Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [൧൭൭] ൭. തിന്ദുകജാതകവണ്ണനാ

    [177] 7. Tindukajātakavaṇṇanā

    ധനുഹത്ഥകലാപേഹീതി ഇദം സത്ഥാ ജേതവനേ വിഹരന്തോ പഞ്ഞാപാരമിം ആരബ്ഭ കഥേസി. സത്ഥാ ഹി മഹാബോധിജാതകേ (ജാ॰ ൨.൧൮.൧൨൪ ആദയോ) വിയ ഉമങ്ഗജാതകേ (ജാ॰ ൨.൨൨.൫൯൦ ആദയോ) വിയ ച അത്തനോ പഞ്ഞായ വണ്ണം വണ്ണിതം സുത്വാ ‘‘ന, ഭിക്ഖവേ, ഇദാനേവ തഥാഗതോ പഞ്ഞവാ, പുബ്ബേപി പഞ്ഞവാ ഉപായകുസലോയേവാ’’തി വത്വാ അതീതം ആഹരി.

    Dhanuhatthakalāpehīti idaṃ satthā jetavane viharanto paññāpāramiṃ ārabbha kathesi. Satthā hi mahābodhijātake (jā. 2.18.124 ādayo) viya umaṅgajātake (jā. 2.22.590 ādayo) viya ca attano paññāya vaṇṇaṃ vaṇṇitaṃ sutvā ‘‘na, bhikkhave, idāneva tathāgato paññavā, pubbepi paññavā upāyakusaloyevā’’ti vatvā atītaṃ āhari.

    അതീതേ ബാരാണസിയം ബ്രഹ്മദത്തേ രജ്ജം കാരേന്തേ ബോധിസത്തോ വാനരയോനിയം നിബ്ബത്തിത്വാ അസീതിസഹസ്സവാനരഗണപരിവാരോ ഹിമവന്തപദേസേ വാസം കപ്പേസി. തസ്സാസന്നേ ഏകോ പച്ചന്തഗാമകോ കദാചി വസതി, കദാചി ഉബ്ബസതി. തസ്സ പന ഗാമസ്സ മജ്ഝേ സാഖാവിടപസമ്പന്നോ മധുരഫലോ ഏകോ തിന്ദുകരുക്ഖോ അത്ഥി, വാനരഗണോ ഉബ്ബസിതകാലേ ആഗന്ത്വാ തസ്സ ഫലാനി ഖാദതി. അഥാപരസ്മിം ഫലവാരേ സോ ഗാമോ പുന ആവാസോ അഹോസി ദള്ഹപരിക്ഖിത്തോ ദ്വാരയുത്തോ, സോപി രുക്ഖോ ഫലഭാരനമിതസാഖോ അട്ഠാസി. വാനരഗണോ ചിന്തേസി – ‘‘മയം പുബ്ബേ അസുകഗാമേ തിന്ദുകഫലാനി ഖാദാമ, ഫലിതോ നു ഖോ സോ ഏതരഹി രുക്ഖോ, ഉദാഹു നോ, ആവസിതോ സോ ഗാമോ, ഉദാഹു നോ’’തി. ഏവഞ്ച പന ചിന്തേത്വാ ‘‘ഗച്ഛ ഇമം പവത്തിം ജാനാഹീ’’തി ഏകം വാനരം പേസേസി. സോ ഗന്ത്വാ രുക്ഖസ്സ ച ഫലിതഭാവം ഗാമസ്സ ച ഗാള്ഹവാസഭാവം ഞത്വാ ആഗന്ത്വാ വാനരാനം ആരോചേസി.

    Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto vānarayoniyaṃ nibbattitvā asītisahassavānaragaṇaparivāro himavantapadese vāsaṃ kappesi. Tassāsanne eko paccantagāmako kadāci vasati, kadāci ubbasati. Tassa pana gāmassa majjhe sākhāviṭapasampanno madhuraphalo eko tindukarukkho atthi, vānaragaṇo ubbasitakāle āgantvā tassa phalāni khādati. Athāparasmiṃ phalavāre so gāmo puna āvāso ahosi daḷhaparikkhitto dvārayutto, sopi rukkho phalabhāranamitasākho aṭṭhāsi. Vānaragaṇo cintesi – ‘‘mayaṃ pubbe asukagāme tindukaphalāni khādāma, phalito nu kho so etarahi rukkho, udāhu no, āvasito so gāmo, udāhu no’’ti. Evañca pana cintetvā ‘‘gaccha imaṃ pavattiṃ jānāhī’’ti ekaṃ vānaraṃ pesesi. So gantvā rukkhassa ca phalitabhāvaṃ gāmassa ca gāḷhavāsabhāvaṃ ñatvā āgantvā vānarānaṃ ārocesi.

    വാനരാ തസ്സ ഫലിതഭാവം സുത്വാ ‘‘മധുരാനി തിന്ദുകഫലാനി ഖാദിസ്സാമാ’’തി ഉസ്സാഹജാതാ വാനരിന്ദസ്സ തമത്ഥം ആരോചേസും. വാനരിന്ദോ ‘‘ഗാമോ ആവാസോ അനാവാസോ’’തി പുച്ഛി. ‘‘ആവാസോ, ദേവാ’’തി. ‘‘തേന ഹി ന ഗന്തബ്ബം. മനുസ്സാ ഹി ബഹുമായാ ഹോന്തീ’’തി. ‘‘ദേവ, മനുസ്സാനം പടിസല്ലാനവേലായ അഡ്ഢരത്തസമയേ ഖാദിസ്സാമാ’’തി ബഹൂ ഗന്ത്വാ വാനരിന്ദം സമ്പടിച്ഛാപേത്വാ ഹിമവന്താ ഓതരിത്വാ തസ്സ ഗാമസ്സ അവിദൂരേ മനുസ്സാനം പടിസല്ലാനകാലം ആഗമയമാനാ മഹാപാസാണപിട്ഠേ സയിത്വാ മജ്ഝിമയാമേ മനുസ്സേസു നിദ്ദം ഓക്കമന്തേസു രുക്ഖം ആരുയ്ഹ ഫലാനി ഖാദിംസു. അഥേകോ പുരിസോ സരീരകിച്ചേന ഗേഹാ നിക്ഖമിത്വാ ഗാമമജ്ഝഗതോ വാനരേ ദിസ്വാ മനുസ്സാനം ആചിക്ഖി. ബഹൂ മനുസ്സാ ധനുകലാപം സന്നയ്ഹിത്വാ നാനാവുധഹത്ഥാ ലേഡ്ഡുദണ്ഡാദീനി ആദായ ‘‘പഭാതായ രത്തിയാ വാനരേ ഗണ്ഹിസ്സാമാ’’തി രുക്ഖം പരിവാരേത്വാ അട്ഠംസു. അസീതിസഹസ്സവാനരാ മനുസ്സേ ദിസ്വാ മരണഭയതജ്ജിതാ ‘‘നത്ഥി നോ അഞ്ഞം പടിസ്സരണം അഞ്ഞത്ര വാനരിന്ദേനാ’’തി തസ്സ സന്തികം ഗന്ത്വാ പഠമം ഗാഥമാഹംസു –

    Vānarā tassa phalitabhāvaṃ sutvā ‘‘madhurāni tindukaphalāni khādissāmā’’ti ussāhajātā vānarindassa tamatthaṃ ārocesuṃ. Vānarindo ‘‘gāmo āvāso anāvāso’’ti pucchi. ‘‘Āvāso, devā’’ti. ‘‘Tena hi na gantabbaṃ. Manussā hi bahumāyā hontī’’ti. ‘‘Deva, manussānaṃ paṭisallānavelāya aḍḍharattasamaye khādissāmā’’ti bahū gantvā vānarindaṃ sampaṭicchāpetvā himavantā otaritvā tassa gāmassa avidūre manussānaṃ paṭisallānakālaṃ āgamayamānā mahāpāsāṇapiṭṭhe sayitvā majjhimayāme manussesu niddaṃ okkamantesu rukkhaṃ āruyha phalāni khādiṃsu. Atheko puriso sarīrakiccena gehā nikkhamitvā gāmamajjhagato vānare disvā manussānaṃ ācikkhi. Bahū manussā dhanukalāpaṃ sannayhitvā nānāvudhahatthā leḍḍudaṇḍādīni ādāya ‘‘pabhātāya rattiyā vānare gaṇhissāmā’’ti rukkhaṃ parivāretvā aṭṭhaṃsu. Asītisahassavānarā manusse disvā maraṇabhayatajjitā ‘‘natthi no aññaṃ paṭissaraṇaṃ aññatra vānarindenā’’ti tassa santikaṃ gantvā paṭhamaṃ gāthamāhaṃsu –

    ൫൩.

    53.

    ‘‘ധനുഹത്ഥകലാപേഹി, നേത്തിംസവരധാരിഭി;

    ‘‘Dhanuhatthakalāpehi, nettiṃsavaradhāribhi;

    സമന്താ പരികിണ്ണമ്ഹ, കഥം മോക്ഖോ ഭവിസ്സതീ’’തി.

    Samantā parikiṇṇamha, kathaṃ mokkho bhavissatī’’ti.

    തത്ഥ ധനുഹത്ഥകലാപേഹീതി ധനുകലാപഹത്ഥേഹി, ധനൂനി ചേവ സരകലാപേ ച ഗഹേത്വാ ഠിതേഹീതി അത്ഥോ. നേത്തിംസവരധാരിഭീതി നേത്തിംസാ വുച്ചന്തി ഖഗ്ഗാ, ഉത്തമഖഗ്ഗധാരീഹീതി അത്ഥോ. പരികിണ്ണമ്ഹാതി പരിവാരിതമ്ഹ. കഥന്തി കേന നു ഖോ ഉപായേന അമ്ഹാകം മോക്ഖോ ഭവിസ്സതീതി.

    Tattha dhanuhatthakalāpehīti dhanukalāpahatthehi, dhanūni ceva sarakalāpe ca gahetvā ṭhitehīti attho. Nettiṃsavaradhāribhīti nettiṃsā vuccanti khaggā, uttamakhaggadhārīhīti attho. Parikiṇṇamhāti parivāritamha. Kathanti kena nu kho upāyena amhākaṃ mokkho bhavissatīti.

    തേസം കഥം സുത്വാ വാനരിന്ദോ ‘‘മാ ഭായിത്ഥ, മനുസ്സാ നാമ ബഹുകിച്ചാ, അജ്ജപി മജ്ഝിമയാമോ വത്തതി, അപി നാമ തേസം ‘അമ്ഹേ മാരേസ്സാമാ’തി പരിവാരിതാനം ഇമസ്സ കിച്ചസ്സ അന്തരായകരം അഞ്ഞം കിച്ചം ഉപ്പജ്ജേയ്യാ’’തി വാനരേ സമസ്സാസേത്വാ ദുതിയം ഗാഥമാഹ –

    Tesaṃ kathaṃ sutvā vānarindo ‘‘mā bhāyittha, manussā nāma bahukiccā, ajjapi majjhimayāmo vattati, api nāma tesaṃ ‘amhe māressāmā’ti parivāritānaṃ imassa kiccassa antarāyakaraṃ aññaṃ kiccaṃ uppajjeyyā’’ti vānare samassāsetvā dutiyaṃ gāthamāha –

    ൫൪.

    54.

    ‘‘അപ്പേവ ബഹുകിച്ചാനം, അത്ഥോ ജായേഥ കോചി നം;

    ‘‘Appeva bahukiccānaṃ, attho jāyetha koci naṃ;

    അത്ഥി രുക്ഖസ്സ അച്ഛിന്നം, ഖജ്ജഥഞ്ഞേവ തിന്ദുക’’ന്തി.

    Atthi rukkhassa acchinnaṃ, khajjathaññeva tinduka’’nti.

    തത്ഥ ന്തി നിപാതമത്തം, അപ്പേവ ബഹുകിച്ചാനം മനുസ്സാനം അഞ്ഞോ കോചി അത്ഥോ ഉപ്പജ്ജേയ്യാതി അയമേവേത്ഥ അത്ഥോ. അത്ഥി രുക്ഖസ്സ അച്ഛിന്നന്തി ഇമസ്സ രുക്ഖസ്സ ഫലാനം ആകഡ്ഢനപരികഡ്ഢനവസേന അച്ഛിന്നം ബഹു ഠാനം അത്ഥി. ഖജ്ജഥഞ്ഞേവ തിന്ദുകന്തി തിന്ദുകഫലം ഖജ്ജഥഞ്ഞേവ. തുമ്ഹേ ഹി യാവതകേന വോ അത്ഥോ അത്ഥി, തത്തകം ഖാദഥ, അമ്ഹാകം പഹരണകാലം ജാനിസ്സാമാതി.

    Tattha nanti nipātamattaṃ, appeva bahukiccānaṃ manussānaṃ añño koci attho uppajjeyyāti ayamevettha attho. Atthi rukkhassa acchinnanti imassa rukkhassa phalānaṃ ākaḍḍhanaparikaḍḍhanavasena acchinnaṃ bahu ṭhānaṃ atthi. Khajjathaññeva tindukanti tindukaphalaṃ khajjathaññeva. Tumhe hi yāvatakena vo attho atthi, tattakaṃ khādatha, amhākaṃ paharaṇakālaṃ jānissāmāti.

    ഏവം മഹാസത്തോ കപിഗണം സമസ്സാസേസി. ഏത്തകഞ്ഹി അസ്സാസം അലഭമാനാ സബ്ബേപി തേ ഫലിതേന ഹദയേന ജീവിതക്ഖയം പാപുണേയ്യും. മഹാസത്തോ പന ഏവം വാനരഗണം അസ്സാസേത്വാ ‘‘സബ്ബേ വാനരേ സമാനേഥാ’’തി ആഹ. സമാനേന്താ തസ്സ ഭാഗിനേയ്യം സേനകം നാമ വാനരം അദിസ്വാ ‘‘സേനകോ നാഗതോ’’തി ആരോചേസും. ‘‘സചേ സേനകോ നാഗതോ, തുമ്ഹേ മാ ഭായിത്ഥ, ഇദാനി വോ സോ സോത്ഥിം കരിസ്സതീ’’തി. സേനകോപി ഖോ വാനരഗണസ്സ ഗമനകാലേ നിദ്ദായിത്വാ പച്ഛാ പബുദ്ധോ കഞ്ചി അദിസ്വാ പദാനുപദികോ ഹുത്വാ ആഗച്ഛന്തോ മനുസ്സേ ദിസ്വാ ‘‘വാനരഗണസ്സ ഭയം ഉപ്പന്ന’’ന്തി ഞത്വാ ഏകസ്മിം പരിയന്തേ ഗേഹേ അഗ്ഗിം ജാലേത്വാ സുത്തം കന്തന്തിയാ മഹല്ലകിത്ഥിയാ സന്തികം ഗന്ത്വാ ഖേത്തം ഗച്ഛന്തോ ഗാമദാരകോ വിയ ഏകം ഉമ്മുകം ഗഹേത്വാ ഉപരിവാതേ ഠത്വാ ഗാമം പദീപേസി. മനുസ്സാ മക്കടേ ഛഡ്ഡേത്വാ അഗ്ഗിം നിബ്ബാപേതും അഗമംസു. വാനരാ പലായന്താ സേനകസ്സത്ഥായ ഏകേകം ഫലം ഗഹേത്വാ പലായിംസു.

    Evaṃ mahāsatto kapigaṇaṃ samassāsesi. Ettakañhi assāsaṃ alabhamānā sabbepi te phalitena hadayena jīvitakkhayaṃ pāpuṇeyyuṃ. Mahāsatto pana evaṃ vānaragaṇaṃ assāsetvā ‘‘sabbe vānare samānethā’’ti āha. Samānentā tassa bhāgineyyaṃ senakaṃ nāma vānaraṃ adisvā ‘‘senako nāgato’’ti ārocesuṃ. ‘‘Sace senako nāgato, tumhe mā bhāyittha, idāni vo so sotthiṃ karissatī’’ti. Senakopi kho vānaragaṇassa gamanakāle niddāyitvā pacchā pabuddho kañci adisvā padānupadiko hutvā āgacchanto manusse disvā ‘‘vānaragaṇassa bhayaṃ uppanna’’nti ñatvā ekasmiṃ pariyante gehe aggiṃ jāletvā suttaṃ kantantiyā mahallakitthiyā santikaṃ gantvā khettaṃ gacchanto gāmadārako viya ekaṃ ummukaṃ gahetvā uparivāte ṭhatvā gāmaṃ padīpesi. Manussā makkaṭe chaḍḍetvā aggiṃ nibbāpetuṃ agamaṃsu. Vānarā palāyantā senakassatthāya ekekaṃ phalaṃ gahetvā palāyiṃsu.

    സത്ഥാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ ജാതകം സമോധാനേസി – ‘‘തദാ ഭാഗിനേയ്യോ സേനകോ മഹാനാമോ സക്കോ അഹോസി, വാനരഗണോ ബുദ്ധപരിസാ, വാനരിന്ദോ പന അഹമേവ അഹോസി’’ന്തി.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā bhāgineyyo senako mahānāmo sakko ahosi, vānaragaṇo buddhaparisā, vānarindo pana ahameva ahosi’’nti.

    തിന്ദുകജാതകവണ്ണനാ സത്തമാ.

    Tindukajātakavaṇṇanā sattamā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൧൭൭. തിന്ദുകജാതകം • 177. Tindukajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact