Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā |
൧൦. തിപദുമിയത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ
10. Tipadumiyattheraapadānavaṇṇanā
പദുമുത്തരോ നാമ ജിനോതിആദികം ആയസ്മതോ തിപദുമിയത്ഥേരസ്സ അപദാനം. അയമ്പി പുരിമബുദ്ധേസു കതാധികാരോ തത്ഥ തത്ഥ ഭവേ വിവട്ടൂപനിസ്സയാനി പുഞ്ഞാനി ഉപചിനന്തോ പദുമുത്തരസ്സ ഭഗവതോ കാലേ ഹംസവതിയം മാലാകാരകുലഗേഹേ നിബ്ബത്തോ വുദ്ധിപ്പത്തോ മാലാകാരകമ്മം കത്വാ വസന്തോ ഏകദിവസം അനേകവിധാനി ജലജഥലജപുപ്ഫാനി ഗഹേത്വാ രഞ്ഞോ സന്തികം ഗന്തുകാമോ ഏവം ചിന്തേസി – ‘‘രാജാ ഇമാനി താവ പുപ്ഫാനി ദിസ്വാ പസന്നോ സഹസ്സം വാ ധനം ഗാമാദികം വാ ദദേയ്യ, ലോകനാഥം പന പൂജേത്വാ നിബ്ബാനാമതധനം ലഭാമി, കിം മേ ഏതേസു സുന്ദര’’ന്തി തേന ‘‘ഭഗവന്തം പൂജേത്വാ സഗ്ഗമോക്ഖസമ്പത്തിയോ നിപ്ഫാദേതും വട്ടതീ’’തി ചിന്തേത്വാ വണ്ണവന്തം അതീവ രത്തപുപ്ഫത്തയം ഗഹേത്വാ പൂജേസി. താനി ഗന്ത്വാ ആകാസം ഛാദേത്വാ പത്ഥരിത്വാ അട്ഠംസു. നഗരവാസിനോ അച്ഛരിയബ്ഭുതചിത്തജാതാ ചേലുക്ഖേപസഹസ്സാനി പവത്തയിംസു. തം ദിസ്വാ ഭഗവാ അനുമോദനം അകാസി. സോ തേന പുഞ്ഞേന ദേവമനുസ്സേസു സമ്പത്തിയോ അനുഭവിത്വാ ഇമസ്മിം ബുദ്ധുപ്പാദേ ഗഹപതികുലേ നിബ്ബത്തോ വുദ്ധിമന്വായ സത്ഥരി പസീദിത്വാ ധമ്മം സുത്വാ പടിലദ്ധസദ്ധോ പബ്ബജിത്വാ നചിരസ്സേവ അരഹാ അഹോസി.
Padumuttaro nāma jinotiādikaṃ āyasmato tipadumiyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle haṃsavatiyaṃ mālākārakulagehe nibbatto vuddhippatto mālākārakammaṃ katvā vasanto ekadivasaṃ anekavidhāni jalajathalajapupphāni gahetvā rañño santikaṃ gantukāmo evaṃ cintesi – ‘‘rājā imāni tāva pupphāni disvā pasanno sahassaṃ vā dhanaṃ gāmādikaṃ vā dadeyya, lokanāthaṃ pana pūjetvā nibbānāmatadhanaṃ labhāmi, kiṃ me etesu sundara’’nti tena ‘‘bhagavantaṃ pūjetvā saggamokkhasampattiyo nipphādetuṃ vaṭṭatī’’ti cintetvā vaṇṇavantaṃ atīva rattapupphattayaṃ gahetvā pūjesi. Tāni gantvā ākāsaṃ chādetvā pattharitvā aṭṭhaṃsu. Nagaravāsino acchariyabbhutacittajātā celukkhepasahassāni pavattayiṃsu. Taṃ disvā bhagavā anumodanaṃ akāsi. So tena puññena devamanussesu sampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde gahapatikule nibbatto vuddhimanvāya satthari pasīditvā dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi.
൪൮. സോ അത്തനോ പുബ്ബകമ്മം സരിത്വാ സോമനസ്സജാതോ പുബ്ബചരിതാപദാനം പകാസേന്തോ പദുമുത്തരോ നാമ ജിനോതിആദിമാഹ. തസ്സത്ഥോ ഹേട്ഠാ വുത്തോവ. സബ്ബധമ്മാന പാരഗൂതി സബ്ബേസം നവലോകുത്തരധമ്മാനം പാരം നിബ്ബാനം ഗതോ പച്ചക്ഖം കതോതി അത്ഥോ. ദന്തോ ദന്തപരിവുതോതി സയം കായവാചാദീഹി ദന്തോ ഏതദഗ്ഗേ ഠപിതേഹി സാവകേഹി പരിവുതോതി അത്ഥോ. സേസം സബ്ബത്ഥ സമ്ബന്ധവസേന ഉത്താനത്ഥമേവാതി.
48. So attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento padumuttaronāma jinotiādimāha. Tassattho heṭṭhā vuttova. Sabbadhammāna pāragūti sabbesaṃ navalokuttaradhammānaṃ pāraṃ nibbānaṃ gato paccakkhaṃ katoti attho. Danto dantaparivutoti sayaṃ kāyavācādīhi danto etadagge ṭhapitehi sāvakehi parivutoti attho. Sesaṃ sabbattha sambandhavasena uttānatthamevāti.
തിപദുമിയത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ സമത്താ.
Tipadumiyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
അട്ഠമവഗ്ഗവണ്ണനാ സമത്താ.
Aṭṭhamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi / ൧൦. തിപദുമിയത്ഥേരഅപദാനം • 10. Tipadumiyattheraapadānaṃ