Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi

    ४२०. सुमङ्गलजातकं (४)

    420. Sumaṅgalajātakaṃ (4)

    २७.

    27.

    भुसम्हि 1 कुद्धोति अवेक्खियान, न ताव दण्डं पणयेय्य इस्सरो।

    Bhusamhi 2 kuddhoti avekkhiyāna, na tāva daṇḍaṃ paṇayeyya issaro;

    अट्ठानसो अप्पतिरूपमत्तनो, परस्स दुक्खानि भुसं उदीरये॥

    Aṭṭhānaso appatirūpamattano, parassa dukkhāni bhusaṃ udīraye.

    २८.

    28.

    यतो च जानेय्य पसादमत्तनो, अत्थं नियुञ्‍जेय्य परस्स दुक्‍कटं।

    Yato ca jāneyya pasādamattano, atthaṃ niyuñjeyya parassa dukkaṭaṃ;

    तदायमत्थोति सयं अवेक्खिय, अथस्स दण्डं सदिसं निवेसये॥

    Tadāyamatthoti sayaṃ avekkhiya, athassa daṇḍaṃ sadisaṃ nivesaye.

    २९.

    29.

    न चापि झापेति परं न अत्तनं, अमुच्छितो यो नयते नयानयं।

    Na cāpi jhāpeti paraṃ na attanaṃ, amucchito yo nayate nayānayaṃ;

    यो दण्डधारो भवतीध इस्सरो, स वण्णगुत्तो सिरिया न धंसति॥

    Yo daṇḍadhāro bhavatīdha issaro, sa vaṇṇagutto siriyā na dhaṃsati.

    ३०.

    30.

    ये खत्तिया से अनिसम्मकारिनो, पणेन्ति दण्डं सहसा पमुच्छिता।

    Ye khattiyā se anisammakārino, paṇenti daṇḍaṃ sahasā pamucchitā;

    अवण्णसंयुता 3 जहन्ति जीवितं, इतो विमुत्तापि च यन्ति दुग्गतिं॥

    Avaṇṇasaṃyutā 4 jahanti jīvitaṃ, ito vimuttāpi ca yanti duggatiṃ.

    ३१.

    31.

    धम्मे च ये अरियप्पवेदिते रता, अनुत्तरा ते वचसा मनसा कम्मुना च।

    Dhamme ca ye ariyappavedite ratā, anuttarā te vacasā manasā kammunā ca;

    ते सन्तिसोरच्‍चसमाधिसण्ठिता, वजन्ति लोकं दुभयं तथाविधा॥

    Te santisoraccasamādhisaṇṭhitā, vajanti lokaṃ dubhayaṃ tathāvidhā.

    ३२.

    32.

    राजाहमस्मि नरपमदानमिस्सरो, सचेपि कुज्झामि ठपेमि अत्तनं।

    Rājāhamasmi narapamadānamissaro, sacepi kujjhāmi ṭhapemi attanaṃ;

    निसेधयन्तो जनतं तथाविधं, पणेमि दण्डं अनुकम्प योनिसो॥

    Nisedhayanto janataṃ tathāvidhaṃ, paṇemi daṇḍaṃ anukampa yoniso.

    ३३.

    33.

    सिरी च लक्खी च तवेव खत्तिय, जनाधिप मा विजहि कुदाचनं।

    Sirī ca lakkhī ca taveva khattiya, janādhipa mā vijahi kudācanaṃ;

    अक्‍कोधनो निच्‍चपसन्‍नचित्तो, अनीघो तुवं वस्ससतानि पालय॥

    Akkodhano niccapasannacitto, anīgho tuvaṃ vassasatāni pālaya.

    ३४.

    34.

    गुणेहि एतेहि उपेत खत्तिय, ठितमरियवत्ती 5 सुवचो अकोधनो।

    Guṇehi etehi upeta khattiya, ṭhitamariyavattī 6 suvaco akodhano;

    सुखी अनुप्पीळ पसासमेदिनिं 7, इतो विमुत्तोपि च याहि सुग्गतिं॥

    Sukhī anuppīḷa pasāsamediniṃ 8, ito vimuttopi ca yāhi suggatiṃ.

    ३५.

    35.

    एवं सुनीतेन 9 सुभासितेन, धम्मेन ञायेन उपायसो नयं।

    Evaṃ sunītena 10 subhāsitena, dhammena ñāyena upāyaso nayaṃ;

    निब्बापये सङ्खुभितं महाजनं, महाव मेघो सलिलेन मेदिनिन्ति 11

    Nibbāpaye saṅkhubhitaṃ mahājanaṃ, mahāva megho salilena medininti 12.

    सुमङ्गलजातकं चतुत्थं।

    Sumaṅgalajātakaṃ catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. भुसम्पि (क॰), भुसं हि (सी॰ निय्य)
    2. bhusampi (ka.), bhusaṃ hi (sī. niyya)
    3. युत्ताव (क॰)
    4. yuttāva (ka.)
    5. वत्ति (सी॰), वुत्ति (क॰)
    6. vatti (sī.), vutti (ka.)
    7. अनुप्पीळं सहसमेदनिं (क॰)
    8. anuppīḷaṃ sahasamedaniṃ (ka.)
    9. सुविनीतेन (पी॰)
    10. suvinītena (pī.)
    11. मेदनिन्ति (स्या॰ क॰)
    12. medaninti (syā. ka.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [४२०] ४. सुमङ्गलजातकवण्णना • [420] 4. Sumaṅgalajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact