Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā |
നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ഭിക്ഖുനീവിഭങ്ഗവണ്ണനാ
Bhikkhunīvibhaṅgavaṇṇanā
൧. പാരാജികകണ്ഡം
1. Pārājikakaṇḍaṃ
൧. ഉബ്ഭജാണുമണ്ഡലികസിക്ഖാപദവണ്ണനാ
1. Ubbhajāṇumaṇḍalikasikkhāpadavaṇṇanā
൬൫൬. ഭിക്ഖുനീവിഭങ്ഗേ മിഗാരമാതുയാതി മിഗാരമാതു, വിസാഖായാതി അത്ഥോ. പാളിയം ‘‘ഏഹി ഭിക്ഖുനീതി ഭിക്ഖുനീ, തീഹി സരണഗമനേഹി ഉപസമ്പന്നാതി ഭിക്ഖുനീ’’തി ഇദം ഭിക്ഖുവിഭങ്ഗപാളിയാ സമദസ്സനത്ഥം അട്ഠഗരുധമ്മപ്പടിഗ്ഗഹണേന ലദ്ധൂപസമ്പദം മഹാപജാപതിഗോതമിഞ്ചേവ തായ സഹ നിക്ഖന്താ ഭഗവതോ ആണായ ഭിക്ഖൂനഞ്ഞേവ സന്തികേ ഏകതോഉപസമ്പന്നാ പഞ്ചസതസാകിയാനിയോ ച സന്ധായ വുത്തം. താ ഹി ഭഗവതാ ആനന്ദത്ഥേരസ്സ യാചനായ പബ്ബജ്ജം അനുജാനന്തേന ‘‘ഏഥ ഭിക്ഖുനിയോ, മമ സാസനേ തുമ്ഹേപി പവിസഥാ’’തി വുത്താ വിയ ജാതാ. സാകിയാനിയോ ഏവ സരണസീലാനി ദത്വാ കമ്മവാചായ ഉപസമ്പാദിതത്താ ‘‘തീഹി സരണഗമനേഹി ഉപസമ്പന്നാ’’തി വുത്താ. ന ഹി ഏതാഹി അഞ്ഞാ ഏഹിഭിക്ഖുനിഭാവാദിനാ ഉപസമ്പന്നാ നാമ സന്തി. യം പന ഥേരീഗാഥാസു ഭദ്ദായ കുണ്ഡലകേസിയാ –
656. Bhikkhunīvibhaṅge migāramātuyāti migāramātu, visākhāyāti attho. Pāḷiyaṃ ‘‘ehi bhikkhunīti bhikkhunī, tīhi saraṇagamanehi upasampannāti bhikkhunī’’ti idaṃ bhikkhuvibhaṅgapāḷiyā samadassanatthaṃ aṭṭhagarudhammappaṭiggahaṇena laddhūpasampadaṃ mahāpajāpatigotamiñceva tāya saha nikkhantā bhagavato āṇāya bhikkhūnaññeva santike ekatoupasampannā pañcasatasākiyāniyo ca sandhāya vuttaṃ. Tā hi bhagavatā ānandattherassa yācanāya pabbajjaṃ anujānantena ‘‘etha bhikkhuniyo, mama sāsane tumhepi pavisathā’’ti vuttā viya jātā. Sākiyāniyo eva saraṇasīlāni datvā kammavācāya upasampāditattā ‘‘tīhi saraṇagamanehi upasampannā’’ti vuttā. Na hi etāhi aññā ehibhikkhunibhāvādinā upasampannā nāma santi. Yaṃ pana therīgāthāsu bhaddāya kuṇḍalakesiyā –
‘‘നിഹച്ച ജാണും വന്ദിത്വാ, സമ്മുഖാ അഞ്ജലിം അകം;
‘‘Nihacca jāṇuṃ vanditvā, sammukhā añjaliṃ akaṃ;
‘ഏഹി ഭദ്ദേ’തി മം അവോച, സാ മേ ആസൂപസമ്പദാ’’തി. (ഥേരീഗാ॰ ൧൦൯) –
‘Ehi bhadde’ti maṃ avoca, sā me āsūpasampadā’’ti. (therīgā. 109) –
വുത്തം. യഞ്ച അപദാനേപി –
Vuttaṃ. Yañca apadānepi –
‘‘ആയാചിതോ തദാ ആഹ, ‘ഏഹി ഭദ്ദേ’തി നായകോ;
‘‘Āyācito tadā āha, ‘ehi bhadde’ti nāyako;
തദാഹം ഉപസമ്പന്നാ, പരിത്തം തോയമദ്ദസ’’ന്തി. (അപ॰ ഥേരീ ൨.൩.൪൪) –
Tadāhaṃ upasampannā, parittaṃ toyamaddasa’’nti. (apa. therī 2.3.44) –
വുത്തം. തമ്പി ‘‘ഏഹി ത്വം ഭിക്ഖുനീനം സന്തികേ പബ്ബജ്ജം, ഉപസമ്പദഞ്ച ഗണ്ഹാഹീ’’തി ഭഗവതോ ആണാ ഉപസമ്പദായ കാരണത്താ ഉപസമ്പദാ അഹോസീതി ഇമമത്ഥം സന്ധായ വുത്തം. തഥാ ഹി വുത്തം ഥേരീഗാഥാട്ഠകഥായം ‘‘ഏഹി ഭദ്ദേ, ഭിക്ഖുനുപസ്സയം ഗന്ത്വാ ഭിക്ഖുനീനം സന്തികേ പബ്ബജ്ജ ഉപസമ്പജ്ജസ്സൂതി മം അവച ആണാപേസി, സാ സത്ഥു ആണാ മയ്ഹം ഉപസമ്പദായ കാരണത്താ ഉപസമ്പദാ ആസി അഹോസീ’’തി (ഥേരീഗാ॰ അട്ഠ॰ ൧൧൧).
Vuttaṃ. Tampi ‘‘ehi tvaṃ bhikkhunīnaṃ santike pabbajjaṃ, upasampadañca gaṇhāhī’’ti bhagavato āṇā upasampadāya kāraṇattā upasampadā ahosīti imamatthaṃ sandhāya vuttaṃ. Tathā hi vuttaṃ therīgāthāṭṭhakathāyaṃ ‘‘ehi bhadde, bhikkhunupassayaṃ gantvā bhikkhunīnaṃ santike pabbajja upasampajjassūti maṃ avaca āṇāpesi, sā satthu āṇā mayhaṃ upasampadāya kāraṇattā upasampadā āsi ahosī’’ti (therīgā. aṭṭha. 111).
൬൫൭. സാധാരണപാരാജികേഹീതി മേഥുനാദീഹി ചതൂഹി. താനി, പന അഞ്ഞാനി ച സാധാരണസിക്ഖാപദാനി യസ്മാ ഭിക്ഖുവിഭങ്ഗേ വുത്തനിദാനവത്ഥാദീസു ഏവ സാധാരണവസേന പഞ്ഞത്താനി, പച്ഛാ പന താനി ഭിക്ഖുനീനം പാതിമോക്ഖുദ്ദേസം അനുജാനന്തേന ഭഗവതാ താസം സിക്ഖാപച്ചക്ഖാനാഭാവേന ‘‘യാ പന ഭിക്ഖുനീ ഛന്ദസോ മേഥുനം ധമ്മം പടിസേവേയ്യാ’’തിആദിനാ തദനുരൂപവസേന പരിവത്തേത്വാ അസാധാരണസിക്ഖാപദേഹി സദ്ധിം സംസന്ദേത്വാ ഭിക്ഖുനിപാതിമോക്ഖുദ്ദേസവസേന ഏകതോ സങ്ഗഹിതാനി. യസ്മാ ച നേസം ഭിക്ഖുവിഭങ്ഗേ (പാരാ॰ ൪൪ ആദയോ) വുത്തനയേനേവ സബ്ബോപി വിനിച്ഛയോ സക്കാ ഞാതും, തസ്മാ താനി വജ്ജേത്വാ അസാധാരണാനം ഏവ ഇധ വിഭങ്ഗോ വുത്തോതി വേദിതബ്ബം.
657.Sādhāraṇapārājikehīti methunādīhi catūhi. Tāni, pana aññāni ca sādhāraṇasikkhāpadāni yasmā bhikkhuvibhaṅge vuttanidānavatthādīsu eva sādhāraṇavasena paññattāni, pacchā pana tāni bhikkhunīnaṃ pātimokkhuddesaṃ anujānantena bhagavatā tāsaṃ sikkhāpaccakkhānābhāvena ‘‘yā pana bhikkhunī chandaso methunaṃ dhammaṃ paṭiseveyyā’’tiādinā tadanurūpavasena parivattetvā asādhāraṇasikkhāpadehi saddhiṃ saṃsandetvā bhikkhunipātimokkhuddesavasena ekato saṅgahitāni. Yasmā ca nesaṃ bhikkhuvibhaṅge (pārā. 44 ādayo) vuttanayeneva sabbopi vinicchayo sakkā ñātuṃ, tasmā tāni vajjetvā asādhāraṇānaṃ eva idha vibhaṅgo vuttoti veditabbaṃ.
൬൫൯. ഭിക്ഖൂനം ‘‘കായസംസഗ്ഗം സാദിയേയ്യാ’’തി അവത്വാ ‘‘സമാപജ്ജേയ്യാ’’തി വുത്തത്താ ‘‘ഭിക്ഖു ആപത്തിയാ ന കാരേതബ്ബോ’’തി വുത്തം. തബ്ബഹുലനയേനാതി കിരിയാസമുട്ഠാനസ്സേവ ബഹുലഭാവതോ, ഏതേന അകിരിയാസമുട്ഠാനാപി അയം ആപത്തി ഹോതീതി ദസ്സേതി. കിഞ്ചാപി ദസ്സേതി, മയം പനേത്ഥ ഏവം തക്കയാമ ‘‘കായസംസഗ്ഗക്ഖണേ സാദിയന്തിയാ കിരിയായ അഭാവേപി തതോ പുബ്ബേ പവത്തിതാനം പടിച്ഛന്നട്ഠാനഗമനഇങ്ഗിതാകാരദസ്സനാദികിരിയാനം വസേനേവ കിരിയാസമഉട്ഠാനമേവ, പരേഹി മഗ്ഗേ കരിയമാനുപക്കമേന നിച്ചലസ്സ സാദിയതോ സുക്കവിസ്സട്ഠി വിയ പുബ്ബപയോഗാഭാവേപി വാ തസ്മിഞ്ഞേവ ഖണേ പരൂപക്കമേന ജനിയമാനായ അത്തനോ കായചലനാദിസങ്ഖാതായ കിരിയായ, സാ ഹി സാദിയമാനേന തസ്സാ ചിത്തേനാപി സമുട്ഠിതാ കിരിയാ നാമ ഹോതി അവായമിത്വാ പരൂപക്കമേന മേഥുനസാദിയനേ വിയ, ഭിക്ഖൂനം പന പരൂപക്കമജനിതം കിരിയം അബ്ബോഹാരികം കത്വാ അത്തനാ കരിയമാനപയോഗവസേനേവ ‘കായസംസഗ്ഗം സമാപജ്ജേയ്യാ’തി ഏവം വിസേസേത്വാവ സിക്ഖാപദസ്സ പഞ്ഞത്തത്താ സാദിയമാനേപി ന ദോസോ. ഇതരഥാ ഹി തബ്ബഹുലനയേനേത്ഥ കിരിയത്തേ ഗയ്ഹമാനേ അഞ്ഞേസമ്പി കിരിയാകിരിയസിക്ഖാപദാനം കിരിയത്തഗ്ഗഹണപ്പസങ്ഗോ സിയാ’’തി. തസ്മാ വീമംസിത്വാ ഗഹേതബ്ബം. സാതി കിരിയാസമുട്ഠാനതാ. തഥേവാതി കായസംസഗ്ഗരാഗീ ഏവ.
659. Bhikkhūnaṃ ‘‘kāyasaṃsaggaṃ sādiyeyyā’’ti avatvā ‘‘samāpajjeyyā’’ti vuttattā ‘‘bhikkhu āpattiyā na kāretabbo’’ti vuttaṃ. Tabbahulanayenāti kiriyāsamuṭṭhānasseva bahulabhāvato, etena akiriyāsamuṭṭhānāpi ayaṃ āpatti hotīti dasseti. Kiñcāpi dasseti, mayaṃ panettha evaṃ takkayāma ‘‘kāyasaṃsaggakkhaṇe sādiyantiyā kiriyāya abhāvepi tato pubbe pavattitānaṃ paṭicchannaṭṭhānagamanaiṅgitākāradassanādikiriyānaṃ vaseneva kiriyāsamauṭṭhānameva, parehi magge kariyamānupakkamena niccalassa sādiyato sukkavissaṭṭhi viya pubbapayogābhāvepi vā tasmiññeva khaṇe parūpakkamena janiyamānāya attano kāyacalanādisaṅkhātāya kiriyāya, sā hi sādiyamānena tassā cittenāpi samuṭṭhitā kiriyā nāma hoti avāyamitvā parūpakkamena methunasādiyane viya, bhikkhūnaṃ pana parūpakkamajanitaṃ kiriyaṃ abbohārikaṃ katvā attanā kariyamānapayogavaseneva ‘kāyasaṃsaggaṃ samāpajjeyyā’ti evaṃ visesetvāva sikkhāpadassa paññattattā sādiyamānepi na doso. Itarathā hi tabbahulanayenettha kiriyatte gayhamāne aññesampi kiriyākiriyasikkhāpadānaṃ kiriyattaggahaṇappasaṅgo siyā’’ti. Tasmā vīmaṃsitvā gahetabbaṃ. Sāti kiriyāsamuṭṭhānatā. Tathevāti kāyasaṃsaggarāgī eva.
ഉബ്ഭജാണുമണ്ഡലികസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Ubbhajāṇumaṇḍalikasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / ഭിക്ഖുനീവിഭങ്ഗ • Bhikkhunīvibhaṅga / ൧. പഠമപാരാജികം • 1. Paṭhamapārājikaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഭിക്ഖുനീവിഭങ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ൧. പഠമപാരാജികസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ൧. പഠമപാരാജികസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ൧. പഠമപാരാജികസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧. പഠമപാരാജികസിക്ഖാപദം • 1. Paṭhamapārājikasikkhāpadaṃ