Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
૬. તૂલોનદ્ધસિક્ખાપદવણ્ણના
6. Tūlonaddhasikkhāpadavaṇṇanā
૫૨૬. છટ્ઠે તૂલં પક્ખિપિત્વાતિ હેટ્ઠા ચિમિલિકં પત્થરિત્વા તસ્સ ઉપરિ તૂલં પક્ખિપિત્વાતિ અત્થો. પોટકિતૂલન્તિ એરકતૂલાદિ યંકિઞ્ચિ તિણજાતીનં તૂલં. સેસમેત્થ ઉત્તાનમેવ. તૂલોનદ્ધમઞ્ચપીઠતા, અત્તનો અત્થાય કરણં વા કારાપેત્વા વા પટિલાભોતિ ઇમાનિ પનેત્થ દ્વે અઙ્ગાનિ. અત્તના કારાપિતસ્સ હિ પટિલાભમત્તેનેવ પાચિત્તિયં. તેનેવ પદભાજને ‘‘પટિલાભેન ઉદ્દાલેત્વા પાચિત્તિયં દેસેતબ્બ’’ન્તિ વુત્તં. કેનચિ પન ‘‘પટિલાભેન ઉદ્દાલેત્વા પાચિત્તિયં દેસેતબ્બન્તિ એત્થ કિઞ્ચાપિ પટિલાભમત્તેનેવ પાચિત્તિયં વિય દિસ્સતિ, પરિભોગેયેવ આપત્તિ દટ્ઠબ્બા. ‘અઞ્ઞેન કતં પટિલભિત્વા પરિભુઞ્જતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સા’તિ વચનં એત્થ સાધક’’ન્તિ વુત્તં, તં તસ્સ મતિમત્તં. ન હિ ‘‘અઞ્ઞેન કતં પટિલભિત્વા પરિભુઞ્જતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ ઇદં અત્તના કારાપિતં સન્ધાય વુત્તં, કરણકારાપનપચ્ચયા ચ ઇમિના સિક્ખાપદેન પાચિત્તિયં વુત્તં, ન પરિભોગપચ્ચયા. ‘‘ન, ભિક્ખવે, તૂલોનદ્ધં મઞ્ચં વા પીઠં વા પરિભુઞ્જિતબ્બં, યો પરિભુઞ્જેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ હિ ખન્ધકે વુત્તત્તા અત્તના વા કતં હોતુ અઞ્ઞેન વા, પરિભુઞ્જન્તસ્સ પરિભોગપચ્ચયા દુક્કટમેવ, ન પાચિત્તિયં.
526. Chaṭṭhe tūlaṃ pakkhipitvāti heṭṭhā cimilikaṃ pattharitvā tassa upari tūlaṃ pakkhipitvāti attho. Poṭakitūlanti erakatūlādi yaṃkiñci tiṇajātīnaṃ tūlaṃ. Sesamettha uttānameva. Tūlonaddhamañcapīṭhatā, attano atthāya karaṇaṃ vā kārāpetvā vā paṭilābhoti imāni panettha dve aṅgāni. Attanā kārāpitassa hi paṭilābhamatteneva pācittiyaṃ. Teneva padabhājane ‘‘paṭilābhena uddāletvā pācittiyaṃ desetabba’’nti vuttaṃ. Kenaci pana ‘‘paṭilābhena uddāletvā pācittiyaṃ desetabbanti ettha kiñcāpi paṭilābhamatteneva pācittiyaṃ viya dissati, paribhogeyeva āpatti daṭṭhabbā. ‘Aññena kataṃ paṭilabhitvā paribhuñjati, āpatti dukkaṭassā’ti vacanaṃ ettha sādhaka’’nti vuttaṃ, taṃ tassa matimattaṃ. Na hi ‘‘aññena kataṃ paṭilabhitvā paribhuñjati, āpatti dukkaṭassā’’ti idaṃ attanā kārāpitaṃ sandhāya vuttaṃ, karaṇakārāpanapaccayā ca iminā sikkhāpadena pācittiyaṃ vuttaṃ, na paribhogapaccayā. ‘‘Na, bhikkhave, tūlonaddhaṃ mañcaṃ vā pīṭhaṃ vā paribhuñjitabbaṃ, yo paribhuñjeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti hi khandhake vuttattā attanā vā kataṃ hotu aññena vā, paribhuñjantassa paribhogapaccayā dukkaṭameva, na pācittiyaṃ.
તૂલોનદ્ધસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Tūlonaddhasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવિભઙ્ગ • Mahāvibhaṅga / ૯. રતનવગ્ગો • 9. Ratanavaggo
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૬. તૂલોનદ્ધસિક્ખાપદવણ્ણના • 6. Tūlonaddhasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૬. તૂલોનદ્ધસિક્ખાપદવણ્ણના • 6. Tūlonaddhasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૬. તૂલોનદ્ધસિક્ખાપદં • 6. Tūlonaddhasikkhāpadaṃ