| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મિલિન્દપઞ્હપાળિ • Milindapañhapāḷi |
૩. તેજઙ્ગપઞ્હો
3. Tejaṅgapañho
૩. ‘‘ભન્તે નાગસેન, ‘તેજસ્સ પઞ્ચ અઙ્ગાનિ ગહેતબ્બાની’તિ યં વદેસિ, કતમાનિ તાનિ પઞ્ચ અઙ્ગાનિ ગહેતબ્બાની’’તિ? ‘‘યથા, મહારાજ, તેજો તિણકટ્ઠસાખાપલાસં ડહતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન યે તે અબ્ભન્તરા વા બાહિરા વા કિલેસા ઇટ્ઠાનિટ્ઠારમ્મણાનુભવના, સબ્બે તે ઞાણગ્ગિના ડહિતબ્બા. ઇદં, મહારાજ, તેજસ્સ પઠમં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.
3. ‘‘Bhante nāgasena, ‘tejassa pañca aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni pañca aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, tejo tiṇakaṭṭhasākhāpalāsaṃ ḍahati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena ye te abbhantarā vā bāhirā vā kilesā iṭṭhāniṭṭhārammaṇānubhavanā, sabbe te ñāṇagginā ḍahitabbā. Idaṃ, mahārāja, tejassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, તેજો નિદ્દયો અકારુણિકો, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન સબ્બકિલેસેસુ કારુઞ્ઞાનુદ્દયા ન કાતબ્બા. ઇદં, મહારાજ, તેજસ્સ દુતિયં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, tejo niddayo akāruṇiko, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena sabbakilesesu kāruññānuddayā na kātabbā. Idaṃ, mahārāja, tejassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, તેજો સીતં પટિહનતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન વીરિયસન્તાપતેજં અભિજનેત્વા કિલેસા પટિહન્તબ્બા. ઇદં, મહારાજ, તેજસ્સ તતિયં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, tejo sītaṃ paṭihanati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena vīriyasantāpatejaṃ abhijanetvā kilesā paṭihantabbā. Idaṃ, mahārāja, tejassa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, તેજો અનુનયપ્પટિઘવિપ્પમુત્તો ઉણ્હમભિજનેતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન અનુનયપ્પટિઘવિપ્પમુત્તેન તેજોસમેન ચેતસા વિહરિતબ્બં. ઇદં, મહારાજ, તેજસ્સ ચતુત્થં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, tejo anunayappaṭighavippamutto uṇhamabhijaneti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena anunayappaṭighavippamuttena tejosamena cetasā viharitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, tejassa catutthaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, તેજો અન્ધકારં વિધમિત્વા 1 આલોકં દસ્સયતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન અવિજ્જન્ધકારં વિધમિત્વા ઞાણાલોકં દસ્સયિતબ્બં. ઇદં, મહારાજ, તેજસ્સ પઞ્ચમં અઙ્ગં ગહેતબ્બં. ભાસિતમ્પેતં, મહારાજ, ભગવતા દેવાતિદેવેન સકં પુત્તં રાહુલં ઓવદન્તેન –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, tejo andhakāraṃ vidhamitvā 2 ālokaṃ dassayati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena avijjandhakāraṃ vidhamitvā ñāṇālokaṃ dassayitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, tejassa pañcamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā devātidevena sakaṃ puttaṃ rāhulaṃ ovadantena –
‘તેજોસમં 3, રાહુલ, ભાવનં ભાવેહિ, તેજોસમં હિ તે, રાહુલ, ભાવનં ભાવયતો ઉપ્પન્ના? મનાપામનાપા ફસ્સા ચિત્તં ન પરિયાદાય ઠસ્સન્તી’’’તિ.
‘Tejosamaṃ 4, rāhula, bhāvanaṃ bhāvehi, tejosamaṃ hi te, rāhula, bhāvanaṃ bhāvayato uppannā? Manāpāmanāpā phassā cittaṃ na pariyādāya ṭhassantī’’’ti.
તેજઙ્ગપઞ્હો તતિયો.
Tejaṅgapañho tatiyo.
Footnotes:
