Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
૯-૧૦. ઉપાલિસુત્તાદિવણ્ણના
9-10. Upālisuttādivaṇṇanā
૯૯-૧૦૦. નવમે અજ્ઝોગાહેત્વા અધિપ્પેતમત્થં સમ્ભવિતું સાધેતું દુક્ખાનિ દુરભિસમ્ભવાનિ. અટ્ઠકથાયં પન તત્થ નિવાસોયેવ દુક્ખોતિ દસ્સેતું ‘‘સમ્ભવિતું દુક્ખાનિ દુસ્સહાની’’તિ વુત્તં. અરઞ્ઞવનપત્થાનીતિ અરઞ્ઞલક્ખણપ્પત્તાનિ વનસણ્ડાનિ. વનપત્થસદ્દો હિ સણ્ડભૂતે રુક્ખસમૂહેપિ વત્તતીતિ અરઞ્ઞગ્ગહણં. પવિવેકન્તિ પકારતો, પકારેહિ વા વિવેચનં, રૂપાદિપુથુત્તારમ્મણે પકારતો ગમનાદિઇરિયાપથપ્પકારેહિ અત્તનો કાયસ્સ વિવેચનં, ગચ્છતોપિ તિટ્ઠતોપિ નિસજ્જતોપિ નિપજ્જતોપિ એકસ્સેવ પવત્તિ. તેનેવ હિ વિવેચેતબ્બાનં વિવેચનાકારસ્સ ચ ભેદતો બહુવિધત્તા તે એકત્તેન ગહેત્વા ‘‘પવિવેક’’ન્તિ એકવચનેન વુત્તં. દુક્કરં પવિવેકન્તિ વા પવિવેકં કત્તું ન સુખન્તિ અત્થો. એકીભાવેતિ એકત્તભાવે. દ્વયંદ્વયારામોતિ દ્વિન્નં દ્વિન્નં ભાવાભિરતો. હરન્તિ વિયાતિ સંહરન્તિ વિય વિઘાતુપ્પાદનેન. તેનાહ ‘‘ઘસન્તિ વિયા’’તિ. ભયસન્તાસુપ્પાદનેન ખાદિતું આગતા યક્ખરક્ખસપિસાચાદયો વિયાતિ અધિપ્પાયો. ઈદિસસ્સાતિ અલદ્ધસમાધિનો. તિણપણ્ણમિગાદિસદ્દેહીતિ વાતેરિતાનં તિણપણ્ણાદીનં મિગપક્ખિઆદીનઞ્ચ ભીસનકેહિ ભેરવેહિ સદ્દેહિ. વિવિધેહિ ચ અઞ્ઞેહિ ખાણુઆદીહિ યક્ખાદિઆકારેહિ ઉપટ્ઠિતેહિ ભીસનકેહિ. ઘટેન કીળા ઘટિકાતિ એકે. દસમં ઉત્તાનમેવ.
99-100. Navame ajjhogāhetvā adhippetamatthaṃ sambhavituṃ sādhetuṃ dukkhāni durabhisambhavāni. Aṭṭhakathāyaṃ pana tattha nivāsoyeva dukkhoti dassetuṃ ‘‘sambhavituṃ dukkhāni dussahānī’’ti vuttaṃ. Araññavanapatthānīti araññalakkhaṇappattāni vanasaṇḍāni. Vanapatthasaddo hi saṇḍabhūte rukkhasamūhepi vattatīti araññaggahaṇaṃ. Pavivekanti pakārato, pakārehi vā vivecanaṃ, rūpādiputhuttārammaṇe pakārato gamanādiiriyāpathappakārehi attano kāyassa vivecanaṃ, gacchatopi tiṭṭhatopi nisajjatopi nipajjatopi ekasseva pavatti. Teneva hi vivecetabbānaṃ vivecanākārassa ca bhedato bahuvidhattā te ekattena gahetvā ‘‘paviveka’’nti ekavacanena vuttaṃ. Dukkaraṃ pavivekanti vā pavivekaṃ kattuṃ na sukhanti attho. Ekībhāveti ekattabhāve. Dvayaṃdvayārāmoti dvinnaṃ dvinnaṃ bhāvābhirato. Haranti viyāti saṃharanti viya vighātuppādanena. Tenāha ‘‘ghasanti viyā’’ti. Bhayasantāsuppādanena khādituṃ āgatā yakkharakkhasapisācādayo viyāti adhippāyo. Īdisassāti aladdhasamādhino. Tiṇapaṇṇamigādisaddehīti vāteritānaṃ tiṇapaṇṇādīnaṃ migapakkhiādīnañca bhīsanakehi bheravehi saddehi. Vividhehi ca aññehi khāṇuādīhi yakkhādiākārehi upaṭṭhitehi bhīsanakehi. Ghaṭena kīḷā ghaṭikāti eke. Dasamaṃ uttānameva.
ઉપાલિસુત્તાદિવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Upālisuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
ઉપાલિવગ્ગવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Upālivaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
દુતિયપણ્ણાસકં નિટ્ઠિતં.
Dutiyapaṇṇāsakaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya
૯. ઉપાલિસુત્તં • 9. Upālisuttaṃ
૧૦. અભબ્બસુત્તં • 10. Abhabbasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૯. ઉપાલિસુત્તવણ્ણના • 9. Upālisuttavaṇṇanā