Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya |
૭. ઉગ્ગસુત્તં
7. Uggasuttaṃ
૭. અથ ખો ઉગ્ગો રાજમહામત્તો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો ઉગ્ગો રાજમહામત્તો ભગવન્તં એતદવોચ –
7. Atha kho uggo rājamahāmatto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho uggo rājamahāmatto bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘અચ્છરિયં , ભન્તે, અબ્ભુતં, ભન્તે! યાવ અડ્ઢો ચાયં, ભન્તે, મિગારો રોહણેય્યો યાવ મહદ્ધનો યાવ મહાભોગો’’તિ. ‘‘કીવ અડ્ઢો પનુગ્ગ, મિગારો રોહણેય્યો, કીવ મહદ્ધનો, કીવ મહાભોગો’’તિ? ‘‘સતં, ભન્તે, સતસહસ્સાનં 1 હિરઞ્ઞસ્સ, કો પન વાદો રૂપિયસ્સા’’તિ! ‘‘અત્થિ ખો એતં, ઉગ્ગ, ધનં નેતં ‘નત્થી’તિ વદામીતિ . તઞ્ચ ખો એતં, ઉગ્ગ, ધનં સાધારણં અગ્ગિના ઉદકેન રાજૂહિ ચોરેહિ અપ્પિયેહિ દાયાદેહિ. સત્ત ખો ઇમાનિ, ઉગ્ગ, ધનાનિ અસાધારણાનિ અગ્ગિના ઉદકેન રાજૂહિ ચોરેહિ અપ્પિયેહિ દાયાદેહિ. કતમાનિ સત્ત? સદ્ધાધનં, સીલધનં, હિરીધનં, ઓત્તપ્પધનં, સુતધનં, ચાગધનં, પઞ્ઞાધનં. ઇમાનિ ખો, ઉગ્ગ, સત્ત ધનાનિ અસાધારણાનિ અગ્ગિના ઉદકેન રાજૂહિ ચોરેહિ અપ્પિયેહિ દાયાદેહીતિ.
‘‘Acchariyaṃ , bhante, abbhutaṃ, bhante! Yāva aḍḍho cāyaṃ, bhante, migāro rohaṇeyyo yāva mahaddhano yāva mahābhogo’’ti. ‘‘Kīva aḍḍho panugga, migāro rohaṇeyyo, kīva mahaddhano, kīva mahābhogo’’ti? ‘‘Sataṃ, bhante, satasahassānaṃ 2 hiraññassa, ko pana vādo rūpiyassā’’ti! ‘‘Atthi kho etaṃ, ugga, dhanaṃ netaṃ ‘natthī’ti vadāmīti . Tañca kho etaṃ, ugga, dhanaṃ sādhāraṇaṃ agginā udakena rājūhi corehi appiyehi dāyādehi. Satta kho imāni, ugga, dhanāni asādhāraṇāni agginā udakena rājūhi corehi appiyehi dāyādehi. Katamāni satta? Saddhādhanaṃ, sīladhanaṃ, hirīdhanaṃ, ottappadhanaṃ, sutadhanaṃ, cāgadhanaṃ, paññādhanaṃ. Imāni kho, ugga, satta dhanāni asādhāraṇāni agginā udakena rājūhi corehi appiyehi dāyādehīti.
‘‘સદ્ધાધનં સીલધનં, હિરી ઓત્તપ્પિયં ધનં;
‘‘Saddhādhanaṃ sīladhanaṃ, hirī ottappiyaṃ dhanaṃ;
સુતધનઞ્ચ ચાગો ચ, પઞ્ઞા વે સત્તમં ધનં.
Sutadhanañca cāgo ca, paññā ve sattamaṃ dhanaṃ.
‘‘યસ્સ એતે ધના અત્થિ, ઇત્થિયા પુરિસસ્સ વા;
‘‘Yassa ete dhanā atthi, itthiyā purisassa vā;
સ વે મહદ્ધનો લોકે, અજેય્યો દેવમાનુસે.
Sa ve mahaddhano loke, ajeyyo devamānuse.
‘‘તસ્મા સદ્ધઞ્ચ સીલઞ્ચ, પસાદં ધમ્મદસ્સનં;
‘‘Tasmā saddhañca sīlañca, pasādaṃ dhammadassanaṃ;
અનુયુઞ્જેથ મેધાવી, સરં બુદ્ધાન સાસન’’ન્તિ. સત્તમં;
Anuyuñjetha medhāvī, saraṃ buddhāna sāsana’’nti. sattamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૭. ઉગ્ગસુત્તવણ્ણના • 7. Uggasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૧. ધનવગ્ગવણ્ણના • 1. Dhanavaggavaṇṇanā