Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / కఙ్ఖావితరణీ-అభినవ-టీకా • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
౯. ఉక్ఖిత్తసమ్భోగసిక్ఖాపదవణ్ణనా
9. Ukkhittasambhogasikkhāpadavaṇṇanā
అకతానుధమ్మేనాతి ఉక్ఖిపిత్వా అనోసారితేన. తేనాహ ‘‘అనుధమ్మో వుచ్చతీ’’తిఆది. ఏత్థ అనుధమ్మోతి ఓసారణా వుచ్చతీతి సమ్బన్ధో. ఉక్ఖేపనీయకమ్మస్సానురూపో, పచ్ఛా కత్తబ్బో వా ధమ్మోతి అనుధమ్మో. అనులోమవత్తం దిస్వాతి ‘‘న ఉపసమ్పాదేతబ్బం, న నిస్సయో దాతబ్బో’’తిఆదికం (చూళవ॰ ౭౦) అట్ఠారసవిధం వత్తం దిస్వా, ఏతేసు అట్ఠారససు అనులోమవత్తేసు వత్తన్తం దిస్వాతి అధిప్పాయో. ఆమిససమ్భోగం వా ధమ్మసమ్భోగం వాతి ఏత్థ యం కిఞ్చి ఆమిసస్స దానం, పటిగ్గహణఞ్చ ఆమిససమ్భోగో. ధమ్మస్స ఉద్దిసనం, ఉద్దిసాపనఞ్చ ధమ్మసమ్భోగో. సంవసేయ్యాతి ‘‘ఉపోసథం వా పవారణం వా సఙ్ఘకమ్మం వా’’తి (పాచి॰ ౪౨౫) ఏవం పదభాజనియం వుత్తం తివిధం సంవాసం కరేయ్య. యస్మా పనేత్థ ఉపోసథపవారణాపి సఙ్ఘేహియేవ కాతబ్బత్తా సఙ్ఘకమ్మానియేవ హోన్తి, తస్మా ‘‘ఉపోసథాదికం సఙ్ఘకమ్మం కరేయ్యా’’తి వుత్తం. పయోగే పయోగేతి దానే దానే, గహణే గహణే చాతి అత్థో.
Akatānudhammenāti ukkhipitvā anosāritena. Tenāha ‘‘anudhammo vuccatī’’tiādi. Ettha anudhammoti osāraṇā vuccatīti sambandho. Ukkhepanīyakammassānurūpo, pacchā kattabbo vā dhammoti anudhammo. Anulomavattaṃ disvāti ‘‘na upasampādetabbaṃ, na nissayo dātabbo’’tiādikaṃ (cūḷava. 70) aṭṭhārasavidhaṃ vattaṃ disvā, etesu aṭṭhārasasu anulomavattesu vattantaṃ disvāti adhippāyo. Āmisasambhogaṃ vā dhammasambhogaṃ vāti ettha yaṃ kiñci āmisassa dānaṃ, paṭiggahaṇañca āmisasambhogo. Dhammassa uddisanaṃ, uddisāpanañca dhammasambhogo. Saṃvaseyyāti ‘‘uposathaṃ vā pavāraṇaṃ vā saṅghakammaṃ vā’’ti (pāci. 425) evaṃ padabhājaniyaṃ vuttaṃ tividhaṃ saṃvāsaṃ kareyya. Yasmā panettha uposathapavāraṇāpi saṅghehiyeva kātabbattā saṅghakammāniyeva honti, tasmā ‘‘uposathādikaṃ saṅghakammaṃ kareyyā’’ti vuttaṃ. Payoge payogeti dāne dāne, gahaṇe gahaṇe cāti attho.
పణ్ణత్తిం అజానన్తేన అరహతాపి కిరియాబ్యాకతచిత్తేన ఆపజ్జితబ్బత్తా ‘‘తిచిత్త’’న్తి వుత్తం.
Paṇṇattiṃ ajānantena arahatāpi kiriyābyākatacittena āpajjitabbattā ‘‘ticitta’’nti vuttaṃ.
ఉక్ఖిత్తసమ్భోగసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Ukkhittasambhogasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.