Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā

    [൨൭൦] ൧൦. ഉലൂകജാതകവണ്ണനാ

    [270] 10. Ulūkajātakavaṇṇanā

    സബ്ബേഹി കിര ഞാതീഹീതി ഇദം സത്ഥാ ജേതവനേ വിഹരന്തോ കാകോലൂകകലഹം ആരബ്ഭ കഥേസി. തസ്മിഞ്ഹി കാലേ കാകാ ദിവാ ഉലൂകേ ഖാദന്തി, ഉലൂകാ സൂരിയത്ഥങ്ഗമനതോ പട്ഠായ തത്ഥ തത്ഥ സയിതാനം കാകാനം സീസാനി ഛിന്ദിത്വാ തേ ജീവിതക്ഖയം പാപേന്തി. അഥേകസ്സ ഭിക്ഖുനോ ജേതവനപച്ചന്തേ ഏകസ്മിം പരിവേണേ വസന്തസ്സ സമ്മജ്ജനകാലേ രുക്ഖതോ പതിതാനി സത്തട്ഠനാളിമത്താനിപി ബഹുതരാനിപി കാകസീസാനി ഛഡ്ഡേതബ്ബാനി ഹോന്തി. സോ തമത്ഥം ഭിക്ഖൂനം ആരോചേസി. ഭിക്ഖൂ ധമ്മസഭായം കഥം സമുട്ഠാപേസും – ‘‘ആവുസോ, അമുകസ്സ കിര ഭിക്ഖുനോ വസനട്ഠാനേ ദിവസേ ദിവസേ ഏത്തകാനി നാമ കാകസീസാനി ഛഡ്ഡേതബ്ബാനി ഹോന്തീ’’തി. സത്ഥാ ആഗന്ത്വാ ‘‘കായ നുത്ഥ, ഭിക്ഖവേ, ഏതരഹി കഥായ സന്നിസിന്നാ’’തി പുച്ഛി, ഭിക്ഖൂ ‘‘ഇമായ നാമാ’’തി വത്വാ ‘‘കദാ പട്ഠായ പന, ഭന്തേ, കാകാനഞ്ച ഉലൂകാനഞ്ച അഞ്ഞമഞ്ഞം വേരം ഉപ്പന്ന’’ന്തി പുച്ഛിംസു, സത്ഥാ ‘‘പഠമകപ്പികകാലതോ പട്ഠായാ’’തി വത്വാ അതീതം ആഹരി.

    Sabbehi kira ñātīhīti idaṃ satthā jetavane viharanto kākolūkakalahaṃ ārabbha kathesi. Tasmiñhi kāle kākā divā ulūke khādanti, ulūkā sūriyatthaṅgamanato paṭṭhāya tattha tattha sayitānaṃ kākānaṃ sīsāni chinditvā te jīvitakkhayaṃ pāpenti. Athekassa bhikkhuno jetavanapaccante ekasmiṃ pariveṇe vasantassa sammajjanakāle rukkhato patitāni sattaṭṭhanāḷimattānipi bahutarānipi kākasīsāni chaḍḍetabbāni honti. So tamatthaṃ bhikkhūnaṃ ārocesi. Bhikkhū dhammasabhāyaṃ kathaṃ samuṭṭhāpesuṃ – ‘‘āvuso, amukassa kira bhikkhuno vasanaṭṭhāne divase divase ettakāni nāma kākasīsāni chaḍḍetabbāni hontī’’ti. Satthā āgantvā ‘‘kāya nuttha, bhikkhave, etarahi kathāya sannisinnā’’ti pucchi, bhikkhū ‘‘imāya nāmā’’ti vatvā ‘‘kadā paṭṭhāya pana, bhante, kākānañca ulūkānañca aññamaññaṃ veraṃ uppanna’’nti pucchiṃsu, satthā ‘‘paṭhamakappikakālato paṭṭhāyā’’ti vatvā atītaṃ āhari.

    അതീതേ പഠമകപ്പികാ മനുസ്സാ സന്നിപതിത്വാ ഏകം അഭിരൂപം സോഭഗ്ഗപ്പത്തം ആചാരസമ്പന്നം സബ്ബാകാരപരിപുണ്ണം പുരിസം ഗഹേത്വാ രാജാനം കരിംസു, ചതുപ്പദാപി സന്നിപതിത്വാ ഏകം സീഹം രാജാനം അകംസു, മഹാസമുദ്ദേ മച്ഛാ ആനന്ദം നാമ മച്ഛം രാജാനം അകംസു. തതോ സകുണഗണാ ഹിമവന്തപദേസേ ഏകസ്മിം പിട്ഠിപാസാണേ സന്നിപതിത്വാ ‘‘മനുസ്സേസു രാജാ പഞ്ഞായതി, തഥാ ചതുപ്പദേസു ചേവ മച്ഛേസു ച. അമ്ഹാകം പനന്തരേ രാജാ നാമ നത്ഥി, അപ്പതിസ്സവാസോ നാമ ന വട്ടതി, അമ്ഹാകമ്പി രാജാനം ലദ്ധും വട്ടതി, ഏകം രാജട്ഠാനേ ഠപേതബ്ബയുത്തകം ജാനാഥാ’’തി. തേ താദിസം സകുണം ഓലോകയമാനാ ഏകം ഉലൂകം രോചേത്വാ ‘‘അയം നോ രുച്ചതീ’’തി ആഹംസു. അഥേകോ സകുണോ സബ്ബേസം അജ്ഝാസയഗ്ഗഹണത്ഥം തിക്ഖത്തും സാവേസി. തസ്സ സാവേന്തസ്സ ദ്വേ സാവനാ അധിവാസേത്വാ തതിയസാവനായ ഏകോ കാകോ ഉട്ഠായ ‘‘തിട്ഠ താവേതസ്സ ഇമസ്മിം രാജാഭിസേകകാലേ ഏവരൂപം മുഖം ഭവതി, കുദ്ധസ്സ കീദിസം ഭവിസ്സതി, ഇമിനാ ഹി കുദ്ധേന ഓലോകിതാ മയം തത്തകപാലേ പക്ഖിത്തലോണം വിയ തത്ഥ തത്ഥേവ ഭിജ്ജിസ്സാമ, ഇമം രാജാനം കാതും മയ്ഹം ന രുച്ചതീ’’തി ഇമമത്ഥം പകാസേതും പഠമം ഗാഥമാഹ –

    Atīte paṭhamakappikā manussā sannipatitvā ekaṃ abhirūpaṃ sobhaggappattaṃ ācārasampannaṃ sabbākāraparipuṇṇaṃ purisaṃ gahetvā rājānaṃ kariṃsu, catuppadāpi sannipatitvā ekaṃ sīhaṃ rājānaṃ akaṃsu, mahāsamudde macchā ānandaṃ nāma macchaṃ rājānaṃ akaṃsu. Tato sakuṇagaṇā himavantapadese ekasmiṃ piṭṭhipāsāṇe sannipatitvā ‘‘manussesu rājā paññāyati, tathā catuppadesu ceva macchesu ca. Amhākaṃ panantare rājā nāma natthi, appatissavāso nāma na vaṭṭati, amhākampi rājānaṃ laddhuṃ vaṭṭati, ekaṃ rājaṭṭhāne ṭhapetabbayuttakaṃ jānāthā’’ti. Te tādisaṃ sakuṇaṃ olokayamānā ekaṃ ulūkaṃ rocetvā ‘‘ayaṃ no ruccatī’’ti āhaṃsu. Atheko sakuṇo sabbesaṃ ajjhāsayaggahaṇatthaṃ tikkhattuṃ sāvesi. Tassa sāventassa dve sāvanā adhivāsetvā tatiyasāvanāya eko kāko uṭṭhāya ‘‘tiṭṭha tāvetassa imasmiṃ rājābhisekakāle evarūpaṃ mukhaṃ bhavati, kuddhassa kīdisaṃ bhavissati, iminā hi kuddhena olokitā mayaṃ tattakapāle pakkhittaloṇaṃ viya tattha tattheva bhijjissāma, imaṃ rājānaṃ kātuṃ mayhaṃ na ruccatī’’ti imamatthaṃ pakāsetuṃ paṭhamaṃ gāthamāha –

    ൫൮.

    58.

    ‘‘സബ്ബേഹി കിര ഞാതീഹി, കോസിയോ ഇസ്സരോ കതോ;

    ‘‘Sabbehi kira ñātīhi, kosiyo issaro kato;

    സചേ ഞാതീഹനുഞ്ഞാതോ, ഭണേയ്യാഹം ഏകവാചിക’’ന്തി.

    Sace ñātīhanuññāto, bhaṇeyyāhaṃ ekavācika’’nti.

    തസ്സത്ഥോ – യാ ഏസാ സാവനാ വത്തതി, തം സുത്വാ വദാമി. സബ്ബേഹി കിര ഇമേഹി സമാഗതേഹി ഞാതീഹി അയം കോസിയോ രാജാ കതോ. സചേ പനാഹം ഞാതീഹി അനുഞ്ഞാതോ ഭവേയ്യം, ഏത്ഥ വത്തബ്ബം ഏകവാചികം കിഞ്ചി ഭണേയ്യന്തി.

    Tassattho – yā esā sāvanā vattati, taṃ sutvā vadāmi. Sabbehi kira imehi samāgatehi ñātīhi ayaṃ kosiyo rājā kato. Sace panāhaṃ ñātīhi anuññāto bhaveyyaṃ, ettha vattabbaṃ ekavācikaṃ kiñci bhaṇeyyanti.

    അഥ നം അനുജാനന്താ സകുണാ ദുതിയം ഗാഥമാഹംസു –

    Atha naṃ anujānantā sakuṇā dutiyaṃ gāthamāhaṃsu –

    ൫൯.

    59.

    ‘‘ഭണ സമ്മ അനുഞ്ഞാതോ, അത്ഥം ധമ്മഞ്ച കേവലം;

    ‘‘Bhaṇa samma anuññāto, atthaṃ dhammañca kevalaṃ;

    സന്തി ഹി ദഹരാ പക്ഖീ, പഞ്ഞവന്തോ ജുതിന്ധരാ’’തി.

    Santi hi daharā pakkhī, paññavanto jutindharā’’ti.

    തത്ഥ ഭണ, സമ്മ, അനുഞ്ഞാതോതി, സമ്മ, വായസ ത്വം അമ്ഹേഹി സബ്ബേഹി അനുഞ്ഞാതോ, യം തേ ഭണിതബ്ബം, തം ഭണ. അത്ഥം ധമ്മഞ്ച കേവലന്തി ഭണന്തോ ച കാരണഞ്ചേവ പവേണിആഗതഞ്ച വചനം അമുഞ്ചിത്വാ ഭണ. പഞ്ഞവന്തോ ജുതിന്ധരാതി പഞ്ഞാസമ്പന്നാ ചേവ ഞാണോഭാസധരാ ച ദഹരാപി പക്ഖിനോ അത്ഥിയേവ.

    Tattha bhaṇa, samma, anuññātoti, samma, vāyasa tvaṃ amhehi sabbehi anuññāto, yaṃ te bhaṇitabbaṃ, taṃ bhaṇa. Atthaṃ dhammañca kevalanti bhaṇanto ca kāraṇañceva paveṇiāgatañca vacanaṃ amuñcitvā bhaṇa. Paññavanto jutindharāti paññāsampannā ceva ñāṇobhāsadharā ca daharāpi pakkhino atthiyeva.

    സോ ഏവം അനുഞ്ഞാതോ തതിയം ഗാഥമാഹ –

    So evaṃ anuññāto tatiyaṃ gāthamāha –

    ൬൦.

    60.

    ‘‘ന മേ രുച്ചതി ഭദ്ദം വോ, ഉലൂകസ്സാഭിസേചനം;

    ‘‘Na me ruccati bhaddaṃ vo, ulūkassābhisecanaṃ;

    അക്കുദ്ധസ്സ മുഖം പസ്സ, കഥം കുദ്ധോ കരിസ്സതീ’’തി.

    Akkuddhassa mukhaṃ passa, kathaṃ kuddho karissatī’’ti.

    തസ്സത്ഥോ – ഭദ്ദം തുമ്ഹാകം ഹോതു, യം പനേതം തിക്ഖത്തും സാവനവാചായ ഉലൂകസ്സ അഭിസേചനം കരീയതി, ഏതം മയ്ഹം ന രുച്ചതി. ഏതസ്സ ഹി ഇദാനി തുട്ഠചിത്തസ്സ അക്കുദ്ധസ്സ മുഖം പസ്സഥ, കുദ്ധോ പനായം കഥം കരിസ്സതീതി ന ജാനാമി, സബ്ബഥാപി ഏതം മയ്ഹം ന രുച്ചതീതി.

    Tassattho – bhaddaṃ tumhākaṃ hotu, yaṃ panetaṃ tikkhattuṃ sāvanavācāya ulūkassa abhisecanaṃ karīyati, etaṃ mayhaṃ na ruccati. Etassa hi idāni tuṭṭhacittassa akkuddhassa mukhaṃ passatha, kuddho panāyaṃ kathaṃ karissatīti na jānāmi, sabbathāpi etaṃ mayhaṃ na ruccatīti.

    സോ ഏവം വത്വാ ‘‘മയ്ഹം ന രുച്ചതി, മയ്ഹം ന രുച്ചതീ’’തി വിരവന്തോ ആകാസേ ഉപ്പതി, ഉലൂകോപി നം ഉട്ഠായ അനുബന്ധി. തതോ പട്ഠായ തേ അഞ്ഞമഞ്ഞം വേരം ബന്ധിംസു. സകുണാ സുവണ്ണഹംസം രാജാനം കത്വാ പക്കമിംസു.

    So evaṃ vatvā ‘‘mayhaṃ na ruccati, mayhaṃ na ruccatī’’ti viravanto ākāse uppati, ulūkopi naṃ uṭṭhāya anubandhi. Tato paṭṭhāya te aññamaññaṃ veraṃ bandhiṃsu. Sakuṇā suvaṇṇahaṃsaṃ rājānaṃ katvā pakkamiṃsu.

    സത്ഥാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ സച്ചാനി പകാസേത്വാ ജാതകം സമോധാനേസി, സച്ചപരിയോസാനേ ബഹൂ സോതാപന്നാദയോ അഹേസും. ‘‘തദാ രജ്ജേ അഭിസിത്തഹംസപോതോ അഹമേവ അഹോസി’’ന്തി.

    Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā saccāni pakāsetvā jātakaṃ samodhānesi, saccapariyosāne bahū sotāpannādayo ahesuṃ. ‘‘Tadā rajje abhisittahaṃsapoto ahameva ahosi’’nti.

    ഉലൂകജാതകവണ്ണനാ ദസമാ.

    Ulūkajātakavaṇṇanā dasamā.

    പദുമവഗ്ഗോ ദുതിയോ.

    Padumavaggo dutiyo.

    തസ്സുദ്ദാനം –

    Tassuddānaṃ –

    പദുമം മുദുപാണീ ച, പലോഭനം പനാദകം;

    Padumaṃ mudupāṇī ca, palobhanaṃ panādakaṃ;

    ഖുരപ്പം സിന്ധവഞ്ചേവ, കക്കടാ, രാമദൂസകം;

    Khurappaṃ sindhavañceva, kakkaṭā, rāmadūsakaṃ;

    സുജാതം ഉലൂകം ദസ.

    Sujātaṃ ulūkaṃ dasa.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൨൭൦. ഉലൂകജാതകം • 270. Ulūkajātakaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact