| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೭. ಉದಾಯೀಸುತ್ತಂ
7. Udāyīsuttaṃ
೨೩೪. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ಆನನ್ದೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ಉದಾಯೀ ಕೋಸಮ್ಬಿಯಂ ವಿಹರನ್ತಿ ಘೋಸಿತಾರಾಮೇ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಉದಾಯೀ ಸಾಯನ್ಹಸಮಯಂ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಾ ವುಟ್ಠಿತೋ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮತಾ ಆನನ್ದೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಉದಾಯೀ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಏತದವೋಚ –
234. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ca ānando āyasmā ca udāyī kosambiyaṃ viharanti ghositārāme. Atha kho āyasmā udāyī sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā ānandena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā udāyī āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca –
‘‘ಯಥೇವ ನು ಖೋ, ಆವುಸೋ ಆನನ್ದ, ಅಯಂ ಕಾಯೋ ಭಗವತಾ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಅಕ್ಖಾತೋ ವಿವಟೋ ಪಕಾಸಿತೋ – ‘ಇತಿಪಾಯಂ ಕಾಯೋ ಅನತ್ತಾ’ತಿ, ಸಕ್ಕಾ ಏವಮೇವ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಪಿದಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತುಂ ದೇಸೇತುಂ ಪಞ್ಞಪೇತುಂ ಪಟ್ಠಪೇತುಂ ವಿವರಿತುಂ ವಿಭಜಿತುಂ ಉತ್ತಾನೀಕಾತುಂ – ‘ಇತಿಪಿದಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅನತ್ತಾ’’’ತಿ?
‘‘Yatheva nu kho, āvuso ānanda, ayaṃ kāyo bhagavatā anekapariyāyena akkhāto vivaṭo pakāsito – ‘itipāyaṃ kāyo anattā’ti, sakkā evameva viññāṇaṃ pidaṃ ācikkhituṃ desetuṃ paññapetuṃ paṭṭhapetuṃ vivarituṃ vibhajituṃ uttānīkātuṃ – ‘itipidaṃ viññāṇaṃ anattā’’’ti?
‘‘ಯಥೇವ ಖೋ, ಆವುಸೋ ಉದಾಯೀ, ಅಯಂ ಕಾಯೋ ಭಗವತಾ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಅಕ್ಖಾತೋ ವಿವಟೋ ಪಕಾಸಿತೋ – ‘ಇತಿಪಾಯಂ ಕಾಯೋ ಅನತ್ತಾ’ತಿ, ಸಕ್ಕಾ ಏವಮೇವ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಪಿದಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತುಂ ದೇಸೇತುಂ ಪಞ್ಞಪೇತುಂ ಪಟ್ಠಪೇತುಂ ವಿವರಿತುಂ ವಿಭಜಿತುಂ ಉತ್ತಾನೀಕಾತುಂ – ‘ಇತಿಪಿದಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅನತ್ತಾ’’’ತಿ।
‘‘Yatheva kho, āvuso udāyī, ayaṃ kāyo bhagavatā anekapariyāyena akkhāto vivaṭo pakāsito – ‘itipāyaṃ kāyo anattā’ti, sakkā evameva viññāṇaṃ pidaṃ ācikkhituṃ desetuṃ paññapetuṃ paṭṭhapetuṃ vivarituṃ vibhajituṃ uttānīkātuṃ – ‘itipidaṃ viññāṇaṃ anattā’’’ti.
‘‘ಚಕ್ಖುಞ್ಚ, ಆವುಸೋ, ಪಟಿಚ್ಚ ರೂಪೇ ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣ’’ನ್ತಿ? ‘‘ಏವಮಾವುಸೋ’’ತಿ । ‘‘ಯೋ ಚಾವುಸೋ, ಹೇತು, ಯೋ ಚ ಪಚ್ಚಯೋ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ಉಪ್ಪಾದಾಯ, ಸೋ ಚ ಹೇತು, ಸೋ ಚ ಪಚ್ಚಯೋ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಸಬ್ಬಥಾ ಸಬ್ಬಂ ಅಪರಿಸೇಸಂ ನಿರುಜ್ಝೇಯ್ಯ। ಅಪಿ ನು ಖೋ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ಪಞ್ಞಾಯೇಥಾ’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಆವುಸೋ’’। ‘‘ಇಮಿನಾಪಿ ಖೋ ಏತಂ, ಆವುಸೋ, ಪರಿಯಾಯೇನ ಭಗವತಾ ಅಕ್ಖಾತಂ ವಿವಟಂ ಪಕಾಸಿತಂ – ‘ಇತಿಪಿದಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅನತ್ತಾ’’’ತಿ…ಪೇ॰…।
‘‘Cakkhuñca, āvuso, paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti? ‘‘Evamāvuso’’ti . ‘‘Yo cāvuso, hetu, yo ca paccayo cakkhuviññāṇassa uppādāya, so ca hetu, so ca paccayo sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ aparisesaṃ nirujjheyya. Api nu kho cakkhuviññāṇaṃ paññāyethā’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’. ‘‘Imināpi kho etaṃ, āvuso, pariyāyena bhagavatā akkhātaṃ vivaṭaṃ pakāsitaṃ – ‘itipidaṃ viññāṇaṃ anattā’’’ti…pe….
‘‘ಜಿವ್ಹಞ್ಚಾವುಸೋ, ಪಟಿಚ್ಚ ರಸೇ ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಜಿವ್ಹಾವಿಞ್ಞಾಣ’’ನ್ತಿ? ‘‘ಏವಮಾವುಸೋ’’ತಿ। ‘‘ಯೋ ಚಾವುಸೋ, ಹೇತು ಯೋ ಚ ಪಚ್ಚಯೋ ಜಿವ್ಹಾವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ಉಪ್ಪಾದಾಯ, ಸೋ ಚ ಹೇತು, ಸೋ ಚ ಪಚ್ಚಯೋ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಸಬ್ಬಥಾ ಸಬ್ಬಂ ಅಪರಿಸೇಸಂ ನಿರುಜ್ಝೇಯ್ಯ, ಅಪಿ ನು ಖೋ ಜಿವ್ಹಾವಿಞ್ಞಾಣಂ ಪಞ್ಞಾಯೇಥಾ’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಆವುಸೋ’’। ‘‘ಇಮಿನಾಪಿ ಖೋ ಏತಂ, ಆವುಸೋ, ಪರಿಯಾಯೇನ ಭಗವತಾ ಅಕ್ಖಾತಂ ವಿವಟಂ ಪಕಾಸಿತಂ – ‘ಇತಿಪಿದಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅನತ್ತಾ’’’ತಿ…ಪೇ॰…।
‘‘Jivhañcāvuso, paṭicca rase ca uppajjati jivhāviññāṇa’’nti? ‘‘Evamāvuso’’ti. ‘‘Yo cāvuso, hetu yo ca paccayo jivhāviññāṇassa uppādāya, so ca hetu, so ca paccayo sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ aparisesaṃ nirujjheyya, api nu kho jivhāviññāṇaṃ paññāyethā’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’. ‘‘Imināpi kho etaṃ, āvuso, pariyāyena bhagavatā akkhātaṃ vivaṭaṃ pakāsitaṃ – ‘itipidaṃ viññāṇaṃ anattā’’’ti…pe….
‘‘ಮನಞ್ಚಾವುಸೋ, ಪಟಿಚ್ಚ ಧಮ್ಮೇ ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣ’’ನ್ತಿ? ‘‘ಏವಮಾವುಸೋ’’ತಿ। ‘‘ಯೋ ಚಾವುಸೋ, ಹೇತು, ಯೋ ಚ ಪಚ್ಚಯೋ ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ಉಪ್ಪಾದಾಯ, ಸೋ ಚ ಹೇತು, ಸೋ ಚ ಪಚ್ಚಯೋ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಸಬ್ಬಥಾ ಸಬ್ಬಂ ಅಪರಿಸೇಸಂ ನಿರುಜ್ಝೇಯ್ಯ, ಅಪಿ ನು ಖೋ ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಂ ಪಞ್ಞಾಯೇಥಾ’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಆವುಸೋ’’। ‘‘ಇಮಿನಾಪಿ ಖೋ ಏತಂ, ಆವುಸೋ, ಪರಿಯಾಯೇನ ಭಗವತಾ ಅಕ್ಖಾತಂ ವಿವಟಂ ಪಕಾಸಿತಂ – ‘ಇತಿಪಿದಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅನತ್ತಾ’’’ತಿ।
‘‘Manañcāvuso, paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇa’’nti? ‘‘Evamāvuso’’ti. ‘‘Yo cāvuso, hetu, yo ca paccayo manoviññāṇassa uppādāya, so ca hetu, so ca paccayo sabbena sabbaṃ sabbathā sabbaṃ aparisesaṃ nirujjheyya, api nu kho manoviññāṇaṃ paññāyethā’’ti? ‘‘No hetaṃ, āvuso’’. ‘‘Imināpi kho etaṃ, āvuso, pariyāyena bhagavatā akkhātaṃ vivaṭaṃ pakāsitaṃ – ‘itipidaṃ viññāṇaṃ anattā’’’ti.
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಆವುಸೋ, ಪುರಿಸೋ ಸಾರತ್ಥಿಕೋ ಸಾರಗವೇಸೀ ಸಾರಪರಿಯೇಸನಂ ಚರಮಾನೋ ತಿಣ್ಹಂ ಕುಠಾರಿಂ ಆದಾಯ ವನಂ ಪವಿಸೇಯ್ಯ। ಸೋ ತತ್ಥ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ ಮಹನ್ತಂ ಕದಲಿಕ್ಖನ್ಧಂ ಉಜುಂ ನವಂ ಅಕುಕ್ಕುಕಜಾತಂ 1। ತಮೇನಂ ಮೂಲೇ ಛಿನ್ದೇಯ್ಯ ; ಮೂಲೇ ಛೇತ್ವಾ ಅಗ್ಗೇ ಛಿನ್ದೇಯ್ಯ; ಅಗ್ಗೇ ಛೇತ್ವಾ ಪತ್ತವಟ್ಟಿಂ ವಿನಿಬ್ಭುಜೇಯ್ಯ 2। ಸೋ ತತ್ಥ ಫೇಗ್ಗುಮ್ಪಿ ನಾಧಿಗಚ್ಛೇಯ್ಯ, ಕುತೋ ಸಾರಂ! ಏವಮೇವ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖು ಛಸು ಫಸ್ಸಾಯತನೇಸು ನೇವತ್ತಾನಂ ನ ಅತ್ತನಿಯಂ ಸಮನುಪಸ್ಸತಿ। ಸೋ ಏವಂ ಅಸಮನುಪಸ್ಸನ್ತೋ 3 ನ ಕಿಞ್ಚಿ ಲೋಕೇ ಉಪಾದಿಯತಿ। ಅನುಪಾದಿಯಂ ನ ಪರಿತಸ್ಸತಿ। ಅಪರಿತಸ್ಸಂ ಪಚ್ಚತ್ತಞ್ಞೇವ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯತಿ। ‘ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ। ಸತ್ತಮಂ।
‘‘Seyyathāpi, āvuso, puriso sāratthiko sāragavesī sārapariyesanaṃ caramāno tiṇhaṃ kuṭhāriṃ ādāya vanaṃ paviseyya. So tattha passeyya mahantaṃ kadalikkhandhaṃ ujuṃ navaṃ akukkukajātaṃ 4. Tamenaṃ mūle chindeyya ; mūle chetvā agge chindeyya; agge chetvā pattavaṭṭiṃ vinibbhujeyya 5. So tattha pheggumpi nādhigaccheyya, kuto sāraṃ! Evameva kho, āvuso, bhikkhu chasu phassāyatanesu nevattānaṃ na attaniyaṃ samanupassati. So evaṃ asamanupassanto 6 na kiñci loke upādiyati. Anupādiyaṃ na paritassati. Aparitassaṃ paccattaññeva parinibbāyati. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī’’ti. Sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೭. ಉದಾಯೀಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Udāyīsuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೭. ಉದಾಯೀಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Udāyīsuttavaṇṇanā
