Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਜਾਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Jātaka-aṭṭhakathā |
[੩੫੪] ੪. ਉਰਗਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ
[354] 4. Uragajātakavaṇṇanā
ਉਰਗੋવ ਤਚਂ ਜਿਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਤ੍ਥਾ ਜੇਤવਨੇ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਮਤਪੁਤ੍ਤਕਂ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕਂ ਆਰਬ੍ਭ ਕਥੇਸਿ। વਤ੍ਥੁ ਪਨ ਮਤਭਰਿਯਮਤਪਿਤਿਕવਤ੍ਥੁਸਦਿਸਮੇવ। ਇਧਾਪਿ ਤਥੇવ ਸਤ੍ਥਾ ਤਸ੍ਸ ਨਿવੇਸਨਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ ‘‘ਕਿਂ, ਆવੁਸੋ, ਸੋਚਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ‘‘ਆਮ, ਭਨ੍ਤੇ , ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਮੇ ਮਤਕਾਲਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸੋਚਾਮੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ‘‘ਆવੁਸੋ, ਭਿਜ੍ਜਨਧਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਭਿਜ੍ਜਤਿ, ਨਸ੍ਸਨਧਮ੍ਮਂ ਨਾਮ ਨਸ੍ਸਤਿ, ਤਞ੍ਚ ਖੋ ਨ ਏਕਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਕੁਲੇ, ਨਾਪਿ ਏਕਸ੍ਮਿਞ੍ਞੇવ ਗਾਮੇ, ਅਥ ਖੋ ਅਪਰਿਮਾਣੇਸੁ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ੇਸੁ ਤੀਸੁ ਭવੇਸੁ ਅਮਰਣਧਮ੍ਮੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਤਬ੍ਭਾવੇਨੇવ ਠਾਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੋ ਏਕਸਙ੍ਖਾਰੋਪਿ ਸਸ੍ਸਤੋ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਤ੍ਤਾ ਮਰਣਧਮ੍ਮਾ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਭਿਜ੍ਜਨਧਮ੍ਮਾ, ਪੋਰਾਣਕਪਣ੍ਡਿਤਾਪਿ ਪੁਤ੍ਤੇ ਮਤੇ ‘ਮਰਣਧਮ੍ਮਂ ਮਤਂ, ਨਸ੍ਸਨਧਮ੍ਮਂ ਨਟ੍ਠ’ਨ੍ਤਿ ਨ ਸੋਚਿਂਸੂ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਤੇਨ ਯਾਚਿਤੋ ਅਤੀਤਂ ਆਹਰਿ।
Uragovatacaṃ jiṇṇanti idaṃ satthā jetavane viharanto mataputtakaṃ kuṭumbikaṃ ārabbha kathesi. Vatthu pana matabhariyamatapitikavatthusadisameva. Idhāpi tatheva satthā tassa nivesanaṃ gantvā taṃ āgantvā vanditvā nisinnaṃ ‘‘kiṃ, āvuso, socasī’’ti pucchitvā ‘‘āma, bhante , puttassa me matakālato paṭṭhāya socāmī’’ti vutte ‘‘āvuso, bhijjanadhammaṃ nāma bhijjati, nassanadhammaṃ nāma nassati, tañca kho na ekasmiṃyeva kule, nāpi ekasmiññeva gāme, atha kho aparimāṇesu cakkavāḷesu tīsu bhavesu amaraṇadhammo nāma natthi, tabbhāveneva ṭhātuṃ samattho ekasaṅkhāropi sassato nāma natthi, sabbe sattā maraṇadhammā, sabbe saṅkhārā bhijjanadhammā, porāṇakapaṇḍitāpi putte mate ‘maraṇadhammaṃ mataṃ, nassanadhammaṃ naṭṭha’nti na sociṃsū’’ti vatvā tena yācito atītaṃ āhari.
ਅਤੀਤੇ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਦਤ੍ਤੇ ਰਜ੍ਜਂ ਕਾਰੇਨ੍ਤੇ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਦ੍વਾਰਗਾਮਕੇ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਕੁਲੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਕੁਟੁਮ੍ਬਂ ਸਣ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ਕਸਿਕਮ੍ਮੇਨ ਜੀવਿਕਂ ਕਪ੍ਪੇਸਿ। ਤਸ੍ਸ ਪੁਤ੍ਤੋ ਚ ਧੀਤਾ ਚਾਤਿ ਦ੍વੇ ਦਾਰਕਾ ਅਹੇਸੁਂ। ਸੋ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ વਯਪ੍ਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮਾਨਕੁਲਤੋ ਕੁਮਾਰਿਕਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਅਦਾਸਿ, ਇਤਿ ਤੇ ਦਾਸਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਛ ਜਨਾ ਅਹੇਸੁਂ – ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ, ਭਰਿਯਾ, ਪੁਤ੍ਤੋ, ਧੀਤਾ, ਸੁਣਿਸਾ, ਦਾਸੀਤਿ। ਤੇ ਸਮਗ੍ਗਾ ਸਮ੍ਮੋਦਮਾਨਾ ਪਿਯਸਂવਾਸਾ ਅਹੇਸੁਂ। ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਸੇਸਾਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਏવਂ ਓવਾਦਂ ਦੇਤਿ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇ ਯਥਾਲਦ੍ਧਨਿਯਾਮੇਨੇવ ਦਾਨਂ ਦੇਥ, ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਥ, ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਥ, ਮਰਣਸ੍ਸਤਿਂ ਭਾવੇਥ, ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਮਰਣਭਾવਂ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਥ, ਇਮੇਸਞ੍ਹਿ ਸਤ੍ਤਾਨਂ ਮਰਣਂ ਧੁવਂ, ਜੀવਿਤਂ ਅਦ੍ਧੁવਂ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਖਯવਯਧਮ੍ਮਿਨੋવ, ਰਤ੍ਤਿਞ੍ਚ ਦਿવਾ ਚ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਹੋਥਾ’’ਤਿ। ਤੇ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਓવਾਦਂ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਮਰਣਸ੍ਸਤਿਂ ਭਾવੇਨ੍ਤਿ।
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto bārāṇasiyaṃ dvāragāmake brāhmaṇakule nibbattitvā kuṭumbaṃ saṇṭhapetvā kasikammena jīvikaṃ kappesi. Tassa putto ca dhītā cāti dve dārakā ahesuṃ. So puttassa vayappattassa samānakulato kumārikaṃ āharitvā adāsi, iti te dāsiyā saddhiṃ cha janā ahesuṃ – bodhisatto, bhariyā, putto, dhītā, suṇisā, dāsīti. Te samaggā sammodamānā piyasaṃvāsā ahesuṃ. Bodhisatto sesānaṃ pañcannaṃ evaṃ ovādaṃ deti ‘‘tumhe yathāladdhaniyāmeneva dānaṃ detha, sīlaṃ rakkhatha, uposathakammaṃ karotha, maraṇassatiṃ bhāvetha, tumhākaṃ maraṇabhāvaṃ sallakkhetha, imesañhi sattānaṃ maraṇaṃ dhuvaṃ, jīvitaṃ addhuvaṃ, sabbe saṅkhārā aniccā khayavayadhamminova, rattiñca divā ca appamattā hothā’’ti. Te ‘‘sādhū’’ti ovādaṃ sampaṭicchitvā appamattā maraṇassatiṃ bhāventi.
ਅਥੇਕਦਿવਸਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪੁਤ੍ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਖੇਤ੍ਤਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਕਸਤਿ। ਪੁਤ੍ਤੋ ਕਚવਰਂ ਸਙ੍ਕਡ੍ਢਿਤ੍વਾ ਝਾਪੇਤਿ। ਤਸ੍ਸਾવਿਦੂਰੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ વਮ੍ਮਿਕੇ ਆਸੀવਿਸੋ ਅਤ੍ਥਿ। ਧੂਮੋ ਤਸ੍ਸ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਪਹਰਿ। ਸੋ ਕੁਦ੍ਧੋ ਨਿਕ੍ਖਮਿਤ੍વਾ ‘‘ਇਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਮਯ੍ਹਂ ਭਯ’’ਨ੍ਤਿ ਚਤਸ੍ਸੋ ਦਾਠਾ ਨਿਮੁਜ੍ਜਾਪੇਨ੍ਤੋ ਤਂ ਡਂਸਿ, ਸੋ ਪਰਿવਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਪਤਿਤੋ। ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪਰਿવਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਤਂ ਪਤਿਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਗੋਣੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਮਤਭਾવਂ ਞਤ੍વਾ ਤਂ ਉਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਪਜ੍ਜਾਪੇਤ੍વਾ ਪਾਰੁਪਿਤ੍વਾ ਨੇવ ਰੋਦਿ ਨ ਪਰਿਦੇવਿ – ‘‘ਭਿਜ੍ਜਨਧਮ੍ਮਂ ਪਨ ਭਿਨ੍ਨਂ, ਮਰਣਧਮ੍ਮਂ ਮਤਂ, ਸਬ੍ਬੇ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ ਮਰਣਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਕਾ’’ਤਿ ਅਨਿਚ੍ਚਭਾવਮੇવ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖੇਤ੍વਾ ਕਸਿ। ਸੋ ਖੇਤ੍ਤਸਮੀਪੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਏਕਂ ਪਟਿવਿਸ੍ਸਕਂ ਪੁਰਿਸਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਤਾਤ, ਗੇਹਂ ਗਚ੍ਛਸੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ‘‘ਆਮਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਤੇਨ ਹਿ ਅਮ੍ਹਾਕਮ੍ਪਿ ਘਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਂ વਦੇਯ੍ਯਾਸਿ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਕਿਰ ਪੁਬ੍ਬੇ વਿਯ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਭਤ੍ਤਂ ਅਨਾਹਰਿਤ੍વਾ ਏਕਸ੍ਸੇવਾਹਾਰਂ ਆਹਰੇਯ੍ਯਾਥ, ਪੁਬ੍ਬੇ ਚ ਏਕਿਕਾવ ਦਾਸੀ ਆਹਾਰਂ ਆਹਰਤਿ, ਅਜ੍ਜ ਪਨ ਚਤ੍ਤਾਰੋਪਿ ਜਨਾ ਸੁਦ੍ਧવਤ੍ਥਨਿવਤ੍ਥਾ ਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫਹਤ੍ਥਾ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਥਾ’’ਤਿ। ਸੋ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਤਥੇવ ਕਥੇਸਿ। ਕੇਨ ਤੇ, ਤਾਤ, ਇਮਂ ਸਾਸਨਂ ਦਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ। ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇਨ , ਅਯ੍ਯੇਤਿ। ਸਾ ‘‘ਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ ਮਤੋ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਾਸਿ, ਕਮ੍ਪਨਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿਸ੍ਸਾ ਨਾਹੋਸਿ। ਏવਂ ਸੁਭਾવਿਤਚਿਤ੍ਤਾ ਸੁਦ੍ਧવਤ੍ਥਨਿવਤ੍ਥਾ ਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫਹਤ੍ਥਾ ਦਾਸਿਂ ਪਨ ਆਹਾਰਂ ਆਹਰਾਪੇਤ੍વਾ ਸੇਸੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਖੇਤ੍ਤਂ ਅਗਮਾਸਿ। ਏਕਸ੍ਸਪਿ ਰੋਦਿਤਂ વਾ ਪਰਿਦੇવਿਤਂ વਾ ਨਾਹੋਸਿ।
Athekadivasaṃ bodhisatto puttena saddhiṃ khettaṃ gantvā kasati. Putto kacavaraṃ saṅkaḍḍhitvā jhāpeti. Tassāvidūre ekasmiṃ vammike āsīviso atthi. Dhūmo tassa akkhīni pahari. So kuddho nikkhamitvā ‘‘imaṃ nissāya mayhaṃ bhaya’’nti catasso dāṭhā nimujjāpento taṃ ḍaṃsi, so parivattitvā patito. Bodhisatto parivattitvā taṃ patitaṃ disvā goṇe ṭhapetvā gantvā tassa matabhāvaṃ ñatvā taṃ ukkhipitvā ekasmiṃ rukkhamūle nipajjāpetvā pārupitvā neva rodi na paridevi – ‘‘bhijjanadhammaṃ pana bhinnaṃ, maraṇadhammaṃ mataṃ, sabbe saṅkhārā aniccā maraṇanipphattikā’’ti aniccabhāvameva sallakkhetvā kasi. So khettasamīpena gacchantaṃ ekaṃ paṭivissakaṃ purisaṃ disvā ‘‘tāta, gehaṃ gacchasī’’ti pucchitvā ‘‘āmā’’ti vutte tena hi amhākampi gharaṃ gantvā brāhmaṇiṃ vadeyyāsi ‘‘ajja kira pubbe viya dvinnaṃ bhattaṃ anāharitvā ekassevāhāraṃ āhareyyātha, pubbe ca ekikāva dāsī āhāraṃ āharati, ajja pana cattāropi janā suddhavatthanivatthā gandhapupphahatthā āgaccheyyāthā’’ti. So ‘‘sādhū’’ti gantvā brāhmaṇiyā tatheva kathesi. Kena te, tāta, imaṃ sāsanaṃ dinnanti. Brāhmaṇena , ayyeti. Sā ‘‘putto me mato’’ti aññāsi, kampanamattampissā nāhosi. Evaṃ subhāvitacittā suddhavatthanivatthā gandhapupphahatthā dāsiṃ pana āhāraṃ āharāpetvā sesehi saddhiṃ khettaṃ agamāsi. Ekassapi roditaṃ vā paridevitaṃ vā nāhosi.
ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ਪੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਪਨ੍ਨਛਾਯਾਯਮੇવ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿ। ਭੁਤ੍ਤਾવਸਾਨੇ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਦਾਰੂਨਿ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ ਤਂ ਚਿਤਕਂ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ ਗਨ੍ਧਪੁਪ੍ਫੇਹਿ ਪੂਜੇਤ੍વਾ ਝਾਪੇਸੁਂ। ਏਕਸ੍ਸ ਚ ਏਕਬਿਨ੍ਦੁਪਿ ਅਸ੍ਸੁ ਨਾਹੋਸਿ, ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਸੁਭਾવਿਤਮਰਣਸ੍ਸਤਿਨੋ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਤੇਸਂ ਸੀਲਤੇਜੇਨ ਸਕ੍ਕਸ੍ਸ ਆਸਨਂ ਉਣ੍ਹਾਕਾਰਂ ਦਸ੍ਸੇਸਿ। ਸੋ ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਮਂ ਠਾਨਾ ਚਾવੇਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ ਉਪਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਤੇਸਂ ਗੁਣਤੇਜੇਨ ਉਣ੍ਹਭਾવਂ ਞਤ੍વਾ ਪਸਨ੍ਨਮਾਨਸੋ ਹੁਤ੍વਾ ‘‘ਮਯਾ ਏਤੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸੀਹਨਾਦਂ ਨਦਾਪੇਤ੍વਾ ਸੀਹਨਾਦਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਏਤੇਸਂ ਨਿવੇਸਨਂ ਸਤ੍ਤਰਤਨਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ ਕਤ੍વਾ ਆਗਨ੍ਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ વੇਗੇਨ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਆਲ਼ਾਹਨਪਸ੍ਸੇ ਠਿਤੋ ‘‘ਤਾਤ, ਕਿਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਆਹ। ‘‘ਏਕਂ ਮਨੁਸ੍ਸਂ ਝਾਪੇਮ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਨ ਤੁਮ੍ਹੇ ਮਨੁਸ੍ਸਂ ਝਾਪੇਸ੍ਸਥ, ਏਕਂ ਪਨ ਮਿਗਂ ਮਾਰੇਤ੍વਾ ਪਚਥ ਮਞ੍ਞੇ’’ਤਿ। ‘‘ਨਤ੍ਥੇਤਂ ਸਾਮਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਮੇવ ਝਾਪੇਮਾ’’ਤਿ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ વੇਰਿਮਨੁਸ੍ਸੋ વੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ। ਅਥ ਨਂ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤੋ ‘‘ਓਰਸਪੁਤ੍ਤੋ ਨੋ ਸਾਮਿ, ਨ વੇਰਿਕੋ’’ਤਿ ਆਹ। ‘‘ਤੇਨ ਹਿ વੋ ਅਪ੍ਪਿਯਪੁਤ੍ਤੋ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਤਿવਿਯ ਪਿਯਪੁਤ੍ਤੋ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ? ਸੋ ਅਰੋਦਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਪਠਮਂ ਗਾਥਮਾਹ –
Bodhisatto puttassa nipannachāyāyameva nisīditvā bhuñji. Bhuttāvasāne sabbepi dārūni uddharitvā taṃ citakaṃ āropetvā gandhapupphehi pūjetvā jhāpesuṃ. Ekassa ca ekabindupi assu nāhosi, sabbepi subhāvitamaraṇassatino honti. Tesaṃ sīlatejena sakkassa āsanaṃ uṇhākāraṃ dassesi. So ‘‘ko nu kho maṃ ṭhānā cāvetukāmo’’ti upadhārento tesaṃ guṇatejena uṇhabhāvaṃ ñatvā pasannamānaso hutvā ‘‘mayā etesaṃ santikaṃ gantvā sīhanādaṃ nadāpetvā sīhanādapariyosāne etesaṃ nivesanaṃ sattaratanaparipuṇṇaṃ katvā āgantuṃ vaṭṭatī’’ti vegena tattha gantvā āḷāhanapasse ṭhito ‘‘tāta, kiṃ karothā’’ti āha. ‘‘Ekaṃ manussaṃ jhāpema, sāmī’’ti. ‘‘Na tumhe manussaṃ jhāpessatha, ekaṃ pana migaṃ māretvā pacatha maññe’’ti. ‘‘Natthetaṃ sāmi, manussameva jhāpemā’’ti. ‘‘Tena hi verimanusso vo bhavissatī’’ti. Atha naṃ bodhisatto ‘‘orasaputto no sāmi, na veriko’’ti āha. ‘‘Tena hi vo appiyaputto bhavissatī’’ti? ‘‘Ativiya piyaputto, sāmī’’ti. ‘‘Atha kasmā na rodasī’’ti? So arodanakāraṇaṃ kathento paṭhamaṃ gāthamāha –
੧੯.
19.
‘‘ਉਰਗੋવ ਤਚਂ ਜਿਣ੍ਣਂ, ਹਿਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਤਿ ਸਂ ਤਨੁਂ।
‘‘Uragova tacaṃ jiṇṇaṃ, hitvā gacchati saṃ tanuṃ;
ਏવਂ ਸਰੀਰੇ ਨਿਬ੍ਭੋਗੇ, ਪੇਤੇ ਕਾਲਕਤੇ ਸਤਿ॥
Evaṃ sarīre nibbhoge, pete kālakate sati.
੨੦.
20.
‘‘ਡਯ੍ਹਮਾਨੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਞਾਤੀਨਂ ਪਰਿਦੇવਿਤਂ।
‘‘Ḍayhamāno na jānāti, ñātīnaṃ paridevitaṃ;
ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਨ ਸੋਚਾਮਿ, ਗਤੋ ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਗਤੀ’’ਤਿ॥
Tasmā etaṃ na socāmi, gato so tassa yā gatī’’ti.
ਤਤ੍ਥ ਸਂ ਤਨੁਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰਂ। ਨਿਬ੍ਭੋਗੇਤਿ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਸ੍ਸ ਅਭਾવੇਨ ਭੋਗਰਹਿਤੇ। ਪੇਤੇਤਿ ਪਰਲੋਕਂ ਪਟਿਗਤੇ। ਕਾਲਕਤੇਤਿ ਕਤਕਾਲੇ, ਮਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਦਂ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ – ਸਾਮਿ, ਮਮ ਪੁਤ੍ਤੋ ਯਥਾ ਨਾਮ ਉਰਗੋ ਜਿਣ੍ਣਤਚਂ ਨਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਅਨੋਲੋਕੇਤ੍વਾ ਅਨਪੇਕ੍ਖੋ ਛਡ੍ਡੇਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ, ਏવਂ ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਰੀਰਂ ਛਡ੍ਡੇਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਜੀવਿਤਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਰਹਿਤੇ ਸਰੀਰੇ ਏવਂ ਨਿਬ੍ਭੋਗੇ ਤਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤੇ ਪੇਤੇ ਪੁਨ ਪਟਿਗਤੇ ਮਰਣਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਠਿਤੇ ਸਤਿ ਕੋ ਕਾਰੁਞ੍ਞੇਨ વਾ ਪਰਿਦੇવੇਨ વਾ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਯਞ੍ਹਿ ਯਥਾ ਸੂਲੇਹਿ વਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਡਯ੍ਹਮਾਨੋ ਸੁਖਦੁਕ੍ਖਂ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਏવਂ ਞਾਤੀਨਂ ਪਰਿਦੇવਿਤਮ੍ਪਿ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਤੇਨ ਕਾਰਣੇਨਾਹਂ ਏਤਂ ਨ ਸੋਚਾਮਿ। ਯਾ ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਤਿ, ਤਂ ਸੋ ਗਤੋਤਿ।
Tattha saṃ tanunti attano sarīraṃ. Nibbhogeti jīvitindriyassa abhāvena bhogarahite. Peteti paralokaṃ paṭigate. Kālakateti katakāle, mateti attho. Idaṃ vuttaṃ hoti – sāmi, mama putto yathā nāma urago jiṇṇatacaṃ nicchinditvā anoloketvā anapekkho chaḍḍetvā gaccheyya, evaṃ attano sarīraṃ chaḍḍetvā gacchati, tassa jīvitindriyarahite sarīre evaṃ nibbhoge tasmiñca me putte pete puna paṭigate maraṇakālaṃ katvā ṭhite sati ko kāruññena vā paridevena vā attho. Ayañhi yathā sūlehi vijjhitvā ḍayhamāno sukhadukkhaṃ na jānāti, evaṃ ñātīnaṃ paridevitampi na jānāti, tena kāraṇenāhaṃ etaṃ na socāmi. Yā tassa attano gati, taṃ so gatoti.
ਸਕ੍ਕੋ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਸੋ ਕਿਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਦਸ ਮਾਸੇ ਕੁਚ੍ਛਿਨਾ ਪਰਿਹਰਿਤ੍વਾ ਥਞ੍ਞਂ ਪਾਯੇਤ੍વਾ ਹਤ੍ਥਪਾਦੇ ਸਣ੍ਠਪੇਤ੍વਾ વਡ੍ਢਿਤਪੁਤ੍ਤੋ ਮੇ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਪਿਤਾ ਤਾવ ਪੁਰਿਸਭਾવੇਨ ਮਾ ਰੋਦਤੁ, ਮਾਤੁ ਹਦਯਂ ਪਨ ਮੁਦੁਕਂ ਹੋਤਿ, ਤ੍વਂ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ? ਸਾ ਅਰੋਦਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੀ –
Sakko bodhisattassa vacanaṃ sutvā brāhmaṇiṃ pucchi ‘‘amma, tuyhaṃ so kiṃ hotī’’ti? ‘‘Dasa māse kucchinā pariharitvā thaññaṃ pāyetvā hatthapāde saṇṭhapetvā vaḍḍhitaputto me, sāmī’’ti. ‘‘Amma, pitā tāva purisabhāvena mā rodatu, mātu hadayaṃ pana mudukaṃ hoti, tvaṃ kasmā na rodasī’’ti? Sā arodanakāraṇaṃ kathentī –
੨੧.
21.
‘‘ਅਨવ੍ਹਿਤੋ ਤਤੋ ਆਗਾ, ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਇਤੋ ਗਤੋ।
‘‘Anavhito tato āgā, ananuññāto ito gato;
ਯਥਾਗਤੋ ਤਥਾ ਗਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਕਾ ਪਰਿਦੇવਨਾ॥
Yathāgato tathā gato, tattha kā paridevanā.
੨੨.
22.
‘‘ਡਯ੍ਹਮਾਨੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਞਾਤੀਨਂ ਪਰਿਦੇવਿਤਂ।
‘‘Ḍayhamāno na jānāti, ñātīnaṃ paridevitaṃ;
ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਨ ਸੋਚਾਮਿ, ਗਤੋ ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਗਤੀ’’ਤਿ॥ – ਗਾਥਾਦ੍વਯਮਾਹ –
Tasmā etaṃ na socāmi, gato so tassa yā gatī’’ti. – gāthādvayamāha –
ਤਤ੍ਥ ਅਨવ੍ਹਿਤੋਤਿ ਅਯਂ ਤਾਤ ਮਯਾ ਪਰਲੋਕਤੋ ਅਨવ੍ਹਿਤੋ ਅਯਾਚਿਤੋ। ਆਗਾਤਿ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗੇਹਂ ਆਗਤੋ। ਇਤੋਤਿ ਇਤੋ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕਤੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਮਯਾ ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤੋવ ਗਤੋ। ਯਥਾਗਤੋਤਿ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਯਥਾ ਅਤ੍ਤਨੋવ ਰੁਚਿਯਾ ਆਗਤੋ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋਪਿ ਤਥੇવ ਗਤੋ। ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਸ ਇਤੋ ਗਮਨੇ ਕਾ ਪਰਿਦੇવਨਾ। ਡਯ੍ਹਮਾਨੋਤਿ ਗਾਥਾ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
Tattha anavhitoti ayaṃ tāta mayā paralokato anavhito ayācito. Āgāti amhākaṃ gehaṃ āgato. Itoti ito manussalokato gacchantopi mayā ananuññātova gato. Yathāgatoti āgacchantopi yathā attanova ruciyā āgato, gacchantopi tatheva gato. Tatthāti tasmiṃ tassa ito gamane kā paridevanā. Ḍayhamānoti gāthā vuttanayena veditabbā.
ਸਕ੍ਕੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਕਥਂ ਸੁਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸ ਭਗਿਨਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਸੋ ਕਿਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਭਾਤਾ ਮੇ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਭਗਿਨਿਯੋ ਨਾਮ ਭਾਤੂਸੁ ਸਿਨੇਹਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤ੍વਂ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ? ਸਾ ਅਰੋਦਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੀ –
Sakko brāhmaṇiyā kathaṃ sutvā tassa bhaginiṃ pucchi ‘‘amma, tuyhaṃ so kiṃ hotī’’ti? ‘‘Bhātā me, sāmī’’ti. ‘‘Amma, bhaginiyo nāma bhātūsu sinehā honti, tvaṃ kasmā na rodasī’’ti? Sā arodanakāraṇaṃ kathentī –
੨੩.
23.
‘‘ਸਚੇ ਰੋਦੇ ਕਿਸਾ ਅਸ੍ਸਂ, ਤਸ੍ਸਾ ਮੇ ਕਿਂ ਫਲਂ ਸਿਯਾ।
‘‘Sace rode kisā assaṃ, tassā me kiṃ phalaṃ siyā;
ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤਸੁਹਜ੍ਜਾਨਂ, ਭਿਯ੍ਯੋ ਨੋ ਅਰਤੀ ਸਿਯਾ॥
Ñātimittasuhajjānaṃ, bhiyyo no aratī siyā.
੨੪.
24.
ਡਯ੍ਹਮਾਨੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਞਾਤੀਨਂ ਪਰਿਦੇવਿਤਂ।
Ḍayhamāno na jānāti, ñātīnaṃ paridevitaṃ;
ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਨ ਸੋਚਾਮਿ, ਗਤੋ ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਗਤੀ’’ਤਿ॥ – ਗਾਥਾਦ੍વਯਮਾਹ –
Tasmā etaṃ na socāmi, gato so tassa yā gatī’’ti. – gāthādvayamāha –
ਤਤ੍ਥ ਸਚੇਤਿ ਯਦਿ ਅਹਂ ਭਾਤਰਿ ਮਤੇ ਰੋਦੇਯ੍ਯਂ, ਕਿਸਸਰੀਰਾ ਅਸ੍ਸਂ। ਭਾਤੁ ਪਨ ਮੇ ਤਪ੍ਪਚ੍ਚਯਾ વੁਡ੍ਢਿ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤਸ੍ਸਾ ਮੇਤਿ ਤਸ੍ਸਾ ਮਯ੍ਹਂ ਰੋਦਨ੍ਤਿਯਾ ਕਿਂ ਫਲਂ ਕੋ ਆਨਿਸਂਸੋ ਭવੇਯ੍ਯ। ਮਯ੍ਹਂ ਅવੁਦ੍ਧਿ ਪਨ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤਸੁਹਜ੍ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਞਾਤਿਮਿਤ੍ਤਸੁਹਦਾਨਂ । ਅਯਮੇવ વਾ ਪਾਠੋ। ਭਿਯ੍ਯੋ ਨੋਤਿ ਯੇ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਞਾਤੀ ਚ ਮਿਤ੍ਤਾ ਚ ਸੁਹਦਯਾ ਚ, ਤੇਸਂ ਅਧਿਕਤਰਾ ਅਰਤਿ ਸਿਯਾ।
Tattha saceti yadi ahaṃ bhātari mate rodeyyaṃ, kisasarīrā assaṃ. Bhātu pana me tappaccayā vuḍḍhi nāma natthīti dasseti. Tassā meti tassā mayhaṃ rodantiyā kiṃ phalaṃ ko ānisaṃso bhaveyya. Mayhaṃ avuddhi pana paññāyatīti dīpeti. Ñātimittasuhajjānanti ñātimittasuhadānaṃ . Ayameva vā pāṭho. Bhiyyo noti ye amhākaṃ ñātī ca mittā ca suhadayā ca, tesaṃ adhikatarā arati siyā.
ਸਕ੍ਕੋ ਭਗਿਨਿਯਾ ਕਥਂ ਸੁਤ੍વਾ ਭਰਿਯਂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਸੋ ਕਿਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਪਤਿ ਮੇ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਇਤ੍ਥਿਯੋ ਨਾਮ ਪਤਿਮ੍ਹਿ ਮਤੇ વਿਧવਾ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਨਾਥਾ, ਤ੍વਂ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ। ਸਾਪਿਸ੍ਸ ਅਰੋਦਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੀ –
Sakko bhaginiyā kathaṃ sutvā bhariyaṃ pucchi ‘‘amma, tuyhaṃ so kiṃ hotī’’ti? ‘‘Pati me, sāmī’’ti. ‘‘Itthiyo nāma patimhi mate vidhavā honti anāthā, tvaṃ kasmā na rodasī’’ti. Sāpissa arodanakāraṇaṃ kathentī –
੨੫.
25.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਦਾਰਕੋ ਚਨ੍ਦਂ, ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਮਨੁਰੋਦਤਿ।
‘‘Yathāpi dārako candaṃ, gacchantamanurodati;
ਏવਂਸਮ੍ਪਦਮੇવੇਤਂ, ਯੋ ਪੇਤਮਨੁਸੋਚਤਿ॥
Evaṃsampadamevetaṃ, yo petamanusocati.
੨੬.
26.
‘‘ਡਯ੍ਹਮਾਨੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਞਾਤੀਨਂ ਪਰਿਦੇવਿਤਂ।
‘‘Ḍayhamāno na jānāti, ñātīnaṃ paridevitaṃ;
ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਨ ਸੋਚਾਮਿ, ਗਤੋ ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਗਤੀ’’ਤਿ॥ – ਗਾਥਾਦ੍વਯਮਾਹ –
Tasmā etaṃ na socāmi, gato so tassa yā gatī’’ti. – gāthādvayamāha –
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਥਾ ਨਾਮ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਯੁਤ੍ਤਾਯੁਤ੍ਤਂ ਲਬ੍ਭਨੀਯਾਲਬ੍ਭਨੀਯਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤੋ ਬਾਲਦਾਰਕੋ ਮਾਤੁ ਉਚ੍ਛਙ੍ਗੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਪੁਣ੍ਣਮਾਸਿਯਂ ਪੁਣ੍ਣਂ ਚਨ੍ਦਂ ਆਕਾਸੇ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਚਨ੍ਦਂ ਮੇ ਦੇਹਿ, ਅਮ੍ਮ, ਚਨ੍ਦਂ ਮੇ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਰੋਦਤਿ, ਏવਂਸਮ੍ਪਦਮੇવੇਤਂ, ਏવਂਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਕਮੇવ ਏਤਂ ਤਸ੍ਸ ਰੁਣ੍ਣਂ ਹੋਤਿ, ਯੋ ਪੇਤਂ ਕਾਲਕਤਂ ਅਨੁਸੋਚਤਿ। ਇਤੋਪਿ ਚ ਬਾਲਤਰਂ। ਕਿਂਕਾਰਣਾ? ਸੋ ਹਿ વਿਜ੍ਜਮਾਨਚਨ੍ਦਂ ਅਨੁਰੋਦਤਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਪਨ ਪਤਿ ਮਤੋ ਏਤਰਹਿ ਅવਿਜ੍ਜਮਾਨੋ ਸੂਲੇਹਿ વਿਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਡਯ੍ਹਮਾਨੋਪਿ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ ਜਾਨਾਤੀਤਿ।
Tassattho – yathā nāma yattha katthaci yuttāyuttaṃ labbhanīyālabbhanīyaṃ ajānanto bāladārako mātu ucchaṅge nisinno puṇṇamāsiyaṃ puṇṇaṃ candaṃ ākāse gacchantaṃ disvā ‘‘amma, candaṃ me dehi, amma, candaṃ me dehī’’ti punappunaṃ rodati, evaṃsampadamevetaṃ, evaṃnipphattikameva etaṃ tassa ruṇṇaṃ hoti, yo petaṃ kālakataṃ anusocati. Itopi ca bālataraṃ. Kiṃkāraṇā? So hi vijjamānacandaṃ anurodati, mayhaṃ pana pati mato etarahi avijjamāno sūlehi vijjhitvā ḍayhamānopi na kiñci jānātīti.
ਸਕ੍ਕੋ ਭਰਿਯਾਯ વਚਨਂ ਸੁਤ੍વਾ ਦਾਸਿਂ ਪੁਚ੍ਛਿ ‘‘ਅਮ੍ਮ, ਤੁਯ੍ਹਂ ਸੋ ਕਿਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਅਯ੍ਯੋ ਮੇ, ਸਾਮੀ’’ਤਿ। ‘‘ਨਨੁ ਤ੍વਂ ਇਮਿਨਾ ਪੀਲ਼ੇਤ੍વਾ ਪੋਥੇਤ੍વਾ ਪਰਿਭੁਤ੍ਤਾ ਭવਿਸ੍ਸਸਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਸੁਮੁਤ੍ਤਾ ਅਹ’’ਨ੍ਤਿ ਨ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ। ‘ਸਾਮਿ, ਮਾ ਏવਂ ਅવਚ, ਨ ਏਤਂ ਏਤਸ੍ਸ ਅਨੁਚ੍ਛવਿਕਂ, ਖਨ੍ਤਿਮੇਤ੍ਤਾਨੁਦ੍ਦਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਮੇ ਅਯ੍ਯਪੁਤ੍ਤੋ, ਉਰੇ ਸਂવਡ੍ਢਿਤਪੁਤ੍ਤੋ વਿਯ ਅਹੋਸੀ’ਤਿ। ‘‘ਅਥ ਕਸ੍ਮਾ ਨ ਰੋਦਸੀ’’ਤਿ? ਸਾਪਿਸ੍ਸ ਅਰੋਦਨਕਾਰਣਂ ਕਥੇਨ੍ਤੀ –
Sakko bhariyāya vacanaṃ sutvā dāsiṃ pucchi ‘‘amma, tuyhaṃ so kiṃ hotī’’ti? ‘‘Ayyo me, sāmī’’ti. ‘‘Nanu tvaṃ iminā pīḷetvā pothetvā paribhuttā bhavissasi, tasmā ‘‘sumuttā aha’’nti na rodasī’’ti. ‘Sāmi, mā evaṃ avaca, na etaṃ etassa anucchavikaṃ, khantimettānuddayasampanno me ayyaputto, ure saṃvaḍḍhitaputto viya ahosī’ti. ‘‘Atha kasmā na rodasī’’ti? Sāpissa arodanakāraṇaṃ kathentī –
੨੭.
27.
‘‘ਯਥਾਪਿ ਉਦਕਕੁਮ੍ਭੋ, ਭਿਨ੍ਨੋ ਅਪ੍ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਯੋ।
‘‘Yathāpi udakakumbho, bhinno appaṭisandhiyo;
ਏવਂਸਮ੍ਪਦਮੇવੇਤਂ, ਯੋ ਪੇਤਮਨੁਸੋਚਤਿ॥
Evaṃsampadamevetaṃ, yo petamanusocati.
੨੮.
28.
‘‘ਡਯ੍ਹਮਾਨੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਞਾਤੀਨਂ ਪਰਿਦੇવਿਤਂ।
‘‘Ḍayhamāno na jānāti, ñātīnaṃ paridevitaṃ;
ਤਸ੍ਮਾ ਏਤਂ ਨ ਸੋਚਾਮਿ, ਗਤੋ ਸੋ ਤਸ੍ਸ ਯਾ ਗਤੀ’’ਤਿ॥ – ਗਾਥਾਦ੍વਯਮਾਹ –
Tasmā etaṃ na socāmi, gato so tassa yā gatī’’ti. – gāthādvayamāha –
ਤਸ੍ਸਤ੍ਥੋ – ਯਥਾ ਨਾਮ ਉਦਕਕੁਮ੍ਭੋ ਉਕ੍ਖਿਪਿਯਮਾਨੋ ਪਤਿਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤਧਾ ਭਿਨ੍ਨੋ ਪੁਨ ਤਾਨਿ ਕਪਾਲਾਨਿ ਪਟਿਪਾਟਿਯਾ ਠਪੇਤ੍વਾ ਸਂવਿਦਹਿਤ੍વਾ ਪਟਿਪਾਕਤਿਕਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ, ਯੋ ਪੇਤਮਨੁਸੋਚਤਿ, ਤਸ੍ਸਪਿ ਏਤਮਨੁਸੋਚਨਂ ਏવਂਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿਕਮੇવ ਹੋਤਿ, ਮਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਜੀવਾਪੇਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾ ਇਦ੍ਧਿਮਤੋ વਾ ਇਦ੍ਧਾਨੁਭਾવੇਨ ਭਿਨ੍ਨਂ ਕੁਮ੍ਭਂ ਸਂવਿਦਹਿਤ੍વਾ ਉਦਕਸ੍ਸ ਪੂਰੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ ਭવੇਯ੍ਯ, ਕਾਲਕਤੋ ਪਨ ਇਦ੍ਧਿਬਲੇਨਾਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਪਟਿਪਾਕਤਿਤਂ ਕਾਤੁਨ੍ਤਿ। ਇਤਰਾ ਗਾਥਾ વੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯੇવ।
Tassattho – yathā nāma udakakumbho ukkhipiyamāno patitvā sattadhā bhinno puna tāni kapālāni paṭipāṭiyā ṭhapetvā saṃvidahitvā paṭipākatikaṃ kātuṃ na sakkoti, yo petamanusocati, tassapi etamanusocanaṃ evaṃnipphattikameva hoti, matassa puna jīvāpetuṃ asakkuṇeyyattā iddhimato vā iddhānubhāvena bhinnaṃ kumbhaṃ saṃvidahitvā udakassa pūretuṃ sakkā bhaveyya, kālakato pana iddhibalenāpi na sakkā paṭipākatitaṃ kātunti. Itarā gāthā vuttatthāyeva.
ਸਕ੍ਕੋ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਸੁਤ੍વਾ ਪਸੀਦਿਤ੍વਾ ‘‘ਤੁਮ੍ਹੇਹਿ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤੇਹਿ ਮਰਣਸ੍ਸਤਿ ਭਾવਿਤਾ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਹਤ੍ਥੇਨ ਕਮ੍ਮਂ ਮਾ ਕਰਿਤ੍ਥ, ਅਹਂ, ਸਕ੍ਕੋ ਦੇવਰਾਜਾ, ਅਹਂ વੋ ਗੇਹੇ ਸਤ੍ਤ ਰਤਨਾਨਿ ਅਪਰਿਮਾਣਾਨਿ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਤੁਮ੍ਹੇ ਦਾਨਂ ਦੇਥ , ਸੀਲਂ ਰਕ੍ਖਥ, ਉਪੋਸਥਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਥ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਾ ਹੋਥਾ’’ਤਿ ਤੇਸਂ ਓવਾਦਂ ਦਤ੍વਾ ਗੇਹਂ ਅਪਰਿਮਿਤਧਨਂ ਕਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ।
Sakko sabbesaṃ dhammakathaṃ sutvā pasīditvā ‘‘tumhehi appamattehi maraṇassati bhāvitā, tumhe ito paṭṭhāya sahatthena kammaṃ mā karittha, ahaṃ, sakko devarājā, ahaṃ vo gehe satta ratanāni aparimāṇāni karissāmi, tumhe dānaṃ detha , sīlaṃ rakkhatha, uposathakammaṃ karotha, appamattā hothā’’ti tesaṃ ovādaṃ datvā gehaṃ aparimitadhanaṃ katvā pakkāmi.
ਸਤ੍ਥਾ ਇਮਂ ਧਮ੍ਮਦੇਸਨਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤ੍વਾ ਜਾਤਕਂ ਸਮੋਧਾਨੇਸਿ, ਸਚ੍ਚਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਕੁਟੁਮ੍ਬਿਕੋ ਸੋਤਾਪਤ੍ਤਿਫਲੇ ਪਤਿਟ੍ਠਹਿ। ਤਦਾ ਦਾਸੀ ਖੁਜ੍ਜੁਤ੍ਤਰਾ ਅਹੋਸਿ, ਧੀਤਾ ਉਪ੍ਪਲવਣ੍ਣਾ, ਪੁਤ੍ਤੋ ਰਾਹੁਲੋ, ਮਾਤਾ ਖੇਮਾ, ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਪਨ ਅਹਮੇવ ਅਹੋਸਿਨ੍ਤਿ।
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā saccāni pakāsetvā jātakaṃ samodhānesi, saccapariyosāne kuṭumbiko sotāpattiphale patiṭṭhahi. Tadā dāsī khujjuttarā ahosi, dhītā uppalavaṇṇā, putto rāhulo, mātā khemā, brāhmaṇo pana ahameva ahosinti.
ਉਰਗਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ ਚਤੁਤ੍ਥਾ।
Uragajātakavaṇṇanā catutthā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਜਾਤਕਪਾਲ਼ਿ • Jātakapāḷi / ੩੫੪. ਉਰਗਜਾਤਕਂ • 354. Uragajātakaṃ