| Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൬. ഉപയവഗ്ഗോ
6. Upayavaggo
൧. ഉപയസുത്തം
1. Upayasuttaṃ
൫൩. സാവത്ഥിനിദാനം . ‘‘ഉപയോ 1, ഭിക്ഖവേ, അവിമുത്തോ, അനുപയോ വിമുത്തോ. രൂപുപയം 2 വാ, ഭിക്ഖവേ, വിഞ്ഞാണം തിട്ഠമാനം തിട്ഠേയ്യ, രൂപാരമ്മണം രൂപപ്പതിട്ഠം നന്ദൂപസേചനം വുദ്ധിം വിരൂള്ഹിം വേപുല്ലം ആപജ്ജേയ്യ. വേദനുപയം വാ…പേ॰… സഞ്ഞുപയം വാ…പേ॰… സങ്ഖാരുപയം വാ, ഭിക്ഖവേ, വിഞ്ഞാണം തിട്ഠമാനം തിട്ഠേയ്യ, സങ്ഖാരാരമ്മണം സങ്ഖാരപ്പതിട്ഠം നന്ദൂപസേചനം വുദ്ധിം വിരൂള്ഹിം വേപുല്ലം ആപജ്ജേയ്യ’’.
53. Sāvatthinidānaṃ . ‘‘Upayo 3, bhikkhave, avimutto, anupayo vimutto. Rūpupayaṃ 4 vā, bhikkhave, viññāṇaṃ tiṭṭhamānaṃ tiṭṭheyya, rūpārammaṇaṃ rūpappatiṭṭhaṃ nandūpasecanaṃ vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjeyya. Vedanupayaṃ vā…pe… saññupayaṃ vā…pe… saṅkhārupayaṃ vā, bhikkhave, viññāṇaṃ tiṭṭhamānaṃ tiṭṭheyya, saṅkhārārammaṇaṃ saṅkhārappatiṭṭhaṃ nandūpasecanaṃ vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjeyya’’.
‘‘യോ, ഭിക്ഖവേ, ഏവം വദേയ്യ – ‘അഹമഞ്ഞത്ര രൂപാ അഞ്ഞത്ര വേദനായ അഞ്ഞത്ര സഞ്ഞായ അഞ്ഞത്ര സങ്ഖാരേഹി വിഞ്ഞാണസ്സ ആഗതിം വാ ഗതിം വാ ചുതിം വാ ഉപപത്തിം വാ വുദ്ധിം വാ വിരൂള്ഹിം വാ വേപുല്ലം വാ പഞ്ഞാപേസ്സാമീ’തി, നേതം ഠാനം വിജ്ജതി.
‘‘Yo, bhikkhave, evaṃ vadeyya – ‘ahamaññatra rūpā aññatra vedanāya aññatra saññāya aññatra saṅkhārehi viññāṇassa āgatiṃ vā gatiṃ vā cutiṃ vā upapattiṃ vā vuddhiṃ vā virūḷhiṃ vā vepullaṃ vā paññāpessāmī’ti, netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
‘‘രൂപധാതുയാ ചേ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖുനോ രാഗോ പഹീനോ ഹോതി. രാഗസ്സ പഹാനാ വോച്ഛിജ്ജതാരമ്മണം പതിട്ഠാ വിഞ്ഞാണസ്സ ന ഹോതി. വേദനാധാതുയാ ചേ, ഭിക്ഖവേ… സഞ്ഞാധാതുയാ ചേ ഭിക്ഖവേ… സങ്ഖാരധാതുയാ ചേ ഭിക്ഖവേ… വിഞ്ഞാണധാതുയാ ചേ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖുനോ രാഗോ പഹീനോ ഹോതി. രാഗസ്സ പഹാനാ വോച്ഛിജ്ജതാരമ്മണം പതിട്ഠാ വിഞ്ഞാണസ്സ ന ഹോതി. തദപ്പതിട്ഠിതം വിഞ്ഞാണം അവിരൂള്ഹം അനഭിസങ്ഖച്ചവിമുത്തം . വിമുത്തത്താ ഠിതം. ഠിതത്താ സന്തുസിതം. സന്തുസിതത്താ ന പരിതസ്സതി. അപരിതസ്സം പച്ചത്തഞ്ഞേവ പരിനിബ്ബായതി. ‘ഖീണാ ജാതി, വുസിതം ബ്രഹ്മചരിയം, കതം കരണീയം, നാപരം ഇത്ഥത്തായാ’തി പജാനാതീ’’തി. പഠമം.
‘‘Rūpadhātuyā ce, bhikkhave, bhikkhuno rāgo pahīno hoti. Rāgassa pahānā vocchijjatārammaṇaṃ patiṭṭhā viññāṇassa na hoti. Vedanādhātuyā ce, bhikkhave… saññādhātuyā ce bhikkhave… saṅkhāradhātuyā ce bhikkhave… viññāṇadhātuyā ce, bhikkhave, bhikkhuno rāgo pahīno hoti. Rāgassa pahānā vocchijjatārammaṇaṃ patiṭṭhā viññāṇassa na hoti. Tadappatiṭṭhitaṃ viññāṇaṃ avirūḷhaṃ anabhisaṅkhaccavimuttaṃ . Vimuttattā ṭhitaṃ. Ṭhitattā santusitaṃ. Santusitattā na paritassati. Aparitassaṃ paccattaññeva parinibbāyati. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൧. ഉപയസുത്തവണ്ണനാ • 1. Upayasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൧. ഉപയസുത്തവണ്ണനാ • 1. Upayasuttavaṇṇanā
