Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
੫. ਉਦਕੂਪਮਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
5. Udakūpamāsuttavaṇṇanā
੧੫. ਪਞ੍ਚਮੇ ਏਕਨ੍ਤਕਾਲ਼ਕੇਹੀਤਿ ਨਤ੍ਥਿਕવਾਦਅਹੇਤੁਕવਾਦਅਕਿਰਿਯવਾਦਸਙ੍ਖਾਤੇਹਿ ਨਿਯਤਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਧਮ੍ਮੇਹਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨਿਯਤਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਕਾਰਣੇਨ ਏਕવਾਰਂ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋਯੇવ ਸੋ ਹੋਤਿ। ਏਤਸ੍ਸ ਹਿ ਪੁਨ ਭવਤੋ વੁਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ વਦਨ੍ਤਿ ਮਕ੍ਖਲਿਗੋਸਾਲਾਦਯੋ વਿਯ। ਹੇਟ੍ਠਾ ਹੇਟ੍ਠਾ ਨਰਕਗ੍ਗੀਨਂਯੇવ ਆਹਾਰੋ। ਸਾਧੁ ਸਦ੍ਧਾ ਕੁਸਲੇਸੂਤਿ ਕੁਸਲਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸਦ੍ਧਾ ਨਾਮ ਸਾਹੁ ਲਦ੍ਧਕਾਤਿ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਤਿ, ਸੋ ਤਾવਤ੍ਤਕੇਨੇવ ਕੁਸਲੇਨ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ਸਾਧੁ ਹਿਰੀਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਚਙ੍ਕવਾਰੇਤਿ ਰਜਕਾਨਂ ਖਾਰਪਰਿਸ੍ਸਾવਨੇ, ਸੁਰਾਪਰਿਸ੍ਸਾવਨੇ વਾ। ਏવਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ‘‘ਏવਂ ਸਾਧੁ ਸਦ੍ਧਾ’’ਤਿ ਇਮੇਸਂ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਂ વਸੇਨ ਏਕવਾਰਂ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤੇਸਂ ਪਰਿਹਾਨਿਯਾ ਪੁਨ ਨਿਮੁਜ੍ਜਤਿਯੇવ ਦੇવਦਤ੍ਤਾਦਯੋ વਿਯ। ਦੇવਦਤ੍ਤੋ ਹਿ ਅਟ੍ਠ ਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਪਞ੍ਚ ਚ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯੋ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੇਤ੍વਾਪਿ ਪੁਨ ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਟਿਪਕ੍ਖਤਾਯ ਤੇਹਿ ਗੁਣੇਹਿ ਪਰਿਹੀਨੋ ਰੁਹਿਰੁਪ੍ਪਾਦਕਮ੍ਮਂ ਸਙ੍ਘਭੇਦਕਮ੍ਮਞ੍ਚ ਕਤ੍વਾ ਕਾਯਸ੍ਸ ਭੇਦਾ ਦੁਤਿਯਚਿਤ੍ਤવਾਰੇਨ ਚੁਤਿਚਿਤ੍ਤਮਨਨ੍ਤਰਾ ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ। ਕੋਕਾਲਿਕੋ ਦ੍વੇ ਅਗ੍ਗਸਾવਕੇ ਉਪવਦਿਤ੍વਾ ਪਦੁਮਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤੋ।
15. Pañcame ekantakāḷakehīti natthikavādaahetukavādaakiriyavādasaṅkhātehi niyatamicchādiṭṭhidhammehi. Tenāha ‘‘niyatamicchādiṭṭhiṃ sandhāya vutta’’nti. Evaṃ puggaloti iminā kāraṇena ekavāraṃ nimuggo nimuggoyeva so hoti. Etassa hi puna bhavato vuṭṭhānaṃ nāma natthīti vadanti makkhaligosālādayo viya. Heṭṭhā heṭṭhā narakaggīnaṃyeva āhāro. Sādhu saddhā kusalesūti kusaladhammesu saddhā nāma sāhu laddhakāti ummujjati, so tāvattakeneva kusalena ummujjati nāma. Sādhu hirītiādīsupi eseva nayo. Caṅkavāreti rajakānaṃ khāraparissāvane, surāparissāvane vā. Evaṃ puggaloti ‘‘evaṃ sādhu saddhā’’ti imesaṃ saddhādīnaṃ vasena ekavāraṃ ummujjitvā tesaṃ parihāniyā puna nimujjatiyeva devadattādayo viya. Devadatto hi aṭṭha samāpattiyo pañca ca abhiññāyo nibbattetvāpi puna buddhānaṃ paṭipakkhatāya tehi guṇehi parihīno ruhiruppādakammaṃ saṅghabhedakammañca katvā kāyassa bhedā dutiyacittavārena cuticittamanantarā niraye nibbatto. Kokāliko dve aggasāvake upavaditvā padumaniraye nibbatto.
ਨੇવ ਹਾਯਤਿ ਨੋ વਡ੍ਢਤੀਤਿ ਅਪ੍ਪਹੋਨਕਕਾਲੇਪਿ ਨ ਹਾਯਤਿ, ਪਹੋਨਕਕਾਲੇਪਿ ਨ વਡ੍ਢਤਿ। ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਪਨੇਤਂ ਅਗਾਰਿਕੇਨਪਿ ਅਨਗਾਰਿਕੇਨਪਿ ਦੀਪੇਤਬ੍ਬਂ। ਏਕਚ੍ਚੋ ਹਿ ਅਗਾਰਿਕੋ ਅਪ੍ਪਹੋਨਕਕਾਲੇ ਪਕ੍ਖਿਕਭਤ੍ਤਂ વਸ੍ਸਿਕਂ વਾ ਉਪਨਿਬਨ੍ਧਾਪੇਸਿ, ਸੋ ਪਚ੍ਛਾ ਪਹੋਨਕਕਾਲੇਪਿ ਪਕ੍ਖਿਕਭਤ੍ਤਾਦਿਮਤ੍ਤਮੇવ ਪવਤ੍ਤੇਤਿ। ਅਨਗਾਰਿਕੋਪਿ ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਅਪ੍ਪਹੋਨਕਕਾਲੇ ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਧੁਤਙ੍ਗਂ વਾ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਮੇਧਾવੀ ਬਲવੀਰਿਯਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਯਾ ਪਹੋਨਕਕਾਲੇ ਤਤੋ ਉਤ੍ਤਰਿਂ ਨ ਕਰੋਤਿ। ਏવਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋਤਿ ਏવਂ ਇਮਾਯ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਠਿਤਿਯਾ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਠਿਤੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਤਰਤੀਤਿ ਸਕਦਾਗਾਮਿਪੁਗ੍ਗਲੋ ਕਿਲੇਸਤਨੁਤਾਯ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ ਗਨ੍ਤਬ੍ਬਦਿਸਾਭਿਮੁਖੋ ਤਰਤਿ ਨਾਮ।
Neva hāyati no vaḍḍhatīti appahonakakālepi na hāyati, pahonakakālepi na vaḍḍhati. Ubhayampi panetaṃ agārikenapi anagārikenapi dīpetabbaṃ. Ekacco hi agāriko appahonakakāle pakkhikabhattaṃ vassikaṃ vā upanibandhāpesi, so pacchā pahonakakālepi pakkhikabhattādimattameva pavatteti. Anagārikopi ādimhi appahonakakāle uddesaṃ dhutaṅgaṃ vā gaṇhāti, medhāvī balavīriyasampattiyā pahonakakāle tato uttariṃ na karoti. Evaṃ puggaloti evaṃ imāya saddhādīnaṃ ṭhitiyā puggalo ummujjitvā ṭhito nāma hoti. Ummujjitvā pataratīti sakadāgāmipuggalo kilesatanutāya uṭṭhahitvā gantabbadisābhimukho tarati nāma.
ਪਟਿਗਾਧਪ੍ਪਤ੍ਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਅਨਾਗਾਮਿਪੁਗ੍ਗਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ। ਇਮੇ ਪਨ ਸਤ੍ਤ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਉਦਕੋਪਮੇਨ ਦੀਪਿਤਾ। ਸਤ੍ਤ ਕਿਰ ਜਙ੍ਘવਾਣਿਜਾ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਏਕਂ ਪੁਣ੍ਣਨਦਿਂ ਪਾਪੁਣਿਂਸੁ। ਤੇਸੁ ਪਠਮਂ ਓਤਿਣ੍ਣੋ ਉਦਕਭੀਰੁਕੋ ਪੁਰਿਸੋ ਓਤਿਣ੍ਣਟ੍ਠਾਨੇਯੇવ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪੁਨ ਸਣ੍ਠਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਅવਸ੍ਸਂવ ਮਚ੍ਛਕਚ੍ਛਪਭਤ੍ਤਂ ਜਾਤੋ। ਦੁਤਿਯੋ ਓਤਿਣ੍ਣਟ੍ਠਾਨੇ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਸਕਿਂ ਉਟ੍ਠਹਿਤ੍વਾ ਪੁਨ ਨਿਮੁਗ੍ਗੋ ਉਟ੍ਠਾਤੁਂ ਨਾਸਕ੍ਖਿ, ਅਨ੍ਤੋਯੇવ ਮਚ੍ਛਕਚ੍ਛਪਭਤ੍ਤਂ ਜਾਤੋ। ਤਤਿਯੋ ਨਿਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਉਟ੍ਠਿਤੋ ਮਜ੍ਝੇ ਨਦਿਯਾ ਠਤ੍વਾ ਨੇવ ਓਰਤੋ ਆਗਨ੍ਤੁਂ, ਨ ਪਾਰਂ ਗਨ੍ਤੁਂ ਅਸਕ੍ਖਿ। ਚਤੁਤ੍ਥੋ ਉਟ੍ਠਾਯ ਠਿਤੋ ਉਤ੍ਤਰਣਤਿਤ੍ਥਂ ਓਲੋਕੇਸਿ। ਪਞ੍ਚਮੋ ਉਤ੍ਤਰਣਤਿਤ੍ਥਂ ਓਲੋਕੇਤ੍વਾ ਪਤਰਤਿ। ਛਟ੍ਠੋ ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪਾਰਿਮਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਕਟਿਪ੍ਪਮਾਣੇ ਉਦਕੇ ਠਿਤੋ। ਸਤ੍ਤਮੋ ਪਾਰਿਮਤੀਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਗਨ੍ਧਚੁਣ੍ਣਾਦੀਹਿ ਨ੍ਹਤ੍વਾ વਰવਤ੍ਥਾਦੀਨਿ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਸੁਰਭਿવਿਲੇਪਨਂ વਿਲਿਮ੍ਪਿਤ੍વਾ ਨੀਲੁਪ੍ਪਲਮਾਲਾਦੀਨਿ ਪਿਲਨ੍ਧਿਤ੍વਾ ਨਾਨਾਲਙ੍ਕਾਰਪ੍ਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤੋ ਮਹਾਨਗਰਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਪਾਸਾਦਮਾਰੁਹਿਤ੍વਾ ਉਤ੍ਤਮਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਤਿ।
Paṭigādhappatto hotīti anāgāmipuggalaṃ sandhāya vadati. Ime pana satta puggalā udakopamena dīpitā. Satta kira jaṅghavāṇijā addhānamaggappaṭipannā antarāmagge ekaṃ puṇṇanadiṃ pāpuṇiṃsu. Tesu paṭhamaṃ otiṇṇo udakabhīruko puriso otiṇṇaṭṭhāneyeva nimujjitvā puna saṇṭhātuṃ nāsakkhi, avassaṃva macchakacchapabhattaṃ jāto. Dutiyo otiṇṇaṭṭhāne nimujjitvā sakiṃ uṭṭhahitvā puna nimuggo uṭṭhātuṃ nāsakkhi, antoyeva macchakacchapabhattaṃ jāto. Tatiyo nimujjitvā uṭṭhito majjhe nadiyā ṭhatvā neva orato āgantuṃ, na pāraṃ gantuṃ asakkhi. Catuttho uṭṭhāya ṭhito uttaraṇatitthaṃ olokesi. Pañcamo uttaraṇatitthaṃ oloketvā patarati. Chaṭṭho taṃ disvā pārimatīraṃ gantvā kaṭippamāṇe udake ṭhito. Sattamo pārimatīraṃ gantvā gandhacuṇṇādīhi nhatvā varavatthādīni nivāsetvā surabhivilepanaṃ vilimpitvā nīluppalamālādīni pilandhitvā nānālaṅkārappaṭimaṇḍito mahānagaraṃ pavisitvā pāsādamāruhitvā uttamabhojanaṃ bhuñjati.
ਤਤ੍ਥ ਜਙ੍ਘવਾਣਿਜਾ વਿਯ ਇਮੇ ਸਤ੍ਤ ਪੁਗ੍ਗਲਾ, ਨਦੀ વਿਯ વਟ੍ਟਂ, ਪਠਮਸ੍ਸ ਉਦਕਭੀਰੁਕਸ੍ਸ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਓਤਿਣ੍ਣਟ੍ਠਾਨੇਯੇવ ਨਿਮੁਜ੍ਜਨਂ વਿਯ ਮਿਚ੍ਛਾਦਿਟ੍ਠਿਕਸ੍ਸ વਟ੍ਟੇ ਨਿਮੁਜ੍ਜਨਂ, ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਨਿਮੁਜ੍ਜਨਪੁਰਿਸੋ વਿਯ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਮਤ੍ਥਕੇਨ ਉਮ੍ਮੁਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤਾਸਂ ਹਾਨਿਯਾ ਨਿਮੁਗ੍ਗਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਮਜ੍ਝੇ ਨਦਿਯਾ ਠਤ੍વਾ વਿਯ ਸਦ੍ਧਾਦੀਨਂ ਠਿਤਿਯਾ ਠਿਤਿਪੁਗ੍ਗਲੋ, ਉਤ੍ਤਰਣਤਿਤ੍ਥਂ ਓਲੋਕੇਨ੍ਤੋ વਿਯ ਸੋਤਾਪਨ੍ਨੋ, ਪਤਰਨ੍ਤਪੁਰਿਸੋ વਿਯ ਕਿਲੇਸਕਾਮਾવਟ੍ਟਤਾਯ ਪਤਰਨ੍ਤੋ ਸਕਦਾਗਾਮੀ, ਤਰਿਤ੍વਾ ਕਟਿਮਤ੍ਤੇ ਉਦਕੇ ਠਿਤਪੁਰਿਸੋ વਿਯ ਅਨਾવਟ੍ਟਧਮ੍ਮਤ੍ਤਾ ਅਨਾਗਾਮੀ, ਨ੍ਹਤ੍વਾ ਪਾਰਿਮਤੀਰਂ ਉਤ੍ਤਰਿਤ੍વਾ ਥਲੇ ਠਿਤਪੁਰਿਸੋ વਿਯ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਓਘੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਨਿਬ੍ਬਾਨਥਲੇ ਠਿਤੋ ਖੀਣਾਸવਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ, ਥਲੇ ਠਿਤਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਨਗਰਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਪਾਸਾਦਂ ਆਰੁਯ੍ਹ ਉਤ੍ਤਮਭੋਜਨਭੁਞ੍ਜਨਂ વਿਯ ਖੀਣਾਸવਸ੍ਸ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਰਮ੍ਮਣਸਮਾਪਤ੍ਤਿਂ ਅਪ੍ਪੇਤ੍વਾ વੀਤਿਨਾਮਨਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
Tattha jaṅghavāṇijā viya ime satta puggalā, nadī viya vaṭṭaṃ, paṭhamassa udakabhīrukassa purisassa otiṇṇaṭṭhāneyeva nimujjanaṃ viya micchādiṭṭhikassa vaṭṭe nimujjanaṃ, ummujjitvā nimujjanapuriso viya saddhādīnaṃ uppattimatthakena ummujjitvā tāsaṃ hāniyā nimuggapuggalo, majjhe nadiyā ṭhatvā viya saddhādīnaṃ ṭhitiyā ṭhitipuggalo, uttaraṇatitthaṃ olokento viya sotāpanno, patarantapuriso viya kilesakāmāvaṭṭatāya pataranto sakadāgāmī, taritvā kaṭimatte udake ṭhitapuriso viya anāvaṭṭadhammattā anāgāmī, nhatvā pārimatīraṃ uttaritvā thale ṭhitapuriso viya cattāro oghe atikkamitvā nibbānathale ṭhito khīṇāsavabrāhmaṇo, thale ṭhitapurisassa nagaraṃ pavisitvā pāsādaṃ āruyha uttamabhojanabhuñjanaṃ viya khīṇāsavassa nibbānārammaṇasamāpattiṃ appetvā vītināmanaṃ veditabbaṃ.
ਉਦਕੂਪਮਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Udakūpamāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੫. ਉਦਕੂਪਮਾਸੁਤ੍ਤਂ • 5. Udakūpamāsuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੫. ਉਦਕੂਪਮਾਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Udakūpamāsuttavaṇṇanā