Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya

    ૨. દુતિયપણ્ણાસકં

    2. Dutiyapaṇṇāsakaṃ

    ૬. મહાવગ્ગો

    6. Mahāvaggo

    ૧. સોણસુત્તં

    1. Soṇasuttaṃ

    ૫૫. 1 એવં , મે સુતં – એકં સમયં ભગવા રાજગહે વિહરતિ ગિજ્ઝકૂટે પબ્બતે. તેન ખો પન સમયેન આયસ્મા સોણો રાજગહે વિહરતિ સીતવનસ્મિં. અથ ખો આયસ્મતો સોણસ્સ રહોગતસ્સ પટિસલ્લીનસ્સ એવં ચેતસો પરિવિતક્કો ઉદપાદિ – ‘‘યે ખો કેચિ ભગવતો સાવકા આરદ્ધવીરિયા વિહરન્તિ, અહં તેસં અઞ્ઞતરો. અથ ચ પન મે ન અનુપાદાય આસવેહિ ચિત્તં વિમુચ્ચતિ, સંવિજ્જન્તિ ખો પન મે કુલે ભોગા, સક્કા ભોગા ચ ભુઞ્જિતું પુઞ્ઞાનિ ચ કાતું. યંનૂનાહં સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તિત્વા ભોગે ચ ભુઞ્જેય્યં પુઞ્ઞાનિ ચ કરેય્ય’’ન્તિ.

    55.2 Evaṃ , me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Tena kho pana samayena āyasmā soṇo rājagahe viharati sītavanasmiṃ. Atha kho āyasmato soṇassa rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘ye kho keci bhagavato sāvakā āraddhavīriyā viharanti, ahaṃ tesaṃ aññataro. Atha ca pana me na anupādāya āsavehi cittaṃ vimuccati, saṃvijjanti kho pana me kule bhogā, sakkā bhogā ca bhuñjituṃ puññāni ca kātuṃ. Yaṃnūnāhaṃ sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattitvā bhoge ca bhuñjeyyaṃ puññāni ca kareyya’’nti.

    અથ ખો ભગવા આયસ્મતો સોણસ્સ ચેતસા ચેતોપરિવિતક્કમઞ્ઞાય – સેય્યથાપિ નામ બલવા પુરિસો સમ્મિઞ્જિતં વા બાહં પસારેય્ય, પસારિતં વા બાહં સમ્મિઞ્જેય્ય, એવમેવં ખો – ગિજ્ઝકૂટે પબ્બતે અન્તરહિતો સીતવને આયસ્મતો સોણસ્સ સમ્મુખે પાતુરહોસિ. નિસીદિ ભગવા પઞ્ઞત્તે આસને. આયસ્માપિ ખો સોણો ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નં ખો આયસ્મન્તં સોણં ભગવા એતદવોચ –

    Atha kho bhagavā āyasmato soṇassa cetasā cetoparivitakkamaññāya – seyyathāpi nāma balavā puriso sammiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ sammiñjeyya, evamevaṃ kho – gijjhakūṭe pabbate antarahito sītavane āyasmato soṇassa sammukhe pāturahosi. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Āyasmāpi kho soṇo bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ soṇaṃ bhagavā etadavoca –

    ‘‘નનુ તે, સોણ, રહોગતસ્સ પટિસલ્લીનસ્સ એવં ચેતસો પરિવિતક્કો ઉદપાદિ – ‘યે ખો કેચિ ભગવતો સાવકા આરદ્ધવીરિયા વિહરન્તિ, અહં તેસં અઞ્ઞતરો. અથ ચ પન મે ન અનુપાદાય આસવેહિ ચિત્તં વિમુચ્ચતિ, સંવિજ્જન્તિ ખો પન મે કુલે ભોગા, સક્કા ભોગા 3 ચ ભુઞ્જિતું પુઞ્ઞાનિ ચ કાતું. યંનૂનાહં સિક્ખં પચ્ચક્ખાય હીનાયાવત્તિત્વા ભોગે ચ ભુઞ્જેય્યં પુઞ્ઞાનિ ચ કરેય્ય’’’ન્તિ? ‘‘એવં, ભન્તે’’.

    ‘‘Nanu te, soṇa, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘ye kho keci bhagavato sāvakā āraddhavīriyā viharanti, ahaṃ tesaṃ aññataro. Atha ca pana me na anupādāya āsavehi cittaṃ vimuccati, saṃvijjanti kho pana me kule bhogā, sakkā bhogā 4 ca bhuñjituṃ puññāni ca kātuṃ. Yaṃnūnāhaṃ sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattitvā bhoge ca bhuñjeyyaṃ puññāni ca kareyya’’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’.

    ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, સોણ, કુસલો ત્વં પુબ્બે અગારિયભૂતો 5 વીણાય તન્તિસ્સરે’’તિ? ‘‘એવં, ભન્તે’’. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, સોણ, યદા તે વીણાય તન્તિયો અચ્ચાયતા હોન્તિ, અપિ નુ તે વીણા તસ્મિં સમયે સરવતી વા હોતિ કમ્મઞ્ઞા વા’’તિ? ‘‘નો હેતં, ભન્તે’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, soṇa, kusalo tvaṃ pubbe agāriyabhūto 6 vīṇāya tantissare’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, soṇa, yadā te vīṇāya tantiyo accāyatā honti, api nu te vīṇā tasmiṃ samaye saravatī vā hoti kammaññā vā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, સોણ, યદા તે વીણાય તન્તિયો અતિસિથિલા હોન્તિ, અપિ નુ તે વીણા તસ્મિં સમયે સરવતી વા હોતિ કમ્મઞ્ઞા વા’’તિ? ‘‘નો હેતં, ભન્તે’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, soṇa, yadā te vīṇāya tantiyo atisithilā honti, api nu te vīṇā tasmiṃ samaye saravatī vā hoti kammaññā vā’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘યદા પન તે, સોણ, વીણાય તન્તિયો ન અચ્ચાયતા હોન્તિ નાતિસિથિલા સમે ગુણે પતિટ્ઠિતા, અપિ નુ તે વીણા તસ્મિં સમયે સરવતી વા હોતિ કમ્મઞ્ઞા વા’’તિ? ‘‘એવં, ભન્તે’’.

    ‘‘Yadā pana te, soṇa, vīṇāya tantiyo na accāyatā honti nātisithilā same guṇe patiṭṭhitā, api nu te vīṇā tasmiṃ samaye saravatī vā hoti kammaññā vā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’.

    ‘‘એવમેવં ખો, સોણ, અચ્ચારદ્ધવીરિયં ઉદ્ધચ્ચાય સંવત્તતિ, અતિસિથિલવીરિયં કોસજ્જાય સંવત્તતિ. તસ્માતિહ ત્વં, સોણ, વીરિયસમથં અધિટ્ઠહં, ઇન્દ્રિયાનઞ્ચ સમતં પટિવિજ્ઝ, તત્થ ચ નિમિત્તં ગણ્હાહી’’તિ. ‘‘એવં, ભન્તે’’તિ ખો આયસ્મા સોણો ભગવતો પચ્ચસ્સોસિ. અથ ખો ભગવા આયસ્મન્તં સોણં ઇમિના ઓવાદેન ઓવદિત્વા – સેય્યથાપિ નામ બલવા પુરિસો સમિઞ્જિતં વા બાહં પસારેય્ય, પસારિતં વા બાહં સમિઞ્જેય્ય, એવમેવં ખો – સીતવને અન્તરહિતો ગિજ્ઝકૂટે પબ્બતે પાતુરહોસિ.

    ‘‘Evamevaṃ kho, soṇa, accāraddhavīriyaṃ uddhaccāya saṃvattati, atisithilavīriyaṃ kosajjāya saṃvattati. Tasmātiha tvaṃ, soṇa, vīriyasamathaṃ adhiṭṭhahaṃ, indriyānañca samataṃ paṭivijjha, tattha ca nimittaṃ gaṇhāhī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā soṇo bhagavato paccassosi. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ soṇaṃ iminā ovādena ovaditvā – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evamevaṃ kho – sītavane antarahito gijjhakūṭe pabbate pāturahosi.

    અથ ખો આયસ્મા સોણો અપરેન સમયેન વીરિયસમથં અધિટ્ઠાસિ, ઇન્દ્રિયાનઞ્ચ સમતં પટિવિજ્ઝિ, તત્થ ચ નિમિત્તં અગ્ગહેસિ. અથ ખો આયસ્મા સોણો એકો વૂપકટ્ઠો અપ્પમત્તો આતાપી પહિતત્તો વિહરન્તો નચિરસ્સેવ – યસ્સત્થાય કુલપુત્તા સમ્મદેવ અગારસ્મા અનાગારિયં પબ્બજન્તિ તદનુત્તરં – બ્રહ્મચરિયપરિયોસાનં દિટ્ઠેવ ધમ્મે સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહાસિ. ‘‘ખીણા જાતિ, વુસિતં બ્રહ્મચરિયં, કતં કરણીયં, નાપરં ઇત્થત્તાયા’’તિ અબ્ભઞ્ઞાસિ. અઞ્ઞતરો ચ પનાયસ્મા સોણો અરહતં અહોસિ.

    Atha kho āyasmā soṇo aparena samayena vīriyasamathaṃ adhiṭṭhāsi, indriyānañca samataṃ paṭivijjhi, tattha ca nimittaṃ aggahesi. Atha kho āyasmā soṇo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anāgāriyaṃ pabbajanti tadanuttaraṃ – brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. ‘‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’’ti abbhaññāsi. Aññataro ca panāyasmā soṇo arahataṃ ahosi.

    અથ ખો આયસ્મતો સોણસ્સ અરહત્તપ્પત્તસ્સ એતદહોસિ – ‘‘યંનૂનાહં યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમેય્યં; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવતો સન્તિકે અઞ્ઞં બ્યાકરેય્ય’’ન્તિ. અથ ખો આયસ્મા સોણો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો આયસ્મા સોણો ભગવન્તં એતદવોચ –

    Atha kho āyasmato soṇassa arahattappattassa etadahosi – ‘‘yaṃnūnāhaṃ yena bhagavā tenupasaṅkameyyaṃ; upasaṅkamitvā bhagavato santike aññaṃ byākareyya’’nti. Atha kho āyasmā soṇo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā soṇo bhagavantaṃ etadavoca –

    ‘‘યો સો, ભન્તે, ભિક્ખુ અરહં ખીણાસવો વુસિતવા કતકરણીયો ઓહિતભારો અનુપ્પત્તસદત્થો પરિક્ખીણભવસંયોજનો સમ્મદઞ્ઞાવિમુત્તો, સો છ ઠાનાનિ અધિમુત્તો હોતિ – નેક્ખમ્માધિમુત્તો હોતિ, પવિવેકાધિમુત્તો હોતિ, અબ્યાપજ્જાધિમુત્તો 7 હોતિ, તણ્હાક્ખયાધિમુત્તો હોતિ, ઉપાદાનક્ખયાધિમુત્તો હોતિ, અસમ્મોહાધિમુત્તો હોતિ.

    ‘‘Yo so, bhante, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññāvimutto, so cha ṭhānāni adhimutto hoti – nekkhammādhimutto hoti, pavivekādhimutto hoti, abyāpajjādhimutto 8 hoti, taṇhākkhayādhimutto hoti, upādānakkhayādhimutto hoti, asammohādhimutto hoti.

    ‘‘સિયા ખો પન, ભન્તે, ઇધેકચ્ચસ્સ આયસ્મતો એવમસ્સ – ‘કેવલંસદ્ધામત્તકં નૂન અયમાયસ્મા નિસ્સાય નેક્ખમ્માધિમુત્તો’તિ . ન ખો પનેતં, ભન્તે, એવં દટ્ઠબ્બં. ખીણાસવો, ભન્તે, ભિક્ખુ વુસિતવા કતકરણીયો કરણીયં અત્તનો અસમનુપસ્સન્તો કતસ્સ વા પટિચયં ખયા રાગસ્સ વીતરાગત્તા નેક્ખમ્માધિમુત્તો હોતિ, ખયા દોસસ્સ વીતદોસત્તા નેક્ખમ્માધિમુત્તો હોતિ, ખયા મોહસ્સ વીતમોહત્તા નેક્ખમ્માધિમુત્તો હોતિ.

    ‘‘Siyā kho pana, bhante, idhekaccassa āyasmato evamassa – ‘kevalaṃsaddhāmattakaṃ nūna ayamāyasmā nissāya nekkhammādhimutto’ti . Na kho panetaṃ, bhante, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Khīṇāsavo, bhante, bhikkhu vusitavā katakaraṇīyo karaṇīyaṃ attano asamanupassanto katassa vā paṭicayaṃ khayā rāgassa vītarāgattā nekkhammādhimutto hoti, khayā dosassa vītadosattā nekkhammādhimutto hoti, khayā mohassa vītamohattā nekkhammādhimutto hoti.

    ‘‘સિયા ખો પન, ભન્તે, ઇધેકચ્ચસ્સ આયસ્મતો એવમસ્સ – ‘લાભસક્કારસિલોકં નૂન અયમાયસ્મા નિકામયમાનો પવિવેકાધિમુત્તો’તિ. ન ખો પનેતં, ભન્તે, એવં દટ્ઠબ્બં. ખીણાસવો, ભન્તે, ભિક્ખુ વુસિતવા કતકરણીયો કરણીયં અત્તનો અસમનુપસ્સન્તો કતસ્સ વા પટિચયં ખયા રાગસ્સ વીતરાગત્તા પવિવેકાધિમુત્તો હોતિ, ખયા દોસસ્સ વીતદોસત્તા પવિવેકાધિમુત્તો હોતિ, ખયા મોહસ્સ વીતમોહત્તા પવિવેકાધિમુત્તો હોતિ.

    ‘‘Siyā kho pana, bhante, idhekaccassa āyasmato evamassa – ‘lābhasakkārasilokaṃ nūna ayamāyasmā nikāmayamāno pavivekādhimutto’ti. Na kho panetaṃ, bhante, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Khīṇāsavo, bhante, bhikkhu vusitavā katakaraṇīyo karaṇīyaṃ attano asamanupassanto katassa vā paṭicayaṃ khayā rāgassa vītarāgattā pavivekādhimutto hoti, khayā dosassa vītadosattā pavivekādhimutto hoti, khayā mohassa vītamohattā pavivekādhimutto hoti.

    ‘‘સિયા ખો પન, ભન્તે, ઇધેકચ્ચસ્સ આયસ્મતો એવમસ્સ – ‘સીલબ્બતપરામાસં નૂન અયમાયસ્મા સારતો પચ્ચાગચ્છન્તો અબ્યાપજ્જાધિમુત્તો’તિ. ન ખો પનેતં, ભન્તે, એવં દટ્ઠબ્બં. ખીણાસવો, ભન્તે, ભિક્ખુ વુસિતવા કતકરણીયો કરણીયં અત્તનો અસમનુપસ્સન્તો કતસ્સ વા પટિચયં ખયા રાગસ્સ વીતરાગત્તા અબ્યાપજ્જાધિમુત્તો હોતિ, ખયા દોસસ્સ વીતદોસત્તા અબ્યાપજ્જાધિમુત્તો હોતિ, ખયા મોહસ્સ વીતમોહત્તા અબ્યાપજ્જાધિમુત્તો હોતિ.

    ‘‘Siyā kho pana, bhante, idhekaccassa āyasmato evamassa – ‘sīlabbataparāmāsaṃ nūna ayamāyasmā sārato paccāgacchanto abyāpajjādhimutto’ti. Na kho panetaṃ, bhante, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Khīṇāsavo, bhante, bhikkhu vusitavā katakaraṇīyo karaṇīyaṃ attano asamanupassanto katassa vā paṭicayaṃ khayā rāgassa vītarāgattā abyāpajjādhimutto hoti, khayā dosassa vītadosattā abyāpajjādhimutto hoti, khayā mohassa vītamohattā abyāpajjādhimutto hoti.

    ‘‘ખયા રાગસ્સ વીતરાગત્તા તણ્હાક્ખયાધિમુત્તો હોતિ, ખયા દોસસ્સ વીતદોસત્તા તણ્હાક્ખયાધિમુત્તો હોતિ, ખયા મોહસ્સ વીતમોહત્તા તણ્હાક્ખયાધિમુત્તો હોતિ.

    ‘‘Khayā rāgassa vītarāgattā taṇhākkhayādhimutto hoti, khayā dosassa vītadosattā taṇhākkhayādhimutto hoti, khayā mohassa vītamohattā taṇhākkhayādhimutto hoti.

    ‘‘ખયા રાગસ્સ વીતરાગત્તા ઉપાદાનક્ખયાધિમુત્તો હોતિ, ખયા દોસસ્સ વીતદોસત્તા ઉપાદાનક્ખયાધિમુત્તો હોતિ, ખયા મોહસ્સ વીતમોહત્તા ઉપાદાનક્ખયાધિમુત્તો હોતિ.

    ‘‘Khayā rāgassa vītarāgattā upādānakkhayādhimutto hoti, khayā dosassa vītadosattā upādānakkhayādhimutto hoti, khayā mohassa vītamohattā upādānakkhayādhimutto hoti.

    ‘‘ખયા રાગસ્સ વીતરાગત્તા અસમ્મોહાધિમુત્તો હોતિ, ખયા દોસસ્સ વીતદોસત્તા અસમ્મોહાધિમુત્તો હોતિ, ખયા મોહસ્સ વીતમોહત્તા અસમ્મોહાધિમુત્તો હોતિ.

    ‘‘Khayā rāgassa vītarāgattā asammohādhimutto hoti, khayā dosassa vītadosattā asammohādhimutto hoti, khayā mohassa vītamohattā asammohādhimutto hoti.

    ‘‘એવં સમ્મા વિમુત્તચિત્તસ્સ, ભન્તે, ભિક્ખુનો ભુસા ચેપિ ચક્ખુવિઞ્ઞેય્યા રૂપા ચક્ખુસ્સ આપાથં 9 આગચ્છન્તિ, નેવસ્સ ચિત્તં પરિયાદિયન્તિ. અમિસ્સીકતમેવસ્સ ચિત્તં હોતિ ઠિતં આનેઞ્જપ્પત્તં વયઞ્ચસ્સાનુપસ્સતિ . ભુસા ચેપિ સોતવિઞ્ઞેય્યા સદ્દા…પે॰… ઘાનવિઞ્ઞેય્યા ગન્ધા… જિવ્હાવિઞ્ઞેય્યા રસા… કાયવિઞ્ઞેય્યા ફોટ્ઠબ્બા… મનોવિઞ્ઞેય્યા ધમ્મા મનસ્સ આપાથં આગચ્છન્તિ, નેવસ્સ ચિત્તં પરિયાદિયન્તિ. અમિસ્સીકતમેવસ્સ ચિત્તં હોતિ ઠિતં આનેઞ્જપ્પત્તં વયઞ્ચસ્સાનુપસ્સતિ. સેય્યથાપિ, ભન્તે, સેલો પબ્બતો અચ્છિદ્દો અસુસિરો એકગ્ઘનો. અથ પુરત્થિમાય ચેપિ દિસાય આગચ્છેય્ય ભુસા વાતવુટ્ઠિ નેવ નં સઙ્કમ્પેય્ય ન સમ્પકમ્પેય્ય ન સમ્પવેધેય્ય, અથ પચ્છિમાય ચેપિ દિસાય આગચ્છેય્ય ભુસા વાતવુટ્ઠિ…પે॰… અથ ઉત્તરાય ચેપિ દિસાય આગચ્છેય્ય ભુસા વાતવુટ્ઠિ… અથ દક્ખિણાય ચેપિ દિસાય આગચ્છેય્ય ભુસા વાતવુટ્ઠિ નેવ નં સઙ્કમ્પેય્ય ન સમ્પકમ્પેય્ય ન સમ્પવેધેય્ય; એવમેવં ખો, ભન્તે, એવં સમ્માવિમુત્તચિત્તસ્સ ભિક્ખુનો ભુસા ચેપિ ચક્ખુવિઞ્ઞેય્યા રૂપા ચક્ખુસ્સ આપાથં આગચ્છન્તિ, નેવસ્સ ચિત્તં પરિયાદિયન્તિ. અમિસ્સીકતમેવસ્સ ચિત્તં હોતિ ઠિતં આનેઞ્જપ્પત્તં વયઞ્ચસ્સાનુપસ્સતિ. ભુસા ચેપિ સોતવિઞ્ઞેય્યા સદ્દા…પે॰… ઘાનવિઞ્ઞેય્યા ગન્ધા… જિવ્હાવિઞ્ઞેય્યા રસા… કાયવિઞ્ઞેય્યા ફોટ્ઠબ્બા… મનોવિઞ્ઞેય્યા ધમ્મા મનસ્સ આપાથં આગચ્છન્તિ, નેવસ્સ ચિત્તં પરિયાદિયન્તિ. અમિસ્સીકતમેવસ્સ ચિત્તં હોતિ ઠિતં આનેઞ્જપ્પત્તં વયઞ્ચસ્સાનુપસ્સતી’’તિ.

    ‘‘Evaṃ sammā vimuttacittassa, bhante, bhikkhuno bhusā cepi cakkhuviññeyyā rūpā cakkhussa āpāthaṃ 10 āgacchanti, nevassa cittaṃ pariyādiyanti. Amissīkatamevassa cittaṃ hoti ṭhitaṃ āneñjappattaṃ vayañcassānupassati . Bhusā cepi sotaviññeyyā saddā…pe… ghānaviññeyyā gandhā… jivhāviññeyyā rasā… kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā… manoviññeyyā dhammā manassa āpāthaṃ āgacchanti, nevassa cittaṃ pariyādiyanti. Amissīkatamevassa cittaṃ hoti ṭhitaṃ āneñjappattaṃ vayañcassānupassati. Seyyathāpi, bhante, selo pabbato acchiddo asusiro ekagghano. Atha puratthimāya cepi disāya āgaccheyya bhusā vātavuṭṭhi neva naṃ saṅkampeyya na sampakampeyya na sampavedheyya, atha pacchimāya cepi disāya āgaccheyya bhusā vātavuṭṭhi…pe… atha uttarāya cepi disāya āgaccheyya bhusā vātavuṭṭhi… atha dakkhiṇāya cepi disāya āgaccheyya bhusā vātavuṭṭhi neva naṃ saṅkampeyya na sampakampeyya na sampavedheyya; evamevaṃ kho, bhante, evaṃ sammāvimuttacittassa bhikkhuno bhusā cepi cakkhuviññeyyā rūpā cakkhussa āpāthaṃ āgacchanti, nevassa cittaṃ pariyādiyanti. Amissīkatamevassa cittaṃ hoti ṭhitaṃ āneñjappattaṃ vayañcassānupassati. Bhusā cepi sotaviññeyyā saddā…pe… ghānaviññeyyā gandhā… jivhāviññeyyā rasā… kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā… manoviññeyyā dhammā manassa āpāthaṃ āgacchanti, nevassa cittaṃ pariyādiyanti. Amissīkatamevassa cittaṃ hoti ṭhitaṃ āneñjappattaṃ vayañcassānupassatī’’ti.

    ‘‘નેક્ખમ્મં અધિમુત્તસ્સ, પવિવેકઞ્ચ ચેતસો;

    ‘‘Nekkhammaṃ adhimuttassa, pavivekañca cetaso;

    અબ્યાપજ્જાધિમુત્તસ્સ, ઉપાદાનક્ખયસ્સ ચ.

    Abyāpajjādhimuttassa, upādānakkhayassa ca.

    ‘‘તણ્હાક્ખયાધિમુત્તસ્સ , અસમ્મોહઞ્ચ ચેતસો;

    ‘‘Taṇhākkhayādhimuttassa , asammohañca cetaso;

    દિસ્વા આયતનુપ્પાદં, સમ્મા ચિત્તં વિમુચ્ચતિ.

    Disvā āyatanuppādaṃ, sammā cittaṃ vimuccati.

    ‘‘તસ્સ સમ્મા વિમુત્તસ્સ, સન્તચિત્તસ્સ ભિક્ખુનો;

    ‘‘Tassa sammā vimuttassa, santacittassa bhikkhuno;

    કતસ્સ પટિચયો નત્થિ, કરણીયં ન વિજ્જતિ.

    Katassa paṭicayo natthi, karaṇīyaṃ na vijjati.

    ‘‘સેલો યથા એકગ્ઘનો, વાતેન ન સમીરતિ;

    ‘‘Selo yathā ekagghano, vātena na samīrati;

    એવં રૂપા રસા સદ્દા, ગન્ધા ફસ્સા ચ કેવલા.

    Evaṃ rūpā rasā saddā, gandhā phassā ca kevalā.

    ‘‘ઇટ્ઠા ધમ્મા અનિટ્ઠા ચ, નપ્પવેધેન્તિ તાદિનો;

    ‘‘Iṭṭhā dhammā aniṭṭhā ca, nappavedhenti tādino;

    ઠિતં ચિત્તં વિપ્પમુત્તં 11, વયઞ્ચસ્સાનુપસ્સતી’’તિ. પઠમં;

    Ṭhitaṃ cittaṃ vippamuttaṃ 12, vayañcassānupassatī’’ti. paṭhamaṃ;







    Footnotes:
    1. મહાવ॰ ૨૪૩ આગતં
    2. mahāva. 243 āgataṃ
    3. ભોગે (મહાવ॰ ૨૪૩)
    4. bhoge (mahāva. 243)
    5. આગારિકભૂતો (સ્યા॰), અગારિકભૂતો (મહાવ॰ ૨૪૩)
    6. āgārikabhūto (syā.), agārikabhūto (mahāva. 243)
    7. અબ્યાપજ્ઝાધિમુત્તો (ક॰) મહાવ॰ ૨૪૪ પસ્સિતબ્બં
    8. abyāpajjhādhimutto (ka.) mahāva. 244 passitabbaṃ
    9. આપાતં (ક॰)
    10. āpātaṃ (ka.)
    11. વિમુતઞ્ચ (ક॰) મહાવ॰ ૨૪૪; કથા॰ ૨૬૬
    12. vimutañca (ka.) mahāva. 244; kathā. 266



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૧. સોણસુત્તવણ્ણના • 1. Soṇasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૧. સોણસુત્તવણ્ણના • 1. Soṇasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact