| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೨. ಉಣ್ಣಾಭಬ್ರಾಹ್ಮಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
2. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttavaṇṇanā
೫೧೨. ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸಾತಿ ಅಞ್ಞೋ ಅಞ್ಞಸ್ಸ। ನ ಪಚ್ಚನುಭೋತಿ ಅತ್ತನೋ ಅವಿಸಯಭಾವತೋ। ಇದಾನಿ ತಂ ಅಞ್ಞವಿಸಯತಂ ಅನ್ವಯತೋ ಬ್ಯತಿರೇಕತೋ ವಿಭಾವೇತುಂ ‘‘ಸಚೇ ಹೀ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ।
512.Aññamaññassāti añño aññassa. Na paccanubhoti attano avisayabhāvato. Idāni taṃ aññavisayataṃ anvayato byatirekato vibhāvetuṃ ‘‘sace hī’’tiādi vuttaṃ.
ವಿಸಯಾನಿ ಪಟಿಸರನ್ತಿ ಏತ್ಥಾತಿ ಪಟಿಸರಣಂ। ಇನ್ದ್ರಿಯವಿಞ್ಞಾಣಾನಿ ಹಿ ಅಸತಿಪಿ ತಾದಿಸೇ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೇ ಅತ್ತನೋ ಆರಮ್ಮಣಸ್ಸ ಯಾಥಾವತೋ ಸಮ್ಪಜಾನನತೋ ಪವೇದನವಿಜಾನನಾನಿ ಕರೋನ್ತಾನಿ ವಿಯ ಪವತ್ತನ್ತಿ, ತಥಾ ಲೋಕಸ್ಸ ಅಞ್ಞತ್ಥ ಸಿದ್ಧಿತೋ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ – ‘‘ಮನೋ ಪಟಿಸರಣಂ, ಮನೋವ ನೇಸಂ ಗೋಚರವಿಸಯಂ ಪಚ್ಚನುಭೋತೀ’’ತಿ ಮನೋದ್ವಾರಿಕಜವನಮನೋ ಹಿ ಸವಿಸೇಸಂ ಮನೋವಿಸಯಂ ಪಚ್ಚನುಭೋತಿ, ಪಞ್ಚದ್ವಾರಿಕಜವನಮನೋ ಮನನಮತ್ತಮೇವ ಪಚ್ಚನುಭವತಿ। ರಜ್ಜನಾದಿಗ್ಗಹಣಞ್ಚೇತ್ಥ ನಿದಸ್ಸನಮತ್ತಂ, ತಸ್ಮಾ ಸದ್ದಹನಾದಿಪಿ ಗಹಿತಮೇವಾತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ, ಪಞ್ಚದ್ವಾರಪ್ಪವತ್ತಿವಸೇನ ತಥಾ ವುತ್ತಂ। ಏಕಸ್ಮಿಂ ಪನ ದ್ವಾರೇತಿ ಚಕ್ಖುದ್ವಾರೇ।
Visayāni paṭisaranti etthāti paṭisaraṇaṃ. Indriyaviññāṇāni hi asatipi tādise adhippāye attano ārammaṇassa yāthāvato sampajānanato pavedanavijānanāni karontāni viya pavattanti, tathā lokassa aññattha siddhito. Tenāha bhagavā – ‘‘mano paṭisaraṇaṃ, manova nesaṃ gocaravisayaṃ paccanubhotī’’ti manodvārikajavanamano hi savisesaṃ manovisayaṃ paccanubhoti, pañcadvārikajavanamano mananamattameva paccanubhavati. Rajjanādiggahaṇañcettha nidassanamattaṃ, tasmā saddahanādipi gahitamevāti daṭṭhabbaṃ, pañcadvārappavattivasena tathā vuttaṃ. Ekasmiṃ pana dvāreti cakkhudvāre.
ದುಬ್ಬಲಭೋಜಕಾತಿ ಅಪ್ಪಾನುಭಾವಾ ರಾಜಭೋಗ್ಗಾ। ಆಯನ್ತಿ ಭೋಗುಪ್ಪತ್ತಿಟ್ಠಾನಂ। ಯೋತ್ತಬನ್ಧಾದಿನಿಮಿತ್ತಂ ಲದ್ಧಬ್ಬಕಹಾಪಣೋ ಯೋತ್ತಕಹಾಪಣೋ। ಅದ್ದುಬನ್ಧಾದಿನಿಮಿತ್ತಂ ಗಹೇತಬ್ಬಕಹಾಪಣೋ ಅದ್ದುಕಹಾಪಣೋ। ಮಾಘಾತಘೋಸನಾಯ ಕತಾಯ ಹಿಂಸಾನಿಮಿತ್ತಂ ಗಹೇತಬ್ಬಕಹಾಪಣೋ ಮಾಪಹಾರಕಹಾಪಣೋ। ತಸ್ಸ ಪರಿಮಾಣಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಅಟ್ಠಕಹಾಪಣೋ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಸತವತ್ಥುಕನ್ತಿ ಸತಕರೀಸವತ್ಥುಕಂ।
Dubbalabhojakāti appānubhāvā rājabhoggā. Āyanti bhoguppattiṭṭhānaṃ. Yottabandhādinimittaṃ laddhabbakahāpaṇo yottakahāpaṇo. Addubandhādinimittaṃ gahetabbakahāpaṇo addukahāpaṇo. Māghātaghosanāya katāya hiṃsānimittaṃ gahetabbakahāpaṇo māpahārakahāpaṇo. Tassa parimāṇaṃ dassetuṃ ‘‘aṭṭhakahāpaṇo’’tiādi vuttaṃ. Satavatthukanti satakarīsavatthukaṃ.
ಮಗ್ಗಸತೀತಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗಸತಿ। ಭಾವನಮನುಯುಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ ಹಿ ಜವನಮನೋ ಉಸ್ಸಕ್ಕಿತ್ವಾವ ಮಗ್ಗಸತಿಂ ಪಟಿಸರತಿ ತಪ್ಪರಿಯೋಸಾನತ್ತಾ। ತನ್ತಿ ನಿಬ್ಬಾನಂ। ಸಾತಿ ಫಲವಿಮುತ್ತಿ। ಪಟಿಸರತಿ ಅಗ್ಗಮಗ್ಗಸತಿಯಾ। ಫಲವಿಮುತ್ತಿ ನಿಬ್ಬಾನನ್ತಿ ಉಭಯಂ ಮಗ್ಗಸ್ಸ ಸಿದ್ಧಾಯೇವಾತಿ। ಆರಮ್ಮಣವಸೇನ ನತ್ಥಿ ಏತಸ್ಸ ಪಟಿಸರಣನ್ತಿ ಅಪ್ಪಟಿಸರಣಂ ಅಸಙ್ಖತಾಮತಸ್ಸ ಸನ್ತಿನಿಚ್ಚಸಭಾವತ್ತಾ। ಸಯಂ ಪನ ಸಬ್ಬೇಸಂಯೇವ ಅರಿಯಾನಂ ಪಟಿಸರಣಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ನಿಬ್ಬಾನಂ ಅರಹತೋ ಗತೀ’’ತಿ (ಪರಿ॰ ೩೩೯)। ನಿಬ್ಬಾನಂ ಅನುಪವಿಟ್ಠಂ ನಿಬ್ಬಾನನಿಸ್ಸಯತ್ತಾ। ನ ತತೋ ಪರಂ ಗಚ್ಛತಿ ಗತಸ್ಸ ಅಞ್ಞಸ್ಸ ತಾದಿಸಸ್ಸ ಅಭಾವಾ। ನಿಬ್ಬಾನಂ ಪರಿ ಸಬ್ಬಸೋ ಓಸಾನನ್ತಿ ನಿಬ್ಬಾನಪರಿಯೋಸಾನಂ।
Maggasatīti ariyamaggasati. Bhāvanamanuyuñjantassa hi javanamano ussakkitvāva maggasatiṃ paṭisarati tappariyosānattā. Tanti nibbānaṃ. Sāti phalavimutti. Paṭisarati aggamaggasatiyā. Phalavimutti nibbānanti ubhayaṃ maggassa siddhāyevāti. Ārammaṇavasena natthi etassa paṭisaraṇanti appaṭisaraṇaṃ asaṅkhatāmatassa santiniccasabhāvattā. Sayaṃ pana sabbesaṃyeva ariyānaṃ paṭisaraṇaṃ. Tenāha ‘‘nibbānaṃ arahato gatī’’ti (pari. 339). Nibbānaṃ anupaviṭṭhaṃ nibbānanissayattā. Na tato paraṃ gacchati gatassa aññassa tādisassa abhāvā. Nibbānaṃ pari sabbaso osānanti nibbānapariyosānaṃ.
ಮೂಲಜಾತಾ ಜಾತಮೂಲಾ। ತತೋ ಏವ ಪತಿಟ್ಠಿತಾ। ಕಾ ಪನಸ್ಸಾತಿ ಆಹ ‘‘ಮಗ್ಗೇನ ಆಗತಸದ್ಧಾ’’ತಿ। ಮಗ್ಗೋ ದಳ್ಹಾಯ ಅಸಂಹಾರಿಯಸದ್ಧಾಯ ಮೂಲಂ ದಿಟ್ಠಿಸಮ್ಪಯುತ್ತಾನಿ ಚೇವ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಚಿತ್ತಞ್ಚಾತಿ ಪಞ್ಚ ಅಕುಸಲಚಿತ್ತಾನಿ ಸಮುಚ್ಛೇದವಸೇನ ಪಹೀನಾನಿ। ಪಞ್ಚ ನೀವರಣಾನೀತಿ ಏತ್ಥ ಅಪಾಯಗಮನೀಯಾನಿ ಪಠಮಮಗ್ಗೇನೇವ ಪಹೀನಾನಿ, ಇತರಾನಿ ವಿಕ್ಖಮ್ಭನವಸೇನ ಝಾನೇನ ಪಹೀನಾನೀತಿ ಪಞ್ಚಸು ಓರಮ್ಭಾಗಿಯಕಿಲೇಸಸಂಯೋಜನೇಸು ಏಕದೇಸವಿಗಮೇನೇವ ಬಹಿದ್ಧಾಸಂಯೋಜನೋ ವಿಯ ಜಾತೋತಿ ವುತ್ತಂ ‘‘ಝಾನಅನಾಗಾಮಿಟ್ಠಾನೇ ಠಿತೋ’’ತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸೋ ಅಪರಿಹೀನ…ಪೇ॰… ನಿಬ್ಬಾಯೇಯ್ಯಾ’’ತಿ।
Mūlajātā jātamūlā. Tato eva patiṭṭhitā. Kā panassāti āha ‘‘maggena āgatasaddhā’’ti. Maggo daḷhāya asaṃhāriyasaddhāya mūlaṃ diṭṭhisampayuttāni ceva vicikicchācittañcāti pañca akusalacittāni samucchedavasena pahīnāni. Pañca nīvaraṇānīti ettha apāyagamanīyāni paṭhamamaggeneva pahīnāni, itarāni vikkhambhanavasena jhānena pahīnānīti pañcasu orambhāgiyakilesasaṃyojanesu ekadesavigameneva bahiddhāsaṃyojano viya jātoti vuttaṃ ‘‘jhānaanāgāmiṭṭhāne ṭhito’’ti. Tenāha ‘‘so aparihīna…pe… nibbāyeyyā’’ti.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೨. ಉಣ್ಣಾಭಬ್ರಾಹ್ಮಣಸುತ್ತಂ • 2. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೨. ಉಣ್ಣಾಭಬ್ರಾಹ್ಮಣಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 2. Uṇṇābhabrāhmaṇasuttavaṇṇanā
