| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಥೇರಗಾಥಾ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Theragāthā-aṭṭhakathā |
೭. ಉಜ್ಜಯತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ
7. Ujjayattheragāthāvaṇṇanā
ನಮೋ ತೇ ಬುದ್ಧ ವೀರತ್ಥೂತಿ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಜ್ಜಯತ್ಥೇರಸ್ಸ ಗಾಥಾ। ಕಾ ಉಪ್ಪತ್ತಿ? ಅಯಮ್ಪಿ ಪುರಿಮಬುದ್ಧೇಸು ಕತಾಧಿಕಾರೋ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಭವೇ ಪುಞ್ಞಾನಿ ಕರೋನ್ತೋ ಇತೋ ದ್ವಾನವುತೇ ಕಪ್ಪೇ ತಿಸ್ಸಂ ಭಗವನ್ತಂ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ಪಸನ್ನಮಾನಸೋ ಕಣಿಕಾರಪುಪ್ಫೇಹಿ ಪೂಜಂ ಅಕಾಸಿ। ಸೋ ತೇನ ಪುಞ್ಞಕಮ್ಮೇನ ದೇವಲೋಕೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ಅಪರಾಪರಂ ಪುಞ್ಞಾನಿ ಕತ್ವಾ ದೇವಮನುಸ್ಸೇಸು ಸಂಸರನ್ತೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದೇ ರಾಜಗಹೇ ಅಞ್ಞತರಸ್ಸ ಸೋತ್ತಿಯಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಪುತ್ತೋ ಹುತ್ವಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ, ಉಜ್ಜಯೋತಿಸ್ಸ ನಾಮಂ ಅಹೋಸಿ। ಸೋ ವಯಪ್ಪತ್ತೋ ತಿಣ್ಣಂ ವೇದಾನಂ ಪಾರಗೂ ಹುತ್ವಾ ತತ್ಥ ಸಾರಂ ಅಪಸ್ಸನ್ತೋ ಉಪನಿಸ್ಸಯಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಚೋದಿಯಮಾನೋ ವೇಳುವನಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕೇ ಧಮ್ಮಂ ಸುತ್ವಾ ಪಟಿಲದ್ಧಸದ್ಧೋ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಚರಿಯಾನುಕೂಲಂ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹರನ್ತೋ ವಿಪಸ್ಸನಂ ವಡ್ಢೇತ್ವಾ ನಚಿರಸ್ಸೇವ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ಅಪದಾನೇ (ಅಪ॰ ಥೇರ ೧.೨೧.೧-೪) –
Namote buddha vīratthūti āyasmato ujjayattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave puññāni karonto ito dvānavute kappe tissaṃ bhagavantaṃ passitvā pasannamānaso kaṇikārapupphehi pūjaṃ akāsi. So tena puññakammena devaloke nibbattitvā aparāparaṃ puññāni katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde rājagahe aññatarassa sottiyabrāhmaṇassa putto hutvā nibbatti, ujjayotissa nāmaṃ ahosi. So vayappatto tiṇṇaṃ vedānaṃ pāragū hutvā tattha sāraṃ apassanto upanissayasampattiyā codiyamāno veḷuvanaṃ gantvā satthu santike dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā cariyānukūlaṃ kammaṭṭhānaṃ gahetvā araññe viharanto vipassanaṃ vaḍḍhetvā nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.21.1-4) –
‘‘ಕಣಿಕಾರಂ ಪುಪ್ಫಿತಂ ದಿಸ್ವಾ, ಓಚಿನಿತ್ವಾನಹಂ ತದಾ।
‘‘Kaṇikāraṃ pupphitaṃ disvā, ocinitvānahaṃ tadā;
ತಿಸ್ಸಸ್ಸ ಅಭಿರೋಪೇಸಿಂ, ಓಘತಿಣ್ಣಸ್ಸ ತಾದಿನೋ॥
Tissassa abhiropesiṃ, oghatiṇṇassa tādino.
‘‘ದ್ವೇನವುತೇ ಇತೋ ಕಪ್ಪೇ, ಯಂ ಪುಪ್ಫಮಭಿರೋಪಯಿಂ।
‘‘Dvenavute ito kappe, yaṃ pupphamabhiropayiṃ;
ದುಗ್ಗತಿಂ ನಾಭಿಜಾನಾಮಿ, ಬುದ್ಧಪೂಜಾಯಿದಂ ಫಲಂ॥
Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
‘‘ಪಞ್ಚತಿಂಸೇ ಇತೋ ಕಪ್ಪೇ, ಅರುಣಪಾಣೀತಿ ವಿಸ್ಸುತೋ।
‘‘Pañcatiṃse ito kappe, aruṇapāṇīti vissuto;
ಸತ್ತರತನಸಮ್ಪನ್ನೋ, ಚಕ್ಕವತ್ತೀ ಮಹಬ್ಬಲೋ॥
Sattaratanasampanno, cakkavattī mahabbalo.
‘‘ಕಿಲೇಸಾ ಝಾಪಿತಾ ಮಯ್ಹಂ…ಪೇ॰… ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನ’’ನ್ತಿ॥
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
ಅರಹತ್ತಂ ಪನ ಪತ್ವಾ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತ್ವಾ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಥೋಮನಾಕಾರೇನ ಅಞ್ಞಂ ಬ್ಯಾಕರೋನ್ತೋ ‘‘ನಮೋ ತೇ ಬುದ್ಧ ವೀರತ್ಥೂ’’ತಿ ಗಾಥಂ ಅಭಾಸಿ।
Arahattaṃ pana patvā satthu santikaṃ gantvā vanditvā ekamantaṃ nisīditvā bhagavato thomanākārena aññaṃ byākaronto ‘‘namo te buddha vīratthū’’ti gāthaṃ abhāsi.
೪೭. ತತ್ಥ ನಮೋತಿ ಪಣಾಮಕಿತ್ತನಂ। ತೇತಿ ಪಣಾಮಕಿರಿಯಾಯ ಸಮ್ಪದಾನಕಿತ್ತನಂ, ತುಯ್ಹನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಬುದ್ಧ ವೀರಾತಿ ಚ ಭಗವತೋ ಆಲಪನಂ। ಭಗವಾ ಹಿ ಯಥಾ ಅಭಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾದಿಭೇದಸ್ಸ ಅತ್ಥಸ್ಸ ಅಭಿಞ್ಞೇಯ್ಯಾದಿಭೇದೇನ ಸಯಮ್ಭೂಞಾಣೇನ ಅನವಸೇಸತೋ ಬುದ್ಧತ್ತಾ ‘‘ಬುದ್ಧೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಏವಂ ಪಞ್ಚನ್ನಮ್ಪಿ ಮಾರಾನಂ ಅಭಿಪ್ಪಮದ್ದನವಸೇನ ಪದಹನ್ತೇನ ಮಹತಾ ವೀರಿಯೇನ ಸಮನ್ನಾಗತತ್ತಾ ‘‘ವೀರೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಅತ್ಥೂತಿ ಹೋತು, ತಸ್ಸ ‘‘ನಮೋ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋಸಿ ಸಬ್ಬಧೀತಿ ಸಬ್ಬೇಹಿ ಕಿಲೇಸೇಹಿ ಸಬ್ಬಸ್ಮಿಞ್ಚ ಸಙ್ಖಾರಗತೇ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋ ವಿಸಂಯುತ್ತೋ ಅಸಿ ಭವಸಿ, ನ ತಯಾ ಕಿಞ್ಚಿ ಅವಿಪ್ಪಮುತ್ತಂ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ, ಯತೋಹಂ ತುಯ್ಹಾಪದಾನೇ ವಿಹರಂ, ವಿಹರಾಮಿ ಅನಾಸವೋತಿ ತುಯ್ಹಂ ತವ ಅಪದಾನೇ ಓವಾದೇ ಗತಮಗ್ಗೇ ಪಟಿಪತ್ತಿಚರಿಯಾಯ ವಿಹರಂ ಯಥಾಸತ್ತಿ ಯಥಾಬಲಂ ಪಟಿಪಜ್ಜನ್ತೋ ಕಾಮಾಸವಾದೀನಂ ಚತುನ್ನಮ್ಪಿ ಆಸವಾನಂ ಸುಪ್ಪಹೀನತ್ತಾ ಅನಾಸವೋ ವಿಹರಾಮಿ, ತಾದಿಸಸ್ಸ ನಮೋ ತೇ ಬುದ್ಧ-ವೀರತ್ಥೂತಿ।
47. Tattha namoti paṇāmakittanaṃ. Teti paṇāmakiriyāya sampadānakittanaṃ, tuyhanti attho. Buddha vīrāti ca bhagavato ālapanaṃ. Bhagavā hi yathā abhiññeyyādibhedassa atthassa abhiññeyyādibhedena sayambhūñāṇena anavasesato buddhattā ‘‘buddho’’ti vuccati. Evaṃ pañcannampi mārānaṃ abhippamaddanavasena padahantena mahatā vīriyena samannāgatattā ‘‘vīro’’ti vuccati. Atthūti hotu, tassa ‘‘namo’’ti iminā sambandho. Vippamuttosi sabbadhīti sabbehi kilesehi sabbasmiñca saṅkhāragate vippamutto visaṃyutto asi bhavasi, na tayā kiñci avippamuttaṃ nāma atthi, yatohaṃ tuyhāpadāne viharaṃ, viharāmi anāsavoti tuyhaṃ tava apadāne ovāde gatamagge paṭipatticariyāya viharaṃ yathāsatti yathābalaṃ paṭipajjanto kāmāsavādīnaṃ catunnampi āsavānaṃ suppahīnattā anāsavo viharāmi, tādisassa namo te buddha-vīratthūti.
ಉಜ್ಜಯತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Ujjayattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಥೇರಗಾಥಾಪಾಳಿ • Theragāthāpāḷi / ೭. ಉಜ್ಜಯತ್ಥೇರಗಾಥಾ • 7. Ujjayattheragāthā
