| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
၃. ပရိဗ္ဗာဇကဝဂ္ဂော
3. Paribbājakavaggo
၁. တေဝိဇ္ဇဝစ္ဆသုတ္တဝဏ္ဏနာ
1. Tevijjavacchasuttavaṇṇanā
၁၈၅. ဧဝံ မေ သုတန္တိ တေဝိဇ္ဇဝစ္ဆသုတ္တံ။ တတ္ထ ဧကပုဏ္ဍရီကေတိ ပုဏ္ဍရီကော ဝုစ္စတိ သေတမ္ဗရုက္ခော, သော တသ္မိံ အာရာမေ ဧကော ပုဏ္ဍရီကော အတ္ထီတိ ဧကပုဏ္ဍရီကော။ ဧတဒဟောသီတိ တတ္ထ ပဝိသိတုကာမတာယ အဟောသိ။ စိရသ္သံ ခော, ဘန္တေတိ ပကတိယာ အာဂတပုဗ္ဗတံ ဥပာဒာယ။ ဓမ္မသ္သ စာနုဓမ္မန္တိ ဣဓ သဗ္ဗညုတညာဏံ ဓမ္မော နာမ, မဟာဇနသ္သ ဗ္ယာကရဏံ အနုဓမ္မော နာမ။ သေသံ ဇီဝကသုတ္တေ (မ. နိ. ၂.၅၁ အာဒယော) ဝုတ္တနယမေဝ။ န မေ တေတိ အနနုညာယ ဌတ္ဝာ အနုညမ္ပိ ပဋိက္ခိပတိ။ ‘‘သဗ္ဗညူ သဗ္ဗဒသ္သာဝီ အပရိသေသံ ဉာဏဒသ္သနံ ပဋိဇာနာတီ’’တိ ဟိ ဣဒံ အနုဇာနိတဗ္ဗံ သိယာ, – ‘‘စရတော စ မေ။ပေ.။ ပစ္စုပဋ္ဌိတ’’န္တိ ဣဒံ ပန နာနုဇာနိတဗ္ဗံ။ သဗ္ဗညုတညာဏေန ဟိ အာဝဇ္ဇိတ္ဝာ ပဇာနာတိ။ တသ္မာ အနနုညာယ ဌတ္ဝာ အနုညမ္ပိ ပဋိက္ခိပန္တော ဧဝမာဟ။
185.Evaṃme sutanti tevijjavacchasuttaṃ. Tattha ekapuṇḍarīketi puṇḍarīko vuccati setambarukkho, so tasmiṃ ārāme eko puṇḍarīko atthīti ekapuṇḍarīko. Etadahosīti tattha pavisitukāmatāya ahosi. Cirassaṃ kho, bhanteti pakatiyā āgatapubbataṃ upādāya. Dhammassa cānudhammanti idha sabbaññutaññāṇaṃ dhammo nāma, mahājanassa byākaraṇaṃ anudhammo nāma. Sesaṃ jīvakasutte (ma. ni. 2.51 ādayo) vuttanayameva. Na me teti ananuññāya ṭhatvā anuññampi paṭikkhipati. ‘‘Sabbaññū sabbadassāvī aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānātī’’ti hi idaṃ anujānitabbaṃ siyā, – ‘‘carato ca me…pe… paccupaṭṭhita’’nti idaṃ pana nānujānitabbaṃ. Sabbaññutaññāṇena hi āvajjitvā pajānāti. Tasmā ananuññāya ṭhatvā anuññampi paṭikkhipanto evamāha.
၁၈၆. အာသဝာနံ ခယာတိ ဧတ္ထ သကိံ ခီဏာနံ အာသဝာနံ ပုန ခေပေတဗ္ဗာဘာဝာ ယာဝဒေဝာတိ န ဝုတ္တံ။ ပုဗ္ဗေနိဝာသဉာဏေန စေတ္ထ ဘဂဝာ အတီတဇာနနဂုဏံ ဒသ္သေတိ, ဒိဗ္ဗစက္ခုဉာဏေန ပစ္စုပ္ပန္နဇာနနဂုဏံ, အာသဝက္ခယဉာဏေန လောကုတ္တရဂုဏန္တိ။ ဣတိ ဣမာဟိ တီဟိ ဝိဇ္ဇာဟိ သကလဗုဒ္ဓဂုဏေ သံခိပိတ္ဝာ ကထေသိ။
186.Āsavānaṃ khayāti ettha sakiṃ khīṇānaṃ āsavānaṃ puna khepetabbābhāvā yāvadevāti na vuttaṃ. Pubbenivāsañāṇena cettha bhagavā atītajānanaguṇaṃ dasseti, dibbacakkhuñāṇena paccuppannajānanaguṇaṃ, āsavakkhayañāṇena lokuttaraguṇanti. Iti imāhi tīhi vijjāhi sakalabuddhaguṇe saṃkhipitvā kathesi.
ဂိဟိသံယောဇနန္တိ ဂိဟိဗန္ဓနံ ဂိဟိပရိက္ခာရေသု နိကန္တိံ။ နတ္ထိ ခော ဝစ္ဆာတိ ဂိဟိသံယောဇနံ အပ္ပဟာယ ဒုက္ခသ္သန္တကရော နာမ နတ္ထိ။ ယေပိ ဟိ သန္တတိမဟာမတ္တော ဥဂ္ဂသေနော သေဋ္ဌိပုတ္တော ဝီတသောကဒာရကောတိ ဂိဟိလိင္ဂေ ဌိတာဝ အရဟတ္တံ ပတ္တာ, တေပိ မဂ္ဂေန သဗ္ဗသင္ခာရေသု နိကန္တိံ သုက္ခာပေတ္ဝာ ပတ္တာ။ တံ ပတ္ဝာ ပန န တေန လိင္ဂေန အဋ္ဌံသု, ဂိဟိလိင္ဂံ နာမေတံ ဟီနံ, ဥတ္တမဂုဏံ ဓာရေတုံ န သက္ကောတိ။ တသ္မာ တတ္ထ ဌိတော အရဟတ္တံ ပတ္ဝာ တံဒိဝသမေဝ ပဗ္ဗဇတိ ဝာ ပရိနိဗ္ဗာတိ ဝာ။ ဘူမဒေဝတာ ပန တိဋ္ဌန္တိ။ ကသ္မာ? နိလီယနောကာသသ္သ အတ္ထိတာယ။ သေသကာမဘဝေ မနုသ္သေသု သောတာပန္နာဒယော တယော တိဋ္ဌန္တိ, ကာမာဝစရဒေဝေသု သောတာပန္နာ သကဒာဂာမိနော စ, အနာဂာမိခီဏာသဝာ ပနေတ္ထ န တိဋ္ဌန္တိ။ ကသ္မာ? တဉ္ဟိ ဌာနံ လဠိတဇနသ္သ အာဝာသော, နတ္ထိ တတ္ထ တေသံ ပဝိဝေကာရဟံ ပဋိစ္ဆန္နဋ္ဌာနဉ္စ။ ဣတိ တတ္ထ ခီဏာသဝော ပရိနိဗ္ဗာတိ, အနာဂာမီ စဝိတ္ဝာ သုဒ္ဓာဝာသေ နိဗ္ဗတ္တတိ။ ကာမာဝစရဒေဝတော ဥပရိ ပန စတ္တာရောပိ အရိယာ တိဋ္ဌန္တိ။
Gihisaṃyojananti gihibandhanaṃ gihiparikkhāresu nikantiṃ. Natthi kho vacchāti gihisaṃyojanaṃ appahāya dukkhassantakaro nāma natthi. Yepi hi santatimahāmatto uggaseno seṭṭhiputto vītasokadārakoti gihiliṅge ṭhitāva arahattaṃ pattā, tepi maggena sabbasaṅkhāresu nikantiṃ sukkhāpetvā pattā. Taṃ patvā pana na tena liṅgena aṭṭhaṃsu, gihiliṅgaṃ nāmetaṃ hīnaṃ, uttamaguṇaṃ dhāretuṃ na sakkoti. Tasmā tattha ṭhito arahattaṃ patvā taṃdivasameva pabbajati vā parinibbāti vā. Bhūmadevatā pana tiṭṭhanti. Kasmā? Nilīyanokāsassa atthitāya. Sesakāmabhave manussesu sotāpannādayo tayo tiṭṭhanti, kāmāvacaradevesu sotāpannā sakadāgāmino ca, anāgāmikhīṇāsavā panettha na tiṭṭhanti. Kasmā? Tañhi ṭhānaṃ laḷitajanassa āvāso, natthi tattha tesaṃ pavivekārahaṃ paṭicchannaṭṭhānañca. Iti tattha khīṇāsavo parinibbāti, anāgāmī cavitvā suddhāvāse nibbattati. Kāmāvacaradevato upari pana cattāropi ariyā tiṭṭhanti.
သောပာသိ ကမ္မဝာဒီတိ သောပိ ကမ္မဝာဒီ အဟောသိ, ကိရိယမ္ပိ န ပဋိဗာဟိတ္ထ။ တဉ္ဟိ ဧကနဝုတိကပ္ပမတ္ထကေ အတ္တာနံယေဝ ဂဟေတ္ဝာ ကထေတိ။ တဒာ ကိရ မဟာသတ္တော ပာသဏ္ဍပရိဂ္ဂဏ္ဟနတ္ထံ ပဗ္ဗဇိတော တသ္သပိ ပာသဏ္ဍသ္သ နိပ္ဖလဘာဝံ ဇာနိတ္ဝာ ဝီရိယံ န ဟာပေသိ, ကိရိယဝာဒီ ဟုတ္ဝာ သဂ္ဂေ နိဗ္ဗတ္တတိ။ တသ္မာ ဧဝမာဟ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝာတိ။
Sopāsi kammavādīti sopi kammavādī ahosi, kiriyampi na paṭibāhittha. Tañhi ekanavutikappamatthake attānaṃyeva gahetvā katheti. Tadā kira mahāsatto pāsaṇḍapariggaṇhanatthaṃ pabbajito tassapi pāsaṇḍassa nipphalabhāvaṃ jānitvā vīriyaṃ na hāpesi, kiriyavādī hutvā sagge nibbattati. Tasmā evamāha. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
ပပဉ္စသူဒနိယာ မဇ္ဈိမနိကာယဋ္ဌကထာယ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
တေဝိဇ္ဇဝစ္ဆသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Tevijjavacchasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya / ၁. တေဝိဇ္ဇဝစ္ဆသုတ္တံ • 1. Tevijjavacchasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ၁. တေဝိဇ္ဇဝစ္ဆသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Tevijjavacchasuttavaṇṇanā
