Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya

    ૫. ઉત્તિયસુત્તં

    5. Uttiyasuttaṃ

    ૯૫. અથ ખો ઉત્તિયો પરિબ્બાજકો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવતા સદ્ધિં સમ્મોદિ. સમ્મોદનીયં કથં સારણીયં વીતિસારેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો ઉત્તિયો પરિબ્બાજકો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘કિં નુ ખો, ભો ગોતમ, સસ્સતો લોકો, ઇદમેવ સચ્ચં મોઘમઞ્ઞ’’ન્તિ? ‘‘અબ્યાકતં ખો એતં, ઉત્તિય, મયા – ‘સસ્સતો લોકો, ઇદમેવ સચ્ચં મોઘમઞ્ઞ’’’ન્તિ.

    95. Atha kho uttiyo paribbājako yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho uttiyo paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kiṃ nu kho, bho gotama, sassato loko, idameva saccaṃ moghamañña’’nti? ‘‘Abyākataṃ kho etaṃ, uttiya, mayā – ‘sassato loko, idameva saccaṃ moghamañña’’’nti.

    ‘‘કિં પન, ભો ગોતમ, અસસ્સતો લોકો, ઇદમેવ સચ્ચં મોઘમઞ્ઞ’’ન્તિ? ‘‘એતમ્પિ ખો, ઉત્તિય, અબ્યાકતં મયા – ‘અસસ્સતો લોકો, ઇદમેવ સચ્ચં મોઘમઞ્ઞ’’’ન્તિ.

    ‘‘Kiṃ pana, bho gotama, asassato loko, idameva saccaṃ moghamañña’’nti? ‘‘Etampi kho, uttiya, abyākataṃ mayā – ‘asassato loko, idameva saccaṃ moghamañña’’’nti.

    ‘‘કિં નુ ખો, ભો ગોતમ, અન્તવા લોકો…પે॰… અનન્તવા લોકો… તં જીવં તં સરીરં… અઞ્ઞં જીવં અઞ્ઞં સરીરં… હોતિ તથાગતો પરં મરણા … ન હોતિ તથાગતો પરં મરણા… હોતિ ચ ન ચ હોતિ તથાગતો પરં મરણા… નેવ હોતિ ન ન હોતિ તથાગતો પરં મરણા, ઇદમેવ સચ્ચં મોઘમઞ્ઞ’’ન્તિ? ‘‘એતમ્પિ ખો, ઉત્તિય, અબ્યાકતં મયા – ‘નેવ હોતિ ન ન હોતિ તથાગતો પરં મરણા, ઇદમેવ સચ્ચં મોઘમઞ્ઞ’’’ન્તિ.

    ‘‘Kiṃ nu kho, bho gotama, antavā loko…pe… anantavā loko… taṃ jīvaṃ taṃ sarīraṃ… aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīraṃ… hoti tathāgato paraṃ maraṇā … na hoti tathāgato paraṃ maraṇā… hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’’nti? ‘‘Etampi kho, uttiya, abyākataṃ mayā – ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’’’nti.

    ‘‘‘કિં નુ ખો, ભો ગોતમ, સસ્સતો લોકો, ઇદમેવ સચ્ચં મોઘમઞ્ઞ’ન્તિ, ઇતિ પુટ્ઠો સમાનો ‘અબ્યાકતં ખો એતં, ઉત્તિય, મયા – સસ્સતો લોકો, ઇદમેવ સચ્ચં મોઘમઞ્ઞ’ન્તિ વદેસિ.

    ‘‘‘Kiṃ nu kho, bho gotama, sassato loko, idameva saccaṃ moghamañña’nti, iti puṭṭho samāno ‘abyākataṃ kho etaṃ, uttiya, mayā – sassato loko, idameva saccaṃ moghamañña’nti vadesi.

    ‘‘‘કિં પન, ભો ગોતમ, અસસ્સતો લોકો, ઇદમેવ સચ્ચં મોઘમઞ્ઞ’ન્તિ, ઇતિ પુટ્ઠો સમાનો – ‘એતમ્પિ ખો, ઉત્તિય, અબ્યાકતં મયા અસસ્સતો લોકો, ઇદમેવ સચ્ચં મોઘમઞ્ઞ’ન્તિ વદેસિ.

    ‘‘‘Kiṃ pana, bho gotama, asassato loko, idameva saccaṃ moghamañña’nti, iti puṭṭho samāno – ‘etampi kho, uttiya, abyākataṃ mayā asassato loko, idameva saccaṃ moghamañña’nti vadesi.

    ‘‘‘કિં નુ ખો, ભો ગોતમ, અન્તવા લોકો…પે॰… અનન્તવા લોકો… તં જીવં તં સરીરં… અઞ્ઞં જીવં અઞ્ઞં સરીરં… હોતિ તથાગતો પરં મરણા… ન હોતિ તથાગતો પરં મરણા… હોતિ ચ ન ચ હોતિ તથાગતો પરં મરણા… નેવ હોતિ ન ન હોતિ તથાગતો પરં મરણા, ઇદમેવ સચ્ચં મોઘમઞ્ઞન્તિ, ઇતિ પુટ્ઠો સમાનો – ‘એતમ્પિ ખો, ઉત્તિય, અબ્યાકતં મયા – ‘નેવ હોતિ ન ન હોતિ તથાગતો પરં મરણા, ઇદમેવ સચ્ચં મોઘમઞ્ઞ’ન્તિ વદેસિ. અથ કિઞ્ચરહિ ભોતા ગોતમેન બ્યાકત’’ન્તિ?

    ‘‘‘Kiṃ nu kho, bho gotama, antavā loko…pe… anantavā loko… taṃ jīvaṃ taṃ sarīraṃ… aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīraṃ… hoti tathāgato paraṃ maraṇā… na hoti tathāgato paraṃ maraṇā… hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā… neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamaññanti, iti puṭṭho samāno – ‘etampi kho, uttiya, abyākataṃ mayā – ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā, idameva saccaṃ moghamañña’nti vadesi. Atha kiñcarahi bhotā gotamena byākata’’nti?

    ‘‘અભિઞ્ઞાય ખો અહં, ઉત્તિય, સાવકાનં ધમ્મં દેસેમિ સત્તાનં વિસુદ્ધિયા સોકપરિદેવાનં સમતિક્કમાય દુક્ખદોમનસ્સાનં અત્થઙ્ગમાય ઞાયસ્સ અધિગમાય નિબ્બાનસ્સ સચ્છિકિરિયાયા’’તિ.

    ‘‘Abhiññāya kho ahaṃ, uttiya, sāvakānaṃ dhammaṃ desemi sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāyā’’ti.

    ‘‘યં પનેતં ભવં ગોતમો અભિઞ્ઞાય સાવકાનં ધમ્મં દેસેસિ સત્તાનં વિસુદ્ધિયા સોકપરિદેવાનં સમતિક્કમાય દુક્ખદોમનસ્સાનં અત્થઙ્ગમાય ઞાયસ્સ અધિગમાય નિબ્બાનસ્સ સચ્છિકિરિયાય, સબ્બો વા 1 તેન લોકો નીયતિ 2 ઉપડ્ઢો વા તિભાગો વા’’તિ 3? એવં વુત્તે ભગવા તુણ્હી અહોસિ.

    ‘‘Yaṃ panetaṃ bhavaṃ gotamo abhiññāya sāvakānaṃ dhammaṃ desesi sattānaṃ visuddhiyā sokaparidevānaṃ samatikkamāya dukkhadomanassānaṃ atthaṅgamāya ñāyassa adhigamāya nibbānassa sacchikiriyāya, sabbo vā 4 tena loko nīyati 5 upaḍḍho vā tibhāgo vā’’ti 6? Evaṃ vutte bhagavā tuṇhī ahosi.

    અથ ખો આયસ્મતો આનન્દસ્સ એતદહોસિ – ‘‘મા હેવં ખો ઉત્તિયો પરિબ્બાજકો પાપકં દિટ્ઠિગતં પટિલભિ – ‘સબ્બસામુક્કંસિકં વત મે સમણો ગોતમો પઞ્હં પુટ્ઠો સંસાદેતિ, નો વિસ્સજ્જેતિ, ન નૂન વિસહતી’તિ. તદસ્સ ઉત્તિયસ્સ પરિબ્બાજકસ્સ દીઘરત્તં અહિતાય દુક્ખાયા’’તિ.

    Atha kho āyasmato ānandassa etadahosi – ‘‘mā hevaṃ kho uttiyo paribbājako pāpakaṃ diṭṭhigataṃ paṭilabhi – ‘sabbasāmukkaṃsikaṃ vata me samaṇo gotamo pañhaṃ puṭṭho saṃsādeti, no vissajjeti, na nūna visahatī’ti. Tadassa uttiyassa paribbājakassa dīgharattaṃ ahitāya dukkhāyā’’ti.

    અથ ખો આયસ્મા આનન્દો ઉત્તિયં પરિબ્બાજકં એતદવોચ – ‘‘તેનહાવુસો ઉત્તિય, ઉપમં તે કરિસ્સામિ. ઉપમાય મિધેકચ્ચે વિઞ્ઞૂ પુરિસા ભાસિતસ્સ અત્થં આજાનન્તિ. સેય્યથાપિ, આવુસો ઉત્તિય, રઞ્ઞો પચ્ચન્તિમં નગરં દળ્હુદ્ધાપં 7 દળ્હપાકારતોરણં એકદ્વારં. તત્રસ્સ દોવારિકો પણ્ડિતો બ્યત્તો મેધાવી અઞ્ઞાતાનં નિવારેતા ઞાતાનં પવેસેતા. સો તસ્સ નગરસ્સ સમન્તા અનુપરિયાયપથં અનુક્કમતિ. અનુપરિયાયપથં અનુક્કમમાનો ન પસ્સેય્ય પાકારસન્ધિં વા પાકારવિવરં વા, અન્તમસો બિળારનિક્ખમનમત્તમ્પિ. નો ચ ખ્વસ્સ એવં ઞાણં હોતિ – ‘એત્તકા પાણા ઇમં નગરં પવિસન્તિ વા નિક્ખમન્તિ વા’તિ. અથ ખ્વસ્સ એવમેત્થ હોતિ – ‘યે ખો કેચિ ઓળારિકા પાણા ઇમં નગરં પવિસન્તિ વા નિક્ખમન્તિ વા, સબ્બે તે ઇમિના દ્વારેન પવિસન્તિ વા નિક્ખમન્તિ વા’તિ.

    Atha kho āyasmā ānando uttiyaṃ paribbājakaṃ etadavoca – ‘‘tenahāvuso uttiya, upamaṃ te karissāmi. Upamāya midhekacce viññū purisā bhāsitassa atthaṃ ājānanti. Seyyathāpi, āvuso uttiya, rañño paccantimaṃ nagaraṃ daḷhuddhāpaṃ 8 daḷhapākāratoraṇaṃ ekadvāraṃ. Tatrassa dovāriko paṇḍito byatto medhāvī aññātānaṃ nivāretā ñātānaṃ pavesetā. So tassa nagarassa samantā anupariyāyapathaṃ anukkamati. Anupariyāyapathaṃ anukkamamāno na passeyya pākārasandhiṃ vā pākāravivaraṃ vā, antamaso biḷāranikkhamanamattampi. No ca khvassa evaṃ ñāṇaṃ hoti – ‘ettakā pāṇā imaṃ nagaraṃ pavisanti vā nikkhamanti vā’ti. Atha khvassa evamettha hoti – ‘ye kho keci oḷārikā pāṇā imaṃ nagaraṃ pavisanti vā nikkhamanti vā, sabbe te iminā dvārena pavisanti vā nikkhamanti vā’ti.

    ‘‘એવમેવં ખો, આવુસો ઉત્તિય, ન તથાગતસ્સ એવં ઉસ્સુક્કં હોતિ – ‘સબ્બો વા તેન લોકો નીયતિ, ઉપડ્ઢો વા, તિભાગો વા’તિ. અથ ખો એવમેત્થ તથાગતસ્સ હોતિ – ‘યે ખો કેચિ લોકમ્હા નીયિંસુ વા નીયન્તિ વા નીયિસ્સન્તિ વા, સબ્બે તે પઞ્ચ નીવરણે પહાય ચેતસો ઉપક્કિલેસે પઞ્ઞાય દુબ્બલીકરણે, ચતૂસુ સતિપટ્ઠાનેસુ સુપ્પતિટ્ઠિતચિત્તા, સત્ત બોજ્ઝઙ્ગે યથાભૂતં ભાવેત્વા. એવમેતે 9 લોકમ્હા નીયિંસુ વા નીયન્તિ વા નીયિસ્સન્તિ વા’તિ. યદેવ ખો ત્વં 10, આવુસો ઉત્તિય, ભગવન્તં પઞ્હં 11 અપુચ્છિ તદેવેતં પઞ્હં ભગવન્તં અઞ્ઞેન પરિયાયેન અપુચ્છિ. તસ્મા તે તં ભગવા ન બ્યાકાસી’’તિ. પઞ્ચમં.

    ‘‘Evamevaṃ kho, āvuso uttiya, na tathāgatassa evaṃ ussukkaṃ hoti – ‘sabbo vā tena loko nīyati, upaḍḍho vā, tibhāgo vā’ti. Atha kho evamettha tathāgatassa hoti – ‘ye kho keci lokamhā nīyiṃsu vā nīyanti vā nīyissanti vā, sabbe te pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe, catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacittā, satta bojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvetvā. Evamete 12 lokamhā nīyiṃsu vā nīyanti vā nīyissanti vā’ti. Yadeva kho tvaṃ 13, āvuso uttiya, bhagavantaṃ pañhaṃ 14 apucchi tadevetaṃ pañhaṃ bhagavantaṃ aññena pariyāyena apucchi. Tasmā te taṃ bhagavā na byākāsī’’ti. Pañcamaṃ.







    Footnotes:
    1. સબ્બો ચ (ક॰)
    2. નીયિસ્સતિ (સી॰), નિય્યાસ્સતિ (સ્યા॰), નિય્યંસ્સતિ (પી॰)
    3. તિભાગો વાતિ પદેહિ (ક॰)
    4. sabbo ca (ka.)
    5. nīyissati (sī.), niyyāssati (syā.), niyyaṃssati (pī.)
    6. tibhāgo vāti padehi (ka.)
    7. દળ્હુદ્દાપં (સી॰ પી॰)
    8. daḷhuddāpaṃ (sī. pī.)
    9. એવમેતેન (ક॰)
    10. યદેવ ખ્વેત્થ (ક॰)
    11. ઇમં પઞ્હં (સ્યા॰ ક॰)
    12. evametena (ka.)
    13. yadeva khvettha (ka.)
    14. imaṃ pañhaṃ (syā. ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૫. ઉત્તિયસુત્તવણ્ણના • 5. Uttiyasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૫. ઉત્તિયસુત્તવણ્ણના • 5. Uttiyasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact