Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
3. உபவாணத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
3. Upavāṇattheragāthāvaṇṇanā
அரஹங் ஸுக³தோதி ஆயஸ்மதோ உபவாணத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயங் கிர பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே த³லித்³த³குலே நிப்³ப³த்தித்வா விஞ்ஞுதங் பத்தோ ப⁴க³வதி பரினிப்³பு³தே தஸ்ஸ தா⁴துங் க³ஹெத்வா மனுஸ்ஸதே³வனாக³க³ருளகும்ப⁴ண்ட³யக்க²க³ந்த⁴ப்³பே³ஹி ஸத்தரதனமயே ஸத்தயோஜனிகே தூ²பே கதே தத்த² ஸுதோ⁴தங் அத்தனோ உத்தராஸங்க³ங் வேளக்³கே³ ஆப³ந்தி⁴த்வா த⁴ஜங் கத்வா பூஜங் அகாஸி. தங் க³ஹெத்வா அபி⁴ஸம்மதகோ நாம யக்க²ஸேனாபதி தே³வேஹி சேதியபூஜாரக்க²ணத்த²ங் ட²பிதோ அதி³ஸ்ஸமானகாயோ ஆகாஸே தா⁴ரெந்தோ சேதியங் திக்க²த்துங் பத³க்கி²ணங் அகாஸி. ஸோ தங் தி³ஸ்வா பி⁴ய்யோஸோமத்தாய பஸன்னமானஸோ அஹோஸி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸாவத்தி²யங் ப்³ராஹ்மணகுலே நிப்³ப³த்தித்வா உபவாணோதி லத்³த⁴னாமோ வயப்பத்தோ ஜேதவனபடிக்³க³ஹணே பு³த்³தா⁴னுபா⁴வங் தி³ஸ்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜித்வா விபஸ்ஸனாய கம்மங் கரொந்தோ அரஹத்தங் பத்வா ச²ளபி⁴ஞ்ஞோ அஹோஸி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 2.56.122-178) –
Arahaṃ sugatoti āyasmato upavāṇattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayaṃ kira padumuttarassa bhagavato kāle daliddakule nibbattitvā viññutaṃ patto bhagavati parinibbute tassa dhātuṃ gahetvā manussadevanāgagaruḷakumbhaṇḍayakkhagandhabbehi sattaratanamaye sattayojanike thūpe kate tattha sudhotaṃ attano uttarāsaṅgaṃ veḷagge ābandhitvā dhajaṃ katvā pūjaṃ akāsi. Taṃ gahetvā abhisammatako nāma yakkhasenāpati devehi cetiyapūjārakkhaṇatthaṃ ṭhapito adissamānakāyo ākāse dhārento cetiyaṃ tikkhattuṃ padakkhiṇaṃ akāsi. So taṃ disvā bhiyyosomattāya pasannamānaso ahosi. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ brāhmaṇakule nibbattitvā upavāṇoti laddhanāmo vayappatto jetavanapaṭiggahaṇe buddhānubhāvaṃ disvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā vipassanāya kammaṃ karonto arahattaṃ patvā chaḷabhiñño ahosi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 2.56.122-178) –
‘‘பது³முத்தரோ நாம ஜினோ, ஸப்³ப³த⁴ம்மான பாரகூ³;
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbadhammāna pāragū;
ஜலித்வா அக்³கி³க்க²ந்தோ⁴வ, ஸம்பு³த்³தோ⁴ பரினிப்³பு³தோ.
Jalitvā aggikkhandhova, sambuddho parinibbuto.
‘‘மஹாஜனா ஸமாக³ம்ம, பூஜயித்வா ததா²க³தங்;
‘‘Mahājanā samāgamma, pūjayitvā tathāgataṃ;
சித்தங் கத்வான ஸுக³தங், ஸரீரங் அபி⁴ரோபயுங்.
Cittaṃ katvāna sugataṃ, sarīraṃ abhiropayuṃ.
‘‘ஸரீரகிச்சங் கத்வான, தா⁴துங் தத்த² ஸமானயுங்;
‘‘Sarīrakiccaṃ katvāna, dhātuṃ tattha samānayuṃ;
ஸதே³வமனுஸ்ஸா ஸப்³பே³, பு³த்³த⁴தூ²பங் அகங்ஸு தே.
Sadevamanussā sabbe, buddhathūpaṃ akaṃsu te.
‘‘பட²மா கஞ்சனமயா, து³தியா ச மணிமயா;
‘‘Paṭhamā kañcanamayā, dutiyā ca maṇimayā;
ததியா ரூபியமயா, சதுத்தீ² ப²லிகாமயா.
Tatiyā rūpiyamayā, catutthī phalikāmayā.
‘‘தத்த² பஞ்சமிகா சேவ, லோஹிதங்கமயா அஹு;
‘‘Tattha pañcamikā ceva, lohitaṅkamayā ahu;
ச²ட்டா² மஸாரக³ல்லஸ்ஸ, ஸப்³ப³ங் ரதனமயூபரி.
Chaṭṭhā masāragallassa, sabbaṃ ratanamayūpari.
‘‘ஜங்கா⁴ மணிமயா ஆஸி, வேதி³கா ரதனாமயா;
‘‘Jaṅghā maṇimayā āsi, vedikā ratanāmayā;
ஸப்³ப³ஸொண்ணமயோ தூ²போ, உத்³த⁴ங் யோஜனமுக்³க³தோ.
Sabbasoṇṇamayo thūpo, uddhaṃ yojanamuggato.
‘‘தே³வா தத்த² ஸமாக³ந்த்வா, ஏகதோ மந்தயுங் ததா³;
‘‘Devā tattha samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
மயம்பி தூ²பங் கஸ்ஸாம, லோகனாத²ஸ்ஸ தாதி³னோ.
Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino.
‘‘தா⁴து ஆவேணிகா நத்தி², ஸரீரங் ஏகபிண்டி³தங்;
‘‘Dhātu āveṇikā natthi, sarīraṃ ekapiṇḍitaṃ;
இமம்ஹி பு³த்³த⁴தூ²பம்ஹி, கஸ்ஸாம கஞ்சுகங் மயங்.
Imamhi buddhathūpamhi, kassāma kañcukaṃ mayaṃ.
‘‘தே³வா ஸத்தஹி ரத்னேஹி, அஞ்ஞங் வட்³டே⁴ஸுங் யோஜனங்;
‘‘Devā sattahi ratnehi, aññaṃ vaḍḍhesuṃ yojanaṃ;
தூ²போ த்³வியோஜனுப்³பே³தோ⁴, திமிரங் ப்³யபஹந்தி ஸோ.
Thūpo dviyojanubbedho, timiraṃ byapahanti so.
‘‘நாகா³ தத்த² ஸமாக³ந்த்வா, ஏகதோ மந்தயுங் ததா³;
‘‘Nāgā tattha samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
மனுஸ்ஸா சேவ தே³வா ச, பு³த்³த⁴தூ²பங் அகங்ஸு தே.
Manussā ceva devā ca, buddhathūpaṃ akaṃsu te.
‘‘மா நோ பமத்தா அஸ்ஸும்ஹ, அப்பமத்தா ஸதே³வகா;
‘‘Mā no pamattā assumha, appamattā sadevakā;
மயம்பி தூ²பங் கஸ்ஸாம, லோகனாத²ஸ்ஸ தாதி³னோ.
Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino.
‘‘இந்த³னீலங் மஹானீலங், அதோ² ஜோதிரஸங் மணிங்;
‘‘Indanīlaṃ mahānīlaṃ, atho jotirasaṃ maṇiṃ;
ஏகதோ ஸன்னிபாதெத்வா, பு³த்³த⁴தூ²பங் அசா²த³யுங்.
Ekato sannipātetvā, buddhathūpaṃ achādayuṃ.
‘‘ஸப்³ப³ங் மணிமயங் ஆஸி, யாவதா பு³த்³த⁴சேதியங்;
‘‘Sabbaṃ maṇimayaṃ āsi, yāvatā buddhacetiyaṃ;
தியோஜனஸமுப்³பே³த⁴ங், ஆலோககரணங் ததா³.
Tiyojanasamubbedhaṃ, ālokakaraṇaṃ tadā.
‘‘க³ருளா ச ஸமாக³ந்த்வா, ஏகதோ மந்தயுங் ததா³;
‘‘Garuḷā ca samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
மனுஸ்ஸா தே³வனாகா³ ச, பு³த்³த⁴பூஜங் அகங்ஸு தே.
Manussā devanāgā ca, buddhapūjaṃ akaṃsu te.
‘‘மா நோ பமத்தா அஸ்ஸும்ஹ, அப்பமத்தா ஸதே³வகா;
‘‘Mā no pamattā assumha, appamattā sadevakā;
மயம்பி தூ²பங் கஸ்ஸாம, லோகனாத²ஸ்ஸ தாதி³னோ.
Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino.
‘‘ஸப்³ப³ங் மணிமயங் தூ²பங், அகருங் தே ச கஞ்சுகங்;
‘‘Sabbaṃ maṇimayaṃ thūpaṃ, akaruṃ te ca kañcukaṃ;
யோஜனங் தேபி வட்³டே⁴ஸுங், ஆயதங் பு³த்³த⁴சேதியங்.
Yojanaṃ tepi vaḍḍhesuṃ, āyataṃ buddhacetiyaṃ.
‘‘சதுயோஜனமுப்³பே³தோ⁴, பு³த்³த⁴தூ²போ விரோசதி;
‘‘Catuyojanamubbedho, buddhathūpo virocati;
ஓபா⁴ஸேதி தி³ஸா ஸப்³பா³, ஸதரங்ஸீவ உக்³க³தோ.
Obhāseti disā sabbā, sataraṃsīva uggato.
‘‘கும்ப⁴ண்டா³ ச ஸமாக³ந்த்வா, ஏகதோ மந்தயுங் ததா³;
‘‘Kumbhaṇḍā ca samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
மனுஸ்ஸா சேவ தே³வா ச, நாகா³ ச க³ருளா ததா².
Manussā ceva devā ca, nāgā ca garuḷā tathā.
‘‘பச்சேகங் பு³த்³த⁴ஸெட்ட²ஸ்ஸ, அகங்ஸு தூ²பமுத்தமங்;
‘‘Paccekaṃ buddhaseṭṭhassa, akaṃsu thūpamuttamaṃ;
மா நோ பமத்தா அஸ்ஸும்ஹ, அப்பமத்தா ஸதே³வகா.
Mā no pamattā assumha, appamattā sadevakā.
‘‘மயம்பி தூ²பங் கஸ்ஸாம, லோகனாத²ஸ்ஸ தாதி³னோ;
‘‘Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino;
ரதனேஹி சா²தெ³ஸ்ஸாம, ஆயதங் பு³த்³த⁴சேதியங்.
Ratanehi chādessāma, āyataṃ buddhacetiyaṃ.
‘‘யோஜனங் தேபி வட்³டே⁴ஸுங், ஆயதங் பு³த்³த⁴சேதியங்;
‘‘Yojanaṃ tepi vaḍḍhesuṃ, āyataṃ buddhacetiyaṃ;
பஞ்சயோஜனமுப்³பே³தோ⁴, தூ²போ ஓபா⁴ஸதே ததா³.
Pañcayojanamubbedho, thūpo obhāsate tadā.
‘‘யக்கா² தத்த² ஸமாக³ந்த்வா, ஏகதோ மந்தயுங் ததா³;
‘‘Yakkhā tattha samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
மனுஸ்ஸா தே³வனாகா³ ச, க³ருளா ச கும்ப⁴ண்ட³கா.
Manussā devanāgā ca, garuḷā ca kumbhaṇḍakā.
‘‘பச்சேகங் பு³த்³த⁴ஸெட்ட²ஸ்ஸ, அகங்ஸு தூ²பமுத்தமங்;
‘‘Paccekaṃ buddhaseṭṭhassa, akaṃsu thūpamuttamaṃ;
மா நோ பமத்தா அஸ்ஸும்ஹ, அப்பமத்தா ஸதே³வகா.
Mā no pamattā assumha, appamattā sadevakā.
‘‘மயம்பி தூ²பங் கஸ்ஸாம, லோகனாத²ஸ்ஸ தாதி³னோ;
‘‘Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino;
ப²லிகா சா²த³யிஸ்ஸாம, ஆயதங் பு³த்³த⁴சேதியங்.
Phalikā chādayissāma, āyataṃ buddhacetiyaṃ.
‘‘யோஜனங் தேபி வட்³டே⁴ஸுங், ஆயதங் பு³த்³த⁴சேதியங்;
‘‘Yojanaṃ tepi vaḍḍhesuṃ, āyataṃ buddhacetiyaṃ;
ச²யோஜனிகமுப்³பே³தோ⁴, தூ²போ ஓபா⁴ஸதே ததா³.
Chayojanikamubbedho, thūpo obhāsate tadā.
‘‘க³ந்த⁴ப்³பா³ ச ஸமாக³ந்த்வா, ஏகதோ மந்தயுங் ததா³;
‘‘Gandhabbā ca samāgantvā, ekato mantayuṃ tadā;
மனுஜா தே³வதா நாகா³, கும்ப⁴ண்டா³ க³ருளா ததா².
Manujā devatā nāgā, kumbhaṇḍā garuḷā tathā.
‘‘ஸப்³பே³ அகங்ஸு பு³த்³த⁴தூ²பங், மயமெத்த² அகாரகா;
‘‘Sabbe akaṃsu buddhathūpaṃ, mayamettha akārakā;
மயம்பி தூ²பங் கஸ்ஸாம, லோகனாத²ஸ்ஸ தாதி³னோ.
Mayampi thūpaṃ kassāma, lokanāthassa tādino.
‘‘வேதி³யோ ஸத்த கத்வான, த⁴ஜங் ச²த்தங் அகங்ஸு தே;
‘‘Vediyo satta katvāna, dhajaṃ chattaṃ akaṃsu te;
ஸப்³ப³ஸொண்ணமயங் தூ²பங், க³ந்த⁴ப்³பா³ காரயுங் ததா³.
Sabbasoṇṇamayaṃ thūpaṃ, gandhabbā kārayuṃ tadā.
‘‘ஸத்தயோஜனமுப்³பே³தோ⁴, தூ²போ ஓபா⁴ஸதே ததா³;
‘‘Sattayojanamubbedho, thūpo obhāsate tadā;
ரத்திந்தி³வா ந ஞாயந்தி, ஆலோகோ ஹோதி ஸப்³ப³தா³.
Rattindivā na ñāyanti, āloko hoti sabbadā.
‘‘அபி⁴பொ⁴ந்தி ந தஸ்ஸாபா⁴, சந்த³ஸூரா ஸதாரகா;
‘‘Abhibhonti na tassābhā, candasūrā satārakā;
ஸமந்தா யோஜனஸதே, பதீ³போபி ந பஜ்ஜலி.
Samantā yojanasate, padīpopi na pajjali.
‘‘தேன காலேன யே கேசி, தூ²பங் பூஜெந்தி மானுஸா;
‘‘Tena kālena ye keci, thūpaṃ pūjenti mānusā;
ந தே தூ²பங் ஆருஹந்தி, அம்ப³ரே உக்கி²பந்தி தே.
Na te thūpaṃ āruhanti, ambare ukkhipanti te.
‘‘தே³வேஹி ட²பிதோ யக்கோ², அபி⁴ஸம்மதனாமகோ;
‘‘Devehi ṭhapito yakkho, abhisammatanāmako;
த⁴ஜங் வா புப்ப²தா³மங் வா, அபி⁴ரோபேதி உத்தரிங்.
Dhajaṃ vā pupphadāmaṃ vā, abhiropeti uttariṃ.
‘‘ந தே பஸ்ஸந்தி தங் யக்க²ங், தா³மங் பஸ்ஸந்தி க³ச்ச²தோ;
‘‘Na te passanti taṃ yakkhaṃ, dāmaṃ passanti gacchato;
ஏவங் பஸ்ஸித்வா க³ச்ச²ந்தா, ஸப்³பே³ க³ச்ச²ந்தி ஸுக்³க³திங்.
Evaṃ passitvā gacchantā, sabbe gacchanti suggatiṃ.
‘‘விருத்³தா⁴ யே பாவசனே, பஸன்னா யே ச ஸாஸனே;
‘‘Viruddhā ye pāvacane, pasannā ye ca sāsane;
பாடிஹீரங் த³ட்டு²காமா, தூ²பங் பூஜெந்தி மானுஸா.
Pāṭihīraṃ daṭṭhukāmā, thūpaṃ pūjenti mānusā.
‘‘நக³ரே ஹங்ஸவதியா, அஹோஸிங் ப⁴தகோ ததா³;
‘‘Nagare haṃsavatiyā, ahosiṃ bhatako tadā;
ஆமோதி³தங் ஜனங் தி³ஸ்வா, ஏவங் சிந்தேஸஹங் ததா³.
Āmoditaṃ janaṃ disvā, evaṃ cintesahaṃ tadā.
‘‘உளாரோ ப⁴க³வா நேஸோ, யஸ்ஸ தா⁴துக⁴ரே தி³ஸங்;
‘‘Uḷāro bhagavā neso, yassa dhātughare disaṃ;
இமா ச ஜனதா துட்டா², காரங் குப்³ப³ங் ந தப்பரே.
Imā ca janatā tuṭṭhā, kāraṃ kubbaṃ na tappare.
‘‘அஹம்பி காரங் கஸ்ஸாமி, லோகனாத²ஸ்ஸ தாதி³னோ;
‘‘Ahampi kāraṃ kassāmi, lokanāthassa tādino;
தஸ்ஸ த⁴ம்மேஸு தா³யாதோ³, ப⁴விஸ்ஸாமி அனாக³தே.
Tassa dhammesu dāyādo, bhavissāmi anāgate.
‘‘ஸுதோ⁴தங் ரஜகேனாஹங், உத்தரெய்யங் படங் மம;
‘‘Sudhotaṃ rajakenāhaṃ, uttareyyaṃ paṭaṃ mama;
வேளக்³கே³ ஆலக்³கெ³த்வான, த⁴ஜங் உக்கி²பிமம்ப³ரே.
Veḷagge ālaggetvāna, dhajaṃ ukkhipimambare.
‘‘அபி⁴ஸம்மதகோ க³ய்ஹ, அம்ப³ரே ஹாஸி மே த⁴ஜங்;
‘‘Abhisammatako gayha, ambare hāsi me dhajaṃ;
வாதேரிதங் த⁴ஜங் தி³ஸ்வா, பி⁴ய்யோ ஹாஸங் ஜனேஸஹங்.
Vāteritaṃ dhajaṃ disvā, bhiyyo hāsaṃ janesahaṃ.
‘‘தத்த² சித்தங் பஸாதெ³த்வா, ஸமணங் உபஸங்கமிங்;
‘‘Tattha cittaṃ pasādetvā, samaṇaṃ upasaṅkamiṃ;
தங் பி⁴க்கு²ங் அபி⁴வாதெ³த்வா, விபாகங் புச்ச²ஹங் த⁴ஜே.
Taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā, vipākaṃ pucchahaṃ dhaje.
‘‘ஸோ மே கதே²ஸி ஆனந்தீ³, பீதிஸஞ்ஜனநங் மம;
‘‘So me kathesi ānandī, pītisañjananaṃ mama;
தஸ்ஸ த⁴ஜஸ்ஸ விபாகங், அனுபொ⁴ஸ்ஸஸி ஸப்³ப³தா³.
Tassa dhajassa vipākaṃ, anubhossasi sabbadā.
‘‘ஹத்தி²அஸ்ஸரதா²பத்தீ, ஸேனா ச சதுரங்கி³னீ;
‘‘Hatthiassarathāpattī, senā ca caturaṅginī;
பரிவாரெஸ்ஸந்தி தங் நிச்சங், த⁴ஜதா³னஸ்ஸித³ங் ப²லங்.
Parivāressanti taṃ niccaṃ, dhajadānassidaṃ phalaṃ.
‘‘ஸட்டி²தூரியஸஹஸ்ஸானி, பே⁴ரியோ ஸமலங்கதா;
‘‘Saṭṭhitūriyasahassāni, bheriyo samalaṅkatā;
பரிவாரெஸ்ஸந்தி தங் நிச்சங், த⁴ஜதா³னஸ்ஸித³ங் ப²லங்.
Parivāressanti taṃ niccaṃ, dhajadānassidaṃ phalaṃ.
‘‘ச²ளஸீதி ஸஹஸ்ஸானி, நாரியோ ஸமலங்கதா;
‘‘Chaḷasīti sahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
விசித்தவத்தா²ப⁴ரணா, ஆமுக்கமணிகுண்ட³லா.
Vicittavatthābharaṇā, āmukkamaṇikuṇḍalā.
‘‘அளாரபம்ஹா ஹஸுலா, ஸுஸஞ்ஞா தனுமஜ்ஜி²மா;
‘‘Aḷārapamhā hasulā, susaññā tanumajjhimā;
பரிவாரெஸ்ஸந்தி தங் நிச்சங், த⁴ஜதா³னஸ்ஸித³ங் ப²லங்.
Parivāressanti taṃ niccaṃ, dhajadānassidaṃ phalaṃ.
‘‘திங்ஸகப்பஸஹஸ்ஸானி, தே³வலோகே ரமிஸ்ஸஸி;
‘‘Tiṃsakappasahassāni, devaloke ramissasi;
அஸீதிக்க²த்துங் தே³விந்தோ³, தே³வரஜ்ஜங் கரிஸ்ஸஸி.
Asītikkhattuṃ devindo, devarajjaṃ karissasi.
‘‘ஸஹஸ்ஸக்க²த்துங் ராஜா ச, சக்கவத்தீ ப⁴விஸ்ஸதி;
‘‘Sahassakkhattuṃ rājā ca, cakkavattī bhavissati;
பதே³ஸரஜ்ஜங் விபுலங், க³ணனாதோ அஸங்கி²யங்.
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
‘‘கப்பஸதஸஹஸ்ஸம்ஹி, ஓக்காககுலஸம்ப⁴வோ;
‘‘Kappasatasahassamhi, okkākakulasambhavo;
கோ³தமோ நாம கொ³த்தேன, ஸத்தா² லோகே ப⁴விஸ்ஸதி.
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
‘‘தே³வலோகா சவித்வான, ஸுக்கமூலேன சோதி³தோ;
‘‘Devalokā cavitvāna, sukkamūlena codito;
புஞ்ஞகம்மேன ஸஞ்ஞுத்தோ, ப்³ரஹ்மப³ந்து⁴ ப⁴விஸ்ஸஸி.
Puññakammena saññutto, brahmabandhu bhavissasi.
‘‘அஸீதிகோடிங் ச²ட்³டெ³த்வா, தா³ஸே கம்மகரே ப³ஹூ;
‘‘Asītikoṭiṃ chaḍḍetvā, dāse kammakare bahū;
கோ³தமஸ்ஸ ப⁴க³வதோ, ஸாஸனே பப்³ப³ஜிஸ்ஸஸி.
Gotamassa bhagavato, sāsane pabbajissasi.
‘‘ஆராத⁴யித்வா ஸம்பு³த்³த⁴ங், கோ³தமங் ஸக்யபுங்க³வங்;
‘‘Ārādhayitvā sambuddhaṃ, gotamaṃ sakyapuṅgavaṃ;
உபவாணோதி நாமேன, ஹெஸ்ஸஸி ஸத்து² ஸாவகோ.
Upavāṇoti nāmena, hessasi satthu sāvako.
‘‘ஸதஸஹஸ்ஸே கதங் கம்மங், ப²லங் த³ஸ்ஸேஸி மே இத⁴;
‘‘Satasahasse kataṃ kammaṃ, phalaṃ dassesi me idha;
ஸுமுத்தோ ஸரவேகோ³வ, கிலேஸே ஜா²பயிங் மம.
Sumutto saravegova, kilese jhāpayiṃ mama.
‘‘சக்கவத்திஸ்ஸ ஸந்தஸ்ஸ, சாதுத்³தீ³பிஸ்ஸரஸ்ஸ மே;
‘‘Cakkavattissa santassa, cātuddīpissarassa me;
தீணி யோஜனானி ஸாமந்தா, உஸ்ஸீயந்தி த⁴ஜா ஸதா³.
Tīṇi yojanāni sāmantā, ussīyanti dhajā sadā.
‘‘ஸதஸஹஸ்ஸிதோ கப்பே, யங் கம்மமகரிங் ததா³;
‘‘Satasahassito kappe, yaṃ kammamakariṃ tadā;
து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, த⁴ஜதா³னஸ்ஸித³ங் ப²லங்.
Duggatiṃ nābhijānāmi, dhajadānassidaṃ phalaṃ.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
அதா²யஸ்மா உபவாணோ ப⁴க³வதோ உபட்டா²கோ அஹோஸி. தேன ச ஸமயேன ப⁴க³வதோ வாதாபா³தோ⁴ உப்பஜ்ஜி. தே²ரஸ்ஸ ச கி³ஹிஸஹாயோ தே³வஹிதோ நாம ப்³ராஹ்மணோ ஸாவத்தி²யங் படிவஸதி. ஸோ தே²ரங் சதூஹி பச்சயேஹி பவேதே³ஸி. அதா²யஸ்மா உபவாணோ நிவாஸெத்வா பத்தசீவரமாதா³ய தஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ நிவேஸனங் உபக³ச்சி². ப்³ராஹ்மணோ ‘‘கேனசி அஞ்ஞேன பயோஜனேன தே²ரோ ஆக³தோ’’தி ஞத்வா, ‘‘வதெ³ய்யாத², ப⁴ந்தே, கேனத்தோ²’’தி ஆஹ. தே²ரோ தஸ்ஸ ப்³ராஹ்மணஸ்ஸ பயோஜனங் ஆசிக்க²ந்தோ –
Athāyasmā upavāṇo bhagavato upaṭṭhāko ahosi. Tena ca samayena bhagavato vātābādho uppajji. Therassa ca gihisahāyo devahito nāma brāhmaṇo sāvatthiyaṃ paṭivasati. So theraṃ catūhi paccayehi pavedesi. Athāyasmā upavāṇo nivāsetvā pattacīvaramādāya tassa brāhmaṇassa nivesanaṃ upagacchi. Brāhmaṇo ‘‘kenaci aññena payojanena thero āgato’’ti ñatvā, ‘‘vadeyyātha, bhante, kenattho’’ti āha. Thero tassa brāhmaṇassa payojanaṃ ācikkhanto –
185.
185.
‘‘அரஹங் ஸுக³தோ லோகே, வாதேஹாபா³தி⁴கோ முனி;
‘‘Arahaṃ sugato loke, vātehābādhiko muni;
ஸசே உண்ஹோத³கங் அத்தி², முனினோ தே³ஹி ப்³ராஹ்மண.
Sace uṇhodakaṃ atthi, munino dehi brāhmaṇa.
186.
186.
‘‘பூஜிதோ பூஜனெய்யானங், ஸக்கரெய்யான ஸக்கதோ;
‘‘Pūjito pūjaneyyānaṃ, sakkareyyāna sakkato;
அபசிதோபசெய்யானங், தஸ்ஸ இச்சா²மி ஹாதவே’’தி. – கா³தா²த்³வயங் அபா⁴ஸி;
Apacitopaceyyānaṃ, tassa icchāmi hātave’’ti. – gāthādvayaṃ abhāsi;
தஸ்ஸத்தோ² – யோ இமஸ்மிங் லோகே பூஜனெய்யானங் பூஜேதப்³பே³ஹி ஸக்காதீ³ஹி தே³வேஹி மஹாப்³ரஹ்மாதீ³ஹி ச ப்³ரஹ்மேஹி பூஜிதோ, ஸக்கரெய்யானங் ஸக்காதப்³பே³ஹி பி³ம்பி³ஸாரகோஸலராஜாதீ³ஹி ஸக்கதோ, அபசெய்யானங் அபசாயிதப்³பே³ஹி மஹேஸீஹி கீ²ணாஸவேஹி அபசிதோ, கிலேஸேஹி ஆரகத்தாதி³னா அரஹங், ஸோப⁴னக³மனாதி³னா ஸுக³தோ ஸப்³ப³ஞ்ஞூ முனி மய்ஹங் ஸத்தா² தே³வதே³வோ ஸக்கானங் அதிஸக்கோ ப்³ரஹ்மானங் அதிப்³ரஹ்மா, ஸோ தா³னி வாதேஹி வாதஹேது வாதக்கோ²ப⁴னிமித்தங் ஆபா³தி⁴கோ ஜாதோ. ஸசே, ப்³ராஹ்மண, உண்ஹோத³கங் அத்தி², தஸ்ஸ வாதாபா³த⁴வூபஸமனத்த²ங் தங் ஹாதவே உபனேதுங் இச்சா²மீதி. தங் ஸுத்வா ப்³ராஹ்மணோ உண்ஹோத³கங் தத³னுரூபங் வாதாரஹஞ்ச பே⁴ஸஜ்ஜங் ப⁴க³வதோ உபனாமேஸி. தேன ச ஸத்து² ரோகோ³ வூபஸமி. தஸ்ஸ ப⁴க³வா அனுமோத³னங் அகாஸீதி.
Tassattho – yo imasmiṃ loke pūjaneyyānaṃ pūjetabbehi sakkādīhi devehi mahābrahmādīhi ca brahmehi pūjito, sakkareyyānaṃ sakkātabbehi bimbisārakosalarājādīhi sakkato, apaceyyānaṃ apacāyitabbehi mahesīhi khīṇāsavehi apacito, kilesehi ārakattādinā arahaṃ, sobhanagamanādinā sugato sabbaññū muni mayhaṃ satthā devadevo sakkānaṃ atisakko brahmānaṃ atibrahmā, so dāni vātehi vātahetu vātakkhobhanimittaṃ ābādhiko jāto. Sace, brāhmaṇa, uṇhodakaṃ atthi, tassa vātābādhavūpasamanatthaṃ taṃ hātave upanetuṃ icchāmīti. Taṃ sutvā brāhmaṇo uṇhodakaṃ tadanurūpaṃ vātārahañca bhesajjaṃ bhagavato upanāmesi. Tena ca satthu rogo vūpasami. Tassa bhagavā anumodanaṃ akāsīti.
உபவாணத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Upavāṇattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 3. உபவாணத்தே²ரகா³தா² • 3. Upavāṇattheragāthā