Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi |
૨૨૩. ઉપનન્દસક્યપુત્તવત્થુ
223. Upanandasakyaputtavatthu
૩૬૪. તેન ખો પન સમયેન આયસ્મા ઉપનન્દો સક્યપુત્તો સાવત્થિયં વસ્સંવુટ્ઠો અઞ્ઞતરં ગામકાવાસં અગમાસિ. તત્થ ચ ભિક્ખૂ ચીવરં ભાજેતુકામા સન્નિપતિંસુ. તે એવમાહંસુ – ‘‘ઇમાનિ ખો, આવુસો, સઙ્ઘિકાનિ ચીવરાનિ ભાજિયિસ્સન્તિ, સાદિયિસ્સસિ ભાગ’’ન્તિ? ‘‘આમાવુસો, સાદિયિસ્સામી’’તિ. તતો ચીવરભાગં ગહેત્વા અઞ્ઞં આવાસં અગમાસિ. તત્થપિ ભિક્ખૂ ચીવરં ભાજેતુકામા સન્નિપતિંસુ. તેપિ એવમાહંસુ – ‘‘ઇમાનિ ખો, આવુસો, સઙ્ઘિકાનિ ચીવરાનિ ભાજિયિસ્સન્તિ, સાદિયિસ્સસિ ભાગ’’ન્તિ? ‘‘આમાવુસો, સાદિયિસ્સામી’’તિ. તતોપિ ચીવરભાગં ગહેત્વા અઞ્ઞં આવાસં અગમાસિ. તત્થપિ ભિક્ખૂ ચીવરં ભાજેતુકામા સન્નિપતિંસુ. તેપિ એવમાહંસુ – ‘‘ઇમાનિ ખો, આવુસો, સઙ્ઘિકાનિ ચીવરાનિ ભાજિયિસ્સન્તિ, સાદિયિસ્સસિ ભાગ’’ન્તિ? ‘‘આમાવુસો, સાદિયિસ્સામી’’તિ. તતોપિ ચીવરભાગં ગહેત્વા મહન્તં ચીવરભણ્ડિકં આદાય પુનદેવ સાવત્થિં પચ્ચાગઞ્છિ. ભિક્ખૂ એવમાહંસુ – ‘‘મહાપુઞ્ઞોસિ ત્વં , આવુસો ઉપનન્દ, બહું તે ચીવરં ઉપ્પન્ન’’ન્તિ. ‘‘કુતો મે , આવુસો, પુઞ્ઞં? ઇધાહં, આવુસો, સાવત્થિયં વસ્સંવુટ્ઠો અઞ્ઞતરં ગામકાવાસં અગમાસિં. તત્થ ભિક્ખૂ ચીવરં ભાજેતુકામા સન્નિપતિંસુ. તે મં એવમાહંસુ – ‘ઇમાનિ ખો, આવુસો, સઙ્ઘિકાનિ ચીવરાનિ ભાજિયિસ્સન્તિ, સાદિયિસ્સસિ ભાગ’ન્તિ? ‘આમાવુસો, સાદિયિસ્સામી’તિ. તતો ચીવરભાગં ગહેત્વા અઞ્ઞં આવાસં અગમાસિં. તત્થપિ ભિક્ખૂ ચીવરં ભાજેતુકામા સન્નિપતિંસુ. તેપિ મં એવમાહંસુ – ‘ઇમાનિ ખો, આવુસો, સઙ્ઘિકાનિ ચીવરાનિ ભાજિયિસ્સન્તિ, સાદિયિસ્સસિ ભાગ’’’ન્તિ? ‘આમાવુસો, સાદિયિસ્સામી’તિ. તતોપિ ચીવરભાગં ગહેત્વા અઞ્ઞં આવાસં અગમાસિં. તત્થપિ ભિક્ખૂ ચીવરં ભાજેતુકામા સન્નિપતિંસુ. તેપિ મં એવમાહંસુ – ‘ઇમાનિ ખો, આવુસો, સઙ્ઘિકાનિ ચીવરાનિ ભાજિયિસ્સન્તિ, સાદિયિસ્સસિ ભાગ’ન્તિ? ‘આમાવુસો, સાદિયિસ્સામી’તિ. તતોપિ ચીવરભાગં અગ્ગહેસિં. એવં મે બહું ચીવરં ઉપ્પન્નન્તિ. ‘‘કિં પન ત્વં, આવુસો ઉપનન્દ, અઞ્ઞત્ર વસ્સંવુટ્ઠો અઞ્ઞત્ર ચીવરભાગં સાદિયી’’તિ? ‘‘એવમાવુસો’’તિ. યે તે ભિક્ખૂ અપ્પિચ્છા…પે॰… તે ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘કથઞ્હિ નામ આયસ્મા ઉપનન્દો સક્યપુત્તો અઞ્ઞત્ર વસ્સંવુટ્ઠો અઞ્ઞત્ર ચીવરભાગં સાદિયિસ્સતી’’તિ. ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું…પે॰… ‘‘સચ્ચં કિર ત્વં, ઉપનન્દ, અઞ્ઞત્ર વસ્સંવુટ્ઠો અઞ્ઞત્ર ચીવરભાગં સાદિયી’’તિ? ‘‘સચ્ચં ભગવા’’તિ. વિગરહિ બુદ્ધો ભગવા…પે॰… કથઞ્હિ નામ ત્વં, મોઘપુરિસ, અઞ્ઞત્ર વસ્સંવુટ્ઠો અઞ્ઞત્ર ચીવરભાગં સાદિયિસ્સસિ. નેતં, મોઘપુરિસ, અપ્પસન્નાનં વા પસાદાય…પે॰… વિગરહિત્વા…પે॰… ધમ્મિં કથં કત્વા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘ન, ભિક્ખવે, અઞ્ઞત્ર વસ્સંવુટ્ઠેન અઞ્ઞત્ર ચીવરભાગો સાદિતબ્બો. યો સાદિયેય્ય, આપત્તિ દુક્કટસ્સા’’તિ.
364. Tena kho pana samayena āyasmā upanando sakyaputto sāvatthiyaṃ vassaṃvuṭṭho aññataraṃ gāmakāvāsaṃ agamāsi. Tattha ca bhikkhū cīvaraṃ bhājetukāmā sannipatiṃsu. Te evamāhaṃsu – ‘‘imāni kho, āvuso, saṅghikāni cīvarāni bhājiyissanti, sādiyissasi bhāga’’nti? ‘‘Āmāvuso, sādiyissāmī’’ti. Tato cīvarabhāgaṃ gahetvā aññaṃ āvāsaṃ agamāsi. Tatthapi bhikkhū cīvaraṃ bhājetukāmā sannipatiṃsu. Tepi evamāhaṃsu – ‘‘imāni kho, āvuso, saṅghikāni cīvarāni bhājiyissanti, sādiyissasi bhāga’’nti? ‘‘Āmāvuso, sādiyissāmī’’ti. Tatopi cīvarabhāgaṃ gahetvā aññaṃ āvāsaṃ agamāsi. Tatthapi bhikkhū cīvaraṃ bhājetukāmā sannipatiṃsu. Tepi evamāhaṃsu – ‘‘imāni kho, āvuso, saṅghikāni cīvarāni bhājiyissanti, sādiyissasi bhāga’’nti? ‘‘Āmāvuso, sādiyissāmī’’ti. Tatopi cīvarabhāgaṃ gahetvā mahantaṃ cīvarabhaṇḍikaṃ ādāya punadeva sāvatthiṃ paccāgañchi. Bhikkhū evamāhaṃsu – ‘‘mahāpuññosi tvaṃ , āvuso upananda, bahuṃ te cīvaraṃ uppanna’’nti. ‘‘Kuto me , āvuso, puññaṃ? Idhāhaṃ, āvuso, sāvatthiyaṃ vassaṃvuṭṭho aññataraṃ gāmakāvāsaṃ agamāsiṃ. Tattha bhikkhū cīvaraṃ bhājetukāmā sannipatiṃsu. Te maṃ evamāhaṃsu – ‘imāni kho, āvuso, saṅghikāni cīvarāni bhājiyissanti, sādiyissasi bhāga’nti? ‘Āmāvuso, sādiyissāmī’ti. Tato cīvarabhāgaṃ gahetvā aññaṃ āvāsaṃ agamāsiṃ. Tatthapi bhikkhū cīvaraṃ bhājetukāmā sannipatiṃsu. Tepi maṃ evamāhaṃsu – ‘imāni kho, āvuso, saṅghikāni cīvarāni bhājiyissanti, sādiyissasi bhāga’’’nti? ‘Āmāvuso, sādiyissāmī’ti. Tatopi cīvarabhāgaṃ gahetvā aññaṃ āvāsaṃ agamāsiṃ. Tatthapi bhikkhū cīvaraṃ bhājetukāmā sannipatiṃsu. Tepi maṃ evamāhaṃsu – ‘imāni kho, āvuso, saṅghikāni cīvarāni bhājiyissanti, sādiyissasi bhāga’nti? ‘Āmāvuso, sādiyissāmī’ti. Tatopi cīvarabhāgaṃ aggahesiṃ. Evaṃ me bahuṃ cīvaraṃ uppannanti. ‘‘Kiṃ pana tvaṃ, āvuso upananda, aññatra vassaṃvuṭṭho aññatra cīvarabhāgaṃ sādiyī’’ti? ‘‘Evamāvuso’’ti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āyasmā upanando sakyaputto aññatra vassaṃvuṭṭho aññatra cīvarabhāgaṃ sādiyissatī’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, upananda, aññatra vassaṃvuṭṭho aññatra cīvarabhāgaṃ sādiyī’’ti? ‘‘Saccaṃ bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, aññatra vassaṃvuṭṭho aññatra cīvarabhāgaṃ sādiyissasi. Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, aññatra vassaṃvuṭṭhena aññatra cīvarabhāgo sāditabbo. Yo sādiyeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
તેન ખો પન સમયેન આયસ્મા ઉપનન્દો સક્યપુત્તો એકો દ્વીસુ આવાસેસુ વસ્સં વસિ – ‘‘એવં મે બહું ચીવરં ઉપ્પજ્જિસ્સતી’’તિ. અથ ખો તેસં ભિક્ખૂનં એતદહોસિ – ‘‘કથં નુ ખો આયસ્મતો ઉપનન્દસ્સ સક્યપુત્તસ્સ ચીવરપટિવીસો દાતબ્બો’’તિ? ભગવતો એતમત્થં આરોચેસું. દેથ, ભિક્ખવે, મોઘપુરિસસ્સ એકાધિપ્પાયં. ઇધ પન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ એકો દ્વીસુ આવાસેસુ વસ્સં વસતિ – ‘‘એવં મે બહું ચીવરં ઉપ્પજ્જિસ્સતી’’તિ. સચે અમુત્ર ઉપડ્ઢં અમુત્ર ઉપડ્ઢં વસતિ, અમુત્ર ઉપડ્ઢો અમુત્ર ઉપડ્ઢો ચીવરપટિવીસો દાતબ્બો. યત્થ વા પન બહુતરં વસતિ, તતો ચીવરપટિવીસો દાતબ્બોતિ.
Tena kho pana samayena āyasmā upanando sakyaputto eko dvīsu āvāsesu vassaṃ vasi – ‘‘evaṃ me bahuṃ cīvaraṃ uppajjissatī’’ti. Atha kho tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘kathaṃ nu kho āyasmato upanandassa sakyaputtassa cīvarapaṭivīso dātabbo’’ti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Detha, bhikkhave, moghapurisassa ekādhippāyaṃ. Idha pana, bhikkhave, bhikkhu eko dvīsu āvāsesu vassaṃ vasati – ‘‘evaṃ me bahuṃ cīvaraṃ uppajjissatī’’ti. Sace amutra upaḍḍhaṃ amutra upaḍḍhaṃ vasati, amutra upaḍḍho amutra upaḍḍho cīvarapaṭivīso dātabbo. Yattha vā pana bahutaraṃ vasati, tato cīvarapaṭivīso dātabboti.
ઉપનન્દસક્યપુત્તવત્થુ નિટ્ઠિતં.
Upanandasakyaputtavatthu niṭṭhitaṃ.
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ઉપનન્દસક્યપુત્તવત્થુકથા • Upanandasakyaputtavatthukathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ઉપનન્દસક્યપુત્તવત્થુકથાવણ્ણના • Upanandasakyaputtavatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / ઉપનન્દસક્યપુત્તવત્થુકથાવણ્ણના • Upanandasakyaputtavatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ઉપનન્દસક્યપુત્તવત્થુકથાવણ્ણના • Upanandasakyaputtavatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૨૨૩. ઉપનન્દસક્યપુત્તવત્થુકથા • 223. Upanandasakyaputtavatthukathā