Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / దీఘనికాయ • Dīghanikāya |
౨. ఉదుమ్బరికసుత్తం
2. Udumbarikasuttaṃ
నిగ్రోధపరిబ్బాజకవత్థు
Nigrodhaparibbājakavatthu
౪౯. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా రాజగహే విహరతి గిజ్ఝకూటే పబ్బతే. తేన ఖో పన సమయేన నిగ్రోధో పరిబ్బాజకో ఉదుమ్బరికాయ పరిబ్బాజకారామే పటివసతి మహతియా పరిబ్బాజకపరిసాయ సద్ధిం తింసమత్తేహి పరిబ్బాజకసతేహి. అథ ఖో సన్ధానో గహపతి దివా దివస్స 1 రాజగహా నిక్ఖమి భగవన్తం దస్సనాయ. అథ ఖో సన్ధానస్స గహపతిస్స ఏతదహోసి – ‘‘అకాలో ఖో భగవన్తం దస్సనాయ. పటిసల్లీనో భగవా. మనోభావనీయానమ్పి భిక్ఖూనం అసమయో దస్సనాయ. పటిసల్లీనా మనోభావనీయా భిక్ఖూ. యంనూనాహం యేన ఉదుమ్బరికాయ పరిబ్బాజకారామో, యేన నిగ్రోధో పరిబ్బాజకో తేనుపసఙ్కమేయ్య’’న్తి. అథ ఖో సన్ధానో గహపతి యేన ఉదుమ్బరికాయ పరిబ్బాజకారామో, తేనుపసఙ్కమి.
49. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Tena kho pana samayena nigrodho paribbājako udumbarikāya paribbājakārāme paṭivasati mahatiyā paribbājakaparisāya saddhiṃ tiṃsamattehi paribbājakasatehi. Atha kho sandhāno gahapati divā divassa 2 rājagahā nikkhami bhagavantaṃ dassanāya. Atha kho sandhānassa gahapatissa etadahosi – ‘‘akālo kho bhagavantaṃ dassanāya. Paṭisallīno bhagavā. Manobhāvanīyānampi bhikkhūnaṃ asamayo dassanāya. Paṭisallīnā manobhāvanīyā bhikkhū. Yaṃnūnāhaṃ yena udumbarikāya paribbājakārāmo, yena nigrodho paribbājako tenupasaṅkameyya’’nti. Atha kho sandhāno gahapati yena udumbarikāya paribbājakārāmo, tenupasaṅkami.
౫౦. తేన ఖో పన సమయేన నిగ్రోధో పరిబ్బాజకో మహతియా పరిబ్బాజకపరిసాయ సద్ధిం నిసిన్నో హోతి ఉన్నాదినియా ఉచ్చాసద్దమహాసద్దాయ అనేకవిహితం తిరచ్ఛానకథం కథేన్తియా. సేయ్యథిదం – రాజకథం చోరకథం మహామత్తకథం సేనాకథం భయకథం యుద్ధకథం అన్నకథం పానకథం వత్థకథం సయనకథం మాలాకథం గన్ధకథం ఞాతికథం యానకథం గామకథం నిగమకథం నగరకథం జనపదకథం ఇత్థికథం సూరకథం విసిఖాకథం కుమ్భట్ఠానకథం పుబ్బపేతకథం నానత్తకథం లోకక్ఖాయికం సముద్దక్ఖాయికం ఇతిభవాభవకథం ఇతి వా.
50. Tena kho pana samayena nigrodho paribbājako mahatiyā paribbājakaparisāya saddhiṃ nisinno hoti unnādiniyā uccāsaddamahāsaddāya anekavihitaṃ tiracchānakathaṃ kathentiyā. Seyyathidaṃ – rājakathaṃ corakathaṃ mahāmattakathaṃ senākathaṃ bhayakathaṃ yuddhakathaṃ annakathaṃ pānakathaṃ vatthakathaṃ sayanakathaṃ mālākathaṃ gandhakathaṃ ñātikathaṃ yānakathaṃ gāmakathaṃ nigamakathaṃ nagarakathaṃ janapadakathaṃ itthikathaṃ sūrakathaṃ visikhākathaṃ kumbhaṭṭhānakathaṃ pubbapetakathaṃ nānattakathaṃ lokakkhāyikaṃ samuddakkhāyikaṃ itibhavābhavakathaṃ iti vā.
౫౧. అద్దసా ఖో నిగ్రోధో పరిబ్బాజకో సన్ధానం గహపతిం దూరతోవ ఆగచ్ఛన్తం. దిస్వా సకం పరిసం సణ్ఠాపేసి – ‘‘అప్పసద్దా భోన్తో హోన్తు, మా భోన్తో సద్దమకత్థ. అయం సమణస్స గోతమస్స సావకో ఆగచ్ఛతి సన్ధానో గహపతి. యావతా ఖో పన సమణస్స గోతమస్స సావకా గిహీ ఓదాతవసనా రాజగహే పటివసన్తి, అయం తేసం అఞ్ఞతరో సన్ధానో గహపతి. అప్పసద్దకామా ఖో పనేతే ఆయస్మన్తో అప్పసద్దవినీతా , అప్పసద్దస్స వణ్ణవాదినో. అప్పేవ నామ అప్పసద్దం పరిసం విదిత్వా ఉపసఙ్కమితబ్బం మఞ్ఞేయ్యా’’తి. ఏవం వుత్తే తే పరిబ్బాజకా తుణ్హీ అహేసుం.
51. Addasā kho nigrodho paribbājako sandhānaṃ gahapatiṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvā sakaṃ parisaṃ saṇṭhāpesi – ‘‘appasaddā bhonto hontu, mā bhonto saddamakattha. Ayaṃ samaṇassa gotamassa sāvako āgacchati sandhāno gahapati. Yāvatā kho pana samaṇassa gotamassa sāvakā gihī odātavasanā rājagahe paṭivasanti, ayaṃ tesaṃ aññataro sandhāno gahapati. Appasaddakāmā kho panete āyasmanto appasaddavinītā , appasaddassa vaṇṇavādino. Appeva nāma appasaddaṃ parisaṃ viditvā upasaṅkamitabbaṃ maññeyyā’’ti. Evaṃ vutte te paribbājakā tuṇhī ahesuṃ.
౫౨. అథ ఖో సన్ధానో గహపతి యేన నిగ్రోధో పరిబ్బాజకో తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా నిగ్రోధేన పరిబ్బాజకేన సద్ధిం సమ్మోది. సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో సన్ధానో గహపతి నిగ్రోధం పరిబ్బాజకం ఏతదవోచ – ‘‘అఞ్ఞథా ఖో ఇమే భోన్తో అఞ్ఞతిత్థియా పరిబ్బాజకా సఙ్గమ్మ సమాగమ్మ ఉన్నాదినో ఉచ్చాసద్దమహాసద్దా అనేకవిహితం తిరచ్ఛానకథం అనుయుత్తా విహరన్తి. సేయ్యథిదం – రాజకథం…పే॰… ఇతిభవాభవకథం ఇతి వా. అఞ్ఞథా ఖో 3 పన సో భగవా అరఞ్ఞవనపత్థాని పన్తాని సేనాసనాని పటిసేవతి అప్పసద్దాని అప్పనిగ్ఘోసాని విజనవాతాని మనుస్సరాహస్సేయ్యకాని పటిసల్లానసారుప్పానీ’’తి.
52. Atha kho sandhāno gahapati yena nigrodho paribbājako tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā nigrodhena paribbājakena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho sandhāno gahapati nigrodhaṃ paribbājakaṃ etadavoca – ‘‘aññathā kho ime bhonto aññatitthiyā paribbājakā saṅgamma samāgamma unnādino uccāsaddamahāsaddā anekavihitaṃ tiracchānakathaṃ anuyuttā viharanti. Seyyathidaṃ – rājakathaṃ…pe… itibhavābhavakathaṃ iti vā. Aññathā kho 4 pana so bhagavā araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevati appasaddāni appanigghosāni vijanavātāni manussarāhasseyyakāni paṭisallānasāruppānī’’ti.
౫౩. ఏవం వుత్తే నిగ్రోధో పరిబ్బాజకో సన్ధానం గహపతిం ఏతదవోచ – ‘‘యగ్ఘే గహపతి, జానేయ్యాసి, కేన సమణో గోతమో సద్ధిం సల్లపతి, కేన సాకచ్ఛం సమాపజ్జతి, కేన పఞ్ఞావేయ్యత్తియం సమాపజ్జతి? సుఞ్ఞాగారహతా సమణస్స గోతమస్స పఞ్ఞా అపరిసావచరో సమణో గోతమో నాలం సల్లాపాయ. సో అన్తమన్తానేవ సేవతి 5. సేయ్యథాపి నామ గోకాణా పరియన్తచారినీ అన్తమన్తానేవ సేవతి. ఏవమేవ సుఞ్ఞాగారహతా సమణస్స గోతమస్స పఞ్ఞా; అపరిసావచరో సమణో గోతమో; నాలం సల్లాపాయ. సో అన్తమన్తానేవ సేవతి. ఇఙ్ఘ, గహపతి, సమణో గోతమో ఇమం పరిసం ఆగచ్ఛేయ్య, ఏకపఞ్హేనేవ నం సంసాదేయ్యామ 6, తుచ్ఛకుమ్భీవ నం మఞ్ఞే ఓరోధేయ్యామా’’తి.
53. Evaṃ vutte nigrodho paribbājako sandhānaṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘yagghe gahapati, jāneyyāsi, kena samaṇo gotamo saddhiṃ sallapati, kena sākacchaṃ samāpajjati, kena paññāveyyattiyaṃ samāpajjati? Suññāgārahatā samaṇassa gotamassa paññā aparisāvacaro samaṇo gotamo nālaṃ sallāpāya. So antamantāneva sevati 7. Seyyathāpi nāma gokāṇā pariyantacārinī antamantāneva sevati. Evameva suññāgārahatā samaṇassa gotamassa paññā; aparisāvacaro samaṇo gotamo; nālaṃ sallāpāya. So antamantāneva sevati. Iṅgha, gahapati, samaṇo gotamo imaṃ parisaṃ āgaccheyya, ekapañheneva naṃ saṃsādeyyāma 8, tucchakumbhīva naṃ maññe orodheyyāmā’’ti.
౫౪. అస్సోసి ఖో భగవా దిబ్బాయ సోతధాతుయా విసుద్ధాయ అతిక్కన్తమానుసికాయ సన్ధానస్స గహపతిస్స నిగ్రోధేన పరిబ్బాజకేన సద్ధిం ఇమం కథాసల్లాపం. అథ ఖో భగవా గిజ్ఝకూటా పబ్బతా ఓరోహిత్వా యేన సుమాగధాయ తీరే మోరనివాపో తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా సుమాగధాయ తీరే మోరనివాపే అబ్భోకాసే చఙ్కమి. అద్దసా ఖో నిగ్రోధో పరిబ్బాజకో భగవన్తం సుమాగధాయ తీరే మోరనివాపే అబ్భోకాసే చఙ్కమన్తం. దిస్వాన సకం పరిసం సణ్ఠాపేసి – ‘‘అప్పసద్దా భోన్తో హోన్తు, మా భోన్తో సద్దమకత్థ, అయం సమణో గోతమో సుమాగధాయ తీరే మోరనివాపే అబ్భోకాసే చఙ్కమతి. అప్పసద్దకామో ఖో పన సో ఆయస్మా, అప్పసద్దస్స వణ్ణవాదీ. అప్పేవ నామ అప్పసద్దం పరిసం విదిత్వా ఉపసఙ్కమితబ్బం మఞ్ఞేయ్య. సచే సమణో గోతమో ఇమం పరిసం ఆగచ్ఛేయ్య, ఇమం తం పఞ్హం పుచ్ఛేయ్యామ – ‘కో నామ సో, భన్తే, భగవతో ధమ్మో, యేన భగవా సావకే వినేతి, యేన భగవతా సావకా వినీతా అస్సాసప్పత్తా పటిజానన్తి అజ్ఝాసయం ఆదిబ్రహ్మచరియ’న్తి? ఏవం వుత్తే తే పరిబ్బాజకా తుణ్హీ అహేసుం.
54. Assosi kho bhagavā dibbāya sotadhātuyā visuddhāya atikkantamānusikāya sandhānassa gahapatissa nigrodhena paribbājakena saddhiṃ imaṃ kathāsallāpaṃ. Atha kho bhagavā gijjhakūṭā pabbatā orohitvā yena sumāgadhāya tīre moranivāpo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā sumāgadhāya tīre moranivāpe abbhokāse caṅkami. Addasā kho nigrodho paribbājako bhagavantaṃ sumāgadhāya tīre moranivāpe abbhokāse caṅkamantaṃ. Disvāna sakaṃ parisaṃ saṇṭhāpesi – ‘‘appasaddā bhonto hontu, mā bhonto saddamakattha, ayaṃ samaṇo gotamo sumāgadhāya tīre moranivāpe abbhokāse caṅkamati. Appasaddakāmo kho pana so āyasmā, appasaddassa vaṇṇavādī. Appeva nāma appasaddaṃ parisaṃ viditvā upasaṅkamitabbaṃ maññeyya. Sace samaṇo gotamo imaṃ parisaṃ āgaccheyya, imaṃ taṃ pañhaṃ puccheyyāma – ‘ko nāma so, bhante, bhagavato dhammo, yena bhagavā sāvake vineti, yena bhagavatā sāvakā vinītā assāsappattā paṭijānanti ajjhāsayaṃ ādibrahmacariya’nti? Evaṃ vutte te paribbājakā tuṇhī ahesuṃ.
తపోజిగుచ్ఛావాదో
Tapojigucchāvādo
౫౫. అథ ఖో భగవా యేన నిగ్రోధో పరిబ్బాజకో తేనుపసఙ్కమి. అథ ఖో నిగ్రోధో పరిబ్బాజకో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘ఏతు ఖో, భన్తే, భగవా, స్వాగతం, భన్తే, భగవతో. చిరస్సం ఖో, భన్తే, భగవా ఇమం పరియాయమకాసి యదిదం ఇధాగమనాయ. నిసీదతు, భన్తే, భగవా, ఇదమాసనం పఞ్ఞత్త’’న్తి. నిసీది భగవా పఞ్ఞత్తే ఆసనే. నిగ్రోధోపి ఖో పరిబ్బాజకో అఞ్ఞతరం నీచాసనం గహేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నం ఖో నిగ్రోధం పరిబ్బాజకం భగవా ఏతదవోచ – ‘‘కాయ నుత్థ, నిగ్రోధ, ఏతరహి కథాయ సన్నిసిన్నా, కా చ పన వో అన్తరాకథా విప్పకతా’’తి? ఏవం వుత్తే, నిగ్రోధో పరిబ్బాజకో భగవన్తం ఏతదవోచ, ‘‘ఇధ మయం, భన్తే, అద్దసామ భగవన్తం సుమాగధాయ తీరే మోరనివాపే అబ్భోకాసే చఙ్కమన్తం, దిస్వాన ఏవం అవోచుమ్హా – ‘సచే సమణో గోతమో ఇమం పరిసం ఆగచ్ఛేయ్య, ఇమం తం పఞ్హం పుచ్ఛేయ్యామ – కో నామ సో, భన్తే, భగవతో ధమ్మో, యేన భగవా సావకే వినేతి, యేన భగవతా సావకా వినీతా అస్సాసప్పత్తా పటిజానన్తి అజ్ఝాసయం ఆదిబ్రహ్మచరియ’న్తి? అయం ఖో నో, భన్తే, అన్తరాకథా విప్పకతా; అథ భగవా అనుప్పత్తో’’తి.
55. Atha kho bhagavā yena nigrodho paribbājako tenupasaṅkami. Atha kho nigrodho paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘etu kho, bhante, bhagavā, svāgataṃ, bhante, bhagavato. Cirassaṃ kho, bhante, bhagavā imaṃ pariyāyamakāsi yadidaṃ idhāgamanāya. Nisīdatu, bhante, bhagavā, idamāsanaṃ paññatta’’nti. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nigrodhopi kho paribbājako aññataraṃ nīcāsanaṃ gahetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho nigrodhaṃ paribbājakaṃ bhagavā etadavoca – ‘‘kāya nuttha, nigrodha, etarahi kathāya sannisinnā, kā ca pana vo antarākathā vippakatā’’ti? Evaṃ vutte, nigrodho paribbājako bhagavantaṃ etadavoca, ‘‘idha mayaṃ, bhante, addasāma bhagavantaṃ sumāgadhāya tīre moranivāpe abbhokāse caṅkamantaṃ, disvāna evaṃ avocumhā – ‘sace samaṇo gotamo imaṃ parisaṃ āgaccheyya, imaṃ taṃ pañhaṃ puccheyyāma – ko nāma so, bhante, bhagavato dhammo, yena bhagavā sāvake vineti, yena bhagavatā sāvakā vinītā assāsappattā paṭijānanti ajjhāsayaṃ ādibrahmacariya’nti? Ayaṃ kho no, bhante, antarākathā vippakatā; atha bhagavā anuppatto’’ti.
౫౬. ‘‘దుజ్జానం ఖో ఏతం, నిగ్రోధ, తయా అఞ్ఞదిట్ఠికేన అఞ్ఞఖన్తికేన అఞ్ఞరుచికేన అఞ్ఞత్రాయోగేన అఞ్ఞత్రాచరియకేన, యేనాహం సావకే వినేమి , యేన మయా సావకా వినీతా అస్సాసప్పత్తా పటిజానన్తి అజ్ఝాసయం ఆదిబ్రహ్మచరియం. ఇఙ్ఘ త్వం మం, నిగ్రోధ, సకే ఆచరియకే అధిజేగుచ్ఛే పఞ్హం పుచ్ఛ – ‘కథం సన్తా ను ఖో, భన్తే, తపోజిగుచ్ఛా పరిపుణ్ణా హోతి, కథం అపరిపుణ్ణా’తి? ఏవం వుత్తే తే పరిబ్బాజకా ఉన్నాదినో ఉచ్చాసద్దమహాసద్దా అహేసుం – ‘‘అచ్ఛరియం వత భో, అబ్భుతం వత భో, సమణస్స గోతమస్స మహిద్ధికతా మహానుభావతా, యత్ర హి నామ సకవాదం ఠపేస్సతి, పరవాదేన పవారేస్సతీ’’తి.
56. ‘‘Dujjānaṃ kho etaṃ, nigrodha, tayā aññadiṭṭhikena aññakhantikena aññarucikena aññatrāyogena aññatrācariyakena, yenāhaṃ sāvake vinemi , yena mayā sāvakā vinītā assāsappattā paṭijānanti ajjhāsayaṃ ādibrahmacariyaṃ. Iṅgha tvaṃ maṃ, nigrodha, sake ācariyake adhijegucche pañhaṃ puccha – ‘kathaṃ santā nu kho, bhante, tapojigucchā paripuṇṇā hoti, kathaṃ aparipuṇṇā’ti? Evaṃ vutte te paribbājakā unnādino uccāsaddamahāsaddā ahesuṃ – ‘‘acchariyaṃ vata bho, abbhutaṃ vata bho, samaṇassa gotamassa mahiddhikatā mahānubhāvatā, yatra hi nāma sakavādaṃ ṭhapessati, paravādena pavāressatī’’ti.
౫౭. అథ ఖో నిగ్రోధో పరిబ్బాజకో తే పరిబ్బాజకే అప్పసద్దే కత్వా భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘మయం ఖో, భన్తే, తపోజిగుచ్ఛావాదా 9 తపోజిగుచ్ఛాసారా తపోజిగుచ్ఛాఅల్లీనా విహరామ . కథం సన్తా ను ఖో, భన్తే, తపోజిగుచ్ఛా పరిపుణ్ణా హోతి, కథం అపరిపుణ్ణా’’తి?
57. Atha kho nigrodho paribbājako te paribbājake appasadde katvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘mayaṃ kho, bhante, tapojigucchāvādā 10 tapojigucchāsārā tapojigucchāallīnā viharāma . Kathaṃ santā nu kho, bhante, tapojigucchā paripuṇṇā hoti, kathaṃ aparipuṇṇā’’ti?
‘‘ఇధ, నిగ్రోధ, తపస్సీ అచేలకో హోతి ముత్తాచారో, హత్థాపలేఖనో 11, న ఏహిభద్దన్తికో, న తిట్ఠభద్దన్తికో, నాభిహటం , న ఉద్దిస్సకతం, న నిమన్తనం సాదియతి, సో న కుమ్భిముఖా పటిగ్గణ్హాతి, న కళోపిముఖా పటిగ్గణ్హాతి, న ఏళకమన్తరం, న దణ్డమన్తరం, న ముసలమన్తరం, న ద్విన్నం భుఞ్జమానానం, న గబ్భినియా, న పాయమానాయ, న పురిసన్తరగతాయ, న సఙ్కిత్తీసు, న యత్థ సా ఉపట్ఠితో హోతి, న యత్థ మక్ఖికా సణ్డసణ్డచారినీ, న మచ్ఛం, న మంసం, న సురం, న మేరయం, న థుసోదకం పివతి, సో ఏకాగారికో వా హోతి ఏకాలోపికో, ద్వాగారికో వా హోతి ద్వాలోపికో, సత్తాగారికో వా హోతి సత్తాలోపికో, ఏకిస్సాపి దత్తియా యాపేతి, ద్వీహిపి దత్తీహి యాపేతి, సత్తహిపి దత్తీహి యాపేతి; ఏకాహికమ్పి ఆహారం ఆహారేతి, ద్వీహికమ్పి 12 ఆహారం ఆహారేతి, సత్తాహికమ్పి ఆహారం ఆహారేతి, ఇతి ఏవరూపం అద్ధమాసికమ్పి పరియాయభత్తభోజనానుయోగమనుయుత్తో విహరతి. సో సాకభక్ఖో వా హోతి, సామాకభక్ఖో వా హోతి, నీవారభక్ఖో వా హోతి, దద్దులభక్ఖో వా హోతి, హటభక్ఖో వా హోతి, కణభక్ఖో వా హోతి, ఆచామభక్ఖో వా హోతి, పిఞ్ఞాకభక్ఖో వా హోతి, తిణభక్ఖో వా హోతి, గోమయభక్ఖో వా హోతి; వనమూలఫలాహారో యాపేతి పవత్తఫలభోజీ. సో సాణానిపి ధారేతి , మసాణానిపి ధారేతి, ఛవదుస్సానిపి ధారేతి, పంసుకూలానిపి ధారేతి, తిరీటానిపి ధారేతి, అజినమ్పి ధారేతి, అజినక్ఖిపమ్పి ధారేతి, కుసచీరమ్పి ధారేతి, వాకచీరమ్పి ధారేతి, ఫలకచీరమ్పి ధారేతి, కేసకమ్బలమ్పి ధారేతి, వాళకమ్బలమ్పి ధారేతి, ఉలూకపక్ఖమ్పి ధారేతి, కేసమస్సులోచకోపి హోతి కేసమస్సులోచనానుయోగమనుయుత్తో , ఉబ్భట్ఠకోపి 13 హోతి ఆసనపటిక్ఖిత్తో, ఉక్కుటికోపి హోతి ఉక్కుటికప్పధానమనుయుత్తో, కణ్టకాపస్సయికోపి హోతి కణ్టకాపస్సయే సేయ్యం కప్పేతి, ఫలకసేయ్యమ్పి కప్పేతి, థణ్డిలసేయ్యమ్పి కప్పేతి, ఏకపస్సయికోపి హోతి రజోజల్లధరో, అబ్భోకాసికోపి హోతి యథాసన్థతికో, వేకటికోపి హోతి వికటభోజనానుయోగమనుయుత్తో, అపానకోపి హోతి అపానకత్తమనుయుత్తో, సాయతతియకమ్పి ఉదకోరోహనానుయోగమనుయుత్తో విహరతి. తం కిం మఞ్ఞసి, నిగ్రోధ, యది ఏవం సన్తే తపోజిగుచ్ఛా పరిపుణ్ణా వా హోతి అపరిపుణ్ణా వా’’తి? ‘‘అద్ధా ఖో, భన్తే, ఏవం సన్తే తపోజిగుచ్ఛా పరిపుణ్ణా హోతి, నో అపరిపుణ్ణా’’తి. ‘‘ఏవం పరిపుణ్ణాయపి ఖో అహం, నిగ్రోధ, తపోజిగుచ్ఛాయ అనేకవిహితే ఉపక్కిలేసే వదామీ’’తి.
‘‘Idha, nigrodha, tapassī acelako hoti muttācāro, hatthāpalekhano 14, na ehibhaddantiko, na tiṭṭhabhaddantiko, nābhihaṭaṃ , na uddissakataṃ, na nimantanaṃ sādiyati, so na kumbhimukhā paṭiggaṇhāti, na kaḷopimukhā paṭiggaṇhāti, na eḷakamantaraṃ, na daṇḍamantaraṃ, na musalamantaraṃ, na dvinnaṃ bhuñjamānānaṃ, na gabbhiniyā, na pāyamānāya, na purisantaragatāya, na saṅkittīsu, na yattha sā upaṭṭhito hoti, na yattha makkhikā saṇḍasaṇḍacārinī, na macchaṃ, na maṃsaṃ, na suraṃ, na merayaṃ, na thusodakaṃ pivati, so ekāgāriko vā hoti ekālopiko, dvāgāriko vā hoti dvālopiko, sattāgāriko vā hoti sattālopiko, ekissāpi dattiyā yāpeti, dvīhipi dattīhi yāpeti, sattahipi dattīhi yāpeti; ekāhikampi āhāraṃ āhāreti, dvīhikampi 15 āhāraṃ āhāreti, sattāhikampi āhāraṃ āhāreti, iti evarūpaṃ addhamāsikampi pariyāyabhattabhojanānuyogamanuyutto viharati. So sākabhakkho vā hoti, sāmākabhakkho vā hoti, nīvārabhakkho vā hoti, daddulabhakkho vā hoti, haṭabhakkho vā hoti, kaṇabhakkho vā hoti, ācāmabhakkho vā hoti, piññākabhakkho vā hoti, tiṇabhakkho vā hoti, gomayabhakkho vā hoti; vanamūlaphalāhāro yāpeti pavattaphalabhojī. So sāṇānipi dhāreti , masāṇānipi dhāreti, chavadussānipi dhāreti, paṃsukūlānipi dhāreti, tirīṭānipi dhāreti, ajinampi dhāreti, ajinakkhipampi dhāreti, kusacīrampi dhāreti, vākacīrampi dhāreti, phalakacīrampi dhāreti, kesakambalampi dhāreti, vāḷakambalampi dhāreti, ulūkapakkhampi dhāreti, kesamassulocakopi hoti kesamassulocanānuyogamanuyutto , ubbhaṭṭhakopi 16 hoti āsanapaṭikkhitto, ukkuṭikopi hoti ukkuṭikappadhānamanuyutto, kaṇṭakāpassayikopi hoti kaṇṭakāpassaye seyyaṃ kappeti, phalakaseyyampi kappeti, thaṇḍilaseyyampi kappeti, ekapassayikopi hoti rajojalladharo, abbhokāsikopi hoti yathāsanthatiko, vekaṭikopi hoti vikaṭabhojanānuyogamanuyutto, apānakopi hoti apānakattamanuyutto, sāyatatiyakampi udakorohanānuyogamanuyutto viharati. Taṃ kiṃ maññasi, nigrodha, yadi evaṃ sante tapojigucchā paripuṇṇā vā hoti aparipuṇṇā vā’’ti? ‘‘Addhā kho, bhante, evaṃ sante tapojigucchā paripuṇṇā hoti, no aparipuṇṇā’’ti. ‘‘Evaṃ paripuṇṇāyapi kho ahaṃ, nigrodha, tapojigucchāya anekavihite upakkilese vadāmī’’ti.
ఉపక్కిలేసో
Upakkileso
౫౮. ‘‘యథా కథం పన, భన్తే, భగవా ఏవం పరిపుణ్ణాయ తపోజిగుచ్ఛాయ అనేకవిహితే ఉపక్కిలేసే వదతీ’’తి? ‘‘ఇధ, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా అత్తమనో హోతి పరిపుణ్ణసఙ్కప్పో. యమ్పి, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా అత్తమనో హోతి పరిపుణ్ణసఙ్కప్పో. అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
58. ‘‘Yathā kathaṃ pana, bhante, bhagavā evaṃ paripuṇṇāya tapojigucchāya anekavihite upakkilese vadatī’’ti? ‘‘Idha, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo. Yampi, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo. Ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా అత్తానుక్కంసేతి పరం వమ్భేతి. యమ్పి, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా అత్తానుక్కంసేతి పరం వమ్భేతి. అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā attānukkaṃseti paraṃ vambheti. Yampi, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā attānukkaṃseti paraṃ vambheti. Ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా మజ్జతి ముచ్ఛతి పమాదమాపజ్జతి 17. యమ్పి, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా మజ్జతి ముచ్ఛతి పమాదమాపజ్జతి. అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā majjati mucchati pamādamāpajjati 18. Yampi, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā majjati mucchati pamādamāpajjati. Ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
౫౯. ‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా లాభసక్కారసిలోకం అభినిబ్బత్తేతి, సో తేన లాభసక్కారసిలోకేన అత్తమనో హోతి పరిపుణ్ణసఙ్కప్పో. యమ్పి, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా లాభసక్కారసిలోకం అభినిబ్బత్తేతి, సో తేన లాభసక్కారసిలోకేన అత్తమనో హోతి పరిపుణ్ణసఙ్కప్పో. అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
59. ‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti, so tena lābhasakkārasilokena attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo. Yampi, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti, so tena lābhasakkārasilokena attamano hoti paripuṇṇasaṅkappo. Ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా లాభసక్కారసిలోకం అభినిబ్బత్తేతి, సో తేన లాభసక్కారసిలోకేన అత్తానుక్కంసేతి పరం వమ్భేతి. యమ్పి, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా లాభసక్కారసిలోకం అభినిబ్బత్తేతి, సో తేన లాభసక్కారసిలోకేన అత్తానుక్కంసేతి పరం వమ్భేతి. అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti, so tena lābhasakkārasilokena attānukkaṃseti paraṃ vambheti. Yampi, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti, so tena lābhasakkārasilokena attānukkaṃseti paraṃ vambheti. Ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా లాభసక్కారసిలోకం అభినిబ్బత్తేతి, సో తేన లాభసక్కారసిలోకేన మజ్జతి ముచ్ఛతి పమాదమాపజ్జతి. యమ్పి, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా లాభసక్కారసిలోకం అభినిబ్బత్తేతి, సో తేన లాభసక్కారసిలోకేన మజ్జతి ముచ్ఛతి పమాదమాపజ్జతి. అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti, so tena lābhasakkārasilokena majjati mucchati pamādamāpajjati. Yampi, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti, so tena lābhasakkārasilokena majjati mucchati pamādamāpajjati. Ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
౬౦. ‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ భోజనేసు వోదాసం ఆపజ్జతి – ‘ఇదం మే ఖమతి, ఇదం మే నక్ఖమతీ’తి. సో యఞ్చ 19 ఖ్వస్స నక్ఖమతి, తం సాపేక్ఖో పజహతి. యం పనస్స ఖమతి, తం గధితో 20 ముచ్ఛితో అజ్ఝాపన్నో అనాదీనవదస్సావీ అనిస్సరణపఞ్ఞో పరిభుఞ్జతి…పే॰… అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
60. ‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī bhojanesu vodāsaṃ āpajjati – ‘idaṃ me khamati, idaṃ me nakkhamatī’ti. So yañca 21 khvassa nakkhamati, taṃ sāpekkho pajahati. Yaṃ panassa khamati, taṃ gadhito 22 mucchito ajjhāpanno anādīnavadassāvī anissaraṇapañño paribhuñjati…pe… ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి లాభసక్కారసిలోకనికన్తిహేతు – ‘సక్కరిస్సన్తి మం రాజానో రాజమహామత్తా ఖత్తియా బ్రాహ్మణా గహపతికా తిత్థియా’తి…పే॰… అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati lābhasakkārasilokanikantihetu – ‘sakkarissanti maṃ rājāno rājamahāmattā khattiyā brāhmaṇā gahapatikā titthiyā’ti…pe… ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
౬౧. ‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ అఞ్ఞతరం సమణం వా బ్రాహ్మణం వా అపసాదేతా 23 హోతి – ‘కిం పనాయం సమ్బహులాజీవో 24 సబ్బం సంభక్ఖేతి. సేయ్యథిదం – మూలబీజం ఖన్ధబీజం ఫళుబీజం అగ్గబీజం బీజబీజమేవ పఞ్చమం, అసనివిచక్కం దన్తకూటం, సమణప్పవాదేనా’తి…పే॰… అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
61. ‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī aññataraṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā apasādetā 25 hoti – ‘kiṃ panāyaṃ sambahulājīvo 26 sabbaṃ saṃbhakkheti. Seyyathidaṃ – mūlabījaṃ khandhabījaṃ phaḷubījaṃ aggabījaṃ bījabījameva pañcamaṃ, asanivicakkaṃ dantakūṭaṃ, samaṇappavādenā’ti…pe… ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ పస్సతి అఞ్ఞతరం సమణం వా బ్రాహ్మణం వా కులేసు సక్కరియమానం గరుకరియమానం మానియమానం పూజియమానం. దిస్వా తస్స ఏవం హోతి – ‘ఇమఞ్హి నామ సమ్బహులాజీవం కులేసు సక్కరోన్తి గరుం కరోన్తి మానేన్తి పూజేన్తి. మం పన తపస్సిం లూఖాజీవిం కులేసు న సక్కరోన్తి న గరుం కరోన్తి న మానేన్తి న పూజేన్తీ’తి, ఇతి సో ఇస్సామచ్ఛరియం కులేసు ఉప్పాదేతా హోతి…పే॰… అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī passati aññataraṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā kulesu sakkariyamānaṃ garukariyamānaṃ māniyamānaṃ pūjiyamānaṃ. Disvā tassa evaṃ hoti – ‘imañhi nāma sambahulājīvaṃ kulesu sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti. Maṃ pana tapassiṃ lūkhājīviṃ kulesu na sakkaronti na garuṃ karonti na mānenti na pūjentī’ti, iti so issāmacchariyaṃ kulesu uppādetā hoti…pe… ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
౬౨. ‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ ఆపాథకనిసాదీ హోతి…పే॰… అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
62. ‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī āpāthakanisādī hoti…pe… ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ అత్తానం అదస్సయమానో కులేసు చరతి – ‘ఇదమ్పి మే తపస్మిం ఇదమ్పి మే తపస్మి’న్తి…పే॰… అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī attānaṃ adassayamāno kulesu carati – ‘idampi me tapasmiṃ idampi me tapasmi’nti…pe… ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ కిఞ్చిదేవ పటిచ్ఛన్నం సేవతి. సో ‘ఖమతి తే ఇద’న్తి పుట్ఠో సమానో అక్ఖమమానం ఆహ – ‘ఖమతీ’తి. ఖమమానం ఆహ – ‘నక్ఖమతీ’తి. ఇతి సో సమ్పజానముసా భాసితా హోతి…పే॰… అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī kiñcideva paṭicchannaṃ sevati. So ‘khamati te ida’nti puṭṭho samāno akkhamamānaṃ āha – ‘khamatī’ti. Khamamānaṃ āha – ‘nakkhamatī’ti. Iti so sampajānamusā bhāsitā hoti…pe… ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ తథాగతస్స వా తథాగతసావకస్స వా ధమ్మం దేసేన్తస్స సన్తంయేవ పరియాయం అనుఞ్ఞేయ్యం నానుజానాతి…పే॰… అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī tathāgatassa vā tathāgatasāvakassa vā dhammaṃ desentassa santaṃyeva pariyāyaṃ anuññeyyaṃ nānujānāti…pe… ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
౬౩. ‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ కోధనో హోతి ఉపనాహీ. యమ్పి, నిగ్రోధ, తపస్సీ కోధనో హోతి ఉపనాహీ. అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
63. ‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī kodhano hoti upanāhī. Yampi, nigrodha, tapassī kodhano hoti upanāhī. Ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ మక్ఖీ హోతి పళాసీ 27 …పే॰… ఇస్సుకీ హోతి మచ్ఛరీ… సఠో హోతి మాయావీ… థద్ధో హోతి అతిమానీ… పాపిచ్ఛో హోతి పాపికానం ఇచ్ఛానం వసం గతో… మిచ్ఛాదిట్ఠికో హోతి అన్తగ్గాహికాయ దిట్ఠియా సమన్నాగతో… సన్దిట్ఠిపరామాసీ హోతి ఆధానగ్గాహీ దుప్పటినిస్సగ్గీ. యమ్పి, నిగ్రోధ, తపస్సీ సన్దిట్ఠిపరామాసీ హోతి ఆధానగ్గాహీ దుప్పటినిస్సగ్గీ. అయమ్పి ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సినో ఉపక్కిలేసో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī makkhī hoti paḷāsī 28 …pe… issukī hoti maccharī… saṭho hoti māyāvī… thaddho hoti atimānī… pāpiccho hoti pāpikānaṃ icchānaṃ vasaṃ gato… micchādiṭṭhiko hoti antaggāhikāya diṭṭhiyā samannāgato… sandiṭṭhiparāmāsī hoti ādhānaggāhī duppaṭinissaggī. Yampi, nigrodha, tapassī sandiṭṭhiparāmāsī hoti ādhānaggāhī duppaṭinissaggī. Ayampi kho, nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
‘‘తం కిం మఞ్ఞసి, నిగ్రోధ, యదిమే తపోజిగుచ్ఛా 29 ఉపక్కిలేసా వా అనుపక్కిలేసా వా’’తి? ‘‘అద్ధా ఖో ఇమే, భన్తే, తపోజిగుచ్ఛా 30 ఉపక్కిలేసా 31, నో అనుపక్కిలేసా. ఠానం ఖో పనేతం, భన్తే, విజ్జతి యం ఇధేకచ్చో తపస్సీ సబ్బేహేవ ఇమేహి ఉపక్కిలేసేహి సమన్నాగతో అస్స; కో పన వాదో అఞ్ఞతరఞ్ఞతరేనా’’తి.
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, nigrodha, yadime tapojigucchā 32 upakkilesā vā anupakkilesā vā’’ti? ‘‘Addhā kho ime, bhante, tapojigucchā 33 upakkilesā 34, no anupakkilesā. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, bhante, vijjati yaṃ idhekacco tapassī sabbeheva imehi upakkilesehi samannāgato assa; ko pana vādo aññataraññatarenā’’ti.
పరిసుద్ధపపటికప్పత్తకథా
Parisuddhapapaṭikappattakathā
౬౪. ‘‘ఇధ, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా న అత్తమనో హోతి న పరిపుణ్ణసఙ్కప్పో. యమ్పి, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా న అత్తమనో హోతి న పరిపుణ్ణసఙ్కప్పో. ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
64. ‘‘Idha, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā na attamano hoti na paripuṇṇasaṅkappo. Yampi, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā na attamano hoti na paripuṇṇasaṅkappo. Evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా న అత్తానుక్కంసేతి న పరం వమ్భేతి…పే॰… ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā na attānukkaṃseti na paraṃ vambheti…pe… evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా న మజ్జతి న ముచ్ఛతి న పమాదమాపజ్జతి…పే॰… ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā na majjati na mucchati na pamādamāpajjati…pe… evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
౬౫. ‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా లాభసక్కారసిలోకం అభినిబ్బత్తేతి, సో తేన లాభసక్కారసిలోకేన న అత్తమనో హోతి న పరిపుణ్ణసఙ్కప్పో…పే॰… ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
65. ‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti, so tena lābhasakkārasilokena na attamano hoti na paripuṇṇasaṅkappo…pe… evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా లాభసక్కారసిలోకం అభినిబ్బత్తేతి, సో తేన లాభసక్కారసిలోకేన న అత్తానుక్కంసేతి న పరం వమ్భేతి…పే॰… ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti, so tena lābhasakkārasilokena na attānukkaṃseti na paraṃ vambheti…pe… evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ తపం సమాదియతి, సో తేన తపసా లాభసక్కారసిలోకం అభినిబ్బత్తేతి, సో తేన లాభసక్కారసిలోకేన న మజ్జతి న ముచ్ఛతి న పమాదమాపజ్జతి…పే॰… ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī tapaṃ samādiyati, so tena tapasā lābhasakkārasilokaṃ abhinibbatteti, so tena lābhasakkārasilokena na majjati na mucchati na pamādamāpajjati…pe… evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
౬౬. ‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ భోజనేసు న వోదాసం ఆపజ్జతి – ‘ఇదం మే ఖమతి, ఇదం మే నక్ఖమతీ’తి. సో యఞ్చ ఖ్వస్స నక్ఖమతి, తం అనపేక్ఖో పజహతి. యం పనస్స ఖమతి , తం అగధితో అముచ్ఛితో అనజ్ఝాపన్నో ఆదీనవదస్సావీ నిస్సరణపఞ్ఞో పరిభుఞ్జతి…పే॰… ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
66. ‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī bhojanesu na vodāsaṃ āpajjati – ‘idaṃ me khamati, idaṃ me nakkhamatī’ti. So yañca khvassa nakkhamati, taṃ anapekkho pajahati. Yaṃ panassa khamati , taṃ agadhito amucchito anajjhāpanno ādīnavadassāvī nissaraṇapañño paribhuñjati…pe… evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ న తపం సమాదియతి లాభసక్కారసిలోకనికన్తిహేతు – ‘సక్కరిస్సన్తి మం రాజానో రాజమహామత్తా ఖత్తియా బ్రాహ్మణా గహపతికా తిత్థియా’తి…పే॰… ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī na tapaṃ samādiyati lābhasakkārasilokanikantihetu – ‘sakkarissanti maṃ rājāno rājamahāmattā khattiyā brāhmaṇā gahapatikā titthiyā’ti…pe… evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
౬౭. ‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ అఞ్ఞతరం సమణం వా బ్రాహ్మణం వా నాపసాదేతా హోతి – ‘కిం పనాయం సమ్బహులాజీవో సబ్బం సంభక్ఖేతి. సేయ్యథిదం – మూలబీజం ఖన్ధబీజం ఫళుబీజం అగ్గబీజం బీజబీజమేవ పఞ్చమం, అసనివిచక్కం దన్తకూటం, సమణప్పవాదేనా’తి…పే॰… ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
67. ‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī aññataraṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā nāpasādetā hoti – ‘kiṃ panāyaṃ sambahulājīvo sabbaṃ saṃbhakkheti. Seyyathidaṃ – mūlabījaṃ khandhabījaṃ phaḷubījaṃ aggabījaṃ bījabījameva pañcamaṃ, asanivicakkaṃ dantakūṭaṃ, samaṇappavādenā’ti…pe… evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ పస్సతి అఞ్ఞతరం సమణం వా బ్రాహ్మణం వా కులేసు సక్కరియమానం గరు కరియమానం మానియమానం పూజియమానం. దిస్వా తస్స న ఏవం హోతి – ‘ఇమఞ్హి నామ సమ్బహులాజీవం కులేసు సక్కరోన్తి గరుం కరోన్తి మానేన్తి పూజేన్తి. మం పన తపస్సిం లూఖాజీవిం కులేసు న సక్కరోన్తి న గరుం కరోన్తి న మానేన్తి న పూజేన్తీ’తి, ఇతి సో ఇస్సామచ్ఛరియం కులేసు నుప్పాదేతా హోతి…పే॰… ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī passati aññataraṃ samaṇaṃ vā brāhmaṇaṃ vā kulesu sakkariyamānaṃ garu kariyamānaṃ māniyamānaṃ pūjiyamānaṃ. Disvā tassa na evaṃ hoti – ‘imañhi nāma sambahulājīvaṃ kulesu sakkaronti garuṃ karonti mānenti pūjenti. Maṃ pana tapassiṃ lūkhājīviṃ kulesu na sakkaronti na garuṃ karonti na mānenti na pūjentī’ti, iti so issāmacchariyaṃ kulesu nuppādetā hoti…pe… evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
౬౮. ‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ న ఆపాథకనిసాదీ హోతి…పే॰… ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
68. ‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī na āpāthakanisādī hoti…pe… evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ న అత్తానం అదస్సయమానో కులేసు చరతి – ‘ఇదమ్పి మే తపస్మిం, ఇదమ్పి మే తపస్మి’న్తి…పే॰… ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī na attānaṃ adassayamāno kulesu carati – ‘idampi me tapasmiṃ, idampi me tapasmi’nti…pe… evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ న కఞ్చిదేవ పటిచ్ఛన్నం సేవతి, సో – ‘ఖమతి తే ఇద’న్తి పుట్ఠో సమానో అక్ఖమమానం ఆహ – ‘నక్ఖమతీ’తి. ఖమమానం ఆహ – ‘ఖమతీ’తి. ఇతి సో సమ్పజానముసా న భాసితా హోతి…పే॰… ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī na kañcideva paṭicchannaṃ sevati, so – ‘khamati te ida’nti puṭṭho samāno akkhamamānaṃ āha – ‘nakkhamatī’ti. Khamamānaṃ āha – ‘khamatī’ti. Iti so sampajānamusā na bhāsitā hoti…pe… evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ తథాగతస్స వా తథాగతసావకస్స వా ధమ్మం దేసేన్తస్స సన్తంయేవ పరియాయం అనుఞ్ఞేయ్యం అనుజానాతి…పే॰… ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī tathāgatassa vā tathāgatasāvakassa vā dhammaṃ desentassa santaṃyeva pariyāyaṃ anuññeyyaṃ anujānāti…pe… evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
౬౯. ‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ అక్కోధనో హోతి అనుపనాహీ. యమ్పి, నిగ్రోధ, తపస్సీ అక్కోధనో హోతి అనుపనాహీ ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
69. ‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī akkodhano hoti anupanāhī. Yampi, nigrodha, tapassī akkodhano hoti anupanāhī evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
‘‘పున చపరం, నిగ్రోధ, తపస్సీ అమక్ఖీ హోతి అపళాసీ…పే॰… అనిస్సుకీ హోతి అమచ్ఛరీ… అసఠో హోతి అమాయావీ… అత్థద్ధో హోతి అనతిమానీ… న పాపిచ్ఛో హోతి న పాపికానం ఇచ్ఛానం వసం గతో… న మిచ్ఛాదిట్ఠికో హోతి న అన్తగ్గాహికాయ దిట్ఠియా సమన్నాగతో… న సన్దిట్ఠిపరామాసీ హోతి న ఆధానగ్గాహీ సుప్పటినిస్సగ్గీ. యమ్పి, నిగ్రోధ, తపస్సీ న సన్దిట్ఠిపరామాసీ హోతి న ఆధానగ్గాహీ సుప్పటినిస్సగ్గీ. ఏవం సో తస్మిం ఠానే పరిసుద్ధో హోతి.
‘‘Puna caparaṃ, nigrodha, tapassī amakkhī hoti apaḷāsī…pe… anissukī hoti amaccharī… asaṭho hoti amāyāvī… atthaddho hoti anatimānī… na pāpiccho hoti na pāpikānaṃ icchānaṃ vasaṃ gato… na micchādiṭṭhiko hoti na antaggāhikāya diṭṭhiyā samannāgato… na sandiṭṭhiparāmāsī hoti na ādhānaggāhī suppaṭinissaggī. Yampi, nigrodha, tapassī na sandiṭṭhiparāmāsī hoti na ādhānaggāhī suppaṭinissaggī. Evaṃ so tasmiṃ ṭhāne parisuddho hoti.
‘‘తం కిం మఞ్ఞసి, నిగ్రోధ, యది ఏవం సన్తే తపోజిగుచ్ఛా పరిసుద్ధా వా హోతి అపరిసుద్ధా వా’’తి? ‘‘అద్ధా ఖో, భన్తే, ఏవం సన్తే తపోజిగుచ్ఛా పరిసుద్ధా హోతి నో అపరిసుద్ధా, అగ్గప్పత్తా చ సారప్పత్తా చా’’తి. ‘‘న ఖో, నిగ్రోధ, ఏత్తావతా తపోజిగుచ్ఛా అగ్గప్పత్తా చ హోతి సారప్పత్తా చ; అపి చ ఖో పపటికప్పత్తా 35 హోతీ’’తి.
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, nigrodha, yadi evaṃ sante tapojigucchā parisuddhā vā hoti aparisuddhā vā’’ti? ‘‘Addhā kho, bhante, evaṃ sante tapojigucchā parisuddhā hoti no aparisuddhā, aggappattā ca sārappattā cā’’ti. ‘‘Na kho, nigrodha, ettāvatā tapojigucchā aggappattā ca hoti sārappattā ca; api ca kho papaṭikappattā 36 hotī’’ti.
పరిసుద్ధతచప్పత్తకథా
Parisuddhatacappattakathā
౭౦. ‘‘కిత్తావతా పన, భన్తే, తపోజిగుచ్ఛా అగ్గప్పత్తా చ హోతి సారప్పత్తా చ? సాధు మే, భన్తే, భగవా తపోజిగుచ్ఛాయ అగ్గఞ్ఞేవ పాపేతు, సారఞ్ఞేవ పాపేతూ’’తి. ‘‘ఇధ, నిగ్రోధ, తపస్సీ చాతుయామసంవరసంవుతో హోతి. కథఞ్చ, నిగ్రోధ, తపస్సీ చాతుయామసంవరసంవుతో హోతి? ఇధ, నిగ్రోధ, తపస్సీ న పాణం అతిపాతేతి 37, న పాణం అతిపాతయతి, న పాణమతిపాతయతో సమనుఞ్ఞో హోతి . న అదిన్నం ఆదియతి, న అదిన్నం ఆదియాపేతి, న అదిన్నం ఆదియతో సమనుఞ్ఞో హోతి. న ముసా భణతి, న ముసా భణాపేతి, న ముసా భణతో సమనుఞ్ఞో హోతి. న భావితమాసీసతి 38, న భావితమాసీసాపేతి, న భావితమాసీసతో సమనుఞ్ఞో హోతి. ఏవం ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సీ చాతుయామసంవరసంవుతో హోతి.
70. ‘‘Kittāvatā pana, bhante, tapojigucchā aggappattā ca hoti sārappattā ca? Sādhu me, bhante, bhagavā tapojigucchāya aggaññeva pāpetu, sāraññeva pāpetū’’ti. ‘‘Idha, nigrodha, tapassī cātuyāmasaṃvarasaṃvuto hoti. Kathañca, nigrodha, tapassī cātuyāmasaṃvarasaṃvuto hoti? Idha, nigrodha, tapassī na pāṇaṃ atipāteti 39, na pāṇaṃ atipātayati, na pāṇamatipātayato samanuñño hoti . Na adinnaṃ ādiyati, na adinnaṃ ādiyāpeti, na adinnaṃ ādiyato samanuñño hoti. Na musā bhaṇati, na musā bhaṇāpeti, na musā bhaṇato samanuñño hoti. Na bhāvitamāsīsati 40, na bhāvitamāsīsāpeti, na bhāvitamāsīsato samanuñño hoti. Evaṃ kho, nigrodha, tapassī cātuyāmasaṃvarasaṃvuto hoti.
‘‘యతో ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సీ చాతుయామసంవరసంవుతో హోతి, అదుం చస్స హోతి తపస్సితాయ. సో అభిహరతి నో హీనాయావత్తతి. సో వివిత్తం సేనాసనం భజతి అరఞ్ఞం రుక్ఖమూలం పబ్బతం కన్దరం గిరిగుహం సుసానం వనపత్థం అబ్భోకాసం పలాలపుఞ్జం. సో పచ్ఛాభత్తం పిణ్డపాతప్పటిక్కన్తో నిసీదతి పల్లఙ్కం ఆభుజిత్వా ఉజుం కాయం పణిధాయ పరిముఖం సతిం ఉపట్ఠపేత్వా. సో అభిజ్ఝం లోకే పహాయ విగతాభిజ్ఝేన చేతసా విహరతి, అభిజ్ఝాయ చిత్తం పరిసోధేతి. బ్యాపాదప్పదోసం పహాయ అబ్యాపన్నచిత్తో విహరతి సబ్బపాణభూతహితానుకమ్పీ, బ్యాపాదప్పదోసా చిత్తం పరిసోధేతి. థినమిద్ధం 41 పహాయ విగతథినమిద్ధో విహరతి ఆలోకసఞ్ఞీ సతో సమ్పజానో, థినమిద్ధా చిత్తం పరిసోధేతి. ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చం పహాయ అనుద్ధతో విహరతి అజ్ఝత్తం వూపసన్తచిత్తో, ఉద్ధచ్చకుక్కుచ్చా చిత్తం పరిసోధేతి. విచికిచ్ఛం పహాయ తిణ్ణవిచికిచ్ఛో విహరతి అకథంకథీ కుసలేసు ధమ్మేసు, విచికిచ్ఛాయ చిత్తం పరిసోధేతి.
‘‘Yato kho, nigrodha, tapassī cātuyāmasaṃvarasaṃvuto hoti, aduṃ cassa hoti tapassitāya. So abhiharati no hīnāyāvattati. So vivittaṃ senāsanaṃ bhajati araññaṃ rukkhamūlaṃ pabbataṃ kandaraṃ giriguhaṃ susānaṃ vanapatthaṃ abbhokāsaṃ palālapuñjaṃ. So pacchābhattaṃ piṇḍapātappaṭikkanto nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So abhijjhaṃ loke pahāya vigatābhijjhena cetasā viharati, abhijjhāya cittaṃ parisodheti. Byāpādappadosaṃ pahāya abyāpannacitto viharati sabbapāṇabhūtahitānukampī, byāpādappadosā cittaṃ parisodheti. Thinamiddhaṃ 42 pahāya vigatathinamiddho viharati ālokasaññī sato sampajāno, thinamiddhā cittaṃ parisodheti. Uddhaccakukkuccaṃ pahāya anuddhato viharati ajjhattaṃ vūpasantacitto, uddhaccakukkuccā cittaṃ parisodheti. Vicikicchaṃ pahāya tiṇṇavicikiccho viharati akathaṃkathī kusalesu dhammesu, vicikicchāya cittaṃ parisodheti.
౭౧. ‘‘సో ఇమే పఞ్చ నీవరణే పహాయ చేతసో ఉపక్కిలేసే పఞ్ఞాయ దుబ్బలీకరణే మేత్తాసహగతేన చేతసా ఏకం దిసం ఫరిత్వా విహరతి. తథా దుతియం. తథా తతియం. తథా చతుత్థం. ఇతి ఉద్ధమధో తిరియం సబ్బధి సబ్బత్తతాయ సబ్బావన్తం లోకం మేత్తాసహగతేన చేతసా విపులేన మహగ్గతేన అప్పమాణేన అవేరేన అబ్యాపజ్జేన ఫరిత్వా విహరతి. కరుణాసహగతేన చేతసా…పే॰… ముదితాసహగతేన చేతసా…పే॰… ఉపేక్ఖాసహగతేన చేతసా ఏకం దిసం ఫరిత్వా విహరతి. తథా దుతియం. తథా తతియం. తథా చతుత్థం. ఇతి ఉద్ధమధో తిరియం సబ్బధి సబ్బత్తతాయ సబ్బావన్తం లోకం ఉపేక్ఖాసహగతేన చేతసా విపులేన మహగ్గతేన అప్పమాణేన అవేరేన అబ్యాపజ్జేన ఫరిత్వా విహరతి.
71. ‘‘So ime pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati. Tathā dutiyaṃ. Tathā tatiyaṃ. Tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. Karuṇāsahagatena cetasā…pe… muditāsahagatena cetasā…pe… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati. Tathā dutiyaṃ. Tathā tatiyaṃ. Tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati.
‘‘తం కిం మఞ్ఞసి, నిగ్రోధ. యది ఏవం సన్తే తపోజిగుచ్ఛా పరిసుద్ధా వా హోతి అపరిసుద్ధా వా’’తి? ‘‘అద్ధా ఖో, భన్తే, ఏవం సన్తే తపోజిగుచ్ఛా పరిసుద్ధా హోతి నో అపరిసుద్ధా, అగ్గప్పత్తా చ సారప్పత్తా చా’’తి. ‘‘న ఖో, నిగ్రోధ, ఏత్తావతా తపోజిగుచ్ఛా అగ్గప్పత్తా చ హోతి సారప్పత్తా చ; అపి చ ఖో తచప్పత్తా హోతీ’’తి.
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, nigrodha. Yadi evaṃ sante tapojigucchā parisuddhā vā hoti aparisuddhā vā’’ti? ‘‘Addhā kho, bhante, evaṃ sante tapojigucchā parisuddhā hoti no aparisuddhā, aggappattā ca sārappattā cā’’ti. ‘‘Na kho, nigrodha, ettāvatā tapojigucchā aggappattā ca hoti sārappattā ca; api ca kho tacappattā hotī’’ti.
పరిసుద్ధఫేగ్గుప్పత్తకథా
Parisuddhaphegguppattakathā
౭౨. ‘‘కిత్తావతా పన, భన్తే, తపోజిగుచ్ఛా అగ్గప్పత్తా చ హోతి సారప్పత్తా చ? సాధు మే, భన్తే, భగవా తపోజిగుచ్ఛాయ అగ్గఞ్ఞేవ పాపేతు, సారఞ్ఞేవ పాపేతూ’’తి. ‘‘ఇధ, నిగ్రోధ, తపస్సీ చాతుయామసంవరసంవుతో హోతి. కథఞ్చ, నిగ్రోధ, తపస్సీ చాతుయామసంవరసంవుతో హోతి…పే॰… యతో ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సీ చాతుయామసంవరసంవుతో హోతి, అదుం చస్స హోతి తపస్సితాయ. సో అభిహరతి నో హీనాయావత్తతి. సో వివిత్తం సేనాసనం భజతి…పే॰… సో ఇమే పఞ్చ నీవరణే పహాయ చేతసో ఉపక్కిలేసే పఞ్ఞాయ దుబ్బలీకరణే మేత్తాసహగతేన చేతసా…పే॰… కరుణాసహగతేన చేతసా…పే॰… ముదితాసహగతేన చేతసా…పే॰… ఉపేక్ఖాసహగతేన చేతసా విపులేన మహగ్గతేన అప్పమాణేన అవేరేన అబ్యాపజ్జేన ఫరిత్వా విహరతి. సో అనేకవిహితం పుబ్బేనివాసం అనుస్సరతి సేయ్యథిదం – ఏకమ్పి జాతిం ద్వేపి జాతియో తిస్సోపి జాతియో చతస్సోపి జాతియో పఞ్చపి జాతియో దసపి జాతియో వీసమ్పి జాతియో తింసమ్పి జాతియో చత్తాలీసమ్పి జాతియో పఞ్ఞాసమ్పి జాతియో జాతిసతమ్పి జాతిసహస్సమ్పి జాతిసతసహస్సమ్పి అనేకేపి సంవట్టకప్పే అనేకేపి వివట్టకప్పే అనేకేపి సంవట్టవివట్టకప్పే – ‘అముత్రాసిం ఏవంనామో ఏవంగోత్తో ఏవంవణ్ణో ఏవమాహారో ఏవంసుఖదుక్ఖప్పటిసంవేదీ ఏవమాయుపరియన్తో, సో తతో చుతో అముత్ర ఉదపాదిం, తత్రాపాసిం ఏవంనామో ఏవంగోత్తో ఏవంవణ్ణో ఏవమాహారో ఏవంసుఖదుక్ఖప్పటిసంవేదీ ఏవమాయుపరియన్తో, సో తతో చుతో ఇధూపపన్నో’తి. ఇతి సాకారం సఉద్దేసం అనేకవిహితం పుబ్బేనివాసం అనుస్సరతి.
72. ‘‘Kittāvatā pana, bhante, tapojigucchā aggappattā ca hoti sārappattā ca? Sādhu me, bhante, bhagavā tapojigucchāya aggaññeva pāpetu, sāraññeva pāpetū’’ti. ‘‘Idha, nigrodha, tapassī cātuyāmasaṃvarasaṃvuto hoti. Kathañca, nigrodha, tapassī cātuyāmasaṃvarasaṃvuto hoti…pe… yato kho, nigrodha, tapassī cātuyāmasaṃvarasaṃvuto hoti, aduṃ cassa hoti tapassitāya. So abhiharati no hīnāyāvattati. So vivittaṃ senāsanaṃ bhajati…pe… so ime pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe mettāsahagatena cetasā…pe… karuṇāsahagatena cetasā…pe… muditāsahagatena cetasā…pe… upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo dasapi jātiyo vīsampi jātiyo tiṃsampi jātiyo cattālīsampi jātiyo paññāsampi jātiyo jātisatampi jātisahassampi jātisatasahassampi anekepi saṃvaṭṭakappe anekepi vivaṭṭakappe anekepi saṃvaṭṭavivaṭṭakappe – ‘amutrāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto amutra udapādiṃ, tatrāpāsiṃ evaṃnāmo evaṃgotto evaṃvaṇṇo evamāhāro evaṃsukhadukkhappaṭisaṃvedī evamāyupariyanto, so tato cuto idhūpapanno’ti. Iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati.
‘‘తం కిం మఞ్ఞసి, నిగ్రోధ, యది ఏవం సన్తే తపోజిగుచ్ఛా పరిసుద్ధా వా హోతి అపరిసుద్ధా వా’’తి? ‘‘అద్ధా ఖో, భన్తే, ఏవం సన్తే తపోజిగుచ్ఛా పరిసుద్ధా హోతి, నో అపరిసుద్ధా, అగ్గప్పత్తా చ సారప్పత్తా చా’’తి. ‘‘న ఖో, నిగ్రోధ, ఏత్తావతా తపోజిగుచ్ఛా అగ్గప్పత్తా చ హోతి సారప్పత్తా చ; అపి చ ఖో ఫేగ్గుప్పత్తా హోతీ’’తి.
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, nigrodha, yadi evaṃ sante tapojigucchā parisuddhā vā hoti aparisuddhā vā’’ti? ‘‘Addhā kho, bhante, evaṃ sante tapojigucchā parisuddhā hoti, no aparisuddhā, aggappattā ca sārappattā cā’’ti. ‘‘Na kho, nigrodha, ettāvatā tapojigucchā aggappattā ca hoti sārappattā ca; api ca kho phegguppattā hotī’’ti.
పరిసుద్ధఅగ్గప్పత్తసారప్పత్తకథా
Parisuddhaaggappattasārappattakathā
౭౩. ‘‘కిత్తావతా పన, భన్తే, తపోజిగుచ్ఛా అగ్గప్పత్తా చ హోతి సారప్పత్తా చ? సాధు మే, భన్తే, భగవా తపోజిగుచ్ఛాయ అగ్గఞ్ఞేవ పాపేతు, సారఞ్ఞేవ పాపేతూ’’తి. ‘‘ఇధ, నిగ్రోధ, తపస్సీ చాతుయామసంవరసంవుతో హోతి. కథఞ్చ, నిగ్రోధ, తపస్సీ చాతుయామసంవరసంవుతో హోతి…పే॰… యతో ఖో, నిగ్రోధ, తపస్సీ చాతుయామసంవరసంవుతో హోతి, అదుం చస్స హోతి తపస్సితాయ. సో అభిహరతి నో హీనాయావత్తతి. సో వివిత్తం సేనాసనం భజతి…పే॰… సో ఇమే పఞ్చ నీవరణే పహాయ చేతసో ఉపక్కిలేసే పఞ్ఞాయ దుబ్బలీకరణే మేత్తాసహగతేన చేతసా…పే॰… ఉపేక్ఖాసహగతేన చేతసా విపులేన మహగ్గతేన అప్పమాణేన అవేరేన అబ్యాపజ్జేన ఫరిత్వా విహరతి. సో అనేకవిహితం పుబ్బేనివాసం అనుస్సరతి. సేయ్యథిదం – ఏకమ్పి జాతిం ద్వేపి జాతియో తిస్సోపి జాతియో చతస్సోపి జాతియో పఞ్చపి జాతియో…పే॰… ఇతి సాకారం సఉద్దేసం అనేకవిహితం పుబ్బేనివాసం అనుస్సరతి. సో దిబ్బేన చక్ఖునా విసుద్ధేన అతిక్కన్తమానుసకేన సత్తే పస్సతి చవమానే ఉపపజ్జమానే హీనే పణీతే సువణ్ణే దుబ్బణ్ణే సుగతే దుగ్గతే, యథాకమ్మూపగే సత్తే పజానాతి – ‘ఇమే వత భోన్తో సత్తా కాయదుచ్చరితేన సమన్నాగతా వచీదుచ్చరితేన సమన్నాగతా మనోదుచ్చరితేన సమన్నాగతా అరియానం ఉపవాదకా మిచ్ఛాదిట్ఠికా మిచ్ఛాదిట్ఠికమ్మసమాదానా. తే కాయస్స భేదా పరం మరణా అపాయం దుగ్గతిం వినిపాతం నిరయం ఉపపన్నా. ఇమే వా పన భోన్తో సత్తా కాయసుచరితేన సమన్నాగతా వచీసుచరితేన సమన్నాగతా మనోసుచరితేన సమన్నాగతా అరియానం అనుపవాదకా సమ్మాదిట్ఠికా సమ్మాదిట్ఠికమ్మసమాదానా. తే కాయస్స భేదా పరం మరణా సుగతిం సగ్గం లోకం ఉపపన్నా’తి. ఇతి దిబ్బేన చక్ఖునా విసుద్ధేన అతిక్కన్తమానుసకేన సత్తే పస్సతి చవమానే ఉపపజ్జమానే హీనే పణీతే సువణ్ణే దుబ్బణ్ణే సుగతే దుగ్గతే, యథాకమ్మూపగే సత్తే పజానాతి.
73. ‘‘Kittāvatā pana, bhante, tapojigucchā aggappattā ca hoti sārappattā ca? Sādhu me, bhante, bhagavā tapojigucchāya aggaññeva pāpetu, sāraññeva pāpetū’’ti. ‘‘Idha, nigrodha, tapassī cātuyāmasaṃvarasaṃvuto hoti. Kathañca, nigrodha, tapassī cātuyāmasaṃvarasaṃvuto hoti…pe… yato kho, nigrodha, tapassī cātuyāmasaṃvarasaṃvuto hoti, aduṃ cassa hoti tapassitāya. So abhiharati no hīnāyāvattati. So vivittaṃ senāsanaṃ bhajati…pe… so ime pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe mettāsahagatena cetasā…pe… upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. So anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. Seyyathidaṃ – ekampi jātiṃ dvepi jātiyo tissopi jātiyo catassopi jātiyo pañcapi jātiyo…pe… iti sākāraṃ sauddesaṃ anekavihitaṃ pubbenivāsaṃ anussarati. So dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate, yathākammūpage satte pajānāti – ‘ime vata bhonto sattā kāyaduccaritena samannāgatā vacīduccaritena samannāgatā manoduccaritena samannāgatā ariyānaṃ upavādakā micchādiṭṭhikā micchādiṭṭhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapannā. Ime vā pana bhonto sattā kāyasucaritena samannāgatā vacīsucaritena samannāgatā manosucaritena samannāgatā ariyānaṃ anupavādakā sammādiṭṭhikā sammādiṭṭhikammasamādānā. Te kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapannā’ti. Iti dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena satte passati cavamāne upapajjamāne hīne paṇīte suvaṇṇe dubbaṇṇe sugate duggate, yathākammūpage satte pajānāti.
‘‘తం కిం మఞ్ఞసి, నిగ్రోధ, యది ఏవం సన్తే తపోజిగుచ్ఛా పరిసుద్ధా వా హోతి అపరిసుద్ధా వా’’తి? ‘‘అద్ధా ఖో, భన్తే, ఏవం సన్తే తపోజిగుచ్ఛా పరిసుద్ధా హోతి నో అపరిసుద్ధా, అగ్గప్పత్తా చ సారప్పత్తా చా’’తి.
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, nigrodha, yadi evaṃ sante tapojigucchā parisuddhā vā hoti aparisuddhā vā’’ti? ‘‘Addhā kho, bhante, evaṃ sante tapojigucchā parisuddhā hoti no aparisuddhā, aggappattā ca sārappattā cā’’ti.
౭౪. ‘‘ఏత్తావతా ఖో, నిగ్రోధ, తపోజిగుచ్ఛా అగ్గప్పత్తా చ హోతి సారప్పత్తా చ. ఇతి ఖో, నిగ్రోధ 43, యం మం త్వం అవచాసి – ‘కో నామ సో, భన్తే, భగవతో ధమ్మో, యేన భగవా సావకే వినేతి, యేన భగవతా సావకా వినీతా అస్సాసప్పత్తా పటిజానన్తి అజ్ఝాసయం ఆదిబ్రహ్మచరియ’న్తి. ఇతి ఖో తం, నిగ్రోధ, ఠానం ఉత్తరితరఞ్చ పణీతతరఞ్చ, యేనాహం సావకే వినేమి, యేన మయా సావకా వినీతా అస్సాసప్పత్తా పటిజానన్తి అజ్ఝాసయం ఆదిబ్రహ్మచరియ’’న్తి.
74. ‘‘Ettāvatā kho, nigrodha, tapojigucchā aggappattā ca hoti sārappattā ca. Iti kho, nigrodha 44, yaṃ maṃ tvaṃ avacāsi – ‘ko nāma so, bhante, bhagavato dhammo, yena bhagavā sāvake vineti, yena bhagavatā sāvakā vinītā assāsappattā paṭijānanti ajjhāsayaṃ ādibrahmacariya’nti. Iti kho taṃ, nigrodha, ṭhānaṃ uttaritarañca paṇītatarañca, yenāhaṃ sāvake vinemi, yena mayā sāvakā vinītā assāsappattā paṭijānanti ajjhāsayaṃ ādibrahmacariya’’nti.
ఏవం వుత్తే, తే పరిబ్బాజకా ఉన్నాదినో ఉచ్చాసద్దమహాసద్దా అహేసుం – ‘‘ఏత్థ మయం అనస్సామ సాచరియకా, న మయం ఇతో భియ్యో ఉత్తరితరం పజానామా’’తి.
Evaṃ vutte, te paribbājakā unnādino uccāsaddamahāsaddā ahesuṃ – ‘‘ettha mayaṃ anassāma sācariyakā, na mayaṃ ito bhiyyo uttaritaraṃ pajānāmā’’ti.
నిగ్రోధస్స పజ్ఝాయనం
Nigrodhassa pajjhāyanaṃ
౭౫. యదా అఞ్ఞాసి సన్ధానో గహపతి – ‘‘అఞ్ఞదత్థు ఖో దానిమే అఞ్ఞతిత్థియా పరిబ్బాజకా భగవతో భాసితం సుస్సూసన్తి, సోతం ఓదహన్తి, అఞ్ఞాచిత్తం ఉపట్ఠాపేన్తీ’’తి. అథ 45 నిగ్రోధం పరిబ్బాజకం ఏతదవోచ – ‘‘ఇతి ఖో, భన్తే నిగ్రోధ, యం మం త్వం అవచాసి – ‘యగ్ఘే, గహపతి, జానేయ్యాసి, కేన సమణో గోతమో సద్ధిం సల్లపతి, కేన సాకచ్ఛం సమాపజ్జతి, కేన పఞ్ఞావేయ్యత్తియం సమాపజ్జతి, సుఞ్ఞాగారహతా సమణస్స గోతమస్స పఞ్ఞా, అపరిసావచరో సమణో గోతమో నాలం సల్లాపాయ, సో అన్తమన్తానేవ సేవతి; సేయ్యథాపి నామ గోకాణా పరియన్తచారినీ అన్తమన్తానేవ సేవతి. ఏవమేవ సుఞ్ఞాగారహతా సమణస్స గోతమస్స పఞ్ఞా, అపరిసావచరో సమణో గోతమో నాలం సల్లాపాయ; సో అన్తమన్తానేవ సేవతి; ఇఙ్ఘ, గహపతి, సమణో గోతమో ఇమం పరిసం ఆగచ్ఛేయ్య, ఏకపఞ్హేనేవ నం సంసాదేయ్యామ, తుచ్ఛకుమ్భీవ నం మఞ్ఞే ఓరోధేయ్యామా’తి. అయం ఖో సో, భన్తే, భగవా అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో ఇధానుప్పత్తో, అపరిసావచరం పన నం కరోథ, గోకాణం పరియన్తచారినిం కరోథ, ఏకపఞ్హేనేవ నం సంసాదేథ, తుచ్ఛకుమ్భీవ నం ఓరోధేథా’’తి. ఏవం వుత్తే, నిగ్రోధో పరిబ్బాజకో తుణ్హీభూతో మఙ్కుభూతో పత్తక్ఖన్ధో అధోముఖో పజ్ఝాయన్తో అప్పటిభానో నిసీది.
75. Yadā aññāsi sandhāno gahapati – ‘‘aññadatthu kho dānime aññatitthiyā paribbājakā bhagavato bhāsitaṃ sussūsanti, sotaṃ odahanti, aññācittaṃ upaṭṭhāpentī’’ti. Atha 46 nigrodhaṃ paribbājakaṃ etadavoca – ‘‘iti kho, bhante nigrodha, yaṃ maṃ tvaṃ avacāsi – ‘yagghe, gahapati, jāneyyāsi, kena samaṇo gotamo saddhiṃ sallapati, kena sākacchaṃ samāpajjati, kena paññāveyyattiyaṃ samāpajjati, suññāgārahatā samaṇassa gotamassa paññā, aparisāvacaro samaṇo gotamo nālaṃ sallāpāya, so antamantāneva sevati; seyyathāpi nāma gokāṇā pariyantacārinī antamantāneva sevati. Evameva suññāgārahatā samaṇassa gotamassa paññā, aparisāvacaro samaṇo gotamo nālaṃ sallāpāya; so antamantāneva sevati; iṅgha, gahapati, samaṇo gotamo imaṃ parisaṃ āgaccheyya, ekapañheneva naṃ saṃsādeyyāma, tucchakumbhīva naṃ maññe orodheyyāmā’ti. Ayaṃ kho so, bhante, bhagavā arahaṃ sammāsambuddho idhānuppatto, aparisāvacaraṃ pana naṃ karotha, gokāṇaṃ pariyantacāriniṃ karotha, ekapañheneva naṃ saṃsādetha, tucchakumbhīva naṃ orodhethā’’ti. Evaṃ vutte, nigrodho paribbājako tuṇhībhūto maṅkubhūto pattakkhandho adhomukho pajjhāyanto appaṭibhāno nisīdi.
౭౬. అథ ఖో భగవా నిగ్రోధం పరిబ్బాజకం తుణ్హీభూతం మఙ్కుభూతం పత్తక్ఖన్ధం అధోముఖం పజ్ఝాయన్తం అప్పటిభానం విదిత్వా నిగ్రోధం పరిబ్బాజకం ఏతదవోచ – ‘‘సచ్చం కిర, నిగ్రోధ, భాసితా తే ఏసా వాచా’’తి? ‘‘సచ్చం , భన్తే, భాసితా మే ఏసా వాచా, యథాబాలేన యథామూళ్హేన యథాఅకుసలేనా’’తి. ‘‘తం కిం మఞ్ఞసి, నిగ్రోధ. కిన్తి తే సుతం పరిబ్బాజకానం వుడ్ఢానం మహల్లకానం ఆచరియపాచరియానం భాసమానానం – ‘యే తే అహేసుం అతీతమద్ధానం అరహన్తో సమ్మాసమ్బుద్ధా, ఏవం సు తే భగవన్తో సంగమ్మ సమాగమ్మ ఉన్నాదినో ఉచ్చాసద్దమహాసద్దా అనేకవిహితం తిరచ్ఛానకథం అనుయుత్తా విహరన్తి. సేయ్యథిదం – రాజకథం చోరకథం…పే॰… ఇతిభవాభవకథం ఇతి వా. సేయ్యథాపి త్వం ఏతరహి సాచరియకో. ఉదాహు, ఏవం సు తే భగవన్తో అరఞ్ఞవనపత్థాని పన్తాని సేనాసనాని పటిసేవన్తి అప్పసద్దాని అప్పనిగ్ఘోసాని విజనవాతాని మనుస్సరాహస్సేయ్యకాని పటిసల్లానసారుప్పాని, సేయ్యథాపాహం ఏతరహీ’తి.
76. Atha kho bhagavā nigrodhaṃ paribbājakaṃ tuṇhībhūtaṃ maṅkubhūtaṃ pattakkhandhaṃ adhomukhaṃ pajjhāyantaṃ appaṭibhānaṃ viditvā nigrodhaṃ paribbājakaṃ etadavoca – ‘‘saccaṃ kira, nigrodha, bhāsitā te esā vācā’’ti? ‘‘Saccaṃ , bhante, bhāsitā me esā vācā, yathābālena yathāmūḷhena yathāakusalenā’’ti. ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, nigrodha. Kinti te sutaṃ paribbājakānaṃ vuḍḍhānaṃ mahallakānaṃ ācariyapācariyānaṃ bhāsamānānaṃ – ‘ye te ahesuṃ atītamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā, evaṃ su te bhagavanto saṃgamma samāgamma unnādino uccāsaddamahāsaddā anekavihitaṃ tiracchānakathaṃ anuyuttā viharanti. Seyyathidaṃ – rājakathaṃ corakathaṃ…pe… itibhavābhavakathaṃ iti vā. Seyyathāpi tvaṃ etarahi sācariyako. Udāhu, evaṃ su te bhagavanto araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti appasaddāni appanigghosāni vijanavātāni manussarāhasseyyakāni paṭisallānasāruppāni, seyyathāpāhaṃ etarahī’ti.
‘‘సుతం మేతం, భన్తే. పరిబ్బాజకానం వుడ్ఢానం మహల్లకానం ఆచరియపాచరియానం భాసమానానం – ‘యే తే అహేసుం అతీతమద్ధానం అరహన్తో సమ్మాసమ్బుద్ధా , న ఏవం సు 47 తే భగవన్తో సంగమ్మ సమాగమ్మ ఉన్నాదినో ఉచ్చాసద్దమహాసద్దా అనేకవిహితం తిరచ్ఛానకథం అనుయుత్తా విహరన్తి. సేయ్యథిదం – రాజకథం చోరకథం…పే॰… ఇతిభవాభవకథం ఇతి వా, సేయ్యథాపాహం ఏతరహి సాచరియకో. ఏవం సు తే భగవన్తో అరఞ్ఞవనపత్థాని పన్తాని సేనాసనాని పటిసేవన్తి అప్పసద్దాని అప్పనిగ్ఘోసాని విజనవాతాని మనుస్సరాహస్సేయ్యకాని పటిసల్లానసారుప్పాని, సేయ్యథాపి భగవా ఏతరహీ’’’తి.
‘‘Sutaṃ metaṃ, bhante. Paribbājakānaṃ vuḍḍhānaṃ mahallakānaṃ ācariyapācariyānaṃ bhāsamānānaṃ – ‘ye te ahesuṃ atītamaddhānaṃ arahanto sammāsambuddhā , na evaṃ su 48 te bhagavanto saṃgamma samāgamma unnādino uccāsaddamahāsaddā anekavihitaṃ tiracchānakathaṃ anuyuttā viharanti. Seyyathidaṃ – rājakathaṃ corakathaṃ…pe… itibhavābhavakathaṃ iti vā, seyyathāpāhaṃ etarahi sācariyako. Evaṃ su te bhagavanto araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevanti appasaddāni appanigghosāni vijanavātāni manussarāhasseyyakāni paṭisallānasāruppāni, seyyathāpi bhagavā etarahī’’’ti.
‘‘తస్స తే, నిగ్రోధ, విఞ్ఞుస్స సతో మహల్లకస్స న ఏతదహోసి – ‘బుద్ధో సో భగవా బోధాయ ధమ్మం దేసేతి, దన్తో సో భగవా దమథాయ ధమ్మం దేసేతి, సన్తో సో భగవా సమథాయ ధమ్మం దేసేతి, తిణ్ణో సో భగవా తరణాయ ధమ్మం దేసేతి, పరినిబ్బుతో సో భగవా పరినిబ్బానాయ ధమ్మం దేసేతీ’’’తి?
‘‘Tassa te, nigrodha, viññussa sato mahallakassa na etadahosi – ‘buddho so bhagavā bodhāya dhammaṃ deseti, danto so bhagavā damathāya dhammaṃ deseti, santo so bhagavā samathāya dhammaṃ deseti, tiṇṇo so bhagavā taraṇāya dhammaṃ deseti, parinibbuto so bhagavā parinibbānāya dhammaṃ desetī’’’ti?
బ్రహ్మచరియపరియోసానసచ్ఛికిరియా
Brahmacariyapariyosānasacchikiriyā
౭౭. ఏవం వుత్తే, నిగ్రోధో పరిబ్బాజకో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అచ్చయో మం, భన్తే, అచ్చగమా యథాబాలం యథామూళ్హం యథాఅకుసలం, య్వాహం ఏవం భగవన్తం అవచాసిం. తస్స మే, భన్తే, భగవా అచ్చయం అచ్చయతో పటిగ్గణ్హాతు ఆయతిం సంవరాయా’’తి. ‘‘తగ్ఘ త్వం 49, నిగ్రోధ, అచ్చయో అచ్చగమా యథాబాలం యథామూళ్హం యథాఅకుసలం, యో మం త్వం ఏవం అవచాసి. యతో చ ఖో త్వం, నిగ్రోధ, అచ్చయం అచ్చయతో దిస్వా యథాధమ్మం పటికరోసి, తం తే మయం పటిగ్గణ్హామ. వుద్ధి హేసా, నిగ్రోధ, అరియస్స వినయే, యో అచ్చయం అచ్చయతో దిస్వా యథాధమ్మం పటికరోతి ఆయతిం సంవరం ఆపజ్జతి. అహం ఖో పన, నిగ్రోధ, ఏవం వదామి –
77. Evaṃ vutte, nigrodho paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘accayo maṃ, bhante, accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yvāhaṃ evaṃ bhagavantaṃ avacāsiṃ. Tassa me, bhante, bhagavā accayaṃ accayato paṭiggaṇhātu āyatiṃ saṃvarāyā’’ti. ‘‘Taggha tvaṃ 50, nigrodha, accayo accagamā yathābālaṃ yathāmūḷhaṃ yathāakusalaṃ, yo maṃ tvaṃ evaṃ avacāsi. Yato ca kho tvaṃ, nigrodha, accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikarosi, taṃ te mayaṃ paṭiggaṇhāma. Vuddhi hesā, nigrodha, ariyassa vinaye, yo accayaṃ accayato disvā yathādhammaṃ paṭikaroti āyatiṃ saṃvaraṃ āpajjati. Ahaṃ kho pana, nigrodha, evaṃ vadāmi –
‘ఏతు విఞ్ఞూ పురిసో అసఠో అమాయావీ ఉజుజాతికో, అహమనుసాసామి అహం ధమ్మం దేసేమి. యథానుసిట్ఠం తథా 51 పటిపజ్జమానో, యస్సత్థాయ కులపుత్తా సమ్మదేవ అగారస్మా అనగారియం పబ్బజన్తి, తదనుత్తరం బ్రహ్మచరియపరియోసానం దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహరిస్సతి సత్తవస్సాని. తిట్ఠన్తు, నిగ్రోధ, సత్త వస్సాని. ఏతు విఞ్ఞూ పురిసో అసఠో అమాయావీ ఉజుజాతికో, అహమనుసాసామి అహం ధమ్మం దేసేమి. యథానుసిట్ఠం తథా పటిపజ్జమానో, యస్సత్థాయ కులపుత్తా సమ్మదేవ అగారస్మా అనగారియం పబ్బజన్తి, తదనుత్తరం బ్రహ్మచరియపరియోసానం దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహరిస్సతి ఛ వస్సాని. పఞ్చ వస్సాని… చత్తారి వస్సాని… తీణి వస్సాని… ద్వే వస్సాని… ఏకం వస్సం. తిట్ఠతు, నిగ్రోధ, ఏకం వస్సం. ఏతు విఞ్ఞూ పురిసో అసఠో అమాయావీ ఉజుజాతికో అహమనుసాసామి అహం ధమ్మం దేసేమి. యథానుసిట్ఠం తథా పటిపజ్జమానో, యస్సత్థాయ కులపుత్తా సమ్మదేవ అగారస్మా అనగారియం పబ్బజన్తి, తదనుత్తరం బ్రహ్మచరియపరియోసానం దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహరిస్సతి సత్త మాసాని. తిట్ఠన్తు, నిగ్రోధ, సత్త మాసాని… ఛ మాసాని… పఞ్చ మాసాని … చత్తారి మాసాని… తీణి మాసాని… ద్వే మాసాని… ఏకం మాసం… అడ్ఢమాసం. తిట్ఠతు, నిగ్రోధ, అడ్ఢమాసో. ఏతు విఞ్ఞూ పురిసో అసఠో అమాయావీ ఉజుజాతికో, అహమనుసాసామి అహం ధమ్మం దేసేమి. యథానుసిట్ఠం తథా పటిపజ్జమానో, యస్సత్థాయ కులపుత్తా సమ్మదేవ అగారస్మా అనగారియం పబ్బజన్తి, తదనుత్తరం బ్రహ్మచరియపరియోసానం దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహరిస్సతి సత్తాహం’.
‘Etu viññū puriso asaṭho amāyāvī ujujātiko, ahamanusāsāmi ahaṃ dhammaṃ desemi. Yathānusiṭṭhaṃ tathā 52 paṭipajjamāno, yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissati sattavassāni. Tiṭṭhantu, nigrodha, satta vassāni. Etu viññū puriso asaṭho amāyāvī ujujātiko, ahamanusāsāmi ahaṃ dhammaṃ desemi. Yathānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno, yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissati cha vassāni. Pañca vassāni… cattāri vassāni… tīṇi vassāni… dve vassāni… ekaṃ vassaṃ. Tiṭṭhatu, nigrodha, ekaṃ vassaṃ. Etu viññū puriso asaṭho amāyāvī ujujātiko ahamanusāsāmi ahaṃ dhammaṃ desemi. Yathānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno, yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissati satta māsāni. Tiṭṭhantu, nigrodha, satta māsāni… cha māsāni… pañca māsāni … cattāri māsāni… tīṇi māsāni… dve māsāni… ekaṃ māsaṃ… aḍḍhamāsaṃ. Tiṭṭhatu, nigrodha, aḍḍhamāso. Etu viññū puriso asaṭho amāyāvī ujujātiko, ahamanusāsāmi ahaṃ dhammaṃ desemi. Yathānusiṭṭhaṃ tathā paṭipajjamāno, yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissati sattāhaṃ’.
పరిబ్బాజకానం పజ్ఝాయనం
Paribbājakānaṃ pajjhāyanaṃ
౭౮. ‘‘సియా ఖో పన తే, నిగ్రోధ, ఏవమస్స – ‘అన్తేవాసికమ్యతా నో సమణో గోతమో ఏవమాహా’తి. న ఖో పనేతం, నిగ్రోధ, ఏవం దట్ఠబ్బం. యో ఏవ వో 53 ఆచరియో, సో ఏవ వో ఆచరియో హోతు. సియా ఖో పన తే, నిగ్రోధ, ఏవమస్స – ‘ఉద్దేసా నో చావేతుకామో సమణో గోతమో ఏవమాహా’తి. న ఖో పనేతం, నిగ్రోధ , ఏవం దట్ఠబ్బం. యో ఏవ వో ఉద్దేసో సో ఏవ వో ఉద్దేసో హోతు. సియా ఖో పన తే, నిగ్రోధ, ఏవమస్స – ‘ఆజీవా నో చావేతుకామో సమణో గోతమో ఏవమాహా’తి. న ఖో పనేతం, నిగ్రోధ, ఏవం దట్ఠబ్బం. యో ఏవ వో ఆజీవో, సో ఏవ వో ఆజీవో హోతు. సియా ఖో పన తే, నిగ్రోధ, ఏవమస్స – ‘యే నో ధమ్మా అకుసలా అకుసలసఙ్ఖాతా సాచరియకానం, తేసు పతిట్ఠాపేతుకామో సమణో గోతమో ఏవమాహా’తి. న ఖో పనేతం, నిగ్రోధ, ఏవం దట్ఠబ్బం. అకుసలా చేవ వో తే ధమ్మా 54 హోన్తు అకుసలసఙ్ఖాతా చ సాచరియకానం. సియా ఖో పన తే , నిగ్రోధ, ఏవమస్స – ‘యే నో ధమ్మా కుసలా కుసలసఙ్ఖాతా సాచరియకానం, తేహి వివేచేతుకామో సమణో గోతమో ఏవమాహా’తి. న ఖో పనేతం, నిగ్రోధ, ఏవం దట్ఠబ్బం. కుసలా చేవ వో తే ధమ్మా హోన్తు కుసలసఙ్ఖాతా చ సాచరియకానం. ఇతి ఖ్వాహం, నిగ్రోధ, నేవ అన్తేవాసికమ్యతా ఏవం వదామి, నపి ఉద్దేసా చావేతుకామో ఏవం వదామి, నపి ఆజీవా చావేతుకామో ఏవం వదామి, నపి యే వో ధమ్మా 55 అకుసలా అకుసలసఙ్ఖాతా సాచరియకానం, తేసు పతిట్ఠాపేతుకామో ఏవం వదామి, నపి యే వో ధమ్మా 56 కుసలా కుసలసఙ్ఖాతా సాచరియకానం, తేహి వివేచేతుకామో ఏవం వదామి. సన్తి చ ఖో, నిగ్రోధ, అకుసలా ధమ్మా అప్పహీనా సంకిలేసికా పోనోబ్భవికా 57 సదరా 58 దుక్ఖవిపాకా ఆయతిం జాతిజరామరణియా, యేసాహం పహానాయ ధమ్మం దేసేమి. యథాపటిపన్నానం వో సంకిలేసికా ధమ్మా పహీయిస్సన్తి, వోదానీయా ధమ్మా అభివడ్ఢిస్సన్తి, పఞ్ఞాపారిపూరిం వేపుల్లత్తఞ్చ దిట్ఠేవ ధమ్మే సయం అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వా ఉపసమ్పజ్జ విహరిస్సథా’’తి.
78. ‘‘Siyā kho pana te, nigrodha, evamassa – ‘antevāsikamyatā no samaṇo gotamo evamāhā’ti. Na kho panetaṃ, nigrodha, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Yo eva vo 59 ācariyo, so eva vo ācariyo hotu. Siyā kho pana te, nigrodha, evamassa – ‘uddesā no cāvetukāmo samaṇo gotamo evamāhā’ti. Na kho panetaṃ, nigrodha , evaṃ daṭṭhabbaṃ. Yo eva vo uddeso so eva vo uddeso hotu. Siyā kho pana te, nigrodha, evamassa – ‘ājīvā no cāvetukāmo samaṇo gotamo evamāhā’ti. Na kho panetaṃ, nigrodha, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Yo eva vo ājīvo, so eva vo ājīvo hotu. Siyā kho pana te, nigrodha, evamassa – ‘ye no dhammā akusalā akusalasaṅkhātā sācariyakānaṃ, tesu patiṭṭhāpetukāmo samaṇo gotamo evamāhā’ti. Na kho panetaṃ, nigrodha, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Akusalā ceva vo te dhammā 60 hontu akusalasaṅkhātā ca sācariyakānaṃ. Siyā kho pana te , nigrodha, evamassa – ‘ye no dhammā kusalā kusalasaṅkhātā sācariyakānaṃ, tehi vivecetukāmo samaṇo gotamo evamāhā’ti. Na kho panetaṃ, nigrodha, evaṃ daṭṭhabbaṃ. Kusalā ceva vo te dhammā hontu kusalasaṅkhātā ca sācariyakānaṃ. Iti khvāhaṃ, nigrodha, neva antevāsikamyatā evaṃ vadāmi, napi uddesā cāvetukāmo evaṃ vadāmi, napi ājīvā cāvetukāmo evaṃ vadāmi, napi ye vo dhammā 61 akusalā akusalasaṅkhātā sācariyakānaṃ, tesu patiṭṭhāpetukāmo evaṃ vadāmi, napi ye vo dhammā 62 kusalā kusalasaṅkhātā sācariyakānaṃ, tehi vivecetukāmo evaṃ vadāmi. Santi ca kho, nigrodha, akusalā dhammā appahīnā saṃkilesikā ponobbhavikā 63 sadarā 64 dukkhavipākā āyatiṃ jātijarāmaraṇiyā, yesāhaṃ pahānāya dhammaṃ desemi. Yathāpaṭipannānaṃ vo saṃkilesikā dhammā pahīyissanti, vodānīyā dhammā abhivaḍḍhissanti, paññāpāripūriṃ vepullattañca diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissathā’’ti.
౭౯. ఏవం వుత్తే, తే పరిబ్బాజకా తుణ్హీభూతా మఙ్కుభూతా పత్తక్ఖన్ధా అధోముఖా పజ్ఝాయన్తా అప్పటిభానా నిసీదింసు యథా తం మారేన పరియుట్ఠితచిత్తా. అథ ఖో భగవతో ఏతదహోసి – ‘‘సబ్బే పిమే మోఘపురిసా ఫుట్ఠా పాపిమతా. యత్ర హి నామ ఏకస్సపి న ఏవం భవిస్సతి – ‘హన్ద మయం అఞ్ఞాణత్థమ్పి సమణే గోతమే బ్రహ్మచరియం చరామ, కిం కరిస్సతి సత్తాహో’’’తి? అథ ఖో భగవా ఉదుమ్బరికాయ పరిబ్బాజకారామే సీహనాదం నదిత్వా వేహాసం అబ్భుగ్గన్త్వా గిజ్ఝకూటే పబ్బతే పచ్చుపట్ఠాసి 65. సన్ధానో పన గహపతి తావదేవ రాజగహం పావిసీతి.
79. Evaṃ vutte, te paribbājakā tuṇhībhūtā maṅkubhūtā pattakkhandhā adhomukhā pajjhāyantā appaṭibhānā nisīdiṃsu yathā taṃ mārena pariyuṭṭhitacittā. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘sabbe pime moghapurisā phuṭṭhā pāpimatā. Yatra hi nāma ekassapi na evaṃ bhavissati – ‘handa mayaṃ aññāṇatthampi samaṇe gotame brahmacariyaṃ carāma, kiṃ karissati sattāho’’’ti? Atha kho bhagavā udumbarikāya paribbājakārāme sīhanādaṃ naditvā vehāsaṃ abbhuggantvā gijjhakūṭe pabbate paccupaṭṭhāsi 66. Sandhāno pana gahapati tāvadeva rājagahaṃ pāvisīti.
ఉదుమ్బరికసుత్తం నిట్ఠితం దుతియం.
Udumbarikasuttaṃ niṭṭhitaṃ dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / దీఘ నికాయ (అట్ఠకథా) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ౨. ఉదుమ్బరికసుత్తవణ్ణనా • 2. Udumbarikasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / దీఘనికాయ (టీకా) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ౨. ఉదుమ్బరికసుత్తవణ్ణనా • 2. Udumbarikasuttavaṇṇanā