Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೯. ಸುಖುಮಾಲಸುತ್ತಂ
9. Sukhumālasuttaṃ
೩೯. ‘‘ಸುಖುಮಾಲೋ ಅಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪರಮಸುಖುಮಾಲೋ ಅಚ್ಚನ್ತಸುಖುಮಾಲೋ। ಮಮ ಸುದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಿತು ನಿವೇಸನೇ ಪೋಕ್ಖರಣಿಯೋ ಕಾರಿತಾ ಹೋನ್ತಿ। ಏಕತ್ಥ ಸುದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉಪ್ಪಲಂ ವಪ್ಪತಿ 1, ಏಕತ್ಥ ಪದುಮಂ, ಏಕತ್ಥ ಪುಣ್ಡರೀಕಂ, ಯಾವದೇವ ಮಮತ್ಥಾಯ । ನ ಖೋ ಪನಸ್ಸಾಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಕಾಸಿಕಂ ಚನ್ದನಂ ಧಾರೇಮಿ 2। ಕಾಸಿಕಂ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸು ಮೇ ತಂ ವೇಠನಂ ಹೋತಿ, ಕಾಸಿಕಾ ಕಞ್ಚುಕಾ, ಕಾಸಿಕಂ ನಿವಾಸನಂ, ಕಾಸಿಕೋ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗೋ। ರತ್ತಿನ್ದಿವಂ 3 ಖೋ ಪನ ಮೇ ಸು ತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸೇತಚ್ಛತ್ತಂ ಧಾರೀಯತಿ – ‘ಮಾ ನಂ ಫುಸಿ ಸೀತಂ ವಾ ಉಣ್ಹಂ ವಾ ತಿಣಂ ವಾ ರಜೋ ವಾ ಉಸ್ಸಾವೋ ವಾ’’’ತಿ।
39. ‘‘Sukhumālo ahaṃ, bhikkhave, paramasukhumālo accantasukhumālo. Mama sudaṃ, bhikkhave, pitu nivesane pokkharaṇiyo kāritā honti. Ekattha sudaṃ, bhikkhave, uppalaṃ vappati 4, ekattha padumaṃ, ekattha puṇḍarīkaṃ, yāvadeva mamatthāya . Na kho panassāhaṃ, bhikkhave, akāsikaṃ candanaṃ dhāremi 5. Kāsikaṃ , bhikkhave, su me taṃ veṭhanaṃ hoti, kāsikā kañcukā, kāsikaṃ nivāsanaṃ, kāsiko uttarāsaṅgo. Rattindivaṃ 6 kho pana me su taṃ, bhikkhave, setacchattaṃ dhārīyati – ‘mā naṃ phusi sītaṃ vā uṇhaṃ vā tiṇaṃ vā rajo vā ussāvo vā’’’ti.
‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಯೋ ಪಾಸಾದಾ ಅಹೇಸುಂ – ಏಕೋ ಹೇಮನ್ತಿಕೋ, ಏಕೋ ಗಿಮ್ಹಿಕೋ, ಏಕೋ ವಸ್ಸಿಕೋ। ಸೋ ಖೋ ಅಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವಸ್ಸಿಕೇ ಪಾಸಾದೇ ವಸ್ಸಿಕೇ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ ನಿಪ್ಪುರಿಸೇಹಿ ತೂರಿಯೇಹಿ ಪರಿಚಾರಯಮಾನೋ 7 ನ ಹೇಟ್ಠಾಪಾಸಾದಂ ಓರೋಹಾಮಿ। ಯಥಾ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞೇಸಂ ನಿವೇಸನೇ ದಾಸಕಮ್ಮಕರಪೋರಿಸಸ್ಸ ಕಣಾಜಕಂ ಭೋಜನಂ ದೀಯತಿ ಬಿಲಙ್ಗದುತಿಯಂ, ಏವಮೇವಸ್ಸು ಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಿತು ನಿವೇಸನೇ ದಾಸಕಮ್ಮಕರಪೋರಿಸಸ್ಸ ಸಾಲಿಮಂಸೋದನೋ ದೀಯತಿ।
‘‘Tassa mayhaṃ, bhikkhave, tayo pāsādā ahesuṃ – eko hemantiko, eko gimhiko, eko vassiko. So kho ahaṃ, bhikkhave, vassike pāsāde vassike cattāro māse nippurisehi tūriyehi paricārayamāno 8 na heṭṭhāpāsādaṃ orohāmi. Yathā kho pana, bhikkhave, aññesaṃ nivesane dāsakammakaraporisassa kaṇājakaṃ bhojanaṃ dīyati bilaṅgadutiyaṃ, evamevassu me, bhikkhave, pitu nivesane dāsakammakaraporisassa sālimaṃsodano dīyati.
‘‘ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏವರೂಪಾಯ ಇದ್ಧಿಯಾ ಸಮನ್ನಾಗತಸ್ಸ ಏವರೂಪೇನ ಚ ಸುಖುಮಾಲೇನ ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಅಸ್ಸುತವಾ ಖೋ ಪುಥುಜ್ಜನೋ ಅತ್ತನಾ ಜರಾಧಮ್ಮೋ ಸಮಾನೋ ಜರಂ ಅನತೀತೋ ಪರಂ ಜಿಣ್ಣಂ ದಿಸ್ವಾ ಅಟ್ಟೀಯತಿ ಹರಾಯತಿ ಜಿಗುಚ್ಛತಿ ಅತ್ತಾನಂಯೇವ ಅತಿಸಿತ್ವಾ, ಅಹಮ್ಪಿ ಖೋಮ್ಹಿ ಜರಾಧಮ್ಮೋ ಜರಂ ಅನತೀತೋ। ಅಹಞ್ಚೇವ 9 ಖೋ ಪನ ಜರಾಧಮ್ಮೋ ಸಮಾನೋ ಜರಂ ಅನತೀತೋ ಪರಂ ಜಿಣ್ಣಂ ದಿಸ್ವಾ ಅಟ್ಟೀಯೇಯ್ಯಂ ಹರಾಯೇಯ್ಯಂ ಜಿಗುಚ್ಛೇಯ್ಯಂ ನ ಮೇತಂ ಅಸ್ಸ ಪತಿರೂಪ’ನ್ತಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇತಿ ಪಟಿಸಞ್ಚಿಕ್ಖತೋ ಯೋ ಯೋಬ್ಬನೇ ಯೋಬ್ಬನಮದೋ ಸೋ ಸಬ್ಬಸೋ ಪಹೀಯಿ।
‘‘Tassa mayhaṃ, bhikkhave, evarūpāya iddhiyā samannāgatassa evarūpena ca sukhumālena etadahosi – ‘assutavā kho puthujjano attanā jarādhammo samāno jaraṃ anatīto paraṃ jiṇṇaṃ disvā aṭṭīyati harāyati jigucchati attānaṃyeva atisitvā, ahampi khomhi jarādhammo jaraṃ anatīto. Ahañceva 10 kho pana jarādhammo samāno jaraṃ anatīto paraṃ jiṇṇaṃ disvā aṭṭīyeyyaṃ harāyeyyaṃ jiguccheyyaṃ na metaṃ assa patirūpa’nti. Tassa mayhaṃ, bhikkhave, iti paṭisañcikkhato yo yobbane yobbanamado so sabbaso pahīyi.
‘‘ಅಸ್ಸುತವಾ ಖೋ ಪುಥುಜ್ಜನೋ ಅತ್ತನಾ ಬ್ಯಾಧಿಧಮ್ಮೋ ಸಮಾನೋ ಬ್ಯಾಧಿಂ ಅನತೀತೋ ಪರಂ ಬ್ಯಾಧಿತಂ ದಿಸ್ವಾ ಅಟ್ಟೀಯತಿ ಹರಾಯತಿ ಜಿಗುಚ್ಛತಿ ಅತ್ತಾನಂಯೇವ ಅತಿಸಿತ್ವಾ – ‘ಅಹಮ್ಪಿ ಖೋಮ್ಹಿ ಬ್ಯಾಧಿಧಮ್ಮೋ ಬ್ಯಾಧಿಂ ಅನತೀತೋ, ಅಹಞ್ಚೇವ ಖೋ ಪನ ಬ್ಯಾಧಿಧಮ್ಮೋ ಸಮಾನೋ ಬ್ಯಾಧಿಂ ಅನತೀತೋ ಪರಂ ಬ್ಯಾಧಿಕಂ ದಿಸ್ವಾ ಅಟ್ಟೀಯೇಯ್ಯಂ ಹರಾಯೇಯ್ಯಂ ಜಿಗುಚ್ಛೇಯ್ಯಂ, ನ ಮೇತಂ ಅಸ್ಸ ಪತಿರೂಪ’ನ್ತಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇತಿ ಪಟಿಸಞ್ಚಿಕ್ಖತೋ ಯೋ ಆರೋಗ್ಯೇ ಆರೋಗ್ಯಮದೋ ಸೋ ಸಬ್ಬಸೋ ಪಹೀಯಿ।
‘‘Assutavā kho puthujjano attanā byādhidhammo samāno byādhiṃ anatīto paraṃ byādhitaṃ disvā aṭṭīyati harāyati jigucchati attānaṃyeva atisitvā – ‘ahampi khomhi byādhidhammo byādhiṃ anatīto, ahañceva kho pana byādhidhammo samāno byādhiṃ anatīto paraṃ byādhikaṃ disvā aṭṭīyeyyaṃ harāyeyyaṃ jiguccheyyaṃ, na metaṃ assa patirūpa’nti. Tassa mayhaṃ, bhikkhave, iti paṭisañcikkhato yo ārogye ārogyamado so sabbaso pahīyi.
‘‘ಅಸ್ಸುತವಾ ಖೋ ಪುಥುಜ್ಜನೋ ಅತ್ತನಾ ಮರಣಧಮ್ಮೋ ಸಮಾನೋ ಮರಣಂ ಅನತೀತೋ ಪರಂ ಮತಂ ದಿಸ್ವಾ ಅಟ್ಟೀಯತಿ ಹರಾಯತಿ ಜಿಗುಚ್ಛತಿ ಅತ್ತಾನಂಯೇವ ಅತಿಸಿತ್ವಾ – ‘ಅಹಮ್ಪಿ ಖೋಮ್ಹಿ ಮರಣಧಮ್ಮೋ, ಮರಣಂ ಅನತೀತೋ, ಅಹಂ ಚೇವ ಖೋ ಪನ ಮರಣಧಮ್ಮೋ ಸಮಾನೋ ಮರಣಂ ಅನತೀತೋ ಪರಂ ಮತಂ ದಿಸ್ವಾ ಅಟ್ಟೀಯೇಯ್ಯಂ ಹರಾಯೇಯ್ಯಂ ಜಿಗುಚ್ಛೇಯ್ಯಂ, ನ ಮೇತಂ ಅಸ್ಸ ಪತಿರೂಪ’ನ್ತಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇತಿ ಪಟಿಸಞ್ಚಿಕ್ಖತೋ ಯೋ ಜೀವಿತೇ ಜೀವಿತಮದೋ ಸೋ ಸಬ್ಬಸೋ ಪಹೀಯೀ’’ತಿ।
‘‘Assutavā kho puthujjano attanā maraṇadhammo samāno maraṇaṃ anatīto paraṃ mataṃ disvā aṭṭīyati harāyati jigucchati attānaṃyeva atisitvā – ‘ahampi khomhi maraṇadhammo, maraṇaṃ anatīto, ahaṃ ceva kho pana maraṇadhammo samāno maraṇaṃ anatīto paraṃ mataṃ disvā aṭṭīyeyyaṃ harāyeyyaṃ jiguccheyyaṃ, na metaṃ assa patirūpa’nti. Tassa mayhaṃ, bhikkhave, iti paṭisañcikkhato yo jīvite jīvitamado so sabbaso pahīyī’’ti.
‘‘ತಯೋಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮದಾ। ಕತಮೇ ತಯೋ? ಯೋಬ್ಬನಮದೋ, ಆರೋಗ್ಯಮದೋ, ಜೀವಿತಮದೋ। ಯೋಬ್ಬನಮದಮತ್ತೋ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸ್ಸುತವಾ ಪುಥುಜ್ಜನೋ ಕಾಯೇನ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರತಿ, ವಾಚಾಯ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರತಿ, ಮನಸಾ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರತಿ। ಸೋ ಕಾಯೇನ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರಿತ್ವಾ, ವಾಚಾಯ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರಿತ್ವಾ, ಮನಸಾ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರಿತ್ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜತಿ। ಆರೋಗ್ಯಮದಮತ್ತೋ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸ್ಸುತವಾ ಪುಥುಜ್ಜನೋ…ಪೇ॰… ಜೀವಿತಮದಮತ್ತೋ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸ್ಸುತವಾ ಪುಥುಜ್ಜನೋ ಕಾಯೇನ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರತಿ, ವಾಚಾಯ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರತಿ, ಮನಸಾ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರತಿ। ಸೋ ಕಾಯೇನ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರಿತ್ವಾ , ವಾಚಾಯ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರಿತ್ವಾ, ಮನಸಾ ದುಚ್ಚರಿತಂ ಚರಿತ್ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಪಾಯಂ ದುಗ್ಗತಿಂ ವಿನಿಪಾತಂ ನಿರಯಂ ಉಪಪಜ್ಜತಿ।
‘‘Tayome, bhikkhave, madā. Katame tayo? Yobbanamado, ārogyamado, jīvitamado. Yobbanamadamatto vā, bhikkhave, assutavā puthujjano kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati. So kāyena duccaritaṃ caritvā, vācāya duccaritaṃ caritvā, manasā duccaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. Ārogyamadamatto vā, bhikkhave, assutavā puthujjano…pe… jīvitamadamatto vā, bhikkhave, assutavā puthujjano kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati. So kāyena duccaritaṃ caritvā , vācāya duccaritaṃ caritvā, manasā duccaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati.
‘‘ಯೋಬ್ಬನಮದಮತ್ತೋ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಸಿಕ್ಖಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ಹೀನಾಯಾವತ್ತತಿ। ಆರೋಗ್ಯಮದಮತ್ತೋ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು…ಪೇ॰… ಜೀವಿತಮದಮತ್ತೋ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಸಿಕ್ಖಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ಹೀನಾಯಾವತ್ತತೀ’’ತಿ।
‘‘Yobbanamadamatto vā, bhikkhave, bhikkhu sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattati. Ārogyamadamatto vā, bhikkhave, bhikkhu…pe… jīvitamadamatto vā, bhikkhave, bhikkhu sikkhaṃ paccakkhāya hīnāyāvattatī’’ti.
‘‘ಬ್ಯಾಧಿಧಮ್ಮಾ ಜರಾಧಮ್ಮಾ, ಅಥೋ ಮರಣಧಮ್ಮಿನೋ।
‘‘Byādhidhammā jarādhammā, atho maraṇadhammino;
‘‘ಅಹಞ್ಚೇ ತಂ ಜಿಗುಚ್ಛೇಯ್ಯಂ, ಏವಂಧಮ್ಮೇಸು ಪಾಣಿಸು।
‘‘Ahañce taṃ jiguccheyyaṃ, evaṃdhammesu pāṇisu;
ನ ಮೇತಂ ಪತಿರೂಪಸ್ಸ, ಮಮ ಏವಂ ವಿಹಾರಿನೋ॥
Na metaṃ patirūpassa, mama evaṃ vihārino.
‘‘ಸೋಹಂ ಏವಂ ವಿಹರನ್ತೋ, ಞತ್ವಾ ಧಮ್ಮಂ ನಿರೂಪಧಿಂ।
‘‘Sohaṃ evaṃ viharanto, ñatvā dhammaṃ nirūpadhiṃ;
ಆರೋಗ್ಯೇ ಯೋಬ್ಬನಸ್ಮಿಞ್ಚ, ಜೀವಿತಸ್ಮಿಞ್ಚ ಯೇ ಮದಾ॥
Ārogye yobbanasmiñca, jīvitasmiñca ye madā.
‘‘ಸಬ್ಬೇ ಮದೇ ಅಭಿಭೋಸ್ಮಿ 13, ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ದಟ್ಠು ಖೇಮತಂ।
‘‘Sabbe made abhibhosmi 14, nekkhamme daṭṭhu khemataṃ;
ತಸ್ಸ ಮೇ ಅಹು ಉಸ್ಸಾಹೋ, ನಿಬ್ಬಾನಂ ಅಭಿಪಸ್ಸತೋ॥
Tassa me ahu ussāho, nibbānaṃ abhipassato.
‘‘ನಾಹಂ ಭಬ್ಬೋ ಏತರಹಿ, ಕಾಮಾನಿ ಪಟಿಸೇವಿತುಂ।
‘‘Nāhaṃ bhabbo etarahi, kāmāni paṭisevituṃ;
ಅನಿವತ್ತಿ ಭವಿಸ್ಸಾಮಿ, ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಪರಾಯಣೋ’’ತಿ॥ ನವಮಂ।
Anivatti bhavissāmi, brahmacariyaparāyaṇo’’ti. navamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೯. ಸುಖುಮಾಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Sukhumālasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೯. ಸುಖುಮಾಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Sukhumālasuttavaṇṇanā