Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဓမ္မသင္ဂဏီ-မူလဋီကာ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
တတိယဇ္ဈာနကထာဝဏ္ဏနာ
Tatiyajjhānakathāvaṇṇanā
၁၆၃. ပရိသုဒ္ဓပကတိ ခီဏာသဝပကတိ နိက္ကိလေသတာ။ ဥပေက္ခာနိမိတ္တန္တိ ဧတ္ထ လီနုဒ္ဓစ္စပက္ခပာတရဟိတံ မဇ္ဈတ္တံ ဝီရိယံ ‘‘ဥပေက္ခာ’’တိ ဝုတ္တံ, တဒေဝ တံ အာကာရံ ဂဟေတ္ဝာ ပဝတ္တေတဗ္ဗသ္သ တာဒိသသ္သ ဝီရိယသ္သ နိမိတ္တဘာဝတော ဥပေက္ခာနိမိတ္တံ။ ပဌမဇ္ဈာနပ္ပဋိလာဘတ္ထာယ နီဝရဏေ။ပေ.။ နေဝသညာနာသညာယတနသမာပတ္တိပဋိလာဘတ္ထာယ အာကိဉ္စညာယတနသညံ ပဋိသင္ခာသန္တိဋ္ဌနာပညာသင္ခာရုပေက္ခာသု ဉာဏန္တိ ဣမာ အဋ္ဌ သမာပတ္တိဝသေန ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။ သောတာပတ္တိမဂ္ဂပဋိလာဘတ္ထာယ ဥပ္ပာဒံ ပဝတ္တံ နိမိတ္တံ အာယူဟနံ ပဋိသန္ဓိံ ဂတိံ နိဗ္ဗတ္တိံ ဥပပတ္တိံ ဇာတိံ ဇရာမရဏသောကပရိဒေဝဒုက္ခဒောမနသ္သဥပာယာသေ။ သောတာပတ္တိဖလသမာပတ္တတ္ထာယ ဥပ္ပာဒံ။ပေ.။ ဥပာယာသေ။ပေ.။ အရဟတ္တမဂ္ဂပဋိလာဘတ္ထာယ ဥပ္ပာဒံ။ပေ.။ ဥပာယာသေ။ အရဟတ္တဖလသမာပတ္တတ္ထာယ။ပေ.။ သုညတဝိဟာရသမာပတ္တတ္ထာယ။ပေ.။ အနိမိတ္တဝိဟာရသမာပတ္တတ္ထာယ ဥပ္ပာဒံ ပဝတ္တံ အာယူဟနံ ပဋိသန္ဓိံ။ပေ.။ ပဋိသင္ခာသန္တိဋ္ဌနာ ပညာ သင္ခာရုပေက္ခာသု ဉာဏန္တိ ဣမာ ဒသ ဝိပသ္သနာဝသေန ဥပ္ပဇ္ဇန္တိ။
163. Parisuddhapakati khīṇāsavapakati nikkilesatā. Upekkhānimittanti ettha līnuddhaccapakkhapātarahitaṃ majjhattaṃ vīriyaṃ ‘‘upekkhā’’ti vuttaṃ, tadeva taṃ ākāraṃ gahetvā pavattetabbassa tādisassa vīriyassa nimittabhāvato upekkhānimittaṃ. Paṭhamajjhānappaṭilābhatthāya nīvaraṇe…pe… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattipaṭilābhatthāya ākiñcaññāyatanasaññaṃ paṭisaṅkhāsantiṭṭhanāpaññāsaṅkhārupekkhāsu ñāṇanti imā aṭṭha samāpattivasena uppajjanti. Sotāpattimaggapaṭilābhatthāya uppādaṃ pavattaṃ nimittaṃ āyūhanaṃ paṭisandhiṃ gatiṃ nibbattiṃ upapattiṃ jātiṃ jarāmaraṇasokaparidevadukkhadomanassaupāyāse. Sotāpattiphalasamāpattatthāya uppādaṃ…pe… upāyāse…pe… arahattamaggapaṭilābhatthāya uppādaṃ…pe… upāyāse. Arahattaphalasamāpattatthāya…pe… suññatavihārasamāpattatthāya…pe… animittavihārasamāpattatthāya uppādaṃ pavattaṃ āyūhanaṃ paṭisandhiṃ…pe… paṭisaṅkhāsantiṭṭhanā paññā saṅkhārupekkhāsu ñāṇanti imā dasa vipassanāvasena uppajjanti.
ယဒတ္ထိ ယံ ဘူတန္တိ ခန္ဓပဉ္စကံ, တံ မုဉ္စိတုကမ္ယတာဉာဏေန ပဇဟတိ။ ဒိဋ္ဌသောဝတ္ထိကတ္တယသ္သ သပ္ပလက္ခဏဝိစိနနေ ဝိယ ဒိဋ္ဌလက္ခဏတ္တယသ္သ ဘူတသ္သ သင္ခာရလက္ခဏဝိစိနနေ ဥပေက္ခံ ပဋိလဘတိ။ အနာဘောဂရသာတိ ပဏီတသုခေပိ တသ္မိံ အဝနတိ ပဋိပက္ခကိစ္စာတိ အတ္ထော။ နာမကာယေန စေတသိကသုခံ ကာယိကသုခဟေတု ရူပသမုဋ္ဌာပနေန ကာယိကသုခဉ္စ ဈာနသမင္ဂီ ပဋိသံဝေဒေတီတိ ဝုစ္စတိ။ ဖုဋတ္တာ ဗ္ယာပိတတ္တာ။ ယထာ ဟိ ဥဒကေန ဖုဋသရီရသ္သ တာဒိသေ နာတိပစ္စနီကေ ဝာတာဒိကေ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ ဖုဋ္ဌေ သုခံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, ဧဝံ ဧတေဟိ ဖုဋသရီရသ္သပိ။
Yadatthi yaṃ bhūtanti khandhapañcakaṃ, taṃ muñcitukamyatāñāṇena pajahati. Diṭṭhasovatthikattayassa sappalakkhaṇavicinane viya diṭṭhalakkhaṇattayassa bhūtassa saṅkhāralakkhaṇavicinane upekkhaṃ paṭilabhati. Anābhogarasāti paṇītasukhepi tasmiṃ avanati paṭipakkhakiccāti attho. Nāmakāyena cetasikasukhaṃ kāyikasukhahetu rūpasamuṭṭhāpanena kāyikasukhañca jhānasamaṅgī paṭisaṃvedetīti vuccati. Phuṭattā byāpitattā. Yathā hi udakena phuṭasarīrassa tādise nātipaccanīke vātādike phoṭṭhabbe phuṭṭhe sukhaṃ uppajjati, evaṃ etehi phuṭasarīrassapi.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ဓမ္မသင္ဂဏီပာဠိ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / ရူပာဝစရကုသလံ • Rūpāvacarakusalaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / အဘိဓမ္မပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ဓမ္မသင္ဂဏိ-အဋ္ဌကထာ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / တတိယဇ္ဈာနံ • Tatiyajjhānaṃ
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ဓမ္မသင္ဂဏီ-အနုဋီကာ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / တတိယဇ္ဈာနကထာဝဏ္ဏနာ • Tatiyajjhānakathāvaṇṇanā