Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi

    ४५८. उदयजातकं (४)

    458. Udayajātakaṃ (4)

    ३७.

    37.

    एका निसिन्‍ना सुचि सञ्‍ञतूरू, पासादमारुय्ह अनिन्दितङ्गी।

    Ekā nisinnā suci saññatūrū, pāsādamāruyha aninditaṅgī;

    याचामि तं किन्‍नरनेत्तचक्खु, इमेकरत्तिं उभयो वसेम॥

    Yācāmi taṃ kinnaranettacakkhu, imekarattiṃ ubhayo vasema.

    ३८.

    38.

    ओकिण्णन्तरपरिखं, दळ्हमट्टालकोट्ठकं।

    Okiṇṇantaraparikhaṃ, daḷhamaṭṭālakoṭṭhakaṃ;

    रक्खितं खग्गहत्थेहि, दुप्पवेसमिदं पुरं॥

    Rakkhitaṃ khaggahatthehi, duppavesamidaṃ puraṃ.

    ३९.

    39.

    दहरस्स युविनो चापि, आगमो च न विज्‍जति।

    Daharassa yuvino cāpi, āgamo ca na vijjati;

    अथ केन नु वण्णेन, सङ्गमं इच्छसे मया॥

    Atha kena nu vaṇṇena, saṅgamaṃ icchase mayā.

    ४०.

    40.

    यक्खोहमस्मि कल्याणि, आगतोस्मि तवन्तिके 1

    Yakkhohamasmi kalyāṇi, āgatosmi tavantike 2;

    त्वं मं नन्दय 3 भद्दन्ते, पुण्णकंसं ददामि ते॥

    Tvaṃ maṃ nandaya 4 bhaddante, puṇṇakaṃsaṃ dadāmi te.

    ४१.

    41.

    देवं व यक्खं अथ वा मनुस्सं, न पत्थये उदयमतिच्‍च अञ्‍ञं।

    Devaṃ va yakkhaṃ atha vā manussaṃ, na patthaye udayamaticca aññaṃ;

    गच्छेव त्वं यक्ख महानुभाव, मा चस्सु गन्त्वा पुनरावजित्थ॥

    Gaccheva tvaṃ yakkha mahānubhāva, mā cassu gantvā punarāvajittha.

    ४२.

    42.

    या सा रति उत्तमा कामभोगिनं, यं हेतु सत्ता विसमं चरन्ति।

    Yā sā rati uttamā kāmabhoginaṃ, yaṃ hetu sattā visamaṃ caranti;

    मा तं रतिं जीयि तुवं सुचिम्हि ते, ददामि ते रूपियं कंसपूरं॥

    Mā taṃ ratiṃ jīyi tuvaṃ sucimhi te, dadāmi te rūpiyaṃ kaṃsapūraṃ.

    ४३.

    43.

    नारिं नरो निज्झपयं धनेन, उक्‍कंसती यत्थ करोति छन्दं।

    Nāriṃ naro nijjhapayaṃ dhanena, ukkaṃsatī yattha karoti chandaṃ;

    विपच्‍चनीको तव देवधम्मो, पच्‍चक्खतो थोकतरेन एसि॥

    Vipaccanīko tava devadhammo, paccakkhato thokatarena esi.

    ४४.

    44.

    आयु च वण्णो च 5 मनुस्सलोके, निहीयति मनुजानं सुग्गत्ते।

    Āyu ca vaṇṇo ca 6 manussaloke, nihīyati manujānaṃ suggatte;

    तेनेव वण्णेन धनम्पि तुय्हं, निहीयति जिण्णतरासि अज्‍ज॥

    Teneva vaṇṇena dhanampi tuyhaṃ, nihīyati jiṇṇatarāsi ajja.

    ४५.

    45.

    एवं मे पेक्खमानस्स, राजपुत्ति यसस्सिनि।

    Evaṃ me pekkhamānassa, rājaputti yasassini;

    हायतेव तव 7 वण्णो, अहोरत्तानमच्‍चये॥

    Hāyateva tava 8 vaṇṇo, ahorattānamaccaye.

    ४६.

    46.

    इमिनाव त्वं वयसा, राजपुत्ति सुमेधसे।

    Imināva tvaṃ vayasā, rājaputti sumedhase;

    ब्रह्मचरियं चरेय्यासि, भिय्यो वण्णवती सिया॥

    Brahmacariyaṃ careyyāsi, bhiyyo vaṇṇavatī siyā.

    ४७.

    47.

    देवा न जीरन्ति यथा मनुस्सा, गत्तेसु तेसं वलियो न होन्ति।

    Devā na jīranti yathā manussā, gattesu tesaṃ valiyo na honti;

    पुच्छामि तं यक्ख महानुभाव, कथं नु देवान 9 सरीरदेहो॥

    Pucchāmi taṃ yakkha mahānubhāva, kathaṃ nu devāna 10 sarīradeho.

    ४८.

    48.

    देवा न जीरन्ति यथा मनुस्सा, गत्तेसु तेसं वलियो न होन्ति।

    Devā na jīranti yathā manussā, gattesu tesaṃ valiyo na honti;

    सुवे सुवे भिय्यतरोव 11 तेसं, दिब्बो च वण्णो विपुला च भोगा॥

    Suve suve bhiyyatarova 12 tesaṃ, dibbo ca vaṇṇo vipulā ca bhogā.

    ४९.

    49.

    किंसूध भीता जनता अनेका, मग्गो च नेकायतनं पवुत्तो।

    Kiṃsūdha bhītā janatā anekā, maggo ca nekāyatanaṃ pavutto;

    पुच्छामि तं यक्ख महानुभाव, कत्थट्ठितो परलोकं न भाये॥

    Pucchāmi taṃ yakkha mahānubhāva, katthaṭṭhito paralokaṃ na bhāye.

    ५०.

    50.

    वाचं मनञ्‍च पणिधाय सम्मा, कायेन पापानि अकुब्बमानो।

    Vācaṃ manañca paṇidhāya sammā, kāyena pāpāni akubbamāno;

    बहुन्‍नपानं घरमावसन्तो, सद्धो मुदू संविभागी वदञ्‍ञू।

    Bahunnapānaṃ gharamāvasanto, saddho mudū saṃvibhāgī vadaññū;

    सङ्गाहको सखिलो सण्हवाचो, एत्थट्ठितो परलोकं न भाये॥

    Saṅgāhako sakhilo saṇhavāco, etthaṭṭhito paralokaṃ na bhāye.

    ५१.

    51.

    अनुसाससि मं यक्ख, यथा माता यथा पिता।

    Anusāsasi maṃ yakkha, yathā mātā yathā pitā;

    उळारवण्णं पुच्छामि, को नु त्वमसि सुब्रहा॥

    Uḷāravaṇṇaṃ pucchāmi, ko nu tvamasi subrahā.

    ५२.

    52.

    उदयोहमस्मि कल्याणि, सङ्करत्ता इधागतो 13

    Udayohamasmi kalyāṇi, saṅkarattā idhāgato 14;

    आमन्त खो तं गच्छामि, मुत्तोस्मि तव सङ्करा 15

    Āmanta kho taṃ gacchāmi, muttosmi tava saṅkarā 16.

    ५३.

    53.

    सचे खो त्वं उदयोसि, सङ्करत्ता इधागतो।

    Sace kho tvaṃ udayosi, saṅkarattā idhāgato;

    अनुसास मं राजपुत्त, यथास्स पुन सङ्गमो॥

    Anusāsa maṃ rājaputta, yathāssa puna saṅgamo.

    ५४.

    54.

    अतिपतति 17 वयो खणो तथेव, ठानं नत्थि धुवं चवन्ति सत्ता।

    Atipatati 18 vayo khaṇo tatheva, ṭhānaṃ natthi dhuvaṃ cavanti sattā;

    परिजिय्यति अद्धुवं सरीरं, उदये मा पमाद 19 चरस्सु धम्मं॥

    Parijiyyati addhuvaṃ sarīraṃ, udaye mā pamāda 20 carassu dhammaṃ.

    ५५.

    55.

    कसिणा पथवी धनस्स पूरा, एकस्सेव सिया अनञ्‍ञधेय्या।

    Kasiṇā pathavī dhanassa pūrā, ekasseva siyā anaññadheyyā;

    तञ्‍चापि जहति 21 अवीतरागो, उदये मा पमाद चरस्सु धम्मं॥

    Tañcāpi jahati 22 avītarāgo, udaye mā pamāda carassu dhammaṃ.

    ५६.

    56.

    माता च पिता च भातरो च, भरिया यापि धनेन होति कीता 23

    Mātā ca pitā ca bhātaro ca, bhariyā yāpi dhanena hoti kītā 24;

    ते चापि जहन्ति अञ्‍ञमञ्‍ञं, उदये मा पमाद चरस्सु धम्मं॥

    Te cāpi jahanti aññamaññaṃ, udaye mā pamāda carassu dhammaṃ.

    ५७.

    57.

    कायो परभोजनन्ति ञत्वा 25, संसारे सुगतिञ्‍च दुग्गतिञ्‍च 26

    Kāyo parabhojananti ñatvā 27, saṃsāre sugatiñca duggatiñca 28;

    इत्तरवासोति जानियान, उदये मा पमाद चरस्सु धम्मं॥

    Ittaravāsoti jāniyāna, udaye mā pamāda carassu dhammaṃ.

    ५८.

    58.

    साधु भासतियं 29 यक्खो, अप्पं मच्‍चान जीवितं।

    Sādhu bhāsatiyaṃ 30 yakkho, appaṃ maccāna jīvitaṃ;

    कसिरञ्‍च परित्तञ्‍च, तञ्‍च दुक्खेन संयुतं।

    Kasirañca parittañca, tañca dukkhena saṃyutaṃ;

    साहं एका पब्बजिस्सामि, हित्वा कासिं सुरुन्धनन्ति॥

    Sāhaṃ ekā pabbajissāmi, hitvā kāsiṃ surundhananti.

    उदयजातकं चतुत्थं।

    Udayajātakaṃ catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. तवन्तिकं (सी॰ पी॰)
    2. tavantikaṃ (sī. pī.)
    3. नन्दस्सु (स्या॰ क॰)
    4. nandassu (syā. ka.)
    5. आयुं च वण्णं च (क॰ सी॰ पी॰)
    6. āyuṃ ca vaṇṇaṃ ca (ka. sī. pī.)
    7. हायते वत ते (सी॰ स्या॰ क॰), हायतेव ततो (पी॰)
    8. hāyate vata te (sī. syā. ka.), hāyateva tato (pī.)
    9. कथं न देवानं (पी॰)
    10. kathaṃ na devānaṃ (pī.)
    11. भिय्यतरो च (क॰)
    12. bhiyyataro ca (ka.)
    13. सङ्गरत्था इधागतो (सी॰ पी॰), सङ्गरत्थायिधागतो (स्या॰)
    14. saṅgaratthā idhāgato (sī. pī.), saṅgaratthāyidhāgato (syā.)
    15. सङ्गरा (सी॰ स्या॰ पी॰)
    16. saṅgarā (sī. syā. pī.)
    17. अधिपतती (सी॰ पी॰)
    18. adhipatatī (sī. pī.)
    19. मा पमादं (सी॰)
    20. mā pamādaṃ (sī.)
    21. जहाति (सी॰ स्या॰ पी॰), जहाती (?)
    22. jahāti (sī. syā. pī.), jahātī (?)
    23. भरियापि धनेन होन्ति अतित्ता (क॰)
    24. bhariyāpi dhanena honti atittā (ka.)
    25. कायो च परभोजनं विदित्वा (क॰)
    26. सुगती च दुग्गती च (सी॰ स्या॰ पी॰), सुग्गतिं दुग्गतिञ्‍च (क॰)
    27. kāyo ca parabhojanaṃ viditvā (ka.)
    28. sugatī ca duggatī ca (sī. syā. pī.), suggatiṃ duggatiñca (ka.)
    29. भासतयं (सी॰ पी॰)
    30. bhāsatayaṃ (sī. pī.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [४५८] ४. उदयजातकवण्णना • [458] 4. Udayajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact