| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / કઙ્ખાવિતરણી-અભિનવ-ટીકા • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
૯. ઉક્ખિત્તસમ્ભોગસિક્ખાપદવણ્ણના
9. Ukkhittasambhogasikkhāpadavaṇṇanā
અકતાનુધમ્મેનાતિ ઉક્ખિપિત્વા અનોસારિતેન. તેનાહ ‘‘અનુધમ્મો વુચ્ચતી’’તિઆદિ. એત્થ અનુધમ્મોતિ ઓસારણા વુચ્ચતીતિ સમ્બન્ધો. ઉક્ખેપનીયકમ્મસ્સાનુરૂપો, પચ્છા કત્તબ્બો વા ધમ્મોતિ અનુધમ્મો. અનુલોમવત્તં દિસ્વાતિ ‘‘ન ઉપસમ્પાદેતબ્બં, ન નિસ્સયો દાતબ્બો’’તિઆદિકં (ચૂળવ॰ ૭૦) અટ્ઠારસવિધં વત્તં દિસ્વા, એતેસુ અટ્ઠારસસુ અનુલોમવત્તેસુ વત્તન્તં દિસ્વાતિ અધિપ્પાયો. આમિસસમ્ભોગં વા ધમ્મસમ્ભોગં વાતિ એત્થ યં કિઞ્ચિ આમિસસ્સ દાનં, પટિગ્ગહણઞ્ચ આમિસસમ્ભોગો. ધમ્મસ્સ ઉદ્દિસનં, ઉદ્દિસાપનઞ્ચ ધમ્મસમ્ભોગો. સંવસેય્યાતિ ‘‘ઉપોસથં વા પવારણં વા સઙ્ઘકમ્મં વા’’તિ (પાચિ॰ ૪૨૫) એવં પદભાજનિયં વુત્તં તિવિધં સંવાસં કરેય્ય. યસ્મા પનેત્થ ઉપોસથપવારણાપિ સઙ્ઘેહિયેવ કાતબ્બત્તા સઙ્ઘકમ્માનિયેવ હોન્તિ, તસ્મા ‘‘ઉપોસથાદિકં સઙ્ઘકમ્મં કરેય્યા’’તિ વુત્તં. પયોગે પયોગેતિ દાને દાને, ગહણે ગહણે ચાતિ અત્થો.
Akatānudhammenāti ukkhipitvā anosāritena. Tenāha ‘‘anudhammo vuccatī’’tiādi. Ettha anudhammoti osāraṇā vuccatīti sambandho. Ukkhepanīyakammassānurūpo, pacchā kattabbo vā dhammoti anudhammo. Anulomavattaṃ disvāti ‘‘na upasampādetabbaṃ, na nissayo dātabbo’’tiādikaṃ (cūḷava. 70) aṭṭhārasavidhaṃ vattaṃ disvā, etesu aṭṭhārasasu anulomavattesu vattantaṃ disvāti adhippāyo. Āmisasambhogaṃ vā dhammasambhogaṃ vāti ettha yaṃ kiñci āmisassa dānaṃ, paṭiggahaṇañca āmisasambhogo. Dhammassa uddisanaṃ, uddisāpanañca dhammasambhogo. Saṃvaseyyāti ‘‘uposathaṃ vā pavāraṇaṃ vā saṅghakammaṃ vā’’ti (pāci. 425) evaṃ padabhājaniyaṃ vuttaṃ tividhaṃ saṃvāsaṃ kareyya. Yasmā panettha uposathapavāraṇāpi saṅghehiyeva kātabbattā saṅghakammāniyeva honti, tasmā ‘‘uposathādikaṃ saṅghakammaṃ kareyyā’’ti vuttaṃ. Payoge payogeti dāne dāne, gahaṇe gahaṇe cāti attho.
પણ્ણત્તિં અજાનન્તેન અરહતાપિ કિરિયાબ્યાકતચિત્તેન આપજ્જિતબ્બત્તા ‘‘તિચિત્ત’’ન્તિ વુત્તં.
Paṇṇattiṃ ajānantena arahatāpi kiriyābyākatacittena āpajjitabbattā ‘‘ticitta’’nti vuttaṃ.
ઉક્ખિત્તસમ્ભોગસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Ukkhittasambhogasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
