| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೪. ತತಿಯಸಮಾಧಿಸುತ್ತಂ
4. Tatiyasamādhisuttaṃ
೯೪. ‘‘ಚತ್ತಾರೋಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲಾ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನಾ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ। ಕತಮೇ ಚತ್ತಾರೋ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಲಾಭೀ ಹೋತಿ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಚೇತೋಸಮಥಸ್ಸ, ನ ಲಾಭೀ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಧಮ್ಮವಿಪಸ್ಸನಾಯ। ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಲಾಭೀ ಹೋತಿ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಧಮ್ಮವಿಪಸ್ಸನಾಯ, ನ ಲಾಭೀ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಚೇತೋಸಮಥಸ್ಸ। ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ನ ಚೇವ ಲಾಭೀ ಹೋತಿ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಚೇತೋಸಮಥಸ್ಸ ನ ಚ ಲಾಭೀ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಧಮ್ಮವಿಪಸ್ಸನಾಯ। ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಲಾಭೀ ಚೇವ ಹೋತಿ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಚೇತೋಸಮಥಸ್ಸ ಲಾಭೀ ಚ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಧಮ್ಮವಿಪಸ್ಸನಾಯ।
94. ‘‘Cattārome, bhikkhave, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? Idha, bhikkhave, ekacco puggalo lābhī hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, na lābhī adhipaññādhammavipassanāya. Idha pana, bhikkhave, ekacco puggalo lābhī hoti adhipaññādhammavipassanāya, na lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa. Idha pana, bhikkhave, ekacco puggalo na ceva lābhī hoti ajjhattaṃ cetosamathassa na ca lābhī adhipaññādhammavipassanāya. Idha pana, bhikkhave, ekacco puggalo lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī ca adhipaññādhammavipassanāya.
‘‘ತತ್ರ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯ್ವಾಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಲಾಭೀ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಚೇತೋಸಮಥಸ್ಸ ನ ಲಾಭೀ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಧಮ್ಮವಿಪಸ್ಸನಾಯ, ತೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೇನ ಯ್ವಾಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಲಾಭೀ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಧಮ್ಮವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಸೋ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಕಥಂ ನು ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸಙ್ಖಾರಾ ದಟ್ಠಬ್ಬಾ? ಕಥಂ ಸಙ್ಖಾರಾ ಸಮ್ಮಸಿತಬ್ಬಾ? ಕಥಂ ಸಙ್ಖಾರಾ ವಿಪಸ್ಸಿತಬ್ಬಾ’ 1 ತಿ? ತಸ್ಸ ಸೋ ಯಥಾದಿಟ್ಠಂ ಯಥಾವಿದಿತಂ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ – ‘ಏವಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸಙ್ಖಾರಾ ದಟ್ಠಬ್ಬಾ, ಏವಂ ಸಙ್ಖಾರಾ ಸಮ್ಮಸಿತಬ್ಬಾ, ಏವಂ ಸಙ್ಖಾರಾ ವಿಪಸ್ಸಿತಬ್ಬಾ’ತಿ। ಸೋ ಅಪರೇನ ಸಮಯೇನ ಲಾಭೀ ಚೇವ ಹೋತಿ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಚೇತೋಸಮಥಸ್ಸ ಲಾಭೀ ಚ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಧಮ್ಮವಿಪಸ್ಸನಾಯ।
‘‘Tatra , bhikkhave, yvāyaṃ puggalo lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa na lābhī adhipaññādhammavipassanāya, tena, bhikkhave, puggalena yvāyaṃ puggalo lābhī adhipaññādhammavipassanāya so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘kathaṃ nu kho, āvuso, saṅkhārā daṭṭhabbā? Kathaṃ saṅkhārā sammasitabbā? Kathaṃ saṅkhārā vipassitabbā’ 2 ti? Tassa so yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ byākaroti – ‘evaṃ kho, āvuso, saṅkhārā daṭṭhabbā, evaṃ saṅkhārā sammasitabbā, evaṃ saṅkhārā vipassitabbā’ti. So aparena samayena lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī ca adhipaññādhammavipassanāya.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯ್ವಾಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಲಾಭೀ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಧಮ್ಮವಿಪಸ್ಸನಾಯ ನ ಲಾಭೀ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಚೇತೋಸಮಥಸ್ಸ, ತೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೇನ ಯ್ವಾಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಲಾಭೀ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಚೇತೋಸಮಥಸ್ಸ ಸೋ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಕಥಂ ನು ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಚಿತ್ತಂ ಸಣ್ಠಪೇತಬ್ಬಂ? ಕಥಂ ಚಿತ್ತಂ ಸನ್ನಿಸಾದೇತಬ್ಬಂ ? ಕಥಂ ಚಿತ್ತಂ ಏಕೋದಿ ಕಾತಬ್ಬಂ? ಕಥಂ ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾದಹಾತಬ್ಬ’ನ್ತಿ? ತಸ್ಸ ಸೋ ಯಥಾದಿಟ್ಠಂ ಯಥಾವಿದಿತಂ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ – ‘ಏವಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಚಿತ್ತಂ ಸಣ್ಠಪೇತಬ್ಬಂ, ಏವಂ ಚಿತ್ತಂ ಸನ್ನಿಸಾದೇತಬ್ಬಂ, ಏವಂ ಚಿತ್ತಂ ಏಕೋದಿ ಕಾತಬ್ಬಂ 3, ಏವಂ ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾದಹಾತಬ್ಬ’ನ್ತಿ। ಸೋ ಅಪರೇನ ಸಮಯೇ ಲಾಭೀ ಚೇವ ಹೋತಿ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಧಮ್ಮವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಲಾಭೀ ಚ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಚೇತೋಸಮಥಸ್ಸ।
‘‘Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ puggalo lābhī adhipaññādhammavipassanāya na lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa, tena, bhikkhave, puggalena yvāyaṃ puggalo lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘kathaṃ nu kho, āvuso, cittaṃ saṇṭhapetabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ sannisādetabbaṃ ? Kathaṃ cittaṃ ekodi kātabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ samādahātabba’nti? Tassa so yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ byākaroti – ‘evaṃ kho, āvuso, cittaṃ saṇṭhapetabbaṃ, evaṃ cittaṃ sannisādetabbaṃ, evaṃ cittaṃ ekodi kātabbaṃ 4, evaṃ cittaṃ samādahātabba’nti. So aparena samaye lābhī ceva hoti adhipaññādhammavipassanāya lābhī ca ajjhattaṃ cetosamathassa.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯ್ವಾಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ನ ಚೇವ ಲಾಭೀ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಚೇತೋಸಮಥಸ್ಸ ನ ಚ ಲಾಭೀ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಧಮ್ಮವಿಪಸ್ಸನಾಯ, ತೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೇನ ಯ್ವಾಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಲಾಭೀ ಚೇವ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಚೇತೋಸಮಥಸ್ಸ ಲಾಭೀ ಚ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಧಮ್ಮವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಸೋ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಕಥಂ ನು ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಚಿತ್ತಂ ಸಣ್ಠಪೇತಬ್ಬಂ? ಕಥಂ ಚಿತ್ತಂ ಸನ್ನಿಸಾದೇತಬ್ಬಂ? ಕಥಂ ಚಿತ್ತಂ ಏಕೋದಿ ಕಾತಬ್ಬಂ? ಕಥಂ ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾದಹಾತಬ್ಬಂ? ಕಥಂ ಸಙ್ಖಾರಾ ದಟ್ಠಬ್ಬಾ? ಕಥಂ ಸಙ್ಖಾರಾ ಸಮ್ಮಸಿತಬ್ಬಾ? ಕಥಂ ಸಙ್ಖಾರಾ ವಿಪಸ್ಸಿತಬ್ಬಾ’ತಿ? ತಸ್ಸ ಸೋ ಯಥಾದಿಟ್ಠಂ ಯಥಾವಿದಿತಂ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ – ‘ಏವಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಚಿತ್ತಂ ಸಣ್ಠಪೇತಬ್ಬಂ, ಏವಂ ಚಿತ್ತಂ ಸನ್ನಿಸಾದೇತಬ್ಬಂ, ಏವಂ ಚಿತ್ತಂ ಏಕೋದಿ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಏವಂ ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾದಹಾತಬ್ಬಂ, ಏವಂ ಸಙ್ಖಾರಾ ದಟ್ಠಬ್ಬಾ, ಏವಂ ಸಙ್ಖಾರಾ ಸಮ್ಮಸಿತಬ್ಬಾ, ಏವಂ ಸಙ್ಖಾರಾ ವಿಪಸ್ಸಿತಬ್ಬಾ’ತಿ। ಸೋ ಅಪರೇನ ಸಮಯೇನ ಲಾಭೀ ಚೇವ ಹೋತಿ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಚೇತೋಸಮಥಸ್ಸ ಲಾಭೀ ಚ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಧಮ್ಮವಿಪಸ್ಸನಾಯ।
‘‘Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ puggalo na ceva lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa na ca lābhī adhipaññādhammavipassanāya, tena, bhikkhave, puggalena yvāyaṃ puggalo lābhī ceva ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī ca adhipaññādhammavipassanāya so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘kathaṃ nu kho, āvuso, cittaṃ saṇṭhapetabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ sannisādetabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ ekodi kātabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ samādahātabbaṃ? Kathaṃ saṅkhārā daṭṭhabbā? Kathaṃ saṅkhārā sammasitabbā? Kathaṃ saṅkhārā vipassitabbā’ti? Tassa so yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ byākaroti – ‘evaṃ kho, āvuso, cittaṃ saṇṭhapetabbaṃ, evaṃ cittaṃ sannisādetabbaṃ, evaṃ cittaṃ ekodi kātabbaṃ, evaṃ cittaṃ samādahātabbaṃ, evaṃ saṅkhārā daṭṭhabbā, evaṃ saṅkhārā sammasitabbā, evaṃ saṅkhārā vipassitabbā’ti. So aparena samayena lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī ca adhipaññādhammavipassanāya.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯ್ವಾಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಲಾಭೀ ಚೇವ ಹೋತಿ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ಚೇತೋಸಮಥಸ್ಸ ಲಾಭೀ ಅಧಿಪಞ್ಞಾಧಮ್ಮವಿಪಸ್ಸನಾಯ , ತೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೇನ ತೇಸು ಚೇವ ಕುಸಲೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಪತಿಟ್ಠಾಯ ಉತ್ತರಿ ಆಸವಾನಂ ಖಯಾಯ ಯೋಗೋ ಕರಣೀಯೋ। ಇಮೇ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚತ್ತಾರೋ ಪುಗ್ಗಲಾ ಸನ್ತೋ ಸಂವಿಜ್ಜಮಾನಾ ಲೋಕಸ್ಮಿ’’ನ್ತಿ। ಚತುತ್ಥಂ।
‘‘Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ puggalo lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī adhipaññādhammavipassanāya , tena, bhikkhave, puggalena tesu ceva kusalesu dhammesu patiṭṭhāya uttari āsavānaṃ khayāya yogo karaṇīyo. Ime kho, bhikkhave, cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasmi’’nti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೪. ತತಿಯಸಮಾಧಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Tatiyasamādhisuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೪. ತತಿಯಸಮಾಧಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Tatiyasamādhisuttavaṇṇanā
