Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi |
౫౪. ఉభతోబ్యఞ్జనకవత్థుకథా
54. Ubhatobyañjanakavatthukathā
౧౧౬. ఉభతోబ్యఞ్జనకోతి ఏత్థ బాహిరత్థసమాసం దస్సేన్తో ఆహ ‘‘ఇత్థినిమిత్తుప్పాదనకమ్మతో చా’’తిఆది. తత్థ ‘‘ఇత్థి…పే॰… కమ్మతో చా’’తి ఇమినా ఉభయసరూపం దస్సేతి. ఉభతో కమ్మతో పవత్తన్తి పాఠసేసో యోజేతబ్బో. బ్యఞ్జనన్తి నిమిత్తం. అస్సాతి జనస్స. కరోతిపి కారేతిపీతి ఏత్థ కరధాతుయా సుద్ధకమ్మకారితకమ్మాని దస్సేన్తో ఆహ ‘‘పురిసనిమిత్తేనా’’తిఆది. తత్థ ‘‘వీతిక్కమ’’న్తి ఇమినా సుద్ధకమ్మం దస్సేతి, ‘‘పర’’న్తి ఇమినా కారితకమ్మం దస్సేతి. సమాదపేత్వాతి ఉయ్యోజేత్వా. తస్స దువిధభావం దస్సేన్తో ఆహ ‘‘దువిధో’’తిఆది. తత్థ ఇత్థిభావేన లక్ఖితో ఉభతోబ్యఞ్జనకో ఇత్థిఉభతోబ్యఞ్జనకో. ఏస నయో ఇతరత్థాపి.
116.Ubhatobyañjanakoti ettha bāhiratthasamāsaṃ dassento āha ‘‘itthinimittuppādanakammato cā’’tiādi. Tattha ‘‘itthi…pe… kammato cā’’ti iminā ubhayasarūpaṃ dasseti. Ubhato kammato pavattanti pāṭhaseso yojetabbo. Byañjananti nimittaṃ. Assāti janassa. Karotipi kāretipīti ettha karadhātuyā suddhakammakāritakammāni dassento āha ‘‘purisanimittenā’’tiādi. Tattha ‘‘vītikkama’’nti iminā suddhakammaṃ dasseti, ‘‘para’’nti iminā kāritakammaṃ dasseti. Samādapetvāti uyyojetvā. Tassa duvidhabhāvaṃ dassento āha ‘‘duvidho’’tiādi. Tattha itthibhāvena lakkhito ubhatobyañjanako itthiubhatobyañjanako. Esa nayo itaratthāpi.
తత్థాతి దువిధేసు ఉభతోబ్యఞ్జనకేసు. ఇత్థినిమిత్తన్తి ఇత్థియా అఙ్గజాతం. ఏసేవ నయో ‘‘పురిసనిమిత్త’’న్తి ఏత్థాపి. పాకటం పటిచ్ఛన్నన్తి సభావతో పాకటం పటిచ్ఛన్నం. పున పటిచ్ఛన్నం పాకటన్తి రాగవసేన పటిచ్ఛన్నం పాకటం. పరం గణ్హాపేతీతి పరమేవ గణ్హాపేతీతి అత్థో. ఇదన్తి కారణం. ఏతేసన్తి ద్విన్నం ఉభతోబ్యఞ్జనకానం. కురున్దియం పన వుత్తం, కిం వుత్తన్తి యోజనా. తత్థాతి ఉభతోబ్యఞ్జనకే. విచారణక్కమోతి వీమంసనానుక్కమో. ‘‘తత్థ విచారక్కమో’’తిపి పాఠో. విచారణక్కమో ధమ్మసఙ్గహట్ఠకథాయ వేదితబ్బో, ఇధ పన కిం వేదితబ్బన్తి ఆహ ‘‘ఇదమిధ వేదితబ్బ’’న్తి. తత్థ ఇదన్తి నపబ్బజ్జూపసమ్పదకారణం. ఇధాతి ఇమిస్సం వినయట్ఠకథాయం.
Tatthāti duvidhesu ubhatobyañjanakesu. Itthinimittanti itthiyā aṅgajātaṃ. Eseva nayo ‘‘purisanimitta’’nti etthāpi. Pākaṭaṃ paṭicchannanti sabhāvato pākaṭaṃ paṭicchannaṃ. Puna paṭicchannaṃ pākaṭanti rāgavasena paṭicchannaṃ pākaṭaṃ. Paraṃ gaṇhāpetīti parameva gaṇhāpetīti attho. Idanti kāraṇaṃ. Etesanti dvinnaṃ ubhatobyañjanakānaṃ. Kurundiyaṃ pana vuttaṃ, kiṃ vuttanti yojanā. Tatthāti ubhatobyañjanake. Vicāraṇakkamoti vīmaṃsanānukkamo. ‘‘Tattha vicārakkamo’’tipi pāṭho. Vicāraṇakkamo dhammasaṅgahaṭṭhakathāya veditabbo, idha pana kiṃ veditabbanti āha ‘‘idamidha veditabba’’nti. Tattha idanti napabbajjūpasampadakāraṇaṃ. Idhāti imissaṃ vinayaṭṭhakathāyaṃ.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi / ౫౪. ఉభతోబ్యఞ్జనకవత్థు • 54. Ubhatobyañjanakavatthu
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ఉభతోబ్యఞ్జనకవత్థుకథా • Ubhatobyañjanakavatthukathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ఉభతోబ్యఞ్జనకవత్థుకథావణ్ణనా • Ubhatobyañjanakavatthukathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / ఉభతోబ్యఞ్జనకవత్థుకథావణ్ణనా • Ubhatobyañjanakavatthukathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / ఉభతోబ్యఞ్జనకవత్థుకథావణ్ణనా • Ubhatobyañjanakavatthukathāvaṇṇanā