Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పఞ్చపకరణ-మూలటీకా • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā

    ౩. తికనిద్దేసవణ్ణనా

    3. Tikaniddesavaṇṇanā

    ౯౧. సేససంవరభేదేనాతి మనోసంవరభేదేన, సతిసంవరాదిభేదేన వా. అకుసలసీలసమన్నాగమేనాతి ‘‘కతమే చ థపతి అకుసలా సీలా? అకుసలం కాయకమ్మం అకుసలం వచీకమ్మం పాపకో ఆజీవో’’తి వుత్తేహి సమన్నాగమేన. తస్స హి…పే॰… ఏవం సాసఙ్కసమాచారో హోతీతి ఏవం సాసఙ్కో సమాచారో హోతీతి అత్థో.

    91. Sesasaṃvarabhedenāti manosaṃvarabhedena, satisaṃvarādibhedena vā. Akusalasīlasamannāgamenāti ‘‘katame ca thapati akusalā sīlā? Akusalaṃ kāyakammaṃ akusalaṃ vacīkammaṃ pāpako ājīvo’’ti vuttehi samannāgamena. Tassa hi…pe… evaṃ sāsaṅkasamācāro hotīti evaṃ sāsaṅko samācāro hotīti attho.

    ౯౪. సమానవిసయానం పుగ్గలానం విసేసదస్సనవసేన ‘‘కాయసక్ఖీ’’తిఆదికం వుత్తం.

    94. Samānavisayānaṃ puggalānaṃ visesadassanavasena ‘‘kāyasakkhī’’tiādikaṃ vuttaṃ.

    ౧౦౭. సమాధి వా ఆదీతి లోకుత్తరధమ్మా హి పరమత్థతో సాసనన్తి తదత్థో పాదకసమాధి తస్స ఆది వుత్తో, తదాసన్నత్తా విపస్సనా, తస్స మూలేకదేసత్తా మగ్గో.

    107. Samādhi vā ādīti lokuttaradhammā hi paramatthato sāsananti tadattho pādakasamādhi tassa ādi vutto, tadāsannattā vipassanā, tassa mūlekadesattā maggo.

    ౧౦౮. ఉచ్ఛఙ్గో వియ ఉచ్ఛఙ్గపఞ్ఞో పుగ్గలో దట్ఠబ్బోతి ఉచ్ఛఙ్గసదిసపఞ్ఞతాయ ఏవ పఞ్ఞా వియ పుగ్గలోపి ఉచ్ఛఙ్గో వియ హోతి, తస్మిం ధమ్మానం అచిరట్ఠానతోతి అధిప్పాయేన వుత్తం. వక్ఖతి హి ‘‘ఉచ్ఛఙ్గసదిసపఞ్ఞోతిఅత్థో’’తి.

    108. Ucchaṅgo viya ucchaṅgapañño puggalo daṭṭhabboti ucchaṅgasadisapaññatāya eva paññā viya puggalopi ucchaṅgo viya hoti, tasmiṃ dhammānaṃ aciraṭṭhānatoti adhippāyena vuttaṃ. Vakkhati hi ‘‘ucchaṅgasadisapaññotiattho’’ti.

    ౧౦౯. యథా చ ఉచ్ఛఙ్గసదిసా పఞ్ఞా, ఏవం నిక్కుజ్జకుమ్భసదిసా పఞ్ఞా ఏవాతి దట్ఠబ్బో, తత్థ ధమ్మానం అనవట్ఠానతో.

    109. Yathā ca ucchaṅgasadisā paññā, evaṃ nikkujjakumbhasadisā paññā evāti daṭṭhabbo, tattha dhammānaṃ anavaṭṭhānato.

    ౧౧౩. చిరట్ఠానతో థిరట్ఠానతో చ పాసాణలేఖసదిసా పరాపరాధనిబ్బత్తా కోధలేఖా యస్స సో పాసాణలేఖూపమసమన్నాగతో పాసాణలేఖూపమోతి వుత్తో, ఏవం ఇతరేపి.

    113. Ciraṭṭhānato thiraṭṭhānato ca pāsāṇalekhasadisā parāparādhanibbattā kodhalekhā yassa so pāsāṇalekhūpamasamannāgato pāsāṇalekhūpamoti vutto, evaṃ itarepi.

    ౧౧౮. సుతాదివత్థురహితో తుచ్ఛమానో నళో వియాతి ‘‘నళో’’తి వుచ్చతి, సో ఉగ్గతో నళో ఏతస్సాతి ఉన్నళో.

    118. Sutādivatthurahito tucchamāno naḷo viyāti ‘‘naḷo’’ti vuccati, so uggato naḷo etassāti unnaḷo.

    ౧౨౨. ‘‘సీలకథా చ నో భవిస్సతీ’’తి ఏత్థ వుత్తం సీలకథాభవనం పఠమారమ్భోపి దుస్సీలేన సహ న హోతీతి దస్సేన్తో ఆహ నేవ సీలకథా హోతీ’’తి.

    122. ‘‘Sīlakathā ca no bhavissatī’’ti ettha vuttaṃ sīlakathābhavanaṃ paṭhamārambhopi dussīlena saha na hotīti dassento āha neva sīlakathā hotī’’ti.

    ౧౨౩. తత్థ తత్థాతి తస్మిం తస్మిం అనుగ్గహేతబ్బే పఞ్ఞాయ సోధేతబ్బే చ వడ్ఢేతబ్బే చ అధికసీలం నిస్సాయ ఉప్పన్నపఞ్ఞాయ అనుగ్గణ్హాతి నామాతి అత్థో.

    123. Tatthatatthāti tasmiṃ tasmiṃ anuggahetabbe paññāya sodhetabbe ca vaḍḍhetabbe ca adhikasīlaṃ nissāya uppannapaññāya anuggaṇhāti nāmāti attho.

    ౧౨౪. గూథకూపో వియ దుస్సీల్యన్తి ఏతేన దుస్సీల్యస్స గూథసదిసత్తమేవ దస్సేతి.

    124. Gūthakūpo viya dussīlyanti etena dussīlyassa gūthasadisattameva dasseti.

    ౧౩౦. నో చ సమ్మా పఞ్ఞపేతుం సక్కోన్తీతి యేభుయ్యేన న సక్కోన్తీతి ఇమమత్థం సన్ధాయ వుత్తం, ఉప్పన్నే తథాగతే తస్మిం అనాదరియం కత్వా సమాపత్తిం ఉప్పాదేతుం వాయమన్తస్స అసమత్థభావం వా. తిత్థియా వా పూరణాదయో అధిప్పేతా.

    130. No ca sammā paññapetuṃ sakkontīti yebhuyyena na sakkontīti imamatthaṃ sandhāya vuttaṃ, uppanne tathāgate tasmiṃ anādariyaṃ katvā samāpattiṃ uppādetuṃ vāyamantassa asamatthabhāvaṃ vā. Titthiyā vā pūraṇādayo adhippetā.

    తికనిద్దేసవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Tikaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / పుగ్గలపఞ్ఞత్తిపాళి • Puggalapaññattipāḷi / ౩. తికపుగ్గలపఞ్ఞత్తి • 3. Tikapuggalapaññatti

    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / అభిధమ్మపిటక (అట్ఠకథా) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / పఞ్చపకరణ-అట్ఠకథా • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ౩. తికనిద్దేసవణ్ణనా • 3. Tikaniddesavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / పఞ్చపకరణ-అనుటీకా • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ౩. తికనిద్దేసవణ్ణనా • 3. Tikaniddesavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact