Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಜಾತಕಪಾಳಿ • Jātakapāḷi |
೫೪೦. ಸುವಣ್ಣಸಾಮಜಾತಕಂ (೩)
540. Suvaṇṇasāmajātakaṃ (3)
೨೯೬.
296.
ಖತ್ತಿಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವೇಸ್ಸೋ, ಕೋ ಮಂ ವಿದ್ಧಾ ನಿಲೀಯಸಿ॥
Khattiyo brāhmaṇo vesso, ko maṃ viddhā nilīyasi.
೨೯೭.
297.
‘‘ನ ಮೇ ಮಂಸಾನಿ ಖಜ್ಜಾನಿ, ಚಮ್ಮೇನತ್ಥೋ ನ ವಿಜ್ಜತಿ।
‘‘Na me maṃsāni khajjāni, cammenattho na vijjati;
ಅಥ ಕೇನ ನು ವಣ್ಣೇನ, ವಿದ್ಧೇಯ್ಯಂ ಮಂ ಅಮಞ್ಞಥ॥
Atha kena nu vaṇṇena, viddheyyaṃ maṃ amaññatha.
೨೯೮.
298.
‘‘ಕೋ ವಾ ತ್ವಂ ಕಸ್ಸ ವಾ ಪುತ್ತೋ, ಕಥಂ ಜಾನೇಮು ತಂ ಮಯಂ।
‘‘Ko vā tvaṃ kassa vā putto, kathaṃ jānemu taṃ mayaṃ;
ಪುಟ್ಠೋ ಮೇ ಸಮ್ಮ ಅಕ್ಖಾಹಿ, ಕಿಂ ಮಂ ವಿದ್ಧಾ ನಿಲೀಯಸಿ’’॥
Puṭṭho me samma akkhāhi, kiṃ maṃ viddhā nilīyasi’’.
೨೯೯.
299.
‘‘ರಾಜಾಹಮಸ್ಮಿ ಕಾಸೀನಂ, ಪೀಳಿಯಕ್ಖೋತಿ ಮಂ ವಿದೂ।
‘‘Rājāhamasmi kāsīnaṃ, pīḷiyakkhoti maṃ vidū;
ಲೋಭಾ ರಟ್ಠಂ ಪಹಿತ್ವಾನ, ಮಿಗಮೇಸಂ ಚರಾಮಹಂ॥
Lobhā raṭṭhaṃ pahitvāna, migamesaṃ carāmahaṃ.
೩೦೦.
300.
‘‘ಇಸ್ಸತ್ಥೇ ಚಸ್ಮಿ ಕುಸಲೋ, ದಳ್ಹಧಮ್ಮೋತಿ ವಿಸ್ಸುತೋ।
‘‘Issatthe casmi kusalo, daḷhadhammoti vissuto;
ನಾಗೋಪಿ ಮೇ ನ ಮುಚ್ಚೇಯ್ಯ, ಆಗತೋ ಉಸುಪಾತನಂ॥
Nāgopi me na mucceyya, āgato usupātanaṃ.
೩೦೧.
301.
‘‘ಕೋ ವಾ ತ್ವಂ ಕಸ್ಸ ವಾ ಪುತ್ತೋ 3, ಕಥಂ ಜಾನೇಮು ತಂ ಮಯಂ।
‘‘Ko vā tvaṃ kassa vā putto 4, kathaṃ jānemu taṃ mayaṃ;
ಪಿತುನೋ ಅತ್ತನೋ ಚಾಪಿ, ನಾಮಗೋತ್ತಂ ಪವೇದಯ’’॥
Pituno attano cāpi, nāmagottaṃ pavedaya’’.
೩೦೨.
302.
‘‘ನೇಸಾದಪುತ್ತೋ ಭದ್ದನ್ತೇ, ಸಾಮೋ ಇತಿ ಮಂ ಞಾತಯೋ।
‘‘Nesādaputto bhaddante, sāmo iti maṃ ñātayo;
೩೦೩.
303.
‘‘ವಿದ್ಧೋಸ್ಮಿ ಪುಥುಸಲ್ಲೇನ, ಸವಿಸೇನ ಯಥಾ ಮಿಗೋ।
‘‘Viddhosmi puthusallena, savisena yathā migo;
ಸಕಮ್ಹಿ ಲೋಹಿತೇ ರಾಜ, ಪಸ್ಸ ಸೇಮಿ ಪರಿಪ್ಲುತೋ॥
Sakamhi lohite rāja, passa semi paripluto.
೩೦೪.
304.
ಆತುರೋ ತ್ಯಾನುಪುಚ್ಛಾಮಿ, ಕಿಂ ಮಂ ವಿದ್ಧಾ ನಿಲೀಯಸಿ॥
Āturo tyānupucchāmi, kiṃ maṃ viddhā nilīyasi.
೩೦೫.
305.
‘‘ಅಜಿನಮ್ಹಿ ಹಞ್ಞತೇ ದೀಪಿ, ನಾಗೋ ದನ್ತೇಹಿ ಹಞ್ಞತೇ।
‘‘Ajinamhi haññate dīpi, nāgo dantehi haññate;
ಅಥ ಕೇನ ನು ವಣ್ಣೇನ, ವಿದ್ಧೇಯ್ಯಂ ಮಂ ಅಮಞ್ಞಥ’’॥
Atha kena nu vaṇṇena, viddheyyaṃ maṃ amaññatha’’.
೩೦೬.
306.
‘‘ಮಿಗೋ ಉಪಟ್ಠಿತೋ ಆಸಿ, ಆಗತೋ ಉಸುಪಾತನಂ।
‘‘Migo upaṭṭhito āsi, āgato usupātanaṃ;
ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಉಬ್ಬಿಜೀ ಸಾಮ, ತೇನ ಕೋಧೋ ಮಮಾವಿಸಿ’’॥
Taṃ disvā ubbijī sāma, tena kodho mamāvisi’’.
೩೦೭.
307.
‘‘ಯತೋ ಸರಾಮಿ ಅತ್ತಾನಂ, ಯತೋ ಪತ್ತೋಸ್ಮಿ ವಿಞ್ಞುತಂ।
‘‘Yato sarāmi attānaṃ, yato pattosmi viññutaṃ;
ನ ಮಂ ಮಿಗಾ ಉತ್ತಸನ್ತಿ, ಅರಞ್ಞೇ ಸಾಪದಾನಿಪಿ॥
Na maṃ migā uttasanti, araññe sāpadānipi.
೩೦೮.
308.
‘‘ಯತೋ ನಿಧಿಂ ಪರಿಹರಿಂ, ಯತೋ ಪತ್ತೋಸ್ಮಿ ಯೋಬ್ಬನಂ।
‘‘Yato nidhiṃ parihariṃ, yato pattosmi yobbanaṃ;
ನ ಮಂ ಮಿಗಾ ಉತ್ತಸನ್ತಿ, ಅರಞ್ಞೇ ಸಾಪದಾನಿಪಿ॥
Na maṃ migā uttasanti, araññe sāpadānipi.
೩೦೯.
309.
‘‘ಭೀರೂ ಕಿಮ್ಪುರಿಸಾ ರಾಜ, ಪಬ್ಬತೇ ಗನ್ಧಮಾದನೇ।
‘‘Bhīrū kimpurisā rāja, pabbate gandhamādane;
ಸಮ್ಮೋದಮಾನಾ ಗಚ್ಛಾಮ, ಪಬ್ಬತಾನಿ ವನಾನಿ ಚ॥
Sammodamānā gacchāma, pabbatāni vanāni ca.
೩೧೦.
310.
೩೧೧.
311.
೩೧೨.
312.
‘‘ಕುತೋ ನು ಸಾಮ ಆಗಮ್ಮ, ಕಸ್ಸ ವಾ ಪಹಿತೋ ತುವಂ।
‘‘Kuto nu sāma āgamma, kassa vā pahito tuvaṃ;
ಉದಹಾರೋ ನದಿಂ ಗಚ್ಛ, ಆಗತೋ ಮಿಗಸಮ್ಮತಂ’’॥
Udahāro nadiṃ gaccha, āgato migasammataṃ’’.
೩೧೩.
313.
‘‘ಅನ್ಧಾ ಮಾತಾಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ, ತೇ ಭರಾಮಿ ಬ್ರಹಾವನೇ।
‘‘Andhā mātāpitā mayhaṃ, te bharāmi brahāvane;
ತೇಸಾಹಂ ಉದಕಾಹಾರೋ, ಆಗತೋ ಮಿಗಸಮ್ಮತಂ॥
Tesāhaṃ udakāhāro, āgato migasammataṃ.
೩೧೪.
314.
‘‘ಅತ್ಥಿ ನೇಸಂ ಉಸಾಮತ್ತಂ, ಅಥ ಸಾಹಸ್ಸ ಜೀವಿತಂ।
‘‘Atthi nesaṃ usāmattaṃ, atha sāhassa jīvitaṃ;
ಉದಕಸ್ಸ ಅಲಾಭೇನ , ಮಞ್ಞೇ ಅನ್ಧಾ ಮರಿಸ್ಸರೇ॥
Udakassa alābhena , maññe andhā marissare.
೩೧೫.
315.
‘‘ನ ಮೇ ಇದಂ ತಥಾ ದುಕ್ಖಂ, ಲಬ್ಭಾ ಹಿ ಪುಮುನಾ ಇದಂ।
‘‘Na me idaṃ tathā dukkhaṃ, labbhā hi pumunā idaṃ;
ಯಞ್ಚ ಅಮ್ಮಂ ನ ಪಸ್ಸಾಮಿ, ತಂ ಮೇ ದುಕ್ಖತರಂ ಇತೋ॥
Yañca ammaṃ na passāmi, taṃ me dukkhataraṃ ito.
೩೧೬.
316.
‘‘ನ ಮೇ ಇದಂ ತಥಾ ದುಕ್ಖಂ, ಲಬ್ಭಾ ಹಿ ಪುಮುನಾ ಇದಂ।
‘‘Na me idaṃ tathā dukkhaṃ, labbhā hi pumunā idaṃ;
ಯಞ್ಚ ತಾತಂ ನ ಪಸ್ಸಾಮಿ, ತಂ ಮೇ ದುಕ್ಖತರಂ ಇತೋ॥
Yañca tātaṃ na passāmi, taṃ me dukkhataraṃ ito.
೩೧೭.
317.
೩೧೮.
318.
೩೧೯.
319.
ಸಾಮ ತಾತ ವಿಲಪನ್ತಾ, ಹಿಣ್ಡಿಸ್ಸನ್ತಿ ಬ್ರಹಾವನೇ॥
Sāma tāta vilapantā, hiṇḍissanti brahāvane.
೩೨೦.
320.
‘‘ಇದಮ್ಪಿ ದುತಿಯಂ ಸಲ್ಲಂ, ಕಮ್ಪೇತಿ ಹದಯಂ ಮಮಂ।
‘‘Idampi dutiyaṃ sallaṃ, kampeti hadayaṃ mamaṃ;
ಯಞ್ಚ ಅನ್ಧೇ ನ ಪಸ್ಸಾಮಿ, ಮಞ್ಞೇ ಹಿಸ್ಸಾಮಿ 29 ಜೀವಿತಂ’’॥
Yañca andhe na passāmi, maññe hissāmi 30 jīvitaṃ’’.
೩೨೧.
321.
‘‘ಮಾ ಬಾಳ್ಹಂ ಪರಿದೇವೇಸಿ, ಸಾಮ ಕಲ್ಯಾಣದಸ್ಸನ।
‘‘Mā bāḷhaṃ paridevesi, sāma kalyāṇadassana;
ಅಹಂ ಕಮ್ಮಕರೋ ಹುತ್ವಾ, ಭರಿಸ್ಸಂ ತೇ ಬ್ರಹಾವನೇ॥
Ahaṃ kammakaro hutvā, bharissaṃ te brahāvane.
೩೨೨.
322.
‘‘ಇಸ್ಸತ್ಥೇ ಚಸ್ಮಿ ಕುಸಲೋ, ದಳ್ಹಧಮ್ಮೋತಿ ವಿಸ್ಸುತೋ।
‘‘Issatthe casmi kusalo, daḷhadhammoti vissuto;
ಅಹಂ ಕಮ್ಮಕರೋ ಹುತ್ವಾ, ಭರಿಸ್ಸಂ ತೇ ಬ್ರಹಾವನೇ॥
Ahaṃ kammakaro hutvā, bharissaṃ te brahāvane.
೩೨೩.
323.
ಅಹಂ ಕಮ್ಮಕರೋ ಹುತ್ವಾ, ಭರಿಸ್ಸಂ ತೇ ಬ್ರಹಾವನೇ॥
Ahaṃ kammakaro hutvā, bharissaṃ te brahāvane.
೩೨೪.
324.
‘‘ಕತಮಂ ತಂ ವನಂ ಸಾಮ, ಯತ್ಥ ಮಾತಾಪಿತಾ ತವ।
‘‘Katamaṃ taṃ vanaṃ sāma, yattha mātāpitā tava;
ಅಹಂ ತೇ ತಥಾ ಭರಿಸ್ಸಂ, ಯಥಾ ತೇ ಅಭರೀ ತುವಂ’’॥
Ahaṃ te tathā bharissaṃ, yathā te abharī tuvaṃ’’.
೩೨೫.
325.
‘‘ಅಯಂ ಏಕಪದೀ ರಾಜ, ಯೋಯಂ ಉಸ್ಸೀಸಕೇ ಮಮ।
‘‘Ayaṃ ekapadī rāja, yoyaṃ ussīsake mama;
ಇತೋ ಗನ್ತ್ವಾ ಅಡ್ಢಕೋಸಂ, ತತ್ಥ ನೇಸಂ ಅಗಾರಕಂ।
Ito gantvā aḍḍhakosaṃ, tattha nesaṃ agārakaṃ;
ಯತ್ಥ ಮಾತಾಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ, ತೇ ಭರಸ್ಸು ಇತೋ ಗತೋ॥
Yattha mātāpitā mayhaṃ, te bharassu ito gato.
೩೨೬.
326.
‘‘ನಮೋ ತೇ ಕಾಸಿರಾಜತ್ಥು, ನಮೋ ತೇ ಕಾಸಿವಡ್ಢನ।
‘‘Namo te kāsirājatthu, namo te kāsivaḍḍhana;
ಅನ್ಧಾ ಮಾತಾಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ, ತೇ ಭರಸ್ಸು ಬ್ರಹಾವನೇ॥
Andhā mātāpitā mayhaṃ, te bharassu brahāvane.
೩೨೭.
327.
‘‘ಅಞ್ಜಲಿಂ ತೇ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾಮಿ, ಕಾಸಿರಾಜ ನಮತ್ಥು ತೇ।
‘‘Añjaliṃ te paggaṇhāmi, kāsirāja namatthu te;
ಮಾತರಂ ಪಿತರಂ ಮಯ್ಹಂ, ವುತ್ತೋ ವಜ್ಜಾಸಿ ವನ್ದನಂ’’॥
Mātaraṃ pitaraṃ mayhaṃ, vutto vajjāsi vandanaṃ’’.
೩೨೮.
328.
‘‘ಇದಂ ವತ್ವಾನ ಸೋ ಸಾಮೋ, ಯುವಾ ಕಲ್ಯಾಣದಸ್ಸನೋ।
‘‘Idaṃ vatvāna so sāmo, yuvā kalyāṇadassano;
ಮುಚ್ಛಿತೋ ವಿಸವೇಗೇನ, ವಿಸಞ್ಞೀ ಸಮಪಜ್ಜಥ॥
Mucchito visavegena, visaññī samapajjatha.
೩೨೯.
329.
‘‘ಸ ರಾಜಾ ಪರಿದೇವೇಸಿ, ಬಹುಂ ಕಾರುಞ್ಞಸಞ್ಹಿತಂ।
‘‘Sa rājā paridevesi, bahuṃ kāruññasañhitaṃ;
ಸಾಮಂ ಕಾಲಙ್ಕತಂ ದಿಸ್ವಾ, ನತ್ಥಿ ಮಚ್ಚುಸ್ಸ ನಾಗಮೋ॥
Sāmaṃ kālaṅkataṃ disvā, natthi maccussa nāgamo.
೩೩೦.
330.
‘‘ಯಸ್ಸು ಮಂ ಪಟಿಮನ್ತೇತಿ, ಸವಿಸೇನ ಸಮಪ್ಪಿತೋ।
‘‘Yassu maṃ paṭimanteti, savisena samappito;
ಸ್ವಜ್ಜೇವಂ ಗತೇ ಕಾಲೇ, ನ ಕಿಞ್ಚಿ ಮಭಿಭಾಸತಿ॥
Svajjevaṃ gate kāle, na kiñci mabhibhāsati.
೩೩೧.
331.
‘‘ನಿರಯಂ ನೂನ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಏತ್ಥ ಮೇ ನತ್ಥಿ ಸಂಸಯೋ।
‘‘Nirayaṃ nūna gacchāmi, ettha me natthi saṃsayo;
ತದಾ ಹಿ ಪಕತಂ ಪಾಪಂ, ಚಿರರತ್ತಾಯ ಕಿಬ್ಬಿಸಂ॥
Tadā hi pakataṃ pāpaṃ, cirarattāya kibbisaṃ.
೩೩೨.
332.
‘‘ಭವನ್ತಿ ತಸ್ಸ ವತ್ತಾರೋ, ಗಾಮೇ ಕಿಬ್ಬಿಸಕಾರಕೋ।
‘‘Bhavanti tassa vattāro, gāme kibbisakārako;
ಅರಞ್ಞೇ ನಿಮ್ಮನುಸ್ಸಮ್ಹಿ, ಕೋ ಮಂ ವತ್ತುಮರಹತಿ॥
Araññe nimmanussamhi, ko maṃ vattumarahati.
೩೩೩.
333.
‘‘ಸಾರಯನ್ತಿ ಹಿ ಕಮ್ಮಾನಿ, ಗಾಮೇ ಸಂಗಚ್ಛ ಮಾಣವಾ।
‘‘Sārayanti hi kammāni, gāme saṃgaccha māṇavā;
ಅರಞ್ಞೇ ನಿಮ್ಮನುಸ್ಸಮ್ಹಿ, ಕೋ ನು ಮಂ ಸಾರಯಿಸ್ಸತಿ’’॥
Araññe nimmanussamhi, ko nu maṃ sārayissati’’.
೩೩೪.
334.
‘‘ಸಾ ದೇವತಾ ಅನ್ತರಹಿತಾ, ಪಬ್ಬತೇ ಗನ್ಧಮಾದನೇ।
‘‘Sā devatā antarahitā, pabbate gandhamādane;
ರಞ್ಞೋವ ಅನುಕಮ್ಪಾಯ, ಇಮಾ ಗಾಥಾ ಅಭಾಸಥ॥
Raññova anukampāya, imā gāthā abhāsatha.
೩೩೫.
335.
ಅದೂಸಕಾ ಪಿತಾಪುತ್ತಾ, ತಯೋ ಏಕೂಸುನಾ ಹತಾ॥
Adūsakā pitāputtā, tayo ekūsunā hatā.
೩೩೬.
336.
‘‘ಏಹಿ ತಂ ಅನುಸಿಕ್ಖಾಮಿ, ಯಥಾ ತೇ ಸುಗತೀ ಸಿಯಾ।
‘‘Ehi taṃ anusikkhāmi, yathā te sugatī siyā;
ಧಮ್ಮೇನನ್ಧೇ ವನೇ ಪೋಸ, ಮಞ್ಞೇಹಂ ಸುಗತೀ ತಯಾ॥
Dhammenandhe vane posa, maññehaṃ sugatī tayā.
೩೩೭.
337.
‘‘ಸ ರಾಜಾ ಪರಿದೇವಿತ್ವಾ, ಬಹುಂ ಕಾರುಞ್ಞಸಞ್ಹಿತಂ।
‘‘Sa rājā paridevitvā, bahuṃ kāruññasañhitaṃ;
ಉದಕಕುಮ್ಭಮಾದಾಯ, ಪಕ್ಕಾಮಿ ದಕ್ಖಿಣಾಮುಖೋ॥
Udakakumbhamādāya, pakkāmi dakkhiṇāmukho.
೩೩೮.
338.
‘‘ಕಸ್ಸ ನು ಏಸೋ ಪದಸದ್ದೋ, ಮನುಸ್ಸಸ್ಸೇವ ಆಗತೋ।
‘‘Kassa nu eso padasaddo, manussasseva āgato;
ನೇಸೋ ಸಾಮಸ್ಸ ನಿಗ್ಘೋಸೋ, ಕೋ ನು ತ್ವಮಸಿ ಮಾರಿಸ॥
Neso sāmassa nigghoso, ko nu tvamasi mārisa.
೩೩೯.
339.
ನೇಸೋ ಸಾಮಸ್ಸ ನಿಗ್ಘೋಸೋ, ಕೋ ನು ತ್ವಮಸಿ ಮಾರಿಸ’’॥
Neso sāmassa nigghoso, ko nu tvamasi mārisa’’.
೩೪೦.
340.
‘‘ರಾಜಾಹಮಸ್ಮಿ ಕಾಸೀನಂ, ಪೀಳಿಯಕ್ಖೋತಿ ಮಂ ವಿದೂ।
‘‘Rājāhamasmi kāsīnaṃ, pīḷiyakkhoti maṃ vidū;
ಲೋಭಾ ರಟ್ಠಂ ಪಹಿತ್ವಾನ, ಮಿಗಮೇಸಂ ಚರಾಮಹಂ॥
Lobhā raṭṭhaṃ pahitvāna, migamesaṃ carāmahaṃ.
೩೪೧.
341.
‘‘ಇಸ್ಸತ್ಥೇ ಚಸ್ಮಿ ಕುಸಲೋ, ದಳ್ಹಧಮ್ಮೋತಿ ವಿಸ್ಸುತೋ।
‘‘Issatthe casmi kusalo, daḷhadhammoti vissuto;
ನಾಗೋಪಿ ಮೇ ನ ಮುಚ್ಚೇಯ್ಯ, ಆಗತೋ ಉಸುಪಾತನಂ’’॥
Nāgopi me na mucceyya, āgato usupātanaṃ’’.
೩೪೨.
342.
‘‘ಸ್ವಾಗತಂ ತೇ ಮಹಾರಾಜ, ಅಥೋ ತೇ ಅದುರಾಗತಂ।
‘‘Svāgataṃ te mahārāja, atho te adurāgataṃ;
ಇಸ್ಸರೋಸಿ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ, ಯಂ ಇಧತ್ಥಿ ಪವೇದಯ॥
Issarosi anuppatto, yaṃ idhatthi pavedaya.
೩೪೩.
343.
‘‘ತಿನ್ದುಕಾನಿ ಪಿಯಾಲಾನಿ, ಮಧುಕೇ ಕಾಸುಮಾರಿಯೋ।
‘‘Tindukāni piyālāni, madhuke kāsumāriyo;
ಫಲಾನಿ ಖುದ್ದಕಪ್ಪಾನಿ, ಭುಞ್ಜ ರಾಜ ವರಂ ವರಂ॥
Phalāni khuddakappāni, bhuñja rāja varaṃ varaṃ.
೩೪೪.
344.
‘‘ಇದಮ್ಪಿ ಪಾನೀಯಂ ಸೀತಂ, ಆಭತಂ ಗಿರಿಗಬ್ಭರಾ।
‘‘Idampi pānīyaṃ sītaṃ, ābhataṃ girigabbharā;
ತತೋ ಪಿವ ಮಹಾರಾಜ, ಸಚೇ ತ್ವಂ ಅಭಿಕಙ್ಖಸಿ’’॥
Tato piva mahārāja, sace tvaṃ abhikaṅkhasi’’.
೩೪೫.
345.
‘‘ನಾಲಂ ಅನ್ಧಾ ವನೇ ದಟ್ಠುಂ, ಕೋ ನು ವೋ ಫಲಮಾಹರಿ।
‘‘Nālaṃ andhā vane daṭṭhuṃ, ko nu vo phalamāhari;
ಅನನ್ಧಸ್ಸೇವಯಂ ಸಮ್ಮಾ, ನಿವಾಪೋ ಮಯ್ಹ ಖಾಯತಿ’’॥
Anandhassevayaṃ sammā, nivāpo mayha khāyati’’.
೩೪೬.
346.
‘‘ದಹರೋ ಯುವಾ ನಾತಿಬ್ರಹಾ, ಸಾಮೋ ಕಲ್ಯಾಣದಸ್ಸನೋ।
‘‘Daharo yuvā nātibrahā, sāmo kalyāṇadassano;
೩೪೭.
347.
ನದಿಂ ಗತೋ ಉದಹಾರೋ, ಮಞ್ಞೇ ನ ದೂರಮಾಗತೋ’’॥
Nadiṃ gato udahāro, maññe na dūramāgato’’.
೩೪೮.
348.
‘‘ಅಹಂ ತಂ ಅವಧಿಂ ಸಾಮಂ, ಯೋ ತುಯ್ಹಂ ಪರಿಚಾರಕೋ।
‘‘Ahaṃ taṃ avadhiṃ sāmaṃ, yo tuyhaṃ paricārako;
ಯಂ ಕುಮಾರಂ ಪವೇದೇಥ, ಸಾಮಂ ಕಲ್ಯಾಣದಸ್ಸನಂ॥
Yaṃ kumāraṃ pavedetha, sāmaṃ kalyāṇadassanaṃ.
೩೪೯.
349.
‘‘ದೀಘಸ್ಸ ಕೇಸಾ ಅಸಿತಾ, ಅಥೋ ಸೂನಗ್ಗವೇಲ್ಲಿತಾ।
‘‘Dīghassa kesā asitā, atho sūnaggavellitā;
ತೇಸು ಲೋಹಿತಲಿತ್ತೇಸು, ಸೇತಿ ಸಾಮೋ ಮಯಾ ಹತೋ’’॥
Tesu lohitalittesu, seti sāmo mayā hato’’.
೩೫೦.
350.
‘‘ಕೇನ ದುಕೂಲಮನ್ತೇಸಿ, ಹತೋ ಸಾಮೋತಿ ವಾದಿನಾ।
‘‘Kena dukūlamantesi, hato sāmoti vādinā;
ಹತೋ ಸಾಮೋತಿ ಸುತ್ವಾನ, ಹದಯಂ ಮೇ ಪವೇಧತಿ॥
Hato sāmoti sutvāna, hadayaṃ me pavedhati.
೩೫೧.
351.
‘‘ಅಸ್ಸತ್ಥಸ್ಸೇವ ತರುಣಂ, ಪವಾಳಂ ಮಾಲುತೇರಿತಂ।
‘‘Assatthasseva taruṇaṃ, pavāḷaṃ māluteritaṃ;
ಹತೋ ಸಾಮೋತಿ ಸುತ್ವಾನ, ಹದಯಂ ಮೇ ಪವೇಧತಿ’’॥
Hato sāmoti sutvāna, hadayaṃ me pavedhati’’.
೩೫೨.
352.
‘‘ಪಾರಿಕೇ ಕಾಸಿರಾಜಾಯಂ, ಸೋ ಸಾಮಂ ಮಿಗಸಮ್ಮತೇ।
‘‘Pārike kāsirājāyaṃ, so sāmaṃ migasammate;
ಕೋಧಸಾ ಉಸುನಾ ವಿಜ್ಝಿ, ತಸ್ಸ ಮಾ ಪಾಪಮಿಚ್ಛಿಮ್ಹಾ’’॥
Kodhasā usunā vijjhi, tassa mā pāpamicchimhā’’.
೩೫೩.
353.
‘‘ಕಿಚ್ಛಾ ಲದ್ಧೋ ಪಿಯೋ ಪುತ್ತೋ, ಯೋ ಅನ್ಧೇ ಅಭರೀ ವನೇ।
‘‘Kicchā laddho piyo putto, yo andhe abharī vane;
ತಂ ಏಕಪುತ್ತಂ ಘಾತಿಮ್ಹಿ, ಕಥಂ ಚಿತ್ತಂ ನ ಕೋಪಯೇ’’॥
Taṃ ekaputtaṃ ghātimhi, kathaṃ cittaṃ na kopaye’’.
೩೫೪.
354.
‘‘ಕಿಚ್ಛಾ ಲದ್ಧೋ ಪಿಯೋ ಪುತ್ತೋ, ಯೋ ಅನ್ಧೇ ಅಭರೀ ವನೇ।
‘‘Kicchā laddho piyo putto, yo andhe abharī vane;
ತಂ ಏಕಪುತ್ತಂ ಘಾತಿಮ್ಹಿ, ಅಕ್ಕೋಧಂ ಆಹು ಪಣ್ಡಿತಾ’’॥
Taṃ ekaputtaṃ ghātimhi, akkodhaṃ āhu paṇḍitā’’.
೩೫೫.
355.
‘‘ಮಾ ಬಾಳ್ಹಂ ಪರಿದೇವೇಥ, ಹತೋ ಸಾಮೋತಿ ವಾದಿನಾ।
‘‘Mā bāḷhaṃ paridevetha, hato sāmoti vādinā;
ಅಹಂ ಕಮ್ಮಕರೋ ಹುತ್ವಾ, ಭರಿಸ್ಸಾಮಿ ಬ್ರಹಾವನೇ॥
Ahaṃ kammakaro hutvā, bharissāmi brahāvane.
೩೫೬.
356.
‘‘ಇಸ್ಸತ್ಥೇ ಚಸ್ಮಿ ಕುಸಲೋ, ದಳ್ಹಧಮ್ಮೋತಿ ವಿಸ್ಸುತೋ।
‘‘Issatthe casmi kusalo, daḷhadhammoti vissuto;
ಅಹಂ ಕಮ್ಮಕರೋ ಹುತ್ವಾ, ಭರಿಸ್ಸಾಮಿ ಬ್ರಹಾವನೇ॥
Ahaṃ kammakaro hutvā, bharissāmi brahāvane.
೩೫೭.
357.
‘‘ಮಿಗಾನಂ ವಿಘಾಸಮನ್ವೇಸಂ, ವನಮೂಲಫಲಾನಿ ಚ।
‘‘Migānaṃ vighāsamanvesaṃ, vanamūlaphalāni ca;
ಅಹಂ ಕಮ್ಮಕರೋ ಹುತ್ವಾ, ಭರಿಸ್ಸಾಮಿ ಬ್ರಹಾವನೇ’’॥
Ahaṃ kammakaro hutvā, bharissāmi brahāvane’’.
೩೫೮.
358.
‘‘ನೇಸ ಧಮ್ಮೋ ಮಹಾರಾಜ, ನೇತಂ ಅಮ್ಹೇಸು ಕಪ್ಪತಿ।
‘‘Nesa dhammo mahārāja, netaṃ amhesu kappati;
ರಾಜಾ ತ್ವಮಸಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ, ಪಾದೇ ವನ್ದಾಮ ತೇ ಮಯಂ’’॥
Rājā tvamasi amhākaṃ, pāde vandāma te mayaṃ’’.
೩೫೯.
359.
‘‘ಧಮ್ಮಂ ನೇಸಾದ ಭಣಥ, ಕತಾ ಅಪಚಿತೀ ತಯಾ।
‘‘Dhammaṃ nesāda bhaṇatha, katā apacitī tayā;
೩೬೦.
360.
‘‘ನಮೋ ತೇ ಕಾಸಿರಾಜತ್ಥು, ನಮೋ ತೇ ಕಾಸಿವಡ್ಢನ।
‘‘Namo te kāsirājatthu, namo te kāsivaḍḍhana;
ಅಞ್ಜಲಿಂ ತೇ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾಮ, ಯಾವ ಸಾಮಾನುಪಾಪಯ॥
Añjaliṃ te paggaṇhāma, yāva sāmānupāpaya.
೩೬೧.
361.
ಸಂಸುಮ್ಭಮಾನಾ ಅತ್ತಾನಂ, ಕಾಲಮಾಗಮಯಾಮಸೇ’’॥
Saṃsumbhamānā attānaṃ, kālamāgamayāmase’’.
೩೬೨.
362.
‘‘ಬ್ರಹಾ ವಾಳಮಿಗಾಕಿಣ್ಣಂ, ಆಕಾಸನ್ತಂವ ದಿಸ್ಸತಿ।
‘‘Brahā vāḷamigākiṇṇaṃ, ākāsantaṃva dissati;
ಯತ್ಥ ಸಾಮೋ ಹತೋ ಸೇತಿ, ಚನ್ದೋವ ಪತಿತೋ ಛಮಾ॥
Yattha sāmo hato seti, candova patito chamā.
೩೬೩.
363.
‘‘ಬ್ರಹಾ ವಾಳಮಿಗಾಕಿಣ್ಣಂ, ಆಕಾಸನ್ತಂವ ದಿಸ್ಸತಿ।
‘‘Brahā vāḷamigākiṇṇaṃ, ākāsantaṃva dissati;
ಯತ್ಥ ಸಾಮೋ ಹತೋ ಸೇತಿ, ಸೂರಿಯೋವ ಪತಿತೋ ಛಮಾ॥
Yattha sāmo hato seti, sūriyova patito chamā.
೩೬೪.
364.
‘‘ಬ್ರಹಾ ವಾಳಮಿಗಾಕಿಣ್ಣಂ, ಆಕಾಸನ್ತಂವ ದಿಸ್ಸತಿ।
‘‘Brahā vāḷamigākiṇṇaṃ, ākāsantaṃva dissati;
೩೬೫.
365.
‘‘ಬ್ರಹಾ ವಾಳಮಿಗಾಕಿಣ್ಣಂ, ಆಕಾಸನ್ತಂವ ದಿಸ್ಸತಿ।
‘‘Brahā vāḷamigākiṇṇaṃ, ākāsantaṃva dissati;
ಯತ್ಥ ಸಾಮೋ ಹತೋ ಸೇತಿ, ಇಧೇವ ವಸಥಸ್ಸಮೇ’’॥
Yattha sāmo hato seti, idheva vasathassame’’.
೩೬೬.
366.
ನೇವಮ್ಹಾಕಂ ಭಯಂ ಕೋಚಿ, ವನೇ ವಾಳೇಸು ವಿಜ್ಜತಿ’’॥
Nevamhākaṃ bhayaṃ koci, vane vāḷesu vijjati’’.
೩೬೭.
367.
‘‘ತತೋ ಅನ್ಧಾನಮಾದಾಯ, ಕಾಸಿರಾಜಾ ಬ್ರಹಾವನೇ।
‘‘Tato andhānamādāya, kāsirājā brahāvane;
ಹತ್ಥೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ, ಯತ್ಥ ಸಾಮೋ ಹತೋ ಅಹು॥
Hatthe gahetvā pakkāmi, yattha sāmo hato ahu.
೩೬೮.
368.
‘‘ದಿಸ್ವಾನ ಪತಿತಂ ಸಾಮಂ, ಪುತ್ತಕಂ ಪಂಸುಕುನ್ಥಿತಂ।
‘‘Disvāna patitaṃ sāmaṃ, puttakaṃ paṃsukunthitaṃ;
ಅಪವಿದ್ಧಂ ಬ್ರಹಾರಞ್ಞೇ, ಚನ್ದಂವ ಪತಿತಂ ಛಮಾ॥
Apaviddhaṃ brahāraññe, candaṃva patitaṃ chamā.
೩೬೯.
369.
‘‘ದಿಸ್ವಾನ ಪತಿತಂ ಸಾಮಂ, ಪುತ್ತಕಂ ಪಂಸುಕುನ್ಥಿತಂ।
‘‘Disvāna patitaṃ sāmaṃ, puttakaṃ paṃsukunthitaṃ;
ಅಪವಿದ್ಧಂ ಬ್ರಹಾರಞ್ಞೇ, ಸೂರಿಯಂವ ಪತಿತಂ ಛಮಾ॥
Apaviddhaṃ brahāraññe, sūriyaṃva patitaṃ chamā.
೩೭೦.
370.
‘‘ದಿಸ್ವಾನ ಪತಿತಂ ಸಾಮಂ, ಪುತ್ತಕಂ ಪಂಸುಕುನ್ಥಿತಂ।
‘‘Disvāna patitaṃ sāmaṃ, puttakaṃ paṃsukunthitaṃ;
೩೭೧.
371.
‘‘ದಿಸ್ವಾನ ಪತಿತಂ ಸಾಮಂ, ಪುತ್ತಕಂ ಪಂಸುಕುನ್ಥಿತಂ।
‘‘Disvāna patitaṃ sāmaṃ, puttakaṃ paṃsukunthitaṃ;
ಬಾಹಾ ಪಗ್ಗಯ್ಹ ಪಕ್ಕನ್ದುಂ, ಅಧಮ್ಮೋ ಕಿರ ಭೋ ಇತಿ॥
Bāhā paggayha pakkanduṃ, adhammo kira bho iti.
೩೭೨.
372.
‘‘ಬಾಳ್ಹಂ ಖೋ ತ್ವಂ ಪಮತ್ತೋಸಿ, ಸಾಮ ಕಲ್ಯಾಣದಸ್ಸನ।
‘‘Bāḷhaṃ kho tvaṃ pamattosi, sāma kalyāṇadassana;
೩೭೩.
373.
‘‘ಬಾಳ್ಹಂ ಖೋ ತ್ವಂ ಪದಿತ್ತೋಸಿ, ಸಾಮ ಕಲ್ಯಾಣದಸ್ಸನ।
‘‘Bāḷhaṃ kho tvaṃ padittosi, sāma kalyāṇadassana;
ಯೋ ಅಜ್ಜೇವಂ ಗತೇ ಕಾಲೇ, ನ ಕಿಞ್ಚಿ ಮಭಿಭಾಸಸಿ॥
Yo ajjevaṃ gate kāle, na kiñci mabhibhāsasi.
೩೭೪.
374.
‘‘ಬಾಳ್ಹಂ ಖೋ ತ್ವಂ ಪಕುದ್ಧೋಸಿ, ಸಾಮ ಕಲ್ಯಾಣದಸ್ಸನ।
‘‘Bāḷhaṃ kho tvaṃ pakuddhosi, sāma kalyāṇadassana;
ಯೋ ಅಜ್ಜೇವಂ ಗತೇ ಕಾಲೇ, ನ ಕಿಞ್ಚಿ ಮಭಿಭಾಸಸಿ॥
Yo ajjevaṃ gate kāle, na kiñci mabhibhāsasi.
೩೭೫.
375.
‘‘ಬಾಳ್ಹಂ ಖೋ ತ್ವಂ ಪಸುತ್ತೋಸಿ, ಸಾಮ ಕಲ್ಯಾಣದಸ್ಸನ।
‘‘Bāḷhaṃ kho tvaṃ pasuttosi, sāma kalyāṇadassana;
ಯೋ ಅಜ್ಜೇವಂ ಗತೇ ಕಾಲೇ, ನ ಕಿಞ್ಚಿ ಮಭಿಭಾಸಸಿ॥
Yo ajjevaṃ gate kāle, na kiñci mabhibhāsasi.
೩೭೬.
376.
‘‘ಬಾಳ್ಹಂ ಖೋ ತ್ವಂ ವಿಮನೋಸಿ, ಸಾಮ ಕಲ್ಯಾಣದಸ್ಸನ।
‘‘Bāḷhaṃ kho tvaṃ vimanosi, sāma kalyāṇadassana;
ಯೋ ಅಜ್ಜೇವಂ ಗತೇ ಕಾಲೇ, ನ ಕಿಞ್ಚಿ ಮಭಿಭಾಸಸಿ॥
Yo ajjevaṃ gate kāle, na kiñci mabhibhāsasi.
೩೭೭.
377.
ಸಾಮೋ ಅಯಂ ಕಾಲಙ್ಕತೋ, ಅನ್ಧಾನಂ ಪರಿಚಾರಕೋ॥
Sāmo ayaṃ kālaṅkato, andhānaṃ paricārako.
೩೭೮.
378.
ಸಾಮೋ ಅಯಂ ಕಾಲಙ್ಕತೋ, ಅನ್ಧಾನಂ ಪರಿಚಾರಕೋ॥
Sāmo ayaṃ kālaṅkato, andhānaṃ paricārako.
೩೭೯.
379.
‘‘ಕೋ ದಾನಿ ನ್ಹಾಪಯಿಸ್ಸತಿ, ಸೀತೇನುಣ್ಹೋದಕೇನ ಚ।
‘‘Ko dāni nhāpayissati, sītenuṇhodakena ca;
ಸಾಮೋ ಅಯಂ ಕಾಲಙ್ಕತೋ, ಅನ್ಧಾನಂ ಪರಿಚಾರಕೋ॥
Sāmo ayaṃ kālaṅkato, andhānaṃ paricārako.
೩೮೦.
380.
‘‘ಕೋ ದಾನಿ ಭೋಜಯಿಸ್ಸತಿ, ವನಮೂಲಫಲಾನಿ ಚ।
‘‘Ko dāni bhojayissati, vanamūlaphalāni ca;
ಸಾಮೋ ಅಯಂ ಕಾಲಙ್ಕತೋ, ಅನ್ಧಾನಂ ಪರಿಚಾರಕೋ’’॥
Sāmo ayaṃ kālaṅkato, andhānaṃ paricārako’’.
೩೮೧.
381.
‘‘ದಿಸ್ವಾನ ಪತಿತಂ ಸಾಮಂ, ಪುತ್ತಕಂ ಪಂಸುಕುನ್ಥಿತಂ।
‘‘Disvāna patitaṃ sāmaṃ, puttakaṃ paṃsukunthitaṃ;
ಅಟ್ಟಿತಾ ಪುತ್ತಸೋಕೇನ, ಮಾತಾ ಸಚ್ಚಂ ಅಭಾಸಥ॥
Aṭṭitā puttasokena, mātā saccaṃ abhāsatha.
೩೮೨.
382.
‘‘ಯೇನ ಸಚ್ಚೇನಯಂ ಸಾಮೋ, ಧಮ್ಮಚಾರೀ ಪುರೇ ಅಹು।
‘‘Yena saccenayaṃ sāmo, dhammacārī pure ahu;
ಏತೇನ ಸಚ್ಚವಜ್ಜೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು॥
Etena saccavajjena, visaṃ sāmassa haññatu.
೩೮೩.
383.
‘‘ಯೇನ ಸಚ್ಚೇನಯಂ ಸಾಮೋ, ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಪುರೇ ಅಹು।
‘‘Yena saccenayaṃ sāmo, brahmacārī pure ahu;
ಏತೇನ ಸಚ್ಚವಜ್ಜೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು॥
Etena saccavajjena, visaṃ sāmassa haññatu.
೩೮೪.
384.
‘‘ಯೇನ ಸಚ್ಚೇನಯಂ ಸಾಮೋ, ಸಚ್ಚವಾದೀ ಪುರೇ ಅಹು।
‘‘Yena saccenayaṃ sāmo, saccavādī pure ahu;
ಏತೇನ ಸಚ್ಚವಜ್ಜೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು॥
Etena saccavajjena, visaṃ sāmassa haññatu.
೩೮೫.
385.
ಏತೇನ ಸಚ್ಚವಜ್ಜೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು॥
Etena saccavajjena, visaṃ sāmassa haññatu.
೩೮೬.
386.
‘‘ಯೇನ ಸಚ್ಚೇನಯಂ ಸಾಮೋ, ಕುಲೇ ಜೇಟ್ಠಾಪಚಾಯಿಕೋ।
‘‘Yena saccenayaṃ sāmo, kule jeṭṭhāpacāyiko;
ಏತೇನ ಸಚ್ಚವಜ್ಜೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು॥
Etena saccavajjena, visaṃ sāmassa haññatu.
೩೮೭.
387.
‘‘ಯೇನ ಸಚ್ಚೇನಯಂ ಸಾಮೋ, ಪಾಣಾ ಪಿಯತರೋ ಮಮ।
‘‘Yena saccenayaṃ sāmo, pāṇā piyataro mama;
ಏತೇನ ಸಚ್ಚವಜ್ಜೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು॥
Etena saccavajjena, visaṃ sāmassa haññatu.
೩೮೮.
388.
‘‘ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿತ್ಥಿ ಕತಂ ಪುಞ್ಞಂ, ಮಯ್ಹಞ್ಚೇವ ಪಿತುಚ್ಚ ತೇ।
‘‘Yaṃ kiñcitthi kataṃ puññaṃ, mayhañceva pitucca te;
ಸಬ್ಬೇನ ತೇನ ಕುಸಲೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು’’॥
Sabbena tena kusalena, visaṃ sāmassa haññatu’’.
೩೮೯.
389.
‘‘ದಿಸ್ವಾನ ಪತಿತಂ ಸಾಮಂ, ಪುತ್ತಕಂ ಪಂಸುಕುನ್ಥಿತಂ।
‘‘Disvāna patitaṃ sāmaṃ, puttakaṃ paṃsukunthitaṃ;
ಅಟ್ಟಿತೋ ಪುತ್ತಸೋಕೇನ, ಪಿತಾ ಸಚ್ಚಂ ಅಭಾಸಥ॥
Aṭṭito puttasokena, pitā saccaṃ abhāsatha.
೩೯೦.
390.
‘‘ಯೇನ ಸಚ್ಚೇನಯಂ ಸಾಮೋ, ಧಮ್ಮಚಾರೀ ಪುರೇ ಅಹು।
‘‘Yena saccenayaṃ sāmo, dhammacārī pure ahu;
ಏತೇನ ಸಚ್ಚವಜ್ಜೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು॥
Etena saccavajjena, visaṃ sāmassa haññatu.
೩೯೧.
391.
‘‘ಯೇನ ಸಚ್ಚೇನಯಂ ಸಾಮೋ, ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಪುರೇ ಅಹು।
‘‘Yena saccenayaṃ sāmo, brahmacārī pure ahu;
ಏತೇನ ಸಚ್ಚವಜ್ಜೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು॥
Etena saccavajjena, visaṃ sāmassa haññatu.
೩೯೨.
392.
‘‘ಯೇನ ಸಚ್ಚೇನಯಂ ಸಾಮೋ, ಸಚ್ಚವಾದೀ ಪುರೇ ಅಹು।
‘‘Yena saccenayaṃ sāmo, saccavādī pure ahu;
ಏತೇನ ಸಚ್ಚವಜ್ಜೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು॥
Etena saccavajjena, visaṃ sāmassa haññatu.
೩೯೩.
393.
‘‘ಯೇನ ಸಚ್ಚೇನಯಂ ಸಾಮೋ, ಮಾತಾಪೇತ್ತಿಭರೋ ಅಹು।
‘‘Yena saccenayaṃ sāmo, mātāpettibharo ahu;
ಏತೇನ ಸಚ್ಚವಜ್ಜೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು॥
Etena saccavajjena, visaṃ sāmassa haññatu.
೩೯೪.
394.
‘‘ಯೇನ ಸಚ್ಚೇನಯಂ ಸಾಮೋ, ಕುಲೇ ಜೇಟ್ಠಾಪಚಾಯಿಕೋ।
‘‘Yena saccenayaṃ sāmo, kule jeṭṭhāpacāyiko;
ಏತೇನ ಸಚ್ಚವಜ್ಜೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು॥
Etena saccavajjena, visaṃ sāmassa haññatu.
೩೯೫.
395.
‘‘ಯೇನ ಸಚ್ಚೇನಯಂ ಸಾಮೋ, ಪಾಣಾ ಪಿಯತರೋ ಮಮ।
‘‘Yena saccenayaṃ sāmo, pāṇā piyataro mama;
ಏತೇನ ಸಚ್ಚವಜ್ಜೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು॥
Etena saccavajjena, visaṃ sāmassa haññatu.
೩೯೬.
396.
‘‘ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿತ್ಥಿ 63 ಕತಂ ಪುಞ್ಞಂ, ಮಯ್ಹಞ್ಚೇವ ಮಾತುಚ್ಚ ತೇ।
‘‘Yaṃ kiñcitthi 64 kataṃ puññaṃ, mayhañceva mātucca te;
ಸಬ್ಬೇನ ತೇನ ಕುಸಲೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು॥
Sabbena tena kusalena, visaṃ sāmassa haññatu.
೩೯೭.
397.
‘‘ಸಾ ದೇವತಾ ಅನ್ತರಹಿತಾ, ಪಬ್ಬತೇ ಗನ್ಧಮಾದನೇ।
‘‘Sā devatā antarahitā, pabbate gandhamādane;
ಸಾಮಸ್ಸ ಅನುಕಮ್ಪಾಯ, ಇಮಂ ಸಚ್ಚಂ ಅಭಾಸಥ॥
Sāmassa anukampāya, imaṃ saccaṃ abhāsatha.
೩೯೮.
398.
ಏತೇನ ಸಚ್ಚವಜ್ಜೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು॥
Etena saccavajjena, visaṃ sāmassa haññatu.
೩೯೯.
399.
‘‘ಸಬ್ಬೇ ವನಾ ಗನ್ಧಮಯಾ, ಪಬ್ಬತೇ ಗನ್ಧಮಾದನೇ।
‘‘Sabbe vanā gandhamayā, pabbate gandhamādane;
ಏತೇನ ಸಚ್ಚವಜ್ಜೇನ, ವಿಸಂ ಸಾಮಸ್ಸ ಹಞ್ಞತು’’॥
Etena saccavajjena, visaṃ sāmassa haññatu’’.
೪೦೦.
400.
ತೇಸಂ ಲಾಲಪ್ಪಮಾನಾನಂ, ಬಹುಂ ಕಾರುಞ್ಞಸಞ್ಹಿತಂ।
Tesaṃ lālappamānānaṃ, bahuṃ kāruññasañhitaṃ;
ಖಿಪ್ಪಂ ಸಾಮೋ ಸಮುಟ್ಠಾಸಿ, ಯುವಾ ಕಲ್ಯಾಣದಸ್ಸನೋ॥
Khippaṃ sāmo samuṭṭhāsi, yuvā kalyāṇadassano.
೪೦೧.
401.
‘‘ಸಾಮೋಹಮಸ್ಮಿ ಭದ್ದಂ ವೋ 69, ಸೋತ್ಥಿನಾಮ್ಹಿ ಸಮುಟ್ಠಿತೋ।
‘‘Sāmohamasmi bhaddaṃ vo 70, sotthināmhi samuṭṭhito;
ಮಾ ಬಾಳ್ಹಂ ಪರಿದೇವೇಥ, ಮಞ್ಜುನಾಭಿವದೇಥ ಮಂ’’॥
Mā bāḷhaṃ paridevetha, mañjunābhivadetha maṃ’’.
೪೦೨.
402.
‘‘ಸ್ವಾಗತಂ ತೇ ಮಹಾರಾಜ, ಅಥೋ ತೇ ಅದುರಾಗತಂ।
‘‘Svāgataṃ te mahārāja, atho te adurāgataṃ;
ಇಸ್ಸರೋಸಿ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ, ಯಂ ಇಧತ್ಥಿ ಪವೇದಯ॥
Issarosi anuppatto, yaṃ idhatthi pavedaya.
೪೦೩.
403.
‘‘ತಿನ್ದುಕಾನಿ ಪಿಯಾಲಾನಿ, ಮಧುಕೇ ಕಾಸುಮಾರಿಯೋ।
‘‘Tindukāni piyālāni, madhuke kāsumāriyo;
ಫಲಾನಿ ಖುದ್ದಕಪ್ಪಾನಿ, ಭುಞ್ಜ ರಾಜ ವರಂ ವರಂ॥
Phalāni khuddakappāni, bhuñja rāja varaṃ varaṃ.
೪೦೪.
404.
‘‘ಅತ್ಥಿ ಮೇ ಪಾನಿಯಂ ಸೀತಂ, ಆಭತಂ ಗಿರಿಗಬ್ಭರಾ।
‘‘Atthi me pāniyaṃ sītaṃ, ābhataṃ girigabbharā;
ತತೋ ಪಿವ ಮಹಾರಾಜ, ಸಚೇ ತ್ವಂ ಅಭಿಕಙ್ಖಸಿ’’॥
Tato piva mahārāja, sace tvaṃ abhikaṅkhasi’’.
೪೦೫.
405.
‘‘ಸಮ್ಮುಯ್ಹಾಮಿ ಪಮುಯ್ಹಾಮಿ, ಸಬ್ಬಾ ಮುಯ್ಹನ್ತಿ ಮೇ ದಿಸಾ।
‘‘Sammuyhāmi pamuyhāmi, sabbā muyhanti me disā;
ಪೇತಂ ತಂ ಸಾಮಮದ್ದಕ್ಖಿಂ, ಕೋ ನು ತ್ವಂ ಸಾಮ ಜೀವಸಿ’’॥
Petaṃ taṃ sāmamaddakkhiṃ, ko nu tvaṃ sāma jīvasi’’.
೪೦೬.
406.
‘‘ಅಪಿ ಜೀವಂ ಮಹಾರಾಜ, ಪುರಿಸಂ ಗಾಳ್ಹವೇದನಂ।
‘‘Api jīvaṃ mahārāja, purisaṃ gāḷhavedanaṃ;
ಉಪನೀತಮನಸಙ್ಕಪ್ಪಂ, ಜೀವನ್ತಂ ಮಞ್ಞತೇ ಮತಂ॥
Upanītamanasaṅkappaṃ, jīvantaṃ maññate mataṃ.
೪೦೭.
407.
‘‘ಅಪಿ ಜೀವಂ ಮಹಾರಾಜ, ಪುರಿಸಂ ಗಾಳ್ಹವೇದನಂ।
‘‘Api jīvaṃ mahārāja, purisaṃ gāḷhavedanaṃ;
ತಂ ನಿರೋಧಗತಂ ಸನ್ತಂ, ಜೀವನ್ತಂ ಮಞ್ಞತೇ ಮತಂ॥
Taṃ nirodhagataṃ santaṃ, jīvantaṃ maññate mataṃ.
೪೦೮.
408.
‘‘ಯೋ ಮಾತರಂ ಪಿತರಂ ವಾ, ಮಚ್ಚೋ ಧಮ್ಮೇನ ಪೋಸತಿ।
‘‘Yo mātaraṃ pitaraṃ vā, macco dhammena posati;
ದೇವಾಪಿ ನಂ ತಿಕಿಚ್ಛನ್ತಿ, ಮಾತಾಪೇತ್ತಿಭರಂ ನರಂ॥
Devāpi naṃ tikicchanti, mātāpettibharaṃ naraṃ.
೪೦೯.
409.
‘‘ಯೋ ಮಾತರಂ ಪಿತರಂ ವಾ, ಮಚ್ಚೋ ಧಮ್ಮೇನ ಪೋಸತಿ।
‘‘Yo mātaraṃ pitaraṃ vā, macco dhammena posati;
ಇಧೇವ ನಂ ಪಸಂಸನ್ತಿ, ಪೇಚ್ಚ ಸಗ್ಗೇ ಪಮೋದತಿ’’॥
Idheva naṃ pasaṃsanti, pecca sagge pamodati’’.
೪೧೦.
410.
‘‘ಏಸ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಮುಯ್ಹಾಮಿ, ಸಬ್ಬಾ ಮುಯ್ಹನ್ತಿ ಮೇ ದಿಸಾ।
‘‘Esa bhiyyo pamuyhāmi, sabbā muyhanti me disā;
ಸರಣಂ ತಂ ಸಾಮ ಗಚ್ಛಾಮಿ 71, ತ್ವಞ್ಚ ಮೇ ಸರಣಂ ಭವ’’॥
Saraṇaṃ taṃ sāma gacchāmi 72, tvañca me saraṇaṃ bhava’’.
೪೧೧.
411.
‘‘ಧಮ್ಮಂ ಚರ ಮಹಾರಾಜ, ಮಾತಾಪಿತೂಸು ಖತ್ತಿಯ।
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, mātāpitūsu khattiya;
ಇಧ ಧಮ್ಮಂ ಚರಿತ್ವಾನ, ರಾಜ ಸಗ್ಗಂ ಗಮಿಸ್ಸಸಿ॥
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
೪೧೨.
412.
‘‘ಧಮ್ಮಂ ಚರ ಮಹಾರಾಜ, ಪುತ್ತದಾರೇಸು ಖತ್ತಿಯ।
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, puttadāresu khattiya;
ಇಧ ಧಮ್ಮಂ ಚರಿತ್ವಾನ, ರಾಜ ಸಗ್ಗಂ ಗಮಿಸ್ಸಸಿ॥
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
೪೧೩.
413.
‘‘ಧಮ್ಮಂ ಚರ ಮಹಾರಾಜ, ಮಿತ್ತಾಮಚ್ಚೇಸು ಖತ್ತಿಯ।
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, mittāmaccesu khattiya;
ಇಧ ಧಮ್ಮಂ ಚರಿತ್ವಾನ, ರಾಜ ಸಗ್ಗಂ ಗಮಿಸ್ಸಸಿ॥
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
೪೧೪.
414.
‘‘ಧಮ್ಮಂ ಚರ ಮಹಾರಾಜ, ವಾಹನೇಸು ಬಲೇಸು ಚ।
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, vāhanesu balesu ca;
ಇಧ ಧಮ್ಮಂ ಚರಿತ್ವಾನ, ರಾಜ ಸಗ್ಗಂ ಗಮಿಸ್ಸಸಿ॥
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
೪೧೫.
415.
‘‘ಧಮ್ಮಂ ಚರ ಮಹಾರಾಜ, ಗಾಮೇಸು ನಿಗಮೇಸು ಚ।
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, gāmesu nigamesu ca;
ಇಧ ಧಮ್ಮಂ ಚರಿತ್ವಾನ, ರಾಜ ಸಗ್ಗಂ ಗಮಿಸ್ಸಸಿ॥
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
೪೧೬.
416.
‘‘ಧಮ್ಮಂ ಚರ ಮಹಾರಾಜ, ರಟ್ಠೇಸು ಜನಪದೇಸು ಚ।
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, raṭṭhesu janapadesu ca;
ಇಧ ಧಮ್ಮಂ ಚರಿತ್ವಾನ, ರಾಜ ಸಗ್ಗಂ ಗಮಿಸ್ಸಸಿ॥
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
೪೧೭.
417.
‘‘ಧಮ್ಮಂ ಚರ ಮಹಾರಾಜ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಸು ಚ।
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, samaṇabrāhmaṇesu ca;
ಇಧ ಧಮ್ಮಂ ಚರಿತ್ವಾನ, ರಾಜ ಸಗ್ಗಂ ಗಮಿಸ್ಸಸಿ॥
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
೪೧೮.
418.
‘‘ಧಮ್ಮಂ ಚರ ಮಹಾರಾಜ, ಮಿಗಪಕ್ಖೀಸು ಖತ್ತಿಯ।
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, migapakkhīsu khattiya;
ಇಧ ಧಮ್ಮಂ ಚರಿತ್ವಾನ, ರಾಜ ಸಗ್ಗಂ ಗಮಿಸ್ಸಸಿ॥
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
೪೧೯.
419.
‘‘ಧಮ್ಮಂ ಚರ ಮಹಾರಾಜ, ಧಮ್ಮೋ ಚಿಣ್ಣೋ ಸುಖಾವಹೋ।
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, dhammo ciṇṇo sukhāvaho;
ಇಧ ಧಮ್ಮಂ ಚರಿತ್ವಾನ, ರಾಜ ಸಗ್ಗಂ ಗಮಿಸ್ಸಸಿ॥
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
೪೨೦.
420.
‘‘ಧಮ್ಮಂ ಚರ ಮಹಾರಾಜ, ಸಇನ್ದಾ ದೇವಾ ಸಬ್ರಹ್ಮಕಾ।
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, saindā devā sabrahmakā;
ಸುಚಿಣ್ಣೇನ ದಿವಂ ಪತ್ತಾ, ಮಾ ಧಮ್ಮಂ ರಾಜ ಪಾಮದೋ’’ತಿ॥
Suciṇṇena divaṃ pattā, mā dhammaṃ rāja pāmado’’ti.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಜಾತಕ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Jātaka-aṭṭhakathā / [೫೪೦] ೩. ಸುವಣ್ಣಸಾಮಜಾತಕವಣ್ಣನಾ • [540] 3. Suvaṇṇasāmajātakavaṇṇanā