Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
౫. ఉపఞ్ఞాతసుత్తవణ్ణనా
5. Upaññātasuttavaṇṇanā
౫. పఞ్చమే ద్విన్నాహన్తి ద్విన్నం అహం. ఉపఞ్ఞాసిన్తి ఉపగన్త్వా గుణం అఞ్ఞాసిం, జానిం పటివిజ్ఝిన్తి అత్థో. ఇదాని తే ధమ్మే దస్సేన్తో యా చ అసన్తుట్ఠితాతిఆదిమాహ. ఇమఞ్హి ధమ్మద్వయం నిస్సాయ సత్థా సబ్బఞ్ఞుతం పత్తో, తస్మా తస్సానుభావం దస్సేన్తో ఏవమాహ. తత్థ అసన్తుట్ఠితా కుసలేసు ధమ్మేసూతి ఇమినా ఇమం దీపేతి – ‘‘అహం ఝానమత్తకేన వా ఓభాసనిమిత్తమత్తకేన వా అసన్తుట్ఠో హుత్వా అరహత్తమగ్గమేవ ఉప్పాదేసిం. యావ సో న ఉప్పజ్జి, న తావాహం సన్తుట్ఠో అహోసిం. పధానస్మిం చ అనుక్కణ్ఠితో హుత్వా అనోసక్కనాయ ఠత్వాయేవ పధానకిరియం అకాసి’’న్తి ఇమమత్థం దస్సేన్తో యా చ అప్పటివానితాతిఆదిమాహ. తత్థ అప్పటివానితాతి అప్పటిక్కమనా అనోసక్కనా. అప్పటివానీ సుదాహం , భిక్ఖవే, పదహామీతి ఏత్థ సుదన్తి నిపాతమత్తం. అహం, భిక్ఖవే, అనోసక్కనాయం ఠితో బోధిసత్తకాలే సబ్బఞ్ఞుతం పత్థేన్తో పధానమకాసిన్తి అయమేత్థ అత్థో.
5. Pañcame dvinnāhanti dvinnaṃ ahaṃ. Upaññāsinti upagantvā guṇaṃ aññāsiṃ, jāniṃ paṭivijjhinti attho. Idāni te dhamme dassento yā ca asantuṭṭhitātiādimāha. Imañhi dhammadvayaṃ nissāya satthā sabbaññutaṃ patto, tasmā tassānubhāvaṃ dassento evamāha. Tattha asantuṭṭhitā kusalesu dhammesūti iminā imaṃ dīpeti – ‘‘ahaṃ jhānamattakena vā obhāsanimittamattakena vā asantuṭṭho hutvā arahattamaggameva uppādesiṃ. Yāva so na uppajji, na tāvāhaṃ santuṭṭho ahosiṃ. Padhānasmiṃ ca anukkaṇṭhito hutvā anosakkanāya ṭhatvāyeva padhānakiriyaṃ akāsi’’nti imamatthaṃ dassento yā ca appaṭivānitātiādimāha. Tattha appaṭivānitāti appaṭikkamanā anosakkanā. Appaṭivānī sudāhaṃ, bhikkhave, padahāmīti ettha sudanti nipātamattaṃ. Ahaṃ, bhikkhave, anosakkanāyaṃ ṭhito bodhisattakāle sabbaññutaṃ patthento padhānamakāsinti ayamettha attho.
ఇదాని యథా తేన తం పధానం కతం, తం దస్సేన్తో కామం తచో చాతిఆదిమాహ. తత్థ పత్తబ్బన్తి ఇమినా పత్తబ్బం గుణజాతం దస్సేతి. పురిసథామేనాతిఆదినా పురిసస్స ఞాణథామో ఞాణవీరియం ఞాణపరక్కమో చ కథితో. సణ్ఠానన్తి ఠపనా అప్పవత్తనా ఓసక్కనా, పటిప్పస్సద్ధీతి అత్థో. ఏత్తావతా తేన చతురఙ్గసమన్నాగతం వీరియాధిట్ఠానం నామ కథితం. ఏత్థ హి కామం తచో చాతి ఏకం అఙ్గం, న్హారు చాతి ఏకం, అట్ఠి చాతి ఏకం, మంసలోహితన్తి ఏకం, ఇమాని చత్తారి అఙ్గాని. పురిసథామేనాతిఆదీని అధిమత్తవీరియాధివచనాని. ఇతి పురిమేహి చతూహి అఙ్గేహి సమన్నాగతేన హుత్వా ఏవం అధిట్ఠితం వీరియం చతురఙ్గసమన్నాగతం వీరియాధిట్ఠానం నామాతి వేదితబ్బం. ఏత్తావతా తేన బోధిపల్లఙ్కే అత్తనో ఆగమనీయపటిపదా కథితా.
Idāni yathā tena taṃ padhānaṃ kataṃ, taṃ dassento kāmaṃ taco cātiādimāha. Tattha pattabbanti iminā pattabbaṃ guṇajātaṃ dasseti. Purisathāmenātiādinā purisassa ñāṇathāmo ñāṇavīriyaṃ ñāṇaparakkamo ca kathito. Saṇṭhānanti ṭhapanā appavattanā osakkanā, paṭippassaddhīti attho. Ettāvatā tena caturaṅgasamannāgataṃ vīriyādhiṭṭhānaṃ nāma kathitaṃ. Ettha hi kāmaṃ taco cāti ekaṃ aṅgaṃ, nhāru cāti ekaṃ, aṭṭhi cāti ekaṃ, maṃsalohitanti ekaṃ, imāni cattāri aṅgāni. Purisathāmenātiādīni adhimattavīriyādhivacanāni. Iti purimehi catūhi aṅgehi samannāgatena hutvā evaṃ adhiṭṭhitaṃ vīriyaṃ caturaṅgasamannāgataṃ vīriyādhiṭṭhānaṃ nāmāti veditabbaṃ. Ettāvatā tena bodhipallaṅke attano āgamanīyapaṭipadā kathitā.
ఇదాని తాయ పటిపదాయ పటిలద్ధగుణం కథేతుం తస్స మయ్హం, భిక్ఖవేతిఆదిమాహ. తత్థ అప్పమాదాధిగతాతి సతిఅవిప్పవాససఙ్ఖాతేన అప్పమాదేన అధిగతా, న సుత్తప్పమత్తేన లద్ధా. సమ్బోధీతి చతుమగ్గఞాణఞ్చేవ సబ్బఞ్ఞుతఞ్ఞాణఞ్చ. న హి సక్కా ఏతం సుత్తప్పమత్తేన అధిగన్తున్తి. తేనాహ – ‘‘అప్పమాదాధిగతా సమ్బోధీ’’తి. అనుత్తరో యోగక్ఖేమోతి న కేవలం బోధియేవ, అరహత్తఫలనిబ్బానసఙ్ఖాతో అనుత్తరో యోగక్ఖేమోపి అప్పమాదాధిగతోవ.
Idāni tāya paṭipadāya paṭiladdhaguṇaṃ kathetuṃ tassa mayhaṃ, bhikkhavetiādimāha. Tattha appamādādhigatāti satiavippavāsasaṅkhātena appamādena adhigatā, na suttappamattena laddhā. Sambodhīti catumaggañāṇañceva sabbaññutaññāṇañca. Na hi sakkā etaṃ suttappamattena adhigantunti. Tenāha – ‘‘appamādādhigatā sambodhī’’ti. Anuttaro yogakkhemoti na kevalaṃ bodhiyeva, arahattaphalanibbānasaṅkhāto anuttaro yogakkhemopi appamādādhigatova.
ఇదాని అత్తనా పటిలద్ధగుణేసు భిక్ఖుసఙ్ఘం సమాదపేన్తో తుమ్హే చేపి భిక్ఖవేతిఆదిమాహ. తత్థ యస్సత్థాయాతి యస్స అత్థాయ, యం ఉపసమ్పజ్జ విహరితుకామా హుత్వాతి అత్థో. తదనుత్తరన్తి తం అనుత్తరం. బ్రహ్మచరియపరియోసానన్తి మగ్గబ్రహ్మచరియస్స పరియోసానభూతం అరియఫలం. అభిఞ్ఞా సచ్ఛికత్వాతి అభిఞ్ఞాయ ఉత్తమపఞ్ఞాయ పచ్చక్ఖం కత్వా. ఉపసమ్పజ్జ విహరిస్సథాతి పటిలభిత్వా పాపుణిత్వా విహరిస్సథ. తస్మాతి యస్మా అప్పటివానపధానం నామేతం బహూపకారం ఉత్తమత్థసాధకం, తస్మా. పఞ్చమం.
Idāni attanā paṭiladdhaguṇesu bhikkhusaṅghaṃ samādapento tumhe cepi bhikkhavetiādimāha. Tattha yassatthāyāti yassa atthāya, yaṃ upasampajja viharitukāmā hutvāti attho. Tadanuttaranti taṃ anuttaraṃ. Brahmacariyapariyosānanti maggabrahmacariyassa pariyosānabhūtaṃ ariyaphalaṃ. Abhiññā sacchikatvāti abhiññāya uttamapaññāya paccakkhaṃ katvā. Upasampajja viharissathāti paṭilabhitvā pāpuṇitvā viharissatha. Tasmāti yasmā appaṭivānapadhānaṃ nāmetaṃ bahūpakāraṃ uttamatthasādhakaṃ, tasmā. Pañcamaṃ.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya / ౫. ఉపఞ్ఞాతసుత్తం • 5. Upaññātasuttaṃ
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౫. ఉపఞ్ఞాతసుత్తవణ్ణనా • 5. Upaññātasuttavaṇṇanā