| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / चूळवग्गपाळि • Cūḷavaggapāḷi |
३. ततियभाणवारो
3. Tatiyabhāṇavāro
४२३. तेन खो पन समयेन उपसम्पन्नायो दिस्सन्ति – अनिमित्तापि, निमित्तमत्तापि, अलोहितापि, धुवलोहितापि, धुवचोळापि, पग्घरन्तीपि, सिखरिणीपि, इत्थिपण्डकापि, वेपुरिसिकापि, सम्भिन्नापि, उभतोब्यञ्जनापि। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, उपसम्पादेन्तिया चतुवीसति अन्तरायिके धम्मे पुच्छितुं। एवञ्च पन , भिक्खवे, पुच्छितब्बा – ‘नसि अनिमित्ता, नसि निमित्तमत्ता, नसि अलोहिता, नसि धुवलोहिता, नसि धुवचोळा, नसि पग्घरन्ती, नसि सिखरणी 1, नसि इत्थिपण्डका, नसि वेपुरिसिका, नसि सम्भिन्ना, नसि उभतोब्यञ्जना? सन्ति ते एवरूपा आबाधा – कुट्ठं, गण्डो, किलासो, सोसो, अपमारो? मनुस्सासि, इत्थीसि, भुजिस्सासि, अणणासि, नसि राजभटी? अनुञ्ञातासि मातापितूहि, सामिकेन? परिपुण्णवीसतिवस्सासि, परिपुण्णं ते पत्तचीवरं, किन्नामासि, कानामा ते पवत्तिनी’’ति?
423. Tena kho pana samayena upasampannāyo dissanti – animittāpi, nimittamattāpi, alohitāpi, dhuvalohitāpi, dhuvacoḷāpi, paggharantīpi, sikhariṇīpi, itthipaṇḍakāpi, vepurisikāpi, sambhinnāpi, ubhatobyañjanāpi. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, upasampādentiyā catuvīsati antarāyike dhamme pucchituṃ. Evañca pana , bhikkhave, pucchitabbā – ‘nasi animittā, nasi nimittamattā, nasi alohitā, nasi dhuvalohitā, nasi dhuvacoḷā, nasi paggharantī, nasi sikharaṇī 2, nasi itthipaṇḍakā, nasi vepurisikā, nasi sambhinnā, nasi ubhatobyañjanā? Santi te evarūpā ābādhā – kuṭṭhaṃ, gaṇḍo, kilāso, soso, apamāro? Manussāsi, itthīsi, bhujissāsi, aṇaṇāsi, nasi rājabhaṭī? Anuññātāsi mātāpitūhi, sāmikena? Paripuṇṇavīsativassāsi, paripuṇṇaṃ te pattacīvaraṃ, kinnāmāsi, kānāmā te pavattinī’’ti?
तेन खो पन समयेन भिक्खू भिक्खुनीनं अन्तरायिके धम्मे पुच्छन्ति। उपसम्पदापेक्खायो वित्थायन्ति, मङ्कू होन्ति, न सक्कोन्ति विस्सज्जेतुं। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, एकतोउपसम्पन्नाय भिक्खुनिसङ्घे विसुद्धाय भिक्खुसङ्घे उपसम्पादेतु’’न्ति।
Tena kho pana samayena bhikkhū bhikkhunīnaṃ antarāyike dhamme pucchanti. Upasampadāpekkhāyo vitthāyanti, maṅkū honti, na sakkonti vissajjetuṃ. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ekatoupasampannāya bhikkhunisaṅghe visuddhāya bhikkhusaṅghe upasampādetu’’nti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो अननुसिट्ठा उपसम्पदापेक्खायो अन्तरायिके धम्मे पुच्छन्ति। उपसम्पदापेक्खायो वित्थायन्ति, मङ्कू होन्ति, न सक्कोन्ति विस्सज्जेतुं। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, पठमं अनुसासित्वा पच्छा अन्तरायिके धम्मे पुच्छितु’’न्ति।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo ananusiṭṭhā upasampadāpekkhāyo antarāyike dhamme pucchanti. Upasampadāpekkhāyo vitthāyanti, maṅkū honti, na sakkonti vissajjetuṃ. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, paṭhamaṃ anusāsitvā pacchā antarāyike dhamme pucchitu’’nti.
तत्थेव सङ्घमज्झे अनुसासन्ति। उपसम्पदापेक्खायो तथेव वित्थायन्ति, मङ्कू होन्ति , न सक्कोन्ति विस्सज्जेतुं। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, एकमन्तं अनुसासित्वा सङ्घमज्झे अन्तरायिके धम्मे पुच्छितुं। एवञ्च पन, भिक्खवे, अनुसासितब्बा।
Tattheva saṅghamajjhe anusāsanti. Upasampadāpekkhāyo tatheva vitthāyanti, maṅkū honti , na sakkonti vissajjetuṃ. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ekamantaṃ anusāsitvā saṅghamajjhe antarāyike dhamme pucchituṃ. Evañca pana, bhikkhave, anusāsitabbā.
४२४. ‘‘पठमं उपज्झं गाहापेतब्बा। उपज्झं गाहापेत्वा पत्तचीवरं आचिक्खितब्बं – ‘अयं ते पत्तो, अयं सङ्घाटि, अयं उत्तरासङ्गो, अयं अन्तरवासको, इदं संकच्चिकं 3, अयं उदकसाटिका; गच्छ अमुम्हि ओकासे तिट्ठाही’’ति।
424. ‘‘Paṭhamaṃ upajjhaṃ gāhāpetabbā. Upajjhaṃ gāhāpetvā pattacīvaraṃ ācikkhitabbaṃ – ‘ayaṃ te patto, ayaṃ saṅghāṭi, ayaṃ uttarāsaṅgo, ayaṃ antaravāsako, idaṃ saṃkaccikaṃ 4, ayaṃ udakasāṭikā; gaccha amumhi okāse tiṭṭhāhī’’ti.
बाला अब्यत्ता अनुसासन्ति। दुरनुसिट्ठा उपसम्पदापेक्खायो वित्थायन्ति, मङ्कू होन्ति, न सक्कोन्ति विस्सज्जेतुं। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, बालाय अब्यत्ताय अनुसासितब्बा। या अनुसासेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, ब्यत्ताय भिक्खुनिया पटिबलाय अनुसासितु’’न्ति।
Bālā abyattā anusāsanti. Duranusiṭṭhā upasampadāpekkhāyo vitthāyanti, maṅkū honti, na sakkonti vissajjetuṃ. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bālāya abyattāya anusāsitabbā. Yā anusāseyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, byattāya bhikkhuniyā paṭibalāya anusāsitu’’nti.
असम्मता अनुसासन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, असम्मताय अनुसासितब्बा। या अनुसासेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, सम्मताय अनुसासितुं। एवञ्च पन, भिक्खवे, सम्मन्नितब्बा – अत्तना वा अत्तानं सम्मन्नितब्बं, पराय वा परा सम्मन्नितब्बा।
Asammatā anusāsanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, asammatāya anusāsitabbā. Yā anusāseyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, sammatāya anusāsituṃ. Evañca pana, bhikkhave, sammannitabbā – attanā vā attānaṃ sammannitabbaṃ, parāya vā parā sammannitabbā.
‘‘कथञ्च अत्तनाव 5 अत्तानं सम्मन्नितब्बं? ब्यत्ताय भिक्खुनिया पटिबलाय सङ्घो ञापेतब्बो – ‘सुणातु मे, अय्ये, सङ्घो। इत्थन्नामा इत्थन्नामाय अय्याय उपसम्पदापेक्खा। यदि सङ्घस्स पत्तकल्लं, अहं इत्थन्नामा इत्थन्नामं अनुसासेय्य’न्ति। एवं अत्तनाव अत्तानं सम्मन्नितब्बं।
‘‘Kathañca attanāva 6 attānaṃ sammannitabbaṃ? Byattāya bhikkhuniyā paṭibalāya saṅgho ñāpetabbo – ‘suṇātu me, ayye, saṅgho. Itthannāmā itthannāmāya ayyāya upasampadāpekkhā. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, ahaṃ itthannāmā itthannāmaṃ anusāseyya’nti. Evaṃ attanāva attānaṃ sammannitabbaṃ.
‘‘कथञ्च पराय 7 परा सम्मन्नितब्बा? ब्यत्ताय भिक्खुनिया पटिबलाय सङ्घो ञापेतब्बो – ‘सुणातु मे, अय्ये, सङ्घो। इत्थन्नामा इत्थन्नामाय अय्याय उपसम्पदापेक्खा। यदि सङ्घस्स पत्तकल्लं, इत्थन्नामा इत्थन्नामं अनुसासेय्या’ति। एवं पराय परा सम्मन्नितब्बा।
‘‘Kathañca parāya 8 parā sammannitabbā? Byattāya bhikkhuniyā paṭibalāya saṅgho ñāpetabbo – ‘suṇātu me, ayye, saṅgho. Itthannāmā itthannāmāya ayyāya upasampadāpekkhā. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, itthannāmā itthannāmaṃ anusāseyyā’ti. Evaṃ parāya parā sammannitabbā.
‘‘ताय सम्मताय भिक्खुनिया उपसम्पदापेक्खं उपसङ्कमित्वा एवमस्स वचनीया – ‘सुणसि इत्थन्नामे। अयं ते सच्चकालो, भूतकालो। यं जातं तं सङ्घमज्झे पुच्छन्ते सन्तं अत्थीति वत्तब्बं, असन्तं नत्थीति वत्तब्बं। मा खो वित्थायि 9, मा खो मङ्कु अहोसि। एवं तं पुच्छिस्सन्ति – नसि अनिमित्ता, नसि निमित्तमत्ता, नसि अलोहिता, नसि धुवलोहिता, नसि धुवचोळा, नसि पग्घरन्ती, नसि सिखरिणी, नसि इत्थिपण्डका, नसि वेपुरिसिका, नसि सम्भिन्ना, नसि उभतोब्यञ्जना? सन्ति ते एवरूपा आबाधा – कुट्ठं, गण्डो, किलासो, सोसो, अपमारो? मनुस्सासि, इत्थीसि, भुजिस्सासि, अणणासि, नसि राजभटी? अनुञ्ञातासि मातापितूहि, सामिकेन? परिपुण्णवीसतिवस्सासि, परिपुण्णं ते पत्तचीवरं, किन्नामासि, कानामा ते पवत्तिनी’ति ?
‘‘Tāya sammatāya bhikkhuniyā upasampadāpekkhaṃ upasaṅkamitvā evamassa vacanīyā – ‘suṇasi itthannāme. Ayaṃ te saccakālo, bhūtakālo. Yaṃ jātaṃ taṃ saṅghamajjhe pucchante santaṃ atthīti vattabbaṃ, asantaṃ natthīti vattabbaṃ. Mā kho vitthāyi 10, mā kho maṅku ahosi. Evaṃ taṃ pucchissanti – nasi animittā, nasi nimittamattā, nasi alohitā, nasi dhuvalohitā, nasi dhuvacoḷā, nasi paggharantī, nasi sikhariṇī, nasi itthipaṇḍakā, nasi vepurisikā, nasi sambhinnā, nasi ubhatobyañjanā? Santi te evarūpā ābādhā – kuṭṭhaṃ, gaṇḍo, kilāso, soso, apamāro? Manussāsi, itthīsi, bhujissāsi, aṇaṇāsi, nasi rājabhaṭī? Anuññātāsi mātāpitūhi, sāmikena? Paripuṇṇavīsativassāsi, paripuṇṇaṃ te pattacīvaraṃ, kinnāmāsi, kānāmā te pavattinī’ti ?
‘‘एकतो आगच्छन्ति। न एकतो आगन्तब्बं। अनुसासिकाय पठमतरं आगन्त्वा सङ्घो ञापेतब्बो – ‘सुणातु मे, अय्ये, सङ्घो। इत्थन्नामा इत्थन्नामाय अय्याय उपसम्पदापेक्खा। अनुसिट्ठा सा मया। यदि सङ्घस्स पत्तकल्लं, इत्थन्नामा आगच्छेय्या’ति। ‘आगच्छाही’ति वत्तब्बा।
‘‘Ekato āgacchanti. Na ekato āgantabbaṃ. Anusāsikāya paṭhamataraṃ āgantvā saṅgho ñāpetabbo – ‘suṇātu me, ayye, saṅgho. Itthannāmā itthannāmāya ayyāya upasampadāpekkhā. Anusiṭṭhā sā mayā. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, itthannāmā āgaccheyyā’ti. ‘Āgacchāhī’ti vattabbā.
‘‘एकंसं उत्तरासङ्गं कारापेत्वा भिक्खुनीनं पादे वन्दापेत्वा उक्कुटिकं निसीदापेत्वा अञ्जलिं पग्गण्हापेत्वा उपसम्पदं याचापेतब्बा – ‘सङ्घं, अय्ये, उपसम्पदं याचामि। उल्लुम्पतु मं, अय्ये, सङ्घो अनुकम्पं उपादाय। दुतियम्पि, अय्ये, सङ्घं उपसम्पदं याचामि। उल्लुम्पतु मं, अय्ये, सङ्घो अनुकम्पं उपादाय। ततियम्पि, अय्ये, सङ्घं उपसम्पदं याचामि। उल्लुम्पतु मं, अय्ये, सङ्घो अनुकम्पं उपादाया’ति। ब्यत्ताय भिक्खुनिया पटिबलाय सङ्घो ञापेतब्बो –
‘‘Ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ kārāpetvā bhikkhunīnaṃ pāde vandāpetvā ukkuṭikaṃ nisīdāpetvā añjaliṃ paggaṇhāpetvā upasampadaṃ yācāpetabbā – ‘saṅghaṃ, ayye, upasampadaṃ yācāmi. Ullumpatu maṃ, ayye, saṅgho anukampaṃ upādāya. Dutiyampi, ayye, saṅghaṃ upasampadaṃ yācāmi. Ullumpatu maṃ, ayye, saṅgho anukampaṃ upādāya. Tatiyampi, ayye, saṅghaṃ upasampadaṃ yācāmi. Ullumpatu maṃ, ayye, saṅgho anukampaṃ upādāyā’ti. Byattāya bhikkhuniyā paṭibalāya saṅgho ñāpetabbo –
‘‘सुणातु मे, अय्ये, सङ्घो। अयं इत्थन्नामा इत्थन्नामाय अय्याय उपसम्पदापेक्खा। यदि सङ्घस्स पत्तकल्लं, अहं इत्थन्नामं अन्तरायिके धम्मे पुच्छेय्यन्ति।
‘‘Suṇātu me, ayye, saṅgho. Ayaṃ itthannāmā itthannāmāya ayyāya upasampadāpekkhā. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, ahaṃ itthannāmaṃ antarāyike dhamme puccheyyanti.
‘‘सुणसि इत्थन्नामे। अयं ते सच्चकालो, भूतकालो। यं जातं तं पुच्छामि सन्तं अत्थीति वत्तब्बं, असन्तं नत्थीति वत्तब्बं। नसि अनिमित्ता…पे॰… किन्नामासि, कानामा ते पवत्तिनीति। ब्यत्ताय भिक्खुनिया पटिबलाय सङ्घो ञापेतब्बो –
‘‘Suṇasi itthannāme. Ayaṃ te saccakālo, bhūtakālo. Yaṃ jātaṃ taṃ pucchāmi santaṃ atthīti vattabbaṃ, asantaṃ natthīti vattabbaṃ. Nasi animittā…pe… kinnāmāsi, kānāmā te pavattinīti. Byattāya bhikkhuniyā paṭibalāya saṅgho ñāpetabbo –
४२५. ‘‘सुणातु मे, अय्ये, सङ्घो। अयं इत्थन्नामा इत्थन्नामाय अय्याय उपसम्पदापेक्खा। परिसुद्धा अन्तरायिकेहि धम्मेहि, परिपुण्णस्सा पत्तचीवरं। इत्थन्नामा सङ्घं उपसम्पदं याचति इत्थन्नामाय अय्याय पवत्तिनिया। यदि सङ्घस्स पत्तकल्लं, सङ्घो इत्थन्नामं उपसम्पादेय्य इत्थन्नामाय अय्याय पवत्तिनिया। एसा ञत्ति।
425. ‘‘Suṇātu me, ayye, saṅgho. Ayaṃ itthannāmā itthannāmāya ayyāya upasampadāpekkhā. Parisuddhā antarāyikehi dhammehi, paripuṇṇassā pattacīvaraṃ. Itthannāmā saṅghaṃ upasampadaṃ yācati itthannāmāya ayyāya pavattiniyā. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmaṃ upasampādeyya itthannāmāya ayyāya pavattiniyā. Esā ñatti.
‘‘सुणातु मे, अय्ये, सङ्घो। अयं इत्थन्नामा इत्थन्नामाय अय्याय उपसम्पदापेक्खा । परिसुद्धा अन्तरायिकेहि धम्मेहि, परिपुण्णस्सा पत्तचीवरं। इत्थन्नामा सङ्घं उपसम्पदं याचति इत्थन्नामाय अय्याय पवत्तिनिया। सङ्घो इत्थन्नामं उपसम्पादेति इत्थन्नामाय अय्याय पवत्तिनिया। यस्सा अय्याय खमति इत्थन्नामाय उपसम्पदा इत्थन्नामाय अय्याय पवत्तिनिया, सा तुण्हस्स; यस्सा नक्खमति, सा भासेय्य।
‘‘Suṇātu me, ayye, saṅgho. Ayaṃ itthannāmā itthannāmāya ayyāya upasampadāpekkhā . Parisuddhā antarāyikehi dhammehi, paripuṇṇassā pattacīvaraṃ. Itthannāmā saṅghaṃ upasampadaṃ yācati itthannāmāya ayyāya pavattiniyā. Saṅgho itthannāmaṃ upasampādeti itthannāmāya ayyāya pavattiniyā. Yassā ayyāya khamati itthannāmāya upasampadā itthannāmāya ayyāya pavattiniyā, sā tuṇhassa; yassā nakkhamati, sā bhāseyya.
‘‘दुतियम्पि एतमत्थं वदामि…पे॰… ततियम्पि एतमत्थं वदामि – सुणातु मे, अय्ये, सङ्घो। अयं इत्थन्नामा इत्थन्नामाय अय्याय उपसम्पदापेक्खा। परिसुद्धा अन्तरायिकेहि धम्मेहि, परिपुण्णस्सा पत्तचीवरं। इत्थन्नामा सङ्घं उपसम्पदं याचति इत्थन्नामाय अय्याय पवत्तिनिया। सङ्घो इत्थन्नामं उपसम्पादेति इत्थन्नामाय अय्याय पवत्तिनिया। यस्सा अय्याय खमति इत्थन्नामाय उपसम्पदा इत्थन्नामाय अय्याय पवत्तिनिया, सा तुण्हस्स; यस्सा नक्खमति, सा भासेय्य।
‘‘Dutiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe… tatiyampi etamatthaṃ vadāmi – suṇātu me, ayye, saṅgho. Ayaṃ itthannāmā itthannāmāya ayyāya upasampadāpekkhā. Parisuddhā antarāyikehi dhammehi, paripuṇṇassā pattacīvaraṃ. Itthannāmā saṅghaṃ upasampadaṃ yācati itthannāmāya ayyāya pavattiniyā. Saṅgho itthannāmaṃ upasampādeti itthannāmāya ayyāya pavattiniyā. Yassā ayyāya khamati itthannāmāya upasampadā itthannāmāya ayyāya pavattiniyā, sā tuṇhassa; yassā nakkhamati, sā bhāseyya.
‘‘उपसम्पन्ना सङ्घेन इत्थन्नामा इत्थन्नामाय अय्याय पवत्तिनिया। खमति सङ्घस्स, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
‘‘Upasampannā saṅghena itthannāmā itthannāmāya ayyāya pavattiniyā. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmīti.
‘‘तावदेव तं आदाय भिक्खुसङ्घं उपसङ्कमित्वा एकंसं उत्तरासङ्गं कारापेत्वा भिक्खूनं पादे वन्दापेत्वा उक्कुटिकं निसीदापेत्वा अञ्जलिं पग्गण्हापेत्वा उपसम्पदं याचापेतब्बा – ‘अहं, अय्या, इत्थन्नामा इत्थन्नामाय अय्याय उपसम्पदापेक्खा । एकतोउपसम्पन्ना भिक्खुनिसङ्घे, विसुद्धा; सङ्घं, अय्या, उपसम्पदं याचामि। उल्लुम्पतु मं, अय्या, सङ्घो अनुकम्पं उपादाय। अहं, अय्या, इत्थन्नामा इत्थन्नामाय अय्याय उपसम्पदापेक्खा। एकतोउपसम्पन्ना भिक्खुनिसङ्घे, विसुद्धा। दुतियम्पि, अय्या, सङ्घं उपसम्पदं याचामि। उल्लुम्पतु मं, अय्या, सङ्घो अनुकम्पं उपादाय। अहं, अय्या, इत्थन्नामा इत्थन्नामाय अय्याय उपसम्पदापेक्खा। एकतोउपसम्पन्ना भिक्खुनिसङ्घे, विसुद्धा। ततियम्पि, अय्या, सङ्घं उपसम्पदं याचामि। उल्लुम्पतु मं, अय्या, सङ्घो अनुकम्पं उपादाया’ति। ब्यत्तेन भिक्खुना पटिबलेन सङ्घो ञापेतब्बो –
‘‘Tāvadeva taṃ ādāya bhikkhusaṅghaṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ kārāpetvā bhikkhūnaṃ pāde vandāpetvā ukkuṭikaṃ nisīdāpetvā añjaliṃ paggaṇhāpetvā upasampadaṃ yācāpetabbā – ‘ahaṃ, ayyā, itthannāmā itthannāmāya ayyāya upasampadāpekkhā . Ekatoupasampannā bhikkhunisaṅghe, visuddhā; saṅghaṃ, ayyā, upasampadaṃ yācāmi. Ullumpatu maṃ, ayyā, saṅgho anukampaṃ upādāya. Ahaṃ, ayyā, itthannāmā itthannāmāya ayyāya upasampadāpekkhā. Ekatoupasampannā bhikkhunisaṅghe, visuddhā. Dutiyampi, ayyā, saṅghaṃ upasampadaṃ yācāmi. Ullumpatu maṃ, ayyā, saṅgho anukampaṃ upādāya. Ahaṃ, ayyā, itthannāmā itthannāmāya ayyāya upasampadāpekkhā. Ekatoupasampannā bhikkhunisaṅghe, visuddhā. Tatiyampi, ayyā, saṅghaṃ upasampadaṃ yācāmi. Ullumpatu maṃ, ayyā, saṅgho anukampaṃ upādāyā’ti. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
‘‘सुणातु मे, भन्ते, सङ्घो। अयं इत्थन्नामा इत्थन्नामाय उपसम्पदापेक्खा। एकतोउपसम्पन्ना भिक्खुनिसङ्घे, विसुद्धा। इत्थन्नामा सङ्घं उपसम्पदं याचति इत्थन्नामाय पवत्तिनिया। यदि सङ्घस्स पत्तकल्लं, सङ्घो इत्थन्नामं उपसम्पादेय्य, इत्थन्नामाय पवत्तिनिया। एसा ञत्ति।
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ itthannāmā itthannāmāya upasampadāpekkhā. Ekatoupasampannā bhikkhunisaṅghe, visuddhā. Itthannāmā saṅghaṃ upasampadaṃ yācati itthannāmāya pavattiniyā. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmaṃ upasampādeyya, itthannāmāya pavattiniyā. Esā ñatti.
‘‘सुणातु मे, भन्ते, सङ्घो। अयं इत्थन्नामा इत्थन्नामाय उपसम्पदापेक्खा। एकतोउपसम्पन्ना भिक्खुनिसङ्घे, विसुद्धा। इत्थन्नामा सङ्घं उपसम्पदं याचति इत्थन्नामाय पवत्तिनिया। सङ्घो इत्थन्नामं उपसम्पादेति इत्थन्नामाय पवत्तिनिया। यस्सायस्मतो खमति इत्थन्नामाय उपसम्पदा इत्थन्नामाय पवत्तिनिया, सो तुण्हस्स; यस्स नक्खमति, सो भासेय्य।
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ itthannāmā itthannāmāya upasampadāpekkhā. Ekatoupasampannā bhikkhunisaṅghe, visuddhā. Itthannāmā saṅghaṃ upasampadaṃ yācati itthannāmāya pavattiniyā. Saṅgho itthannāmaṃ upasampādeti itthannāmāya pavattiniyā. Yassāyasmato khamati itthannāmāya upasampadā itthannāmāya pavattiniyā, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘दुतियम्पि एतमत्थं वदामि…पे॰… ततियम्पि एतमत्थं वदामि – सुणातु मे, भन्ते, सङ्घो। अयं इत्थन्नामा इत्थन्नामाय उपसम्पदापेक्खा। एकतोउपसम्पन्ना भिक्खुनिसङ्घे, विसुद्धा। इत्थन्नामा सङ्घं उपसम्पदं याचति इत्थन्नामाय पवत्तिनिया। सङ्घो इत्थन्नामं उपसम्पादेति इत्थन्नामाय पवत्तिनिया। यस्सायस्मतो खमति इत्थन्नामाय उपसम्पदा इत्थन्नामाय पवत्तिनिया, सो तुण्हस्स; यस्स नक्खमति, सो भासेय्य।
‘‘Dutiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe… tatiyampi etamatthaṃ vadāmi – suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ itthannāmā itthannāmāya upasampadāpekkhā. Ekatoupasampannā bhikkhunisaṅghe, visuddhā. Itthannāmā saṅghaṃ upasampadaṃ yācati itthannāmāya pavattiniyā. Saṅgho itthannāmaṃ upasampādeti itthannāmāya pavattiniyā. Yassāyasmato khamati itthannāmāya upasampadā itthannāmāya pavattiniyā, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘उपसम्पन्ना सङ्घेन इत्थन्नामा इत्थन्नामाय पवत्तिनिया। खमति सङ्घस्स, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
‘‘Upasampannā saṅghena itthannāmā itthannāmāya pavattiniyā. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmīti.
‘‘तावदेव छाया मेतब्बा, उतुप्पमाणं आचिक्खितब्बं, दिवसभागो आचिक्खितब्बो, सङ्गीति आचिक्खितब्बा, भिक्खुनियो वत्तब्बा – इमिस्सा तयो च निस्सये, अट्ठ च अकरणीयानि आचिक्खेय्याथा’’ति।
‘‘Tāvadeva chāyā metabbā, utuppamāṇaṃ ācikkhitabbaṃ, divasabhāgo ācikkhitabbo, saṅgīti ācikkhitabbā, bhikkhuniyo vattabbā – imissā tayo ca nissaye, aṭṭha ca akaraṇīyāni ācikkheyyāthā’’ti.
४२६. तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो भत्तग्गे आसनं संकसायन्तियो कालं वीतिनामेसुं। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं । ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, अट्ठन्नं भिक्खुनीनं यथावुड्ढं, अवसेसानं यथागतिक’’न्ति।
426. Tena kho pana samayena bhikkhuniyo bhattagge āsanaṃ saṃkasāyantiyo kālaṃ vītināmesuṃ. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ . ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, aṭṭhannaṃ bhikkhunīnaṃ yathāvuḍḍhaṃ, avasesānaṃ yathāgatika’’nti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो – भगवता अनुञ्ञातं अट्ठन्नं भिक्खुनीनं यथावुड्ढं, अवसेसानं यथागतिकन्ति – सब्बत्थ अट्ठेव भिक्खुनियो यथावुड्ढं पटिबाहन्ति, अवसेसायो यथागतिकं। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, भत्तग्गे अट्ठन्नं भिक्खुनीनं यथावुड्ढं, अवसेसानं यथागतिकं; अञ्ञत्थ सब्बत्थ यथावुड्ढं 11 न पटिबाहितब्बं। या पटिबाहेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo – bhagavatā anuññātaṃ aṭṭhannaṃ bhikkhunīnaṃ yathāvuḍḍhaṃ, avasesānaṃ yathāgatikanti – sabbattha aṭṭheva bhikkhuniyo yathāvuḍḍhaṃ paṭibāhanti, avasesāyo yathāgatikaṃ. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, bhattagge aṭṭhannaṃ bhikkhunīnaṃ yathāvuḍḍhaṃ, avasesānaṃ yathāgatikaṃ; aññattha sabbattha yathāvuḍḍhaṃ 12 na paṭibāhitabbaṃ. Yā paṭibāheyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
४२७. 13 तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो न पवारेन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया न पवारेतब्बं। या न पवारेय्य, यथाधम्मो कारेतब्बो’’ति।
427.14 Tena kho pana samayena bhikkhuniyo na pavārenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā na pavāretabbaṃ. Yā na pavāreyya, yathādhammo kāretabbo’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो अत्तना पवारेत्वा भिक्खुसङ्घं न पवारेन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया अत्तना पवारेत्वा भिक्खुसङ्घो न पवारेतब्बो। या न पवारेय्य, यथाधम्मो कारेतब्बो’’ति।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo attanā pavāretvā bhikkhusaṅghaṃ na pavārenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā attanā pavāretvā bhikkhusaṅgho na pavāretabbo. Yā na pavāreyya, yathādhammo kāretabbo’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो भिक्खूहि सद्धिं एकतो पवारेन्तियो कोलाहलं अकंसु। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया भिक्खूहि सद्धिं एकतो पवारेतब्बं। या पवारेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo bhikkhūhi saddhiṃ ekato pavārentiyo kolāhalaṃ akaṃsu. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā bhikkhūhi saddhiṃ ekato pavāretabbaṃ. Yā pavāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो पुरेभत्तं पवारेन्तियो कालं वीतिनामेसुं। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, पच्छाभत्तं 15 पवारेतु’’न्ति। पच्छाभत्तं पवारेन्तियो विकाले 16 अहेसुं। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, अज्जतना भिक्खुनिसङ्घं 17 पवारेत्वा अपरज्जु भिक्खुसङ्घं पवारेतु’’न्ति।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo purebhattaṃ pavārentiyo kālaṃ vītināmesuṃ. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, pacchābhattaṃ 18 pavāretu’’nti. Pacchābhattaṃ pavārentiyo vikāle 19 ahesuṃ. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ajjatanā bhikkhunisaṅghaṃ 20 pavāretvā aparajju bhikkhusaṅghaṃ pavāretu’’nti.
तेन खो पन समयेन सब्बो भिक्खुनिसङ्घो पवारेन्तो कोलाहलं अकासि। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, एकं भिक्खुनिं ब्यत्तं पटिबलं सम्मन्नितुं – भिक्खुनिसङ्घस्स अत्थाय भिक्खुसङ्घं पवारेतुं। एवञ्च पन, भिक्खवे, सम्मन्नितब्बा। पठमं भिक्खुनी याचितब्बा, याचित्वा ब्यत्ताय भिक्खुनिया पटिबलाय सङ्घो ञापेतब्बो –
Tena kho pana samayena sabbo bhikkhunisaṅgho pavārento kolāhalaṃ akāsi. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ekaṃ bhikkhuniṃ byattaṃ paṭibalaṃ sammannituṃ – bhikkhunisaṅghassa atthāya bhikkhusaṅghaṃ pavāretuṃ. Evañca pana, bhikkhave, sammannitabbā. Paṭhamaṃ bhikkhunī yācitabbā, yācitvā byattāya bhikkhuniyā paṭibalāya saṅgho ñāpetabbo –
‘‘सुणातु मे, अय्ये, सङ्घो। यदि सङ्घस्स पत्तकल्लं, सङ्घो इत्थन्नामं भिक्खुनिं सम्मन्नेय्य भिक्खुनिसङ्घस्स अत्थाय भिक्खुसङ्घं पवारेतुं। एसा ञत्ति।
‘‘Suṇātu me, ayye, saṅgho. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmaṃ bhikkhuniṃ sammanneyya bhikkhunisaṅghassa atthāya bhikkhusaṅghaṃ pavāretuṃ. Esā ñatti.
‘‘सुणातु मे, अय्ये, सङ्घो। सङ्घो इत्थन्नामं भिक्खुनिं सम्मन्नति भिक्खुनिसङ्घस्स अत्थाय भिक्खुसङ्घं पवारेतुं। यस्सा अय्याय खमति इत्थन्नामाय भिक्खुनिया सम्मुति भिक्खुनिसङ्घस्स अत्थाय भिक्खुसङ्घं पवारेतुं, सा तुण्हस्स; यस्सा नक्खमति, सा भासेय्य।
‘‘Suṇātu me, ayye, saṅgho. Saṅgho itthannāmaṃ bhikkhuniṃ sammannati bhikkhunisaṅghassa atthāya bhikkhusaṅghaṃ pavāretuṃ. Yassā ayyāya khamati itthannāmāya bhikkhuniyā sammuti bhikkhunisaṅghassa atthāya bhikkhusaṅghaṃ pavāretuṃ, sā tuṇhassa; yassā nakkhamati, sā bhāseyya.
‘‘सम्मता सङ्घेन इत्थन्नामा भिक्खुनी भिक्खुनिसङ्घस्स अत्थाय भिक्खुसङ्घं पवारेतुं। खमति सङ्घस्स, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
‘‘Sammatā saṅghena itthannāmā bhikkhunī bhikkhunisaṅghassa atthāya bhikkhusaṅghaṃ pavāretuṃ. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmīti.
‘‘ताय सम्मताय भिक्खुनिया भिक्खुनिसङ्घं आदाय भिक्खुसङ्घं उपसङ्कमित्वा एकंसं उत्तरासङ्गं करित्वा भिक्खूनं पादे वन्दित्वा उक्कुटिकं निसीदित्वा अञ्जलिं पग्गहेत्वा एवमस्स वचनीयो – ‘भिक्खुनीसङ्घो , अय्या, भिक्खुसङ्घं पवारेति – दिट्ठेन वा, सुतेन वा परिसङ्काय वा। वदतु 21, अय्या, भिक्खुसङ्घो भिक्खुनिसङ्घं अनुकम्पं उपादाय, पस्सन्तो पटिकरिस्सति। दुतियम्पि, अय्या…पे॰… ततियम्पि, अय्या, भिक्खुनिसङ्घो भिक्खुसङ्घं पवारेति – दिट्ठेन वा, सुतेन वा, परिसङ्काय वा। वदतु, अय्या, भिक्खुसङ्घो भिक्खुनिसङ्घं अनुकम्पं उपादाय, पस्सन्तो पटिकरिस्सती’’ति।
‘‘Tāya sammatāya bhikkhuniyā bhikkhunisaṅghaṃ ādāya bhikkhusaṅghaṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā bhikkhūnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassa vacanīyo – ‘bhikkhunīsaṅgho , ayyā, bhikkhusaṅghaṃ pavāreti – diṭṭhena vā, sutena vā parisaṅkāya vā. Vadatu 22, ayyā, bhikkhusaṅgho bhikkhunisaṅghaṃ anukampaṃ upādāya, passanto paṭikarissati. Dutiyampi, ayyā…pe… tatiyampi, ayyā, bhikkhunisaṅgho bhikkhusaṅghaṃ pavāreti – diṭṭhena vā, sutena vā, parisaṅkāya vā. Vadatu, ayyā, bhikkhusaṅgho bhikkhunisaṅghaṃ anukampaṃ upādāya, passanto paṭikarissatī’’ti.
४२८. तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो भिक्खूनं उपोसथं ठपेन्ति, पवारणं ठपेन्ति, सवचनीयं करोन्ति, अनुवादं पट्ठपेन्ति, ओकासं कारेन्ति, चोदेन्ति, सारेन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया भिक्खुस्स उपोसथो ठपेतब्बो; ठपितोपि अट्ठपितो; ठपेन्तिया आपत्ति दुक्कटस्स। न पवारणा ठपेतब्बा; ठपितापि अट्ठपिता; ठपेन्तिया आपत्ति दुक्कटस्स। न सवचनीयं कातब्बं; कतम्पि अकतं; करोन्तिया आपत्ति दुक्कटस्स। न अनुवादो पट्ठपेतब्बो; पट्ठपितोपि अप्पट्ठपितो; पट्ठपेन्तिया आपत्ति दुक्कटस्स। न ओकासो कारेतब्बो ; कारितोपि अकारितो; कारेन्तिया आपत्ति दुक्कटस्स। न चोदेतब्बो; चोदितोपि अचोदितो; चोदेन्तिया आपत्ति दुक्कटस्स । न सारेतब्बो; सारितोपि असारितो; सारेन्तिया आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
428. Tena kho pana samayena bhikkhuniyo bhikkhūnaṃ uposathaṃ ṭhapenti, pavāraṇaṃ ṭhapenti, savacanīyaṃ karonti, anuvādaṃ paṭṭhapenti, okāsaṃ kārenti, codenti, sārenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā bhikkhussa uposatho ṭhapetabbo; ṭhapitopi aṭṭhapito; ṭhapentiyā āpatti dukkaṭassa. Na pavāraṇā ṭhapetabbā; ṭhapitāpi aṭṭhapitā; ṭhapentiyā āpatti dukkaṭassa. Na savacanīyaṃ kātabbaṃ; katampi akataṃ; karontiyā āpatti dukkaṭassa. Na anuvādo paṭṭhapetabbo; paṭṭhapitopi appaṭṭhapito; paṭṭhapentiyā āpatti dukkaṭassa. Na okāso kāretabbo ; kāritopi akārito; kārentiyā āpatti dukkaṭassa. Na codetabbo; coditopi acodito; codentiyā āpatti dukkaṭassa . Na sāretabbo; sāritopi asārito; sārentiyā āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खू भिक्खुनीनं उपोसथं ठपेन्ति, पवारणं ठपेन्ति, सवचनीयं करोन्ति, अनुवादं पट्ठपेन्ति, ओकासं कारेन्ति, चोदेन्ति, सारेन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे भिक्खुना भिक्खुनिया उपोसथं ठपेतुं; ठपितोपि सुट्ठपितो; ठपेन्तस्स अनापत्ति। पवारणं ठपेतुं; ठपितापि सुट्ठपिता; ठपेन्तस्स अनापत्ति। सवचनीयं कातुं; कतम्पि सुकतं; करोन्तस्स अनापत्ति। अनुवादं पट्ठपेतुं; पट्ठपितोपि सुप्पट्ठपितो; पट्ठपेन्तस्स अनापत्ति। ओकासं कारेतुं; कारितोपि सुकारितो; कारेन्तस्स अनापत्ति। चोदेतुं; चोदितापि सुचोदिता; चोदेन्तस्स अनापत्ति। सारेतुं; सारितापि सुसारिता; सारेन्तस्स अनापत्ती’’ति।
Tena kho pana samayena bhikkhū bhikkhunīnaṃ uposathaṃ ṭhapenti, pavāraṇaṃ ṭhapenti, savacanīyaṃ karonti, anuvādaṃ paṭṭhapenti, okāsaṃ kārenti, codenti, sārenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave bhikkhunā bhikkhuniyā uposathaṃ ṭhapetuṃ; ṭhapitopi suṭṭhapito; ṭhapentassa anāpatti. Pavāraṇaṃ ṭhapetuṃ; ṭhapitāpi suṭṭhapitā; ṭhapentassa anāpatti. Savacanīyaṃ kātuṃ; katampi sukataṃ; karontassa anāpatti. Anuvādaṃ paṭṭhapetuṃ; paṭṭhapitopi suppaṭṭhapito; paṭṭhapentassa anāpatti. Okāsaṃ kāretuṃ; kāritopi sukārito; kārentassa anāpatti. Codetuṃ; coditāpi sucoditā; codentassa anāpatti. Sāretuṃ; sāritāpi susāritā; sārentassa anāpattī’’ti.
४२९. 23 तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खुनियो यानेन यायन्ति – इत्थियुत्तेनपि पुरिसन्तरेन, पुरिसयुत्तेनपि इत्थन्तरेन। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति…पे॰… ‘‘सेय्यथापि गङ्गामहियाया’’ति 24। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया यानेन यायितब्बं। या यायेय्य, यथाधम्मो कारेतब्बो’’ति।
429.25 Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhuniyo yānena yāyanti – itthiyuttenapi purisantarena, purisayuttenapi itthantarena. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti…pe… ‘‘seyyathāpi gaṅgāmahiyāyā’’ti 26. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā yānena yāyitabbaṃ. Yā yāyeyya, yathādhammo kāretabbo’’ti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा भिक्खुनी गिलाना होति, न सक्कोति पदसा गन्तुं। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि , भिक्खवे, गिलानाय यान’’न्ति। अथ खो भिक्खुनीनं एतदहोसि – ‘‘इत्थियुत्तं नु खो, पुरिसयुत्तं नु खो’’ति? भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, इत्थियुत्तं पुरिसयुत्तं हत्थवट्टक’’न्ति।
Tena kho pana samayena aññatarā bhikkhunī gilānā hoti, na sakkoti padasā gantuṃ. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi , bhikkhave, gilānāya yāna’’nti. Atha kho bhikkhunīnaṃ etadahosi – ‘‘itthiyuttaṃ nu kho, purisayuttaṃ nu kho’’ti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, itthiyuttaṃ purisayuttaṃ hatthavaṭṭaka’’nti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरिस्सा भिक्खुनिया यानुग्घातेन बाळ्हतरं अफासु अहोसि। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, सिविकं पाटङ्कि’’न्ति।
Tena kho pana samayena aññatarissā bhikkhuniyā yānugghātena bāḷhataraṃ aphāsu ahosi. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, sivikaṃ pāṭaṅki’’nti.
४३०. तेन खो पन समयेन अड्ढकासी गणिका भिक्खुनीसु पब्बजिता होति। सा च सावत्थिं गन्तुकामा होति – ‘भगवतो सन्तिके उपसम्पज्जिस्सामी’ति। अस्सोसुं खो धुत्ता – ‘अड्ढकासी किर गणिका सावत्थिं गन्तुकामा’ति। ते मग्गे परियुट्ठिंसु। अस्सोसि खो अड्ढकासी गणिका – ‘धुत्ता किर मग्गे परियुट्ठिता’ति। भगवतो सन्तिके दूतं पाहेसि – ‘‘अहञ्हि उपसम्पज्जितुकामा; कथं नु खो मया पटिपज्जितब्ब’’न्ति? अथ खो भगवा एतस्मिं निदाने एतस्मिं पकरणे धम्मिं कथं कत्वा भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, दूतेनपि उपसम्पादेतु’’न्ति।
430. Tena kho pana samayena aḍḍhakāsī gaṇikā bhikkhunīsu pabbajitā hoti. Sā ca sāvatthiṃ gantukāmā hoti – ‘bhagavato santike upasampajjissāmī’ti. Assosuṃ kho dhuttā – ‘aḍḍhakāsī kira gaṇikā sāvatthiṃ gantukāmā’ti. Te magge pariyuṭṭhiṃsu. Assosi kho aḍḍhakāsī gaṇikā – ‘dhuttā kira magge pariyuṭṭhitā’ti. Bhagavato santike dūtaṃ pāhesi – ‘‘ahañhi upasampajjitukāmā; kathaṃ nu kho mayā paṭipajjitabba’’nti? Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, dūtenapi upasampādetu’’nti.
भिक्खुदूतेन उपसम्पादेन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुदूतेन उपसम्पादेतब्बा। यो उपसम्पादेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति। सिक्खमानदूतेन उपसम्पादेन्ति…पे॰… सामणेरदूतेन उपसम्पादेन्ति…पे॰… सामणेरिदूतेन उपसम्पादेन्ति…पे॰… बालाय अब्यत्ताय दूतेन उपसम्पादेन्ति। ‘‘न, भिक्खवे, बालाय अब्यत्ताय दूतेन उपसम्पादेतब्बा। यो उपसम्पादेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, ब्यत्ताय भिक्खुनिया पटिबलाय दूतेन उपसम्पादेतुन्ति।
Bhikkhudūtena upasampādenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhudūtena upasampādetabbā. Yo upasampādeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti. Sikkhamānadūtena upasampādenti…pe… sāmaṇeradūtena upasampādenti…pe… sāmaṇeridūtena upasampādenti…pe… bālāya abyattāya dūtena upasampādenti. ‘‘Na, bhikkhave, bālāya abyattāya dūtena upasampādetabbā. Yo upasampādeyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, byattāya bhikkhuniyā paṭibalāya dūtena upasampādetunti.
‘‘ताय दूताय भिक्खुनिया सङ्घं उपसङ्कमित्वा एकंसं उत्तरासङ्गं करित्वा भिक्खूनं पादे वन्दित्वा उक्कुटिकं निसीदित्वा अञ्जलिं पग्गहेत्वा एवमस्स वचनीयो – ‘इत्थन्नामा, अय्या, इत्थन्नामाय अय्याय उपसम्पदापेक्खा। एकतोउपसम्पन्ना भिक्खुनिसङ्घे, विसुद्धा। सा केनचिदेव अन्तरायेन न आगच्छति। इत्थन्नामा, अय्या, सङ्घं उपसम्पदं याचति। उल्लुम्पतु तं, अय्या, सङ्घो अनुकम्पं उपादाय। इत्थन्नामा, अय्या, इत्थन्नामाय अय्याय उपसम्पदापेक्खा। एकतोउपसम्पन्ना भिक्खुनिसङ्घे, विसुद्धा। सा केनचिदेव अन्तरायेन न आगच्छति। दुतियम्पि, अय्या, इत्थन्नामा सङ्घं उपसम्पदं याचति। उल्लुम्पतु तं, अय्या, सङ्घो अनुकम्पं उपादाय। इत्थन्नामा, अय्या, इत्थन्नामाय अय्याय उपसम्पदापेक्खा। एकतोउपसम्पन्ना भिक्खुनिसङ्घे, विसुद्धा। सा केनचिदेव अन्तरायेन न आगच्छति। ततियम्पि, अय्या, इत्थन्नामा सङ्घं उपसम्पदं याचति। उल्लुम्पतु तं, अय्या, सङ्घो अनुकम्पं उपादाया’ति । ब्यत्तेन भिक्खुना पटिबलेन सङ्घो ञापेतब्बो –
‘‘Tāya dūtāya bhikkhuniyā saṅghaṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā bhikkhūnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassa vacanīyo – ‘itthannāmā, ayyā, itthannāmāya ayyāya upasampadāpekkhā. Ekatoupasampannā bhikkhunisaṅghe, visuddhā. Sā kenacideva antarāyena na āgacchati. Itthannāmā, ayyā, saṅghaṃ upasampadaṃ yācati. Ullumpatu taṃ, ayyā, saṅgho anukampaṃ upādāya. Itthannāmā, ayyā, itthannāmāya ayyāya upasampadāpekkhā. Ekatoupasampannā bhikkhunisaṅghe, visuddhā. Sā kenacideva antarāyena na āgacchati. Dutiyampi, ayyā, itthannāmā saṅghaṃ upasampadaṃ yācati. Ullumpatu taṃ, ayyā, saṅgho anukampaṃ upādāya. Itthannāmā, ayyā, itthannāmāya ayyāya upasampadāpekkhā. Ekatoupasampannā bhikkhunisaṅghe, visuddhā. Sā kenacideva antarāyena na āgacchati. Tatiyampi, ayyā, itthannāmā saṅghaṃ upasampadaṃ yācati. Ullumpatu taṃ, ayyā, saṅgho anukampaṃ upādāyā’ti . Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
‘‘सुणातु मे, भन्ते, सङ्घो। इत्थन्नामा इत्थन्नामाय उपसम्पदापेक्खा। एकतोउपसम्पन्ना भिक्खुनिसङ्घे, विसुद्धा। सा केनचिदेव अन्तरायेन न आगच्छति। इत्थन्नामा सङ्घं उपसम्पदं याचति इत्थन्नामाय पवत्तिनिया। यदि सङ्घस्स पत्तकल्लं, सङ्घो इत्थन्नामं उपसम्पादेय्य इत्थन्नामाय पवत्तिनिया। एसा ञत्ति।
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Itthannāmā itthannāmāya upasampadāpekkhā. Ekatoupasampannā bhikkhunisaṅghe, visuddhā. Sā kenacideva antarāyena na āgacchati. Itthannāmā saṅghaṃ upasampadaṃ yācati itthannāmāya pavattiniyā. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmaṃ upasampādeyya itthannāmāya pavattiniyā. Esā ñatti.
‘‘सुणातु मे , भन्ते, सङ्घो। इत्थन्नामा इत्थन्नामाय उपसम्पदापेक्खा। एकतोउपसम्पन्ना भिक्खुनिसङ्घे, विसुद्धा। सा केनचिदेव अन्तरायेन न आगच्छति। इत्थन्नामा सङ्घं उपसम्पदं याचति इत्थन्नामाय पवत्तिनिया। सङ्घो इत्थन्नामं उपसम्पादेति इत्थन्नामाय पवत्तिनिया। यस्सायस्मतो खमति इत्थन्नामाय उपसम्पदा इत्थन्नामाय पवत्तिनिया, सो तुण्हस्स; यस्स नक्खमति, सो भासेय्य।
‘‘Suṇātu me , bhante, saṅgho. Itthannāmā itthannāmāya upasampadāpekkhā. Ekatoupasampannā bhikkhunisaṅghe, visuddhā. Sā kenacideva antarāyena na āgacchati. Itthannāmā saṅghaṃ upasampadaṃ yācati itthannāmāya pavattiniyā. Saṅgho itthannāmaṃ upasampādeti itthannāmāya pavattiniyā. Yassāyasmato khamati itthannāmāya upasampadā itthannāmāya pavattiniyā, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘दुतियम्पि एतमत्थं वदामि…पे॰… ततियम्पि एतमत्थं वदामि। सुणातु मे, भन्ते, सङ्घो। इत्थन्नामा इत्थन्नामाय उपसम्पदापेक्खा। एकतोउपसम्पन्ना भिक्खुनिसङ्घे, विसुद्धा। सा केनचिदेव अन्तरायेन न आगच्छति। इत्थन्नामा सङ्घं उपसम्पदं याचति इत्थन्नामाय पवत्तिनिया। सङ्घो इत्थन्नामं उपसम्पादेति इत्थन्नामाय पवत्तिनिया। यस्सायस्मतो खमति इत्थन्नामाय उपसम्पदा इत्थन्नामाय पवत्तिनिया, सो तुण्हस्स; यस्स नक्खमति, सो भासेय्य।
‘‘Dutiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe… tatiyampi etamatthaṃ vadāmi. Suṇātu me, bhante, saṅgho. Itthannāmā itthannāmāya upasampadāpekkhā. Ekatoupasampannā bhikkhunisaṅghe, visuddhā. Sā kenacideva antarāyena na āgacchati. Itthannāmā saṅghaṃ upasampadaṃ yācati itthannāmāya pavattiniyā. Saṅgho itthannāmaṃ upasampādeti itthannāmāya pavattiniyā. Yassāyasmato khamati itthannāmāya upasampadā itthannāmāya pavattiniyā, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘उपसम्पन्ना सङ्घेन इत्थन्नामा इत्थन्नामाय पवत्तिनिया। खमति सङ्घस्स, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
‘‘Upasampannā saṅghena itthannāmā itthannāmāya pavattiniyā. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmīti.
‘‘तावदेव छाया मेतब्बा, उतुप्पमाणं आचिक्खितब्बं, दिवसभागो आचिक्खितब्बो, सङ्गीति आचिक्खितब्बा, भिक्खुनियो वत्तब्बा – तस्सा तयो च निस्सये, अट्ठ च अकरणीयानि आचिक्खेय्याथा’’ति।
‘‘Tāvadeva chāyā metabbā, utuppamāṇaṃ ācikkhitabbaṃ, divasabhāgo ācikkhitabbo, saṅgīti ācikkhitabbā, bhikkhuniyo vattabbā – tassā tayo ca nissaye, aṭṭha ca akaraṇīyāni ācikkheyyāthā’’ti.
४३१. तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो अरञ्ञे विहरन्ति। धुत्ता दूसेन्ति। भगवतो एतमत्थं, आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया अरञ्ञे वत्थब्बं। या वसेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
431. Tena kho pana samayena bhikkhuniyo araññe viharanti. Dhuttā dūsenti. Bhagavato etamatthaṃ, ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā araññe vatthabbaṃ. Yā vaseyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरेन उपासकेन भिक्खुनिसङ्घस्स उद्दोसितो दिन्नो होति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, उद्दोसित’’न्ति। उद्दोसितो न सम्मति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, उपस्सय’’न्ति। उपस्सयो न सम्मति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, नवकम्म’’न्ति। नवकम्मं न सम्मति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, पुग्गलिकम्पि कातु’’न्ति।
Tena kho pana samayena aññatarena upāsakena bhikkhunisaṅghassa uddosito dinno hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, uddosita’’nti. Uddosito na sammati. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, upassaya’’nti. Upassayo na sammati. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, navakamma’’nti. Navakammaṃ na sammati. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, puggalikampi kātu’’nti.
४३२. तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा इत्थी सन्निसिन्नगब्भा भिक्खुनीसु पब्बजिता होति। तस्सा पब्बजिताय गब्भो वुट्ठाति। अथ खो तस्सा भिक्खुनिया एतदहोसि – ‘‘कथं नु खो मया इमस्मिं दारके पटिपज्जितब्ब’’न्ति? भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं । ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, पोसेतुं, याव सो दारको विञ्ञुतं पापुणाती’’ति।
432. Tena kho pana samayena aññatarā itthī sannisinnagabbhā bhikkhunīsu pabbajitā hoti. Tassā pabbajitāya gabbho vuṭṭhāti. Atha kho tassā bhikkhuniyā etadahosi – ‘‘kathaṃ nu kho mayā imasmiṃ dārake paṭipajjitabba’’nti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ . ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, posetuṃ, yāva so dārako viññutaṃ pāpuṇātī’’ti.
अथ खो तस्सा भिक्खुनिया एतदहोसि – ‘‘मया च न लब्भा एकिकाय वत्थुं, अञ्ञाय च भिक्खुनिया न लब्भा दारकेन सह वत्थुं, कथं नु खो मया पटिपज्जितब्ब’’न्ति? भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, एकं भिक्खुनिं सम्मन्नित्वा तस्सा भिक्खुनिया दुतियं दातुं। एवञ्च पन, भिक्खवे, सम्मन्नितब्बा। पठमं भिक्खुनी याचितब्बा, याचित्वा ब्यत्ताय भिक्खुनिया पटिबलाय सङ्घो ञापेतब्बो –
Atha kho tassā bhikkhuniyā etadahosi – ‘‘mayā ca na labbhā ekikāya vatthuṃ, aññāya ca bhikkhuniyā na labbhā dārakena saha vatthuṃ, kathaṃ nu kho mayā paṭipajjitabba’’nti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ekaṃ bhikkhuniṃ sammannitvā tassā bhikkhuniyā dutiyaṃ dātuṃ. Evañca pana, bhikkhave, sammannitabbā. Paṭhamaṃ bhikkhunī yācitabbā, yācitvā byattāya bhikkhuniyā paṭibalāya saṅgho ñāpetabbo –
‘‘सुणातु मे, अय्ये, सङ्घो। यदि सङ्घस्स पत्तकल्लं, सङ्घो इत्थन्नामं भिक्खुनिं सम्मन्नेय्य इत्थन्नामाय भिक्खुनिया दुतियं। एसा ञत्ति।
‘‘Suṇātu me, ayye, saṅgho. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmaṃ bhikkhuniṃ sammanneyya itthannāmāya bhikkhuniyā dutiyaṃ. Esā ñatti.
‘‘सुणातु मे, अय्ये, सङ्घो। सङ्घो इत्थन्नामं भिक्खुनिं सम्मन्नति इत्थन्नामाय भिक्खुनिया दुतियं। यस्सा अय्याय खमति इत्थन्नामाय भिक्खुनिया सम्मुति इत्थन्नामाय भिक्खुनिया दुतियाय, सा तुण्हस्स; यस्सा नक्खमति, सा भासेय्य।
‘‘Suṇātu me, ayye, saṅgho. Saṅgho itthannāmaṃ bhikkhuniṃ sammannati itthannāmāya bhikkhuniyā dutiyaṃ. Yassā ayyāya khamati itthannāmāya bhikkhuniyā sammuti itthannāmāya bhikkhuniyā dutiyāya, sā tuṇhassa; yassā nakkhamati, sā bhāseyya.
‘‘सम्मता सङ्घेन इत्थन्नामा भिक्खुनी इत्थन्नामाय भिक्खुनिया दुतिया। खमति सङ्घस्स, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामी’’ति।
‘‘Sammatā saṅghena itthannāmā bhikkhunī itthannāmāya bhikkhuniyā dutiyā. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
अथ खो तस्सा दुतियिकाय भिक्खुनिया एतदहोसि – ‘‘कथं नु खो मया इमस्मिं दारके पटिपज्जितब्ब’’न्ति? भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, ठपेत्वा सागारं यथा अञ्ञस्मिं पुरिसे पटिपज्जन्ति 27 एवं तस्मिं दारके पटिपज्जितु’’न्ति।
Atha kho tassā dutiyikāya bhikkhuniyā etadahosi – ‘‘kathaṃ nu kho mayā imasmiṃ dārake paṭipajjitabba’’nti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ṭhapetvā sāgāraṃ yathā aññasmiṃ purise paṭipajjanti 28 evaṃ tasmiṃ dārake paṭipajjitu’’nti.
४३३. तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा भिक्खुनी गरुधम्मं अज्झापन्ना होति मानत्तचारिनी। अथ खो तस्सा भिक्खुनिया एतदहोसि – ‘‘मया च न लब्भा एकिकाय वत्थुं, अञ्ञाय च भिक्खुनिया न लब्भा सह मया वत्थुं, कथं नु खो मया पटिपज्जितब्ब’’न्ति? भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, एकं भिक्खुनिं सम्मन्नित्वा तस्सा भिक्खुनिया दुतियं दातुं। एवञ्च पन, भिक्खवे, सम्मन्नितब्बा। पठमं भिक्खुनी याचितब्बा, याचित्वा ब्यत्ताय भिक्खुनिया पटिबलाय सङ्घो ञापेतब्बो –
433. Tena kho pana samayena aññatarā bhikkhunī garudhammaṃ ajjhāpannā hoti mānattacārinī. Atha kho tassā bhikkhuniyā etadahosi – ‘‘mayā ca na labbhā ekikāya vatthuṃ, aññāya ca bhikkhuniyā na labbhā saha mayā vatthuṃ, kathaṃ nu kho mayā paṭipajjitabba’’nti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ekaṃ bhikkhuniṃ sammannitvā tassā bhikkhuniyā dutiyaṃ dātuṃ. Evañca pana, bhikkhave, sammannitabbā. Paṭhamaṃ bhikkhunī yācitabbā, yācitvā byattāya bhikkhuniyā paṭibalāya saṅgho ñāpetabbo –
‘‘सुणातु मे, अय्ये, सङ्घो। यदि सङ्घस्स पत्तकल्लं, सङ्घो इत्थन्नामं भिक्खुनिं सम्मन्नेय्य इत्थन्नामाय भिक्खुनिया दुतियं। एसा ञत्ति।
‘‘Suṇātu me, ayye, saṅgho. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmaṃ bhikkhuniṃ sammanneyya itthannāmāya bhikkhuniyā dutiyaṃ. Esā ñatti.
‘‘सुणातु मे, अय्ये, सङ्घो। सङ्घो इत्थन्नामं भिक्खुनिं सम्मन्नति इत्थन्नामाय भिक्खुनिया दुतियं। यस्सा अय्याय खमति इत्थन्नामाय भिक्खुनिया सम्मुति इत्थन्नामाय भिक्खुनिया दुतियाय, सा तुण्हस्स; यस्सा नक्खमति, सा भासेय्य।
‘‘Suṇātu me, ayye, saṅgho. Saṅgho itthannāmaṃ bhikkhuniṃ sammannati itthannāmāya bhikkhuniyā dutiyaṃ. Yassā ayyāya khamati itthannāmāya bhikkhuniyā sammuti itthannāmāya bhikkhuniyā dutiyāya, sā tuṇhassa; yassā nakkhamati, sā bhāseyya.
‘‘सम्मता सङ्घेन इत्थन्नामा भिक्खुनी इत्थन्नामाय भिक्खुनिया दुतिया। खमति सङ्घस्स, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामी’’ति।
‘‘Sammatā saṅghena itthannāmā bhikkhunī itthannāmāya bhikkhuniyā dutiyā. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
४३४. तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा भिक्खुनी सिक्खं पच्चक्खाय विब्भमि। सा पुन पच्चागन्त्वा भिक्खुनियो उपसम्पदं याचि । भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया सिक्खापच्चक्खानं; यदेव सा विब्भन्ता तदेव सा अभिक्खुनी’’ति।
434. Tena kho pana samayena aññatarā bhikkhunī sikkhaṃ paccakkhāya vibbhami. Sā puna paccāgantvā bhikkhuniyo upasampadaṃ yāci . Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā sikkhāpaccakkhānaṃ; yadeva sā vibbhantā tadeva sā abhikkhunī’’ti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा भिक्खुनी सकावासा तित्थायतनं सङ्कमि। सा पुन पच्चागन्त्वा भिक्खुनियो उपसम्पदं याचि। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘या सा, भिक्खवे, भिक्खुनी सकावासा तित्थायतनं सङ्कन्ता, सा आगता न उपसम्पादेतब्बा’’ति।
Tena kho pana samayena aññatarā bhikkhunī sakāvāsā titthāyatanaṃ saṅkami. Sā puna paccāgantvā bhikkhuniyo upasampadaṃ yāci. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Yā sā, bhikkhave, bhikkhunī sakāvāsā titthāyatanaṃ saṅkantā, sā āgatā na upasampādetabbā’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो पुरिसेहि अभिवादनं , केसच्छेदनं, नखच्छेदनं, वणप्पटिकम्मं, कुक्कुच्चायन्ता न सादियन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, सादितु’’न्ति 29।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo purisehi abhivādanaṃ , kesacchedanaṃ, nakhacchedanaṃ, vaṇappaṭikammaṃ, kukkuccāyantā na sādiyanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, sāditu’’nti 30.
४३५. तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो पल्लङ्केन निसीदन्ति पण्हीसम्फस्सं सादियन्ती 31। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया पल्लङ्केन निसीदितब्बं। या निसीदेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
435. Tena kho pana samayena bhikkhuniyo pallaṅkena nisīdanti paṇhīsamphassaṃ sādiyantī 32. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā pallaṅkena nisīditabbaṃ. Yā nisīdeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा भिक्खुनी गिलाना होति। तस्सा विना पल्लङ्केन न फासु होति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, भिक्खुनिया अड्ढपल्लङ्क’’न्ति।
Tena kho pana samayena aññatarā bhikkhunī gilānā hoti. Tassā vinā pallaṅkena na phāsu hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, bhikkhuniyā aḍḍhapallaṅka’’nti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो वच्चकुटिया वच्चं करोन्ति । छब्बग्गिया भिक्खुनियो तत्थेव गब्भं पातेन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया वच्चकुटिया वच्चो कातब्बो। या करेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, हेट्ठा विवटे उपरिपटिच्छन्ने वच्चं कातु’’न्ति।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo vaccakuṭiyā vaccaṃ karonti . Chabbaggiyā bhikkhuniyo tattheva gabbhaṃ pātenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā vaccakuṭiyā vacco kātabbo. Yā kareyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, heṭṭhā vivaṭe uparipaṭicchanne vaccaṃ kātu’’nti.
४३६. तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो चुण्णेन नहायन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति…पे॰… सेय्यथापि गिहिनी कामभोगिनियोति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं । ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया चुण्णेन नहायितब्बं। या नहायेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, कुक्कुसं मत्तिक’’न्ति।
436. Tena kho pana samayena bhikkhuniyo cuṇṇena nahāyanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti…pe… seyyathāpi gihinī kāmabhoginiyoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ . ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā cuṇṇena nahāyitabbaṃ. Yā nahāyeyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, kukkusaṃ mattika’’nti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो वासितकाय मत्तिकाय नहायन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति…पे॰… सेय्यथापि गिहिनी कामभोगिनियोति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया वासितकाय मत्तिकाय नहायितब्बं। या नहायेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, पकतिमत्तिक’’न्ति।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo vāsitakāya mattikāya nahāyanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti…pe… seyyathāpi gihinī kāmabhoginiyoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā vāsitakāya mattikāya nahāyitabbaṃ. Yā nahāyeyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, pakatimattika’’nti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो जन्ताघरे नहायन्तियो कोलाहलं अकंसु। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया जन्ताघरे नहायितब्बं। या नहायेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo jantāghare nahāyantiyo kolāhalaṃ akaṃsu. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā jantāghare nahāyitabbaṃ. Yā nahāyeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो पटिसोते नहायन्ति धारासम्फस्सं सादियन्ती। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे , भिक्खुनिया पटिसोते नहायितब्बं। या नहायेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo paṭisote nahāyanti dhārāsamphassaṃ sādiyantī. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave , bhikkhuniyā paṭisote nahāyitabbaṃ. Yā nahāyeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो अतित्थे नहायन्ति। धुत्ता दूसेन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया अतित्थे नहायितब्बं। या नहायेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo atitthe nahāyanti. Dhuttā dūsenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā atitthe nahāyitabbaṃ. Yā nahāyeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो पुरिसतित्थे नहायन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति…पे॰… सेय्यथापि गिहिनी कामभोगिनियोति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया पुरिसतित्थे नहायितब्बं। या नहायेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, महिलातित्थे नहायितु’’न्ति।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo purisatitthe nahāyanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti…pe… seyyathāpi gihinī kāmabhoginiyoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā purisatitthe nahāyitabbaṃ. Yā nahāyeyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, mahilātitthe nahāyitu’’nti.
ततियभाणवारो निट्ठितो।
Tatiyabhāṇavāro niṭṭhito.
भिक्खुनिक्खन्धको दसमो।
Bhikkhunikkhandhako dasamo.
इमस्मिं खन्धके वत्थू एकसतं।
Imasmiṃ khandhake vatthū ekasataṃ.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
पब्बज्जं गोतमी याचि, नानुञ्ञासि तथागतो।
Pabbajjaṃ gotamī yāci, nānuññāsi tathāgato;
कपिलवत्थु वेसालिं, अगमासि विनायको॥
Kapilavatthu vesāliṃ, agamāsi vināyako.
रजोकिण्णेन कोट्ठके, आनन्दस्स पवेदयि।
Rajokiṇṇena koṭṭhake, ānandassa pavedayi;
भब्बोति नयतो याचि, माताति पोसिकाति च॥
Bhabboti nayato yāci, mātāti posikāti ca.
वस्ससतं तदहु च, अभिक्खुपच्चासीसना।
Vassasataṃ tadahu ca, abhikkhupaccāsīsanā;
पवारणा गरुधम्मा, द्वे वस्सा अनक्कोसना॥
Pavāraṇā garudhammā, dve vassā anakkosanā.
ओवटो च अट्ठ धम्मा, यावजीवानुवत्तना।
Ovaṭo ca aṭṭha dhammā, yāvajīvānuvattanā;
गरुधम्मपटिग्गाहो सावस्सा उपसम्पदा॥
Garudhammapaṭiggāho sāvassā upasampadā.
वस्ससहस्सं पञ्चेव, कुम्भथेनकसेतट्टि।
Vassasahassaṃ pañceva, kumbhathenakasetaṭṭi;
मञ्जिट्ठिकउपमाहि, एवं सद्धम्महिंसना॥
Mañjiṭṭhikaupamāhi, evaṃ saddhammahiṃsanā.
आळिं बन्धेय्य पाएव, पुन सद्धम्मसण्ठिति।
Āḷiṃ bandheyya pāeva, puna saddhammasaṇṭhiti;
उपसम्पादेतुं अय्या, यथावुड्ढाभिवादना॥
Upasampādetuṃ ayyā, yathāvuḍḍhābhivādanā.
न करिस्सन्ति किमेव, साधारणासाधारणं।
Na karissanti kimeva, sādhāraṇāsādhāraṇaṃ;
ओवादं पातिमोक्खञ्च, केन नु खो उपस्सयं॥
Ovādaṃ pātimokkhañca, kena nu kho upassayaṃ.
न जानन्ति च आचिक्खि, न करोन्ति च भिक्खुहि।
Na jānanti ca ācikkhi, na karonti ca bhikkhuhi;
पटिग्गहेतुं भिक्खूहि, भिक्खुनीहि पटिग्गहो॥
Paṭiggahetuṃ bhikkhūhi, bhikkhunīhi paṭiggaho.
आचिक्खि कम्मं भिक्खूहि, उज्झायन्ति भिक्खुनीहि वा।
Ācikkhi kammaṃ bhikkhūhi, ujjhāyanti bhikkhunīhi vā;
आचिक्खितुं भण्डनञ्च, रोपेत्वा उप्पलाय च॥
Ācikkhituṃ bhaṇḍanañca, ropetvā uppalāya ca.
सावत्थिया कद्दमोद, अवन्दि काय ऊरु च।
Sāvatthiyā kaddamoda, avandi kāya ūru ca;
अङ्गजातञ्च ओभासं, सम्पयोजेन्ति वग्गिका॥
Aṅgajātañca obhāsaṃ, sampayojenti vaggikā.
अवन्दियो दण्डकम्मं, भिक्खुनियो तथा पुन।
Avandiyo daṇḍakammaṃ, bhikkhuniyo tathā puna;
आवरणञ्च ओवादं, कप्पति नु खो पक्कमि॥
Āvaraṇañca ovādaṃ, kappati nu kho pakkami.
बाला वत्थुविनिच्छया, ओवादं सङ्घो पञ्चहि।
Bālā vatthuvinicchayā, ovādaṃ saṅgho pañcahi;
दुवे तिस्सो न गण्हन्ति, बाला गिलानगमिकं॥
Duve tisso na gaṇhanti, bālā gilānagamikaṃ.
आरञ्ञिको नारोचेन्ति, न पच्चागच्छन्ति च।
Āraññiko nārocenti, na paccāgacchanti ca;
दीघं विलीवचम्मञ्च, दुस्सा च वेणिवट्टि च।
Dīghaṃ vilīvacammañca, dussā ca veṇivaṭṭi ca;
चोळवेणि च वट्टि च, सुत्तवेणि च वट्टिका॥
Coḷaveṇi ca vaṭṭi ca, suttaveṇi ca vaṭṭikā.
अट्ठिल्लं गोहनुकेन, हत्थकोच्छं पादं तथा।
Aṭṭhillaṃ gohanukena, hatthakocchaṃ pādaṃ tathā;
ऊरुं मुखं दन्तमंसं, आलिम्पोमद्दचुण्णना॥
Ūruṃ mukhaṃ dantamaṃsaṃ, ālimpomaddacuṇṇanā.
लञ्छेन्ति अङ्गरागञ्च, मुखरागं तथा दुवे।
Lañchenti aṅgarāgañca, mukharāgaṃ tathā duve;
वेसी पानागारं सूनं, आपणं वड्ढि वणिज्जा।
Vesī pānāgāraṃ sūnaṃ, āpaṇaṃ vaḍḍhi vaṇijjā;
दासं दासिं कम्मकरं, कम्मकारिं उपट्ठय्युं॥
Dāsaṃ dāsiṃ kammakaraṃ, kammakāriṃ upaṭṭhayyuṃ.
तिरच्छानहरीतकि, सन्धारयन्ति नमतकं।
Tiracchānaharītaki, sandhārayanti namatakaṃ;
नीलं पीतं लोहितकं, मञ्जिट्ठकण्हचीवरा॥
Nīlaṃ pītaṃ lohitakaṃ, mañjiṭṭhakaṇhacīvarā.
महारङ्गमहानामअच्छिन्ना दीघमेव च।
Mahāraṅgamahānāmaacchinnā dīghameva ca;
पुप्फफलकञ्चुकञ्च, तिरीटकञ्च धारयुं॥
Pupphaphalakañcukañca, tirīṭakañca dhārayuṃ.
भिक्खुनी सिक्खमानाय, सामणेराय अच्चये।
Bhikkhunī sikkhamānāya, sāmaṇerāya accaye;
निय्यादिते परिक्खारे, भिक्खुनियोव इस्सरा॥
Niyyādite parikkhāre, bhikkhuniyova issarā.
भिक्खुस्स सामणेरस्स, उपासकस्सुपासिका।
Bhikkhussa sāmaṇerassa, upāsakassupāsikā;
अञ्ञेसञ्च परिक्खारे, निय्याते भिक्खुइस्सरा॥
Aññesañca parikkhāre, niyyāte bhikkhuissarā.
मल्ली गब्भं पत्तमूलं, ब्यञ्जनं आमिसेन च।
Mallī gabbhaṃ pattamūlaṃ, byañjanaṃ āmisena ca;
उस्सन्नञ्च बाळ्हतरं, सन्निधिकतमामिसं॥
Ussannañca bāḷhataraṃ, sannidhikatamāmisaṃ.
भिक्खूनं यादिसं भोट्ठं 35, भिक्खुनीनं तथा करे।
Bhikkhūnaṃ yādisaṃ bhoṭṭhaṃ 36, bhikkhunīnaṃ tathā kare;
सेनासनं उतुनियो, मक्खीयति पटाणि च॥
Senāsanaṃ utuniyo, makkhīyati paṭāṇi ca.
छिज्जन्ति सब्बकालञ्च, अनिमित्तापि दिस्सरे।
Chijjanti sabbakālañca, animittāpi dissare;
निमित्ता लोहिता चेव, तथेव धुवलोहिता॥
Nimittā lohitā ceva, tatheva dhuvalohitā.
धुवचोळपग्घरन्ती, सिखरणित्थिपण्डका।
Dhuvacoḷapaggharantī, sikharaṇitthipaṇḍakā;
वेपुरिसी च सम्भिन्ना, उभतोब्यञ्जनापि च॥
Vepurisī ca sambhinnā, ubhatobyañjanāpi ca.
अनिमित्तादितो कत्वा, याव उभतोब्यञ्जना।
Animittādito katvā, yāva ubhatobyañjanā;
एतं पेय्यालतो हेट्ठा, कुट्ठं गण्डो किलासो च॥
Etaṃ peyyālato heṭṭhā, kuṭṭhaṃ gaṇḍo kilāso ca.
सोसापमारो मानुसी, इत्थीसि भुजिस्सासि च।
Sosāpamāro mānusī, itthīsi bhujissāsi ca;
अणणा न राजभटी, अनुञ्ञाता च वीसति॥
Aṇaṇā na rājabhaṭī, anuññātā ca vīsati.
परिपुण्णा च किन्नामा, कानामा ते पवत्तिनी।
Paripuṇṇā ca kinnāmā, kānāmā te pavattinī;
चतुवीसन्तरायानं, पुच्छित्वा उपसम्पदा॥
Catuvīsantarāyānaṃ, pucchitvā upasampadā.
वित्थायन्ति अननुसिट्ठा, सङ्घमज्झे तथेव च।
Vitthāyanti ananusiṭṭhā, saṅghamajjhe tatheva ca;
उपज्झागाह सङ्घाटि, उत्तरन्तरवासको॥
Upajjhāgāha saṅghāṭi, uttarantaravāsako.
सङ्कच्चुदकसाटि च, आचिक्खित्वान पेसये।
Saṅkaccudakasāṭi ca, ācikkhitvāna pesaye;
बाला असम्मतेकतो, याचे पुच्छन्तरायिका॥
Bālā asammatekato, yāce pucchantarāyikā.
एकतोउपसम्पन्ना, भिक्खुसङ्घे तथा पुन।
Ekatoupasampannā, bhikkhusaṅghe tathā puna;
छाया उतु दिवसा च, सङ्गीति तयो निस्सये॥
Chāyā utu divasā ca, saṅgīti tayo nissaye.
अट्ठ अकरणीयानि, कालं सब्बत्थ अट्ठेव।
Aṭṭha akaraṇīyāni, kālaṃ sabbattha aṭṭheva;
न पवारेन्ति भिक्खुनी, भिक्खुसङ्घं तथेव च॥
Na pavārenti bhikkhunī, bhikkhusaṅghaṃ tatheva ca.
कोलाहलं पुरेभत्तं, विकाले च कोलाहलं।
Kolāhalaṃ purebhattaṃ, vikāle ca kolāhalaṃ;
उपोसथं पवारणं, सवचनीयानुवादनं॥
Uposathaṃ pavāraṇaṃ, savacanīyānuvādanaṃ.
ओकासं चोदे सारेन्ति, पटिक्खित्तं महेसिना।
Okāsaṃ code sārenti, paṭikkhittaṃ mahesinā;
तथेव भिक्खु भिक्खुनी, अनुञ्ञातं महेसिना॥
Tatheva bhikkhu bhikkhunī, anuññātaṃ mahesinā.
यानं गिलानयुत्तञ्च, यानुग्घातड्ढकासिका।
Yānaṃ gilānayuttañca, yānugghātaḍḍhakāsikā;
भिक्खु सिक्खा सामणेर, सामणेरी च बालाय॥
Bhikkhu sikkhā sāmaṇera, sāmaṇerī ca bālāya.
अरञ्ञे उपासकेन, उद्दोसितो उपस्सयं।
Araññe upāsakena, uddosito upassayaṃ;
न सम्मति नवकम्मं, निसिन्नगब्भएकिका॥
Na sammati navakammaṃ, nisinnagabbhaekikā.
सागारञ्च गरुधम्मं, पच्चक्खाय च सङ्कमि।
Sāgārañca garudhammaṃ, paccakkhāya ca saṅkami;
अभिवादनकेसा च, नखा च वणकम्मना॥
Abhivādanakesā ca, nakhā ca vaṇakammanā.
पल्लङ्केन गिलाना च, वच्चं चुण्णेन वासितं।
Pallaṅkena gilānā ca, vaccaṃ cuṇṇena vāsitaṃ;
जन्ताघरे पटिसोते, अतित्थे पुरिसेन च॥
Jantāghare paṭisote, atitthe purisena ca.
महागोतमी आयाचि, आनन्दो चापि योनिसो।
Mahāgotamī āyāci, ānando cāpi yoniso;
परिसा चतस्सो होन्ति, पब्बज्जा जिनसासने॥
Parisā catasso honti, pabbajjā jinasāsane.
संवेगजननत्थाय , सद्धम्मस्स च वुद्धिया।
Saṃvegajananatthāya , saddhammassa ca vuddhiyā;
आतुरस्साव भेसज्जं, एवं बुद्धेन देसितं॥
Āturassāva bhesajjaṃ, evaṃ buddhena desitaṃ.
एवं विनीता सद्धम्मे, मातुगामापि इतरा।
Evaṃ vinītā saddhamme, mātugāmāpi itarā;
यायन्ति 37 अच्चुतं ठानं, यत्थ गन्त्वा न सोचरेति॥
Yāyanti 38 accutaṃ ṭhānaṃ, yattha gantvā na socareti.
भिक्खुनिक्खन्धकं निट्ठितं।
Bhikkhunikkhandhakaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / चूळवग्ग-अट्ठकथा • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / भिक्खुनीउपसम्पदानुजाननकथा • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / भिक्खुनीउपसम्पन्नानुजाननकथावण्णना • Bhikkhunīupasampannānujānanakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / भिक्खुनीउपसम्पदानुजाननकथावण्णना • Bhikkhunīupasampadānujānanakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / भिक्खुनीउपसम्पदानुजाननकथावण्णना • Bhikkhunīupasampadānujānanakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / भिक्खुनीउपसम्पदानुजाननकथा • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā
