| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪೇತವತ್ಥು-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Petavatthu-aṭṭhakathā |
೨. ಸೂಕರಮುಖಪೇತವತ್ಥುವಣ್ಣನಾ
2. Sūkaramukhapetavatthuvaṇṇanā
ಕಾಯೋ ತೇ ಸಬ್ಬಸೋವಣ್ಣೋತಿ ಇದಂ ಸತ್ಥರಿ ರಾಜಗಹಂ ಉಪನಿಸ್ಸಾಯ ವೇಳುವನೇ ಕಲನ್ದಕನಿವಾಪೇ ವಿಹರನ್ತೇ ಅಞ್ಞ್ಞಾತರಂ ಸೂಕರಮುಖಪೇತಂ ಆರಬ್ಭ ವುತ್ತಂ। ಅತೀತೇ ಕಿರ ಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಸಾಸನೇ ಏಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಕಾಯೇನ ಸಞ್ಞತೋ ಅಹೋಸಿ, ವಾಚಾಯ ಅಸಞ್ಞತೋ, ಭಿಕ್ಖೂ ಅಕ್ಕೋಸತಿ ಪರಿಭಾಸತಿ। ಸೋ ಕಾಲಂ ಕತ್ವಾ ನಿರಯೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ, ಏಕಂ ಬುದ್ಧನ್ತರಂ ತತ್ಥ ಪಚ್ಚಿತ್ವಾ ತತೋ ಚವಿತ್ವಾ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದೇ ರಾಜಗಹಸಮೀಪೇ ಗಿಜ್ಝಕೂಟಪಬ್ಬತಪಾದೇ ತಸ್ಸೇವ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ವಿಪಾಕಾವಸೇಸೇನ ಖುಪ್ಪಿಪಾಸಾಭಿಭೂತೋ ಪೇತೋ ಹುತ್ವಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ। ತಸ್ಸ ಕಾಯೋ ಸುವಣ್ಣವಣ್ಣೋ ಅಹೋಸಿ, ಮುಖಂ ಸೂಕರಮುಖಸದಿಸಂ। ಅಥಾಯಸ್ಮಾ ನಾರದೋ ಗಿಜ್ಝಕೂಟೇ ಪಬ್ಬತೇ ವಸನ್ತೋ ಪಾತೋವ ಸರೀರಪಟಿಜಗ್ಗನಂ ಕತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ರಾಜಗಹಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಗಚ್ಛನ್ತೋ ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇ ತಂ ಪೇತಂ ದಿಸ್ವಾ ತೇನ ಕತಕಮ್ಮಂ ಪುಚ್ಛನ್ತೋ –
Kāyo te sabbasovaṇṇoti idaṃ satthari rājagahaṃ upanissāya veḷuvane kalandakanivāpe viharante añññātaraṃ sūkaramukhapetaṃ ārabbha vuttaṃ. Atīte kira kassapassa bhagavato sāsane eko bhikkhu kāyena saññato ahosi, vācāya asaññato, bhikkhū akkosati paribhāsati. So kālaṃ katvā niraye nibbatto, ekaṃ buddhantaraṃ tattha paccitvā tato cavitvā imasmiṃ buddhuppāde rājagahasamīpe gijjhakūṭapabbatapāde tasseva kammassa vipākāvasesena khuppipāsābhibhūto peto hutvā nibbatti. Tassa kāyo suvaṇṇavaṇṇo ahosi, mukhaṃ sūkaramukhasadisaṃ. Athāyasmā nārado gijjhakūṭe pabbate vasanto pātova sarīrapaṭijagganaṃ katvā pattacīvaramādāya rājagahaṃ piṇḍāya gacchanto antarāmagge taṃ petaṃ disvā tena katakammaṃ pucchanto –
೪.
4.
‘‘ಕಾಯೋ ತೇ ಸಬ್ಬಸೋವಣ್ಣೋ, ಸಬ್ಬಾ ಓಭಾಸತೇ ದಿಸಾ।
‘‘Kāyo te sabbasovaṇṇo, sabbā obhāsate disā;
ಮುಖಂ ತೇ ಸೂಕರಸ್ಸೇವ, ಕಿಂ ಕಮ್ಮಮಕರೀ ಪುರೇ’’ತಿ॥ –
Mukhaṃ te sūkarasseva, kiṃ kammamakarī pure’’ti. –
ಗಾಥಮಾಹ। ತತ್ಥ ಕಾಯೋ ತೇ ಸಬ್ಬಸೋವಣ್ಣೋತಿ ತವ ಕಾಯೋ ದೇಹೋ ಸಬ್ಬೋ ಸುವಣ್ಣವಣ್ಣೋ ಉತ್ತತ್ತಕನಕಸನ್ನಿಭೋ। ಸಬ್ಬಾ ಓಭಾಸತೇ ದಿಸಾತಿ ತಸ್ಸ ಪಭಾಯ ಸಬ್ಬಾಪಿ ದಿಸಾ ಸಮನ್ತನ್ತೋ ಓಭಾಸತಿ ವಿಜ್ಜೋತತಿ। ಓಭಾಸತೇತಿ ವಾ ಅನ್ತೋಗಧಹೋತುಅತ್ಥಮಿದಂ ಪದನ್ತಿ ‘‘ತೇ ಕಾಯೋ ಸಬ್ಬಸೋವಣ್ಣೋ ಸಬ್ಬಾ ದಿಸಾ ಓಭಾಸೇತಿ ವಿಜ್ಜೋತೇತೀ’’ತಿ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಮುಖಂ ತೇ ಸೂಕರಸ್ಸೇವಾತಿ ಮುಖಂ ಪನ ತೇ ಸೂಕರಸ್ಸ ವಿಯ, ಸೂಕರಮುಖಸದಿಸಂ ತವ ಮುಖನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಿಂ ಕಮ್ಮಮಕರೀ ಪುರೇತಿ ‘‘ತ್ವಂ ಪುಬ್ಬೇ ಅತೀತಜಾತಿಯಂ ಕೀದಿಸಂ ಕಮ್ಮಂ ಅಕಾಸೀ’’ತಿ ಪುಚ್ಛತಿ।
Gāthamāha. Tattha kāyo te sabbasovaṇṇoti tava kāyo deho sabbo suvaṇṇavaṇṇo uttattakanakasannibho. Sabbā obhāsate disāti tassa pabhāya sabbāpi disā samantanto obhāsati vijjotati. Obhāsateti vā antogadhahotuatthamidaṃ padanti ‘‘te kāyo sabbasovaṇṇo sabbā disā obhāseti vijjotetī’’ti attho daṭṭhabbo. Mukhaṃte sūkarassevāti mukhaṃ pana te sūkarassa viya, sūkaramukhasadisaṃ tava mukhanti attho. Kiṃ kammamakarī pureti ‘‘tvaṃ pubbe atītajātiyaṃ kīdisaṃ kammaṃ akāsī’’ti pucchati.
ಏವಂ ಥೇರೇನ ಸೋ ಪೇತೋ ಕತಕಮ್ಮಂ ಪುಟ್ಠೋ ಗಾಥಾಯ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇನ್ತೋ –
Evaṃ therena so peto katakammaṃ puṭṭho gāthāya vissajjento –
೫.
5.
‘‘ಕಾಯೇನ ಸಞ್ಞತೋ ಆಸಿಂ, ವಾಚಾಯಾಸಿಮಸಞ್ಞತೋ।
‘‘Kāyena saññato āsiṃ, vācāyāsimasaññato;
ತೇನ ಮೇತಾದಿಸೋ ವಣ್ಣೋ, ಯಥಾ ಪಸ್ಸಸಿ ನಾರದಾ’’ತಿ॥ –
Tena metādiso vaṇṇo, yathā passasi nāradā’’ti. –
ಆಹ । ತತ್ಥ ಕಾಯೇನ ಸಞ್ಞತೋ ಆಸಿನ್ತಿ ಕಾಯಿಕೇನ ಸಂಯಮೇನ ಸಂಯತೋ ಕಾಯದ್ವಾರಿಕೇನ ಸಂವರೇನ ಸಂವುತೋ ಅಹೋಸಿಂ। ವಾಚಾಯಾಸಿಮಸಞ್ಞತೋತಿ ವಾಚಾಯ ಅಸಞ್ಞತೋ ವಾಚಸಿಕೇನ ಅಸಂವರೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಅಹೋಸಿಂ। ತೇನಾತಿ ತೇನ ಉಭಯೇನ ಸಂಯಮೇನ ಅಸಂಯಮೇನ ಚ। ಮೇತಿ ಮಯ್ಹಂ। ಏತಾದಿಸೋ ವಣ್ಣೋತಿ ಏದಿಸೋ। ಯಥಾ ತ್ವಂ, ನಾರದ, ಪಚ್ಚಕ್ಖತೋ ಪಸ್ಸಸಿ, ಏವರೂಪೋ, ಕಾಯೇನ ಮನುಸ್ಸಸಣ್ಠಾನೋ ಸುವಣ್ಣವಣ್ಣೋ, ಮುಖೇನ ಸೂಕರಸದಿಸೋ ಆಸಿನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ವಣ್ಣಸದ್ದೋ ಹಿ ಇಧ ಛವಿಯಂ ಸಣ್ಠಾನೇ ಚ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ।
Āha . Tattha kāyena saññato āsinti kāyikena saṃyamena saṃyato kāyadvārikena saṃvarena saṃvuto ahosiṃ. Vācāyāsimasaññatoti vācāya asaññato vācasikena asaṃvarena samannāgato ahosiṃ. Tenāti tena ubhayena saṃyamena asaṃyamena ca. Meti mayhaṃ. Etādiso vaṇṇoti ediso. Yathā tvaṃ, nārada, paccakkhato passasi, evarūpo, kāyena manussasaṇṭhāno suvaṇṇavaṇṇo, mukhena sūkarasadiso āsinti yojanā. Vaṇṇasaddo hi idha chaviyaṃ saṇṭhāne ca daṭṭhabbo.
ಏವಂ ಪೇತೋ ಥೇರೇನ ಪುಚ್ಛಿತೋ ತಮತ್ಥಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ತಮೇವ ಕಾರಣಂ ಕತ್ವಾ ಥೇರಸ್ಸ ಓವಾದಂ ದೇನ್ತೋ –
Evaṃ peto therena pucchito tamatthaṃ vissajjetvā tameva kāraṇaṃ katvā therassa ovādaṃ dento –
೬.
6.
‘‘ತಂ ತ್ಯಾಹಂ ನಾರದ ಬ್ರೂಮಿ, ಸಾಮಂ ದಿಟ್ಠಮಿದಂ ತಯಾ।
‘‘Taṃ tyāhaṃ nārada brūmi, sāmaṃ diṭṭhamidaṃ tayā;
ಮಾಕಾಸಿ ಮುಖಸಾ ಪಾಪಂ, ಮಾ ಖೋ ಸೂಕರಮುಖೋ ಅಹೂ’’ತಿ॥ –
Mākāsi mukhasā pāpaṃ, mā kho sūkaramukho ahū’’ti. –
ಗಾಥಮಾಹ। ತತ್ಥ ತನ್ತಿ ತಸ್ಮಾ। ತ್ಯಾಹನ್ತಿ ತೇ ಅಹಂ। ನಾರದಾತಿ ಥೇರಂ ಆಲಪತಿ। ಬ್ರೂಮೀತಿ ಕಥೇಮಿ। ಸಾಮನ್ತಿ ಸಯಮೇವ। ಇದನ್ತಿ ಅತ್ತನೋ ಸರೀರಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ। ಅಯಞ್ಹೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ – ಯಸ್ಮಾ, ಭನ್ತೇ ನಾರದ, ಇದಂ ಮಮ ಸರೀರಂ ಗಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಹೇಟ್ಠಾ ಮನುಸ್ಸಸಣ್ಠಾನಂ, ಉಪರಿ ಸೂಕರಸಣ್ಠಾನಂ, ತಯಾ ಪಚ್ಚಕ್ಖತೋವ ದಿಟ್ಠಂ, ತಸ್ಮಾ ತೇ ಅಹಂ ಓವಾದವಸೇನ ವದಾಮೀತಿ। ಕಿನ್ತಿ ಚೇತಿ ಆಹ ‘‘ಮಾಕಾಸಿ ಮುಖಸಾ ಪಾಪಂ, ಮಾ ಖೋ ಸೂಕರಮುಖೋ ಅಹೂ’’ತಿ। ತತ್ಥ ಮಾತಿ ಪಟಿಸೇಧೇ ನಿಪಾತೋ। ಮುಖಸಾತಿ ಮುಖೇನ। ಖೋತಿ ಅವಧಾರಣೇ, ವಾಚಾಯ ಪಾಪಕಮ್ಮಂ ಮಾಕಾಸಿ ಮಾ ಕರೋಹಿ। ಮಾ ಖೋ ಸೂಕರಮುಖೋ ಅಹೂತಿ ಅಹಂ ವಿಯ ಸೂಕರಮುಖೋ ಮಾ ಅಹೋಸಿಯೇವ। ಸಚೇ ಪನ ತ್ವಂ ಮುಖರೋ ಹುತ್ವಾ ವಾಚಾಯ ಪಾಪಂ ಕರೇಯ್ಯಾಸಿ, ಏಕಂಸೇನ ಸೂಕರಮುಖೋ ಭವೇಯ್ಯಾಸಿ, ತಸ್ಮಾ ಮಾಕಾಸಿ ಮುಖಸಾ ಪಾಪನ್ತಿ ಫಲಪಟಿಸೇಧನಮುಖೇನಪಿ ಹೇತುಮೇವ ಪಟಿಸೇಧೇತಿ।
Gāthamāha. Tattha tanti tasmā. Tyāhanti te ahaṃ. Nāradāti theraṃ ālapati. Brūmīti kathemi. Sāmanti sayameva. Idanti attano sarīraṃ sandhāya vadati. Ayañhettha attho – yasmā, bhante nārada, idaṃ mama sarīraṃ galato paṭṭhāya heṭṭhā manussasaṇṭhānaṃ, upari sūkarasaṇṭhānaṃ, tayā paccakkhatova diṭṭhaṃ, tasmā te ahaṃ ovādavasena vadāmīti. Kinti ceti āha ‘‘mākāsi mukhasā pāpaṃ, mā kho sūkaramukho ahū’’ti. Tattha māti paṭisedhe nipāto. Mukhasāti mukhena. Khoti avadhāraṇe, vācāya pāpakammaṃ mākāsi mā karohi. Mākho sūkaramukho ahūti ahaṃ viya sūkaramukho mā ahosiyeva. Sace pana tvaṃ mukharo hutvā vācāya pāpaṃ kareyyāsi, ekaṃsena sūkaramukho bhaveyyāsi, tasmā mākāsi mukhasā pāpanti phalapaṭisedhanamukhenapi hetumeva paṭisedheti.
ಅಥಾಯಸ್ಮಾ ನಾರದೋ ರಾಜಗಹೇ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಪಟಿಕ್ಕನ್ತೋ ಚತುಪರಿಸಮಜ್ಝೇ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಸತ್ಥುನೋ ತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ। ಸತ್ಥಾ, ‘‘ನಾರದ, ಪುಬ್ಬೇವ ಮಯಾ ಸೋ ಸತ್ಥೋ ದಿಟ್ಠೋ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಅನೇಕಾಕಾರವೋಕಾರಂ ವಚೀದುಚ್ಚರಿತಸನ್ನಿಸ್ಸಿತಂ ಆದೀನವಂ, ವಚೀಸುಚರಿತಪಟಿಸಂಯುತ್ತಞ್ಚ ಆನಿಸಂಸಂ ಪಕಾಸೇನ್ತೋ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಸಿ। ಸಾ ದೇಸನಾ ಸಮ್ಪತ್ತಪರಿಸಾಯ ಸಾತ್ಥಿಕಾ ಅಹೋಸೀತಿ।
Athāyasmā nārado rājagahe piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto catuparisamajjhe nisinnassa satthuno tamatthaṃ ārocesi. Satthā, ‘‘nārada, pubbeva mayā so sattho diṭṭho’’ti vatvā anekākāravokāraṃ vacīduccaritasannissitaṃ ādīnavaṃ, vacīsucaritapaṭisaṃyuttañca ānisaṃsaṃ pakāsento dhammaṃ desesi. Sā desanā sampattaparisāya sātthikā ahosīti.
ಸೂಕರಮುಖಪೇತವತ್ಥುವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Sūkaramukhapetavatthuvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಪೇತವತ್ಥುಪಾಳಿ • Petavatthupāḷi / ೨. ಸೂಕರಮುಖಪೇತವತ್ಥು • 2. Sūkaramukhapetavatthu
