Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೮. ಸುದತ್ತಸುತ್ತಂ
8. Sudattasuttaṃ
೨೪೨. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ಸೀತವನೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ರಾಜಗಹಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ ಹೋತಿ ಕೇನಚಿದೇವ ಕರಣೀಯೇನ। ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ – ‘‘ಬುದ್ಧೋ ಕಿರ ಲೋಕೇ ಉಪ್ಪನ್ನೋ’’ತಿ। ತಾವದೇವ ಚ ಪನ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ। ಅಥಸ್ಸ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಕಾಲೋ ಖೋ ಅಜ್ಜ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತುಂ। ಸ್ವೇ ದಾನಾಹಂ ಕಾಲೇನ ಭಗವನ್ತಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಬುದ್ಧಗತಾಯ ಸತಿಯಾ ನಿಪಜ್ಜಿ। ರತ್ತಿಯಾ ಸುದಂ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ವುಟ್ಠಾಸಿ ಪಭಾತನ್ತಿ ಮಞ್ಞಮಾನೋ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಯೇನ ಸಿವಥಿಕದ್ವಾರಂ 1 ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅಮನುಸ್ಸಾ ದ್ವಾರಂ ವಿವರಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ನಗರಮ್ಹಾ ನಿಕ್ಖಮನ್ತಸ್ಸ ಆಲೋಕೋ ಅನ್ತರಧಾಯಿ, ಅನ್ಧಕಾರೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ, ಭಯಂ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ಲೋಮಹಂಸೋ ಉದಪಾದಿ, ತತೋವ ಪುನ ನಿವತ್ತಿತುಕಾಮೋ ಅಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಸಿವಕೋ 2 ಯಕ್ಖೋ ಅನ್ತರಹಿತೋ ಸದ್ದಮನುಸ್ಸಾವೇಸಿ –
242. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati sītavane. Tena kho pana samayena anāthapiṇḍiko gahapati rājagahaṃ anuppatto hoti kenacideva karaṇīyena. Assosi kho anāthapiṇḍiko gahapati – ‘‘buddho kira loke uppanno’’ti. Tāvadeva ca pana bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkamitukāmo hoti. Athassa anāthapiṇḍikassa gahapatissa etadahosi – ‘‘akālo kho ajja bhagavantaṃ dassanāya upasaṅkamituṃ. Sve dānāhaṃ kālena bhagavantaṃ dassanāya gamissāmī’’ti buddhagatāya satiyā nipajji. Rattiyā sudaṃ tikkhattuṃ vuṭṭhāsi pabhātanti maññamāno. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena sivathikadvāraṃ 3 tenupasaṅkami. Amanussā dvāraṃ vivariṃsu. Atha kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa nagaramhā nikkhamantassa āloko antaradhāyi, andhakāro pāturahosi, bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso udapādi, tatova puna nivattitukāmo ahosi. Atha kho sivako 4 yakkho antarahito saddamanussāvesi –
‘‘ಸತಂ ಹತ್ಥೀ ಸತಂ ಅಸ್ಸಾ, ಸತಂ ಅಸ್ಸತರೀರಥಾ।
‘‘Sataṃ hatthī sataṃ assā, sataṃ assatarīrathā;
ಸತಂ ಕಞ್ಞಾಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಆಮುಕ್ಕಮಣಿಕುಣ್ಡಲಾ।
Sataṃ kaññāsahassāni, āmukkamaṇikuṇḍalā;
ಏಕಸ್ಸ ಪದವೀತಿಹಾರಸ್ಸ, ಕಲಂ ನಾಗ್ಘನ್ತಿ ಸೋಳಸಿಂ॥
Ekassa padavītihārassa, kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ.
‘‘ಅಭಿಕ್ಕಮ ಗಹಪತಿ, ಅಭಿಕ್ಕಮ ಗಹಪತಿ।
‘‘Abhikkama gahapati, abhikkama gahapati;
ಅಭಿಕ್ಕಮನಂ ತೇ ಸೇಯ್ಯೋ, ನೋ ಪಟಿಕ್ಕಮನ’’ನ್ತಿ॥
Abhikkamanaṃ te seyyo, no paṭikkamana’’nti.
ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಅನ್ಧಕಾರೋ ಅನ್ತರಧಾಯಿ, ಆಲೋಕೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ, ಯಂ ಅಹೋಸಿ ಭಯಂ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ಲೋಮಹಂಸೋ, ಸೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಆಲೋಕೋ ಅನ್ತರಧಾಯಿ, ಅನ್ಧಕಾರೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ, ಭಯಂ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ಲೋಮಹಂಸೋ ಉದಪಾದಿ, ತತೋವ ಪುನ ನಿವತ್ತಿತುಕಾಮೋ ಅಹೋಸಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಸಿವಕೋ ಯಕ್ಖೋ ಅನ್ತರಹಿತೋ ಸದ್ದಮನುಸ್ಸಾವೇಸಿ –
Atha kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa andhakāro antaradhāyi, āloko pāturahosi, yaṃ ahosi bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso, so paṭippassambhi. Dutiyampi kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa āloko antaradhāyi, andhakāro pāturahosi, bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso udapādi, tatova puna nivattitukāmo ahosi. Dutiyampi kho sivako yakkho antarahito saddamanussāvesi –
‘‘ಸತಂ ಹತ್ಥೀ ಸತಂ ಅಸ್ಸಾ…ಪೇ॰…
‘‘Sataṃ hatthī sataṃ assā…pe…
ಕಲಂ ನಾಗ್ಘನ್ತಿ ಸೋಳಸಿಂ॥
Kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ.
‘‘ಅಭಿಕ್ಕಮ ಗಹಪತಿ, ಅಭಿಕ್ಕಮ ಗಹಪತಿ।
‘‘Abhikkama gahapati, abhikkama gahapati;
ಅಭಿಕ್ಕಮನಂ ತೇ ಸೇಯ್ಯೋ, ನೋ ಪಟಿಕ್ಕಮನ’’ನ್ತಿ॥
Abhikkamanaṃ te seyyo, no paṭikkamana’’nti.
ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಅನ್ಧಕಾರೋ ಅನ್ತರಧಾಯಿ , ಆಲೋಕೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ, ಯಂ ಅಹೋಸಿ ಭಯಂ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ಲೋಮಹಂಸೋ, ಸೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭಿ। ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಆಲೋಕೋ ಅನ್ತರಧಾಯಿ, ಅನ್ಧಕಾರೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ, ಭಯಂ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ಲೋಮಹಂಸೋ ಉದಪಾದಿ, ತತೋವ ಪುನ ನಿವತ್ತಿತುಕಾಮೋ ಅಹೋಸಿ। ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಸಿವಕೋ ಯಕ್ಖೋ ಅನ್ತರಹಿತೋ ಸದ್ದಮನುಸ್ಸಾವೇಸಿ –
Atha kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa andhakāro antaradhāyi , āloko pāturahosi, yaṃ ahosi bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso, so paṭippassambhi. Tatiyampi kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa āloko antaradhāyi, andhakāro pāturahosi, bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso udapādi, tatova puna nivattitukāmo ahosi. Tatiyampi kho sivako yakkho antarahito saddamanussāvesi –
‘‘ಸತಂ ಹತ್ಥೀ ಸತಂ ಅಸ್ಸಾ…ಪೇ॰…
‘‘Sataṃ hatthī sataṃ assā…pe…
ಕಲಂ ನಾಗ್ಘನ್ತಿ ಸೋಳಸಿಂ॥
Kalaṃ nāgghanti soḷasiṃ.
‘‘ಅಭಿಕ್ಕಮ ಗಹಪತಿ, ಅಭಿಕ್ಕಮ ಗಹಪತಿ।
‘‘Abhikkama gahapati, abhikkama gahapati;
ಅಭಿಕ್ಕಮನಂ ತೇ ಸೇಯ್ಯೋ, ನೋ ಪಟಿಕ್ಕಮನ’’ನ್ತಿ॥
Abhikkamanaṃ te seyyo, no paṭikkamana’’nti.
ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಅನ್ಧಕಾರೋ ಅನ್ತರಧಾಯಿ, ಆಲೋಕೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ, ಯಂ ಅಹೋಸಿ ಭಯಂ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ಲೋಮಹಂಸೋ, ಸೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭಿ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಯೇನ ಸೀತವನಂ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ।
Atha kho anāthapiṇḍikassa gahapatissa andhakāro antaradhāyi, āloko pāturahosi, yaṃ ahosi bhayaṃ chambhitattaṃ lomahaṃso, so paṭippassambhi. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati yena sītavanaṃ yena bhagavā tenupasaṅkami.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಗವಾ ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಯ ಅಬ್ಭೋಕಾಸೇ ಚಙ್ಕಮತಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಭಗವಾ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಂ ಗಹಪತಿಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ। ದಿಸ್ವಾನ ಚಙ್ಕಮಾ ಓರೋಹಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ನಿಸಜ್ಜ ಖೋ ಭಗವಾ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಂ ಗಹಪತಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಏಹಿ ಸುದತ್ತಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ, ನಾಮೇನ ಮಂ ಭಗವಾ ಆಲಪತೀತಿ, ಹಟ್ಠೋ ಉದಗ್ಗೋ ತತ್ಥೇವ ಭಗವತೋ ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ ನಿಪತಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಚ್ಚಿ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಸುಖಮಸಯಿತ್ಥಾ’’ತಿ?
Tena kho pana samayena bhagavā rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya abbhokāse caṅkamati. Addasā kho bhagavā anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna caṅkamā orohitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā anāthapiṇḍikaṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘ehi sudattā’’ti. Atha kho anāthapiṇḍiko gahapati, nāmena maṃ bhagavā ālapatīti, haṭṭho udaggo tattheva bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kacci, bhante, bhagavā sukhamasayitthā’’ti?
‘‘ಸಬ್ಬದಾ ವೇ ಸುಖಂ ಸೇತಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಪರಿನಿಬ್ಬುತೋ।
‘‘Sabbadā ve sukhaṃ seti, brāhmaṇo parinibbuto;
ಯೋ ನ ಲಿಮ್ಪತಿ ಕಾಮೇಸು, ಸೀತಿಭೂತೋ ನಿರೂಪಧಿ॥
Yo na limpati kāmesu, sītibhūto nirūpadhi.
‘‘ಸಬ್ಬಾ ಆಸತ್ತಿಯೋ ಛೇತ್ವಾ, ವಿನೇಯ್ಯ ಹದಯೇ ದರಂ।
‘‘Sabbā āsattiyo chetvā, vineyya hadaye daraṃ;
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೮. ಸುದತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 8. Sudattasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೮. ಸುದತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 8. Sudattasuttavaṇṇanā