Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya |
૮. ઉપકસુત્તં
8. Upakasuttaṃ
૧૮૮. એકં સમયં ભગવા રાજગહે વિહરતિ ગિજ્ઝકૂટે પબ્બતે. અથ ખો ઉપકો મણ્ડિકાપુત્તો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો ઉપકો મણ્ડિકાપુત્તો ભગવન્તં એતદવોચ –
188. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Atha kho upako maṇḍikāputto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho upako maṇḍikāputto bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘અહઞ્હિ, ભન્તે, એવંવાદી એવંદિટ્ઠિ – ‘યો કોચિ પરૂપારમ્ભં વત્તેતિ, પરૂપારમ્ભં વત્તેન્તો સબ્બો સો 1 ન ઉપપાદેતિ. અનુપપાદેન્તો ગારય્હો હોતિ ઉપવજ્જો’’’તિ. ‘‘પરૂપારમ્ભં ચે, ઉપક, વત્તેતિ પરૂપારમ્ભં વત્તેન્તો ન ઉપપાદેતિ, અનુપપાદેન્તો ગારય્હો હોતિ ઉપવજ્જો. ત્વં ખો, ઉપક, પરૂપારમ્ભં વત્તેસિ, પરૂપારમ્ભં વત્તેન્તો ન ઉપપાદેસિ, અનુપપાદેન્તો ગારય્હો હોસિ ઉપવજ્જો’’તિ. ‘‘સેય્યથાપિ, ભન્તે , ઉમ્મુજ્જમાનકંયેવ મહતા પાસેન બન્ધેય્ય; એવમેવં ખો અહં, ભન્તે, ઉમ્મુજ્જમાનકોયેવ ભગવતા મહતા વાદપાસેન 2 બદ્ધો’’તિ.
‘‘Ahañhi, bhante, evaṃvādī evaṃdiṭṭhi – ‘yo koci parūpārambhaṃ vatteti, parūpārambhaṃ vattento sabbo so 3 na upapādeti. Anupapādento gārayho hoti upavajjo’’’ti. ‘‘Parūpārambhaṃ ce, upaka, vatteti parūpārambhaṃ vattento na upapādeti, anupapādento gārayho hoti upavajjo. Tvaṃ kho, upaka, parūpārambhaṃ vattesi, parūpārambhaṃ vattento na upapādesi, anupapādento gārayho hosi upavajjo’’ti. ‘‘Seyyathāpi, bhante , ummujjamānakaṃyeva mahatā pāsena bandheyya; evamevaṃ kho ahaṃ, bhante, ummujjamānakoyeva bhagavatā mahatā vādapāsena 4 baddho’’ti.
‘‘ઇદં અકુસલન્તિ ખો, ઉપક, મયા પઞ્ઞત્તં. તત્થ અપરિમાણા પદા અપરિમાણા બ્યઞ્જના અપરિમાણા તથાગતસ્સ ધમ્મદેસના – ઇતિપિદં અકુસલન્તિ. તં ખો પનિદં અકુસલં પહાતબ્બન્તિ ખો, ઉપક, મયા પઞ્ઞત્તં. તત્થ અપરિમાણા પદા અપરિમાણા બ્યઞ્જના અપરિમાણા તથાગતસ્સ ધમ્મદેસના – ઇતિપિદં અકુસલં પહાતબ્બન્તિ.
‘‘Idaṃ akusalanti kho, upaka, mayā paññattaṃ. Tattha aparimāṇā padā aparimāṇā byañjanā aparimāṇā tathāgatassa dhammadesanā – itipidaṃ akusalanti. Taṃ kho panidaṃ akusalaṃ pahātabbanti kho, upaka, mayā paññattaṃ. Tattha aparimāṇā padā aparimāṇā byañjanā aparimāṇā tathāgatassa dhammadesanā – itipidaṃ akusalaṃ pahātabbanti.
‘‘ઇદં કુસલન્તિ ખો, ઉપક, મયા પઞ્ઞત્તં. તત્થ અપરિમાણા પદા અપરિમાણા બ્યઞ્જના અપરિમાણા તથાગતસ્સ ધમ્મદેસના – ઇતિપિદં કુસલન્તિ. તં ખો પનિદં કુસલં ભાવેતબ્બન્તિ ખો, ઉપક, મયા પઞ્ઞત્તં. તત્થ અપરિમાણા પદા અપરિમાણા બ્યઞ્જના અપરિમાણા તથાગતસ્સ ધમ્મદેસના – ઇતિપિદં કુસલં ભાવેતબ્બ’’ન્તિ.
‘‘Idaṃ kusalanti kho, upaka, mayā paññattaṃ. Tattha aparimāṇā padā aparimāṇā byañjanā aparimāṇā tathāgatassa dhammadesanā – itipidaṃ kusalanti. Taṃ kho panidaṃ kusalaṃ bhāvetabbanti kho, upaka, mayā paññattaṃ. Tattha aparimāṇā padā aparimāṇā byañjanā aparimāṇā tathāgatassa dhammadesanā – itipidaṃ kusalaṃ bhāvetabba’’nti.
અથ ખો ઉપકો મણ્ડિકાપુત્તો ભગવતો ભાસિતં અભિનન્દિત્વા અનુમોદિત્વા ઉટ્ઠાયાસના ભગવન્તં અભિવાદેત્વા પદક્ખિણં કત્વા યેન રાજા માગધો અજાતસત્તુ વેદેહિપુત્તો તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા યાવતકો અહોસિ ભગવતા સદ્ધિં કથાસલ્લાપો તં સબ્બં રઞ્ઞો માગધસ્સ અજાતસત્તુસ્સ વેદેહિપુત્તસ્સ આરોચેસિ.
Atha kho upako maṇḍikāputto bhagavato bhāsitaṃ abhinanditvā anumoditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā yena rājā māgadho ajātasattu vedehiputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā yāvatako ahosi bhagavatā saddhiṃ kathāsallāpo taṃ sabbaṃ rañño māgadhassa ajātasattussa vedehiputtassa ārocesi.
એવં વુત્તે રાજા માગધો અજાતસત્તુ વેદેહિપુત્તો કુપિતો અનત્તમનો ઉપકં મણ્ડિકાપુત્તં એતદવોચ – ‘‘યાવ ધંસી વતાયં લોણકારદારકો યાવ મુખરો યાવ પગબ્બો યત્ર હિ નામ તં ભગવન્તં અરહન્તં સમ્માસમ્બુદ્ધં આસાદેતબ્બં મઞ્ઞિસ્સતિ; અપેહિ ત્વં, ઉપક, વિનસ્સ, મા તં અદ્દસ’’ન્તિ. અટ્ઠમં.
Evaṃ vutte rājā māgadho ajātasattu vedehiputto kupito anattamano upakaṃ maṇḍikāputtaṃ etadavoca – ‘‘yāva dhaṃsī vatāyaṃ loṇakāradārako yāva mukharo yāva pagabbo yatra hi nāma taṃ bhagavantaṃ arahantaṃ sammāsambuddhaṃ āsādetabbaṃ maññissati; apehi tvaṃ, upaka, vinassa, mā taṃ addasa’’nti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૮. ઉપકસુત્તવણ્ણના • 8. Upakasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૮. ઉપકસુત્તવણ્ણના • 8. Upakasuttavaṇṇanā