| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
੮. ਉਪਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
8. Upakasuttavaṇṇanā
੧੮੮. ਅਟ੍ਠਮੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਨਿਰਯਂ ਅਰਹਤਿ, ਨਿਰਯਸਂવਤ੍ਤਨਿਯੇਨ વਾ ਕਮ੍ਮੁਨਾ ਨਿਰਯੇ ਨਿਯੁਤ੍ਤੋਤਿ ਨੇਰਯਿਕੋ। ਅવੀਚਿਮ੍ਹਿ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਆਯੁਕਪ੍ਪਸਞ੍ਞਿਤਂ ਅਨ੍ਤਰਕਪ੍ਪਂ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਕਪ੍ਪਟ੍ਠੋ। ਨਿਰਯੂਪਪਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਹਰਣવਸੇਨ ਤਿਕਿਚ੍ਛਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯੋਤਿ ਅਤੇਕਿਚ੍ਛੋ। ਅਪਰਿਯਾਦਿਨ੍ਨਾવਾਤਿ ਅਪਰਿਕ੍ਖੀਣਾਯੇવ। ਸਚੇ ਹਿ ਏਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ, ਅਞ੍ਞੋ વੇਦਨਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ…ਪੇ॰… ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ। ‘‘ਇਮਿਨਾ ਪੁਟ੍ਠੇ ਅਹਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਏਕੋ ਏਕਂ ਨ ਓਲੋਕੇਤਿ, ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਤੇਸਂ વਾਰੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ ਏવ, ਬੁਦ੍ਧਾਨਂ ਪਨ વਾਰੋ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ। વਿਦਤ੍ਥਿਚਤੁਰਙ੍ਗੁਲਂ ਛਾਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨਤੋ ਪੁਰੇਤਰਂਯੇવ ਭਗવਾ ਚੁਦ੍ਦਸવਿਧੇਨ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ, ਨવવਿਧੇਨ વੇਦਨਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ, ਸੋਲ਼ਸવਿਧੇਨ ਚਿਤ੍ਤਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ, ਪਞ੍ਚવਿਧੇਨ ਧਮ੍ਮਾਨੁਪਸ੍ਸਨਂ ਕਥੇਤਿ। ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ વਾ ਏવਂ ਚਤ੍ਤਾਰੋ। ਸਚੇ ਹਿ ਅਞ੍ਞੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਮ੍ਮਪ੍ਪਧਾਨੇਸੁ, ਅਞ੍ਞੇ ਇਦ੍ਧਿਪਾਦੇਸੁ, ਅਞ੍ਞੇ ਪਞ੍ਚਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਸੁ , ਅਞ੍ਞੇ ਪਞ੍ਚਬਲੇਸੁ, ਅਞ੍ਞੇ ਸਤ੍ਤਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗੇਸੁ, ਅਞ੍ਞੇ ਅਟ੍ਠਮਗ੍ਗਙ੍ਗੇਸੁ ਪਞ੍ਹੇ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਮ੍ਪਿ ਭਗવਾ ਕਥੇਯ੍ਯ। ਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤੁ વਾ ਏਤੇ ਅਟ੍ਠ। ਸਚੇ ਅਞ੍ਞੇ ਸਤ੍ਤਤਿਂਸ ਜਨਾ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯੇਸੁ ਪਞ੍ਹੇ ਪੁਚ੍ਛੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਮ੍ਪਿ ਭਗવਾ ਤਾવਦੇવ ਕਥੇਯ੍ਯ। ਕਸ੍ਮਾ? ਯਾવਤਾ ਹਿ ਲੋਕਿਯਮਹਾਜਨੇ ਏਕਂ ਪਦਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇ ਤਾવ ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੋ ਅਟ੍ਠ ਪਦਾਨਿ ਕਥੇਤਿ। ਆਨਨ੍ਦਤ੍ਥੇਰੇ ਪਨ ਏਕਂ ਪਦਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਯੇવ ਭਗવਾ ਸੋਲ਼ਸ ਪਦਾਨਿ ਕਥੇਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਭਗવਤੋ ਹਿ ਜਿવ੍ਹਾ ਮੁਦੁ, ਦਨ੍ਤਾવਰਣਂ ਸੁਫੁਸਿਤਂ, વਚਨਂ ਅਗਲ਼ਿਤਂ, ਭવਙ੍ਗਪਰਿવਾਸੋ ਲਹੁਕੋ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਅਪਰਿਯਾਦਿਨ੍ਨਾવਸ੍ਸ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾ, ਅਪਰਿਯਾਦਿਨ੍ਨਂ ਧਮ੍ਮਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨ’’ਨ੍ਤਿ।
188. Aṭṭhame nibbattivasena nirayaṃ arahati, nirayasaṃvattaniyena vā kammunā niraye niyuttoti nerayiko. Avīcimhi uppajjitvā tattha āyukappasaññitaṃ antarakappaṃ tiṭṭhatīti kappaṭṭho. Nirayūpapattiṃ pariharaṇavasena tikicchituṃ asakkuṇeyyoti atekiccho. Apariyādinnāvāti aparikkhīṇāyeva. Sace hi eko bhikkhu kāyānupassanaṃ pucchati, añño vedanānupassanaṃ…pe… cittānupassanaṃ. ‘‘Iminā puṭṭhe ahaṃ pucchāmī’’ti eko ekaṃ na oloketi, evaṃ santepi tesaṃ vāro paññāyati eva, buddhānaṃ pana vāro na paññāyati. Vidatthicaturaṅgulaṃ chāyaṃ atikkamanato puretaraṃyeva bhagavā cuddasavidhena kāyānupassanaṃ, navavidhena vedanānupassanaṃ, soḷasavidhena cittānupassanaṃ, pañcavidhena dhammānupassanaṃ katheti. Tiṭṭhantu vā evaṃ cattāro. Sace hi aññe cattāro sammappadhānesu, aññe iddhipādesu, aññe pañcindriyesu , aññe pañcabalesu, aññe sattabojjhaṅgesu, aññe aṭṭhamaggaṅgesu pañhe puccheyyuṃ, tampi bhagavā katheyya. Tiṭṭhantu vā ete aṭṭha. Sace aññe sattatiṃsa janā bodhipakkhiyesu pañhe puccheyyuṃ, tampi bhagavā tāvadeva katheyya. Kasmā? Yāvatā hi lokiyamahājane ekaṃ padaṃ kathente tāva ānandatthero aṭṭha padāni katheti. Ānandatthere pana ekaṃ padaṃ kathenteyeva bhagavā soḷasa padāni katheti. Kasmā? Bhagavato hi jivhā mudu, dantāvaraṇaṃ suphusitaṃ, vacanaṃ agaḷitaṃ, bhavaṅgaparivāso lahuko. Tena vuttaṃ – ‘‘apariyādinnāvassa tathāgatassa dhammadesanā, apariyādinnaṃ dhammapadabyañjana’’nti.
ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਾਤਿ ਤਨ੍ਤਿਟ੍ਠਪਨਾ। ਧਮ੍ਮਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮੋਤਿ ਪਾਲ਼ਿ। ਪਜ੍ਜਤਿ ਅਤ੍ਥੋ ਏਤੇਨਾਤਿ ਪਦਂ। વਾਕ੍ਯਞ੍ਚ ਪਦੇਨੇવ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ। ਅਤ੍ਥਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜੇਤੀਤਿ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ, ਅਕ੍ਖਰਂ। ਤਞ੍ਹਿ ਪਦવਾਕ੍ਯਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਜ੍ਜਮਾਨਂ ਤਂ ਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜੇਤਿ ਪਕਾਸੇਤਿ। ਏਤੇਨ ਅਪਰਾਪਰੇਹਿ ਪਦਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਹਿ ਸੁਚਿਰਮ੍ਪਿ ਕਾਲਂ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਤਥਾਗਤਸ੍ਸ ਨ ਕਦਾਚਿ ਤੇਸਂ ਪਰਿਯਾਦਾਨਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਗੁਣਧਂਸੀਤਿ ਗੁਣਧਂਸਨਸੀਲੋ। ਪਗਬ੍ਬੋਤਿ વਾਚਾਪਾਗਬ੍ਬਿਯੇਨ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ।
Tattha dhammadesanāti tantiṭṭhapanā. Dhammapadabyañjananti ettha dhammoti pāḷi. Pajjati attho etenāti padaṃ. Vākyañca padeneva saṅgahitaṃ. Atthaṃ byañjetīti byañjanaṃ, akkharaṃ. Tañhi padavākyaṃ paricchijjamānaṃ taṃ taṃ atthaṃ byañjeti pakāseti. Etena aparāparehi padabyañjanehi sucirampi kālaṃ kathentassa tathāgatassa na kadāci tesaṃ pariyādānaṃ atthīti dasseti. Guṇadhaṃsīti guṇadhaṃsanasīlo. Pagabboti vācāpāgabbiyena samannāgato.
ਉਪਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Upakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੮. ਉਪਕਸੁਤ੍ਤਂ • 8. Upakasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੮. ਉਪਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 8. Upakasuttavaṇṇanā
