| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೭. ಸೋಪ್ಪಸುತ್ತಂ
7. Soppasuttaṃ
೧೭. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಸಾಯನ್ಹಸಮಯಂ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಾ ವುಟ್ಠಿತೋ ಯೇನುಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಖೋ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಸಾಯನ್ಹಸಮಯಂ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಾ ವುಟ್ಠಿತೋ ಯೇನುಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಖೋ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ…ಪೇ॰… ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಖೋ ಮಹಾಕಸ್ಸಪೋ… ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಖೋ ಮಹಾಕಚ್ಚಾಯನೋ… ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಖೋ ಮಹಾಕೋಟ್ಠಿಕೋ 1 … ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಖೋ ಮಹಾಚುನ್ದೋ… ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಖೋ ಮಹಾಕಪ್ಪಿನೋ… ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಖೋ ಅನುರುದ್ಧೋ… ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಖೋ ರೇವತೋ… ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಖೋ ಆನನ್ದೋ ಸಾಯನ್ಹಸಮಯಂ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಾ ವುಟ್ಠಿತೋ ಯೇನುಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಬಹುದೇವ ರತ್ತಿಂ ನಿಸಜ್ಜಾಯ ವೀತಿನಾಮೇತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ವಿಹಾರಂ ಪಾವಿಸಿ। ತೇಪಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಅಚಿರಪಕ್ಕನ್ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಯಥಾವಿಹಾರಂ ಅಗಮಂಸು। ಯೇ ಪನ ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂ ನವಾ ಅಚಿರಪಬ್ಬಜಿತಾ ಅಧುನಾಗತಾ ಇಮಂ ಧಮ್ಮವಿನಯಂ ತೇ ಯಾವ ಸೂರಿಯುಗ್ಗಮನಾ ಕಾಕಚ್ಛಮಾನಾ ಸುಪಿಂಸು। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಭಗವಾ ದಿಬ್ಬೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ವಿಸುದ್ಧೇನ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಮಾನುಸಕೇನ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಯಾವ ಸೂರಿಯುಗ್ಗಮನಾ ಕಾಕಚ್ಛಮಾನೇ ಸುಪನ್ತೇ। ದಿಸ್ವಾ ಯೇನುಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ನಿಸಜ್ಜ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ –
17. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho bhagavā sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenupaṭṭhānasālā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Āyasmāpi kho sāriputto sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenupaṭṭhānasālā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Āyasmāpi kho mahāmoggallāno…pe… āyasmāpi kho mahākassapo… āyasmāpi kho mahākaccāyano… āyasmāpi kho mahākoṭṭhiko 2 … āyasmāpi kho mahācundo… āyasmāpi kho mahākappino… āyasmāpi kho anuruddho… āyasmāpi kho revato… āyasmāpi kho ānando sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenupaṭṭhānasālā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Atha kho bhagavā bahudeva rattiṃ nisajjāya vītināmetvā uṭṭhāyāsanā vihāraṃ pāvisi. Tepi kho āyasmanto acirapakkantassa bhagavato uṭṭhāyāsanā yathāvihāraṃ agamaṃsu. Ye pana tattha bhikkhū navā acirapabbajitā adhunāgatā imaṃ dhammavinayaṃ te yāva sūriyuggamanā kākacchamānā supiṃsu. Addasā kho bhagavā dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena te bhikkhū yāva sūriyuggamanā kākacchamāne supante. Disvā yenupaṭṭhānasālā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā bhikkhū āmantesi –
‘‘ಕಹಂ ನು ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಾರಿಪುತ್ತೋ? ಕಹಂ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ? ಕಹಂ ಮಹಾಕಸ್ಸಪೋ? ಕಹಂ ಮಹಾಕಚ್ಚಾಯನೋ? ಕಹಂ ಮಹಾಕೋಟ್ಠಿಕೋ? ಕಹಂ ಮಹಾಚುನ್ದೋ? ಕಹಂ ಮಹಾಕಪ್ಪಿನೋ? ಕಹಂ ಅನುರುದ್ಧೋ? ಕಹಂ ರೇವತೋ? ಕಹಂ ಆನನ್ದೋ? ಕಹಂ ನು ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಥೇರಾ ಸಾವಕಾ ಗತಾ’’ತಿ? ‘‘ತೇಪಿ ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಅಚಿರಪಕ್ಕನ್ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಯಥಾವಿಹಾರಂ ಅಗಮಂಸೂ’’ತಿ। ‘‘ಕೇನ ನೋ 3 ತುಮ್ಹೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಥೇರಾ ಭಿಕ್ಖೂ ನಾಗತಾತಿ 4 ಯಾವ ಸೂರಿಯುಗ್ಗಮನಾ ಕಾಕಚ್ಛಮಾನಾ ಸುಪಥ? ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಪಿ ನು ತುಮ್ಹೇಹಿ ದಿಟ್ಠಂ ವಾ ಸುತಂ ವಾ – ‘ರಾಜಾ ಖತ್ತಿಯೋ ಮುದ್ಧಾಭಿಸಿತ್ತೋ 5 ಯಾವದತ್ಥಂ ಸೇಯ್ಯಸುಖಂ ಪಸ್ಸಸುಖಂ ಮಿದ್ಧಸುಖಂ ಅನುಯುತ್ತೋ ವಿಹರನ್ತೋ ಯಾವಜೀವಂ ರಜ್ಜಂ ಕಾರೇನ್ತೋ ಜನಪದಸ್ಸ ವಾ ಪಿಯೋ ಮನಾಪೋ’’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಸಾಧು, ಭಿಕ್ಖವೇ! ಮಯಾಪಿ ಖೋ ಏತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನೇವ ದಿಟ್ಠಂ ನ ಸುತಂ – ‘ರಾಜಾ ಖತ್ತಿಯೋ ಮುದ್ಧಾಭಿಸಿತ್ತೋ ಯಾವದತ್ಥಂ ಸೇಯ್ಯಸುಖಂ ಪಸ್ಸಸುಖಂ ಮಿದ್ಧಸುಖಂ ಅನುಯುತ್ತೋ ವಿಹರನ್ತೋ ಯಾವಜೀವಂ ರಜ್ಜಂ ಕಾರೇನ್ತೋ ಜನಪದಸ್ಸ ವಾ ಪಿಯೋ ಮನಾಪೋ’’’ತಿ।
‘‘Kahaṃ nu kho, bhikkhave, sāriputto? Kahaṃ mahāmoggallāno? Kahaṃ mahākassapo? Kahaṃ mahākaccāyano? Kahaṃ mahākoṭṭhiko? Kahaṃ mahācundo? Kahaṃ mahākappino? Kahaṃ anuruddho? Kahaṃ revato? Kahaṃ ānando? Kahaṃ nu kho te, bhikkhave, therā sāvakā gatā’’ti? ‘‘Tepi kho, bhante, āyasmanto acirapakkantassa bhagavato uṭṭhāyāsanā yathāvihāraṃ agamaṃsū’’ti. ‘‘Kena no 6 tumhe, bhikkhave, therā bhikkhū nāgatāti 7 yāva sūriyuggamanā kākacchamānā supatha? Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘rājā khattiyo muddhābhisitto 8 yāvadatthaṃ seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto viharanto yāvajīvaṃ rajjaṃ kārento janapadassa vā piyo manāpo’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘rājā khattiyo muddhābhisitto yāvadatthaṃ seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto viharanto yāvajīvaṃ rajjaṃ kārento janapadassa vā piyo manāpo’’’ti.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಪಿ ನು ತುಮ್ಹೇಹಿ ದಿಟ್ಠಂ ವಾ ಸುತಂ ವಾ – ‘ರಟ್ಠಿಕೋ…ಪೇ॰… ಪೇತ್ತಣಿಕೋ… ಸೇನಾಪತಿಕೋ… ಗಾಮಗಾಮಣಿಕೋ 9 … ಪೂಗಗಾಮಣಿಕೋ ಯಾವದತ್ಥಂ ಸೇಯ್ಯಸುಖಂ ಪಸ್ಸಸುಖಂ ಮಿದ್ಧಸುಖಂ ಅನುಯುತ್ತೋ ವಿಹರನ್ತೋ ಯಾವಜೀವಂ ಪೂಗಗಾಮಣಿಕತ್ತಂ ಕಾರೇನ್ತೋ ಪೂಗಸ್ಸ ವಾ ಪಿಯೋ ಮನಾಪೋ’’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಸಾಧು, ಭಿಕ್ಖವೇ! ಮಯಾಪಿ ಖೋ ಏತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನೇವ ದಿಟ್ಠಂ ನ ಸುತಂ – ‘ಪೂಗಗಾಮಣಿಕೋ ಯಾವದತ್ಥಂ ಸೇಯ್ಯಸುಖಂ ಪಸ್ಸಸುಖಂ ಮಿದ್ಧಸುಖಂ ಅನುಯುತ್ತೋ ವಿಹರನ್ತೋ ಯಾವಜೀವಂ ಪೂಗಗಾಮಣಿಕತ್ತಂ ವಾ ಕಾರೇನ್ತೋ ಪೂಗಸ್ಸ ವಾ ಪಿಯೋ ಮನಾಪೋ’’’ತಿ।
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘raṭṭhiko…pe… pettaṇiko… senāpatiko… gāmagāmaṇiko 10 … pūgagāmaṇiko yāvadatthaṃ seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto viharanto yāvajīvaṃ pūgagāmaṇikattaṃ kārento pūgassa vā piyo manāpo’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘pūgagāmaṇiko yāvadatthaṃ seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto viharanto yāvajīvaṃ pūgagāmaṇikattaṃ vā kārento pūgassa vā piyo manāpo’’’ti.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಪಿ ನು ತುಮ್ಹೇಹಿ ದಿಟ್ಠಂ ವಾ ಸುತಂ ವಾ – ‘ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ಯಾವದತ್ಥಂ ಸೇಯ್ಯಸುಖಂ ಪಸ್ಸಸುಖಂ ಮಿದ್ಧಸುಖಂ ಅನುಯುತ್ತೋ ಇನ್ದ್ರಿಯೇಸು ಅಗುತ್ತದ್ವಾರೋ ಭೋಜನೇ ಅಮತ್ತಞ್ಞೂ ಜಾಗರಿಯಂ ಅನನುಯುತ್ತೋ ಅವಿಪಸ್ಸಕೋ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪುಬ್ಬರತ್ತಾಪರರತ್ತಂ ಬೋಧಿಪಕ್ಖಿಯಾನಂ 11 ಧಮ್ಮಾನಂ ಭಾವನಾನುಯೋಗಂ ಅನನುಯುತ್ತೋ ಆಸವಾನಂ ಖಯಾ ಅನಾಸವಂ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರನ್ತೋ’’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಸಾಧು, ಭಿಕ್ಖವೇ! ಮಯಾಪಿ ಖೋ ಏತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನೇವ ದಿಟ್ಠಂ ನ ಸುತಂ – ‘ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ಯಾವದತ್ಥಂ ಸೇಯ್ಯಸುಖಂ ಪಸ್ಸಸುಖಂ ಮಿದ್ಧಸುಖಂ ಅನುಯುತ್ತೋ ಇನ್ದ್ರಿಯೇಸು ಅಗುತ್ತದ್ವಾರೋ ಭೋಜನೇ ಅಮತ್ತಞ್ಞೂ ಜಾಗರಿಯಂ ಅನನುಯುತ್ತೋ ಅವಿಪಸ್ಸಕೋ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಪುಬ್ಬರತ್ತಾಪರರತ್ತಂ ಬೋಧಿಪಕ್ಖಿಯಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಭಾವನಾನುಯೋಗಂ ಅನನುಯುತ್ತೋ ಆಸವಾನಂ ಖಯಾ ಅನಾಸವಂ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರನ್ತೋ’’’ತಿ।
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘samaṇo vā brāhmaṇo vā yāvadatthaṃ seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto indriyesu aguttadvāro bhojane amattaññū jāgariyaṃ ananuyutto avipassako kusalānaṃ dhammānaṃ pubbarattāpararattaṃ bodhipakkhiyānaṃ 12 dhammānaṃ bhāvanānuyogaṃ ananuyutto āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharanto’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘samaṇo vā brāhmaṇo vā yāvadatthaṃ seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto indriyesu aguttadvāro bhojane amattaññū jāgariyaṃ ananuyutto avipassako kusalānaṃ dhammānaṃ pubbarattāpararattaṃ bodhipakkhiyānaṃ dhammānaṃ bhāvanānuyogaṃ ananuyutto āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharanto’’’ti.
‘‘ತಸ್ಮಾತಿಹ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏವಂ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ – ‘ಇನ್ದ್ರಿಯೇಸು ಗುತ್ತದ್ವಾರಾ ಭವಿಸ್ಸಾಮ, ಭೋಜನೇ ಮತ್ತಞ್ಞುನೋ, ಜಾಗರಿಯಂ ಅನುಯುತ್ತಾ, ವಿಪಸ್ಸಕಾ ಕುಸಲಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ , ಪುಬ್ಬರತ್ತಾಪರರತ್ತಂ ಬೋಧಿಪಕ್ಖಿಯಾನಂ ಧಮ್ಮಾನಂ, ಭಾವನಾನುಯೋಗಮನುಯುತ್ತಾ ವಿಹರಿಸ್ಸಾಮಾ’ತಿ। ಏವಞ್ಹಿ ವೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ। ಸತ್ತಮಂ।
‘‘Tasmātiha, bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘indriyesu guttadvārā bhavissāma, bhojane mattaññuno, jāgariyaṃ anuyuttā, vipassakā kusalānaṃ dhammānaṃ , pubbarattāpararattaṃ bodhipakkhiyānaṃ dhammānaṃ, bhāvanānuyogamanuyuttā viharissāmā’ti. Evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabba’’nti. Sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೭. ಸೋಪ್ಪಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Soppasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೭. ಸೋಪ್ಪಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Soppasuttavaṇṇanā
