Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സുത്തനിപാത-അട്ഠകഥാ • Suttanipāta-aṭṭhakathā

    ൬. ഉപസീവസുത്തവണ്ണനാ

    6. Upasīvasuttavaṇṇanā

    ൧൦൭൬. ഏകോ അഹന്തി ഉപസീവസുത്തം. തത്ഥ മഹന്തമോഘന്തി മഹന്തം ഓഘം. അനിസ്സിതോതി പുഗ്ഗലം വാ ധമ്മം വാ അനിസ്സിതോ. നോ വിസഹാമീതി ന സക്കോമി. ആരമ്മണന്തി നിസ്സയം. യം നിസ്സിതോതി യം പുഗ്ഗലം വാ ധമ്മം വാ നിസ്സിതോ.

    1076.Ekoahanti upasīvasuttaṃ. Tattha mahantamoghanti mahantaṃ oghaṃ. Anissitoti puggalaṃ vā dhammaṃ vā anissito. No visahāmīti na sakkomi. Ārammaṇanti nissayaṃ. Yaṃ nissitoti yaṃ puggalaṃ vā dhammaṃ vā nissito.

    ൧൦൭൭. ഇദാനി യസ്മാ സോ ബ്രാഹ്മണോ ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനലാഭീ തഞ്ച സന്തമ്പി നിസ്സയം ന ജാനാതി, തേനസ്സ ഭഗവാ തഞ്ച നിസ്സയം ഉത്തരി ച നിയ്യാനപഥം ദസ്സേന്തോ ‘‘ആകിഞ്ചഞ്ഞ’’ന്തി ഗാഥമാഹ. തത്ഥ പേക്ഖമാനോതി തം ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനസമാപത്തിം സതോ സമാപജ്ജിത്വാ വുട്ഠഹിത്വാ ച അനിച്ചാദിവസേന പസ്സമാനോ. നത്ഥീതി നിസ്സായാതി തം ‘‘നത്ഥി കിഞ്ചീ’’തി പവത്തസമാപത്തിം ആരമ്മണം കത്വാ. തരസ്സു ഓഘന്തി തതോ പഭുതി പവത്തായ വിപസ്സനായ യഥാനുരൂപം ചതുബ്ബിധമ്പി ഓഘം തരസ്സു. കഥാഹീതി കഥംകഥാഹി. തണ്ഹക്ഖയം നത്തമഹാഭിപസ്സാതി രത്തിന്ദിവം നിബ്ബാനം വിഭൂതം കത്വാ പസ്സ. ഏതേനസ്സ ദിട്ഠധമ്മസുഖവിഹാരം കഥേതി.

    1077. Idāni yasmā so brāhmaṇo ākiñcaññāyatanalābhī tañca santampi nissayaṃ na jānāti, tenassa bhagavā tañca nissayaṃ uttari ca niyyānapathaṃ dassento ‘‘ākiñcañña’’nti gāthamāha. Tattha pekkhamānoti taṃ ākiñcaññāyatanasamāpattiṃ sato samāpajjitvā vuṭṭhahitvā ca aniccādivasena passamāno. Natthīti nissāyāti taṃ ‘‘natthi kiñcī’’ti pavattasamāpattiṃ ārammaṇaṃ katvā. Tarassu oghanti tato pabhuti pavattāya vipassanāya yathānurūpaṃ catubbidhampi oghaṃ tarassu. Kathāhīti kathaṃkathāhi. Taṇhakkhayaṃ nattamahābhipassāti rattindivaṃ nibbānaṃ vibhūtaṃ katvā passa. Etenassa diṭṭhadhammasukhavihāraṃ katheti.

    ൧൦൭൮-൯. ഇദാനി ‘‘കാമേ പഹായാ’’തി സുത്വാ വിക്ഖമ്ഭനവസേന അത്തനാ പഹീനേ കാമേ സമ്പസ്സമാനോ ‘‘സബ്ബേസൂ’’തി ഗാഥമാഹ. തത്ഥ ഹിത്വാ മഞ്ഞന്തി അഞ്ഞം തതോ ഹേട്ഠാ ഛബ്ബിധമ്പി സമാപത്തിം ഹിത്വാ. സഞ്ഞാവിമോക്ഖേ പരമേതി സത്തസു സഞ്ഞാവിമോക്ഖേസു ഉത്തമേ ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനേ. തിട്ഠേ നു സോ തത്ഥ അനാനുയായീതി സോ പുഗ്ഗലോ തത്ഥ ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനബ്രഹ്മലോകേ അവിഗച്ഛമാനോ തിട്ഠേയ്യ നൂതി പുച്ഛതി. അഥസ്സ ഭഗവാ സട്ഠികപ്പസഹസ്സമത്തംയേവ ഠാനം അനുജാനന്തോ തതിയഗാഥമാഹ.

    1078-9. Idāni ‘‘kāme pahāyā’’ti sutvā vikkhambhanavasena attanā pahīne kāme sampassamāno ‘‘sabbesū’’ti gāthamāha. Tattha hitvā maññanti aññaṃ tato heṭṭhā chabbidhampi samāpattiṃ hitvā. Saññāvimokkhe parameti sattasu saññāvimokkhesu uttame ākiñcaññāyatane. Tiṭṭhe nuso tattha anānuyāyīti so puggalo tattha ākiñcaññāyatanabrahmaloke avigacchamāno tiṭṭheyya nūti pucchati. Athassa bhagavā saṭṭhikappasahassamattaṃyeva ṭhānaṃ anujānanto tatiyagāthamāha.

    ൧൦൮൦. ഏവം തസ്സ തത്ഥ ഠാനം സുത്വാ ഇദാനിസ്സ സസ്സതുച്ഛേദഭാവം പുച്ഛന്തോ ‘‘തിട്ഠേ ചേ’’തി ഗാഥമാഹ. തത്ഥ പൂഗമ്പി വസ്സാനന്തി അനേകസങ്ഖ്യമ്പി വസ്സാനം, ഗണരാസിന്തി അത്ഥോ. ‘‘പൂഗമ്പി വസ്സാനീ’’തിപി പാഠോ, തത്ഥ വിഭത്തിബ്യത്തയേന സാമിവചനസ്സ പച്ചത്തവചനം കത്തബ്ബം, പൂഗന്തി വാ ഏതസ്സ ബഹൂനീതി അത്ഥോ വത്തബ്ബോ. ‘‘പൂഗാനീ’’തി വാപി പഠന്തി, പുരിമപാഠോയേവ സബ്ബസുന്ദരോ. തത്ഥേവ സോ സീതി സിയാ വിമുത്തോതി സോ പുഗ്ഗലോ തത്ഥേവാകിഞ്ചഞ്ഞായതനേ നാനാദുക്ഖേഹി വിമുത്തോ സീതിഭാവപ്പത്തോ ഭവേയ്യ, നിബ്ബാനപ്പത്തോ സസ്സതോ ഹുത്വാ തിട്ഠേയ്യാതി അധിപ്പായോ. ചവേഥ വിഞ്ഞാണം തഥാവിധസ്സാതി ഉദാഹു തഥാവിധസ്സ വിഞ്ഞാണം അനുപാദായ പരിനിബ്ബായേയ്യാതി ഉച്ഛേദം പുച്ഛതി, പടിസന്ധിഗ്ഗഹണത്ഥം വാപി ഭവേയ്യാതി പടിസന്ധിമ്പി തസ്സ പുച്ഛതി.

    1080. Evaṃ tassa tattha ṭhānaṃ sutvā idānissa sassatucchedabhāvaṃ pucchanto ‘‘tiṭṭhe ce’’ti gāthamāha. Tattha pūgampi vassānanti anekasaṅkhyampi vassānaṃ, gaṇarāsinti attho. ‘‘Pūgampi vassānī’’tipi pāṭho, tattha vibhattibyattayena sāmivacanassa paccattavacanaṃ kattabbaṃ, pūganti vā etassa bahūnīti attho vattabbo. ‘‘Pūgānī’’ti vāpi paṭhanti, purimapāṭhoyeva sabbasundaro. Tattheva so sīti siyā vimuttoti so puggalo tatthevākiñcaññāyatane nānādukkhehi vimutto sītibhāvappatto bhaveyya, nibbānappatto sassato hutvā tiṭṭheyyāti adhippāyo. Cavetha viññāṇaṃ tathāvidhassāti udāhu tathāvidhassa viññāṇaṃ anupādāya parinibbāyeyyāti ucchedaṃ pucchati, paṭisandhiggahaṇatthaṃ vāpi bhaveyyāti paṭisandhimpi tassa pucchati.

    ൧൦൮൧. അഥസ്സ ഭഗവാ ഉച്ഛേദസസ്സതം അനുപഗമ്മ തത്ഥ ഉപ്പന്നസ്സ അരിയസാവകസ്സ അനുപാദായ പരിനിബ്ബാനം ദസ്സേന്തോ ‘‘അച്ചീ യഥാ’’തി ഗാഥമാഹ. തത്ഥ അത്ഥം പലേതീതി അത്ഥം ഗച്ഛതി. ന ഉപേതി സങ്ഖന്തി ‘‘അസുകം നാമ ദിസം ഗതോ’’തി വോഹാരം ന ഗച്ഛതി. ഏവം മുനീ നാമകായാ വിമുത്തോതി ഏവം തത്ഥ ഉപ്പന്നോ സേക്ഖമുനി പകതിയാ പുബ്ബേവ രൂപകായാ വിമുത്തോ തത്ഥ ചതുത്ഥമഗ്ഗം നിബ്ബത്തേത്വാ ധമ്മകായസ്സ പരിഞ്ഞാതത്താ പുന നാമകായാപി വിമുത്തോ ഉഭതോഭാഗവിമുത്തോ ഖീണാസവോ ഹുത്വാ അനുപാദാപരിനിബ്ബാനസങ്ഖാതം അത്ഥം പലേതി, ന ഉപേതി സങ്ഖം ‘‘ഖത്തിയോ വാ ബ്രാഹ്മണോ വാ’’തി ഏവമാദികം.

    1081. Athassa bhagavā ucchedasassataṃ anupagamma tattha uppannassa ariyasāvakassa anupādāya parinibbānaṃ dassento ‘‘accī yathā’’ti gāthamāha. Tattha atthaṃ paletīti atthaṃ gacchati. Na upeti saṅkhanti ‘‘asukaṃ nāma disaṃ gato’’ti vohāraṃ na gacchati. Evaṃ munī nāmakāyā vimuttoti evaṃ tattha uppanno sekkhamuni pakatiyā pubbeva rūpakāyā vimutto tattha catutthamaggaṃ nibbattetvā dhammakāyassa pariññātattā puna nāmakāyāpi vimutto ubhatobhāgavimutto khīṇāsavo hutvā anupādāparinibbānasaṅkhātaṃ atthaṃ paleti, na upeti saṅkhaṃ ‘‘khattiyo vā brāhmaṇo vā’’ti evamādikaṃ.

    ൧൦൮൨. ഇദാനി ‘‘അത്ഥം പലേതീ’’തി സുത്വാ തസ്സ യോനിസോ അത്ഥം അസല്ലക്ഖേന്തോ ‘‘അത്ഥങ്ഗതോ സോ’’തി ഗാഥമാഹ. തസ്സത്ഥോ – സോ അത്ഥങ്ഗതോ ഉദാഹു നത്ഥി, ഉദാഹു വേ സസ്സതിയാ സസ്സതഭാവേന അരോഗോ അവിപരിണാമധമ്മോ സോതി ഏവം തം മേ മുനീ സാധു വിയാകരോഹി. കിം കാരണം? തഥാ ഹി തേ വിദിതോ ഏസ ധമ്മോതി.

    1082. Idāni ‘‘atthaṃ paletī’’ti sutvā tassa yoniso atthaṃ asallakkhento ‘‘atthaṅgato so’’ti gāthamāha. Tassattho – so atthaṅgato udāhu natthi, udāhu ve sassatiyā sassatabhāvena arogo avipariṇāmadhammo soti evaṃ taṃ me munī sādhu viyākarohi. Kiṃ kāraṇaṃ? Tathā hi te vidito esa dhammoti.

    ൧൦൮൩. അഥസ്സ ഭഗവാ തഥാ അവത്തബ്ബതം ദസ്സേന്തോ ‘‘അത്ഥങ്ഗതസ്സാ’’തി ഗാഥമാഹ. തത്ഥ അത്ഥങ്ഗതസ്സാതി അനുപാദാപരിനിബ്ബുതസ്സ. ന പമാണമത്ഥീതി രൂപാദിപ്പമാണം നത്ഥി. യേന നം വജ്ജുന്തി യേന രാഗാദിനാ നം വദേയ്യും. സബ്ബേസു ധമ്മേസൂതി സബ്ബേസു ഖന്ധാദിധമ്മേസു. സേസം സബ്ബത്ഥ പാകടമേവ.

    1083. Athassa bhagavā tathā avattabbataṃ dassento ‘‘atthaṅgatassā’’ti gāthamāha. Tattha atthaṅgatassāti anupādāparinibbutassa. Na pamāṇamatthīti rūpādippamāṇaṃ natthi. Yena naṃ vajjunti yena rāgādinā naṃ vadeyyuṃ. Sabbesu dhammesūti sabbesu khandhādidhammesu. Sesaṃ sabbattha pākaṭameva.

    ഏവം ഭഗവാ ഇമം സുത്തം അരഹത്തനികൂടേനേവ ദേസേസി. ദേസനാപരിയോസാനേ ച വുത്തസദിസോ ഏവ ധമ്മാഭിസമയോ അഹോസീതി.

    Evaṃ bhagavā imaṃ suttaṃ arahattanikūṭeneva desesi. Desanāpariyosāne ca vuttasadiso eva dhammābhisamayo ahosīti.

    പരമത്ഥജോതികായ ഖുദ്ദക-അട്ഠകഥായ

    Paramatthajotikāya khuddaka-aṭṭhakathāya

    സുത്തനിപാത-അട്ഠകഥായ ഉപസീവസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Suttanipāta-aṭṭhakathāya upasīvasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / സുത്തനിപാതപാളി • Suttanipātapāḷi / ൬. ഉപസീവമാണവപുച്ഛാ • 6. Upasīvamāṇavapucchā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact