Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / દીઘનિકાય • Dīghanikāya

    ૧૩. તેવિજ્જસુત્તં

    13. Tevijjasuttaṃ

    ૫૧૮. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા કોસલેસુ ચારિકં ચરમાનો મહતા ભિક્ખુસઙ્ઘેન સદ્ધિં પઞ્ચમત્તેહિ ભિક્ખુસતેહિ યેન મનસાકટં નામ કોસલાનં બ્રાહ્મણગામો તદવસરિ. તત્ર સુદં ભગવા મનસાકટે વિહરતિ ઉત્તરેન મનસાકટસ્સ અચિરવતિયા નદિયા તીરે અમ્બવને.

    518. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā kosalesu cārikaṃ caramāno mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ pañcamattehi bhikkhusatehi yena manasākaṭaṃ nāma kosalānaṃ brāhmaṇagāmo tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā manasākaṭe viharati uttarena manasākaṭassa aciravatiyā nadiyā tīre ambavane.

    ૫૧૯. તેન ખો પન સમયેન સમ્બહુલા અભિઞ્ઞાતા અભિઞ્ઞાતા બ્રાહ્મણમહાસાલા મનસાકટે પટિવસન્તિ, સેય્યથિદં – ચઙ્કી બ્રાહ્મણો તારુક્ખો બ્રાહ્મણો પોક્ખરસાતિ બ્રાહ્મણો જાણુસોણિ બ્રાહ્મણો તોદેય્યો બ્રાહ્મણો અઞ્ઞે ચ અભિઞ્ઞાતા અભિઞ્ઞાતા બ્રાહ્મણમહાસાલા.

    519. Tena kho pana samayena sambahulā abhiññātā abhiññātā brāhmaṇamahāsālā manasākaṭe paṭivasanti, seyyathidaṃ – caṅkī brāhmaṇo tārukkho brāhmaṇo pokkharasāti brāhmaṇo jāṇusoṇi brāhmaṇo todeyyo brāhmaṇo aññe ca abhiññātā abhiññātā brāhmaṇamahāsālā.

    ૫૨૦. અથ ખો વાસેટ્ઠભારદ્વાજાનં માણવાનં જઙ્ઘવિહારં અનુચઙ્કમન્તાનં અનુવિચરન્તાનં મગ્ગામગ્ગે કથા ઉદપાદિ. અથ ખો વાસેટ્ઠો માણવો એવમાહ – ‘‘અયમેવ ઉજુમગ્ગો, અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો નિય્યાતિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાય, ય્વાયં અક્ખાતો બ્રાહ્મણેન પોક્ખરસાતિના’’તિ. ભારદ્વાજોપિ માણવો એવમાહ – ‘‘અયમેવ ઉજુમગ્ગો, અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો, નિય્યાતિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાય, ય્વાયં અક્ખાતો બ્રાહ્મણેન તારુક્ખેના’’તિ. નેવ ખો અસક્ખિ વાસેટ્ઠો માણવો ભારદ્વાજં માણવં સઞ્ઞાપેતું, ન પન અસક્ખિ ભારદ્વાજો માણવોપિ વાસેટ્ઠં માણવં સઞ્ઞાપેતું.

    520. Atha kho vāseṭṭhabhāradvājānaṃ māṇavānaṃ jaṅghavihāraṃ anucaṅkamantānaṃ anuvicarantānaṃ maggāmagge kathā udapādi. Atha kho vāseṭṭho māṇavo evamāha – ‘‘ayameva ujumaggo, ayamañjasāyano niyyāniko niyyāti takkarassa brahmasahabyatāya, yvāyaṃ akkhāto brāhmaṇena pokkharasātinā’’ti. Bhāradvājopi māṇavo evamāha – ‘‘ayameva ujumaggo, ayamañjasāyano niyyāniko, niyyāti takkarassa brahmasahabyatāya, yvāyaṃ akkhāto brāhmaṇena tārukkhenā’’ti. Neva kho asakkhi vāseṭṭho māṇavo bhāradvājaṃ māṇavaṃ saññāpetuṃ, na pana asakkhi bhāradvājo māṇavopi vāseṭṭhaṃ māṇavaṃ saññāpetuṃ.

    ૫૨૧. અથ ખો વાસેટ્ઠો માણવો ભારદ્વાજં માણવં આમન્તેસિ – ‘‘અયં ખો, ભારદ્વાજ, સમણો ગોતમો સક્યપુત્તો સક્યકુલા પબ્બજિતો મનસાકટે વિહરતિ ઉત્તરેન મનસાકટસ્સ અચિરવતિયા નદિયા તીરે અમ્બવને. તં ખો પન ભવન્તં ગોતમં એવં કલ્યાણો કિત્તિસદ્દો અબ્ભુગ્ગતો – ‘‘ઇતિપિ સો ભગવા અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો વિજ્જાચરણસમ્પન્નો સુગતો લોકવિદૂ અનુત્તરો પુરિસદમ્મસારથિ સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવા’’તિ . આયામ, ભો ભારદ્વાજ, યેન સમણો ગોતમો તેનુપસઙ્કમિસ્સામ; ઉપસઙ્કમિત્વા એતમત્થં સમણં ગોતમં પુચ્છિસ્સામ. યથા નો સમણો ગોતમો બ્યાકરિસ્સતિ, તથા નં ધારેસ્સામા’’તિ. ‘‘એવં, ભો’’તિ ખો ભારદ્વાજો માણવો વાસેટ્ઠસ્સ માણવસ્સ પચ્ચસ્સોસિ.

    521. Atha kho vāseṭṭho māṇavo bhāradvājaṃ māṇavaṃ āmantesi – ‘‘ayaṃ kho, bhāradvāja, samaṇo gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito manasākaṭe viharati uttarena manasākaṭassa aciravatiyā nadiyā tīre ambavane. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’’ti . Āyāma, bho bhāradvāja, yena samaṇo gotamo tenupasaṅkamissāma; upasaṅkamitvā etamatthaṃ samaṇaṃ gotamaṃ pucchissāma. Yathā no samaṇo gotamo byākarissati, tathā naṃ dhāressāmā’’ti. ‘‘Evaṃ, bho’’ti kho bhāradvājo māṇavo vāseṭṭhassa māṇavassa paccassosi.

    મગ્ગામગ્ગકથા

    Maggāmaggakathā

    ૫૨૨. અથ ખો વાસેટ્ઠભારદ્વાજા માણવા યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવતા સદ્ધિં સમ્મોદિંસુ. સમ્મોદનીયં કથં સારણીયં વીતિસારેત્વા એકમન્તં નિસીદિંસુ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો વાસેટ્ઠો માણવો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘ઇધ, ભો ગોતમ, અમ્હાકં જઙ્ઘવિહારં અનુચઙ્કમન્તાનં અનુવિચરન્તાનં મગ્ગામગ્ગે કથા ઉદપાદિ. અહં એવં વદામિ – ‘અયમેવ ઉજુમગ્ગો, અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો નિય્યાતિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાય, ય્વાયં અક્ખાતો બ્રાહ્મણેન પોક્ખરસાતિના’તિ. ભારદ્વાજો માણવો એવમાહ – ‘અયમેવ ઉજુમગ્ગો અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો નિય્યાતિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાય, ય્વાયં અક્ખાતો બ્રાહ્મણેન તારુક્ખેના’તિ. એત્થ, ભો ગોતમ, અત્થેવ વિગ્ગહો, અત્થિ વિવાદો, અત્થિ નાનાવાદો’’તિ.

    522. Atha kho vāseṭṭhabhāradvājā māṇavā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho vāseṭṭho māṇavo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idha, bho gotama, amhākaṃ jaṅghavihāraṃ anucaṅkamantānaṃ anuvicarantānaṃ maggāmagge kathā udapādi. Ahaṃ evaṃ vadāmi – ‘ayameva ujumaggo, ayamañjasāyano niyyāniko niyyāti takkarassa brahmasahabyatāya, yvāyaṃ akkhāto brāhmaṇena pokkharasātinā’ti. Bhāradvājo māṇavo evamāha – ‘ayameva ujumaggo ayamañjasāyano niyyāniko niyyāti takkarassa brahmasahabyatāya, yvāyaṃ akkhāto brāhmaṇena tārukkhenā’ti. Ettha, bho gotama, attheva viggaho, atthi vivādo, atthi nānāvādo’’ti.

    ૫૨૩. ‘‘ઇતિ કિર , વાસેટ્ઠ, ત્વં એવં વદેસિ – ‘‘અયમેવ ઉજુમગ્ગો, અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો નિય્યાતિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાય, ય્વાયં અક્ખાતો બ્રાહ્મણેન પોક્ખરસાતિના’’તિ. ભારદ્વાજો માણવો એવમાહ – ‘‘અયમેવ ઉજુમગ્ગો અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો નિય્યાતિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાય, ય્વાયં અક્ખાતો બ્રાહ્મણેન તારુક્ખેના’’તિ. અથ કિસ્મિં પન વો, વાસેટ્ઠ, વિગ્ગહો, કિસ્મિં વિવાદો, કિસ્મિં નાનાવાદો’’તિ?

    523. ‘‘Iti kira , vāseṭṭha, tvaṃ evaṃ vadesi – ‘‘ayameva ujumaggo, ayamañjasāyano niyyāniko niyyāti takkarassa brahmasahabyatāya, yvāyaṃ akkhāto brāhmaṇena pokkharasātinā’’ti. Bhāradvājo māṇavo evamāha – ‘‘ayameva ujumaggo ayamañjasāyano niyyāniko niyyāti takkarassa brahmasahabyatāya, yvāyaṃ akkhāto brāhmaṇena tārukkhenā’’ti. Atha kismiṃ pana vo, vāseṭṭha, viggaho, kismiṃ vivādo, kismiṃ nānāvādo’’ti?

    ૫૨૪. ‘‘મગ્ગામગ્ગે, ભો ગોતમ. કિઞ્ચાપિ, ભો ગોતમ, બ્રાહ્મણા નાનામગ્ગે પઞ્ઞપેન્તિ, અદ્ધરિયા બ્રાહ્મણા તિત્તિરિયા બ્રાહ્મણા છન્દોકા બ્રાહ્મણા બવ્હારિજ્ઝા બ્રાહ્મણા, અથ ખો સબ્બાનિ તાનિ નિય્યાનિકા નિય્યન્તિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાય.

    524. ‘‘Maggāmagge, bho gotama. Kiñcāpi, bho gotama, brāhmaṇā nānāmagge paññapenti, addhariyā brāhmaṇā tittiriyā brāhmaṇā chandokā brāhmaṇā bavhārijjhā brāhmaṇā, atha kho sabbāni tāni niyyānikā niyyanti takkarassa brahmasahabyatāya.

    ‘‘સેય્યથાપિ , ભો ગોતમ, ગામસ્સ વા નિગમસ્સ વા અવિદૂરે બહૂનિ ચેપિ નાનામગ્ગાનિ ભવન્તિ, અથ ખો સબ્બાનિ તાનિ ગામસમોસરણાનિ ભવન્તિ; એવમેવ ખો, ભો ગોતમ, કિઞ્ચાપિ બ્રાહ્મણા નાનામગ્ગે પઞ્ઞપેન્તિ, અદ્ધરિયા બ્રાહ્મણા તિત્તિરિયા બ્રાહ્મણા છન્દોકા બ્રાહ્મણા બવ્હારિજ્ઝા બ્રાહ્મણા, અથ ખો સબ્બાનિ તાનિ નિય્યાનિકા નિય્યન્તિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાયા’’તિ.

    ‘‘Seyyathāpi , bho gotama, gāmassa vā nigamassa vā avidūre bahūni cepi nānāmaggāni bhavanti, atha kho sabbāni tāni gāmasamosaraṇāni bhavanti; evameva kho, bho gotama, kiñcāpi brāhmaṇā nānāmagge paññapenti, addhariyā brāhmaṇā tittiriyā brāhmaṇā chandokā brāhmaṇā bavhārijjhā brāhmaṇā, atha kho sabbāni tāni niyyānikā niyyanti takkarassa brahmasahabyatāyā’’ti.

    વાસેટ્ઠમાણવાનુયોગો

    Vāseṭṭhamāṇavānuyogo

    ૫૨૫. ‘‘નિય્યન્તીતિ વાસેટ્ઠ વદેસિ’’? ‘‘નિય્યન્તીતિ, ભો ગોતમ, વદામિ’’. ‘‘નિય્યન્તીતિ, વાસેટ્ઠ, વદેસિ’’? ‘‘નિય્યન્તીતિ, ભો ગોતમ, વદામિ’’. ‘‘નિય્યન્તીતિ, વાસેટ્ઠ, વદેસિ’’? ‘‘નિય્યન્તી’’તિ, ભો ગોતમ, વદામિ’’.

    525. ‘‘Niyyantīti vāseṭṭha vadesi’’? ‘‘Niyyantīti, bho gotama, vadāmi’’. ‘‘Niyyantīti, vāseṭṭha, vadesi’’? ‘‘Niyyantīti, bho gotama, vadāmi’’. ‘‘Niyyantīti, vāseṭṭha, vadesi’’? ‘‘Niyyantī’’ti, bho gotama, vadāmi’’.

    ‘‘કિં પન, વાસેટ્ઠ, અત્થિ કોચિ તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં એકબ્રાહ્મણોપિ, યેન બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો’’તિ? ‘‘નો હિદં, ભો ગોતમ’’ .

    ‘‘Kiṃ pana, vāseṭṭha, atthi koci tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ ekabrāhmaṇopi, yena brahmā sakkhidiṭṭho’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’ .

    ‘‘કિં પન, વાસેટ્ઠ, અત્થિ કોચિ તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં એકાચરિયોપિ, યેન બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો’’તિ? ‘‘નો હિદં, ભો ગોતમ’’.

    ‘‘Kiṃ pana, vāseṭṭha, atthi koci tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ ekācariyopi, yena brahmā sakkhidiṭṭho’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ‘‘કિં પન, વાસેટ્ઠ, અત્થિ કોચિ તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં એકાચરિયપાચરિયોપિ, યેન બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો’’તિ? ‘‘નો હિદં, ભો ગોતમ’’.

    ‘‘Kiṃ pana, vāseṭṭha, atthi koci tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ ekācariyapācariyopi, yena brahmā sakkhidiṭṭho’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ‘‘કિં પન, વાસેટ્ઠ, અત્થિ કોચિ તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં યાવ સત્તમા આચરિયામહયુગા 1 યેન બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો’’તિ? ‘‘નો હિદં, ભો ગોતમ’’.

    ‘‘Kiṃ pana, vāseṭṭha, atthi koci tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ yāva sattamā ācariyāmahayugā 2 yena brahmā sakkhidiṭṭho’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ૫૨૬. ‘‘કિં પન, વાસેટ્ઠ, યેપિ તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં પુબ્બકા ઇસયો મન્તાનં કત્તારો મન્તાનં પવત્તારો, યેસમિદં એતરહિ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા પોરાણં મન્તપદં ગીતં પવુત્તં સમિહિતં 3, તદનુગાયન્તિ, તદનુભાસન્તિ, ભાસિતમનુભાસન્તિ, વાચિતમનુવાચેન્તિ, સેય્યથિદં – અટ્ઠકો વામકો વામદેવો વેસ્સામિત્તો યમતગ્ગિ અઙ્ગીરસો ભારદ્વાજો વાસેટ્ઠો કસ્સપો ભગુ. તેપિ એવમાહંસુ – ‘મયમેતં જાનામ, મયમેતં પસ્સામ, યત્થ વા બ્રહ્મા, યેન વા બ્રહ્મા, યહિં વા બ્રહ્મા’’’તિ? ‘‘નો હિદં, ભો ગોતમ’’.

    526. ‘‘Kiṃ pana, vāseṭṭha, yepi tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ pubbakā isayo mantānaṃ kattāro mantānaṃ pavattāro, yesamidaṃ etarahi tevijjā brāhmaṇā porāṇaṃ mantapadaṃ gītaṃ pavuttaṃ samihitaṃ 4, tadanugāyanti, tadanubhāsanti, bhāsitamanubhāsanti, vācitamanuvācenti, seyyathidaṃ – aṭṭhako vāmako vāmadevo vessāmitto yamataggi aṅgīraso bhāradvājo vāseṭṭho kassapo bhagu. Tepi evamāhaṃsu – ‘mayametaṃ jānāma, mayametaṃ passāma, yattha vā brahmā, yena vā brahmā, yahiṃ vā brahmā’’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ૫૨૭. ‘‘ઇતિ કિર, વાસેટ્ઠ, નત્થિ કોચિ તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં એકબ્રાહ્મણોપિ, યેન બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો. નત્થિ કોચિ તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં એકાચરિયોપિ, યેન બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો . નત્થિ કોચિ તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં એકાચરિયપાચરિયોપિ, યેન બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો. નત્થિ કોચિ તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં યાવ સત્તમા આચરિયામહયુગા યેન બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો. યેપિ કિર તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં પુબ્બકા ઇસયો મન્તાનં કત્તારો મન્તાનં પવત્તારો, યેસમિદં એતરહિ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા પોરાણં મન્તપદં ગીતં પવુત્તં સમિહિતં, તદનુગાયન્તિ, તદનુભાસન્તિ, ભાસિતમનુભાસન્તિ, વાચિતમનુવાચેન્તિ, સેય્યથિદં – અટ્ઠકો વામકો વામદેવો વેસ્સામિત્તો યમતગ્ગિ અઙ્ગીરસો ભારદ્વાજો વાસેટ્ઠો કસ્સપો ભગુ, તેપિ ન એવમાહંસુ – ‘મયમેતં જાનામ, મયમેતં પસ્સામ, યત્થ વા બ્રહ્મા, યેન વા બ્રહ્મા, યહિં વા બ્રહ્મા’તિ. તેવ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા એવમાહંસુ – ‘યં ન જાનામ, યં ન પસ્સામ, તસ્સ સહબ્યતાય મગ્ગં દેસેમ. અયમેવ ઉજુમગ્ગો અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો, નિય્યાતિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાયા’’’તિ.

    527. ‘‘Iti kira, vāseṭṭha, natthi koci tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ ekabrāhmaṇopi, yena brahmā sakkhidiṭṭho. Natthi koci tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ ekācariyopi, yena brahmā sakkhidiṭṭho . Natthi koci tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ ekācariyapācariyopi, yena brahmā sakkhidiṭṭho. Natthi koci tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ yāva sattamā ācariyāmahayugā yena brahmā sakkhidiṭṭho. Yepi kira tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ pubbakā isayo mantānaṃ kattāro mantānaṃ pavattāro, yesamidaṃ etarahi tevijjā brāhmaṇā porāṇaṃ mantapadaṃ gītaṃ pavuttaṃ samihitaṃ, tadanugāyanti, tadanubhāsanti, bhāsitamanubhāsanti, vācitamanuvācenti, seyyathidaṃ – aṭṭhako vāmako vāmadevo vessāmitto yamataggi aṅgīraso bhāradvājo vāseṭṭho kassapo bhagu, tepi na evamāhaṃsu – ‘mayametaṃ jānāma, mayametaṃ passāma, yattha vā brahmā, yena vā brahmā, yahiṃ vā brahmā’ti. Teva tevijjā brāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘yaṃ na jānāma, yaṃ na passāma, tassa sahabyatāya maggaṃ desema. Ayameva ujumaggo ayamañjasāyano niyyāniko, niyyāti takkarassa brahmasahabyatāyā’’’ti.

    ૫૨૮. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, નનુ એવં સન્તે તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં અપ્પાટિહીરકતં ભાસિતં સમ્પજ્જતી’’તિ? ‘‘અદ્ધા ખો, ભો ગોતમ, એવં સન્તે તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં અપ્પાટિહીરકતં ભાસિતં સમ્પજ્જતી’’તિ.

    528. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, nanu evaṃ sante tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ appāṭihīrakataṃ bhāsitaṃ sampajjatī’’ti? ‘‘Addhā kho, bho gotama, evaṃ sante tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ appāṭihīrakataṃ bhāsitaṃ sampajjatī’’ti.

    ‘‘સાધુ, વાસેટ્ઠ, તે વત 5, વાસેટ્ઠ, તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા યં ન જાનન્તિ, યં ન પસ્સન્તિ, તસ્સ સહબ્યતાય મગ્ગં દેસેસ્સન્તિ. ‘અયમેવ ઉજુમગ્ગો, અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો, નિય્યાતિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાયા’તિ, નેતં ઠાનં વિજ્જતિ.

    ‘‘Sādhu, vāseṭṭha, te vata 6, vāseṭṭha, tevijjā brāhmaṇā yaṃ na jānanti, yaṃ na passanti, tassa sahabyatāya maggaṃ desessanti. ‘Ayameva ujumaggo, ayamañjasāyano niyyāniko, niyyāti takkarassa brahmasahabyatāyā’ti, netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

    ૫૨૯. ‘‘સેય્યથાપિ, વાસેટ્ઠ, અન્ધવેણિ પરમ્પરસંસત્તા પુરિમોપિ ન પસ્સતિ, મજ્ઝિમોપિ ન પસ્સતિ, પચ્છિમોપિ ન પસ્સતિ. એવમેવ ખો, વાસેટ્ઠ, અન્ધવેણૂપમં મઞ્ઞે તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં ભાસિતં, પુરિમોપિ ન પસ્સતિ, મજ્ઝિમોપિ ન પસ્સતિ, પચ્છિમોપિ ન પસ્સતિ. તેસમિદં તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં ભાસિતં હસ્સકઞ્ઞેવ સમ્પજ્જતિ, નામકઞ્ઞેવ સમ્પજ્જતિ, રિત્તકઞ્ઞેવ સમ્પજ્જતિ, તુચ્છકઞ્ઞેવ સમ્પજ્જતિ.

    529. ‘‘Seyyathāpi, vāseṭṭha, andhaveṇi paramparasaṃsattā purimopi na passati, majjhimopi na passati, pacchimopi na passati. Evameva kho, vāseṭṭha, andhaveṇūpamaṃ maññe tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ bhāsitaṃ, purimopi na passati, majjhimopi na passati, pacchimopi na passati. Tesamidaṃ tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ bhāsitaṃ hassakaññeva sampajjati, nāmakaññeva sampajjati, rittakaññeva sampajjati, tucchakaññeva sampajjati.

    ૫૩૦. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, પસ્સન્તિ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા ચન્દિમસૂરિયે, અઞ્ઞે ચાપિ બહુજના, યતો ચ ચન્દિમસૂરિયા ઉગ્ગચ્છન્તિ, યત્થ ચ ઓગચ્છન્તિ, આયાચન્તિ થોમયન્તિ પઞ્જલિકા નમસ્સમાના અનુપરિવત્તન્તી’’તિ?

    530. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, passanti tevijjā brāhmaṇā candimasūriye, aññe cāpi bahujanā, yato ca candimasūriyā uggacchanti, yattha ca ogacchanti, āyācanti thomayanti pañjalikā namassamānā anuparivattantī’’ti?

    ‘‘એવં, ભો ગોતમ, પસ્સન્તિ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા ચન્દિમસૂરિયે, અઞ્ઞે ચાપિ બહુજના, યતો ચ ચન્દિમસૂરિયા ઉગ્ગચ્છન્તિ, યત્થ ચ ઓગચ્છન્તિ, આયાચન્તિ થોમયન્તિ પઞ્જલિકા નમસ્સમાના અનુપરિવત્તન્તી’’તિ.

    ‘‘Evaṃ, bho gotama, passanti tevijjā brāhmaṇā candimasūriye, aññe cāpi bahujanā, yato ca candimasūriyā uggacchanti, yattha ca ogacchanti, āyācanti thomayanti pañjalikā namassamānā anuparivattantī’’ti.

    ૫૩૧. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, યં પસ્સન્તિ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા ચન્દિમસૂરિયે, અઞ્ઞે ચાપિ બહુજના, યતો ચ ચન્દિમસૂરિયા ઉગ્ગચ્છન્તિ, યત્થ ચ ઓગચ્છન્તિ, આયાચન્તિ થોમયન્તિ પઞ્જલિકા નમસ્સમાના અનુપરિવત્તન્તિ, પહોન્તિ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા ચન્દિમસૂરિયાનં સહબ્યતાય મગ્ગં દેસેતું – ‘‘અયમેવ ઉજુમગ્ગો, અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો, નિય્યાતિ તક્કરસ્સ ચન્દિમસૂરિયાનં સહબ્યતાયા’’તિ? ‘‘નો હિદં, ભો ગોતમ’’.

    531. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, yaṃ passanti tevijjā brāhmaṇā candimasūriye, aññe cāpi bahujanā, yato ca candimasūriyā uggacchanti, yattha ca ogacchanti, āyācanti thomayanti pañjalikā namassamānā anuparivattanti, pahonti tevijjā brāhmaṇā candimasūriyānaṃ sahabyatāya maggaṃ desetuṃ – ‘‘ayameva ujumaggo, ayamañjasāyano niyyāniko, niyyāti takkarassa candimasūriyānaṃ sahabyatāyā’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ‘‘ઇતિ કિર, વાસેટ્ઠ, યં પસ્સન્તિ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા ચન્દિમસૂરિયે, અઞ્ઞે ચાપિ બહુજના, યતો ચ ચન્દિમસૂરિયા ઉગ્ગચ્છન્તિ, યત્થ ચ ઓગચ્છન્તિ, આયાચન્તિ થોમયન્તિ પઞ્જલિકા નમસ્સમાના અનુપરિવત્તન્તિ, તેસમ્પિ નપ્પહોન્તિ ચન્દિમસૂરિયાનં સહબ્યતાય મગ્ગં દેસેતું – ‘‘અયમેવ ઉજુમગ્ગો, અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો, નિય્યાતિ તક્કરસ્સ ચન્દિમસૂરિયાનં સહબ્યતાયા’’તિ.

    ‘‘Iti kira, vāseṭṭha, yaṃ passanti tevijjā brāhmaṇā candimasūriye, aññe cāpi bahujanā, yato ca candimasūriyā uggacchanti, yattha ca ogacchanti, āyācanti thomayanti pañjalikā namassamānā anuparivattanti, tesampi nappahonti candimasūriyānaṃ sahabyatāya maggaṃ desetuṃ – ‘‘ayameva ujumaggo, ayamañjasāyano niyyāniko, niyyāti takkarassa candimasūriyānaṃ sahabyatāyā’’ti.

    ૫૩૨. ‘‘ઇતિ પન 7 ન કિર તેવિજ્જેહિ બ્રાહ્મણેહિ બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો. નપિ કિર તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં આચરિયેહિ બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો. નપિ કિર તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં આચરિયપાચરિયેહિ બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો. નપિ કિર તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં યાવ સત્તમા 8 આચરિયામહયુગેહિ બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો. યેપિ કિર તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં પુબ્બકા ઇસયો મન્તાનં કત્તારો મન્તાનં પવત્તારો, યેસમિદં એતરહિ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા પોરાણં મન્તપદં ગીતં પવુત્તં સમિહિતં, તદનુગાયન્તિ, તદનુભાસન્તિ, ભાસિતમનુભાસન્તિ, વાચિતમનુવાચેન્તિ, સેય્યથિદં – અટ્ઠકો વામકો વામદેવો વેસ્સામિત્તો યમતગ્ગિ અઙ્ગીરસો ભારદ્વાજો વાસેટ્ઠો કસ્સપો ભગુ, તેપિ ન એવમાહંસુ – ‘‘મયમેતં જાનામ, મયમેતં પસ્સામ, યત્થ વા બ્રહ્મા, યેન વા બ્રહ્મા, યહિં વા બ્રહ્મા’’તિ. તેવ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા એવમાહંસુ – ‘‘યં ન જાનામ, યં ન પસ્સામ, તસ્સ સહબ્યતાય મગ્ગં દેસેમ – અયમેવ ઉજુમગ્ગો અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો નિય્યાતિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાયા’’તિ.

    532. ‘‘Iti pana 9 na kira tevijjehi brāhmaṇehi brahmā sakkhidiṭṭho. Napi kira tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ ācariyehi brahmā sakkhidiṭṭho. Napi kira tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ ācariyapācariyehi brahmā sakkhidiṭṭho. Napi kira tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ yāva sattamā 10 ācariyāmahayugehi brahmā sakkhidiṭṭho. Yepi kira tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ pubbakā isayo mantānaṃ kattāro mantānaṃ pavattāro, yesamidaṃ etarahi tevijjā brāhmaṇā porāṇaṃ mantapadaṃ gītaṃ pavuttaṃ samihitaṃ, tadanugāyanti, tadanubhāsanti, bhāsitamanubhāsanti, vācitamanuvācenti, seyyathidaṃ – aṭṭhako vāmako vāmadevo vessāmitto yamataggi aṅgīraso bhāradvājo vāseṭṭho kassapo bhagu, tepi na evamāhaṃsu – ‘‘mayametaṃ jānāma, mayametaṃ passāma, yattha vā brahmā, yena vā brahmā, yahiṃ vā brahmā’’ti. Teva tevijjā brāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘yaṃ na jānāma, yaṃ na passāma, tassa sahabyatāya maggaṃ desema – ayameva ujumaggo ayamañjasāyano niyyāniko niyyāti takkarassa brahmasahabyatāyā’’ti.

    ૫૩૩. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, નનુ એવં સન્તે તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં અપ્પાટિહીરકતં ભાસિતં સમ્પજ્જતી’’તિ? ‘‘અદ્ધા ખો, ભો ગોતમ , એવં સન્તે તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં અપ્પાટિહીરકતં ભાસિતં સમ્પજ્જતી’’તિ.

    533. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, nanu evaṃ sante tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ appāṭihīrakataṃ bhāsitaṃ sampajjatī’’ti? ‘‘Addhā kho, bho gotama , evaṃ sante tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ appāṭihīrakataṃ bhāsitaṃ sampajjatī’’ti.

    ‘‘સાધુ, વાસેટ્ઠ, તે વત, વાસેટ્ઠ, તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા યં ન જાનન્તિ, યં ન પસ્સન્તિ, તસ્સ સહબ્યતાય મગ્ગં દેસેસ્સન્તિ – ‘‘અયમેવ ઉજુમગ્ગો, અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો, નિય્યાતિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાયા’’તિ, નેતં ઠાનં વિજ્જતિ.

    ‘‘Sādhu, vāseṭṭha, te vata, vāseṭṭha, tevijjā brāhmaṇā yaṃ na jānanti, yaṃ na passanti, tassa sahabyatāya maggaṃ desessanti – ‘‘ayameva ujumaggo, ayamañjasāyano niyyāniko, niyyāti takkarassa brahmasahabyatāyā’’ti, netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

    જનપદકલ્યાણીઉપમા

    Janapadakalyāṇīupamā

    ૫૩૪. ‘‘સેય્યથાપિ, વાસેટ્ઠ, પુરિસો એવં વદેય્ય – ‘‘અહં યા ઇમસ્મિં જનપદે જનપદકલ્યાણી, તં ઇચ્છામિ, તં કામેમી’’તિ. તમેનં એવં વદેય્યું – ‘‘અમ્ભો પુરિસ, યં ત્વં જનપદકલ્યાણિં ઇચ્છસિ કામેસિ, જાનાસિ તં જનપદકલ્યાણિં – ખત્તિયી વા બ્રાહ્મણી વા વેસ્સી વા સુદ્દી વા’’તિ? ઇતિ પુટ્ઠો ‘‘નો’’તિ વદેય્ય.

    534. ‘‘Seyyathāpi, vāseṭṭha, puriso evaṃ vadeyya – ‘‘ahaṃ yā imasmiṃ janapade janapadakalyāṇī, taṃ icchāmi, taṃ kāmemī’’ti. Tamenaṃ evaṃ vadeyyuṃ – ‘‘ambho purisa, yaṃ tvaṃ janapadakalyāṇiṃ icchasi kāmesi, jānāsi taṃ janapadakalyāṇiṃ – khattiyī vā brāhmaṇī vā vessī vā suddī vā’’ti? Iti puṭṭho ‘‘no’’ti vadeyya.

    ‘‘તમેનં એવં વદેય્યું – ‘‘અમ્ભો પુરિસ, યં ત્વં જનપદકલ્યાણિં ઇચ્છસિ કામેસિ, જાનાસિ તં જનપદકલ્યાણિં – એવંનામા એવંગોત્તાતિ વા, દીઘા વા રસ્સા વા મજ્ઝિમા વા કાળી વા સામા વા મઙ્ગુરચ્છવી વાતિ, અમુકસ્મિં ગામે વા નિગમે વા નગરે વા’’તિ? ઇતિ પુટ્ઠો ‘નો’તિ વદેય્ય. તમેનં એવં વદેય્યું – ‘‘અમ્ભો પુરિસ, યં ત્વં ન જાનાસિ ન પસ્સસિ, તં ત્વં ઇચ્છસિ કામેસી’’તિ? ઇતિ પુટ્ઠો ‘‘આમા’’તિ વદેય્ય.

    ‘‘Tamenaṃ evaṃ vadeyyuṃ – ‘‘ambho purisa, yaṃ tvaṃ janapadakalyāṇiṃ icchasi kāmesi, jānāsi taṃ janapadakalyāṇiṃ – evaṃnāmā evaṃgottāti vā, dīghā vā rassā vā majjhimā vā kāḷī vā sāmā vā maṅguracchavī vāti, amukasmiṃ gāme vā nigame vā nagare vā’’ti? Iti puṭṭho ‘no’ti vadeyya. Tamenaṃ evaṃ vadeyyuṃ – ‘‘ambho purisa, yaṃ tvaṃ na jānāsi na passasi, taṃ tvaṃ icchasi kāmesī’’ti? Iti puṭṭho ‘‘āmā’’ti vadeyya.

    ૫૩૫. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, નનુ એવં સન્તે તસ્સ પુરિસસ્સ અપ્પાટિહીરકતં ભાસિતં સમ્પજ્જતી’’તિ? ‘‘અદ્ધા ખો, ભો ગોતમ, એવં સન્તે તસ્સ પુરિસસ્સ અપ્પાટિહીરકતં ભાસિતં સમ્પજ્જતી’’તિ.

    535. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, nanu evaṃ sante tassa purisassa appāṭihīrakataṃ bhāsitaṃ sampajjatī’’ti? ‘‘Addhā kho, bho gotama, evaṃ sante tassa purisassa appāṭihīrakataṃ bhāsitaṃ sampajjatī’’ti.

    ૫૩૬. ‘‘એવમેવ ખો, વાસેટ્ઠ, ન કિર તેવિજ્જેહિ બ્રાહ્મણેહિ બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો, નપિ કિર તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં આચરિયેહિ બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો, નપિ કિર તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં આચરિયપાચરિયેહિ બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો. નપિ કિર તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં યાવ સત્તમા આચરિયામહયુગેહિ બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો. યેપિ કિર તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં પુબ્બકા ઇસયો મન્તાનં કત્તારો મન્તાનં પવત્તારો, યેસમિદં એતરહિ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા પોરાણં મન્તપદં ગીતં પવુત્તં સમિહિતં, તદનુગાયન્તિ, તદનુભાસન્તિ, ભાસિતમનુભાસન્તિ, વાચિતમનુવાચેન્તિ , સેય્યથિદં – અટ્ઠકો વામકો વામદેવો વેસ્સામિત્તો યમતગ્ગિ અઙ્ગીરસો ભારદ્વાજો વાસેટ્ઠો કસ્સપો ભગુ, તેપિ ન એવમાહંસુ – ‘‘મયમેતં જાનામ, મયમેતં પસ્સામ, યત્થ વા બ્રહ્મા, યેન વા બ્રહ્મા, યહિં વા બ્રહ્મા’’તિ. તેવ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા એવમાહંસુ – ‘‘યં ન જાનામ, યં ન પસ્સામ, તસ્સ સહબ્યતાય મગ્ગં દેસેમ – અયમેવ ઉજુમગ્ગો અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો નિય્યાતિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાયા’’તિ.

    536. ‘‘Evameva kho, vāseṭṭha, na kira tevijjehi brāhmaṇehi brahmā sakkhidiṭṭho, napi kira tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ ācariyehi brahmā sakkhidiṭṭho, napi kira tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ ācariyapācariyehi brahmā sakkhidiṭṭho. Napi kira tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ yāva sattamā ācariyāmahayugehi brahmā sakkhidiṭṭho. Yepi kira tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ pubbakā isayo mantānaṃ kattāro mantānaṃ pavattāro, yesamidaṃ etarahi tevijjā brāhmaṇā porāṇaṃ mantapadaṃ gītaṃ pavuttaṃ samihitaṃ, tadanugāyanti, tadanubhāsanti, bhāsitamanubhāsanti, vācitamanuvācenti , seyyathidaṃ – aṭṭhako vāmako vāmadevo vessāmitto yamataggi aṅgīraso bhāradvājo vāseṭṭho kassapo bhagu, tepi na evamāhaṃsu – ‘‘mayametaṃ jānāma, mayametaṃ passāma, yattha vā brahmā, yena vā brahmā, yahiṃ vā brahmā’’ti. Teva tevijjā brāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘yaṃ na jānāma, yaṃ na passāma, tassa sahabyatāya maggaṃ desema – ayameva ujumaggo ayamañjasāyano niyyāniko niyyāti takkarassa brahmasahabyatāyā’’ti.

    ૫૩૭. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, નનુ એવં સન્તે તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં અપ્પાટિહીરકતં ભાસિતં સમ્પજ્જતી’’તિ? ‘‘અદ્ધા ખો, ભો ગોતમ, એવં સન્તે તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં અપ્પાટિહીરકતં ભાસિતં સમ્પજ્જતી’’તિ.

    537. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, nanu evaṃ sante tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ appāṭihīrakataṃ bhāsitaṃ sampajjatī’’ti? ‘‘Addhā kho, bho gotama, evaṃ sante tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ appāṭihīrakataṃ bhāsitaṃ sampajjatī’’ti.

    ‘‘સાધુ, વાસેટ્ઠ, તે વત, વાસેટ્ઠ, તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા યં ન જાનન્તિ, યં ન પસ્સન્તિ, તસ્સ સહબ્યતાય મગ્ગં દેસેસ્સન્તિ – અયમેવ ઉજુમગ્ગો અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો નિય્યાતિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાયાતિ નેતં ઠાનં વિજ્જતિ.

    ‘‘Sādhu, vāseṭṭha, te vata, vāseṭṭha, tevijjā brāhmaṇā yaṃ na jānanti, yaṃ na passanti, tassa sahabyatāya maggaṃ desessanti – ayameva ujumaggo ayamañjasāyano niyyāniko niyyāti takkarassa brahmasahabyatāyāti netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

    નિસ્સેણીઉપમા

    Nisseṇīupamā

    ૫૩૮. ‘‘સેય્યથાપિ , વાસેટ્ઠ, પુરિસો ચાતુમહાપથે નિસ્સેણિં કરેય્ય – પાસાદસ્સ આરોહણાય. તમેનં એવં વદેય્યું – ‘‘અમ્ભો પુરિસ, યસ્સ ત્વં 11 પાસાદસ્સ આરોહણાય નિસ્સેણિં કરોસિ, જાનાસિ તં પાસાદં – પુરત્થિમાય વા દિસાય દક્ખિણાય વા દિસાય પચ્છિમાય વા દિસાય ઉત્તરાય વા દિસાય ઉચ્ચો વા નીચો વા મજ્ઝિમો વા’’તિ? ઇતિ પુટ્ઠો ‘‘નો’’તિ વદેય્ય.

    538. ‘‘Seyyathāpi , vāseṭṭha, puriso cātumahāpathe nisseṇiṃ kareyya – pāsādassa ārohaṇāya. Tamenaṃ evaṃ vadeyyuṃ – ‘‘ambho purisa, yassa tvaṃ 12 pāsādassa ārohaṇāya nisseṇiṃ karosi, jānāsi taṃ pāsādaṃ – puratthimāya vā disāya dakkhiṇāya vā disāya pacchimāya vā disāya uttarāya vā disāya ucco vā nīco vā majjhimo vā’’ti? Iti puṭṭho ‘‘no’’ti vadeyya.

    ‘‘તમેનં એવં વદેય્યું – ‘‘અમ્ભો પુરિસ, યં ત્વં ન જાનાસિ, ન પસ્સસિ, તસ્સ ત્વં પાસાદસ્સ આરોહણાય નિસ્સેણિં કરોસી’’તિ? ઇતિ પુટ્ઠો ‘‘આમા’’તિ વદેય્ય.

    ‘‘Tamenaṃ evaṃ vadeyyuṃ – ‘‘ambho purisa, yaṃ tvaṃ na jānāsi, na passasi, tassa tvaṃ pāsādassa ārohaṇāya nisseṇiṃ karosī’’ti? Iti puṭṭho ‘‘āmā’’ti vadeyya.

    ૫૩૯. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, નનુ એવં સન્તે તસ્સ પુરિસસ્સ અપ્પાટિહીરકતં ભાસિતં સમ્પજ્જતી’’તિ? ‘‘અદ્ધા ખો, ભો ગોતમ, એવં સન્તે તસ્સ પુરિસસ્સ અપ્પાટિહીરકતં ભાસિતં સમ્પજ્જતી’’તિ.

    539. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, nanu evaṃ sante tassa purisassa appāṭihīrakataṃ bhāsitaṃ sampajjatī’’ti? ‘‘Addhā kho, bho gotama, evaṃ sante tassa purisassa appāṭihīrakataṃ bhāsitaṃ sampajjatī’’ti.

    ૫૪૦. ‘‘એવમેવ ખો, વાસેટ્ઠ, ન કિર તેવિજ્જેહિ બ્રાહ્મણેહિ બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો, નપિ કિર તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં આચરિયેહિ બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો, નપિ કિર તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં આચરિયપાચરિયેહિ બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો, નપિ કિર તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં યાવ સત્તમા આચરિયામહયુગેહિ બ્રહ્મા સક્ખિદિટ્ઠો. યેપિ કિર તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં પુબ્બકા ઇસયો મન્તાનં કત્તારો મન્તાનં પવત્તારો, યેસમિદં એતરહિ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા પોરાણં મન્તપદં ગીતં પવુત્તં સમિહિતં, તદનુગાયન્તિ, તદનુભાસન્તિ, ભાસિતમનુભાસન્તિ, વાચિતમનુવાચેન્તિ, સેય્યથિદં – અટ્ઠકો વામકો વામદેવો વેસ્સામિત્તો યમતગ્ગિ અઙ્ગીરસો ભારદ્વાજો વાસેટ્ઠો કસ્સપો ભગુ, તેપિ ન એવમાહંસુ – મયમેતં જાનામ , મયમેતં પસ્સામ, યત્થ વા બ્રહ્મા, યેન વા બ્રહ્મા, યહિં વા બ્રહ્માતિ. તેવ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા એવમાહંસુ – ‘‘યં ન જાનામ, યં ન પસ્સામ, તસ્સ સહબ્યતાય મગ્ગં દેસેમ, અયમેવ ઉજુમગ્ગો અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો નિય્યાતિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસહબ્યતાયા’’તિ.

    540. ‘‘Evameva kho, vāseṭṭha, na kira tevijjehi brāhmaṇehi brahmā sakkhidiṭṭho, napi kira tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ ācariyehi brahmā sakkhidiṭṭho, napi kira tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ ācariyapācariyehi brahmā sakkhidiṭṭho, napi kira tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ yāva sattamā ācariyāmahayugehi brahmā sakkhidiṭṭho. Yepi kira tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ pubbakā isayo mantānaṃ kattāro mantānaṃ pavattāro, yesamidaṃ etarahi tevijjā brāhmaṇā porāṇaṃ mantapadaṃ gītaṃ pavuttaṃ samihitaṃ, tadanugāyanti, tadanubhāsanti, bhāsitamanubhāsanti, vācitamanuvācenti, seyyathidaṃ – aṭṭhako vāmako vāmadevo vessāmitto yamataggi aṅgīraso bhāradvājo vāseṭṭho kassapo bhagu, tepi na evamāhaṃsu – mayametaṃ jānāma , mayametaṃ passāma, yattha vā brahmā, yena vā brahmā, yahiṃ vā brahmāti. Teva tevijjā brāhmaṇā evamāhaṃsu – ‘‘yaṃ na jānāma, yaṃ na passāma, tassa sahabyatāya maggaṃ desema, ayameva ujumaggo ayamañjasāyano niyyāniko niyyāti takkarassa brahmasahabyatāyā’’ti.

    ૫૪૧. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, નનુ એવં સન્તે તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં અપ્પાટિહીરકતં ભાસિતં સમ્પજ્જતી’’તિ? ‘‘અદ્ધા ખો, ભો ગોતમ, એવં સન્તે તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં અપ્પાટિહીરકતં ભાસિતં સમ્પજ્જતી’’તિ.

    541. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, nanu evaṃ sante tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ appāṭihīrakataṃ bhāsitaṃ sampajjatī’’ti? ‘‘Addhā kho, bho gotama, evaṃ sante tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ appāṭihīrakataṃ bhāsitaṃ sampajjatī’’ti.

    ‘‘સાધુ, વાસેટ્ઠ. તે વત, વાસેટ્ઠ, તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા યં ન જાનન્તિ, યં ન પસ્સન્તિ, તસ્સ સહબ્યતાય મગ્ગં દેસેસ્સન્તિ. અયમેવ ઉજુમગ્ગો અયમઞ્જસાયનો નિય્યાનિકો નિય્યાતિ તક્કરસ્સ બ્રહ્મસબ્યતાયાતિ, નેતં ઠાનં વિજ્જતિ.

    ‘‘Sādhu, vāseṭṭha. Te vata, vāseṭṭha, tevijjā brāhmaṇā yaṃ na jānanti, yaṃ na passanti, tassa sahabyatāya maggaṃ desessanti. Ayameva ujumaggo ayamañjasāyano niyyāniko niyyāti takkarassa brahmasabyatāyāti, netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

    અચિરવતીનદીઉપમા

    Aciravatīnadīupamā

    ૫૪૨. ‘‘સેય્યથાપિ, વાસેટ્ઠ, અયં અચિરવતી નદી પૂરા ઉદકસ્સ સમતિત્તિકા કાકપેય્યા. અથ પુરિસો આગચ્છેય્ય પારત્થિકો પારગવેસી પારગામી પારં તરિતુકામો. સો ઓરિમે તીરે ઠિતો પારિમં તીરં અવ્હેય્ય – ‘‘એહિ પારાપારં, એહિ પારાપાર’’ન્તિ.

    542. ‘‘Seyyathāpi, vāseṭṭha, ayaṃ aciravatī nadī pūrā udakassa samatittikā kākapeyyā. Atha puriso āgaccheyya pāratthiko pāragavesī pāragāmī pāraṃ taritukāmo. So orime tīre ṭhito pārimaṃ tīraṃ avheyya – ‘‘ehi pārāpāraṃ, ehi pārāpāra’’nti.

    ૫૪૩. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, અપિ નુ તસ્સ પુરિસસ્સ અવ્હાયનહેતુ વા આયાચનહેતુ વા પત્થનહેતુ વા અભિનન્દનહેતુ વા અચિરવતિયા નદિયા પારિમં તીરં ઓરિમં તીરં આગચ્છેય્યા’’તિ? ‘‘નો હિદં, ભો ગોતમ’’.

    543. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, api nu tassa purisassa avhāyanahetu vā āyācanahetu vā patthanahetu vā abhinandanahetu vā aciravatiyā nadiyā pārimaṃ tīraṃ orimaṃ tīraṃ āgaccheyyā’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ૫૪૪. ‘‘એવમેવ ખો, વાસેટ્ઠ, તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા યે ધમ્મા બ્રાહ્મણકારકા તે ધમ્મે પહાય વત્તમાના, યે ધમ્મા અબ્રાહ્મણકારકા તે ધમ્મે સમાદાય વત્તમાના એવમાહંસુ – ‘‘ઇન્દમવ્હયામ, સોમમવ્હયામ, વરુણમવ્હયામ, ઈસાનમવ્હયામ, પજાપતિમવ્હયામ, બ્રહ્મમવ્હયામ, મહિદ્ધિમવ્હયામ, યમમવ્હયામા’’તિ.

    544. ‘‘Evameva kho, vāseṭṭha, tevijjā brāhmaṇā ye dhammā brāhmaṇakārakā te dhamme pahāya vattamānā, ye dhammā abrāhmaṇakārakā te dhamme samādāya vattamānā evamāhaṃsu – ‘‘indamavhayāma, somamavhayāma, varuṇamavhayāma, īsānamavhayāma, pajāpatimavhayāma, brahmamavhayāma, mahiddhimavhayāma, yamamavhayāmā’’ti.

    ‘‘તે વત, વાસેટ્ઠ, તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા યે ધમ્મા બ્રાહ્મણકારકા તે ધમ્મે પહાય વત્તમાના, યે ધમ્મા અબ્રાહ્મણકારકા તે ધમ્મે સમાદાય વત્તમાના અવ્હાયનહેતુ વા આયાચનહેતુ વા પત્થનહેતુ વા અભિનન્દનહેતુ વા કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા બ્રહ્માનં સહબ્યૂપગા ભવિસ્સન્તી’’તિ, નેતં ઠાનં વિજ્જતિ.

    ‘‘Te vata, vāseṭṭha, tevijjā brāhmaṇā ye dhammā brāhmaṇakārakā te dhamme pahāya vattamānā, ye dhammā abrāhmaṇakārakā te dhamme samādāya vattamānā avhāyanahetu vā āyācanahetu vā patthanahetu vā abhinandanahetu vā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā brahmānaṃ sahabyūpagā bhavissantī’’ti, netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

    ૫૪૫. ‘‘સેય્યથાપિ, વાસેટ્ઠ, અયં અચિરવતી નદી પૂરા ઉદકસ્સ સમતિત્તિકા કાકપેય્યા. અથ પુરિસો આગચ્છેય્ય પારત્થિકો પારગવેસી પારગામી પારં તરિતુકામો. સો ઓરિમે તીરે દળ્હાય અન્દુયા પચ્છાબાહં ગાળ્હબન્ધનં બદ્ધો.

    545. ‘‘Seyyathāpi, vāseṭṭha, ayaṃ aciravatī nadī pūrā udakassa samatittikā kākapeyyā. Atha puriso āgaccheyya pāratthiko pāragavesī pāragāmī pāraṃ taritukāmo. So orime tīre daḷhāya anduyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ baddho.

    ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, અપિ નુ સો પુરિસો અચિરવતિયા નદિયા ઓરિમા તીરા પારિમં તીરં ગચ્છેય્યા’’તિ? ‘‘નો હિદં, ભો ગોતમ’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, api nu so puriso aciravatiyā nadiyā orimā tīrā pārimaṃ tīraṃ gaccheyyā’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ૫૪૬. ‘‘એવમેવ ખો, વાસેટ્ઠ, પઞ્ચિમે કામગુણા અરિયસ્સ વિનયે અન્દૂતિપિ વુચ્ચન્તિ, બન્ધનન્તિપિ વુચ્ચન્તિ. કતમે પઞ્ચ? ચક્ખુવિઞ્ઞેય્યા રૂપા ઇટ્ઠા કન્તા મનાપા પિયરૂપા કામૂપસંહિતા રજનીયા. સોતવિઞ્ઞેય્યા સદ્દા…પે॰… ઘાનવિઞ્ઞેય્યા ગન્ધા… જિવ્હાવિઞ્ઞેય્યા રસા… કાયવિઞ્ઞેય્યા ફોટ્ઠબ્બા ઇટ્ઠા કન્તા મનાપા પિયરૂપા કામૂપસંહિતા રજનીયા.

    546. ‘‘Evameva kho, vāseṭṭha, pañcime kāmaguṇā ariyassa vinaye andūtipi vuccanti, bandhanantipi vuccanti. Katame pañca? Cakkhuviññeyyā rūpā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā. Sotaviññeyyā saddā…pe… ghānaviññeyyā gandhā… jivhāviññeyyā rasā… kāyaviññeyyā phoṭṭhabbā iṭṭhā kantā manāpā piyarūpā kāmūpasaṃhitā rajanīyā.

    ‘‘ઇમે ખો, વાસેટ્ઠ, પઞ્ચ કામગુણા અરિયસ્સ વિનયે અન્દૂતિપિ વુચ્ચન્તિ, બન્ધનન્તિપિ વુચ્ચન્તિ . ઇમે ખો વાસેટ્ઠ પઞ્ચ કામગુણે તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા ગધિતા મુચ્છિતા અજ્ઝોપન્ના અનાદીનવદસ્સાવિનો અનિસ્સરણપઞ્ઞા પરિભુઞ્જન્તિ. તે વત, વાસેટ્ઠ, તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા યે ધમ્મા બ્રાહ્મણકારકા, તે ધમ્મે પહાય વત્તમાના, યે ધમ્મા અબ્રાહ્મણકારકા, તે ધમ્મે સમાદાય વત્તમાના પઞ્ચ કામગુણે ગધિતા મુચ્છિતા અજ્ઝોપન્ના અનાદીનવદસ્સાવિનો અનિસ્સરણપઞ્ઞા પરિભુઞ્જન્તા કામન્દુબન્ધનબદ્ધા કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા બ્રહ્માનં સહબ્યૂપગા ભવિસ્સન્તી’’તિ, નેતં ઠાનં વિજ્જતિ.

    ‘‘Ime kho, vāseṭṭha, pañca kāmaguṇā ariyassa vinaye andūtipi vuccanti, bandhanantipi vuccanti . Ime kho vāseṭṭha pañca kāmaguṇe tevijjā brāhmaṇā gadhitā mucchitā ajjhopannā anādīnavadassāvino anissaraṇapaññā paribhuñjanti. Te vata, vāseṭṭha, tevijjā brāhmaṇā ye dhammā brāhmaṇakārakā, te dhamme pahāya vattamānā, ye dhammā abrāhmaṇakārakā, te dhamme samādāya vattamānā pañca kāmaguṇe gadhitā mucchitā ajjhopannā anādīnavadassāvino anissaraṇapaññā paribhuñjantā kāmandubandhanabaddhā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā brahmānaṃ sahabyūpagā bhavissantī’’ti, netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

    ૫૪૭. ‘‘સેય્યથાપિ , વાસેટ્ઠ, અયં અચિરવતી નદી પૂરા ઉદકસ્સ સમતિત્તિકા કાકપેય્યા. અથ પુરિસો આગચ્છેય્ય પારત્થિકો પારગવેસી પારગામી પારં તરિતુકામો. સો ઓરિમે તીરે સસીસં પારુપિત્વા નિપજ્જેય્ય.

    547. ‘‘Seyyathāpi , vāseṭṭha, ayaṃ aciravatī nadī pūrā udakassa samatittikā kākapeyyā. Atha puriso āgaccheyya pāratthiko pāragavesī pāragāmī pāraṃ taritukāmo. So orime tīre sasīsaṃ pārupitvā nipajjeyya.

    ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, અપિ નુ સો પુરિસો અચિરવતિયા નદિયા ઓરિમા તીરા પારિમં તીરં ગચ્છેય્યા’’તિ? ‘‘નો હિદં, ભો ગોતમ’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, api nu so puriso aciravatiyā nadiyā orimā tīrā pārimaṃ tīraṃ gaccheyyā’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’.

    ૫૪૮. ‘‘એવમેવ ખો, વાસેટ્ઠ, પઞ્ચિમે નીવરણા અરિયસ્સ વિનયે આવરણાતિપિ વુચ્ચન્તિ, નીવરણાતિપિ વુચ્ચન્તિ, ઓનાહનાતિપિ વુચ્ચન્તિ, પરિયોનાહનાતિપિ વુચ્ચન્તિ. કતમે પઞ્ચ? કામચ્છન્દનીવરણં, બ્યાપાદનીવરણં, થિનમિદ્ધનીવરણં, ઉદ્ધચ્ચકુક્કુચ્ચનીવરણં, વિચિકિચ્છાનીવરણં. ઇમે ખો, વાસેટ્ઠ, પઞ્ચ નીવરણા અરિયસ્સ વિનયે આવરણાતિપિ વુચ્ચન્તિ, નીવરણાતિપિ વુચ્ચન્તિ, ઓનાહનાતિપિ વુચ્ચન્તિ, પરિયોનાહનાતિપિ વુચ્ચન્તિ.

    548. ‘‘Evameva kho, vāseṭṭha, pañcime nīvaraṇā ariyassa vinaye āvaraṇātipi vuccanti, nīvaraṇātipi vuccanti, onāhanātipi vuccanti, pariyonāhanātipi vuccanti. Katame pañca? Kāmacchandanīvaraṇaṃ, byāpādanīvaraṇaṃ, thinamiddhanīvaraṇaṃ, uddhaccakukkuccanīvaraṇaṃ, vicikicchānīvaraṇaṃ. Ime kho, vāseṭṭha, pañca nīvaraṇā ariyassa vinaye āvaraṇātipi vuccanti, nīvaraṇātipi vuccanti, onāhanātipi vuccanti, pariyonāhanātipi vuccanti.

    ૫૪૯. ‘‘ઇમેહિ ખો, વાસેટ્ઠ, પઞ્ચહિ નીવરણેહિ તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા આવુટા નિવુટા ઓનદ્ધા 13 પરિયોનદ્ધા. તે વત, વાસેટ્ઠ, તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા યે ધમ્મા બ્રાહ્મણકારકા તે ધમ્મે પહાય વત્તમાના, યે ધમ્મા અબ્રાહ્મણકારકા તે ધમ્મે સમાદાય વત્તમાના પઞ્ચહિ નીવરણેહિ આવુટા નિવુટા ઓનદ્ધા પરિયોનદ્ધા 14 કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા બ્રહ્માનં સહબ્યૂપગા ભવિસ્સન્તી’’તિ, નેતં ઠાનં વિજ્જતિ.

    549. ‘‘Imehi kho, vāseṭṭha, pañcahi nīvaraṇehi tevijjā brāhmaṇā āvuṭā nivuṭā onaddhā 15 pariyonaddhā. Te vata, vāseṭṭha, tevijjā brāhmaṇā ye dhammā brāhmaṇakārakā te dhamme pahāya vattamānā, ye dhammā abrāhmaṇakārakā te dhamme samādāya vattamānā pañcahi nīvaraṇehi āvuṭā nivuṭā onaddhā pariyonaddhā 16 kāyassa bhedā paraṃ maraṇā brahmānaṃ sahabyūpagā bhavissantī’’ti, netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

    સંસન્દનકથા

    Saṃsandanakathā

    ૫૫૦. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, કિન્તિ તે સુતં બ્રાહ્મણાનં વુદ્ધાનં મહલ્લકાનં આચરિયપાચરિયાનં ભાસમાનાનં, સપરિગ્ગહો વા બ્રહ્મા અપરિગ્ગહો વા’’તિ? ‘‘અપરિગ્ગહો, ભો ગોતમ’’. ‘‘સવેરચિત્તો વા અવેરચિત્તો વા’’તિ? ‘‘અવેરચિત્તો, ભો ગોતમ’’. ‘‘સબ્યાપજ્જચિત્તો વા અબ્યાપજ્જચિત્તો વા’’તિ? ‘‘અબ્યાપજ્જચિત્તો, ભો ગોતમ’’. ‘‘સંકિલિટ્ઠચિત્તો વા અસંકિલિટ્ઠચિત્તો વા’’તિ? ‘‘અસંકિલિટ્ઠચિત્તો, ભો ગોતમ’’. ‘‘વસવત્તી વા અવસવત્તી વા’’તિ? ‘‘વસવત્તી, ભો ગોતમ’’.

    550. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, kinti te sutaṃ brāhmaṇānaṃ vuddhānaṃ mahallakānaṃ ācariyapācariyānaṃ bhāsamānānaṃ, sapariggaho vā brahmā apariggaho vā’’ti? ‘‘Apariggaho, bho gotama’’. ‘‘Saveracitto vā averacitto vā’’ti? ‘‘Averacitto, bho gotama’’. ‘‘Sabyāpajjacitto vā abyāpajjacitto vā’’ti? ‘‘Abyāpajjacitto, bho gotama’’. ‘‘Saṃkiliṭṭhacitto vā asaṃkiliṭṭhacitto vā’’ti? ‘‘Asaṃkiliṭṭhacitto, bho gotama’’. ‘‘Vasavattī vā avasavattī vā’’ti? ‘‘Vasavattī, bho gotama’’.

    ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, સપરિગ્ગહા વા તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા અપરિગ્ગહા વા’’તિ? ‘‘સપરિગ્ગહા, ભો ગોતમ’’. ‘‘સવેરચિત્તા વા અવેરચિત્તા વા’’તિ? ‘‘સવેરચિત્તા, ભો ગોતમ’’ . ‘‘સબ્યાપજ્જચિત્તા વા અબ્યાપજ્જચિત્તા વા’’તિ? ‘‘સબ્યાપજ્જચિત્તા, ભો ગોતમ’’. ‘‘સંકિલિટ્ઠચિત્તા વા અસંકિલિટ્ઠચિત્તા વા’’તિ? ‘‘સંકિલિટ્ઠચિત્તા, ભો ગોતમ’’. ‘‘વસવત્તી વા અવસવત્તી વા’’તિ? ‘‘અવસવત્તી, ભો ગોતમ’’.

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, sapariggahā vā tevijjā brāhmaṇā apariggahā vā’’ti? ‘‘Sapariggahā, bho gotama’’. ‘‘Saveracittā vā averacittā vā’’ti? ‘‘Saveracittā, bho gotama’’ . ‘‘Sabyāpajjacittā vā abyāpajjacittā vā’’ti? ‘‘Sabyāpajjacittā, bho gotama’’. ‘‘Saṃkiliṭṭhacittā vā asaṃkiliṭṭhacittā vā’’ti? ‘‘Saṃkiliṭṭhacittā, bho gotama’’. ‘‘Vasavattī vā avasavattī vā’’ti? ‘‘Avasavattī, bho gotama’’.

    ૫૫૧. ‘‘ઇતિ કિર, વાસેટ્ઠ, સપરિગ્ગહા તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા અપરિગ્ગહો બ્રહ્મા. અપિ નુ ખો સપરિગ્ગહાનં તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં અપરિગ્ગહેન બ્રહ્મુના સદ્ધિં સંસન્દતિ સમેતી’’તિ? ‘‘નો હિદં, ભો ગોતમ’’. ‘‘સાધુ, વાસેટ્ઠ, તે વત, વાસેટ્ઠ, સપરિગ્ગહા તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા અપરિગ્ગહસ્સ બ્રહ્મુનો સહબ્યૂપગા ભવિસ્સન્તી’’તિ, નેતં ઠાનં વિજ્જતિ.

    551. ‘‘Iti kira, vāseṭṭha, sapariggahā tevijjā brāhmaṇā apariggaho brahmā. Api nu kho sapariggahānaṃ tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ apariggahena brahmunā saddhiṃ saṃsandati sametī’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’. ‘‘Sādhu, vāseṭṭha, te vata, vāseṭṭha, sapariggahā tevijjā brāhmaṇā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apariggahassa brahmuno sahabyūpagā bhavissantī’’ti, netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

    ‘‘ઇતિ કિર, વાસેટ્ઠ, સવેરચિત્તા તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા, અવેરચિત્તો બ્રહ્મા…પે॰… સબ્યાપજ્જચિત્તા તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા અબ્યાપજ્જચિત્તો બ્રહ્મા… સંકિલિટ્ઠચિત્તા તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા અસંકિલિટ્ઠચિત્તો બ્રહ્મા… અવસવત્તી તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા વસવત્તી બ્રહ્મા, અપિ નુ ખો અવસવત્તીનં તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં વસવત્તિના બ્રહ્મુના સદ્ધિં સંસન્દતિ સમેતી’’તિ? ‘‘નો હિદં, ભો ગોતમ’’. ‘‘સાધુ, વાસેટ્ઠ, તે વત, વાસેટ્ઠ, અવસવત્તી તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા વસવત્તિસ્સ બ્રહ્મુનો સહબ્યૂપગા ભવિસ્સન્તી’’તિ, નેતં ઠાનં વિજ્જતિ.

    ‘‘Iti kira, vāseṭṭha, saveracittā tevijjā brāhmaṇā, averacitto brahmā…pe… sabyāpajjacittā tevijjā brāhmaṇā abyāpajjacitto brahmā… saṃkiliṭṭhacittā tevijjā brāhmaṇā asaṃkiliṭṭhacitto brahmā… avasavattī tevijjā brāhmaṇā vasavattī brahmā, api nu kho avasavattīnaṃ tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ vasavattinā brahmunā saddhiṃ saṃsandati sametī’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’. ‘‘Sādhu, vāseṭṭha, te vata, vāseṭṭha, avasavattī tevijjā brāhmaṇā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā vasavattissa brahmuno sahabyūpagā bhavissantī’’ti, netaṃ ṭhānaṃ vijjati.

    ૫૫૨. ‘‘ઇધ ખો પન તે, વાસેટ્ઠ, તેવિજ્જા બ્રાહ્મણા આસીદિત્વા 17 સંસીદન્તિ, સંસીદિત્વા વિસારં 18 પાપુણન્તિ, સુક્ખતરં 19 મઞ્ઞે તરન્તિ. તસ્મા ઇદં તેવિજ્જાનં બ્રાહ્મણાનં તેવિજ્જાઇરિણન્તિપિ વુચ્ચતિ, તેવિજ્જાવિવનન્તિપિ વુચ્ચતિ, તેવિજ્જાબ્યસનન્તિપિ વુચ્ચતી’’તિ.

    552. ‘‘Idha kho pana te, vāseṭṭha, tevijjā brāhmaṇā āsīditvā 20 saṃsīdanti, saṃsīditvā visāraṃ 21 pāpuṇanti, sukkhataraṃ 22 maññe taranti. Tasmā idaṃ tevijjānaṃ brāhmaṇānaṃ tevijjāiriṇantipi vuccati, tevijjāvivanantipi vuccati, tevijjābyasanantipi vuccatī’’ti.

    ૫૫૩. એવં વુત્તે, વાસેટ્ઠો માણવો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘સુતં મેતં, ભો ગોતમ, સમણો ગોતમો બ્રહ્માનં સહબ્યતાય મગ્ગં જાનાતી’’તિ. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ. આસન્ને ઇતો મનસાકટં, ન ઇતો દૂરે મનસાકટ’’ન્તિ? ‘‘એવં, ભો ગોતમ, આસન્ને ઇતો મનસાકટં, ન ઇતો દૂરે મનસાકટ’’ન્તિ.

    553. Evaṃ vutte, vāseṭṭho māṇavo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sutaṃ metaṃ, bho gotama, samaṇo gotamo brahmānaṃ sahabyatāya maggaṃ jānātī’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha. Āsanne ito manasākaṭaṃ, na ito dūre manasākaṭa’’nti? ‘‘Evaṃ, bho gotama, āsanne ito manasākaṭaṃ, na ito dūre manasākaṭa’’nti.

    ૫૫૪. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, ઇધસ્સ પુરિસો મનસાકટે જાતસંવદ્ધો. તમેનં મનસાકટતો તાવદેવ અવસટં મનસાકટસ્સ મગ્ગં પુચ્છેય્યું. સિયા નુ ખો, વાસેટ્ઠ, તસ્સ પુરિસસ્સ મનસાકટે જાતસંવદ્ધસ્સ મનસાકટસ્સ મગ્ગં પુટ્ઠસ્સ દન્ધાયિતત્તં વા વિત્થાયિતત્તં વા’’તિ? ‘‘નો હિદં, ભો ગોતમ’’. ‘‘તં કિસ્સ હેતુ’’? ‘‘અમુ હિ, ભો ગોતમ, પુરિસો મનસાકટે જાતસંવદ્ધો, તસ્સ સબ્બાનેવ મનસાકટસ્સ મગ્ગાનિ સુવિદિતાની’’તિ.

    554. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, idhassa puriso manasākaṭe jātasaṃvaddho. Tamenaṃ manasākaṭato tāvadeva avasaṭaṃ manasākaṭassa maggaṃ puccheyyuṃ. Siyā nu kho, vāseṭṭha, tassa purisassa manasākaṭe jātasaṃvaddhassa manasākaṭassa maggaṃ puṭṭhassa dandhāyitattaṃ vā vitthāyitattaṃ vā’’ti? ‘‘No hidaṃ, bho gotama’’. ‘‘Taṃ kissa hetu’’? ‘‘Amu hi, bho gotama, puriso manasākaṭe jātasaṃvaddho, tassa sabbāneva manasākaṭassa maggāni suviditānī’’ti.

    ‘‘સિયા ખો, વાસેટ્ઠ, તસ્સ પુરિસસ્સ મનસાકટે જાતસંવદ્ધસ્સ મનસાકટસ્સ મગ્ગં પુટ્ઠસ્સ દન્ધાયિતત્તં વા વિત્થાયિતત્તં વા, ન ત્વેવ તથાગતસ્સ બ્રહ્મલોકે વા બ્રહ્મલોકગામિનિયા વા પટિપદાય પુટ્ઠસ્સ દન્ધાયિતત્તં વા વિત્થાયિતત્તં વા. બ્રહ્માનં ચાહં, વાસેટ્ઠ, પજાનામિ બ્રહ્મલોકઞ્ચ બ્રહ્મલોકગામિનિઞ્ચ પટિપદં, યથા પટિપન્નો ચ બ્રહ્મલોકં ઉપપન્નો, તઞ્ચ પજાનામી’’તિ.

    ‘‘Siyā kho, vāseṭṭha, tassa purisassa manasākaṭe jātasaṃvaddhassa manasākaṭassa maggaṃ puṭṭhassa dandhāyitattaṃ vā vitthāyitattaṃ vā, na tveva tathāgatassa brahmaloke vā brahmalokagāminiyā vā paṭipadāya puṭṭhassa dandhāyitattaṃ vā vitthāyitattaṃ vā. Brahmānaṃ cāhaṃ, vāseṭṭha, pajānāmi brahmalokañca brahmalokagāminiñca paṭipadaṃ, yathā paṭipanno ca brahmalokaṃ upapanno, tañca pajānāmī’’ti.

    ૫૫૫. એવં વુત્તે, વાસેટ્ઠો માણવો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘સુતં મેતં, ભો ગોતમ, સમણો ગોતમો બ્રહ્માનં સહબ્યતાય મગ્ગં દેસેતી’’તિ. ‘‘સાધુ નો ભવં ગોતમો બ્રહ્માનં સહબ્યતાય મગ્ગં દેસેતુ ઉલ્લુમ્પતુ ભવં ગોતમો બ્રાહ્મણિં પજ’’ન્તિ. ‘‘તેન હિ, વાસેટ્ઠ, સુણાહિ; સાધુકં મનસિ કરોહિ; ભાસિસ્સામી’’તિ. ‘‘એવં ભો’’તિ ખો વાસેટ્ઠો માણવો ભગવતો પચ્ચસ્સોસિ.

    555. Evaṃ vutte, vāseṭṭho māṇavo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sutaṃ metaṃ, bho gotama, samaṇo gotamo brahmānaṃ sahabyatāya maggaṃ desetī’’ti. ‘‘Sādhu no bhavaṃ gotamo brahmānaṃ sahabyatāya maggaṃ desetu ullumpatu bhavaṃ gotamo brāhmaṇiṃ paja’’nti. ‘‘Tena hi, vāseṭṭha, suṇāhi; sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ bho’’ti kho vāseṭṭho māṇavo bhagavato paccassosi.

    બ્રહ્મલોકમગ્ગદેસના

    Brahmalokamaggadesanā

    ૫૫૬. ભગવા એતદવોચ – ‘‘ઇધ, વાસેટ્ઠ, તથાગતો લોકે ઉપ્પજ્જતિ અરહં, સમ્માસમ્બુદ્ધો…પે॰… (યથા ૧૯૦-૨૧૨ અનુચ્છેદેસુ એવં વિત્થારેતબ્બં). એવં ખો, વાસેટ્ઠ, ભિક્ખુ સીલસમ્પન્નો હોતિ…પે॰… તસ્સિમે પઞ્ચ નીવરણે પહીને અત્તનિ સમનુપસ્સતો પામોજ્જં જાયતિ, પમુદિતસ્સ પીતિ જાયતિ, પીતિમનસ્સ કાયો પસ્સમ્ભતિ, પસ્સદ્ધકાયો સુખં વેદેતિ, સુખિનો ચિત્તં સમાધિયતિ.

    556. Bhagavā etadavoca – ‘‘idha, vāseṭṭha, tathāgato loke uppajjati arahaṃ, sammāsambuddho…pe… (yathā 190-212 anucchedesu evaṃ vitthāretabbaṃ). Evaṃ kho, vāseṭṭha, bhikkhu sīlasampanno hoti…pe… tassime pañca nīvaraṇe pahīne attani samanupassato pāmojjaṃ jāyati, pamuditassa pīti jāyati, pītimanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaṃ vedeti, sukhino cittaṃ samādhiyati.

    ‘‘સો મેત્તાસહગતેન ચેતસા એકં દિસં ફરિત્વા વિહરતિ . તથા દુતિયં. તથા તતિયં. તથા ચતુત્થં. ઇતિ ઉદ્ધમધો તિરિયં સબ્બધિ સબ્બત્તતાય સબ્બાવન્તં લોકં મેત્તાસહગતેન ચેતસા વિપુલેન મહગ્ગતેન અપ્પમાણેન અવેરેન અબ્યાપજ્જેન ફરિત્વા વિહરતિ.

    ‘‘So mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati . Tathā dutiyaṃ. Tathā tatiyaṃ. Tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati.

    ‘‘સેય્યથાપિ, વાસેટ્ઠ, બલવા સઙ્ખધમો અપ્પકસિરેનેવ ચતુદ્દિસા વિઞ્ઞાપેય્ય; એવમેવ ખો, વાસેટ્ઠ, એવં ભાવિતાય મેત્તાય ચેતોવિમુત્તિયા યં પમાણકતં કમ્મં ન તં તત્રાવસિસ્સતિ, ન તં તત્રાવતિટ્ઠતિ. અયમ્પિ ખો, વાસેટ્ઠ, બ્રહ્માનં સહબ્યતાય મગ્ગો.

    ‘‘Seyyathāpi, vāseṭṭha, balavā saṅkhadhamo appakasireneva catuddisā viññāpeyya; evameva kho, vāseṭṭha, evaṃ bhāvitāya mettāya cetovimuttiyā yaṃ pamāṇakataṃ kammaṃ na taṃ tatrāvasissati, na taṃ tatrāvatiṭṭhati. Ayampi kho, vāseṭṭha, brahmānaṃ sahabyatāya maggo.

    ‘‘પુન ચપરં, વાસેટ્ઠ, ભિક્ખુ કરુણાસહગતેન ચેતસા…પે॰… મુદિતાસહગતેન ચેતસા…પે॰… ઉપેક્ખાસહગતેન ચેતસા એકં દિસં ફરિત્વા વિહરતિ. તથા દુતિયં. તથા તતિયં. તથા ચતુત્થં. ઇતિ ઉદ્ધમધો તિરિયં સબ્બધિ સબ્બત્તતાય સબ્બાવન્તં લોકં ઉપેક્ખાસહગતેન ચેતસા વિપુલેન મહગ્ગતેન અપ્પમાણેન અવેરેન અબ્યાપજ્જેન ફરિત્વા વિહરતિ.

    ‘‘Puna caparaṃ, vāseṭṭha, bhikkhu karuṇāsahagatena cetasā…pe… muditāsahagatena cetasā…pe… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati. Tathā dutiyaṃ. Tathā tatiyaṃ. Tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati.

    ‘‘સેય્યથાપિ , વાસેટ્ઠ, બલવા સઙ્ખધમો અપ્પકસિરેનેવ ચતુદ્દિસા વિઞ્ઞાપેય્ય. એવમેવ ખો, વાસેટ્ઠ, એવં ભાવિતાય ઉપેક્ખાય ચેતોવિમુત્તિયા યં પમાણકતં કમ્મં ન તં તત્રાવસિસ્સતિ, ન તં તત્રાવતિટ્ઠતિ. અયં ખો, વાસેટ્ઠ, બ્રહ્માનં સહબ્યતાય મગ્ગો.

    ‘‘Seyyathāpi , vāseṭṭha, balavā saṅkhadhamo appakasireneva catuddisā viññāpeyya. Evameva kho, vāseṭṭha, evaṃ bhāvitāya upekkhāya cetovimuttiyā yaṃ pamāṇakataṃ kammaṃ na taṃ tatrāvasissati, na taṃ tatrāvatiṭṭhati. Ayaṃ kho, vāseṭṭha, brahmānaṃ sahabyatāya maggo.

    ૫૫૭. ‘‘તં કિં મઞ્ઞસિ, વાસેટ્ઠ, એવંવિહારી ભિક્ખુ સપરિગ્ગહો વા અપરિગ્ગહો વા’’તિ? ‘‘અપરિગ્ગહો, ભો ગોતમ’’. ‘‘સવેરચિત્તો વા અવેરચિત્તો વા’’તિ? ‘‘અવેરચિત્તો, ભો ગોતમ’’. ‘‘સબ્યાપજ્જચિત્તો વા અબ્યાપજ્જચિત્તો વા’’તિ? ‘‘અબ્યાપજ્જચિત્તો, ભો ગોતમ’’. ‘‘સંકિલિટ્ઠચિત્તો વા અસંકિલિટ્ઠચિત્તો વા’’તિ? ‘‘અસંકિલિટ્ઠચિત્તો, ભો ગોતમ’’. ‘‘વસવત્તી વા અવસવત્તી વા’’તિ? ‘‘વસવત્તી, ભો ગોતમ’’.

    557. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, vāseṭṭha, evaṃvihārī bhikkhu sapariggaho vā apariggaho vā’’ti? ‘‘Apariggaho, bho gotama’’. ‘‘Saveracitto vā averacitto vā’’ti? ‘‘Averacitto, bho gotama’’. ‘‘Sabyāpajjacitto vā abyāpajjacitto vā’’ti? ‘‘Abyāpajjacitto, bho gotama’’. ‘‘Saṃkiliṭṭhacitto vā asaṃkiliṭṭhacitto vā’’ti? ‘‘Asaṃkiliṭṭhacitto, bho gotama’’. ‘‘Vasavattī vā avasavattī vā’’ti? ‘‘Vasavattī, bho gotama’’.

    ‘‘ઇતિ કિર, વાસેટ્ઠ, અપરિગ્ગહો ભિક્ખુ, અપરિગ્ગહો બ્રહ્મા. અપિ નુ ખો અપરિગ્ગહસ્સ ભિક્ખુનો અપરિગ્ગહેન બ્રહ્મુના સદ્ધિં સંસન્દતિ સમેતી’’તિ? ‘‘એવં, ભો ગોતમ’’. ‘‘સાધુ, વાસેટ્ઠ, સો વત વાસેટ્ઠ અપરિગ્ગહો ભિક્ખુ કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા અપરિગ્ગહસ્સ બ્રહ્મુનો સહબ્યૂપગો ભવિસ્સતી’’તિ, ઠાનમેતં વિજ્જતિ.

    ‘‘Iti kira, vāseṭṭha, apariggaho bhikkhu, apariggaho brahmā. Api nu kho apariggahassa bhikkhuno apariggahena brahmunā saddhiṃ saṃsandati sametī’’ti? ‘‘Evaṃ, bho gotama’’. ‘‘Sādhu, vāseṭṭha, so vata vāseṭṭha apariggaho bhikkhu kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apariggahassa brahmuno sahabyūpago bhavissatī’’ti, ṭhānametaṃ vijjati.

    ૫૫૮. ‘‘ઇતિ કિર, વાસેટ્ઠ, અવેરચિત્તો ભિક્ખુ, અવેરચિત્તો બ્રહ્મા…પે॰… અબ્યાપજ્જચિત્તો ભિક્ખુ, અબ્યાપજ્જચિત્તો બ્રહ્મા… અસંકિલિટ્ઠચિત્તો ભિક્ખુ, અસંકિલિટ્ઠચિત્તો બ્રહ્મા… વસવત્તી ભિક્ખુ, વસવત્તી બ્રહ્મા, અપિ નુ ખો વસવત્તિસ્સ ભિક્ખુનો વસવત્તિના બ્રહ્મુના સદ્ધિં સંસન્દતિ સમેતી’’તિ ? ‘‘એવં, ભો ગોતમ’’. ‘‘સાધુ, વાસેટ્ઠ, સો વત, વાસેટ્ઠ, વસવત્તી ભિક્ખુ કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા વસવત્તિસ્સ બ્રહ્મુનો સહબ્યૂપગો ભવિસ્સતીતિ, ઠાનમેતં વિજ્જતી’’તિ.

    558. ‘‘Iti kira, vāseṭṭha, averacitto bhikkhu, averacitto brahmā…pe… abyāpajjacitto bhikkhu, abyāpajjacitto brahmā… asaṃkiliṭṭhacitto bhikkhu, asaṃkiliṭṭhacitto brahmā… vasavattī bhikkhu, vasavattī brahmā, api nu kho vasavattissa bhikkhuno vasavattinā brahmunā saddhiṃ saṃsandati sametī’’ti ? ‘‘Evaṃ, bho gotama’’. ‘‘Sādhu, vāseṭṭha, so vata, vāseṭṭha, vasavattī bhikkhu kāyassa bhedā paraṃ maraṇā vasavattissa brahmuno sahabyūpago bhavissatīti, ṭhānametaṃ vijjatī’’ti.

    ૫૫૯. એવં વુત્તે, વાસેટ્ઠભારદ્વાજા માણવા ભગવન્તં એતદવોચું – ‘‘અભિક્કન્તં, ભો ગોતમ, અભિક્કન્તં, ભો ગોતમ! સેય્યથાપિ, ભો ગોતમ, નિક્કુજ્જિતં વા ઉક્કુજ્જેય્ય, પટિચ્છન્નં વા વિવરેય્ય, મૂળ્હસ્સ વા મગ્ગં આચિક્ખેય્ય, અન્ધકારે વા તેલપજ્જોતં ધારેય્ય ‘ચક્ખુમન્તો રૂપાનિ દક્ખન્તી’તિ. એવમેવં ભોતા ગોતમેન અનેકપરિયાયેન ધમ્મો પકાસિતો . એતે મયં ભવન્તં ગોતમં સરણં ગચ્છામ, ધમ્મઞ્ચ ભિક્ખુસઙ્ઘઞ્ચ. ઉપાસકે નો ભવં ગોતમો ધારેતુ અજ્જતગ્ગે પાણુપેતે સરણં ગતે’’તિ.

    559. Evaṃ vutte, vāseṭṭhabhāradvājā māṇavā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama! Seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti. Evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito . Ete mayaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāma, dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsake no bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupete saraṇaṃ gate’’ti.

    તેવિજ્જસુત્તં નિટ્ઠિતં તેરસમં.

    Tevijjasuttaṃ niṭṭhitaṃ terasamaṃ.

    સીલક્ખન્ધવગ્ગો નિટ્ઠિતો.

    Sīlakkhandhavaggo niṭṭhito.

    તસ્સુદ્દાનં –

    Tassuddānaṃ –

    બ્રહ્માસામઞ્ઞઅમ્બટ્ઠ ,

    Brahmāsāmaññaambaṭṭha ,

    સોણકૂટમહાલિજાલિની;

    Soṇakūṭamahālijālinī;

    સીહપોટ્ઠપાદસુભો કેવટ્ટો,

    Sīhapoṭṭhapādasubho kevaṭṭo,

    લોહિચ્ચતેવિજ્જા તેરસાતિ.

    Lohiccatevijjā terasāti.

    સીલક્ખન્ધવગ્ગપાળિ નિટ્ઠિતા.

    Sīlakkhandhavaggapāḷi niṭṭhitā.







    Footnotes:
    1. સત્તમાચરિયમહયુગા (સ્યા॰)
    2. sattamācariyamahayugā (syā.)
    3. સમીહિતં (સ્યા॰)
    4. samīhitaṃ (syā.)
    5. તેવ (ક॰)
    6. teva (ka.)
    7. કિં પન (સી॰ સ્યા॰ પી॰)
    8. સત્તમેહિ (?)
    9. kiṃ pana (sī. syā. pī.)
    10. sattamehi (?)
    11. યં ત્વં (સ્યા॰)
    12. yaṃ tvaṃ (syā.)
    13. ઓફુટા (સી॰ ક॰), ઓફુતા (સ્યા॰)
    14. પરિયોનદ્ધા, તે (સ્યા॰ ક॰)
    15. ophuṭā (sī. ka.), ophutā (syā.)
    16. pariyonaddhā, te (syā. ka.)
    17. આદિસિત્વા (ક॰)
    18. વિસાદં (સી॰ પી॰), વિસત્તં (સ્યા॰)
    19. સુક્ખતરણં (ક॰)
    20. ādisitvā (ka.)
    21. visādaṃ (sī. pī.), visattaṃ (syā.)
    22. sukkhataraṇaṃ (ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / દીઘ નિકાય (અટ્ઠકથા) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ૧૩. તેવિજ્જસુત્તવણ્ણના • 13. Tevijjasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / દીઘનિકાય (ટીકા) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ૧૩. તેવિજ્જસુત્તવણ્ણના • 13. Tevijjasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact