| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၁၀. ဥဒာယိသုတ္တံ
10. Udāyisuttaṃ
၂၁၁. ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ သုမ္ဘေသု ဝိဟရတိ သေတကံ နာမ သုမ္ဘာနံ နိဂမော။ အထ ခော အာယသ္မာ ဥဒာယီ ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ။ပေ.။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော အာယသ္မာ ဥဒာယီ ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ –
211. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sumbhesu viharati setakaṃ nāma sumbhānaṃ nigamo. Atha kho āyasmā udāyī yena bhagavā tenupasaṅkami…pe… ekamantaṃ nisinno kho āyasmā udāyī bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘အစ္ဆရိယံ, ဘန္တေ, အဗ္ဘုတံ, ဘန္တေ! ယာဝ ဗဟုကတဉ္စ မေ, ဘန္တေ, ဘဂဝတိ ပေမဉ္စ ဂာရဝော စ ဟိရီ စ ဩတ္တပ္ပဉ္စ။ အဟဉ္ဟိ, ဘန္တေ, ပုဗ္ဗေ အဂာရိကဘူတော သမာနော အဗဟုကတော အဟောသိံ ဓမ္မေန 1 အဗဟုကတော သင္ဃေန။ သော ခ္ဝာဟံ ဘဂဝတိ ပေမဉ္စ ဂာရဝဉ္စ ဟိရိဉ္စ ဩတ္တပ္ပဉ္စ သမ္ပသ္သမာနော အဂာရသ္မာ အနဂာရိယံ ပဗ္ဗဇိတော။ တသ္သ မေ ဘဂဝာ ဓမ္မံ ဒေသေသိ – ‘ဣတိ ရူပံ, ဣတိ ရူပသ္သ သမုဒယော, ဣတိ ရူပသ္သ အတ္ထင္ဂမော; ဣတိ ဝေဒနာ။ပေ.။ ဣတိ သညာ။ ဣတိ သင္ခာရာ။ ဣတိ ဝိညာဏံ, ဣတိ ဝိညာဏသ္သ သမုဒယော, ဣတိ ဝိညာဏသ္သ အတ္ထင္ဂမော’တိ။
‘‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante! Yāva bahukatañca me, bhante, bhagavati pemañca gāravo ca hirī ca ottappañca. Ahañhi, bhante, pubbe agārikabhūto samāno abahukato ahosiṃ dhammena 2 abahukato saṅghena. So khvāhaṃ bhagavati pemañca gāravañca hiriñca ottappañca sampassamāno agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. Tassa me bhagavā dhammaṃ desesi – ‘iti rūpaṃ, iti rūpassa samudayo, iti rūpassa atthaṅgamo; iti vedanā…pe… iti saññā… iti saṅkhārā… iti viññāṇaṃ, iti viññāṇassa samudayo, iti viññāṇassa atthaṅgamo’ti.
‘‘သော ခ္ဝာဟံ, ဘန္တေ, သုညာဂာရဂတော ဣမေသံ ပဉ္စုပာဒာနက္ခန္ဓာနံ ဥက္ကုဇ္ဇာဝကုဇ္ဇံ သမ္ပရိဝတ္တေန္တော ‘ဣဒံ ဒုက္ခ’န္တိ ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ, ‘အယံ ဒုက္ခသမုဒယော’တိ ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ, ‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓော’တိ ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ, ‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနီ ပဋိပဒာ’တိ ယထာဘူတံ အဗ္ဘညာသိံ။ ဓမ္မော စ မေ, ဘန္တေ, အဘိသမိတော, မဂ္ဂော စ မေ ပဋိလဒ္ဓော; ယော မေ ဘာဝိတော ဗဟုလီကတော တထာ တထာ ဝိဟရန္တံ တထတ္တာယ ဥပနေသ္သတိ ယထာဟံ – ‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာ’တိ ပဇာနိသ္သာမိ။
‘‘So khvāhaṃ, bhante, suññāgāragato imesaṃ pañcupādānakkhandhānaṃ ukkujjāvakujjaṃ samparivattento ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ abbhaññāsiṃ. Dhammo ca me, bhante, abhisamito, maggo ca me paṭiladdho; yo me bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathāhaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissāmi.
‘‘သတိသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂော မေ, ဘန္တေ, ပဋိလဒ္ဓော, ယော မေ ဘာဝိတော ဗဟုလီကတော တထာ တထာ ဝိဟရန္တံ တထတ္တာယ ဥပနေသ္သတိ ယထာဟံ – ‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာ’တိ ပဇာနိသ္သာမိ။ပေ.။ ဥပေက္ခာသမ္ဗောဇ္ဈင္ဂော မေ, ဘန္တေ, ပဋိလဒ္ဓော, ယော မေ ဘာဝိတော ဗဟုလီကတော တထာ တထာ ဝိဟရန္တံ တထတ္တာယ ဥပနေသ္သတိ ယထာဟံ – ‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာ’တိ ပဇာနိသ္သာမိ။ အယံ ခော မေ, ဘန္တေ, မဂ္ဂော ပဋိလဒ္ဓော, ယော မေ ဘာဝိတော ဗဟုလီကတော တထာ တထာ ဝိဟရန္တံ တထတ္တာယ ဥပနေသ္သတိ ယထာဟံ – ‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာ’တိ ပဇာနိသ္သာမီ’’တိ။
‘‘Satisambojjhaṅgo me, bhante, paṭiladdho, yo me bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathāhaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissāmi…pe… upekkhāsambojjhaṅgo me, bhante, paṭiladdho, yo me bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathāhaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissāmi. Ayaṃ kho me, bhante, maggo paṭiladdho, yo me bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathāhaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissāmī’’ti.
‘‘သာဓု သာဓု, ဥဒာယိ! ဧသော ဟိ တေ, ဥဒာယိ, မဂ္ဂော ပဋိလဒ္ဓော, ယော တေ ဘာဝိတော ဗဟုလီကတော တထာ တထာ ဝိဟရန္တံ တထတ္တာယ ဥပနေသ္သတိ ယထာ တ္ဝံ – ‘ခီဏာ ဇာတိ, ဝုသိတံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ, ကတံ ကရဏီယံ, နာပရံ ဣတ္ထတ္တာယာ’တိ ပဇာနိသ္သသီ’’တိ။ ဒသမံ။
‘‘Sādhu sādhu, udāyi! Eso hi te, udāyi, maggo paṭiladdho, yo te bhāvito bahulīkato tathā tathā viharantaṃ tathattāya upanessati yathā tvaṃ – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānissasī’’ti. Dasamaṃ.
ဥဒာယိဝဂ္ဂော တတိယော။
Udāyivaggo tatiyo.
တသ္သုဒ္ဒာနံ –
Tassuddānaṃ –
ဗောဓာယ ဒေသနာ ဌာနာ၊ အယောနိသော စာပရိဟာနီ။
Bodhāya desanā ṭhānā, ayoniso cāparihānī;
ခယော နိရောဓော နိဗ္ဗေဓော၊ ဧကဓမ္မော ဥဒာယိနာတိ။
Khayo nirodho nibbedho, ekadhammo udāyināti.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁၀. ဥဒာယိသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Udāyisuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁၀. ဥဒာယိသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Udāyisuttavaṇṇanā
