിലേസാഹി ആരമ്മണേന സദ്ധിം ചിത്തം മിസ്സം കരോന്തി, തേസം അഭാവാ അമിസ്സീകതം. ഠിതന്തി പതിട്ഠിതം. ആനേഞ്ജപ്പത്തന്തി അചലനപ്പത്തം. വയഞ്ചസ്സാനുപസ്സതീതി തസ്സ ചിത്തസ്സ ഉപ്പാദമ്പി വയമ്പി പസ്സതി.
Bhusāti balavanto. Nevassa cittaṃ pariyādiyantīti etassa khīṇāsavassa cittaṃ gahetvā ṭhātuṃ na sakkonti. Amissīkatanti amissakataṃ. Kilesāhi ārammaṇena saddhiṃ cittaṃ missaṃ karonti, tesaṃ abhāvā amissīkataṃ. Ṭhitanti patiṭṭhitaṃ. Āneñjappattanti acalanappattaṃ. Vayañcassānupassatīti tassa cittassa uppādampi vayampi passati.
നേക്ഖമ്മം അധിമുത്തസ്സാതി അരഹത്തം പടിവിജ്ഝിത്വാ ഠിതസ്സ. സേസപദേഹിപി അരഹത്തമേവ കഥിതം. ഉപാദാനക്ഖയസ്സാതി ഉപയോഗത്ഥേ സാമിവചനം. അസമ്മോഹഞ്ച ചേതസോതി ചിത്തസ്സ ച അസമ്മോഹം അധിമുത്തസ്സ. ദിസ്വാ ആയതനുപ്പാദന്തി ആയതനാനം ഉപ്പാദഞ്ച വയഞ്ച ദിസ്വാ. സമ്മാ ചിത്തം വിമുച്ചതീതി സമ്മാ ഹേതുനാ നയേന ഇമായ വിപസ്സനായ പടിപത്തിയാ ഫലസമാപത്തിവസേന ചിത്തം വിമുച്ചതി, നിബ്ബാനാരമ്മണേ അധിമുച്ചതി. സന്തചിത്തസ്സാതി നിബ്ബുതചിത്തസ്സ. താദിനോതി ഇട്ഠാനിട്ഠേ അനുനയപടിഘേഹി അകമ്പിയത്താ താദീ, തസ്സ താദിനോ.
Nekkhammaṃ adhimuttassāti arahattaṃ paṭivijjhitvā ṭhitassa. Sesapadehipi arahattameva kathitaṃ. Upādānakkhayassāti upayogatthe sāmivacanaṃ. Asammohañca cetasoti cittassa ca asammohaṃ adhimuttassa. Disvā āyatanuppādanti āyatanānaṃ uppādañca vayañca disvā. Sammā cittaṃ vimuccatīti sammā hetunā nayena imāya vipassanāya paṭipattiyā phalasamāpattivasena cittaṃ vimuccati, nibbānārammaṇe adhimuccati. Santacittassāti nibbutacittassa. Tādinoti iṭṭhāniṭṭhe anunayapaṭighehi akampiyattā tādī, tassa tādino.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi / ൧൪൭. സോണകോളിവിസവത്ഥു • 147. Soṇakoḷivisavatthu
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / സോണസ്സ പബ്ബജ്ജാകഥാവണ്ണനാ • Soṇassa pabbajjākathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / സോണസ്സപബ്ബജ്ജാകഥാവണ്ണനാ • Soṇassapabbajjākathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / സോണകോളിവിസകഥാദിവണ്ണനാ • Soṇakoḷivisakathādivaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧൪൭. സോണകോളിവിസവത്ഥുകഥാ • 147. Soṇakoḷivisavatthukathā