Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā)

    ೪. ಮಾರಸಂಯುತ್ತಂ

    4. Mārasaṃyuttaṃ

    ೧. ಪಠಮವಗ್ಗೋ

    1. Paṭhamavaggo

    ೧. ತಪೋಕಮ್ಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ

    1. Tapokammasuttavaṇṇanā

    ೧೩೭. ಉರುವೇಲಾಯ ಸಮೀಪೇ ಗಾಮೋ ಉರುವೇಲಗಾಮೋ, ತಂ ಉರುವೇಲಗಾಮಂ ಅಭಿಮುಖಭಾವೇನ ಸಮ್ಮದೇವ ಸಬ್ಬಧಮ್ಮೇ ಬುಜ್ಝತೀತಿ ಅಭಿಸಮ್ಬೋಧಿ, ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಂ, ತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತತ್ತಾ ಚ ಭಗವಾ ಅಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ತಸ್ಸ ಪಞ್ಚಚತ್ತಾಲೀಸಾಯ ವಸ್ಸೇಸು ಆದಿತೋ ಪನ್ನರಸ ವಸ್ಸಾನಿ ಪಠಮಬೋಧಿ, ಇಧ ಪನ ಸತ್ತಾಹಬ್ಭನ್ತರಮೇವ ಅಧಿಪ್ಪೇತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಅಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಹುತ್ವಾ ಅನ್ತೋಸತ್ತಾಹಸ್ಮಿಂ ಯೇವಾ’’ತಿ। ಅಸುಖಭಾವೇನ ಅಞ್ಞೇಹಿ ಕಾತುಂ ಅಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯತ್ತಾ ದುಕ್ಕರಂ ಕರೋತೀತಿ ದುಕ್ಕರಕಾರೋ, ಸೋ ಏವ ಇತ್ಥಿಲಿಙ್ಗವಸೇನ ದುಕ್ಕರಕಾರಿಕಾ। ತಾಯ ಮುತ್ತೋ ವತಮ್ಹೀತಿ ಚಿನ್ತೇಸಿ। ಯದಿ ಏವಂ ಕಸ್ಮಾ ತಂ ಲೋಕನಾಥೋ ಛಬ್ಬಸ್ಸಾನಿ ಸಮನುಯುಞ್ಜತಿ? ಕಮ್ಮಪೀಳಿತವಸೇನ। ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ ಅಪದಾನೇ (ಅಪ॰ ಥೇರ ೧.೩೯.೯೨-೯೪) –

    137. Uruvelāya samīpe gāmo uruvelagāmo, taṃ uruvelagāmaṃ abhimukhabhāvena sammadeva sabbadhamme bujjhatīti abhisambodhi, sabbaññutaññāṇaṃ, tena samannāgatattā ca bhagavā abhisambuddhoti vuccati. Tassa pañcacattālīsāya vassesu ādito pannarasa vassāni paṭhamabodhi, idha pana sattāhabbhantarameva adhippetanti āha ‘‘abhisambuddho hutvā antosattāhasmiṃ yevā’’ti. Asukhabhāvena aññehi kātuṃ asakkuṇeyyattā dukkaraṃ karotīti dukkarakāro, so eva itthiliṅgavasena dukkarakārikā. Tāya mutto vatamhīti cintesi. Yadi evaṃ kasmā taṃ lokanātho chabbassāni samanuyuñjati? Kammapīḷitavasena. Vuttañhetaṃ apadāne (apa. thera 1.39.92-94) –

    ‘‘ಅವಚಾಹಂ ಜೋತಿಪಾಲೋ, ಸುಗತಂ ಕಸ್ಸಪಂ ತದಾ।

    ‘‘Avacāhaṃ jotipālo, sugataṃ kassapaṃ tadā;

    ಕುತೋ ನು ಬೋಧಿ ಮುಣ್ಡಸ್ಸ, ಬೋಧಿ ಪರಮದುಲ್ಲಭಾ॥

    Kuto nu bodhi muṇḍassa, bodhi paramadullabhā.

    ‘‘ತೇನ ಕಮ್ಮವಿಪಾಕೇನ, ಅಚರಿಂ ದುಕ್ಕರಂ ಬಹುಂ।

    ‘‘Tena kammavipākena, acariṃ dukkaraṃ bahuṃ;

    ಛಬ್ಬಸ್ಸಾನುರುವೇಲಾಯಂ, ತತೋ ಬೋಧಿಮಪಾಪುಣಿಂ॥

    Chabbassānuruvelāyaṃ, tato bodhimapāpuṇiṃ.

    ‘‘ನಾಹಂ ಏತೇನ ಮಗ್ಗೇನ, ಪಾಪುಣಿಂ ಬೋಧಿಮುತ್ತಮಂ।

    ‘‘Nāhaṃ etena maggena, pāpuṇiṃ bodhimuttamaṃ;

    ಕುಮ್ಮಗ್ಗೇನ ಗವೇಸಿಸ್ಸಂ, ಪುಬ್ಬಕಮ್ಮೇನ ವಾರಿತೋ’’ತಿ॥

    Kummaggena gavesissaṃ, pubbakammena vārito’’ti.

    ಮಾರೇತೀತಿ ವಿಬಾಧೇತಿ। ವಿಪತ್ತಿಆದಿಸಂಯೋಜನಞ್ಹಿ ಸಾಧೂನಂ ಪರಮತ್ಥತೋ ಮರಣಂ ಸಚ್ಚಪಟಿವೇಧಮಾರಣತ್ತಾ, ಪಾಪತರತ್ತಾ ಪಾಪತಮೋತಿ ಪಾಪಿಮಾ। ಸಾ ಚಸ್ಸ ಪಾಪತಮತಾ ಪಾಪವುತ್ತಿತಾಯಾತಿ ಆಹ ‘‘ಪಾಪೇ ನಿಯುತ್ತೋ’’ತಿ। ಅಧಿಪತೀತಿ ಕಾಮಾಧಿಪತಿ। ಅಪ್ಪಹೀನಕಾಮರಾಗೇ ಅತ್ತನೋ ವಸೇ ವತ್ತೇತೀತಿ ವಸವತ್ತೀ। ತೇಸಂಯೇವ ಕುಸಲಕಮ್ಮಾನಂ ಅನ್ತಂ ಕರೋತೀತಿ ಅನ್ತಕೋ। ವಟ್ಟದುಕ್ಖತೋ ಅಪರಿಮುತ್ತಪಚ್ಚಯತ್ತಾ ನಮುಚಿ। ಮತ್ತಾನಂ ಪಮತ್ತಾನಂ ಬನ್ಧೂತಿ ಪಮತ್ತಬನ್ಧು

    Māretīti vibādheti. Vipattiādisaṃyojanañhi sādhūnaṃ paramatthato maraṇaṃ saccapaṭivedhamāraṇattā, pāpatarattā pāpatamoti pāpimā. Sā cassa pāpatamatā pāpavuttitāyāti āha ‘‘pāpeniyutto’’ti. Adhipatīti kāmādhipati. Appahīnakāmarāge attano vase vattetīti vasavattī. Tesaṃyeva kusalakammānaṃ antaṃ karotīti antako. Vaṭṭadukkhato aparimuttapaccayattā namuci. Mattānaṃ pamattānaṃ bandhūti pamattabandhu.

    ತಪೋಕಮ್ಮಾತಿ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗತೋ। ಅಪರದ್ಧೋತಿ ವಿರಜ್ಝಸಿ। ‘‘ಅಪರಾಧೋ’’ತಿಪಿ ಅತ್ಥಿ, ಸೋಯೇವ ಅತ್ಥೋ। ಕಾಯಕಿಲಮಥಂ ಅನುಯುಞ್ಜನ್ತೋ ಯೇಭುಯ್ಯೇನ ಅಮರತ್ಥಾಯ ಅನುಯುಞ್ಜತಿ, ಸೋ ಚ ಕಮ್ಮವಾದೀಹಿ ಅನುಯುಞ್ಜಿಯಮಾನೋ ದೇವತ್ಥಾಯ ಸಿಯಾತಿ ಆಹ ‘‘ಅಮರಭಾವತ್ಥಾಯಾ’’ತಿ। ಸಬ್ಬಂ ತಪನ್ತಿ ಸಬ್ಬಂ ಅತ್ತಪರಿತಾಪನಂ। ಅತ್ಥಾವಹಂ ನ ಭವತಿ ಬೋಧಿಯಾ ಅನುಪಾಯತ್ತಾ। ಕಿಞ್ಚಸ್ಸಾತಿ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಿಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಫಿಯಾರಿತ್ತಂವ ಧಮ್ಮನೀತಿ ಧಮ್ಮಂ ವುಚ್ಚತಿ ವಣ್ಣು, ಸೋ ಇಧ ‘‘ಧಮ್ಮ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತೋ, ಧಮ್ಮನಿ ವಣ್ಣುಪದೇಸೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅರಞ್ಞೇ’’ತಿ। ಉಭೋಸು ಪಸ್ಸೇಸು ಫಿಯಾಹಿ ಆಕಡ್ಢೇಯ್ಯ ಚೇವ ಅರಿತ್ತೇಹಿ ಉಪ್ಪೀಳೇಯ್ಯ ಚ

    Tapokammāti attakilamathānuyogato. Aparaddhoti virajjhasi. ‘‘Aparādho’’tipi atthi, soyeva attho. Kāyakilamathaṃ anuyuñjanto yebhuyyena amaratthāya anuyuñjati, so ca kammavādīhi anuyuñjiyamāno devatthāya siyāti āha ‘‘amarabhāvatthāyā’’ti. Sabbaṃ tapanti sabbaṃ attaparitāpanaṃ. Atthāvahaṃ na bhavati bodhiyā anupāyattā. Kiñcassāti kiñci siyāti attho. Phiyārittaṃva dhammanīti dhammaṃ vuccati vaṇṇu, so idha ‘‘dhamma’’nti vutto, dhammani vaṇṇupadeseti attho. Tenāha ‘‘araññe’’ti. Ubhosu passesu phiyāhi ākaḍḍheyya ceva arittehi uppīḷeyya ca.

    ಸಮ್ಮಾವಾಚಾಕಮ್ಮನ್ತಾಜೀವಾ ಗಹಿತಾ ಮಗ್ಗಸೀಲಸ್ಸ ಅಧಿಪ್ಪೇತತ್ತಾ। ಸಮಾಧಿನೋ ಹಿ ಗಹಣೇನ ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮಸತಿಸಮಾಧಯೋ ಗಹಿತಾ ಉಪಕಾರಭಾವತೋ। ಪಞ್ಞಾಯಾತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಬುಜ್ಝತಿ ಏತೇನಾತಿ ಬೋಧೋ। ಮಗ್ಗೋತಿ ಆಹ ‘‘ಬೋಧಾಯಾತಿ ಮಗ್ಗತ್ಥಾಯಾ’’ತಿ। ಕಥಂ ಪನ ಮಗ್ಗಂ ಮಗ್ಗತ್ಥಾಯ ಭಾವೇತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಯಥಾ ಹೀ’’ತಿಆದಿ। ತೇನ ಯಥಾ ಯಾಗುಪಚನಾರಮ್ಭೋ ಯಾವದೇವ ಯಾಗುಅತ್ಥೋ, ಏವಂ ಮಗ್ಗಭಾವನಾರಮ್ಭೋ ಮಗ್ಗಾಧಿಗಮತ್ಥಾಯಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಆರಮ್ಭೋತಿ ಚ ಅರಿಯಮಗ್ಗಭಾವನಾಯ ಬನ್ಧಾಪನಂ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಕೇಚಿ ಪನ ‘‘ಮಗ್ಗನ್ತಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗಂ, ಬೋಧಾಯಾತಿ ಅರಹತ್ತಸಮ್ಬೋಧಾಯ, ಏವಞ್ಚ ಕತ್ವಾ ‘ಪತ್ತೋಸ್ಮಿ ಪರಮಸುದ್ಧಿ’ನ್ತಿ ಇದಮ್ಪಿ ವಚನಂ ಸಮತ್ಥಿತ’’ನ್ತಿ ವದನ್ತಿ, ಅಪರೇ ಪನ ‘‘ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಸಮ್ಬೋಧಾಯಾತಿ। ಸೋ ಹಿ ಸಬ್ಬಸ್ಮಾಪಿ ಬೋಧಿತೋ ಉತ್ತರಿತರೋ’’ತಿ। ನಿಹತೋ ನಿಬ್ಬಿಸೇವನಭಾವಂ ಪಾಪಿತೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಪರಾಜಿತೋ’’ತಿ।

    Sammāvācākammantājīvā gahitā maggasīlassa adhippetattā. Samādhino hi gahaṇena sammāvāyāmasatisamādhayo gahitā upakārabhāvato. Paññāyāti etthāpi eseva nayo. Bujjhati etenāti bodho. Maggoti āha ‘‘bodhāyāti maggatthāyā’’ti. Kathaṃ pana maggaṃ maggatthāya bhāvetīti āha ‘‘yathā hī’’tiādi. Tena yathā yāgupacanārambho yāvadeva yāguattho, evaṃ maggabhāvanārambho maggādhigamatthāyāti dasseti. Ārambhoti ca ariyamaggabhāvanāya bandhāpanaṃ daṭṭhabbaṃ. Keci pana ‘‘magganti ariyamaggaṃ, bodhāyāti arahattasambodhāya, evañca katvā ‘pattosmi paramasuddhi’nti idampi vacanaṃ samatthita’’nti vadanti, apare pana ‘‘sabbaññutaññāṇasambodhāyāti. So hi sabbasmāpi bodhito uttaritaro’’ti. Nihato nibbisevanabhāvaṃ pāpito. Tenāha ‘‘parājito’’ti.

    ತಪೋಕಮ್ಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

    Tapokammasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧. ತಪೋಕಮ್ಮಸುತ್ತಂ • 1. Tapokammasuttaṃ

    ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧. ತಪೋಕಮ್ಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Tapokammasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact